Ch¨n fio‚n h(cid:215)nh ¶nh c˚p cłu b(cid:244)ng

BS. Ph¹m Hång §øc

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

1. Xquang th- êng qui:

Bông kh«ng chuÈn bÞ hoÆc ngùc th¼ng Chôp ruét non hoÆc ®¹i trµng c¶n quang

2. Siªu ©m

3. Chôp c¾t líp vi tÝnh

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

1. Xquang th- êng qui: 1.1. Bông kh«ng chuÈn bÞ Chôp ngùc th¼ng

T- thÕ th¼ng ®øng:

Phim BKCB: - Møc n- íc-h¬i. - LiÒm h¬i d- íi hoµnh.

Phim ngùc: - LiÒm h¬i d- íi hoµnh. - Ph¶n øng mµng phæi. - Tr- íc mæ.

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

1. Xquang th- êng qui: 1.1. Bông kh«ng chuÈn bÞ Chôp ngùc th¼ng

T- thÕ kh¸c bæ sung:

N»m ngöa: - T×m c¸c quai ruét

gi·n h¬i.

- H¬i tô do æ bông sè

l- îng nhiÒu.

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

1. Xquang th- êng qui: 1.1. Bông kh«ng chuÈn bÞ Chôp ngùc th¼ng

T- thÕ kh¸c bæ sung:

Nghiªng tr¸i tia X ®i

ngang:

- H¬i trong æ bông - Møc n- íc-h¬i

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

1. Xquang th- êng qui: 1.1. Bông kh«ng chuÈn bÞ

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

1. Xquang th- êng qui: 1.1. Chôp l- u th«ng ruét non ®¹i trµng c¶n quang

Chôp l- u th«ng RN b»ng thuèc c¶n quang tan trong n- íc (èng th«ng ®Æt ë t¸ trµng), ®- îc ¸p dông cho tr- êng hîp t¾c ruét non kh«ng ®iÓn h×nh trªn phim BKCB.

Môc ®Ých: C§ vÞ trÝ vµ mét sè nguyªn nh©n g©y t¾c ruét non

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

1. Xquang th- êng qui: 1.1. Chôp l- u th«ng ruét non ®¹i trµng c¶n quang

Chôp ®¹i trµng baryte: ®Æt èng th«ng trùc trµng

Môc ®Ých: - X¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ cã thÓ t×m nguyªn nh©n g©y t¾c §T.

- §iÒu trÞ th¸o lång trong

LR ë trÎ em.

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

2. siªu ©m:

- DÞch trong khoang phóc m¹c: Tói cïng Douglas, r·nh

thµnh-®¹i trµng, khoang Morisson, khoang l¸ch-thËn.v.v.

- T×m tæn th- ¬ng vì t¹ng ®Æc do chÊn th- ¬ng.

- Cã thÓ t×m vÞ trÝ trÝ vµ nguyªn nh©n cña t¾c ruét.

- Ngoµi ra, siªu ©m còng cã thÓ x¸c ®Þnh ®- îc khÝ trong æ

bông ë c¸c tr- êng hîp thñng t¹ng rçng.

I. C‚c k(cid:252) thu¸t th¤m kh‚m h(cid:215)nh ¶nh

2. Chôp c¾t líp vi tÝnh:

- T×m dÞch, khÝ trong vµ sau phóc m¹c.

- C¸c dÊu hiÖu t¾c ruét, dµy thµnh èng tiªu ho¸. Cã thÓ t×m vÞ trÝ trÝ vµ nguyªn nh©n cña t¾c ruét.

- C¸c chÊn th- ¬ng vì t¹ng ®Æc.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. T(cid:190)c ruØt

2. Thæng t„ng r(cid:231)ng

3. V(cid:236) t„ng fi˘c

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

Hai lo¹i ph©n chia theo sinh lý bÖnh:

ØC¬ n¨ng (liÖt ruét): Lµ nh÷ng rèi lo¹n cÊp vµ b¸n cÊp vÒ d¹ dµy-ruét. GÆp viªm phóc m¹c, sau mæ, viªm (RT, tói thõa, tuþ, TM), c¬n ®au qô¨n thËn, gi¶m Kali m¸u …

ØC¬ giíi: - Lµ t¾c ruét do nh÷ng nguyªn nh©n c¬ häc bÝt t¾c trong hoÆc ngoµi lßng èng tiªu ho¸. - Tuú theo vÞ trÝ t¾c gåm cã t¾c ruét cao (ruét non) vµ t¾c ruét thÊp (®¹i trµng).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

