Bài giảng Các nguyên tắc làm vệ sinh do ĐD. Cao Thị Liễu biên soạn nêu lên những nội dung về nguyên tắc và lưu ý khi làm vệ sinh; quy trình làm sạch; một số khu vực làm sạch đặc biệt trong bệnh viện. Đây là những kiến thức mà những nhân viên y tế và cán bộ vệ sinh tại bệnh viện cần biết.
Ễ
B NH VI N NHÂN DÂN 115
ễ ế
ồ ủ ể
ỏ ẩ đòi h i 3 y u
ờ
ệ :ố t – Ngu n vi sinh v t ậ – Ch th nh y c m ạ ả – Phương ti n lây truy n ề ệ ề § Có 5 đư ng lây truy n chính:
– Truy n b nh do ti p xúc: tr c ti p và gián ti p ế ệ ế ự ế – Truy n b nh do nh ng h t b n li ti ạ ắ ữ ệ – Truy n b nh b ng đư ng không khí ằ ệ – Truy n b nh qua nh ng v t d ng thông th ư ngờ ậ ụ ữ ệ – Truy n b nh qua sinh v t trung gian truy n b nh ệ ề ậ ệ
ờ ề ề ề ề ề
ạ ệ ả ẽ ả • Vi c làm s ch hi u qu s làm gi m s l
ề
ề ả ệ ơ lan truy n do
ế ố ư ng ợ ệ ả ăng truy n b nh bám dính ậ vi sinh v t có kh n ề ặ trên các b m t > gi m nguy c ti p xúc.
ộ ử ệ • M c ứ đ kh khu n yêu c u trong vi c làm t m t s vi khu n sinh d
ẩ ộ ố ệ
ạ s ch: di ấ n m, không di ử ấ ấ ư ng, virus, VK • Hóa ch t kh khu n b c th p: ph c h p ẩ
ậ
ấ ệ ầ ỡ ẩ ử ẩ t vi khu n lao, bào t ứ ợ ậ ammomnium b c 4, ethyl hay isopropyl alcool, ợ h p ch t chlorine.
ả ả
ừ ừ
ạ trên xu ng d
ụ • Đ m b o an toàn lao • Phân chia khu v c trự ẩ ơi b n, t đ n nế trong ra ngoài, t • Làm m m i b m t, ọ ề ặ không quét khô ẩ • S d ng riêng d ng c VS + móp lau cho các khu ụ ử ụ
v c.ự
ứ ấ ế t, ờ nơi dính máu, ch t ti
ấ • Làm s chạ ngay t c th i ệ ch t ói ,...b nh nhân
ủ ẫ ậ ậ • Không làm VS khi đang ph u thu t, th thu t,
ử ẩ ị KCB • S d ng ử ụ đúng cách dung d ch kh khu n.
ệ
ạ đúng quy trình
ầ V sinh hàng ngày: • Làm vi c theo k ho ch, ế ệ • Làm s ch t ấ ả ạ ờ t b , t ề ặ ử ế ị ư ng, tr n, c a, gi t c các b m t : máy móc, trang ờ ăng ca, xe ư ng, b
thi đ y…ẩ
ấ ộ ừ ị • Hóa ch t pha đúng n ng ồ đ quy đ nh cho t ng
lo i ạ ổ
ế ệ T ng v sinh : • C n thi ầ
ớ t. Ti n hành v i các trang thi ụ ể t
ệ ả ế ẩ ạ chuyên d ng. T y s ch tri ạ vi c duy trì s ch hàng ngày không th ế ị t b ẽ ệ đ các khe k mà ả ể đ m b o.
ỗ
ự
ạ
ạ
ụ
ễ
ệ
ử ụ ự ợ ử ụ
ễ
ẩ ệ
nhi m, phòng b nh HIV,...
ẫ
ậ
* Khu c n vô trùng : khoa ph u thu t, phòng ch a
ầ ụ
ạ
ụ ỏ
ử ụ ị
ỉ
ứ đơn v ị d ng c vô trùng, phòng Bn sau ghép t ng, ặ t riêng b ng HSTC, … > móp s d ng riêng + gi ự và ch dùng các móp nh t
ấ đ nh cho khu v c này
ự ạ ệ • Khu v c s ch : khu không b nh nhân nh ư hành
chính, phòng giao ban, phòng nhân viên, hành lang,..
ạ • Khu v c kém s ch : khu có liên quan tr c ti p
ự ệ ế ệ
ự ế ư bu ng b nh, thay ệ ẩ ụ
ự ễ ẩ • Khu v c nhi m khu n : có nguy c
ụ ệ
ồ đ n vi c KCB b nh nhân nh ị ụ băng,phòng khám, phòng chu n b d ng c … ơ cao như ệ phòng v sinh, phòng th t tháo, phòng b nh ễ nhi m,….
Ấ
Ế
Ị NƠI CÓ V Y MÁU, D CH TI T,… • Đ hóa ch t kh khu n (Surfanios 0,25% ẩ ử 1:400 ; Forward DC 0,5% 1:20, Presept 1%)
ấ ổ
ố ừ n
• Lau h t: t ề ngoài vào trong, t ẻ ừ ơí ít đ n ế ỗ ầ cho m i l n lau nhi u, thu vào gi a, thay gi
ử ẩ
• Lau l n 2 v i n ầ • Lau l n 3 v i hóa ch t kh khu n : Forward ấ ầ DC pha t l ề ữ ớ ư cớ ớ ỉ ệ 1:20; Surfanios 1: 400. ệ ụ • Có đi u ki n dùng máy hút chuyên d ng.
