Bài giảng Chế tạo phôi: Chương 1 - Phan Huy Lê

Tài liệu này giới thiệu về học phần ME3014: Chế tạo phôi, một môn học quan trọng trong lĩnh vực Cơ khí tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Nó cung cấp kiến thức nền tảng về các phương pháp chế tạo phôi, tạo tiền đề cho các học phần công nghệ chế tạo chuyên sâu hơn.

Tài liệu này được biên soạn dành cho sinh viên ngành Cơ khí, đặc biệt là những người theo học các chuyên ngành liên quan đến Công nghệ Chế tạo Máy, Hàn và Công nghệ Kim loại tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Nó cũng hữu ích cho các kỹ sư, nhà nghiên cứu và những ai quan tâm đến các phương pháp chế tạo phôi trong sản xuất cơ khí.

Tài liệu học phần ME3014: Chế tạo phôi cung cấp kiến thức chuyên sâu về các phương pháp sản xuất phôi trong ngành cơ khí, bao gồm đúc, rèn dập và hàn. Mục tiêu chính là trang bị cho sinh viên nền tảng vững chắc để tiếp cận các học phần công nghệ chế tạo tiếp theo. Nội dung chi tiết của học phần được chia thành ba phần chính: Chế tạo phôi đúc, Chế tạo phôi rèn dập và Chế tạo kết cấu phôi hàn. Mỗi phần đi sâu vào các khái niệm cơ bản, quy trình thiết kế, công nghệ sản xuất, tính toán và lựa chọn thiết bị, cũng như các bài tập ứng dụng cụ thể. Phần mở đầu của tài liệu trình bày tổng quan về quá trình sản xuất cơ khí, định nghĩa, vị trí và vai trò của phôi, phân loại, đặc điểm và ứng dụng của các loại phôi, cùng với ý nghĩa kỹ thuật và kinh tế của việc lựa chọn phôi. Đặc biệt, tài liệu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa chọn phương pháp chế tạo phôi phù hợp để đảm bảo chất lượng sản phẩm và hiệu quả kinh tế. Các đặc điểm, ưu nhược điểm của từng phương pháp chế tạo phôi như đúc, rèn dập và hàn được phân tích chi tiết. Chương đầu tiên đi sâu vào khái niệm về sản xuất đúc, bao gồm định nghĩa, đặc điểm, quá trình sản xuất đúc khuôn cát và các công nghệ đúc khác (khuôn kim loại, áp lực, liên tục, ly tâm, khuôn mẫu chảy, vỏ mỏng). Tài liệu cũng phân tích cấu tạo các bộ phận của phôi đúc, các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình kết tinh của kim loại và hợp kim trong khuôn, cũng như tổ chức kim loại và các khuyết tật thường gặp trong vật đúc (lõm co, rỗ khí). Việc hiểu rõ quá trình kết tinh là rất quan trọng để kiểm soát chất lượng và giảm thiểu khuyết tật. Tài liệu này là nguồn tham khảo thiết yếu cho sinh viên và những người quan tâm đến công nghệ chế tạo phôi trong kỹ thuật cơ khí.