T¾c ruét c¬ n¨ng:

Xquang BKCB: Ruét non vµ ®¹i trµng ®Òu gi¨n ch- íng khÝ, kh«ng bao giê thÊy h×nh møc n- íc-h¬i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

T¾c ruét c¬ giíi:

Nguyªn nh©n: C¶n trë l- u th«ng ruét do nguyªn nh©n bªn trong vµ bªn ngoµi.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

T¾c ruét c¬ giíi:

Sinh lý bÖnh:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

Nguyªn nh©n:

-T¾c do nghÏn: lo¹i t¾c nµy lµ t×nh tr¹ng cÊp cøu g©y ho¹i tö ruét nhanh do thiÕu m¸u m¹c treo. Th- êng do xo¾n ruét-d©y ch»ng sau mæ, tho¸t vÞ nghÑt (trong: khe phóc m¹c; ngoµi: tho¸t vÞ bÑn, thµnh bông).

- T¾c do bÝt : do bói giun, b¨ thøc ¨n, u ruét, th©m nhiÔm ung th- hoÆc do viªm, lång ruét, sái mËt (sái tói mËt thñng vµo ruét)...

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

BKCB: - H×nh møc n- íc vßm h¬i trªn chç t¾c cã ch©n réng-vßm thÊp, n»m gi÷a æ bông, th- êng theo h×nh bËc thang tõ HCP-HST. C¸c nÕp niªm m¹c m¶nh mau (h×nh ®Ìn xÕp). §T xÑp rçng. -Muén: C¸c quai ruét gi¨n c¨ng, mÊt c¸c nÕp niªm m¹c.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

BKCB: - H×nh møc n- íc vßm h¬i trªn chç t¾c cã ch©n réng-vßm thÊp, n»m gi÷a æ bông, th- êng theo h×nh bËc thang tõ HCP-HST. C¸c nÕp niªm m¹c m¶nh mau (h×nh ®Ìn xÕp). §T xÑp rçng. -Muén: C¸c quai ruét gi¨n c¨ng, mÊt c¸c nÕp niªm m¹c.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

BKCB: - H×nh møc n- íc vßm h¬i trªn chç t¾c cã ch©n réng-vßm thÊp, n»m gi÷a æ bông, th- êng theo h×nh bËc thang tõ HCP-HST. C¸c nÕp niªm m¹c m¶nh mau (h×nh ®Ìn xÕp). §T xÑp rçng. -Muén: C¸c quai ruét gi¨n c¨ng, mÊt c¸c nÕp niªm m¹c.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

BKCB: - H×nh møc n- íc vßm h¬i trªn chç t¾c cã ch©n réng-vßm thÊp, n»m gi÷a æ bông, th- êng theo h×nh bËc thang tõ HCP-HST. C¸c nÕp niªm m¹c m¶nh mau (h×nh ®Ìn xÕp). §T xÑp rçng. -Muén: C¸c quai ruét gi¨n c¨ng, mÊt c¸c nÕp niªm m¹c.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

BKCB t- thÕ n»m:

C¸c quai ruét non trªn chç t¾c gi·n, c¸c nÕp niªm m¹c h×nh ®Ìn xÕp

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

BKCB t- thÕ n»m:

C¸c quai ruét non trªn chç t¾c gi·n, c¸c nÕp niªm m¹c h×nh ®Ìn xÕp

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non:

BKCB t- thÕ nghiªng tr¸i tia X h- íng ngang:

H×nh møc n- íc-h¬i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Bn nam 19t, ®au bông, n«n, TS mæ VRT 15 n¨m

C§: TR non do dÝnh

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Bn nam 32t, ®au bông, n«n, TS mæ viªm phóc m¹c RT

C§: TR non do dÝnh

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Bn nam 42t, TS mæ chÊn th- ¬ng gan 1 n¨m

C§: TR do dÝnh

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Bn nam 42t, TS mæ chÊn th- ¬ng gan 1 n¨m

C§: TR do dÝnh

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Bn n÷ 49t, ®au bông, n«n,

Mæ: TR do u b· thøc ¨n

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Mæ: TR do u b· thøc ¨n

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Bn n÷ 55t, ®au bông, n«n,

C§: TR do u Lymphome ruét non

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.1. T¾c c¬ giíi ruét non: Một số ví dụ:

Transit sau 3 giờ

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u, do viªm nhiÔm...

