Bài giảng Chế tạo phôi: Chương 2 - Phan Huy Lê

Tài liệu này trình bày Chương 2 của một giáo trình hoặc hướng dẫn, tập trung vào các nguyên tắc cơ bản và yêu cầu khi thiết kế phôi đúc trong ngành công nghệ hàn và luyện kim.

Sinh viên, kỹ sư, và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ đúc, luyện kim, và chế tạo máy, đặc biệt là những người quan tâm đến thiết kế và sản xuất phôi đúc.

Chương 2 của tài liệu này đi sâu vào các khía cạnh quan trọng của việc thiết kế phôi đúc, nhằm mục đích tối ưu hóa chất lượng sản phẩm, giảm giá thành và đơn giản hóa quá trình gia công. Phần 2.1 tập trung vào các yêu cầu cơ bản khi thiết kế kết cấu phôi đúc, nhấn mạnh ảnh hưởng của nó đến quá trình công nghệ làm khuôn, sự kết tinh của vật đúc và khả năng hình thành các khuyết tật. Tài liệu cũng đề cập đến cấu tạo các bộ phận của phôi đúc, xem xét các chỉ tiêu như khối lượng và độ phức tạp của kết cấu (tỷ số diện tích bề mặt trên thể tích - F/V) để đảm bảo thiết kế hợp lý. Phần 2.2 trình bày các nguyên tắc cơ bản khi thiết kế phôi đúc, được chia thành ba nhóm chính. Mục 2.2.1 thảo luận về nguyên tắc liên quan đến công nghệ chế tạo khuôn, bao gồm các yếu tố như mặt phân khuôn, cách lấy chi tiết, việc dễ dàng rút mẫu đối với khuôn cát, và số lượng cũng như vị trí lõi (thao) trong lòng khuôn. Mục 2.2.2 đề cập đến nguyên tắc về gia công cơ khí, nhấn mạnh việc thiết kế phôi sao cho thuận tiện cho các nguyên công gia công tiếp theo, đảm bảo khả năng gá lắp chắc chắn, không cản trở dụng cụ cắt gọt và tối ưu hóa lượng dư gia công để tiết kiệm vật liệu và nâng cao năng suất. Cuối cùng, mục 2.2.3 trình bày nguyên tắc về tính đúc của hợp kim, tập trung vào việc giảm thiểu các khuyết tật đúc như rỗ co, lõm co, nứt do co ngót, ứng suất dư và rỗ khí. Phần này cũng giới thiệu khái niệm vòng tròn nhiệt để đánh giá sự tập trung kim loại và đưa ra các khuyến nghị về chiều dày thành hợp lý cùng cách bố trí góc lượn, gân để tránh tập trung kim loại lỏng và ứng suất.