QUY TRÌNH LÀM S CHẠ
Ệ
ẩ ị V SINH SÀN NHÀ • Dùng móp riêng theo quy đ nh, t m hóa ch t ấ
ợ
ừ đủ lư ng v a ặ ề • Chia đôi m t sàn theo chi u d c : lau bên ph i ả
ặ
ế ệ ọ t không
ọ ể ớ đ t bi n báo cho khô xong m i lau bên trái, đi vào nơi đang lau ờ ư i bi hi u m i ng • Lau theo đư ng zic zac, không lau ch ng chéo ồ ờ
ệ ỏ lên nhau, không b sót di n tích
ẩ ẩ • Thay móp b n, dùng móp khô ráo t m hóa ch t ấ
ế thay th ( # 40 mét vuông/ thay 1 móp)
Ệ
Ẩ
V SINH GI 1. Liên quan b nh nhân th ẩ
– Lau s ch b ng kh
ớ
ặ ọ ấ ăn m t m hóa ch t ho c c ớ ạ ư c s ch
– Lau khô b ng kh
ẩ
ạ
ấ ăn t m hóa ch t : ForwardDC
– Lau s ch b ng kh
ễ
QUY TRÌNH LÀM S CHẠ Ờ Ư NG,BÀN,BĂNG CA,XE Đ Y… ệ ư ng:ờ ạ ằ ẩ ư c xà bông và n ử ằ r a b ng n ăn s chạ ằ ệ 2. Liên quan b nh nhân nhi m : ằ 1:20, Surfanios 1:400
ớ ắ ấ ờ ố ư i n ng to ít nh t 1 gi sau
3. Phơi n m, g i d ệ khi BN ra vi n.ệ
Ế
Ử
QUY TRÌNH LÀM S CHẠ
Ệ ộ ệ
ầ ổ ệ : C n t ng v
ệ ,v t d ng,...
ờ ằ ử
ấ
Ẩ T Y U PHÒNG B NH T VONG ệ sinh ngay toàn b phòng b nh. ủ ậ ụ 1. Giư ng b nh, n m, t • Lau b ng dd kh khu n : Forward DC 1:20 ch ờ ẩ ờ ặ ằ ít nh t 10 phút ho c b ng Surfanios 1:400 ch ít ấ nh t 30 phút cho hoá ch t phát huy tác d ng
ụ ấ
ớ ắ ự • Phơi n m dệ ế ư i n ng hay chi u tia c c tím trong
> 1 gi .ờ
ử ầ ấ ẩ ớ 2. Lau sàn 2 l n v i hóa ch t kh khu n .
Ậ
Ẫ
Ệ ị
Ộ Ố Ự Ặ Ệ M T S KHU V C Đ C BI T
ầ ổ đ u tiên
V SINH KHOA PH U THU T ệ L ch v sinh : • Trư c ca m ớ • Sau m i ca m ổ ỗ • Sau ca m cu i cùng ổ ố ể ố đ nh > Không th c ả
ị ợ ố ầ
ệ đư c s l n làm v Ẩ sinh mà ph i “ LAU NGAY KHI CÓ B N”
Ệ
Ậ
Ẫ
Ộ Ố Ự Ặ Ệ M T S KHU V C Đ C BI T
ệ ử ụ
V SINH KHOA PH U THU T Quy trình v sinh : • Không s d ng ch i quét, ch dùng h t. ố ổ • Không dùng máy hút b i vì s làm khu y ấ
ỉ ẽ
ụ ộ ụ đ ng b i trong khu v c.
ẫ ự • Cơ s móp lau ch dành riêng cho khu ph u
ị ố thu t, quy
ế ẩ ị ăn lau v t máu, d ch ti t,… chu n
ậ • Cơ s khố ủ ẫ ỉ đ nh màu riêng. ế ậ b ị đ dùng cho riêng khu ph u thu t.
Ệ
Ẫ
Ộ Ố Ự Ặ Ệ M T S KHU V C Đ C BI T
ệ
ự
ậ ụ ụ đèn
ổ
ử ớ ị ầ ư c lau l n
Ậ V SINH KHOA PH U THU T ổ Quy trình v sinh sau ca m : • Thu d n kh i phòng rác th i, ỏ ọ ồ ả ẩ ả đ v i b n,… • Đ r a thùng ả ổ ử đ ng rác th i • Lau v t d ng: bàn m , xe ể ụ ổ đ d ng c , ớ ớ ư c xà bông/ dung ầ m ,… : lau l n 1 v i n ạ ằ ẩ i b ng n d ch kh khu n lau l ẩ ị 3 v i dung d ch kh khu n ấ
ớ
ử ẩ ớ ử • Lau sàn : lau v i hóa ch t kh khu n dành
riêng khu v c này. ế ạ ắ ậ ự ự i theo tr r t • S p x p l cũ.
Ệ
Ạ
Ộ Ố Ự Ặ Ệ M T S KHU V C Đ C BI T
Ể V SINH NHÀ Đ I TH • Hóa ch t ấ đ ngh : s d ng hoá ch t kh ấ ử ị ử ụ ư ng ớ ộ ồ ậ đ pha theo h ị ế ẩ ư dành cho lau v t b n là máu, d ch
ấ
ử
ẩ
ọ ử ạ ằ
ớ
• V sinh bàn m , xe
ư c xà
ộ ạ ằ
i b ng n
ớ ạ ư c s ch
ớ ờ bông – D i l – Lau khô.
ề ẩ khu n b c th p, n ng ẫ d n nh t.ế ti ổ ệ ử ụ ẩ đ y sau s d ng: – Tư i dd kh khu n lên bàn m ổ – Ch 20 30 phút sau, c r a l i b ng n