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma Xo¾n manh trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

BKCB: - Trªn chç t¾c gi·n cã h×nh møc n- íc-h¬i n»m ë r×a æ bông, ch©n hÑp-vßm cao, ngÊn ®¹i trµng dµy th- a. §T ®o¹n d- íi chç t¾c rçng. - G® muén: th- êng phèi hîp c¶ dÊu hiÖu møc n- íc-h¬i ruét non.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

BKCB: - Trªn chç t¾c gi·n cã h×nh møc n- íc-h¬i n»m ë r×a æ bông, ch©n hÑp-vßm cao, ngÊn ®¹i trµng dµy th- a. §T ®o¹n d- íi chç t¾c rçng. - G® muén: th- êng phèi hîp c¶ dÊu hiÖu møc n- íc-h¬i ruét non.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

BKCB n»m: Gi·n h¬i ®¹i trµng trªn chç t¾c, møc ®é gi·n nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo møc ®é t¾c.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

C§: K ®¹i trµng sigma

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

Thôt Baryte

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

C§: Carcinome trùc trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

C§: K ®¹i trµng ph¶i

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

C§: K ®¹i trµng tr¸i

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do bÝt : do u...

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Th- êng gÆp ng- êi giµ, do §T sigma qu¸ dµi trong khi rÔ m¹c treo qu¸ ng¾n. Xo¾n m¹n tÝnh cã ®ît cÊp Xo¾n §T Sigma

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma

- BKCB: quai sigma gi·n to chøa nhiÒu h¬i h×nh ch÷ U hay ch÷ C ng- îc, hai ch©n ë trong tiÓu khung n»m s¸t nhau nh- h×nh "sóng hai nßng" cã møc dÞch ë thÊp.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma

- BKCB: quai sigma gi·n to chøa nhiÒu h¬i h×nh ch÷ U hay ch÷ C ng- îc, hai ch©n ë trong tiÓu khung n»m s¸t nhau nh- h×nh "sóng hai nßng" cã møc dÞch ë thÊp.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma

- BKCB: quai sigma gi·n to chøa nhiÒu h¬i h×nh ch÷ U hay ch÷ C ng- îc, hai ch©n ë trong tiÓu khung n»m s¸t nhau nh- h×nh "sóng hai nßng" cã møc dÞch ë thÊp.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma

- Chôp trùc trµng cã c¶n quang: thuèc vµo trùc trµng sau ®ã thu«n nhá vµ dõng l¹i ë vïng Sigma cã h×nh "má chim".

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma

- Chôp trùc trµng cã c¶n quang: thuèc vµo trùc trµng sau ®ã thu«n nhá vµ dõng l¹i ë vïng Sigma cã h×nh "má chim".

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Thôt c¶n quang: thuèc qua ®- îc ®iÓm xo¾n h×nh má chim

Hai ®- êng mê héi tô xuèng ®iÓm xo¾n ë tiÓu khung

Xo¾n §T Sigma

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n §T Sigma

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

Do MT cßn gi÷a riªng m¹c treo (c©n m¹c Toldt P kh«ng dÝnh), kÌm víi xoay bÊt toµn cña ruét nguyªn thuû. - T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

BKCB: h×nh tói h¬i (gièng h×nh qu¶ thËn) n»m c¹nh tr¸i cét sèng. Kh«ng thÊy h×nh MT vµ §T lªn ë vÞ trÝ bt. G® muén, gi·n to vµ cã h×nh møc n- íc-h¬i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

BKCB: h×nh tói h¬i (gièng h×nh qu¶ thËn) n»m c¹nh tr¸i cét sèng. Kh«ng thÊy h×nh MT vµ §T lªn ë vÞ trÝ bt. G® muén, gi·n to vµ cã h×nh møc n- íc-h¬i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

BKCB: h×nh tói h¬i (gièng h×nh qu¶ thËn) n»m c¹nh tr¸i cét sèng. Kh«ng thÊy h×nh MT vµ §T lªn ë vÞ trÝ bt. G® muén, gi·n to vµ cã h×nh møc n- íc-h¬i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

BKCB: h×nh tói h¬i (gièng h×nh qu¶ thËn) n»m c¹nh tr¸i cét sèng. Kh«ng thÊy h×nh MT vµ §T lªn ë vÞ trÝ bt. G® muén, gi·n to vµ cã h×nh møc n- íc-h¬i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

BKCB: h×nh tói h¬i (gièng h×nh qu¶ thËn) n»m c¹nh tr¸i cét sèng. Kh«ng thÊy h×nh MT vµ §T lªn ë vÞ trÝ bt. G® muén, gi·n to vµ cã h×nh møc n- íc-h¬i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

Phim thôt thuèc c¶n quang §T: Chç xo¾n cao vµ cuén l¹i nh- h×nh mãc c©u.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

Phim thôt thuèc c¶n quang §T: Chç xo¾n cao vµ cuén l¹i nh- h×nh mãc c©u.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

12 h sau

24 h sau

Xo¾n manh trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.2. T¾c c¬ giíi ®¹i trµng:

- T¾c do nghÏn:

Xo¾n manh trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét:

LR cÊp lµ t×nh tr¹ng mét ®o¹n ruét chui vµo lßng mét ®o¹n ruét kh¸c phÝa d- íi nã.

