29.09.2011
Khoa Nông học
Chương IV Tiêu chuẩn rau an toàn
Sâu bệnh hại rau
Phế liệu thuốc BVTV
Nguồn ảnh: sưu tập
Nguồn ảnh: sưu tập
Khái niệm rau an toàn
Thuốc BVTV và môi trường
-)
Rau an toàn về chất lượng khi không vượt quá ngưỡng cho phép của các chỉ tiêu:
Nguồn ảnh: sưu tập
- Dư lượng thuốc BVTV - Số lượng vi sinh vật gây hại - Hàm lượng nitrat (NO3 - Kim loại nặng
1
29.09.2011
Vi sinh vật gây hại
TT
Vi sinh vật
Mức cho phép (CFU/g)
1 Salmonella (25g rau)∗
0/25g
2 Coli forms 3 Staphylococcus aureus
10/g Giới hạn bởi GAP
4 Escherichia coli
Giới hạn bởi GAP
5 Clostridium perfringens
Giới hạn bởi GAP
Phụ lục 3: Số lượng một số vi sinh vật tối đa cho phép trong rau tươi
(Tiêu chuẩn Việt Nam của Bộ Y tế )
∗ Chú ý: Số lượng Salmonella không được có trong 25 g rau
Hàm lượng kim loại nặng
Mức dư lượng (mg/kg)
0,2 0,5 - 1 0,02 0,005 5 10 200 0,3 Nguyên tố Asen (As) Chì (Pb) Cadimi (Cd) Thủy ngân (Hg) Đồng (Cu) Kẽm (Zn) Thiếc (Sn) Titan (Ti) Kim loại năng là các ngyên tố kim loại có khối lượng nguyên tử > 40
Dư lượng thuốc BVTV cao do người sử dụng không hiểu rõ
Các nguyên nhân ảnh hưởng tới chất lượng rau chưa an toàn
- Độ độc thuốc BVTV - Thời gian cách ly, thời gian thuốc phân hủy - Đối tượng áp dụng thuốc - Cách khử thuốc an toàn - Loại thuốc cấm sử dụng trên rau
2
29.09.2011
-) cao
Dư lượng nitrat (NO3
Tác hại khi sử dụng sai thuốc
BVTV
- Phá vỡ cân bằng sinh thái - Diệt trừ thiên địch - Ô nhiễm nguồn nước - Sâu, bệnh kháng thuốc - Bón quá nhiều đạm - Bón không cân đối giữa N, P, K và phân chuồng - Do tích lũy nhiều năm trong đất - Do nước bị ô nhiễm - Do không hiểu biết về tiêu chuẩn rau an toàn
Nguồn phát thải một số KLN
Dư lượng kim loại nặng cao
+
+
+ +
+ + + +
+ + +
+
Nguồn phát thải Công nghiệp giấy Công nghiệp hóa dầu Công nghiệp tẩy nhuộm SX và sử dụng phân bón Công nghiệp chế biến dầu mỏ Công nghiệp sản xuất thép Công nghiệp kim loại màu
Cd Cr Cu Hg Pb Ni Sn Zn As + + + + + + +
+ + + + + + +
+ + + + + + +
+ + + + + +
+ + + +
+ +
Công nghiệp sản xuất ôtô, máy bay
+
+
+
+
+
+
+
Công nghiệp SX vật liệu xây dựng
+
Công nghiệp dệt Công nghiệp len, da Nhà máy điện
+ + +
+
Nham thạch trong các tầng đất
+
- Do chọn đất chưa đúng - Đất, nước bị ô nhiễm - Kim loại nặng tích tụ do sử dụng phân bón (1 tấn supe lân, có thể chứa 50 - 170g Cd), thuốc BVTV (Cu, Zn...)
Biện pháp khắc phục
• Thông tin tới người sản xuất và tiêu
Số lượng vi sinh vật hại vượt quá
dùng hiểu về lợi ích rau an toàn
ngưỡng cho phép
• Nhà nước có tiêu chuẩn, qui chế về sản
- Sử dụng phân chưa hoai - Đất, nước bị ô nhiễm xuất, tiêu thụ rau an toàn • Lập các mô hình trình diễn • Có cơ quan giám sát chất lượng của người trồng và cửa hàng bán • Người trồng rau phải thực hiện nghiêm chỉnh qui trình sản xuất rau an toàn
3
29.09.2011
Áp dụng các tiến bộ kỹ thuật
Global GAP (Good Agricultural Practices)
• Sản xuất rau trong nhà lưới, nhà mái che • Sản xuất rau bằng các hệ thống thuỷ canh • Sử dụng giống chống bệnh • Thử nhanh các mẫu rau tại chợ bằng các kit thử thuốc trừ sâu
• Là tiêu chuẩn về thực hành nông nghiệp tốt trong quá trình sản xuất, thu hoạch và xử lý sau thu hoạch. Đây là tiêu chuẩn kiểm tra an toàn thực phẩm xuyên suốt từ A đến Z của dây chuyền sản xuất, bắt đầu từ khâu sửa soạn nông trại, canh tác đến thu hoạch, chế biến, tồn trữ • Dùng thuốc trừ sâu bệnh thế hệ mới: ít độc, tính chọn lọc cao, nhanh phân huỷ • Thực hiện qui trình phòng trừ tổng hợp
VietGAP
Global GAP (Good Agricultural Practices)
• (Good Agricultural Practices for production of fresh fruit and vegetables in Vietnam) • Kiểu mẫu và tham khảo toàn cầu cho thực • Là Quy trình thực hành sản xuất nông hành nông nghiệp tốt
• Phạm vi áp dụng toàn cầu và trên sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thuỷ sản. • GlobalGAP bắt nguồn từ EurepGAP nghiệp tốt cho rau, quả tươi an toàn tại VN • VietGAP dựa theo AseanGAP, GlobalGAP (EU), Freshcare (Úc) và luật pháp Việt Nam về vệ sinh an toàn thực phẩm. (1997) • EurepGAP chính thức được đổi tên thành Global GAP năm 2007
VietGAP
VietGAP
8. Bảo vệ thực vật 9. Thu hoạch 10.Bảo quản sản phẩm 11.Quản lý rác thải, ô nhiễm, tái sử dụng 12.Sức khoẻ, an toàn và an sinh của công nhân 13.Vấn đề môi trường 1. Truy vết 2. Lưu hồ sơ và kiểm tra nội bộ 3. Giống 4. Lịch sử nông trại, quản lý nông trại 5. Quản lý đất và giá thể 6. Sử dụng phân bón 7. Tưới tiêu và bón phân qua hệ thống tưới tiêu Qui định về sản xuất rau VietGAP ở Việt Nam