* LR ë ng- êi lín: X¶y ra chñ yÕu ë håi trµng th- êng do hiÖn diÖn mét yÕu tè thuËn lîi: - U lµnh tÝnh cã cuèng hay kh«ng - U ¸c tÝnh ph¸t triÓn trong lßng ruét - Tói thõa Meckel, c¸c nèt lymphoid ë ®o¹n cuèi håi trµng

* LR ë trÎ em < 2 tuæi: Th- êng gÆp, kh«ng râ nguyªn nh©n

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét:

H×nh th¸i: - håi-®¹i trµng, - håi-håi trµng, - håi-håi-®¹i trµng, - ®¹i-®¹i trµng.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

BKCB: H×nh bt kh«ng lo¹i trõ C§ - HCP rçng. - §«i khi thÊy h×nh bói lång d- íi d¹ng khèi mê n»m d- íi gan, ®- îc viÒn bëi h¬i cña §T phÝa d- íi. - Muén cã h×nh t¾c ruét non.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

Si“u 'm thÊy trùc tiÕp h×nh khèi lång: Líp c¾t ngang: h×nh bia b¾n -Líp c¾t däc: b¸nh sandwich

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

Si“u 'm thÊy trùc tiÕp h×nh khèi lång: Líp c¾t ngang: h×nh bia b¾n -Líp c¾t däc: b¸nh sandwich

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

Chôp cã thôt baryt hoÆc h¬i: Cét c¶n quang dõng l¹i ë vÞ trÝ bói lång t¹o nªn h×nh cµng cua hoÆc h×nh bia b¾n.

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

Chôp cã thôt baryt hoÆc h¬i: Cét c¶n quang dõng l¹i ë vÞ trÝ bói lång t¹o nªn h×nh cµng cua hoÆc h×nh bia b¾n.

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

Chôp cã thôt baryt hoÆc h¬i: Cét c¶n quang dõng l¹i ë vÞ trÝ bói lång t¹o nªn h×nh cµng cua hoÆc h×nh ®¸y chÐn.

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

Chôp §T b¬m h¬i cã hai môc ®Ých: - ChÈn ®o¸n - §iÒu trÞ th¸o lång

B¬m dÇn h¬i hoÆc c¶n quang Iod lo·ng cã ¸p lùc kÕ vµ theo dâi trªn mµn t¨ng s¸ng: - C§: h×nh cµng cua hoÆc h×nh ®¸y chÐn - §T: cã thÓ thÊy cét c¶n quang tiÕn vÒ MT, khèi lång ®- îc th¸o khi c¶n quang vµo håi trµng Ýt nhÊt 20 cm.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét: LR ë trÎ em

- TrÎ trai 7th, sau 18 h Øa m¸u, n«n, khãc tõng c¬n - Lång håi-mang trµng kh«ng th¸o ®- îc b»ng b¬m dÞch c¶n quang lo·ng d- íi ¸p lùc. - Mæ: Th¸o khèi lång b»ng tay khã kh¨n.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét:

LR ë ng- êi lín Th- êng do u

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét:

Chôp khung §T c¶n quang baryte hoÆc c¶n quang tan trong n- íc víi môc ®Ých chÈn ®o¸n, kh«ng cã môc ®Ých ®iÒu trÞ. LR ë ng- êi lín Th- êng do u

C§: LR håi-manh-§T do Lymphoma ruét non c¸ch MT 30cm

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

1. t¾c ruét:

1.3. Lång ruét:

Chôp khung §T c¶n quang baryte hoÆc c¶n quang tan trong n- íc víi môc ®Ých chÈn ®o¸n, kh«ng cã môc ®Ých ®iÒu trÞ. LR ë ng- êi lín Th- êng do u

Lång håi-§T g©y t¾c hoµn toµn §T gãc gan do Polypoid Carcinoma

1. T(cid:190)c ruØt

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. Thñng t¹ng rçng

3. V(cid:236) t„ng fi˘c

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Nguyªn nh©n:

- Bôc miÖng nèi - Vì u ruét ¸c tÝnh - Thñng ruét do lao, do th- ¬ng hµn - Thñng ruét sau bÖnh lý viªm (VRT, bÖnh Crohn, tói thõa Meckel, ®¹i trµng to nhiÏm ®éc) - T¾c m¹ch m¹c treo, thiÕu m¸u ruét g©y ho¹i tö thñng - èng tiªu ho¸ c¨ng qu¸ møc do t¾c ruét kÐo dµi (mang trµng) - Thñng do thµy thuèc (néi soi, sinh thiÕt, chôp c¶n quang tiªu ho¸, c¾t polype néi soi) …

- Thñng do loÐt d¹ dµy t¸ trµng (th- êng gÆp nhÊt) - Vì t¹ng rçng do chÊn th- ¬ng bông kÝn

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh mét hoÆc hai bªn, th- êng bªn ph¶i (do vßm hoµnh ph¶i cao h¬n) vµ dÔ thÊy h¬n, nÕu bªn tr¸i th- êng khã x¸c ®Þnh h¬n v× dÔ lÉn víi tói h¬i d¹ dµy vµ ®¹i trµng gãc l¸ch. KÝch th- íc liÒm h¬i cã thÓ rÊt nhá (nh- sîi chØ) ®Õn rÊt lín (nh- h×nh l- ìi liÒm).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh mét hoÆc hai bªn, th- êng bªn ph¶i (do vßm hoµnh ph¶i cao h¬n) vµ dÔ thÊy h¬n, nÕu bªn tr¸i th- êng khã x¸c ®Þnh h¬n v× dÔ lÉn víi tói h¬i d¹ dµy vµ ®¹i trµng gãc l¸ch. KÝch th- íc liÒm h¬i cã thÓ rÊt nhá (nh- sîi chØ) ®Õn rÊt lín (nh- h×nh l- ìi liÒm).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh mét hoÆc hai bªn, th- êng bªn ph¶i (do vßm hoµnh ph¶i cao h¬n) vµ dÔ thÊy h¬n, nÕu bªn tr¸i th- êng khã x¸c ®Þnh h¬n v× dÔ lÉn víi tói h¬i d¹ dµy vµ ®¹i trµng gãc l¸ch. KÝch th- íc liÒm h¬i cã thÓ rÊt nhá (nh- sîi chØ) ®Õn rÊt lín (nh- h×nh l- ìi liÒm).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh mét hoÆc hai bªn, th- êng bªn ph¶i (do vßm hoµnh ph¶i cao h¬n) vµ dÔ thÊy h¬n, nÕu bªn tr¸i th- êng khã x¸c ®Þnh h¬n v× dÔ lÉn víi tói h¬i d¹ dµy vµ ®¹i trµng gãc l¸ch. KÝch th- íc liÒm h¬i cã thÓ rÊt nhá (nh- sîi chØ) ®Õn rÊt lín (nh- h×nh l- ìi liÒm).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh mét hoÆc hai bªn, th- êng bªn ph¶i (do vßm hoµnh ph¶i cao h¬n) vµ dÔ thÊy h¬n, nÕu bªn tr¸i th- êng khã x¸c ®Þnh h¬n v× dÔ lÉn víi tói h¬i d¹ dµy vµ ®¹i trµng gãc l¸ch. KÝch th- íc liÒm h¬i cã thÓ rÊt nhá (nh- sîi chØ) ®Õn rÊt lín (nh- h×nh l- ìi liÒm).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh mét hoÆc hai bªn, th- êng bªn ph¶i (do vßm hoµnh ph¶i cao h¬n) vµ dÔ thÊy h¬n, nÕu bªn tr¸i th- êng khã x¸c ®Þnh h¬n v× dÔ lÉn víi tói h¬i d¹ dµy vµ ®¹i trµng gãc l¸ch. KÝch th- íc liÒm h¬i cã thÓ rÊt nhá (nh- sîi chØ) ®Õn rÊt lín (nh- h×nh l- ìi liÒm).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh mét hoÆc hai bªn, th- êng bªn ph¶i (do vßm hoµnh ph¶i cao h¬n) vµ dÔ thÊy h¬n, nÕu bªn tr¸i th- êng khã x¸c ®Þnh h¬n v× dÔ lÉn víi tói h¬i d¹ dµy vµ ®¹i trµng gãc l¸ch. KÝch th- íc liÒm h¬i cã thÓ rÊt nhá (nh- sîi chØ) ®Õn rÊt lín (nh- h×nh l- ìi liÒm).

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

DÊu hiÖu Xquang:

DÊu hiÖu muén: + H×nh liÒm h¬i d- íi vßm hoµnh cã møc n- íc n»m ngang ®i kÌm. + C¸c quai ruét dµy do phï nÒ. + Cã dÞch n»m xen gi÷a c¸c quai ruét, gi÷a §T vµ thµnh bông bªn. + Mê dÞch vïng thÊp.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Một số ví dụ:

Bn nam 41t, TS loÐt d¹ dµy 1n¨m

Mæ: thñng dd do K BCN loÐt ho¸

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Một số ví dụ:

Bn nam 72t, TS loÐt d¹ dµy h¬n 10 n¨m

Mæ: Thñng loÐt d¹ dµy K ho¸

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Một số ví dụ:

Bn nam 41t, tai n¹n XM-OT

C§: vì hçng trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Một số ví dụ:

H×nh vì ruét non chôp trong mæ

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Một số ví dụ:

Bn nam, tai n¹n XM-OT

C§: vì hçng trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Một số ví dụ:

Bn nam 34t, tai n¹n XM-OT

C§: Vì hçng trµng

Vì c¬ hoµnh

G·y x- ¬ng ®ßn tr¸i

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Bn nam, tai n¹n XM-XM

Một số ví dụ:

C§: vì hçng trµng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

CLVT:

Bn nam, tai n¹n XM-XM, ®au co cøng bông, BKCB kh«ng thÊy liÒm h¬i

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

CLVT:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Siªu ©m:

N»m ngöa hoÆc nghiªng tr¸i, cã thÓ thÊy nh÷ng h×nh ¶nh khÝ gi÷a thµnh bông vµ mÆt tr- íc hoÆc mÆt bªn ph¶i cña gan. §ã lµ nh÷ng ph¶n ©m dµy víi nh÷ng ®- êng ph¶n håi song song vµo trong s©u.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

H×nh ¶nh liÒm h¬i cã gi¸ trÞ tuyÖt ®èi ®Ó chÈn ®o¸n thñng t¹ng rçng.

Kho¶ng 10- 20% c¸c tr- êng hîp thñng t¹ng rçng kh«ng t×m thÊy liÒm h¬i.

H¬i trong æ bông sau mæ hoÆc sau néi soi hÕt trong vßng d- íi 10 ngµy.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

C§ ph©n biÖt h×nh liÒm h¬i víi c¸c h×nh s¸ng bÊt th- êng d- íi hoµnh:

- Tói h¬i d¹ dµy, h¬i trong §T gãc l¸ch. - §¹i trµng bÞ kÑp gi÷a gan vµ c¬ hoµnh - KhÝ trong æ abces d- íi hoµnh. - Tho¸t vÞ khe hoµnh tr¸i. - XÑp ®¸y phæi h×nh d¶i - …

C¸c h×nh s¸ng nµy cè ®Þnh, cßn khÝ tù do chuyÓn dÞch tíi mét ®iÓm cao kh¸c (tô ë nh÷ng ®iÓm cao nhÊt trong æ bông)

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

C§ ph©n biÖt:

Tói h¬i d¹ dµy, h¬i trong §T gãc l¸ch.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

C§ ph©n biÖt:

§¹i trµng bÞ kÑp gi÷a gan vµ c¬ hoµnh

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

C§ ph©n biÖt:

KhÝ trong æ abces d- íi hoµnh.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Chó ý: Cho BN n»m nghiªng tr- íc khi chôp 10- 15phót, ®Ó h¬i dån lªn cao nhiÒu nhÊt

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim nghiªng tr¸i tia X ngang:

T- thÕ nµy th- êng ¸p dông trong tr- êng hîp BN nÆng kh«ng ®øng ®- îc.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

Chó ý: Cho BN n»m nghiªng tr- íc khi chôp 10- 15phót, ®Ó h¬i dån lªn cao nhiÒu nhÊt

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim nghiªng tr¸i tia X ngang:

T- thÕ nµy th- êng ¸p dông trong tr- êng hîp BN nÆng kh«ng ®øng ®- îc.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim chôp n»m:

- D©y ch»ng liÒm hiÖn lªn ë tr- íc gan, bªn ph¶i cét sèng h- íng vÒ rèn - ThÊy ®- îc thµnh ruét (dÊu hiÖu Rigler) t¹o nªn bëi khÝ trong vµ ngoµi thµnh ruét -DÊu hiÖu tam gi¸c t¹o bëi khÝ n»m gi÷a c¸c thµnh ruét - KhÝ tô quanh bê gan - KhÝ tô khoang gan-thËn, thÊy ®- îc ngang cùc trªn thËn

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

- D©y ch»ng liÒm hiÖn lªn ë tr- íc gan, bªn ph¶i cét sèng h- íng vÒ rèn

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim chôp n»m:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

- D©y ch»ng liÒm hiÖn lªn ë tr- íc gan, bªn ph¶i cét sèng h- íng vÒ rèn

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim chôp n»m:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

ThÊy ®- îc thµnh ruét (dÊu hiÖu Rigler) t¹o nªn bëi khÝ trong vµ ngoµi thµnh ruét

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim chôp n»m:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

-DÊu hiÖu tam gi¸c t¹o bëi khÝ n»m gi÷a c¸c thµnh ruét

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim chôp n»m:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

KhÝ tô quanh bê gan

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim chôp n»m:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

KhÝ tô khoang gan-thËn, thÊy ®- îc ngang cùc trªn thËn ph¶i

C¸c t- thÕ kh¸c: Phim chôp n»m:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

H¬i sau phóc m¹c:

Do chÊn th- ¬ng vì DII t¸ trµng (vì khèi t¸ tuþ): H¬i bao quanh thËn

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

2. thñng t¹ng rçng:

H¬i sau phóc m¹c:

Do chÊn th- ¬ng vì DII t¸ trµng (vì khèi t¸ tuþ): H¬i bao quanh thËn

1. T(cid:190)c ruØt

2. Thæng t„ng r(cid:231)ng

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. Vì t¹ng ®Æc

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

BKCB chÊn th- ¬ng l¸ch:

- Bãng l¸ch to ®Ëm h¬n b×nh th- êng, ®Ì ®Èy c¸c t¹ng l©n cËn: + §Èy vßm hoµnh tr¸i lªn cao, cã thÓ dÞch MP hay xÑp phæi. + D¹ dµy bÞ ®Èy sang ph¶i. + §T gãc l¸ch bÞ ®Èy xuèng thÊp. - DÊu hiÖu cã dÞch trong æ bông: + Mê dÞch vïng thÊp. + DÞch xen lÉn gi÷a c¸c quai ruét. + R·nh thµnh ®¹i trµng réng. - LiÖt ruét víi c¸c quai ruét gi·n ch- íng h¬i. - G·y c¸c x- ¬ng s- ên cuèi bªn tr¸i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BKCB:

- Bãng gan-l¸ch to ®Ëm h¬n b×nh th- êng, ®Ì ®Èy c¸c t¹ng l©n cËn:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BKCB:

- DÊu hiÖu cã dÞch trong æ bông: + Mê dÞch vïng thÊp. + DÞch xen lÉn gi÷a c¸c quai ruét. + R·nh thµnh ®¹i trµng réng.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

Chôp BKCB chØ cho c¸c dÊu hiÖu gîi ý vµ th- êng muén, v× vËy chuÈn ®o¸n chÊn th- ¬ng l¸ch vµ gan b¾t buéc ph¶i dùa vµo siªu ©m, chôp c¾t líp vi tÝnh.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch: Siªu ©m: (®é nh¹y 90%)

Siªu ©m cã thÓ bÞ h¹n chÕ do trµn khÝ d- íi da, h¬i do liÖt ruét, do bn kh«ng hîp t¸c.

- §ông dËp nhu m«: vïng ©m kh«ng ®Òu ®Ëm vµ Ýt ©m xen kÏ. - Tô m¸u d- íi bao: h×nh thÊu kÝnh ®Ì ®Èy nhu m« vµ thay ®æi cÊu tróc ©m theo thêi gian. - §- êng vì: tæn th- ¬ng nhu m« kÌm theo ®- êng bê mÊt liªn tôc (r¸ch bao), cã thÓ thÊy c¸c m¶nh t¸ch rêi ra. - DÞch trong æ phóc m¹c: Tói cïng Douglas, khoang Morisson, r·nh thµnh-®¹i trµng...

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

Si“u 'm:

- §ông dËp nhu m«: vïng ©m kh«ng ®Òu ®Ëm vµ Ýt ©m xen kÏ.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

Si“u 'm:

- Tô m¸u d- íi bao: h×nh thÊu kÝnh ®Ì ®Èy nhu m« vµ thay ®æi cÊu tróc ©m theo thêi gian.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

Si“u 'm:

- §- êng vì: tæn th- ¬ng nhu m« kÌm theo ®- êng bê mÊt liªn tôc (r¸ch bao), cã thÓ thÊy c¸c m¶nh t¸ch rêi ra.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

Si“u 'm:

- §- êng vì: tæn th- ¬ng nhu m« kÌm theo ®- êng bê mÊt liªn tôc (r¸ch bao), cã thÓ thÊy c¸c m¶nh t¸ch rêi ra.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

Si“u 'm: - DÞch trong æ phóc m¹c: khoang Morisson, khoang l¸ch thËn, tói cïng Douglas, r·nh thµnh-®¹i trµng...

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

CLVT tr- íc vµ sau khi tiªm thuèc c¶n quang:

Lµ ph- ¬ng ph¸p tèt nhÊt ®Ó lµm ®¸nh gi¸ tæng thÓ tæn th- ¬ng chÊn th- ¬ng bông nãi chung vµ chÊn th- ¬ng gan hoÆc l¸ch nãi riªng.

§ång thêi nã cho phÐp ph©n ®é tæn th- ¬ng gióp cho ®Þnh h- íng ®iÒu trÞ.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

CLVT: - §ông dËp nhu m«: vïng tû träng kh«ng ®Òu t¨ng vµ gi¶m xen kÏ.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

CLVT: - Tô m¸u d- íi bao: h×nh thÊu kÝnh gi¶m tû träng ®Ì ®Èy nhu m«.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

CLVT: - §- êng vì: dông dËp nhu m« ®- êng bê mÊt liªn tôc (r¸ch bao), cã thÓ thÊy c¸c m¶nh t¸ch rêi ra.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BN28t, chÊn th- ¬ng bông khi l¸i xe m«t«.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BN n÷ 21t, ®au bông do chÊn th- ¬ng.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BN nam18t, ®¸nh nhau, ®au bông.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BN nam 22t, tai n¹n xe m¸y.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BN nam 19t, tai n¹n giao th«ng, c¾t thuú gan ph¶i.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BN nam 15t, bÞ ®¸nh, ®iÒu trÞ b¶o tån.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

BN nam, chÊn th- ¬ng l¸ch.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

BN nam 41t, ®©m xe m«t« ®au bông vµ tôt huyÕt ¸p.

ChÊn th- ¬ng gan-l¸ch:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

BKCB:

- G·y c¸c x- ¬ng s- ên cuèi, c¸c mám ngang hoÆc vì th©n ®èt sèng th¾t l- ng. - Cét sèng cong lâm vÒ phÝa bªn tæn th- ¬ng.. - Bãng thËn to, bê thËn mê. - Bê ngoµi c¬ ®¸i chËu mê hoÆc bÞ xo¸. - C¸c quai ruét gi·n,®Çy h¬i do liÖt ruét.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

Si“u 'm: - §ông dËp-tô m¸u trong nhu m« - Vì thËn víi h×nh ¶nh mÊt liªn tôc nhu m« kÌm theo mÊt liªn tôc ®- êng viÒn bao thËn vµ tô m¸u c¸c khoang sau phóc m¹c. - M¸u trong ®- êng bµi xuÊt trªn siªu ©m lµ dÊu hiÖu gi¸n tiÕp cã tæn th- ¬ng c¸c ®µi, bÓ thËn.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

Si“u 'm:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

Ch(cid:244)p ni(cid:214)u fi(cid:229) t(cid:220)nh m„ch (UIV): Lµ ph- ¬ng ph¸p tèt ®Ó ®¸nh gi¸ chøc n¨ng thËn bÞ chÊn th- ¬ng vµ thËn ®èi diÖn.

- C¾t côt c¸c ®µi thËn: ®ông dËp-tô m¸u trong nhu m« - Tho¸t thuèc ra nhu m«: tæn th- ¬ng ®- êng bµi xuÊt - Tho¸t thuèc ra quanh thËn: vì thËn.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT:

§¸nh gi¸ toµn diÖn c¸c tæn th- ¬ng, còng nh- ®¸nh gi¸ chøc n¨ng thËn, gãp phÇn quan träng trong ph©n lo¹i tæn th- ¬ng thËn ®Ó x¸c ®Þnh chiÕn l- îc ®iÒu trÞ.

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

II. MØt sŁ b(cid:214)nh l(cid:253) c˚p cłu b(cid:244)ng hay g˘p

3. vì t¹ng ®Æc:

ChÊn th- ¬ng thËn:

CLVT: