Mon hoc: Chuẩn mực kế tOÁN quốc tế Thời gian: 30 tiết
Tổng quan về chuẩn mực kế toán quốc tế
Giới thiệu tổng quan về chuẩn mực kế toán quốc tế Chương 1: Khuôn mẫu cho BCTC Chương 2: Các chuẩn mực về tài sản Chương 3: Các chuẩn mực chi phí, doanh thu, nợ phải trả và chuẩn mực khác Chương 4: Các chuẩn mực về báo cáo tài chính
1
8/1/17
2
Tài liệu tham khảo Giáo trình Chuẩn mực kế toán quốc tế (HVTC) Hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS) và chuẩn mực quốc tế về báo cáo tài chính (IFRS) (ifrs.org)
Chuẩn mực kế toán
Chuẩn mực kế toán
Chuẩn mực kế toán là những quy định và hướng dẫn về các nguyên tắc, phương pháp kế toán để đánh giá, ghi nhận và trình bày thông tin trên Báo cáo tài chính
Việc vận dụng các nguyên tắc và phương pháp kế toán đòi hỏi phải có sự quy định và hướng dẫn nhất định trong việc vận dụng từng nguyên tắc, phương pháp kế toán để đánh giá, ghi nhận và trình bày thông tin trên Báo cáo tài chính
Sự quy định và hướng dẫn về các nguyên tắc và phương pháp kế toán đã hình thành nên các Chuẩn mực kế toán
8/1/17
3
8/1/17
4
1
Chuẩn mực kế toán quốc tế
Sự cần thiết của hệ thống Chuẩn mực kế toán quốc gia
Ủy ban chuẩn mực kế toán quốc tế (IASC) thành lậ
̣p 1973; Năm 2001
đổ
̉i thành Hộ
̣i đồ
̀ng chuẩn mực kế
́ toán quố
́c tế
́ (IASB)
Với sự tham gia của nhiểu tổ chức thành viên từ nhiều quốc gia trên
thế giới, Uỷ ban chuẩn mực kế toán quốc tế có nhiệm vụ soạn thảo,
Chuẩn mực kế toán quốc tế là sự hội tụ các qui định, nguyên tắc và phương pháp kế toán để có sự chấp nhận, thừa nhận mang tính thông lệ chung ở các quốc gia.
ban hành và công bố các Chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS)
Từ năm 2001, Chuẩn mực kế toán quốc tế́ (IAS) được gọi là Chuẩn
mực quốc tế về báo cáo tài chính (IFRS) (Các chuẩn mực IAS được
ban hành trước đó vẫn mang tên cũ)
Tuy nhiên, sự hội tụ đó không thể là sự bắt buộc mọi quốc gia phải tuân thủ việc ghi chép kế toán và trình bày, lập báo cáo tài chính theo đúng qui định của chuẩn mực kế toán quốc tế.
Cho đến nay, đã có 25 chuẩn mực kế toán quốc tế và 17 chuẩn mực
quốc tế về báo cáo tài chính được Ủy ban chuẩn mực kế toán quốc tế
và Hội đồng chuẩn mực kế toán quốc tế ban hành. (1/1/2017)
8/1/17
5
8/1/17
6
Sự cần thiết của hệ thống Chuẩn mực kế toán quốc gia
v Phương thức hội tụ kế toán quốc tế
Mỗi quốc gia có điều kiện và trình độ phát triển kinh tế khác nhau, yêu cầu và trình độ quản lí cũng không hoàn toàn giống nhau.
Chính vì vậy, dựa trên cơ sở nền tảng hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế để xây dựng, ban hành hệ thống chuẩn mực kế toán quốc gia là một nhu cầu tất yếu khách quan.
Mô hình hội tụ toàn bộ: Các quốc gia chuyển hẳn sang sử dụng hệ thống chuẩn mực BCTC quốc tế và chấp nhận hệ thống khuôn mẫu lý thuyết này cho việc lập và trình bày BCTC. Các quốc gia lựa chọn mô hình này gồm Singapore và Philippines. Cho đến nay việc chấp nhận toàn bộ chuẩn mực BCTC quốc tế tại các quốc gia này vẫn chưa hoàn thành.
Chuẩn mực kế toán quốc gia là các qui định và hướng dẫn về nguyên tắc và phương pháp kế toán trên cơ sở lựa chọn vận dụng sáng tạo hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế được coi là điều kiện quan trọng trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, thu hút vốn đầu tư, mở cửa hợp tác với nước ngoài, phát triển thị trường vốn.
8/1/17
7
8
Mô hình hội tụ theo hướng tiệm cận : Đây là mô hình hội tụ kế toán mà các quốc gia không vận dụng toàn bộ chuẩn mực BCTC quốc tế mà tiến hành sửa đổi, bổ sung chuẩn mực BCTC cho phù hợp với quốc gia mình. Các quốc gia lựa chọn mô hình này, gồm có: Thái Lan, 8/1/17 Indonesia.
2
v Phương thức hội tụ kế toán quốc tế
Hệ thống Chuẩn mực kế toán Việt Nam (Vietnamese Standards on Accounting - VAS)
Chuẩn mực kế toán Việt Nam do Bộ Tài chính Việt Nam soạn thảo và ban hành. Khoảng thời gian từ năm 2001 đến năm 2005, Bộ Tài chính Việt Nam đã ban hành 5 đợt với tổng số 26 chuẩn mực kế toán.
Quan điểm cơ bản khi soạn thảo và ban hành chuẩn mực kế toán của Việt Nam là:
-
Cơ sở của việc soạn thảo các VAS là dựa trên cơ sở chuẩn mực kế toán quốc tế kết hợp với điều kiện cụ thể của VN.
Mô hình hội tụ từng phần: Hội tụ từng phần là phương thức hội tụ được thực hiện cho từng đối tượng khác nhau. Trung Quốc, Mỹ, Pháp, Hàn Quốc, Hồng Kông, Đài Loan,... là những quốc gia tuyên bố áp dụng mô hình hội tụ này. Theo mô hình này, việc vận dụng chuẩn mực BCTC quốc tế được quy định áp dụng đối với các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán. Các công ty có quy mô lớn hoặc các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực Tài chính, Bảo hiểm,... Còn lại các doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ áp dụng hệ thống chuẩn mực kế toán quốc gia.
8/1/17
9
- Những chuẩn mực gần với Việt Nam được soạn thảo và ban hành trước, những chuẩn mực không gần với Việt Nam được soạn thảo và ban hành sau. 8/1/17
10
Chuẩn mực kế toán quốc tế và Chuẩn mực kế toán Việt Nam tương ứng
Chuẩn mực kế toán quốc tế và Chuẩn mực kế toán Việt Nam tương ứng
Chuẩn mực Quốc tế
Chuẩn mực Việt Nam tương ứng
Số VAS
Chuẩn mực Quốc tế
Chuẩn mực Việt Nam tương ứng
Số VAS
Không có
Giới thiệu về Chuẩn mực lập và trình bày báo cáo tài chính quốc tế (IFRS)
Khuôn mâu chung cho việc lập và trình bày báo cáo tài chính VAS 1
Chuẩn mực chung
IFRS 1: Thông qua IFRS
Không có
IAS 1: Trình bày Báo cáo tài chính
VAS 21 Trình bày Báo cáo tài chính
IFRS 2: Thanh toán trên cơ sở cổ phiếu
Chưa có
IAS 2: Hàng tồn kho
VAS 2 Hàng tồn kho
IFRS 3: Hợp nhất kinh doanh
VAS 11 Hợp nhất kinh doanh
Không dựa trên IAS 3
IFRS 4: Hợp đồng bảo hiểm
VAS 19 Hợp đồng bảo hiểm
Chưa có
IAS 3: Báo cáo tài chính hợp nhất (Ban hành lần đầu năm 1976, thay thế bởi IAS 27 và IAS 28 vào năm 1989)
IFRS 5: Tài sản dài hạn nắm giữ cho mục đích bán và Những bộ phận không tiếp tục hoạt động
Không dựa trên IAS 4
IFRS 6: Khảo sát và đánh giá khoáng sản
Chưa có
IAS 4: Kế toán khấu hao tài sản (Không còn áp dụng năm 1999, thay thế bởi IAS 16, 22 và 38 ban hành vào năm 1998)
IFRS 7:Công cụ tài chính: Trình bày
Chưa có
Không dựa trên IAS 5
IFRS 8: Bộ phận hoạt động
VAS 28
IAS 5: Thông tin trình bày trên Báo cáo tài chính (Ban hành năm 1976, thay thế bởi IAS 1 năm 1997)
Báo cáo bộ phận (Dựa trên IAS 14 - Sẽ được thay thế bằng IFRS 8)
Không dựa trên IAS 6
IFRS 9: Công cụ tài chính
Chưa có
IAS 6: Xử lý kế toán đối với thay đổi về giá (Thay thế bởi IAS15 - không còn áp dụng vào 12/2003)
IFRS10: Báo cáo tài chính hợp nhất
IAS 27- bị thay thế một phần
IAS 7: Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ
VAS 24 Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ
IFRS 11: Hợp tác liên doanh
Sửa đổi IAS 31
IAS 8: Chính sách kế toán, thay đổi ước tính kế toán, và sai sót VAS 29 Chính sách kế toán, thay đổi
8/1/17
11
8/1/17
12
IFRS 12: Trình bày lợi ích của các bên liên quan
Sửa đổi IAS 31, 27, 28
ước tính kế toán, và sai sót
IFRS 13: Đo lường giá trị hợp lý
IFRS 14: Các khoản hoãn lại theo quy định
IFRS 15: Doanh thu từ hợp đồng với khách hàng
Thay thế IAS 18, 11
IFRS 16: thuê TS
Thay thế IAS 17
3
Chuẩn mực Quốc tế
Số VAS
Chuẩn mực Việt Nam tương ứng
Chuẩn mực Quốc tế
Số VAS
Chuẩn mực Việt Nam tương ứng
Không dựa trên IAS 9
IAS 9: Kế toán đối với hoạt động nghiên cứu và phát triển (Thay thế bởi IAS 38 - 01/07/1999)
VAS 11
IAS 22: Hợp nhất kinh doanh (Thay thế bởi IFRS 3 có hiệu lực vào 31/03/2004)
Hợp nhất kinh doanh (Dựa trên IFRS 3)
IAS 10: Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm
VAS 23
Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm
IAS 23: Chi phí đi vay
VAS 16
Chi phí đi vay
IAS 24: Thông tin về các bên liên quan
VAS 26
Thông tin về các bên liên quan
IAS 11: Hợp đồng xây dựng
VAS 15
Hợp đồng xây dựng
Không dựa trên IAS 25
IAS 12: Thuế thu nhập
VAS 17
Thuế thu nhập doanh nghiệp
IAS 25: Kế toán các khoản đầu tư (Thay thế bởi IAS 39 và 40 có hiệu lực năm 2001)
IAS 13: Trình bày các khoản Tài sản lưu động và Nợ ngắn hạn
Không dựa trên IAS 13
IAS 26: Kế toán và báo cáo về quĩ hưu trí
Chưa có
VAS 25
IAS 14: Báo cáo bộ phận
VAS 28
Báo cáo bộ phận
IAS 27: Báo cáo tài chính hợp nhất và các khoản đầu tư vào công ty con
Không dựa trên IAS 15
Báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán khoản đầu tư vào công ty con (một phần tương ứng)
IAS 15: Thông tin phản ánh ảnh hưởng của thay đổi giá (Không còn áp dụng 12/2003)
IAS 28: Đầu tư vào công ty liên kết
VAS 7
IAS 16: Máy móc, thiết bị, nhà xưởng
VAS 3
Tài sản cố định hữu hình
Kế toán các khoản Đầu tư vào công ty liên kết
IAS 17: Thuê tài sản
VAS 6
Thuê tài sản
IAS 29: Báo cáo tài chính trong điều kiện siêu lạm phát
Chưa có
IAS 18: Doanh thu
VAS 14
Doanh thu và thu nhập khác
VAS 22
IAS 19: Lợi ích nhân viên
Chưa có
IAS 30: Trình bày bổ sung báo cáo tài chính của các ngân hàng và các tổ chức tài chính tương tự
Trình bày bổ sung báo cáo tài chính của các ngân hàng và các tổ chức tài chính tương tự
Chưa có
IAS 20: Kế toán đối với các khoản tài trợ của Chính phủ và trình bày các khoản hỗ trợ của Chính phủ
IAS 21: Ảnh hưởng của việc thay đổi tỷ giá hối đoái
VAS 10
AH của việc thay đổi TGHĐ
8/1/17
13
8/1/17
14
Chuẩn mực Quốc tế
Số VAS
Chuẩn mực Việt Nam tương ứng
IAS 31: Thông tin tài chính về những khoản góp vốn liên doanh VAS 8
Thông tin tài chính về những khoản góp vốn liên doanh
Chưa có
IAS 32: Công cụ tài chính: Trình bày và công bố (Thay thế bởi IFRS 7 có hiệu lực vào năm 2007)
IAS 33: Lãi trên cổ phiếu
VAS 30
Lãi trên cổ phiếu
IAS 34: Báo cáo tài chính giữa niên độ
VAS 27
Báo cáo tài chính giữa niên độ
Không dựa trên IAS 35
IAS 35: Các bộ phận không còn tiếp tục hoạt động (Thay thế bởi IFRS 5 có hiệu lực năm 2005)
IAS 36: Tổn thất tài sản
Chưa có
IAS 37: Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng
VAS 18
Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng
IAS 38: Tài sản vô hình
VAS 4
Tài sản cố định vô hình
IAS 39: Công cụ tài chính: đo lường và ghi nhận
Chưa có
IAS 40: Bất động sản đầu tư
VAS 5
Bất động sản đầu tư
Chưa có
IAS 41: Nông nghiệp
8/1/17
15
8/1/17
16
4
8/1/17
17
8/1/17
18
Khuôn mẫu cho BCTC
Chương 1: Khuôn mẫu cho báo cáo tài chính
1. Mục đích
Khuôn mẫu đưa ra các nguyên tắc và các yêu cầu kế toán cơ bản, các yếu tố và ghi nhận các yếu tố của BCTC phục vụ cho người sử dụng thông tin bên ngoài DN, nhằm: ü Làm cơ sở cho việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống chuẩn
mực kế toán quốc tế.
ü Giúp các tổ chức trong việc biên soạn và phát triển các
chuẩn mực kế toán quốc gia.
ü Giúp cho những người lập BCTC trong việc áp dụng các CMKTQT và xử lý các vấn đề chưa được qui định bởi một chuẩn mực kế toán quốc tế nào cả.
1. Mục đích 2. Phạm vi qui định 3. Mục tiêu của BCTC cho mục đích chung 4. Đặc điểm định tính của BCTC 5. Các yếu tố của BCTC 6. Ghi nhận các yếu tố của BCTC 7. Đánh giá các yếu tố trên BCTC 8. Khái niệm vốn và bảo toàn vốn
ü Giúp cho kiểm toán viên đưa ra ý kiến kiểm toán về sự phù
hợp của BCTC với CMKTQT.
8/1/17
19
8/1/17
20
ü Giúp cho người sử dụng BCTC trong việc giải thích thông tin trình bày trong các BCTC được lập theo các CMKTQT.
5
Khuôn mẫu cho BCTC
Khuôn mẫu cho BCTC
1. Mục đích (tiếp)
2. Phạm vi qui định
ü Khuôn mẫu này không thay thế cho các CMKTQT cụ
thể. Khi thực hiện thì căn cứ vào các CMKTQT cụ
Khuôn mẫu qui định về: ü Mục đích của BCTC ü Các đặc điểm định tính xác định tính hữu ích của
thông tin trên BCTC
thể. Trường hợp CMKTQT cụ thể chưa qui định thì
ü Các định nghĩa, điều kiện ghi nhận và đo lường các
thực hiện theo khuôn mẫu.
yếu tố trên BCTC
ü Khuôn mẫu này được áp dụng cho các DN thuộc các
ü Khái niệm về vốn và bảo toàn vốn
lĩnh vực kinh doanh thuộc mọi thành phần kinh tế.
8/1/17
21
8/1/17
22
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 3. MỤC ĐÍCH CỦA BCTC
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN KHUÔN MẪU LÝ THUYẾT IFRS (Framework 2010)
Mục đích của BCTC.
Vốn và bảo toàn vốn.
Giả định hoạt động liên tục
Đặc điểm định tính của thông tin.
Yếu tố của BCTC ( Kn, ghi nhận, đo lường)
Mục tiêu của báo cáo tài chính cho mục đích chung là cung cấp thông tin tài chính về doanh nghiệp báo cáo, các thông tin này hữu ích cho nhà đầu tư, người cho vay và các chủ nợ khác (hiện tại và tiềm tàng) trong việc đưa ra quyết định về việc cung cấp nguồn lực cho doanh nghiệp.
6
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 4. ĐẶC ĐIỂM ĐỊNH TÍNH CỦA THÔNG TIN KẾ TOÁN
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 4. ĐẶC ĐIỂM ĐỊNH TÍNH CỦA THÔNG TIN KẾ TOÁN
COPY SƠ
Giá trị dự toán
Thông tin thích hợp
Giá trị khẳng định
ĐỒ
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 4. ĐẶC ĐIỂM ĐỊNH TÍNH CỦA THÔNG TIN KẾ TOÁN
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 4. ĐẶC ĐIỂM ĐỊNH TÍNH CỦA THÔNG TIN KẾ TOÁN
Thích hợp (Relevance)
Đầy đủ
• Giá trị dự đoán: dự đoán kết quả tương
lai.
Trung lập
Trình bày trung thực
• Giá trị khẳng định: phản hồi về các dự
Không sai sót
đoán.
• Trọng yếu: chỉ có thông tin trọng yếu
mới được trình bày trên BCTC.
7
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 4. ĐẶC ĐIỂM ĐỊNH TÍNH CỦA THÔNG TIN KẾ TOÁN
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN CÁC ĐẶC ĐIỂM CHẤT LƯỢNG BỔ XUNG
Kịp thời
Có thể hiểu
Trình bày trung thực (Faithfull presentation)
Có thể so sánh
Có thể kiểm chứng
• Nội dung quan trọng hơn hình thức
(Substance over Form):
Các đơn vị khác nhau, các thời kỳ khác nhau
• Ghi nhận và trình bày thông tin trên
Trình bày trung thưc
Sẵn có cho người sử dụng
Phân loại, mô tả và trình bày rõ ràng, chi tiết
Nhất quán, so sánh là mục tiêu còn nhất quán là điều kiện
BCTC dựa trên nội dung của nghiệp vụ (bản chất) chứ không dựa vào hình thức pháp lý của nghiệp vụ. (IAS 17, 18, TT200,…)
Khuôn mẫu cho BCTC
5. Các yếu tố của BCTC § Phản ánh tình hình tài chính
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 5. YẾU TỐ CỦA BCTC
ü Tài sản: là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát, là kết
Khái niệm
quả của các sự kiện trong quá khứ và từ đó doanh nghiệp
Giá gốc
chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai từ tài sản
Điều kiện ghi nhận
này
Giá hiện hành
C T C B a ủ c ố t u ế Y
Phương pháp đo lường
Giá trị thực hiện
Giá trị CK dòng tiền
8/1/17
32
8
Khuôn mẫu cho BCTC
Khuôn mẫu cho BCTC
5. Các yếu tố của BCTC § Phản ánh tình hình tài chính - Tài sản:
5. Các yếu tố của BCTC § Phản ánh tình hình tài chính - Tài sản: q TS được biểu hiện dưới hình thái vật chất hoặc phi vật chất
q TS được hình các giao dịch và sự kiện đã qua
q Lợi ích kinh tế trong tương lai của TS là tiềm năng làm tăng nguồn tiền (các khoản tương đương tiền) hoặc giảm bớt các khoản tiền DN phải chi ra. Lợi ích kinh tế trong tương lai thể hiện trong các TH như:
Ø Sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với các TS khác trong SX SP
q Thông thường khi các khoản chi phí phát sinh sẽ tạo ra tài sản nhưng có những khoản chi phí phát sinh không tạo ra tài sản hoặc ngược lại.
hay cung cấp dịch vụ .
Ø Để bán hoặc trao đổi lấy TS khác.
Ø Để thanh toán các khoản nợ phải trả
Ø Để phân phối cho các chủ sở hữu
33
8/1/17
34
8/1/17
Khuôn mẫu cho BCTC
Khuôn mẫu cho BCTC
5. Các yếu tố của BCTC § Phản ánh tình hình tài chính
ü Nợ phải trả: là nghĩa vụ hiện tại của DN phát sinh từ các
giao dịch và sự kiện đã qua mà DN phải thanh toán từ các
5. Các yếu tố của BCTC § Phản ánh tình hình tài chính - Nợ phải trả q NPT xác định nghĩa vụ hiện tại của DN khi doanh nghiệp nhận về một tài sản, tham gia một cam kết hoặc phát sinh các nghĩa vụ pháp lý.
nguồn lực của mình.
q Việc thanh toán các nghĩa vụ hiện tại có thể được xác định bằng cách: trả bằng tiền, trả bằng TS khác, cung cấp dịch vụ, thay thế nghĩa vụ này bằng nghĩa vụ khác, chuyển đổi nợ phải trả thành vốn chủ sở hữu…
8/1/17
35
q Nợ phải trả phát sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua như mua hàng hoá, sử dụng dịch vụ, vay nợ, cam kết bảo hành hàng hoá, thuế phải nộp… 8/1/17
36
9
Khuôn mẫu cho BCTC
Khuôn mẫu cho BCTC
5. Các yếu tố của BCTC
5. Các yếu tố của BCTC § Phản ánh tình hình tài chính
§ Phản ánh tình hình hoạt động
ü Vốn chủ sở hữu: là phần giá trị của doanh nghiệp được
ü Thu nhập: Là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp
tính bằng số chênh lệch giữa giá trị tài sản của DN trừ nợ
thu được trong kỳ kế toán dưới các hình thức làm tăng tài
phải trả.
sản hoặc làm giảm nợ phải trả dẫn tới việc làm tăng vốn
chủ sở hữu, nhưng không liên quan đến các khoản đóng
góp của chủ sở hữu
ü Thu nhập bao gồm cả doanh thu từ hoạt động kinh doanh
thông thường của DN ( doanh thu bán hàng, phí, cổ tức,
tiền bản quyền) và các khoản lãi.
37
8/1/17
38
8/1/17
Khuôn mẫu cho BCTC
5. Các yếu tố của BCTC
§ Phản ánh tình hình hoạt động
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 6. CÁC YẾU TỐ CỦA BCTC- ĐK ghi nhận
Tài sản
Chi phí
Thu nhập
Nợ phải trả
Vốn chủ sở hữu
ü Chi phí: Là sự giảm bớt các lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra hoặc khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các công nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu nhưng không phải do phân phối cho cổ đông và các chủ sở hữu.
Điều kiện ghi nhận:
ü Chi phí bao gồm cả chi phí phát sinh trong kỳ hoạt động
SXKD và các khoản lỗ.
- DN chắc chắn thu được hoặc mất đi lợi ích kinh tế trong tương lai gắn với khoản mục đó
- Giá trị của khoản mục đó được xác định một cách đáng tin cậy
39
8/1/17
10
Khuôn mẫu cho BCTC
Khuôn mẫu cho BCTC
6. Ghi nhận các yếu tố của BCTC § Tài sản được ghi nhận khi DN có khả năng chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai và giá trị của tài sản đó được xác định một cách đáng tin cậy.
6. Ghi nhận các yếu tố của BCTC § Ghi nhận là quá trình phản ánh các khoản mục thỏa mãn định nghĩa và tiêu chuẩn ghi nhận đối với khoản mục đó trên Bảng cân đối kế toán hoặc Báo cáo kết quả kinh doanh.
§ Điều kiện ghi nhận: Một khoản mục thỏa mãn định
nghĩa về khoản mục đó sẽ được ghi nhận nếu
§ Nợ phải trả được ghi nhận khi có đủ điều kiện chắc chắn là DN sẽ phải dùng một lượng tiền để chi ra để trang trải cho những nghĩa vụ hiện tại mà DN phải thanh toán và các khoản NPT đó phải được xác định một cách đáng tin cậy.
ü DN chắc chắn thu được hoặc mất đi lợi ích kinh tế
trong tương lai gắn với khoản mục đó
ü Giá trị của khoản mục đó được xác định một cách
đáng tin cậy
41
8/1/17
42
8/1/17
Khuôn mẫu cho BCTC
Tình huống:
Bạn hãy xem xét các tình huống sau đây. Trong mỗi trường hợp, chúng ta có ghi nhận hay không một tài sản hay nợ phải trả theo các định nghĩa đã cho của bộ khung kế toán? Hãy đưa ra lý do cho câu trả lời của bạn.
6. Ghi nhận các yếu tố của BCTC § Thu nhập được ghi nhận trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh khi thu được lợi ích kinh tế trong tương lai có liên quan tới sự gia tăng về tài sản hoặc giảm bớt nợ phải trả và sự gia tăng đó phải xác định được một cách đáng tin cậy.
Công ty A mua một bằng sáng chế giá 400 triệu đồng. Bằng sáng chế sẽ cho phép công ty được quyền sử dụng độc quyền quy trình sản xuất cụ thể mà chúng sẽ tiết kiệm được 100 triệu đồng/năm cho 5 năm tới.
Công ty B trả cho công ty X 200 triệu đồng để làm một xưởng sữa chữa xe ô tô, với điều kiện rằng phải đối xử ưu tiên cho các xe thuộc đội xe của công ty B.
§ Chi phí được ghi nhận khi các khoản chi phí này làm giảm bớt lợi ích kinh tế trong tương lai có liên quan đến việc giảm bớt tài sản hoặc tăng nợ phải trả và chi phí này phải xác định được một cách đáng tin cậy.
Công ty xe máy SYM tạo nên một khoản bảo hành cho mỗi đội xe được bán ra.
8/1/17
43
11
Khuôn mẫu cho BCTC
Khuôn mẫu cho BCTC
7. Đánh giá các yếu tố của BCTC
7. Đánh giá các yếu tố của BCTC
Các phương pháp được sử dụng để đánh giá (tính toán, đo lường) các yếu tố của BCTC là:
Các phương pháp được sử dụng để đánh giá (tính toán, đo lường) các yếu tố của BCTC là:
§ Giá trị thực hiện: Là số tiền hoặc tương đương tiền mà hiện
thời có thể thu được do nhượng bán TS .
§ Giá gốc: Giá gốc của tài sản được tính theo số tiền hoặc khoản tương đương tiền đã trả hoặc phải trả hoặc tính theo giá trị hợp lý của tài sản vào thời điểm tài sản đó được ghi nhận.
§ Giá hiện hành: Là số tiền hoặc tương đương tiền sẽ phải trả
nếu TS tương ứng đó có được trong hiện tại.
§ Giá trị chiết khấu dòng tiền: Tài sản được ghi theo giá trị hiện tại của các luồng tiền vào trong tương lai dự tính tạo ra trong kỳ SXKD bình thường. Công nợ ghi theo gía trị hiện tại của các luồng tiền chi ra trong tương lai dự tính cần có để thanh toán công nợ trong kỳ kinh doanh bình thường của DN.
45
46
8/1/17
8/1/17
Khuôn mẫu cho BCTC
Tình huống:
7. Đánh giá các yếu tố của BCTC
Phương pháp được sử dụng chung nhất để lập BCTC
là giá gốc. Tuy vậy phương pháp này thường được
sử dụng kết hợp với các phương pháp khác như hàng
Công ty Giấy Sài Gòn mua một máy mài 5 năm về trước với giá là 200 triệu đồng. Bây giờ nó đã bị hỏng và cần phải thay thế. Một máy mới giống hệt như vậy có thể mua được với giá 220 triệu đồng. Hỏi giá gốc, giá máy thay thế máy mài trên là bao nhiêu?
tồn kho được tính theo gía thấp hơn giữa giá gốc và
giá trị thực hiện ròng, các khoản nợ lương hưu thì
nên tính theo giá trị hiện tại.
+Giả sử máy trên có thể sửa chữa để sử dụng với giá 50 triệu đồng. Nó có thể bán với giá 80 triệu đồng. Giá trị thực hiện của máy là bao nhiêu?
8/1/17
47
12
Khuôn mẫu cho BCTC
Khuôn mẫu cho BCTC
8. Khái niệm về vốn và bảo toàn vốn
8. Khái niệm về vốn và bảo toàn vốn
Khái niệm tài chính của vốn: vốn được hiểu là tài sản
§
Khuôn mẫu đưa ra 2 khái niệm về vốn: khái niệm
thuần hoặc vốn chủ sở hữu của một đơn vị à khái niệm
vốn về mặt tài chính và khái niệm vốn về mặt vật
này được hầu hết các đơn vị sử dụng khi lập báo cáo tài
chất.
chính
Hai khái niệm này dẫn đến sự khác nhau khi xác
định lợi nhuận do có sự khác nhau khi xử lý ảnh
§ Bảo toàn vốn về mặt tài chính: đơn vị chỉ có lợi nhuận nếu số tài sản thuần tại thời điểm cuối kì kế toán lớn hơn
hưởng của những sự thay đổi về giá của các tài sản
số tài sản thuần tại thời điểm đầu kì kế toán, sau khi đã
và các khoản công nợ của doanh nghiệp.
loại trừ các khoản phân phối hoặc các khoản đóng góp từ
các các chủ sở hữu trong kì kế toán đó.
8/1/17
49
8/1/17
50
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN KHÁI NIỆM VỐN VÀ BẢO TOÀN VỐN
VÍ DỤ:
Bảo toàn vốn tài chính
Bảo toàn vốn vật chất
: 23.000(CU) : 28.000(CU)
Khái niệm vốn tài chính : vốn được hiểu là tài sản thuần hoặc vốn chủ sở hữu của một đơn vị à khái niệm này được hầu hết các đơn vị sử dụng khi lập báo cáo tài chính
Khái niệm Vốn vật chất: được coi là năng lực sản xuất của đơn vị.
v 01/01/N: Hàng hoá gía vốn P bán hàng hoá v 31/12/N: Gía vốn hàng hoá tương tự/TT : 25.000(CU) => (N) lợi nhuận : 3.000 => bảo toàn vốn vật chất 5.000 => bảo toàn vốn tài chính
Bảo toàn vốn chính là bảo toàn năng lực kinh doanh, có lợi nhuận khi năng lực sản xuất cuối kỳ lớn hơn đầu kỳ, loại bỏ các khoản đóng góp hoặc phận phối cho CSH.
Bảo toàn vốn về mặt tài chính: đơn vị chỉ có lợi nhuận nếu số tài sản thuần tại thời điểm cuối kì kế toán lớn hơn số tài sản thuần tại thời điểm đầu kì kế toán, sau khi đã loại trừ các khoản phân phối hoặc các khoản đóng góp từ các các chủ sở hữu trong kì kế toán đó.
Sự khác biệt chính giữa hai khái niệm bảo toàn vốn là cách thức xử lý ảnh hưởng đối với các thay đổi về giá của tài sản và nợ phải trả => xác định mô hình kế toán được sử dụng trong việc lập và trình bày báo cáo tài chính
13
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN YẾU TỐ CỦA BÁO CÁO TÀI CHÍNH
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN 9. CÁC GIAI ĐOẠN THAY ĐỔI CỦA KMLTKT
Các khái niệm đề xuất
Giải thích rõ hơn khái niệm của tài sản và nợ phải trả
Báo cáo về tình hình tài chính
Nợ phải trả là nghĩa vụ hiện tại mà đơn vị sử dụng nguồn lực kinh tế nhằm thực hiện nghĩa vụ từ sự kiện trong quá khứ.
Tài sản
VCSH= TS - NPT
Vốn csh
Nợ phải trả
Tài sản là các n g uồn lực kinh tế hiện tại, do đơn vị kiểm soát từ các sự kiện t r o n g q u á khứ.
(a) Tài sản là nuồn lực kinh tế và nợ phải trả là nghĩa vụ hiện tại; và (b) Khi khái niệm được thoả mãn, việc xem xét đến lợi ích kinh tế chắc chắn thu được hoặc mất đi không còn là yếu tố quan trọng nhất.
Báo cáo kết quả hoạt động
Thu nhập
Chi phí
Một nguồn lực kinh tế là quyền tạo ra các lợi ích kinh tế. Một nghĩa vụ hiện tại là nghĩa vụ sử dụng nguồn lực kinh tế mà: (a) Đơn vị không có khả năng thực tiễn trách được nghĩa vụ và:
Định nghĩa về thu nhập và chi phí sẽ chỉnh lại cho phù hợp với khái niệm về tài sản và nợ phải trả. Trong bản dự thảo FW, khái niệm vốn chủ sở hữu không thay đổi.
Nguồn: IFSB
Nguồn: Bản dự thảo Khuôn mẫu 2015, IASB.
(b) Phát sinh từ sự kiện trong quá khứ (ie các lợi ích kinh tế đã nhận được hoặc dịch vụ đã tiêu dùng.
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN TÀI SẢN VÀ NỢ PHẢI TRẢ
VÍ DỤ :
IASB cho rằng các khái niệm trên có thể được hoàn thiện trong hai cách: u
Xác nhận một cách rõ ràng hơn: (i) Một tài sản là một nguồn lực (chứ không phải là các dòng lợi ích kinh
tế mà các nguồn lực dự kiến có thể tạo ra).
Quyền chọn mua (call opition)
(ii) Nợ phải trả là một nghĩa vụ (chứ không phải là các dòng lợi ích kinh tế
mà các nghĩa vụ có thể tạo ra).
Xổ số
(iii) Tài sản phải có khả năng tạo ra các luồng lợi ích kinh tế. Nhưng khả năng của những luồng lợi ích không cần phải đạt được xác định bất kỳ ngưỡng tối thiểu nào trước khi các nguồn lực đáp ứng được khái niệm của một tài sản.
,…
(iv) Nợ phải trả sẽ làm giảm các lợi ích kinh tế. Tương tự như đối với tài sản, khả năng làm giảm các lợi ích kinh tế cũng không cần phải xác định bất kỳ ngưỡng tối thiểu nào trước khi nghĩa vụ đó đáp ứng được khái niệm nợ phải trả. u Bổ sung các hướng dẫn cụ thể các khái niệm tài sản và nợ phải trả, để làm rõ các vấn đề khác nhau. Những khác nhau đã gây ra nhiều khó khăn khi sửa đổi hoặc giải thích trong các chuẩn mực cụ thể.
14
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN ĐO LƯỜNG CÁC YẾU TỐ
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN GHI NHẬN CÁC YẾU TỐ TRÊN BCTC
Cơ sở đo lường hữu ích nhất
Các nhân tố cần xem xét khi xđ giá trị các yếu tố
Tài sản
Giá gốc
Có khả năng thu được (hoặc chi ra) lợi ích kinh tế trong tương lai liên quan đến các yếu tố này của đơn vị;
Nợ phải trả
OR
Thu nhập
í h c u ê i T
Chi phí
Các yếu tố này có giá trị và giá trị có thể được xác định một cách đáng tin cậy.
Giá trị hiện tại (giá trị thay thế, giá trị sử dụng, giá trị hợp lý)
• Thích hợp • Trình bày trung thực • Nhất quán • Cân đối lợi ích và chi phí
Nguồn: Bản dự thảo Khuôn mâu 2015, IASB.
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN GHI NHẬN VÀ DỪNG GHI NHẬN CÁC YẾU TỐ
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN CHẤM DỨT GHI NHẬN
Ghi nhận.
Dừng ghi nhận.
KLT hiện tại không hướng dẫn.
Nội dung FW hiện tại không hướng dẫn đến vấn đề dừng ghi nhận. Dự thảo KM hướng dẫn việc dừng ghi nhận nhằm cung cấp thông tin trung thực:
IFRS 15, 16
Khi không còn thoả mãn tiêu chí: toàn bộ hay một phần.
Tiêu chuẩn ghi nhận theo bản dự thảo dựa trên các đặc điểm định tính giúp thông tin cung cấp có tính hữu ích. Một đơn vị ghi nhận 1 tài sản hoặc nợ phải trả nếu việc ghi nhận cung cấp cho đối tượng sử dụng thông tin hữu ích BCTC về: (a) Thông tin thích hợp về tài sản và nợ phải trả; (b) Thông tin trung thực về tài sản hoặc nợ phải trả, cũng như thu nhập và chi phí, và (c) Thông tin mà lợi ích từ việc cung cấp thông tin vượt chi phí. Những tiêu chuẩn trên không đáp ứng khi một trong những dấu hiệu sau xảy ra: (a) Không chắc chắn khả năng có tồn tại một tài sản hoặc nợ phải trả không; (b) Khả năng ít có thể xảy ra thu được lợi ích kinh tế (mất đi lợi ích kinh tế) từ tài sản (nợ phải trả), hoặc (c) Mức độ đo lường giá trị khoản mục không chắc chắn dẫn đến thông tin không thích hợp.
Nguồn: Bản dự thảo Khuôn mâu 2015, IASB.
15
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN ĐƠN VỊ BÁO CÁO
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH KHOA KẾ TOÁN ĐƠN VỊ BÁO CÁO
Báo cáo tài chính hợp nhất có khả năng để cung cấp thông tin hữu
ích cho người sử dụng hơn so với báo cáo tài chính chưa hợp nhất.
Trong báo cáo tài chính hợp nhất, đơn vị sẽ báo cáo:
ü Tài sản và nợ phải trả riêng của mình (kiểm soát trực tiếp)
ü Tài sản và nợ phải trả của mình nhưng gián tiếp thông qua các
công ty con (các đơn vị mà nó kiểm soát).
Trong báo cáo tài chính chưa hợp nhất, đơn vị chỉ báo cáo về tài sản,
nợ phải trả riêng của mình (kiểm soát trực tiếp).
16
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc, thiết bị
IAS 38 – Tài sản vô hình
1. Chuẩn mực về tài sản cố định
Chương 2: Chuẩn mực kế toán quốc tế về tài sản
IAS 40 – Bất động sản đầu tư
IAS 17 – Thuê tài sản
1. Chuẩn mực về tài sản cố định 2. Chuẩn mực về hàng tồn kho 3. Chuẩn mực về đầu tư tài chính
4. Chuẩn mực về ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối
đoái
1
2
Nội dung
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc, thiết bị
a. Mục đích b. Phạm vi qui định c. Các khái niệm cơ bản d. Tiêu chuẩn ghi nhận e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận (xác định giá
trị ban đầu)
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận (chi phí
phát sinh sau ghi nhận ban đầu) g. Dừng ghi nhận (thanh lí tài sản) h. Trình bày báo cáo tài chính
3
4
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
a. Mục đích
b. Phạm vi áp dụng
IAS 16 áp dụng cho kế toán nhà xưởng, máy móc, thiết bị trừ khi một chuẩn mực khác cho phép cách hạch toán khác.
Mục đích của chuẩn mực này là quy định và hướng dẫn các nguyên tắc và phương pháp kế toán đối với máy móc, thiết bị, nhà xưởng, gồm:
Chuẩn mực này không áp dụng cho:
ü Tiêu chuẩn ghi nhận.
ü Máy móc thiết bị nắm giữ vì mục đích bán (IFRS 5- TS dài hạn
ü Thời điểm ghi nhận
nắm giữ vì mục đích bán)
ü Xác định giá trị ban đầu
ü Tài sản có tính chất sinh học trong lĩnh vực nông nghiệp
ü Chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu
(IAS41)
ü Xác định giá trị sau ghi nhận ban đầu
ü TS khảo sát và đánh giá khoáng sản (IFRS 6)
ü Khấu hao
ü Thanh lý
5
6
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
b. Phạm vi áp dụng
c. Các khái niệm cơ bản
Nhà xưởng, máy móc, thiết bị là các tài sản hữu hình mà:
Doanh nghiệp nắm giữ phục vụ cho sản xuất hay cung cấp hàng hoá dịch vụ, cho người khác thuê hoặc cho các mục đích hành chính, và
Trường hợp CMKT khác qui định phương pháp xác định và ghi nhận ban đầu của máy móc, thiết bị, nhà xưởng khác với các qui định của trong chuẩn mực này thì các nội dung khác như phương pháp hạch toán khấu hao … vẫn đươc hạch toán theo chuẩn mực này.
Được ước tính sử dụng trong thời gian nhiều hơn một kỳ
Nguyên giá: là toàn bộ số tiền hoặc tương đương tiền đã trả hoặc giá trị hợp lý của các khoản khác phải trả để mua hoặc xây dựng tài sản tại thời điểm tài sản đó được ghi nhận.
7
8
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
c. Các khái niệm cơ bản
c. Các khái niệm cơ bản
Giá trị ghi sổ: Là giá trị của tài sản sau khi trừ (-) khấu hao luỹ kế và tổn thất lũy kế của tài sản đó.
Tổn thất tài sản: khoản chênh lệch âm giữa giá trị ghi sổ và giá trị có thể thu hồi của tài sản
Giá trị có thể thu hồi: giá trị cao hơn giữa giá trị hợp lí của tài sản trừ đi chi phí bán và giá trị sử dụng
Giá trị sử dụng: Là giá trị hiện tại của dòng tiền ước tính thu được trong tương lai từ việc sử dụng tài sản, bao gồm cả giá trị thanh lý của chúng. Giá trị hợp lí: Là giá trị tài sản có thể được trao đổi giữa các bên có đầy đủ hiểu biết trong sự trao đổi ngang giá.
Khấu hao: Là sự phân bổ một cách có hệ thống giá trị phải khấu hao của TS trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của tài sản đó. Giá trị phải khấu hao: Là nguyên giá của tài sản trừ (-) giá trị thanh lý ước tính của tài sản đó. Giá trị thanh lý: Là giá trị ước tính thu được khi hết thời gian sử dụng hữu ích của tài sản, sau khi trừ (-) chi phí thanh lý ước tính. Thời gian sử dụng hữu ích là : (a) Thời gian mà doanh nghiệp dự tính sử dụng TS, hoặc: (b) Số lượng sản phẩm, hoặc các đơn vị tính tương tự mà doanh nghiệp dự tính thu được từ việc sử dụng tài sản.
9
10
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
d. Tiêu chuẩn ghi nhận
Nhà xưởng, máy móc, thiết bị được ghi nhận khi: a) Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai
b) Giá trị tài sản phải được xác định một cách đáng
từ việc sử dụng tài sản đó, và
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) Ø Khi xác định tiêu chuẩn thứ nhất doanh nghiệp phải xác định mức độ chắc chắn của việc thu được lợi ích kinh tế trong tương lai, dựa trên các bằng chứng hiện có tại thời điểm ghi nhận ban đầu và phải chịu mọi rủi ro liên quan.
11
12
tin cậy
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) Ø Tiêu chuẩn thứ hai cho việc ghi nhận nhà xưởng, máy móc, thiết bị thường đã được thỏa mãn vì nguyên giá tài sản được xác định thông qua mua sắm, trao đổi, hoặc tự xây dựng.
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) Ø Khi xác định tiêu chuẩn thứ nhất: Ø VD: Nhà xưởng, máy móc, thiết bị sử dụng cho mục đích đảm bảo an toàn sản xuất, kinh doanh hoặc bảo vệ môi trường mặc dù không trực tiếp đem lại lợi ích kinh tế như các TS khác nhưng chúng lại cần thiết cho doanh nghiệp trong việc đạt được các lợi ích kinh tế nhiều hơn từ các tài sản khác. Tuy nhiên, các nhà xưởng, máy móc, thiết bị này chỉ được ghi nhận nếu nguyên giá của chúng và các tài sản có liên quan không vượt quá tổng giá trị có thể thu hồi từ các tài sản đó và các tài sản khác có liên quan. Ví dụ, một nhà máy hóa chất có thể phải lắp đặt các thiết bị và thực hiện quy trình chứa và bảo quản hóa chất mới để tuân thủ yêu cầu về bảo vệ môi trường đối với việc sản xuất và lưu trữ hóa chất độc. Các tài sản lắp đặt liên quan đi kèm chỉ được hạch toán là máy móc, thiết bị nếu không có chúng doanh nghiệp sẽ không thể hoạt động và bán sản phẩm hóa chất của mình.
13
14
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) Ø Khi xác định các bộ phận cấu thành của Một nhà xưởng, máy móc, thiết bị doanh nghiệp phải áp dụng các tiêu chuẩn cho từng trường hợp cụ thể. Doanh nghiệp có thể hợp nhất các bộ phận riêng biệt không chủ yếu, như khuôn đúc, công cụ, khuôn dập và áp dụng các tiêu chuẩn nhà xưởng, máy móc, thiết bị vào tổng giá trị đó.
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) Ø Các phụ tùng và thiết bị phụ trợ thường được coi là hàng tồn kho và được hạch toán vào chi phí khi sử dụng. Các phụ tùng chủ yếu và các thiết bị bảo trì được xác định là nhà xưởng, máy móc, thiết bị khi doanh nghiệp ước tính thời gian sử dụng chúng nhiều hơn một năm. Nếu phụ tùng và thiết bị bảo trì chỉ được dùng gắn liền với máy móc, thiết bị và việc sử dụng chúng là không thường xuyên thì chúng được hạch toán là máy móc, thiết bị riêng biệt và được khấu hao trong thời gian ít hơn thời gian sử dụng hữu ích của TS liên quan.
15
16
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) ü Ví dụ: Một DN mua một tòa nhà với thời gian sử dụng hữu ích 50 năm với giá $7 triệu. DN đã xác định được thời gian sử
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) ü Trong từng trường hợp cụ thể, có thể phân bổ tổng chi phí của tài sản cho các bộ phận cấu thành của nó và hạch toán
dụng hữu ích và giá trị của từng bộ phận trong tòa nhà như
riêng biệt cho mỗi bộ phận cấu thành. Trường hợp này được
sau:
áp dụng khi từng bộ phận cấu thành tài sản có thời gian sử
Bộ phận
Giá trị
Thời gian sử dụng hữu ích
dụng hữu ích khác nhau, hoặc góp phần tạo ra lợi ích kinh tế
cho doanh nghiệp theo những tiêu chuẩn quy định khác nhau
nên được sử dụng các tỷ lệ và các phương pháp khấu hao
khác nhau.
không xác định 25 20 10 50
ü Ví dụ:
Đất Mái nhà Hệ thống thang máy Thiết bị nội thất Các bộ phận còn lại Tổng
$2 000 000 $1 000 000 $500 000 $500 000 $ 3 000 000 $ 7 000 000
17
18
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) § Chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) ü Chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu của nhà xưởng, máy móc, thiết bị được ghi tăng nguyên giá của tài sản nếu
các chi phí này chắc chắn làm tăng lợi ích kinh tế trong tương
lai do sử dụng tài sản đó. Các chi phí phát sinh không thỏa
§ Các chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu nhà xưởng, máy móc, thiết bị được ghi tăng nguyên giá của tài sản nếu chúng thực sự cải thiện trạng thái hiện tại so với trạng thái tiêu chuẩn ban đầu của tài sản đó, như:
mãn điều kiện trên phải được ghi nhận là chi phí sản xuất,
kinh doanh trong kỳ.
(a) Thay đổi bộ phận của TS làm tăng thời gian sử dụng hữu ích, hoặc làm tăng công suất sử dụng của chúng; (b) Cải tiến bộ phận của TS làm tăng đáng kể chất lượng sản phẩm sản xuất ra; (c) Áp dụng quy trình công nghệ sản xuất mới làm giảm chi phí hoạt động của tài sản so với trước.
19
20
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
Ví dụ:
d. Tiêu chuẩn ghi nhận (tiếp) § Chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu
§ Chi phí về sửa chữa và bảo dưỡng nhằm mục đích khôi phục hoặc duy trì khả năng đem lại lợi ích kinh tế của tài sản theo trạng thái hoạt động tiêu chuẩn ban đầu được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ.
Khoản chi phí nào sau được phép vốn hoá vào giá trị của tài sản theo qui định của IAS 16: a. Chi phí thay thế bộ phận mái của toà nhà văn phòng cứ 15 năm 1 lần b. Chi phí bảo dưỡng tài sản 3 tháng 1 lần c. Chi phí lắp đặt tài sản mới d. Chi phí thay thế các bộ phận phụ hàng năm
21
22
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (tiếp) Nguyên giá của nhà xưởng, máy móc, thiết bị mua bao gồm:
Nhà xưởng, máy móc, thiết bị thỏa mãn tiêu chuẩn ghi nhận tài sản phải được đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu theo nguyên giá
§ Giá mua tài sản, bao gồm thuế nhập khẩu và các khoản thuế không được hoàn lại, trừ đi các khoản chiết khấu thương mại và giảm giá được hưởng
§ Các chi phí liên quan trực tiếp đến việc đem tài sản vào vị trí
và địa điểm sẵn sàng sử dụng
§ Các chi phí ước tính về di dời và tháo dỡ tài sản, khôi phục mặt bằng đặt tài sản mà DN phải thực hiện khi mua tài sản hoặc sau thời gian sử dụng tài sản cho mục đích ngoài sản xuất
23
24
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (tiếp) Ø Các chi phí không tính vào nguyên giá:
- Chi phí đào tạo nhân viên
- Chi phí hành chính và các CPSXC khác.
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (tiếp) Ø Tình huống: Công ty CK, mua sắm một thiết bị có giá mua 100.000USD, chi phí lắp đặt chạy thử là 3.000USD, chi phí đào tạo công nhân để thực hiện vận hành máy mới là 1.000USD (chi bằng TGNH).
- Các khoản lỗ ban đầu do máy móc không hoạt động
đúng như dự tính.
25
26
Xác định NG của thiết bị và định khoản nghiệp vụ?
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
Ví dụ trang 27
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (tiếp) Ø Giải: NG = 100.000 + 3.000 = 103.000
$2.500.000
• Các khoản CP tính vào giá trị của TS: • CP mua máy móc:
$200.000
• CP vận chuyển máy móc:
$600.000
• CP chuẩn bị mặt bằng: • CP trả cho người tư vấn mua máy móc: $700.000
$300.000
• CP dọn dẹp ước tính sau 7 năm:
$4.300.000
• Nguyên giá:
27
28
(CP đào tạo công nhân để vận hành máy mới ko chắc chắn thu được lợi ích KT trong tương lai) Định khoản: Nợ TK “NG NX,MM,TB” Nợ TK “CPSXKD” Có TK “TGNH” 103.000 1.000 104.000
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (tiếp)
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (tiếp)
ü
Nhà xưởng, máy móc, thiết bị hình thành do trao đổi:
Nguyên giá tài sản được xác định theo giá trị hợp lí, trừ khi
ü Giao dịch trao đổi không có yếu tố thương mại,
• Các khoản lãi tín dụng phát sinh liên quan đến TS tự xây dựng, tự sản xuất được tính vào nguyên giá của TS nếu thỏa mãn các điều kiện trong IAS 23.
Nguyên giá nhà xưởng, máy móc, thiết bị tự xây dựng, tự sản xuất được xác định tượng tự như trường hợp mua sắm.
ü Giá trị hợp lí của tài sản nhận về và mang trao đổi đều không thể được xác định một cách đáng tin cậy
• Các chi phí không hợp lý, như nguyên liệu, vật liệu lãng phí, lao động hoặc các khoản chi phí khác sử dụng vượt quá mức bình thường trong quá trình tự xây dựng hoặc tự chế không được tính vào nguyên giá nhà xưởng, máy móc, thiết bị.
• Lãi nội bộ không được tính vào nguyên giá tài sản
ü Nếu tài sản không được ghi nhận theo giá trị hợp lí, nguyên giá của nó được xác định theo giá trị ghi sổ (giá trị còn lại) của tài sản đem trao đổi
29
30
hoặc
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
e. Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (tiếp)
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu
ü
Nhà xưởng, máy móc, thiết bị thuê tài chính: DN có thể lựa chọn áp dụng mô hình giá gốc hoặc mô
Nguyên giá tài sản được xác định được xác định theo qui định của IAS 17 – thuê tài sản
hình đánh giá lại làm chính sách kế toán và phải áp
ü PP chuẩn(mô hình giá gốc): Giá trị tài sản sau ghi
dụng chính sách này thống nhất cho cả nhóm tài sản
nhận ban đầu được ghi nhận bằng nguyên giá trừ giá
31
32
trị khấu hao lũy kế và giá trị tổn thất lũy kế
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) Xử lí kết quả đánh giá lại
ü PP thay thế (mô hình đánh giá lại): Giá trị tài sản
sau ghi nhận ban đầu (nếu giá trị hợp lí của tài sản
đó có thể xác định được một cách đáng tin cậy) được
ghi nhận theo giá trị đã đánh giá lại;
§ Phần chênh lệch tăng do đánh giá lại được ghi vào phần báo cáo thu nhập khác (được trình bày trong phần vốn chủ sở hữu) dưới tên gọi Thặng dư đánh giá lại, hoặc hạch toán là một khoản thu nhập trong BCKQKD nếu nó bù trừ vào phần giảm do đánh giá lại chính TS đó mà trước đây đã hạch toán vào chi phí trong BCKQKD.
§ Giá trị này được XĐ bằng là giá trị hợp lý tại thời
điểm đánh giá lại trừ số khấu hao luỹ kế và các
33
34
khoản lỗ tổn thất tài sản (được tính toán lại) sau
thời điểm đánh giá lại
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại)
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 1:
Xử lí kết quả đánh giá lại (tiếp)
§
DN A mua một mảnh đất có nguyên giá $15.000. Năm thứ 2 giá trị mảnh đất này giảm còn $13.000. Năm thứ 3 giá trị mảnh đất lại tăng lên $20.000.
Ghi sổ khoản đánh giá lại đất trong năm thứ 2 và 3?
§ Phần chênh lệch giảm do việc đánh giá lại được hạch toán vào BCKQKD, hoặc bù trừ vào các khoản chênh lệch tăng khi phần chênh lệch giảm không vượt quá chênh lệch tăng của chính TS đó. Chênh lệch tăng do đánh giá lại tài sản sẽ được ghi chuyển vào lợi nhuận giữ lại khi tài sản đó được dừng ghi nhận.
§
Toàn bộ phần chênh lệch tăng này sẽ được chuyển vào lợi nhuận giữ lại khi tài sản được thanh lí hoặc bán
§ DN cũng có thể chuyển từng phần chênh lệch tăng này vào lợi nhuận giữ lại tương ứng với thời gian tài sản được sử dụng tại DN
35
36
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 2:
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 1: • Năm 2:
Nợ TK lỗ do đánh giá lại TS 2.000 DN A mua một mảnh đất có nguyên giá $15.000. Năm thứ 2 giá trị mảnh đất này tăng lên $20.000. Năm thứ 3 giá trị mảnh đất lại giảm còn $13.000.
Có TK NX,MM,TB 2.000
Ghi sổ khoản đánh giá lại đất trong năm thứ 2 và 3?
• Năm 3:
Nợ TK NX,MM,TB 7.000
Có TK lãi do đánh giá lại TS 2.000
37
38
Có TK chênh lệch đánh giá lại TS 5.000
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
khấu hao
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 2: • Năm 2:
ü Số khấu hao của từng kỳ được hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ, trừ khi chúng được tính vào giá trị của các tài sản khác,
Nợ TK NX,MM,TB 5.000
• Năm 3:
§ Ví dụ: Khấu hao tài sản dùng cho các hoạt động trong giai đoạn triển khai là một bộ phận chi phí cấu thành nguyên giá TS vô hình hoặc chi phí khấu hao TS dùng cho quá trình tự xây dựng hoặc tự chế các tài sản khác.
Có TK chênh lệch đánh giá lại TS 5.000
Nợ TK chênh lệch đánh giá lại TS Nợ TK lỗ do đánh giá lại TS 5.000 2.000
ü Giá trị phải khấu hao của nhà xưởng, máy móc, thiết bị được phân bổ một cách có hệ thống trong thời gian sử dụng hữu ích của chúng.
40
39
Có TK NX,MM,TB 7.000
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
khấu hao (tiếp)
ü DN phải xem xét lại thời gian sử dụng hữu ích và giá trị thanh lí thu hồi ước tính ít nhất một năm một lần. Nếu có sự thay đổi phải hạch toán theo IAS 8.
khấu hao (tiếp) Khi xác định thời gian sử dụng hữu ích của TS phải xem xét các yếu tố sau:
ü Thời gian sử dụng hữu ích của TS do doanh nghiệp xác định chủ yếu dựa trên mức độ sử dụng ước tính của tài sản. Tuy nhiên, do chính sách quản lý tài sản của doanh nghiệp mà thời gian sử dụng hữu ích ước tính của tài sản có thể ngắn hơn thời gian sử dụng hữu ích thực tế của nó. Vì vậy, việc ước tính thời gian sử dụng hữu ích của một TS còn phải dựa trên kinh nghiệm của doanh nghiệp đối với các tài sản cùng loại.
(a) Mức độ sử dụng ước tính của doanh nghiệp đối với tài sản đó. Mức độ sử dụng được đánh giá thông qua công suất hoặc sản lượng dự tính;
41
42
(b) Mức độ hao mòn phụ thuộc vào các nhân tố liên quan trong quá trình sử dụng tài sản, như: Số ca làm việc, việc sửa chữa và bảo dưỡng của doanh nghiệp đối với tài sản, cũng như việc bảo quản chúng trong những thời kỳ không hoạt động;
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
khấu hao (tiếp)
ü Phương pháp khấu hao thể hiện cách thức mà lợi ích kinh tế do tài sản đem đó đem lại cho doanh nghiệp.
khấu hao (tiếp) Khi xác định thời gian sử dụng hữu ích của TS phải xem xét các yếu tố sau (tiếp)
ü DN phải xem xét lại phương pháp khấu hao áp dụng cho một tài sản ít nhất một lần vào cuối mỗi năm tài chính; nếu có sự thay đổi đáng kể trong cách thức mà tài sản đó lợi ích kinh tế cho DN, DN phải thay đổi pp khấu hao để phản ánh được sự thay đổi đó
c) Hao mòn vô hình phát sinh do việc thay đổi hay cải tiến dây truyền công nghệ hay do sự thay đổi nhu cầu của thị trường về sản phẩm hoặc dịch vụ do tài sản đó sản xuất ra;
43
44
(d) Giới hạn có tính pháp lý trong việc sử dụng tài sản, như ngày hết hạn hợp đồng của tài sản thuê tài chính
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
ü Các pp khấu hao được sử dụng:
• Phương pháp khấu hao đường thẳng;
ü Các pp khấu hao được sử dụng: • Theo phương pháp khấu hao đường thẳng, số khấu hao hàng năm không thay đổi trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của tài sản.
• Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần;
•
• Theo phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần, số khấu hao hàng năm giảm dần trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của tài sản. Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm dựa trên tổng số đơn vị sản phẩm ước tính tài sản có thể tạo ra.
khấu hao (tiếp) khấu hao (tiếp)
• Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm
Phương pháp khấu hao do doanh nghiệp xác định để áp dụng cho từng TS phải được thực hiện nhất quán, trừ khi có sự thay đổi trong cách thức sử dụng tài sản đó
45
46
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị Ví dụ (tiếp) c) Dự tính tài sản sẽ tạo ra 100.000 đơn vị sản phẩm trong suốt 10
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu -
năm tuổi thọ của nó. Kế hoạch sản xuất như sau:
Năm
Sản lượng
1
5.000
2
8.000
3
10.000
khấu hao – ví dụ:
4
12.000
5
16.000
Công ty mua một thiết bị trị giá $100.000. Ước đoán tài sản này có tuổi thọ hữu ích là 10 năm, giá trị thanh lý ước tính = 0. Xác định chi phí khấu hao trong thời gian 10 năm nếu:
6
16.000
a) Công ty sử dụng PP khấu hao đường thẳng
7
12.000
b) Công ty sử dụng PP khấu hao số dư giảm dần, tỷ lệ
8
9.000
9
7.000
47
48
5.000
10
khấu hao 25% mỗi năm.
g. Dừng ghi nhận (ghi giảm) nhà xưởng, máy
h. Trình bày Báo cáo tài chính Trong báo cáo tài chính, doanh nghiệp phải trình bày theo từng loại
nhà xưởng, máy móc, thiết bị về những thông tin sau:
- Phương pháp xác định nguyên giá - Phương pháp khấu hao; Thời gian sử dụng hữu ích hoặc tỷ lệ khấu hao; số khấu hao luỹ kế và giá trị còn lại vào đầu năm và cuối kỳ;
ü Nhà xưởng, máy móc, thiết bị được ghi giảm khi thanh lý hoặc khi không thu được lợi ích kinh tế từ việc sử dụng và thanh lý TS.
ü
- TS tăng - TS nắm giữ vì mục đích bán - Chênh lệch tăng, giảm do đánh giá lại - Trị giá TS tổn thất theo IAS 36…
Trong BCTC còn trình bày:
Lãi hay lỗ phát sinh do thanh lý nhà xưởng, máy móc, thiết bị xác định bằng số chênh lệch giữa thu nhập với chi phí thanh lý cộng (+) giá trị còn lại của TS. Số lãi, lỗ này được ghi nhận là một khoản thu nhập hay chi phí trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ theo IAS 18 trừ trường hợp bán và thuê lại TS đươc HT theo IAS 17.
ü Khi nhà xưởng, máy móc, thiết bị tổn thất được hạch
- Số khấu hao trong kỳ, tăng, giảm và luỹ kế đến cuối kỳ; - Giá trị còn lại của TS đã dùng để thế chấp, cầm cố cho các khoản vay; - Chi phí đầu tư xây dựng cơ bản dở dang; - Các cam kết về việc mua, bán TS có giá trị lớn trong tương lai. - Giá trị còn lại của TS tạm thời không được sử dụng; - Nguyên giá của TS đã khấu hao hết nhưng vẫn còn sử dụng; - Giá trị còn lại của TS đang chờ thanh lý; - Các thay đổi khác về TS.
49
50
toán theo IAS 36.
móc, thiết bị
Các khái niệm cơ bản: VAS 03 không đề cập đến các khái niệm liên quan đến tổn thất tài sản à giá trị ghi sổ (giá trị còn lại) = nguyên giá – khấu hao lũy kế
Việc xác định phương pháp khấu hao và ước tính thời gian sử dụng hữu ích của TSCĐ hữu hình là vấn đề hoàn toàn mang tính chất xét đoán. Vì vậy, việc trình bày các phương pháp khấu hao áp dụng và thời gian sử dụng hữu ích ước tính của TSCĐ hữu hình cho phép người sử dụng báo cáo tài chính xem xét mức độ đúng đắn của các chính sách do ban lãnh đạo doanh nghiệp đề ra và có cơ sở để so sánh với các doanh nghiệp khác.
Tiêu chuẩn ghi nhận: VAS 03 đưa ra 4 tiêu chuẩn ghi nhận, trong đó cụ thể hóa về thời gian sử dụng và yêu cầu về tiêu chuẩn giá trị của tài sản
-Doanh nghiệp phải trình bày bản chất và ảnh hưởng của sự thay đổi ước tính kế toán có ảnh hưởng trọng yếu tới kỳ kế toán hiện hành hoặc các kỳ tiếp theo. Các thông tin phải được trình bày khi có sự thay đổi trong các ước tính kế toán liên quan tới giá trị TSCĐ hữu hình đã thanh lý hoặc đang chờ thanh lý, thời gian sử dụng hữu ích và phương pháp khấu hao.
-Trường hợp DN đánh giá lại TS thì trên BCTC phải trình
bày những thông tin sau:
Phân loại tài sản: IAS 16 không đề cập nội dung này, VAS 03 chia tài sản thành các nhóm: Nhà cửa, vật kiến trúc, Máy móc và thiết bị, Phương tiện vận tải và thiết bị truyền dẫn, Các thiết bị, dụng cụ quản lý, Vườn cây lâu năm, súc vật làm việc và cho sản phẩm, TSCĐ hữu hình khác.
51
52
+ Ngày bắt đầu áp dụng PP đánh giá lại TS + Phương pháp xác định giá trị hợp lý…
So sánh IAS 16 và VAS 03
Đánh giá tại thời điểm ghi nhận ban đầu (Xác định giá trị ban đầu): VAS 03: quy định thêm giá trị nhà cửa, vật kiến trúc và quyền sử dụng đất cần được trình bày riêng, trong đó giá trị quyền sử dụng đất phải được xác định là TSCĐ vô hình.
Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu: VAS 03 chỉ quy định phương pháp chuẩn theo mô hình giá gốc; việc đánh giá lại tài sản chỉ được thực hiện khi có QĐ của Nhà nước.
53
54
So sánh IAS 16 và VAS 03
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 3: Phương pháp giá trị thuần
Tổng giá trị ts tăng thêm: $45.000-($40.000-$15.000)=$20.000
Tại 1/7/2008:
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 3: Ngiá TS tại 1/7/2008 40.000$, khấu hao lũy kế 15.000$. Thời gian sử dụng hữu ích còn lại 5 năm, giá trị thanh lý ước tính là 0. TS được đánh giá lại tại 1/7/2008 theo giá trị hợp lý là 45.000$. (Công ty sử dụng ghi nhận giá trị sau ghi nhận ban đầu theo pp thay thế-giá trị hợp lý).
Nợ TK khấu hao lũy kế:
15.000
Có TK TS:
15.000
1. Các bút toán liên quan đến nghiệp vụ đánh giá lại (pp giá trị
Nợ TK TS: 20.000
thuần)
Có TK đánh giá lại TS(vốn csh): 20.000
2. Giả thiết rằng giá thị trường của một TS mới tương đương là 65.000$. Áp dụng phương pháp tổng giá trị, phản ánh các bút toán liên quan đến đánh giá lại TS?
55
56
Khấu hao trong tương lai sẽ tính trên giá trị đánh giá lại của TS. Chi phí khấu hao năm 30/6/2009 sẽ là 9.000$ (giá trị ghi sổ mới chia 5 năm sử dụng còn lại)
Yêu cầu:
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 3: Phương pháp tổng giá trị:
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 3: Phương pháp tổng giá trị:
Bước 3: Bút toán ghi sổ:
Nợ TK TS
32.000
Bước 1: Xác định tỷ lệ chi phí khấu hao lũy kế/Giá trị TS trước đánh giá lại: 15.000/40.000=0,375 (37,5% giá trị TS chuyển dịch vào chi phí khấu hao trước khi đánh giá lại)
Có TK khấu hao lũy kế
12.000
Bước 2: Giá trị khấu hao lũy kế = 0,375*tổng trị giá TS
Có TK đánh giá lại TS
20.000
Mà: Tổng giá trị TS - 0,375*tổng giá trị TS = 45.000
à 0,625*tổng giá trị tài sản = 45.000
à Tổng giá trị TS = 45.000/0,625 = 72.000
à Khấu hao lũy kế mới: 72.000/0,375 = 27.000
57
58
(số khấu hao lũy kế tính toán lại sau khi đánh giá lại)
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc thiết bị
f. Đánh giá sau thời điểm ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 3: So sánh hai pp:
Phương pháp giá trị thuần
Phương pháp tổng giá trị
Tài sản
45.000
72.000
Khấu hao lũy kế
0
27.000
Giá trị còn lại
45.000
45.000
59
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc, thiết bị
IAS 38 – Tài sản vô hình
1. Chuẩn mực về tài sản cố định
Chương 2: Chuẩn mực kế toán quốc tế về tài sản
IAS 40 – Bất động sản đầu tư
IAS 17 – Thuê tài sản
1. Chuẩn mực về tài sản cố định 2. Chuẩn mực về hàng tồn kho 3. Chuẩn mực về đầu tư tài chính
4. Chuẩn mực về ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối
đoái
1
2
Nội dung
IAS 17 – Thuê tài sản
a. Mục đích b. Phạm vi qui định c. Các thuật ngữ cơ bản d. Phân loại thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản trong BCTC của bên đi
thuê
f. Kế toán thuê tài sản trong BCTC của bên
cho thuê
g. Các giao dịch bán và thuê lại
3
4
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
a. Mục đích
b. Phạm vi áp dụng
n Hợp đồng thuê để khai thác hoặc sử dụng khoáng sản, dầu khí, khí tự nhiên và các nguồn tài nguyên không tái tạo khác, và
Mục đích của chuẩn mực này là hướng dẫn cho bên đi thuê và bên cho thuê những chính sách kế tón phù hợp và phương pháp trình bày thông tin trên BCTC áp dụng đối với các hợp đồng thuê tài sản
n Hợp đồng sử dụng bản quyền như phim, băng video, nhạc kịch, bản quyền tác giả, bằng sáng chế
5
6
IAS 17 áp dụng với tất cả các hợp đồng thuê tài sản, ngoại trừ các trường hợp:
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
c. Các thuật ngữ cơ bản
c. Các thuật ngữ cơ bản
Thuê tài sản: Là sự thoả thuận giữa các bên cho thuê và bên đi thuê về việc bên cho thuê chuyển quyền sử dụng tài sản cho bên đi thuê trong một khoảng thời gian nhất định để được nhận tiền cho thuê một lần hoặc nhiều lần
Thuê tài chính: Là thuê tài sản mà bên cho thuê có sự chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản cho bên đi thuê. Quyền sở hữu tài sản có thể hoặc không chuyển giao vào cuối thời hạn thuê
Thuê hoạt động: Là thuê tài sản không phải thuê tài chính
7
8
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
c. Các thuật ngữ cơ bản
c. Các thuật ngữ cơ bản
Các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu:
§ Đối với bên thuê : Là khoản thanh toán mà bên thuê phải trả cho bên cho thuê về việc thuê tài sản theo thời hạn ghi trong hợp đồng (Không bao gồm các khoản chi phí dịch vụ và thuế do bên cho thuê đã trả mà bên thuê phải hoàn lại và tiền thuê phát sinh thêm), kèm theo bất cứ giá trị nào được bên thuê hoặc một bên liên quan đến bên thuê đảm bảo thanh toán.
9
10
Thời điểm khởi đầu thuê tài sản: Là ngày xảy ra trước của một trong hai (2) ngày: Ngày của hợp đồng thuê hoặc thời điểm các điều khoản chính của hợp đồng thuê được xác lập
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
c. Các thuật ngữ cơ bản
c. Các thuật ngữ cơ bản
§ Đối với bên cho thuê : Là khoản thanh toán mà bên thuê phải trả cho bên cho thuê theo thời hạn thuê trong hợp đồng (không bao gồm các khoản chi phí dịch vụ và thuế do bên cho thuê đã trả mà bên thuê phải phải hoàn lại và tiền thuê phát sinh thêm ) cộng (+) với giá trị còn lại của tài sản cho thuê được đảm bảo thanh toán bởi
n Bên thuê
§ Trường hợp trong hợp đồng thuê bao gồm điều khoản bên thuê được quyền mua lại tài sản thuê với giá thấp hơn giá trị hợp lý vào ngày mua thì khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu (đối với cả bên cho thuê và bên đi thuê) bao gồm tiền thuê tối thiểu ghi trong hợp đồng theo thời hạn thuê và khoản thanh toán cần thiết cho việc mua tài sản đó.
n Một bên liện quan đến bên thuê or
n Một bên thứ ba độc lập có khả năng tài chính.
11
12
Các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu: Các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu:
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
c. Các thuật ngữ cơ bản
c. Các thuật ngữ cơ bản
§ Đối với bên thuê: Là phần giá trị còn lại của tài sản thuê được bên thuê hoặc bên liên quan với bên thuê đảm bảo thanh toán cho bên cho thuê (giá trị đảm bảo là số tiền bên thuê phải trả cao nhất trong bất cứ trường hợp nào)
Giá trị còn lại của tài sản thuê được đảm bảo
§ Đối với bên cho thuê : Là phần giá trị còn lại của tài sản thuê được bên thuê hoặc bên thứ ba có khả năng tài chính không liên quan đến bên cho thuê đảm bảo thanh toán
13
14
Giá trị của tài sản thuê không được đảm bảo: Là phần giá trị của tài sản thuê được xác định bởi bên cho thuê không được bên thuê hoặc bên liên quan đến bên thuê đảm bảo thanh toán hoặc chỉ được đảm bảo thanh toán bởi một bên liên quan đến bên cho thuê
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
c. Các thuật ngữ cơ bản
c. Các thuật ngữ cơ bản
Lãi suất biên đi vay của bên đi thuê: Là lãi suất mà bên thuê sẽ phải trả cho một hợp đồng thuê tài chính tương tự hoặc là lãi suất tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản mà bên thuê sẽ phải trả để vay một khoản cần thiết cho việc mua tài sản đó với một thời hạn và với một đảm bảo tương tự
15
16
Lãi suất ngầm định trong hợp đồng thuê tài chính: Là tỷ lệ chiết khấu tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, để tính giá trị hiện tại của các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu và giá trị hiện tại của giá trị còn lại không được đảm bảo để cho tổng của chúng đúng bằng giá trị hợp lý của tài sản thuê và các chi phí liên quan trực tiếp đến việc thuê tài sản.
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
c. Các thuật ngữ cơ bản
d. Phân loại thuê tài sản Ø Việc phân loại thuê tài sản được xác định tại thời
Hợp đồng thuê tài sản không hủy ngang
điểm khởi đầu thuê tài sản
Thời hạn thuê tài sản
Giá trị hợp lí
Thời gian sử dụng kinh tế
Ø Thuê tài chính: bên cho thuê chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích kinh tế gắn liền với quyền sở hữu tài sản cho bên đi thuê
Thời gian sử dụng hữu ích
Đầu tư gộp trong hợp đồng thuê tài chính
Doanh thu tài chính chưa thực hiện
Ø Thuê hoạt động: bên cho thuê không chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản cho bên đi thuê
Đầu tư thuần trong hợp đồng thuê tài chính
Tiền thuê có thể phát sinh thêm
17
18
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
d. Phân loại thuê tài sản Ø Ví dụ 1: Công ty A kí kết hợp đồng thuê tài sản với công ty B trong đó đồng ý thuê một thiết bị với những điều khoản trong hợp đồng như sau:
d. Phân loại thuê tài sản Ø Việc phân loại thuê tài sản thành thuê tài chính và thuê hoạt động phụ thuộc vào bản chất của giao dịch chứ không phụ thuộc vào hình thức của hợp đồng
Ø Các trường hợp thường được phân loại là thuê tài
• Ngày bắt đầu thuê tài sản: 1/7/2009 • Thời hạn thuê tài sản: 8 năm • Giá trị hợp lí của tài sản tại ngày bắt đầu thuê là
chính (giáo trình – trang 54)
• Công ty A thanh toán trước cho cty B $200.000 • Khoản thanh toán tiền thuê hàng năm công ty A trả
$871.172
• Tỉ lệ lãi suất ngầm định: 6%
19
20
cho cty B (trả vào cuối mỗi năm) là $100 000
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
d. Phân loại thuê tài sản – ví dụ 1: § Kiểm tra xem tỉ lệ lãi suất ngầm định của hợp đồng có
đúng là 6%?
$200 000 * 1,00 = $200 000
d. Phân loại thuê tài sản Ø Ví dụ 1: (tiếp) • Hợp đồng thuê được coi là hợp đồng không thể hủy bỏ, trong đó qui định nếu cty A hủy hợp đồng sẽ phải đền bù tất cả thiệt hại cho cty B
$100 000 * 6,2098 (n=8,i=6%) = $620 980
$80 000 * 0,6274 (n=8,i=6%) = $ 50 192
• Thời gian sử dụng kinh tế của tài sản là 10 năm • Cty A sẽ trả lại tài sản cho cty B khi hết thời hạn thuê • Ước tính thiết bị này có giá trị thanh lí (không được đảm bảo) là $80 000 tại thời điểm kết thúc hợp đồng thuê
$871 172
Yêu cầu: xác định đây là hợp đồng thuê tài chính hay thuê hoạt
động?
21
22
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
d. Phân loại thuê tài sản – ví dụ 1: § Đây có phải hợp đồng thuê tài chính?
à Xem xét các ví dụ trong IAS 17
d. Phân loại thuê tài sản – ví dụ 1: • Xem xét thêm xem giá trị hợp lí của các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu có chiếm phần lớn giá trị hợp lí của tài sản ko?
•
• Giá trị hiện tại của các khoản tiền thuê tối thiểu:
$200 000 * 1,00 = $200 000
$100 000 * 6,2098 = $620 980
• Đây là hợp đồng thuê không thể hủy bỏ, nếu hủy bỏ, cty A sẽ phải đền bù tổn thất liên quan cho bên B
$820 980
Thời hạn thuê chiếm phần lớn thời gian sử dụng kinh tế của tài sản (80%)
Giá trị hiện tại của MLP
$820 980
Giá trị hợp lí của tài sản
$871 172
= 94%
23
à Giá trị ht của MLP chiếm phần lớn giá trị hợp lí của tài sản 24
-> Đủ dấu hiệu để kết luận đây là hợp đồng thuê tài chính!
§ Tại thời điểm khởi đầu thuê (tiếp) • Các chi phí phát sinh liên quan trực tiếp đến việc thuê tài sản của bên đi thuê được tính vào giá trị tài sản thuê
§ Tại thời điểm khởi đầu thuê: • Bên đi thuê ghi nhận giá trị tài sản thuê tài chính và nợ gốc phải trả về thuê tài sản với cùng giá trị là giá thấp hơn giữa giá trị hợp lí của tài sản và giá trị hiện tại của các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu
• Các khoản nợ phải trả về thuê tài chính cần phải được
IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài chính chính
• Tỉ lệ chiết khấu sử dụng để tính giá trị hiện tại của MLP là tỉ lệ lãi suất ngầm định, hoặc tỉ lệ lãi suất biên đi vay của bên đi thuê
25
26
phân biệt thành nợ ngắn hạn và nợ dài hạn
§ Trong thời gian thuê tài sản: • Khoản thanh toán tiền thuê phải được chia thành nợ
IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài chính chính – ví dụ 2:
gốc phải trả từng kì và chi phí tài chính
Công ty A thuê một tài sản trong 5 năm bắt đầu vào 1/1/2010. Trong hợp đồng thuê qui định tiền thuê trả hàng kỳ 20 triệu $ vào đầu năm. Tài sản có giá trị hợp lý 80,747 triệu $. Tỷ lệ lãi suất ngầm định 12%/năm. Tài sản được khấu hao theo pp đường thẳng suốt kỳ hạn thuê (giả sử kỳ hạn thuê=thời gian sử dụng hữu ích của ts).
Những bút toán ảnh hưởng đến BCTC năm
• Khấu hao tài sản thuê tài chính được xác định theo qui định của IAS 16. Phương pháp khấu hao đối với tài sản thuê phải tính khấu hao tương tự như pp áp dụng đối với tài sản thuộc sở hữu của bên đi thuê. • Nếu không chắc chắn rằng bên đi thuê sẽ có quyền sở hữu tài sản khi hết hạn hợp đồng thuê thì tài sản sẽ được khấu hao theo thời hạn ngắn hơn giữa thời hạn thuê và thời gian sử dụng hữu ích của tài sản 27
28
31/12/2010?
§ Bút toán ghi nhận tài sản tại thời điểm khởi đầu thuê
IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài chính – ví dụ 2: chính – ví dụ 2:
§ Giá trị hiện tại của MLP: 1000(20+20/(1+0,12)1+20/ (1+0,12)2+20/(1+0,12)3+20/(1+0,12)4)=80 747m$ = giá trị hợp lí của tài sản
1/1/2010
Nợ TK tài sản thuê tài chính 80 747
Năm
Tiền thuê đã trả
Nợ gốc đã trả
80
Nợ phải trả đầu năm
Số dư nợ trong năm
Chi phí TC phải trả
Nợ phải trả cuối năm
§ Bút toán ghi nhận việc thanh toán tiền thuê
Có TK nợ phải trả về thuê tài chính 747
(1/1/2010)
2010 80.747 (20.000) (20.000) 2011 68.037 (20.000) (12.710) 2012 53.801 (20.000) (14.236) 2013 37.857 (20.000) (15.944) 2014 20.000 (20.000) (17.857)
60.747 48.037 33.801 17.857 0
7.290 5.764 4.056 2.143 0
68.037 53.801 37.857 20.000 0
Nợ TK Nợ phải trả về thuê tài chính 20 000
29
30
Có TK tiền 20 000
§ Bút toán ghi nhận chi phí khấu hao (tài sản được
§ Thông tin ảnh hưởng BCTC năm 2010:
IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài chính – ví dụ 2: chính – ví dụ 2:
§ Bảng cân đối kế toán (báo cáo về tình hình tài
khấu hao đều trong 5 năm) – ngày 31/12/2010
Nợ TK chi phí khấu hao 16 149 chính):
§ Bút toán ghi nhận chi phí tài chính phải trả
Có TK khấu hao lũy kế 16 149
(31/12/2010)
Nợ TK chi phí tài chính 7 290
ü Tài sản thuê: NG 80 747 ü Khấu hao lũy kế 16 149 ü Nợ phải trả ngắn hạn = 7 290 + 12 710 ü Nợ phải trả dài hạn = 48 037
7 290
31
32
Có TK chi phí tài chính phải trả
§ Thông tin ảnh hưởng BCTC năm 2010:
§ Báo cáo kết quả kinh doanh (báo cáo thu nhập
IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài chính – ví dụ 2: chính – ví dụ 2:
§ Các bút toán ghi nhận trong năm 2011 • Bút toán thanh toán tiền thuê (1/1/2011) Nợ TK nợ phải trả về thuê TC (ngắn hạn) 12 710 Nợ TK chi phí TC phải trả
chi tiết: 7 290
Có TK tiền
20 000 • Bút toán ghi nhận chi phí khấu hao (tài sản được
ü Chi phí khấu hao 16 149 ü Chi phí tài chính 7 290
33
34
khấu hao đều trong 5 năm) – ngày 31/12/2011 Nợ TK chi phí khấu hao Có TK khấu hao lũy kế 16 149 16 149
§ Các bút toán ghi nhận trong năm 2011 • Bút toán ghi nhận chi phí tài chính phải trả
IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài chính – ví dụ 3: chính – ví dụ 2:
(31/12/2011)
Nợ TK chi phí tài chính 5 764
5 764
Có TK nợ phải trả về chi phí tài chính Công ty A thuê một tài sản trong 5 năm bắt đầu vào 1/1/2010. Trong hợp đồng thuê qui định tiền thuê trả hàng kỳ 20 triệu $ vào cuối năm. Tài sản có giá trị hợp lý 72 096 triệu $. Tỷ lệ lãi suất ngầm định 12%/ năm. Tài sản được khấu hao theo pp đường thẳng suốt kỳ hạn thuê (giả sử kỳ hạn thuê=thời gian sử dụng hữu ích của ts).
Những bút toán ảnh hưởng đến BCTC năm
35
36
31/12/2010?
IAS 17 – Thuê tài sản
IAS 17 – Thuê tài sản e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê tài
e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – Thuê hoạt
§ Giá trị hiện tại của MLP: 1000*(20/(1+0,12)1+20/
§ Chi phí thuê được hạch toán vào chi phí trong
kì
(1+0,12)2+20/(1+0,12)3+20/(1+0,12)4+ 20/(1+0,12)5)=72 096 m$ = giá trị hợp lí của tài sản
Năm
Chi phí TC
Tiền thuê đã trả
Nợ gốc đã trả
Nợ phải trả cuối năm
Nợ phải trả đầu năm 72.096 60.748 48.037 33.802 17.858
2010 2011 2012 2013 2014
8.652 7.290 5.764 4.056 2.143
(20.000) (20.000) (20.000) (20.000) (20.000)
(11 348) (12 710) (14.236) (15.944) (17.857)
60.748 48.037 33.801 17.857 0
37
38
chính – ví dụ 3: động (giáo trình – trang 57)
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – trình bày
e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – trình bày
§ Đối với tài sản thuê tài chính:
§ Đối với tài sản thuê tài chính (tiếp)
§ Giá trị còn lại của mỗi nhóm tài sản thuê tại ngày
n Tiền thuê phát sinh thêm được ghi nhận là chi phí trongkỳ
thông tin trên BCTC thông tin trên BCTC
n Tổng các khoản thanh toán do cho thuê lại dự kiến nhận được theo hợp đồng cho thuê lại không thể hủy bỏ tại ngày kết thúc kì kế toán
n Các điều khoản chủ yếu liên quan đến thỏa thuận thuê tài sản
và các chính sách kế toán liên quan
§ Cân đối tổng các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu còn phải trả tại ngày kết thúc kì kế toán với giá trị hiện tại của chúng. Đồng thời, DN phải trình bày giá trị của tổng các khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu tại ngày kết thúc kì kế toán và giá trị hiện tại của chúng theo các thời hạn dưới 1 năm, từ 1 năm tới dưới 5 năm và trên 5 năm
39
40
kết thúc kì kế toán
IAS 17 – Thuê tài sản
IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Thuê tài
e. Kế toán thuê tài sản tại bên đi thuê – trình bày
§ Đối với tài sản thuê hoạt động
n Tổng giá trị các khoản thanh toán tiền thuê theo hợp đồng thuê hoạt động không thể hủy bỏ theo các thời hạn dưới 1 năm, từ 1 đến 5 năm và trên 5 năm
§ Tại thời điểm khởi đầu thuê: § Bên cho thuê phải ghi nhận giá trị cho thuê tài chính là khoản phải thu trên Bảng cân đối kế toán bằng giá trị đầu tư thuần trong hợp đồng cho thuê tài chính.
n Tổng giá trị các khoản thanh toán tiền thuê dự kiến nhận
§ Khoản phải thu về tiền thuê được ghi nhận bao gồm
được theo hợp đồng cho thuê lại không thể hủy bỏ
chính thông tin trên BCTC
n Các khoản tiền thuê phát sinh thêm được ghi nhận là chi phí
n Các điều khoản chủ yếu liên quan đến thỏa thuận thuê tài sản
và các chính sách kế toán liên quan
41
42
khoản phải thu về nợ gốc và thu nhập tài chính
§ Sau thời điểm khởi đầu thuê: § Bên cho thuê phải ghi nhận thu nhập tài chính dựa trên cơ sở lãi suất định kì cố định trên tổng số dư đầu tư thuần cho thuê tài chính
§ Bên cho thuê là DN sản xuất hoặc thương mại § Bên cho thuê phải ghi nhận lợi nhuận liên quan đến giao dịch như đối với giao dịch bán hàng thông thường của DN: việc cho thuê tài sản sẽ tạo ra một khoản lãi hoặc lỗ từ việc bán tài sản theo giá thông thường và một khoản thu nhập tài chính trong suốt thời hạn thuê
43
44
IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Thuê tài IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Thuê tài chính chính
§ Bên cho thuê trình bày tài sản cho thuê trên báo cáo về tình hình tài chính của mình theo bản chất của tài sản
§ Thu nhập từ cho thuê tài sản được ghi nhận theo pp
§ Chi phí ban đầu phát sinh liên quan trực tiếp tới việc cho thuê hoạt động được ghi nhận vào giá trị ghi sổ của tài sản cho thuê và được phân bổ vào chi phí trong suốt thời hạn thuê theo pp ghi nhận thu nhập từ cho thuê
IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Thuê IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Thuê hoạt động hoạt động
§ Phương pháp khấu hao sử dụng cho tài sản cho thuê phải tính khấu hao đươc áp dụng thống nhất như với các tài sản tương tự của bên cho thuê
45
46
đường thẳng trong suốt thời gian cho thuê
§ Đối với hoạt động thuê tài chính:
§ Đối với hoạt động thuê tài chính:
n Giá trị thanh lí không được đảm bảo của tài sản theo
IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Trình IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Trình bày thông tin trên BCTC bày thông tin trên BCTC
n Dự phòng luỹ kế cho các khoản phải thu khó đòi về
tính toán của bên cho thuê
n Bảng đối chiếu giữa tổng đầu tư gộp cho thuê tài sản và giá trị hiện tại của khoản thanh toán tiền thuê tối thiếu cho việc thuê tài sản phải thu vào ngày lập Báo cáo tài chính của kỳ báo cáo theo thời hạn dưới 1 năm, từ 1 đến 5 năm và từ hơn 5 năm.
n Tiền thuê phát sinh thêm đựoc ghi nhận là doanh thu
n Doanh thu tài chính chưa thực hiện
khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu
47
48
trong kỳ
IAS 17 – Thuê tài sản
IAS 17 – Thuê tài sản f. Kế toán thuê tài sản tại bên cho thuê – Trình bày thông tin trên BCTC
g. Giao dịch bán và thuê lại § Liên quan tới việc bán và cho thuê lại chính tài
§ Đối với hoạt động thuê hoạt động:
n Khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu trong tươnglai của các hợp đồng thuê hoạt động không huỷ ngang theo các thời hạn dưới 1 năm, từ 1 đến 5 năm và từ hơn 5 năm.
n Tổng số tiền thuê phát sinh thêm được ghi nhận là
sản đó § Nếu giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức thuê tài chính: bất kì khoản chênh lệch nào giữa giá bán và giá trị còn lại của tài sản không được ghi nhận ngay vào thu nhập trong kì của người bán mà phải phân bổ trong suốt thời gian thuê
49
50
doanh thu trong kỳ
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức thuê
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức
tài chính:
thuê tài chính:
§ Ví dụ 4: Tài sản có giá trị ghi sổ: 40.000$, giá bán bằng giá trị hợp lý là 50.000$. Sau đó, thuê lại dưới hình thức thuê tài chính trong 5 năm. Thời gian sử dụng hữu ích của tài sản là 5 năm.
Tại thời điểm bán tài sản: Nợ TK Tiền:50 000 Có TK TS: 40 000 Có TK thu nhập hoãn lại 10 000
à Trình bày các bút toán liên quan để ghi nhận
Có TK khấu hao lũy kế 10 000
giao dịch trên?
Nợ TK thu nhập hoãn lại 2 000
51
52
Có TK thu nhập 2 000
Hàng năm ghi: Nợ TK chi phí khấu hao 10 000
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
g. Giao dịch bán và thuê lại § Nếu giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức
g. Giao dịch bán và thuê lại § Nếu giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức
thuê hoạt động: § Nếu giá bán bằng giá trị hợp lí à các khoản
lãi/lỗ được ghi nhận ngay trong kì
thuê hoạt động: § Nếu giá bán > giá trị hợp lí à chênh lệch cao hơn giá trị hợp lí phải hoãn lại và phân bổ dần trong thời gian tài sản được dự kiến sử dụng
§ Nếu giá bán < giá trị hợp lí và khoản lỗ được bù đắp bởi khoản thuê trong tương lai thấp hơn giá thuê thị trường à khoản lỗ không được ghi nhận ngay mà được phân bổ dần vào khoản thanh toán tiền thuê trong thời gian tài sản được dự kiến sử dụng
§ Nếu giá trị hợp lí < giá trị ghi sổ của tài sản, khoản lỗ tương đương với chênh lệch giữa giá trị ghi sổ và giá trị hợp lí sẽ được ghi nhận ngay trong kì
53
54
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức thuê
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức
hoạt động – VD 5:
thuê hoạt động:
Nợ TK Tiền: 60 000
40 000
§ Ví dụ 5: Giá trị ghi sổ của tài sản: 40.000$, giá trị hợp lí: 55.000$, giá bán: 60.000$, thuê lại dưới hình thức thuê hoạt động trong 5 năm. Giá thuê cao hơn giá thuê trên thị trường 1.000$
Có TK TS Có TK thu nhập 15 000(55 000-40 000) Có TK TN hoãn lại 5 000 (60 000-55 000)
à Trình bày các bút toán liên quan để ghi nhận
Hàng năm: Nợ TN hoãn lai: 1 000
giao dịch trên?
55
56
Có TK thu nhập: 1 000
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức thuê
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức
hoạt động – VD 6:
thuê hoạt động:
Nợ TK Tiền: 50 000
§ Ví dụ 6: TS có giá trị còn lại: 70.000$, giá trị hợp lý: 65.000$, giá bán: 50.000$. Tiền thuê ko được giảm
Nợ TK Chi phí 20 000
à Trình bày các bút toán liên quan để ghi nhận
giao dịch trên?
57
58
Có TK tài sản: 70 000
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức thuê
g. Giao dịch bán và thuê lại § Giao dịch bán và thuê lại dưới hình thức
hoạt động – VD 7:
thuê hoạt động:
Nợ TK Tiền: 50 000
§ Ví dụ 7: TS giá trị ghi sổ 70.000$, giá trị hợp lý: 65.000$, giá bán: 50.000$. Tiền thuê được giảm
Nợ TK chi phí : 5 000
à Trình bày các bút toán liên quan để ghi nhận
Nợ TK chi phí hoãn lại: 15 000
giao dịch trên?
Có TK tài sản: 70 000
Hàng năm:
Nợ TK chi: 3.000
59
60
Có TK chi phí hoãn lại: 3 000
IAS 17 – Thuê tài sản IAS 17 – Thuê tài sản
d. Phân loại thuê tài sản
d. Phân loại thuê tài sản
Ví dụ các trường hợp dẫn đến hợp đồng thuê tài chính là:
n Bên cho thuê chuyển giao quyền sở hữu tài sản cho bên thuê khi
hết thời hạn thuê
Hợp đồng thuê tài sản cũng đựoc coi là hợp đồng thuê tài chính nếu hợp đồng thoả mãn ít nhất một trong ba trường hợp sau
n Nếu bên thuê huỷ hợp đồng và đền bù tổn thất phát sinh liên
quan đến việc huỷ hợp đồng cho bên cho thuê
n Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản bên thuê có quyền lựa chọn mua lại tài sản thuê với mức giá ước túnh thấp hơn giá trị hợp lý vào cuối thời hạn thuê
n Thu nhập hoặc tổn thất do sự thay đổi giá trị hợp lý của giá
n Thời hạn thuê tài sản chiếm phần lớn thời gian sử dụng kinh kế
trị còn lại của tài sản thuê gắn với bên thuê
của tài sản cho dù không có sự chuyển giao quyền sở hữu
n Bên thuê có khả năng tiếp tục thuê lại tài sản sau khi hết hạn hợp đồng thuê với tiền thuê thấp hơn giá thuê thị trường
n Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, giá trị hiện tại của khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu chiếm phần lớn giá trị hợp lý của tài sản thuê
n Tài sản thuê thuộc loại chuyên dùng mà chỉ có bên thuê có khả
61
62
năng sử dụng không cần có sự thay dổi , sửa chữa lớn nào
Chương 2: Chuẩn mực kế toán quốc tế về tài sản
IAS 21 – Chuẩn mực về ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
1. Chuẩn mực về tài sản cố định 2. Chuẩn mực về hàng tồn kho
3. Chuẩn mực về đầu tư tài chính
4. Chuẩn mực về ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá
1
2
hối đoái
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
Nội dung
a. Mục đích b. Phạm vi áp dụng c. Các thuật ngữ cơ bản d. Trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ theo
đồng tiền chức năng
e. Sử dụng đồng tiền báo cáo thay đồng tiền chức
a. Mục đích Mục đích của chuẩn mực này là hướng dẫn doanh nghiệp cách trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ và các hoạt động ở nước ngoài trên BCTC của mình và cách chuyển đổi BCTC trình bày theo đồng tiền chức năng sang BCTC trình bày theo đồng tiền báo cáo
năng
f. Trình bày báo cáo tài chính
3
4
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
c. Các thuật ngữ cơ bản
b. Phạm vi áp dụng § Chuẩn mực này áp dụng cho việc
§ Kế toán các giao dịch và đánh giá giá lại số dư có gốc ngoại tệ, ngoại trừ những giao dịch và số dư thuộc phạm vi điều chỉnh của IFRS 9
Đồng tiền báo cáo: là đồng tiền được sử dụng khi trình bày báo cáo tài chính của DN Ngoại tệ: là đồng tiền khác với đồng tiền chức năng của DN Chênh lệch tỉ giá hối đoái: là chênh lệch phát sinh từ việc chuyển đổi cùng một số lượng tiền tệ sang đơn vị tiền tệ khác theo các tỉ giá hối đoái khác nhau Tỉ giá hối đoái: là tỉ giá trao đổi giữa hai đồng tiền
§ Chuyển đổi kết quả và tình hình tài chính của các hoạt động ở nước ngoài khi hợp nhất, hợp nhất theo tỉ lệ hoặc áp dụng pp vốn chủ sở hữu, và § Chuyển đổi kết quả và tình hình tài chính của DN
5
6
sang đồng tiền báo cáo
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái c. Các thuật ngữ cơ bản (tiếp)
c. Các thuật ngữ cơ bản (tiếp)
n Môi trường kinh tế chính nơi đơn vị đang hoạt động thường là nơi phát sinh dòng tiền vào và dòng tiền ra chủ yếu của đơn vị
Đồng tiền chức năng: là đồng tiền được sử dụng trong môi trường kinh tế chính mà đơn vị đang hoạt động.
Khoản mục tiền tệ: Là các khoản tiền được giữ và các tài sản, công nợ sẽ nhận được hoặc phải trả với số lượng cố định hoặc có thể xác định được bằng tiền. Hoạt động ở nước ngoài: là một đơn vị là cty con, cty liên kết, cty liên doanh hoặc chi nhánh của đơn vị lập báo cáo mà hoạt động của đơn vị này diễn ra ở một nước hoặc bằng đơn vị tiền tệ khác với đơn vị báo cáo Khoản đầu tư thuần trong một hoạt động ở nước ngoài: là giá trị lợi ích của đơn vị báo cáo trong tài sản thuần của hoạt động đó
n Đồng tiền chức năng của một đơn vị phản ánh những giao dịch, sự kiện và các điều kiện hoạt động quan trọng liên quan tới đơn vị đó, vì vậy, đơn vị không được tùy ý thay đổi đồng tiền chức năng của mình, trừ khi có sự thay đổi trong những giao dịch, sự kiện hay điều kiện hoạt động của đơn vị
7
8
n Những dấu hiệu sau cũng có thể cung cấp bằng
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái c. Các thuật ngữ cơ bản (tiếp) IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái c. Các thuật ngữ cơ bản (tiếp) Đồng tiền chức năng:
Đồng tiền chức năng: là đồng tiền được sử dụng trong môi trường kinh tế chính mà đơn vị đang hoạt động. n DN cần xem xét những yếu tố sau để xác định
w Đồng tiền có ảnh hưởng chủ yếu tới giá bán sản phẩm và dịch vụ, và đồng tiền của quốc gia mà sức cạnh tranh và các qui định có ảnh hưởng chủ yếu tới việc xác định giá bán của hàng hóa và dịch vụ
w Đồng tiền có ảnh hưởng chủ yếu tới chi phí về lao động,
nguyên vật liệu và các chi phí khác của đơn vị
n IAS 21 yêu cầu đơn vị phải chuyển toàn bộ các khoản mục và giao dịch bằng ngoại tệ sang đồng tiền chức năng, tuy nhiên đơn vị không phải bắt buộc trình bày BCTC bằng loại tiền tệ này. Một đơn vị được tự do lựa chọn đồng tiền để lập BCTC, gọi là đồng tiền báo cáo.
9
10
đồng tiền chức năng của mình: chứng về đồng tiền chức năng của một đơn vị: w Đồng tiền đơn vị huy động vốn w Đồng tiền được chủ yếu sử dụng trong các hoá đơn thanh toán từ các hoạt động thường ngày của đơn vị
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái c. Các thuật ngữ cơ bản (tiếp)
Đồng tiền chức năng và đồng tiền báo cáo: Ví dụ 2
c. Các thuật ngữ cơ bản (tiếp) Đồng tiền chức năng: Ví dụ 1
Công ty A có trụ sở ở Paris, Pháp chuyên buôn bán dầu thô. Giao dịch mua bán của công ty đều bằng USD. Công ty mẹ của công ty A có trụ sở tại London Anh và cty A nhận nguồn tài trợ vốn bằng Bảng Anh.
ABC là cty của Úc niêm yết trên thị trường chứng khoán của Úc và London. Cty có một số nhà máy sản xuất giày thể thao ở các nước Philippines, Indonesia, Vietnam, Trung quốc và Úc. Chi phí về nguyên vật liệu và nhân công chủ yếu phát sinh bằng đồng tiền tại nước đặt nhà máy sx tuy nhiên tất cả máy móc, thiết bị lại được mua theo đồng bảng Anh. Tất cả doanh thu của cty được thực hiện bằng đồng bảng Anh và tất cả các khoản vay cũng được thực hiện bằng đồng bảng Anh và từ các NH có trụ sở ở Anh.Hầu hết vốn chủ sở hữu của cty được huy động từ Úc, mặc dù những năm gần đây cty có xu hướng phát hành cổ phiếu mới tại thị trường chứng khoán London. Hiện tại, 82% vốn của cty được nắm giữ bởi cổ đông tại Úc, 12% bởi cổ đông tại Anh và 6% bởi cổ đông tại Trung quốc.
12
11
à Xác định đồng tiền chức năng và đồng tiền báo cáo của
à Xác định đồng tiền chức năng của công ty A?
công ty ABC?
§ Một giao dịch bằng ngoại tệ là giao dịch được xác định bằng ngoại tệ hoặc yêu cầu thanh toán bằng ngoại tệ.
Trình bày theo tỉ giá cuối kì báo cáo
Trình bày theo tỉ giá hối đoái tại ngày giao dịch
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái d. Trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ theo đồng tiền chức năng – ghi nhận ban đầu IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái d. Trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ theo đồng tiền chức năng – tại ngày kết thúc kì báo cáo
Trình bày theo tỉ giá hối đoái tại ngày xác định giá trị hợp lý
§ Một giao dịch bằng ngoại tệ phải được hạch toán và ghi nhận ban đầu theo đồng tiền chức năng bằng việc áp dụng tỷ giá hối đoái giữa đồng tiền chức năng và ngoại tệ tại ngày giao dịch.
13
14
Các khoản mục được trình bày như sau: Các khoản mục tiền tệ Các khoản mục phi tiền tệ được xác định theo giá gốc Các khoản mục phi tiền tệ được xác định theo giá trị hợp lí
.
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái d. Trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ theo đồng
d. Trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ theo đồng
Cty ABC, có đồng tiền chức năng là AUD, mua hàng hóa từ cty DEF, một cty của Anh, theo giá FOB. Có thông tin liên quan đến giao dịch này như sau:
Ngày
Sự kiện
Tỉ giá giao dịch A$ 1.00 = 37 p
11/5/2010
A$ 1.00 = 41 p
15/3/2010 Đặt mua hàng trị giá £ 300 000 Hàng hóa được giao lên tàu để chuyển tới cảng của cty ABC
30/6/2010 Kết thúc kì kế toán 2/7/2010 Hàng hóa về tới kho của cty ABC
A$ 1.00 = 43 p A$ 1.00 = 42 p
14/8/2010 Cty ABC thanh toán cho cty DEF
A$ 1.00 = 39 p
tiền chức năng – ví dụ 3 tiền chức năng – ghi nhận chênh lệch tỉ giá
Định khoản các nghiệp vụ liên quan?
15
16
§ Chênh lệch tỉ giá phát sinh khi thanh toán các khoản mục tiền tệ hoặc trong việc trình bày các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ của một đơn vị theo các tỷ giá khác với tỷ giá hối đoái đã được ghi nhận ban đầu, hoặc đã được báo cáo trong BCTC trước được ghi nhận vào lãi hoặc lỗ trong kì chúng phát sinh, ngoại trừ trường hợp liên quan đến việc trình bày khoản chênh lệch tỉ giá phát sinh liên quan đến khoản đầu tư thuần tại hoạt động ở nước ngoài trên BCTC hợp nhất
Ngày 11/5/2010
Ngày 14/8/2010
A$731 707
A$697 674
Nợ TK phải trả người bán (£300 000/0.43)
A$ 731 707
A$ 71 556
Nợ TK lỗ chênh lệch tỉ giá hối đoái
A$ 769 230
Nợ TK hàng mua đi đường (£300 000/0.41) Có TK phải trả người bán (Cty DEF) Ngày 30/6/2010 – đánh giá lại khoản mục phải trả người bán
A$ 34 032
Nợ TK TK phải trả người bán (cty DEF) (731 707 – 300 000/0.43)
Có TK lãi chênh lệch tỉ giá hối đoái
A$ 34 032
Ngày 02/7/2010
Nợ TK hàng hóa
A$731 707
Có TK hàng mua đi đường
A$731 707
17
18
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái d. Trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ theo đồng IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái d. Trình bày các giao dịch bằng ngoại tệ theo đồng tiền chức năng – ví dụ 3 tiền chức năng – ví dụ 3
Có TK Tiền (£300 000/0.39)
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
e. Sử dụng đồng tiền báo cáo thay đồng tiền chức năng – chuyển đổi từ đồng tiền chức năng sang đồng tiền báo cáo
e. Sử dụng đồng tiền báo cáo thay đồng tiền chức năng – chuyển đổi hoạt động ở nước ngoài – giáo trình – từ trang 115
§ Các bước chuyển đổi BCTC từ đồng tiền chức
§ Các khoản mục tài sản và nợ phải trả được
năng sang một đồng tiền báo cáo khác:
§ Các khoản mục chi phí và doanh thu được chuyển
chuyển đổi theo tỉ giá cuối kỳ.
§ Tất cả các khoản chênh lệch tỉ giá phát sinh được
đổi theo tỉ giá tại ngày giao dịch, và
19
20
ghi nhận vào báo cáo thu nhập khác.
IAS 21– Ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối đoái
f. Trình bày báo cáo tài chính
§ Khoản chênh lệch tỉ giá thuần ghi nhận trong báo cáo thu
nhập khác
§ Đồng tiền chức năng, nếu đồng tiền này khác với đồng tiền báo cáo, và lí do sử dụng đồng tiền báo cáo khác với đồng tiền chức năng
21
DN phải trình bày: § Khoản chênh lệch tỉ giá ghi nhận vào lãi hoặc lỗ, ngoại trừ những khoản liên quan tới công cụ tài chính theo qui định của IFRS 9
§ Lí do thay đổi đồng tiền chức năng (nếu có)
IAS 16 – Nhà xưởng, máy móc, thiết bị
IAS 38 – Tài sản vô hình
1. Chuẩn mực về tài sản cố định
Chương 2: Chuẩn mực kế toán quốc tế về tài sản
IAS 40 – Bất động sản đầu tư
IAS 17 – Thuê tài sản
1. Chuẩn mực về tài sản cố định 2. Chuẩn mực về hàng tồn kho 3. Chuẩn mực về đầu tư tài chính
4. Chuẩn mực về ảnh hưởng của sự thay đổi tỉ giá hối
đoái
1
2
Nội dung
IAS 38 – Tài sản vô hình
a. Mục đích b. Phạm vi qui định c. Các khái niệm cơ bản d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị ban đầu e. Ghi nhận chi phí f. Xác định giá trị sau ghi nhận ban đầu. g. Thời gian sử dụng hữu ích của tài sản. h. Tài sản vô hình với thời gian sử dụng xác định i. Tài sản vô hình với thời gian sử dụng không xác
định
j. Dừng ghi nhận (thanh lí tài sản). k. Trình bày báo cáo tài chính.
3
4
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
b. Phạm vi áp dụng
a. Mục đích
IAS 38 áp dụng cho kế toán Tài sản vô hình, trừ các trường hợp sau:
a) Tài sản vô hình thuộc phạm vi qui định của chuẩn mực
khác
b) Tài sản tài chính, theo định nghĩ của chuẩn mực IAS 32
Mục đích của chuẩn mực này là trình bày các phương pháp kế toán đối với những tài sản vô hình mà không chịu sự điều chỉnh của các chuẩn mực khác. Chuẩn mực này yêu cầu doanh nghiệp chỉ được ghi nhận một tài sản vô hình, khi và chỉ khi một số tiêu chuẩn được đáp ứng. Chuẩn mực này cũng trình bày cách xác định giá trị ghi sổ của tài sản vô hình và các yêu cầu đối với việc trình bày thông tin về tài sản vô hình.
c) Việc ghi nhận và xác định tài sản liên quan đến quá trình thăm dò và đánh giá trữ lượng của các mỏ khoáng sản (xem IFRS 6)
d) Chi phí phát triển và khải khác khoáng sản, dầu mỏ, khí tự
nhiên và các nguồn tài nguyên không tái tạo khác
5
6
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
c. Các khái niệm cơ bản Thị trường hoạt động
Active market
Tài sản
Asset
c. Các khái niệm cơ bản ü Tài sản vô hình: Là tài sản phi tiền tệ có thể xác định được
Giá trị ghi sổ
Carrying value
nhưng không có hình thái vật chất
Nguyên giá
Cost
Giá trị phải tính khấu hao
Depreciable amount
ü Tài sản tiền tệ: là tiền được nắm giữ bởi doanh nghiệp và các
Triển khai
Development
tài sản có thể được xác định bởi một số tiền cố định
Giá trị riêng đối với Dn
Entity – specific value
Giá trị hợp lí của tài sản
Fair value of an asset
Lỗ giảm giá tài sản
Impairment loss
Tài sản vô hình
Intangible asset
Tài sản tiền tệ
Monetary asset
Nghiên cứu
Research
Giá trị thanh lí
Residual value
7
8
Thời gian sử dụng hữu ích
Useful life
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
c. Các khái niệm cơ bản ü Thị trường hoạt động là thị trường thỏa mãn đồng thời ba
điều kiện sau:
c. Các khái niệm cơ bản ü Nghiên cứu: Là hoạt động tìm kiếm ban đầu và có kế hoạch được tiến hành nhằm đạt được sự hiểu biết về tri thức khoa
(a) Các sản phẩm được bán trên thị trường có tính tương đồng;
học hoặc kỹ thuật mới.
(b) Người mua và người bán có thể tìm thấy nhau vào bất kỳ
lúc nào;
ü Triển khai: Là hoạt động ứng dụng những kết quả nghiên cứu hoặc tri thức khoa học vào một kế hoạch hoặc thiết kế để
(c) Giá cả được công khai
sản xuất sản phẩm mới hoặc được cải tiến một cách cơ bản
trước khi bắt đầu sản xuất hoặc sử dụng mang tính thương
mại các vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, các quy trình, hệ thống
hoặc dịch vụ mới.
9
10
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
c. Các khái niệm cơ bản ü Tính có thể xác định được (Identifiability): Tài sản vô hình phải là tài sản có thể phân biệt với lợi thế thương mại. Một tài sản được coi là có thể xác định được khi:
ü Tài sản đó có thể tách rời khỏi doanh nghiệp và có thể bán, chuyển giao, nhượng quyền, cho thuê hoặc trao đổi, hoặc
ü
ü Tài sản đó phát sinh từ các quyền lợi theo hợp đồng hoặc theo pháp luật, bất kể những quyền này có thể được chuyển giao hay tách rời khỏi doanh nghiệp hoặc các quyền và nghĩa vụ khác hay không
c. Các khái niệm cơ bản ü Kiểm soát (Control): DN nắm quyền kiểm soát một tài sản nếu DN có quyền thu lợi ích kinh tế trong tương lai mà TS đó đem lại, đồng thời cũng có khả năng hạn chế sự tiếp cận của các đối tượng khác đối với lợi ích đó. Khả năng kiểm soát của DN đối với lợi ích kinh tế trong tương lai từ TSVH, thông thường có nguồn gốc từ quyền pháp lý, tuy nhiên việc không có quyền về mặt pháp lí không có nghĩa DN không có quyền kiểm soát Lợi ích kinh tế trong tương lai mà tài sản vô hình đem lại có thể gồm doanh thu từ việc bán sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ, tiết kiệm chi phí, hoặc những lợi ích khác mà DN có được từ việc sử dụng tài sản vô hình
11
12
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị § Tài sản vô hình được xác định giá trị tại thời điểm ban đầu theo
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị § Tài sản vô hình được ghi nhận khi:
giá gốc
§ Mua Tài sản vô hình riêng biệt : Nguyên giá của Tài sản vô
a) Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai
hình được mua riêng biệt bao gồm:
b) Giá trị tài sản phải được xác định một cách đáng
từ việc sử dụng tài sản đó, và
§ Giá mua (trừ các khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá), các khoản thuế (không bao gồm các khoản thuế được hoàn lại) § Các khoản chi phí liên quan trực tiếp đến việc đưa tài sản vào sử
dụng theo dự tính.
tin cậy
§ Trường hợp Tài sản vô hình mua sắm được thanh toán theo phương thức trả chậm: Nguyên giá của TSVH được phản ánh theo giá mua trả ngay, khoản chênh lệch được ghi nhận vào chi phí tiền lãi trong kì, trừ khi được vốn hóa theo qui định của IAS 23
14
13
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị § Tài sản vô hình được mua từ việc hợp nhất kinh doanh:
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị § Tài sản vô hình hình thành từ việc trao đổi tài sản: (tương tự IAS 16): Nguyên giá tài sản được xác định theo giá trị hợp lí, trừ khi: § Giao dịch trao đổi không có yếu tố thương mại, hoặc § Giá trị hợp lí của tài sản nhận về và mang trao đổi đều
nguyên giá là giá trị hợp lí của tài sản đó tại ngày mua § Theo IFRS 3, tại ngày mua, bên mua ghi nhận tài sản vô hình của bên bị mua (tách biệt khỏi lợi thế thương mại) bất kể tài sản này trước hợp nhất đã được ghi nhận bởi bên bị mua hay chưa
không thể được xác định một cách đáng tin cậy
§ Nếu tài sản không được ghi nhận theo giá trị hợp lí, nguyên giá của nó được xác định theo giá trị ghi sổ (giá trị còn lại) của tài sản đem trao đổi
15
16
§ Ví dụ 1: đối với một số khoản mục như một dự án đang trong quá trình nghiên cứu và triển khai (in-process R & D project) không được ghi nhận trên báo cáo của bên bị sáp nhập nếu được tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp bị sáp nhập. Tuy nhiên, có thể được ghi nhận là một tài sản trên báo cáo TC hợp nhất (tách biệt khỏi lợi thế thương mại) nếu nó thỏa mãn điều kiện ghi nhận tài sản vô hình và giá trị hợp lý của tài sản này được xác định một cách đáng tin cậy .
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị (tiếp) § Lợi thế thương mại tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp:
không được ghi nhận là tài sản:
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị § Tài sản vô hình hình thành từ việc trao đổi tài sản: Ví dụ 2: Xác định nguyên giá tài sản vô hình: trg.37 (sgk) Công ty A mua bản quyền ghi các bài hát gốc của một ca sĩ nổi tiếng. Theo thoả thuận ca sĩ cho phép công ty ghi lại các đĩa nhạc trong vòng 5 năm. Trong 6 tháng đầu của hợp đồng, ca sĩ bị ốm và không thể ghi đĩa. Công ty A đã phải chi phí cho phòng thu ngay cả khi ca sĩ không ghi âm được.
§ Chi phí phát sinh để tạo ra lợi ích kinh tế trong tương lai nhưng không hình thành TSVH vì không đáp ứng được định nghĩa và tiêu chuẩn ghi nhận trong chuẩn mực này, mà tạo nên lợi thế thương mại từ nội bộ DN. Lợi thế thương mại được tạo ra từ nội bộ DN không được ghi nhận là tài sản vì nó không phải là nguồn lực có thể xác định, không đánh giá được một cách đáng tin cậy và DN không kiểm soát được
Chi phí mua bản quyền 10 triệu Lỗ hoạt động do phòng máy thu phải đóng cửa: 2 triệu Chiến dịch quảng cáo cho ca sĩ: 1triệu Yêu cầu: Khoản chi phí nào trên đây được phép vốn hoá vào Tài
sản vô hình
17
18
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị (tiếp) § Tài sản vô hình tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp:
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị (tiếp) § Tài sản vô hình tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp thường ít khi được ghi nhận trong báo cáo tài chính vì những khó khăn trong việc: § Xác định khi nào và liệu có hay không một tài sản có thể xác định
được
§ Xác định giá trị của tài sản một cách đáng tin cậy
§ Giai đoạn nghiên cứu: Toàn bộ chi phí phát sinh trong giai đoạn nghiên cứu không được ghi nhận là TSVH mà được ghi nhận là chi phí sản xuất trong kì phát sinh
§ Vì vậy để xác định liệu tài sản vô hình tạo ra từ nội bộ DN có đáp ứng các tiêu chuẩn về mặt ghi nhận tài sản, DN phải phân chia quá trình hình thành tài sản thành § Giai đoạn nghiên cứu, và § Giai đoạn triển khai
§ Giai đoạn triển khai: Tài sản vô hình tạo ra trong giai đoạn triển khai được ghi nhận là TSVH nếu thỏa mãn được sáu (6) điều kiện
§ Nếu DN không thể phân biệt giai đoạn nghiên cứu với giai đoạn triển khai của một dự án nội bộ để tạo ra TSVH, DN sẽ phải coi toàn bộ chi phí của dự án như thể những chi phí đó phát sinh trong giai đoạn nghiên cứu
19
20
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị (tiếp) § Tài sản vô hình tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp:
d. Tiêu chuẩn ghi nhận và xác định giá trị (tiếp) Ví dụ 3: Một công ty đang triển khai một quy trình sản xuất sản
phẩm mới.
Tài sản vô hình tạo ra trong giai đoạn triển khai được ghi nhận là
TSVH nếu thỏa mãn được (6) điều kiện
1. Tính khả thi về mặt kỹ thuật đảm bảo cho việc hoàn thành và đưa tài
sản vô hình vào sử dụng theo dự tính hoặc để bán;
2. DN dự định hoàn thành tài sản vô hình để sử dụng hoặc để bán;
3. DN có khả năng sử dụng hoặc bán tài sản vô hình đó;
Trong năm 2010, chi phí phát sinh bao gồm 1.000 CU liên quan: 1/ 900 CU chi phí phát sinh trước 1/12/2010 2/ 100 CU chi phí phát sinh từ 1/12/2010 đến 31/12/2010 3/ Năm 2011, các khoản chi phí phát sinh liên quan: 2.000 CU Biết rằng: Tại 1/12/2010, doanh nghiệp xác định bí quyết của quy trình sản xuất này thỏa mãn điều kiện ghi nhận tài sản vô hình. Yêu cầu: Xác định khoản chi phí nào được vốn hóa, không vốn hóa
4. Tài sản vô hình đó phải tạo ra được lợi ích kinh tế trong tương lai;
trong tình huống trên
5. Có đầy đủ các nguồn lực về kỹ thuật, tài chính và các nguồn lực khác
để hoàn tất các giai đoạn triển khai, bán hoặc sử dụng tài sản vô hình đó;
6. Có khả năng xác định một cách chắc chắn toàn bộ chi phí trong giai
đoạn triển khai để tạo ra tài sản vô hình đó;
21
22
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
chi phí trong kì trừ trường hợp: § Khoản chi phí này đáp ứng được tiêu chuẩn ghi nhận của
Tài sản vô hình, hoặc
e. Ghi nhận chi phí: § Chi phí liên quan đến Tài sản vô hình phải được ghi nhận là
§ Khoản mục này được mua trong quá trình hợp nhất kinh doanh và không được ghi nhận là tài sản vô hình. Khoản mục này hình thành một bộ phận của lợi thế thương mại được ghi nhận tại ngày mua (xem IFRS 3)
§ Nếu DN áp dụng mô hình đánh giá lại để kế toán cho một khoản mục tài sản vô hình, toàn bộ tài sản vô hình cùng nhóm sẽ phải được kế toán theo mô hình này, trừ khi không có thị trường hoạt động cho các tài sản đó
23
24
f. Xác định giá trị sau ghi nhận ban đầu § DN có thể lựa chọn áp dụng mô hình giá gốc hoặc mô hình đánh giá lại để xác định giá trị tài sản vô hình sau ghi nhận ban đầu.
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
f. Xác định giá trị sau ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) Xử lí kết quả đánh giá lại
§ Mô hình đánh giá lại: Giá trị tài sản sau ghi nhận ban đầu được ghi nhận theo giá trị đã đánh giá lại;
§ Phần chênh lệch tăng do đánh giá lại được ghi vào phần báo cáo thu nhập khác (được trình bày trong phần vốn chủ sở hữu) dưới tên gọi Thặng dư đánh giá đánh giá lại, hoặc hạch toán là một khoản thu nhập trong Báo cáo Lãi lỗ nếu nó bù trừ vào phần giảm do đánh giá lại chính TS đó mà trước đây đã hạch toán vào chi phí trong Báo cáo Lãi lỗ .
f. Xác định giá trị sau ghi nhận ban đầu § Mô hình giá gốc: sau ghi nhận ban đầu, tài sản vô hình được xác định bằng nguyên giá trừ khấu hao lũy kế và lỗ tổn thất lũy kế
25
26
§ Giá trị này được xác định bằng là giá trị hợp lí tại thời điểm đánh giá lại trừ số khấu hao luỹ kế và các khoản lỗ tổn thất tài sản (được tính toán lại) sau thời điểm đánh giá lại
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
f. Xác định giá trị sau ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại)
Xử lí kết quả đánh giá lại (tiếp)
§
§ Phần chênh lệch giảm do việc đánh giá lại được hạch toán vào Báo cáo Lãi lỗ , hoặc bù trừ vào các khoản chênh lệch tăng khi phần chênh lệch giảm không vượt quá chênh lệch tăng của chính TS đó. Chênh lệch tăng do đánh giá lại tài sản sẽ được ghi chuyển vào lợi nhuận giữ lại khi tài sản đó được dừng ghi nhận.
§
Toàn bộ phần chênh lệch tăng này sẽ được chuyển vào lợi nhuận giữ lại khi tài sản được thanh lí hoặc bán
§ DN cũng có thể chuyển từng phần chênh lệch tăng này vào lợi nhuận giữ lại tương ứng với thời gian tài sản được sử dụng tại DN
27
28
f. Xác định giá trị sau ghi nhận ban đầu (mô hình đánh giá lại) – ví dụ 4:trg 40-sgk
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
g. Thời gian sử dụng hữu ích của tài sản: §
g. Thời gian sử dụng hữu ích của tài sản: Ví dụ 5: Quyền phát thanh truyền hình có thể được gia hạn cứ sau 10 năm nếu doanh nghiệp thỏa mãn yêu cầu sau: cung cấp đủ chương trình cho khán giả và tuân thủ các quy định. Một số thông tin liên quan đến tài sản này:
IAS 38 yêu cầu DN phải xem xét thời gian sử dụng hữu ích của một khoản mục tài sản vô hình xác định hoặc không xác định
• Quyền, giấy phép này được gia hạn với số lần không giới hạn với chi phí thấp và đã được gia hạn 2 lần trước khi tài sản này được doanh nghiệp mua.
§ Nếu tài sản có thời gian sử dụng hữu ích xác định: thời gian sử dụng hữu ích chính là thời gian sử dụng tài sản hoặc số lượng sản phẩm sản xuất được khi sử dụng tài sản đó.
• DN có ý định gia hạn quyền phát thanh trong thời gian không xác định và có đủ bằng chứng để làm được điều đó. Thực tế cho thấy không có khó khăn khi gia hạn quyền này từ trước đến nay.
• Công nghệ cho chương trình phát thanh truyền hình không có dấu
hiệu bị thay thế bằng công nghệ mới trong tương lai gần.
§ Tài sản được coi là có thời gian sử dụng không xác định khi DN, dựa trên việc phân tích các yếu tố liên quan, không thấy được giới hạn về thời gian DN có thể thu được lợi ích từ việc sử dụng tài sản
Yêu cầu: Xác định thời gian sử dụng hữu ích của tài sản là quyền phát
thanh TH trên.
29
30
IAS 38 – Tài sản vô hình IAS 38 – Tài sản vô hình
h. Tài sản vô hình với thời gian sử dụng xác định
g. Thời gian sử dụng hữu ích của tài sản:
Ví dụ 6: Thông tin tương tự ví dụ 5.
Giá trị phải tính khấu hao của tài sản vô hình có thời gian sử dụng hữu ích xác định cần được phân bổ một cách có hệ thống trong suốt thời gian hữu ích của nó
Tuy nhiên, cơ quan quản lý quyền phát thanh TH quyết định không cho phép gia hạn quyền này nữa, mà sẽ đem đấu giá quyền này. Tại thời điểm ra quyết định, quyền phát thanh của DN vẫn còn thời hạn 3 năm. DN vẫn xác định tài sản này còn khả năng đem lại lợi ích kinh tế tương lai.
Phương pháp khấu hao lựa chọn cần dựa trên cách thức thu hồi lợi ích kinh tế dự kiến thu được từ tài sản và phải được áp dụng nhất quán trừ khi có sự thay đổi trong cách thức thu hồi những lợi ích kinh tế trong tương lai từ tài sản này.
Yêu cầu: Xác định thời gian sử dụng hữu ích của tài sản trên
31
32
IAS 38 – Tài sản vô hình
h. Tài sản vô hình với thời gian sử dụng xác định
Giá trị thanh lí của tài sản vô hình với thời gian sử dụng xác định được coi bằng không (0) trừ khi n Có một bên thứ ba cam kết mua lại tài sản khi hết thời gian
sử dụng hữu ích, hoặc
n Có thị trường hoạt động cho tài sản đó, và
Tài sản vô hình với thời gian sử dụng không xác định sẽ không được khấu hao nhưng phải kiểm tra tài sản có bị giảm giá hay không bằng cách so sánh giữa giá trị có thể thu hồi được với giá trị ghi sổ của chúng (xem IAS 36) Thời gian sử dụng hữu ích của những tài sản vô hình không được khấu hao cần phải được xem xét vào mỗi kì kế toán
w Giá trị thanh lí có thể được xác định dựa trên thị trường
đó, và
w Có thể chắc chắn thị trường hoạt động cho tài sản này vẫn hoạt động tại thời điểm kết thúc thời gian sử dụng hữu ích của tài sản
DN phải xem xét lại thời gian khấu hao và phương pháp khấu hao đối với tài sản vô hình với thời gian sử dụng xác định ít nhất vào cuối mỗi năm tài chính.
33
34
IAS 38 – Tài sản vô hình i. Tài sản vô hình với thời gian sử dụng không xác định
IAS 38 – Tài sản vô hình k. Trình bày Báo cáo tài chính §
j. Dừng ghi nhận (ghi giảm) Tài sản vô hình
§ § §
§
§ § §
Tài sản vô hình dừng ghi nhận khi DN không thu được lợi ích kinh tế từ việc sử dụng hoặc bán tài sản. Lãi hay lỗ phát sinh do thanh lí tài sản xác định bằng số chênh lệch giữa thu nhập với chi phí thanh lý cộng (+) giá trị còn lại của tài sản. Số lãi, lỗ này được ghi nhận là một khoản thu nhập hay chi phí trên báo cáo lãi lỗ trong kỳ (trừ trường hợp bán và thuê lại TS đươc ghi nhận theo IAS 17). Khi Tài sản vô hình bị suy giảm giá trị-tổn thất được hạch toán theo IAS 36.
§
§ §
Chuẩn mực yêu cầu doanh nghiệp phải trình bày theo từng loại tài sản vô hình được tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp và tài sản vô hình được hình thành từ các nguồn khác, về những thông tin sau: Thời gian sử dụng hữu ích là không xác định hay xác định. Phương pháp xác định nguyên giá tài sản vô hình, phương pháp khấu hao. Giá trị ghi sổ và khấu hao luỹ kế và lỗ tổn thất tài sản tại đầu kỳ và cuối kỳ kế toán. Các khoản mục của báo cáo lãi lỗ mà ảnh hưởng bởi khấu hao tài sản vô hình. Tăng hoặc giảm tài sản vô hình do đánh giá lại tài sản Lỗ tổn thất Nguyên giá, số khấu hao luỹ kế, giá trị còn lại và thời gian khấu hao còn lại của từng tài sản vô hình có vị trí quan trọng, chiếm tỷ trọng lớn trong tài sản của doanh nghiệp. Giá trị còn lại của tài sản vô hình đã dùng để thế chấp cho các khoản nợ phải trả. Các cam kết về mua, bán tài sản vô hình có giá trị lớn trong tương lai. Giải trình khoản chi phí trong giai đoạn nghiên cứu và chi phí trong giai đoạn triển khai đã được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ.
35
36
Tóm tắt qui định của IAS 38
Tóm tắt qui định của IAS 38
Tài sản vô hình là những tài sản phi tài chính có thể xác định được nhưng không có hình thái vật chất
Tài sản vô hình bao gồm tài sản với thời gian sử dụng hữu ích xác định và tài sản với thời gian sử dụng không xác định
n Tài sản với thời gian sử dụng xác định à cần phải
Chi phí phát sinh liên quan tới tài sản vô hình tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp sẽ không được ghi nhận là tài sản mà phải được ghi nhận là chi phí trong kì phát sinh
được khấu hao
n Tài sản với thời gian sử dụng không xác định à không phải khấu hao nhưng phải xem xét sự giảm giá của tài sản
Khi tài sản vô hình được xác định sau ghi nhận ban đầu theo mô hình đánh giá lại, việc đánh giá lại chỉ có thể thực hiện được nếu có thị trường hoạt động cho tài sản đó và giá trị hợp lí được xác định trên thị trường này
37
38
Tóm tắt qui định của IAS 38
Chi phí trong giai đoạn nghiên cứu phải ghi nhận là chi phí trong kì
Chi phí trong giai đoạn triển khai có thể được vốn hóa nếu giai đoạn triển khai thỏa mãn một số điều kiện nhất định
KẾT THÚC IAS 38
40
39
Ocean Grove Ltd nhờ bạn tư vấn về xem liệu những tài sản vô hình sau đây có thể được đánh giá lại hay không; nếu có, trình bày các bút toán để ghi nhận việc đánh giá lại?
Trong năm tài chính kết thúc ngày 30/6/2012, Point Leo Ltd đã phát sinh các chi phí sau:
a. Point Leo đã chi $250000 cho chiến dịch thúc đẩy việc
nhận diện thương hiệu của công ty
n Công ty đã và đang xây dựng một thương hiệu được coi là một tài sản rất có giá trị. Nếu công ty bán thương hiệu này, công ty sẽ thu được ít nhất là $2 triệu
b. Point Leo đã mua patent (quyền sản xuất một loại sản
phẩm) với giá $400000
n Hai năm trước, công ty đã mua một bằng sáng chế với giá $1 triệu. Qui trình sản xuất theo bằng sáng chế này được thiết kế riêng biệt, tuy nhiên có một cty sản xuất khác có đầy đủ hiểu biết để sử dụng bằng sáng chế này. Công ty đó sẵn sàng trả $1,5 triệu cho bằng sáng chế này
c. Point Leo đã chi $90000 mua một danh sách khách hàng nhưng sau khi xem xét kĩ hơn cty nhận thấy danh sách này không giúp làm tăng thêm được nhiều khách hàng cho công ty
Câu hỏi 2 Câu hỏi 1
Trong các trường hợp trên, khoản chi phí nào có thể được ghi
n Công ty mua quyền nhượng quyền – Mc Dignbat Hamburger với giá $500 nghìn. Trên thị trường, nhu cầu đối với việc nhượng quyền này rất lớn vì có rất nhiều quảng cáo trên các tạp chí về franchise cho thấy có rất nhiều đơn vị muốn nhận nhượng quyền của nhãn hiệu này . Giá trị thị trường hiện tại của những quyền nhượng quyền này là $670 nghìn.
nhận là tài sản vô hình của Point Leo Ltd?
41
42
Chương 3: Chuẩn mực kế toán quốc tế về chi phí, doanh thu, nợ phải trả và chuẩn mực khác
IAS 12 – Thuế thu nhập (Income taxes)
1. IAS 18 – Doanh thu 2. IAS 11 – Hợp đồng xây dựng 3. IAS 12 – Thuế thu nhập
4. IAS 37 – Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng 5. IAS 23 – Chi phí đi vay
1
2
IAS 12 – Thuế thu nhập
Nội dung
a. Mục đích b. Phạm vi áp dụng c. Các khái niệm cơ bản d. Ghi nhận thuế thu nhập hiện hành phải nộp và tài sản thuế thu nhập hiện hành e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả
a. Mục đích § Quy định và hướng dẫn các nguyên tắc, phương pháp kế toán thuế thu nhập. Nguyên tắc cơ bản trong kế toán thuế thu nhập là làm thế nào để hạch toán những ảnh hưởng của thuế thu nhập trong năm hiện hành và trong tương lai của:
và tài sản thuế thu nhập hoãn lại
a) Việc thu hồi hoặc thanh toán trong tương lai giá trị ghi sổ của các khoản mục tài sản hoặc nợ phải trả đã được ghi nhận trong BCĐKT của đơn vị; và
f. Xác định giá trị g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại h. Thuyết minh và trình bày thông tin trên
b) Các giao dịch và sự kiện khác trong năm hiện tại đã được ghi nhận
trong BCTC
3
4
BCTC
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
b. Phạm vi áp dụng § Chuẩn mực này áp dụng trong kế toán thuế thu
nhập
c. Các khái niệm cơ bản v Lợi nhuận kế toán: Là lợi nhuận hoặc lỗ của một kỳ, trước khi trừ thuế thu nhập doanh nghiệp, được xác định theo quy định của chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán.
§ Thuế thu nhập bao gồm tất cả các khoản thuế trong nước và nước ngoài phải nộp dựa trên lợi nhuận chịu thuế.
v Thu nhập chịu thuế: Là thu nhập chịu thuế thu nhập của một kỳ, được xác định theo qui định của Luật thuế thu nhập hiện hành và là cơ sở để tính thuế thu nhập phải nộp (hoặc thu hồi được).
5
6
§ Lợi nhuận kế toán:
n Được xác định trên cơ
sở dồn tích
§ Thu nhập chịu thuế § Được xác định kết hợp dựa trên cơ sở tiền và cơ sở dồn tích
§ Khấu hao dựa trên nguyên giá
IAS 12 – Thuế thu nhập So sánh lợi nhuận kế toán và thu nhập chịu thuế
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) v Chi phí thuế thu nhập (hoặc thu nhập thuế thu nhập): Là tổng chi phí thuế thu nhập hiện hành và chi phí thuế thu nhập hoãn lại (hoặc thu nhập thuế thu nhập hiện hành và thu nhập thuế thu nhập hoãn lại) khi xác định lợi nhuận hoặc lỗ của một kỳ.
n Khấu hao dựa trên nguyên giá hoặc giá trị đánh giá lại
§ Tỉ lệ khấu hao có thể khác tỉ lệ khấu hao sử dụng trong kế toán
v Thuế thu nhập hiện hành: Là số thuế thu nhập phải nộp (hoặc thu hồi được) tính trên thu nhập chịu thuế và thuế suất thuế thu nhập của năm hiện hành.
§ Một số khoản doanh thu và chi phí bị loại trừ khi tính thu nhập chịu thuế…
7
8
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) v Cơ sở tính thuế thu nhập của một tài sản hay nợ phải trả: Là giá trị tính cho tài sản hoặc nợ phải trả cho mục đích xác định thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) ü Cơ sở tính thuế thu nhập của một tài sản- ví dụ 1: § DN có một tài sản trên BCĐKT là một khoản phải thu về tiền lãi là $500. Khoản tiền lãi này DN sẽ nhận được vào kì kế toán sau nhưng đây là số tiền lãi tính trên số tiền cho vay trong năm hiện tại, bởi vậy nó được ghi nhận là doanh thu của năm hiện tại. Giá trị ghi sổ của tài sản này là $500.
ü Cơ sở tính thuế thu nhập của một tài sản: Là giá trị sẽ được khấu trừ cho mục đích thuế thu nhập, được trừ khỏi các lợi ích kinh tế mà DN sẽ nhận được và phải chịu thuế thu nhập khi giá trị ghi sổ của tài sản đó được thu hồi. Nếu những lợi ích kinh tế này khi nhận được mà không phải chịu thuế thu nhập thì cơ sở tính thuế thu nhập của tài sản đó bằng giá trị ghi sổ của nó.
§ Tiền lãi từ cho vay lại phải chịu thuế thu nhập khi DN thực nhận được tiền, do vậy trong kì hiện tại, DN không phải nộp thuế trên doanh thu từ tiền lãi này à cơ sở tính thuế của tài sản này là 0
9
10
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) ü Cơ sở tính thuế thu nhập của một khoản nợ phải trả- Ví
dụ 2:
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) ü Cơ sở tính thuế thu nhập của một khoản nợ phải trả: Là giá trị ghi sổ của nó trừ đi (-) giá trị sẽ được khấu trừ cho mục đích thuế thu nhập của khoản nợ phải trả đó trong các kỳ tương lai.
11
12
(1) Nợ phải trả ngắn hạn có khoản mục “chi phí phải trả” về chi phí trích trước lương nghỉ phép với giá trị ghi sổ là 100. Chi phí phải trả tương ứng được khấu trừ cho mục đích tính thuế thu nhập trên cơ sở thực chi. Cơ sở tính thuế thu nhập của khoản mục nợ phải trả đó là không (0).
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) v Chênh lệch tạm thời: Là khoản chênh lệch giữa giá trị ghi sổ của các khoản mục tài sản hay nợ phải trả trong Bảng Cân đối kế toán và cơ sở tính thuế thu nhập của các khoản mục này. Chênh lệch tạm thời có thể là:
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) v Chênh lệch tạm thời (tiếp) ü Chênh lệch tạm thời được khấu trừ: Là các khoản chênh lệch tạm thời làm phát sinh các khoản được khấu trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp trong tương lai khi mà giá trị ghi sổ của các khoản mục tài sản hoặc nợ phải trả liên quan được thu hồi hay được thanh toán.
ü Chênh lệch tạm thời phải chịu thuế: Là các khoản chênh lệch tạm thời làm phát sinh thu nhập chịu thuế khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập trong tương lai khi mà giá trị ghi sổ của các khoản mục tài sản hoặc nợ phải trả liên quan được thu hồi hay được thanh toán; hoặc
13
14
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) v Chênh lệch tạm thời – ví dụ 3: § Từ ví dụ 1: giá trị ghi sổ của tài sản = $500, cơ sở tính thuế của tài sản = 0 à chênh lệch tạm thời = $500 (chênh lệch tạm thời phải chịu thuế)
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) v Thuế thu nhập hoãn lại phải trả: Là thuế thu nhập sẽ phải nộp trong tương lai tính trên các khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế thu nhập trong năm hiện hành.
§ Từ ví dụ 2: giá trị ghi sổ của nợ phải trả = 100, cơ sở tính thuế của NPT = 0 à chênh lệch tạm thời = 100 (chênh lệch tạm thời được khấu trừ)
v Tài sản thuế thu nhập hoãn lại: Là thuế thu nhập sẽ được hoàn lại trong tương lai tính trên các khoản: a. Chênh lệch tạm thời được khấu trừ; b. Giá trị được khấu trừ chuyển sang các năm sau của các khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng; và c. Giá trị được khấu trừ chuyển sang các năm sau của các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng.
15
16
IAS 12 – Thuế thu nhập d. Ghi nhận thuế thu nhập hiện hành phải nộp IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và và tài sản thuế thu nhập hiện hành
§ Thuế thu nhập hiện hành của kỳ hiện tại và các kỳ trước, nếu chưa nộp, phải được ghi nhận là nợ phải
tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời phải chịu thuế:
o Chênh lệch tạm thời phải chịu thuế phát sinh khi giá trị ghi sổ của tài sản > cơ sở tính thuế của tài sản đó,
trả.
§ Nếu giá trị đã nộp trong kỳ hiện tại và các kỳ trước vượt quá số phải nộp cho các kỳ đó, thì phần giá trị
hoặc giá trị ghi sổ của nợ phải trả < cơ sở tính thuế
của nợ phải trả đó
17
18
nộp thừa sẽ được ghi nhận là tài sản.
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và
o Thuế thu nhập hoãn lại phải trả phải được ghi nhận cho tất cả các khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế,
o Một số chênh lệch tạm thời phát sinh khi thu nhập hoặc chi phí được tính vào lợi nhuận kế toán của
tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời phải chịu thuế: tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời phải chịu thuế:
trừ các trường hợp khoản thuế thu nhập hoãn lại một kỳ, nhưng lại được tính vào lợi nhuận chịu thuế
của một kỳ khác. Các chênh lệch như vậy thường
phát sinh do chênh lệch về thời gian và được gọi là
chênh lệch tạm thời
19
20
phải trả phát sinh từ: • Việc ghi nhận ban đầu lợi thế thương mại, hoặc • Việc ghi nhận ban đầu của một tài sản hay nợ phải trả của một giao dịch ko phải là hợp nhất kinh doanh và giao dịch này không có ảnh hưởng đến lợi nhuận kế toán hoặc lợi nhuận tính thuế thu nhập (hoặc lỗ tính thuế) tại thời điểm phát sinh giao dịch
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và
o Chênh lệch tạm thời được khấu trừ phát sinh khi giá trị ghi sổ của tài sản < cơ sở tính thuế của tài sản đó,
tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời được khấu trừ
hoặc giá trị ghi sổ của nợ phải trả > cơ sở tính thuế
của nợ phải trả đó
• Phương pháp khấu hao sử dụng trong việc xác định lợi nhuận chịu thuế khác với pp khấu hao sử dụng trong việc xác định lợi nhuận kế toán: khi pp khấu hao theo thuế nhanh hơn khấu hao theo kế toán à phát sinh chênh lệch tạm thời phải chịu thuế.
21
22
tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời phải chịu thuế: o Ví dụ về các trường hợp phát sinh chênh lệch tạm thời phải chịu thuế, dẫn tới phát sinh khoản thuế hoãn lại phải trả: • Các khoản thu nhập tiền lãi được tính vào lợi nhuận kế toán khi được DN có quyền nhận các khoản thu nhập đó nhưng chỉ được tính vào lợi nhuận chịu thuế khi DN nhận được tiền. Cơ sở tính thuế của các khoản nợ phải thu bằng 0 trong khi giá trị ghi sổ của các khoản phải thu này trên bảng CĐKT > 0 (xem ví dụ 1)
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và
23
24
tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời được khấu trừ o Việc hoàn nhập các chênh lệch tạm thời được khấu trừ dẫn đến sự giảm trừ khi xác định lợi nhuận tính thuế trong tương lai. Doanh nghiệp sẽ chỉ được hưởng lợi ích kinh tế dưới hình thức giảm trừ các khoản nộp thuế nếu doanh nghiệp có đủ lợi nhuận tính thuế để có thể bù trừ với phần giảm trừ đó. Do vậy, một doanh nghiệp chỉ ghi nhận tài sản thuế thu nhập hoãn lại khi chắc chắn có lợi nhuận tính thuế để sử dụng các chênh lệch tạm thời được khấu trừ. tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời được khấu trừ o Tài sản thuế thu nhập hoãn lại cần được ghi nhận cho tất cả các chênh lệch tạm thời được khấu trừ, khi chắc chắn trong tương lai sẽ có lợi nhuận tính thuế để sử dụng những chênh lệch tạm thời được khấu trừ này, ngoại trừ tài sản thuế hoãn lại phát sinh từ ghi nhận ban đầu của một tài sản hoặc nợ phải trả từ một giao dịch không phải là giao dịch HNKD và giao dịch này không có ảnh hưởng đến lợi nhuận kế toán hoặc lợi nhuận tính thuế thu nhập (lỗ tính thuế) tại thời điểm giao dịch.
§ Các khoản lỗ tính thuế và các khoản ưu đãi thuế
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và tài sản thuế thu nhập hoãn lại
o Tài sản thuế thu nhập hoãn lại cần được ghi nhận cho giá trị được khấu trừ chuyển sang các kỳ sau
chưa sử dụng
của các khoản lỗ tính thuế và các khoản ưu đãi thuế
chưa sử dụng trong phạm vi chắc chắn có đủ lợi
nhuận tính thuế trong tương lai để sử dụng các
khoản lỗ tính thuế và các ưu đãi thuế chưa sử dụng
25
26
đó. tài sản thuế thu nhập hoãn lại § Chênh lệch tạm thời được khấu trừ o Việc có lợi nhuận tính thuế để sử dụng các chênh lệch tạm thời được khấu trừ được coi là chắc chắn khi có đủ các chênh lệch tạm thời chịu thuế liên quan đến cùng một cơ quan thuế và cùng một đơn vị chịu thuế, và các chênh lệch tạm thời chịu thuế đó dự kiến sẽ được hoàn nhập: a. Trong cùng kỳ với sự hoàn nhập chênh lệch tạm thời được khấu trừ đó; hoặc b. Trong các kỳ mà một khoản lỗ tính thuế phát sinh từ tài sản thuế thu nhập hoãn lại đó có thể được khấu trừ chuyển sang các kỳ sau
§ Các khoản lỗ tính thuế và các khoản ưu đãi thuế chưa sử
§ Các khoản lỗ tính thuế và các khoản ưu đãi thuế
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và tài sản thuế thu nhập hoãn lại tài sản thuế thu nhập hoãn lại
dụng
o Điều kiện ghi nhận tài sản thuế thu nhập hoãn lại phát sinh từ giá trị được khấu trừ chuyển sang của các khoản lỗ tính thuế và các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng cũng giống với điều kiện ghi nhận tài sản thuế thu nhập hoãn lại phát sinh từ các khoản chênh lệch tạm thời được khấu trừ.
28
27
o Để đánh giá khả năng chắc chắn sẽ có lợi nhuận tính thuế để có thể sử dụng được các khoản lỗ tính thuế được khấu trừ chuyển sang năm sau và các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng, doanh nghiệp cần cân nhắc các điều kiện sau: a. Doanh nghiệp có đủ các chênh lệch tạm thời chịu thuế liên quan đến cùng cơ quan thuế và cùng đơn vị chịu thuế mà các chênh lệch này sẽ làm phát sinh các khoản phải chịu thuế để có thể sử dụng được các khoản lỗ tính thuế hoặc các khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng trước khi các khoản này hết hạn sử dụng;
chưa sử dụng
§ Các khoản lỗ tính thuế và các khoản ưu đãi thuế chưa sử
§ Các khoản lỗ tính thuế và các khoản ưu đãi thuế chưa sử
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và tài sản thuế thu nhập hoãn lại tài sản thuế thu nhập hoãn lại
dụng
dụng
o Các điều kiện doanh nghiệp cần cân nhắc để đánh
o Nếu không chắc chắn có lợi nhuận tính thuế để sử dụng các khoản lỗ chịu thuế và các khoản ưu đãi thuế, thì tài sản thuế thu nhập hoãn lại không được ghi nhận
29
30
giá khả năng có lợi nhuận tính thuế (tiếp): b. Doanh nghiệp có lợi nhuận tính thuế trước khi hết hạn sử dụng các khoản chuyển lỗ và các khoản ưu đãi thuế chưa được sử dụng; c. Nguyên nhân dẫn đến các khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng có tiếp tục xảy ra hay không
§ Đánh giá lại tài sản thuế thu nhập hoãn lại chưa được ghi
§ Khoản đầu tư vào công ty con, chi nhánh, công ty liên kết
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và tài sản thuế thu nhập hoãn lại tài sản thuế thu nhập hoãn lại
nhận
và các khoản vốn góp liên doanh
o Một doanh nghiệp phải ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả cho tất cả các chênh lệch tạm thời chịu thuế gắn liền với các khoản đầu tư vào công ty con, chi nhánh, công ty liên kết và các khoản vốn góp liên doanh, trừ khi đáp ứng được cả 2 điều kiện sau:
o Tại các ngày kết thúc niên độ kế toán, doanh nghiệp phải đánh giá các tài sản thuế thu nhập hoãn lại chưa được ghi nhận. Doanh nghiệp cần ghi nhận tài sản thuế thu nhập hoãn lại trước đó chưa được ghi nhận khi việc có được lợi nhuận tính thuế trong tương lai để cho phép tài sản thuế hoãn lại được thu hồi trở nên chắc chắn.
a) Công ty mẹ, nhà đầu tư hoặc bên liên doanh có khả năng kiểm soát thời gian hoàn nhập khoản chênh lệch tạm thời;
b) Chắc chắn khoản chênh lệch tạm thời sẽ không được hoàn nhập trong tương lai có thể dự đoán được.
31
32
IAS 12 – Thuế thu nhập
§ Khoản đầu tư vào công ty con, chi nhánh, công ty liên kết
IAS 12 – Thuế thu nhập e. Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả và tài sản thuế thu nhập hoãn lại
và các khoản vốn góp liên doanh
o Doanh nghiệp cần phải ghi nhận tài sản thuế thu nhập hoãn lại cho tất cả các chênh lệch tạm thời được khấu trừ phát sinh từ các khoản đầu tư vào các công ty con, chi nhánh, công ty liên kết và các khoản vốn góp liên doanh khi chắc chắn là:
f. Xác định giá trị § Thuế thu nhập hiện hành phải nộp (hoặc tài sản thuế thu nhập hiện hành) cho năm hiện hành và các năm trước được xác định bằng giá trị dự kiến phải nộp cho (hoặc thu hồi từ) cơ quan thuế, sử dụng các mức thuế suất (và các luật thuế) có hiệu lực tại ngày kết thúc niên độ kế toán.
a. Chênh lệch tạm thời sẽ hoàn nhập trong tương lai có thể dự đoán được; và
b. Có lợi nhuận chịu thuế để sử dụng được khoản chênh lệch tạm thời đó.
§ Tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả cần được xác định theo thuế suất dự tính sẽ áp dụng cho năm tài sản được thu hồi hay nợ phải trả được thanh toán, dựa trên các mức thuế suất (và các luật thuế) có hiệu lực tại ngày kết thúc niên độ kế toán.
33
34
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
f. Xác định giá trị - ví dụ 5 § Một thiết bị có nguyên giá $50 000. Theo mục đích tính thuế, $30 000 đã được khấu trừ trong kì hiện tại và các kì trước đó và $20 000 sẽ được khấu trừ trong tương lai. Doanh thu từ việc sử dụng thiết bị này sẽ phải chịu thuế. Giá trị ghi sổ của thiết bị này là $35 000. Thuế suất trong năm hiện hành là 30% và dự kiến ko thay đổi trong tương lai gần .
à Xác định giá trị thuế hoãn lại liên quan tới tài sản
này?
f. Xác định giá trị - ví dụ 4 § Cty A hoạt động ở Muldovia có tham gia vào một hợp đồng xây dựng đường cao tốc ở nước này. Trong năm 2009, cty đã ghi nhận lợi nhuận 4 triệu CU từ dự án này mặc dù số tiền liên quan đến dự án này chỉ có thể được thanh toán trong năm 2011. Theo luật thuế của Muldovia, thuế phải nộp được tính trên cơ sở tiền. Thuế suất tại nước này năm 2009 là 30% nhưng chính phủ đã bỏ phiếu thông qua việc giảm thuế xuống 29% cho năm 2010. Có tin đồn rằng thuế suất sẽ giảm còn 28% cho năm 2011, tuy nhiên chưa có một thông báo chính thức về việc này.
à Xác định thuế suất dùng để xác định thuế hoãn lại tại
35
36
cty A trong năm 2009?
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
f. Xác định giá trị § Việc xác định giá trị thuế thu nhập hoãn lại phải trả và tài sản thuế thu nhập hoãn lại phải phản ánh các ảnh hưởng về thuế theo đúng cách thức thu hồi hoặc thanh toán giá trị ghi sổ của các khoản mục tài sản và nợ phải trả mà doanh nghiệp dự kiến tại ngày kết thúc niên độ kế toán
§ Tài sản thuế thu nhập hoãn lại và nợ thuế thu nhập hoãn lại
phải trả không được chiết khấu.
f. Xác định giá trị § Giá trị ghi sổ của tài sản thuế thu nhập hoãn lại phải được xem xét lại vào ngày kết thúc niên độ kế toán. Doanh nghiệp phải giảm giá trị ghi sổ của tài sản thuế thu nhập hoãn lại đến mức đảm bảo chắc chắn có đủ lợi nhuận tính thuế cho phép lợi ích của một phần hoặc toàn bộ tài sản thuế thu nhập hoãn lại được sử dụng. Các khoản ghi giảm này cần phải hoàn nhập khi xác định chắc chắn có đủ lợi nhuận tính thuế.
§ Để có thể xác định một cách tin cậy tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải nộp trên cơ sở chiết khấu, cần phải có biểu chi tiết về thời gian hoàn nhập của từng khoản chênh lệch tạm thời. Vì vậy, chuẩn mực này không đòi hỏi bắt buộc và cũng không cho phép chiết khấu tài sản thuế hoãn lại và thuế hoãn lại phải trả.
37
38
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục được ghi nhận trong BCKQHĐKD:
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục được ghi nhận trong BCKQHĐKD: o Thuế thu nhập hiện hành và thuế thu nhập hoãn lại được ghi nhận là thu nhập hay chi phí để tính lãi, lỗ của kỳ phát sinh, ngoại trừ trường hợp thuế thu nhập phát sinh từ một giao dịch hoặc sự kiện được ghi nhận vào báo cáo thu nhập khác hoặc trực tiếp vào vốn chủ sở hữu trong cùng kỳ hay một kỳ khác.
o Phần lớn tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh khi một khoản thu nhập hoặc chi phí được tính vào lợi nhuận kế toán của một kỳ, nhưng được tính vào lợi nhuận tính thuế (lỗ tính thuế) của một kỳ khác. Thuế thu nhập hoãn lại phát sinh được ghi nhận trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, như:
39
40
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục được ghi nhận trong BCKQHĐKD: o Giá trị ghi sổ của tài sản thuế hoãn lại và thuế hoãn lại phải trả có thể thay đổi mặc dù ko có sự thay đổi nào trong các khoản chênh lệch tạm thời liên quan. Sự thay đổi đó phát sinh từ:
a. Thay đổi trong thuế suất hoặc luật thuế b. Việc đánh giá lại khả năng thu hồi của tài sản thuế hoãn lại,
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục được ghi nhận trong BCKQHĐKD: a. Doanh thu từ tiền lãi hoặc cổ tức được nhận sau và được ghi nhận vào lợi nhuận kế toán khi DN được quyền nhận tiền lãi hoặc cổ tức (theo IAS 18) nhưng chỉ được ghi nhận vào lợi nhuận chịu thuế theo cơ sở tiền
hoặc
b. Giá trị của tài sản vô hình được vốn hóa và phân bổ dần vào BCKQHĐKD nhưng chỉ được khấu trừ vào thu nhập chịu thuế khi phát sinh
41
42
c. Sự thay đổi trong việc ước tính thu hồi giá trị của tài sản. Ø Những thay đổi trong thuế hoãn lại từ những sự kiện trên sẽ được ghi nhận trong báo cáo KQHDKD trừ khi nó liên quan đến những khoản mục trước đó không được ghi nhận trong báo cáo KQHĐKD
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục không được ghi nhận trong
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục không được ghi nhận trong
BCKQHĐKD:
BCKQHĐKD:
o Chuẩn mực quốc tế về BCTC yêu cầu hoặc cho phép một số khoản mục được ghi vào phần báo cáo thu nhập khác, như: a. Sự thay đổi trong giá trị ghi sổ phát sinh từ việc đánh giá lại
nhà xưởng, máy móc, thiết bị (xem IAS 16)
b. Chênh lệch tỷ giá do chuyển đổi báo cáo tài chính của cơ sở ở nước ngoài (Chuẩn mực kế toán số 21 “ảnh hưởng của việc thay đổi tỷ giá hối đoái).
o Thuế thu nhập hiện hành và thuế thu nhập hoãn lại phải được ghi vào báo cáo thu nhập khác hoặc ghi vào vốn chủ sở hữu nếu khoản thuế đó có liên quan đến các khoản mục được ghi vào báo cáo thu nhập khác hoặc vào vốn chủ sở hữu trong cùng kỳ hay kỳ khác
43
44
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục không được ghi nhận trong
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục không được ghi nhận trong
BCKQHĐKD – Ví dụ 6:
BCKQHĐKD – Ví dụ 6:
o Sau 5 năm, tòa nhà được đánh giá lại với giá trị
o Cty ABC mua một tòa nhà với giá là $2 triệu. Tòa nhà này được khấu hao trong vòng 20 năm cho cả mục đích tính thuế và mục đích kế toán.
o Bút toán ghi sổ liên quan:
Nợ TK khấu hao lũy kế
$0,5 triệu
o Sau 5 năm, giá trị ghi sổ và cơ sở tính thuế của tòa
đánh giá lại là $1,8 triệu
Có TK tài sản (tòa nhà)
$0,5 triệu
Nợ TK tài sản (tòa nhà)
$0,3 triệu
Có TK đánh giá lại tài sản
$0,3 triệu
45
46
nhà này sẽ là $1,5 triệu.
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục không được ghi nhận trong
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục không được ghi nhận trong
BCKQHĐKD – Ví dụ 6:
BCKQHĐKD – Ví dụ 6:
o Vì giá trị ghi sổ của tòa nhà sau khi đánh giá lại là $1,8 triệu, trong khi cơ sở tính thuế của tòa nhà vẫn là $1,5 triệu nên sẽ có một khoản chênh lệch tạm thời là $0,3 triệu
o Vì khoản thuế hoãn lại phải trả này liên quan đến một giao dịch được ghi nhận vào báo cáo thu nhập khác nên bút toán ghi sổ liên quan cũng phải điều chỉnh khoản mục trong báo cáo thu nhập khác (giả sử thuế suất thuế TN là 25%)
o
o Bút toán ghi sổ liên quan: Nợ TK đánh giá lại tài sản
$0,075 triệu
Có TK thue tndn hlai ptra
$0,075 triệu
o Bút toán ghi sổ liên quan:
47
48
Nợ TK khấu hao lũy kế
$0,5 triệu
Có TK tài sản (tòa nhà)
$0,5 triệu
Nợ TK tài sản (tòa nhà)
$0,3 triệu
Có TK đánh giá lại tài sản
$0,3 triệu
Vì cơ sở tính thuế của tài sản nhỏ hơn giá trị ghi sổ của tài sản nên chênh lệch tạm thời này sẽ làm phát sinh một khoản nợ phải trả về thuế hoãn lại
IAS 12 – Thuế thu nhập
g. Ghi nhận thuế hiện hành và thuế hoãn lại § Các khoản mục không được ghi nhận trong
BCKQHĐKD:
o Chuẩn mực quốc tế về BCTC yêu cầu hoặc cho phép một số
khoản mục được ghi thẳng vào vốn chủ sở hữu, như:
a. Điều chỉnh số dư đầu kỳ của lợi nhuận giữ lại do có thay đổi về chính sách kế toán, mà việc thay đổi này được áp dụng hồi tố hoặc do sửa chữa sai sót (Xem IAS 8“Thay đổi chính sách kế toán, ước tính kế toán và các sai sót”);
b. Giá trị phát sinh khi ghi nhận ban đầu phần vốn chủ sở hữu
trong một công cụ tài chính hỗn hợp
49
50
h. Thuyết minh và trình bày thông tin trên BCTC
Bù trừ ü Doanh nghiệp chỉ được bù trừ các tài sản thuế thu nhập hiện hành và nợ phải trả thuế thu nhập hiện hành khi doanh nghiệp: a. Có quyền hợp pháp để bù trừ các khoản đã được ghi nhận, và b. Dự định thanh toán trên cơ sở thuần hoặc sẽ thu hồi tài sản đồng thời
ü
với thanh toán nợ phải trả. Doanh nghiệp chỉ được bù trừ các tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả khi:
a. Doanh nghiệp có quyền hợp pháp được bù trừ giữa tài sản thuế thu
nhập hiện hành với thuế thu nhập hiện hành phải nộp; và
b. Các tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả liên quan tới thuế thu nhập doanh nghiệp được quản lý bởi cùng một cơ quan thuế đối với:
ü Khi doanh nghiệp phân loại thành tài sản ngắn hạn, nợ phải trả ngắn hạn và các tài sản và nợ phải trả dài hạn trên báo cáo tài chính, thì không được phân loại các tài sản thuế thu nhập hoãn lại (nợ thuế thu nhập hoãn lại phải trả) thuộc các khoản mục phản ánh về tài sản ngắn hạn (hoặc nợ phải trả ngắn hạn).
i. Cùng một đơn vị chịu thuế; hoặc ii. Các đơn vị chịu thuế khác nhau có dự định thanh toán thuế thu nhập hiện hành phải trả và tài sản thuế thu nhập hiện hành trên cơ sở thuần hoặc thu hồi tài sản đồng thời với việc thanh toán nợ phải trả trong từng kỳ tương lai khi các khoản trọng yếu của thuế thu nhập hoãn lại phải trả hoặc tài sản thuế thu nhập hoãn lại được thanh toán hoặc thu hồi.
51
52
Trình bày trên Bảng cân đối kế toán ü Tài sản thuế thu nhập hoãn lại và nợ thuế thu nhập hoãn lại phải trả phải được trình bày tách biệt với các tài sản và nợ phải trả khác trong Bảng cân đối kế toán. Tài sản thuế thu nhập hoãn lại và nợ thuế thu nhập hoãn lại phải trả phải được phân biệt với các tài sản thuế thu nhập hiện hành và thuế thu nhập hiện hành phải nộp.
Thuyết minh
ü Các thành phần chủ yếu của chi phí (hoặc thu nhập) thuế thu nhập doanh nghiệp phải được trình bày riêng biệt.
ü Các thành phần chủ yếu của chi phí (hoặc thu nhập)
thuế thu nhập gồm:
a. Chi phí (hoặc thu nhập) thuế thu nhập hiện hành; b. Các điều chỉnh trong năm cho thuế thu nhập hiện
hành của các năm trước;
c. Khoản chi phí (hoặc thu nhập) thuế thu nhập hoãn lại liên quan đến việc hình thành và hoàn nhập các chênh lệch tạm thời;.
d. Khoản chi phí (hoặc thu nhập) thuế thu nhập hoãn lại liên quan đến việc thay đổi thuế suất hoặc qui định các loại thuế mới;
53
54
ü Các mục sau đây cần được giải trình riêng rẽ
a. Tổng số thuế thu nhập hiện hành và thuế thu nhập hoãn lại liên quan đến các khoản mục được ghi nhận vào vốn chủ sở hữu;
e. Khoản lợi ích phát sinh từ một khoản lỗ tính thuế chưa được ghi nhận trước đây, một khoản ưu đãi thuế hoặc chênh lệch tạm thời của các năm trước được dùng để giảm chi phí thuế thu nhập hiện hành;
b. Giải thích mối quan hệ giữa chi phí (hoặc thu nhập) thuế và lợi nhuận kế toán theo một hoặc cả hai hình thức sau:
f. Khoản lợi ích từ lỗ tính thuế chưa được ghi nhận trước đây, từ các ưu đãi thuế hoặc chênh lệch tạm thời của các năm trước được dùng để giảm chi phí thuế thu nhập hoãn lại;
i. Đối chiếu bằng số giữa chi phí (hoặc thu nhập) thuế và tích số của lợi nhuận kế toán nhân (x) với mức thuế suất áp dụng và cơ sở tính mức thuế suất áp dụng đó; hoặc
g. Chi phí thuế thu nhập hoãn lại phát sinh từ việc ghi giảm, hay hoàn nhập của khoản ghi giảm năm trước, của tài sản thuế thu nhập hoãn lại được đề cập ở đoạn 38
ii. Đối chiếu bằng số giữa thuế suất hiệu quả bình quân, mức thuế suất áp dụng và cơ sở tính mức thuế suất áp dụng
56
55
Chi phí (hoặc thu nhập) thuế thu nhập liên quan đến lãi hoặc lỗ từ các Hđ thông thường ü Chi phí (hoặc thu nhập) thuế thu nhập liên quan đến lãi hoặc lỗ từ các hoạt động thông thường phải được trình bày trên Báo cáo thu nhập tổng hợp. ü Nếu doanh nghiệp trình bày lãi lỗ trong báo cáo kết quả riêng theo hướng dẫn của đoạn 81 IAS 1 thì DN sẽ trình bày chi phí (thu nhập) thuế liên quan tới lãi lỗ từ hoạt động thông thường trong báo cáo riêng đó
ü Các mục sau đây cần được giải trình riêng rẽ
(tiếp)
c. Giải thích thay đổi về các mức thuế suất áp dụng so sánh
với niên độ kế toán trước;
g. Giá trị thu nhập hoặc chi phí thuế hoãn lại được ghi nhận vào Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, nếu điều này không được phản ánh rõ từ các thay đổi của các giá trị được ghi nhận trong Bảng cân đối kế toán; và
d. Giá trị (ngày đáo hạn, nếu có) của các chênh lệch tạm thời được khấu trừ, lỗ tính thuế chưa sử dụng và các ưu đãi thuế chưa sử dụng mà chưa tài sản thuế thu nhập hoãn lại nào được ghi nhận vào Bảng cân đối kế toán;
h .Đối với các trường hợp ngừng hoạt động, chi phí
e. Chênh lệch tạm thời, mỗi loại lỗ tính thuế chưa sử dụng
cũng như các ưu đãi thuế chưa sử dụng;
thuế liên quan tới:
f. Giá trị của tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả được ghi nhận trên Bảng cân đối kế toán của từng năm sử dụng;
57
58
ü Một doanh nghiệp phải trình bày giá trị của tài sản thuế thu nhập hoãn lại và bằng chứng cho việc ghi nhận, khi:
a. Việc sử dụng tài sản thuế thu nhập hoãn lại phụ thuộc vào lợi nhuận tính thuế trong tương lai vượt quá mức lợi nhuận phát sinh từ việc hoàn nhập các chênh lệch tạm thời chịu thuế hiện tại; và
b. Doanh nghiệp chịu lỗ trong năm hiện hành hoặc năm trước do qui định pháp lý về thuế mà tài sản thuế hoãn lại có liên quan.
59
60
i) Lãi hoặc lỗ do ngừng hoạt động; và ii)Lãi hoặc lỗ trong năm của các trường hợp ngừng hoạt động, cùng với các giá trị tương ứng của mỗi năm trước được trình bày.
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) ü Khi cơ sở tính thuế thu nhập của một tài sản hay một khoản nợ phải trả chưa rõ ràng, ngoại trừ một số trường hợp nhất định
cần phải xem xét đến nguyên tắc cơ bản mà chuẩn mực này
dựa vào là một doanh nghiệp phải ghi nhận một khoản thuế
thu nhập hoãn lại phải trả (tài sản thuế thu nhập hoãn lại) bất
cứ khi nào việc thu hồi hay thanh toán giá trị ghi sổ của một
tài sản hay một khoản nợ phải trả làm cho khoản phải nộp
thuế thu nhập trong tương lai nhiều hơn (hay ít đi) so với số
thuế thu nhập phải nộp trong năm hiện hành nếu việc thu hồi
hay thanh toán này không có ảnh hưởng đến thuế thu nhập.
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) ü Một vài khoản mục có cơ sở tính thuế nhưng lại không được ghi nhận là tài sản và nợ phải trả trên Bảng cân đối kế toán. Ví dụ, một khoản chi phí mua sắm công cụ, dụng cụ có giá trị lớn đã được ghi nhận ngay là chi phí khi xác định lợi nhuận kế toán của kỳ khi khoản chi phí mua sắm công cụ, dụng cụ này phát sinh nhưng chỉ được coi là một khoản khấu trừ khi xác định lợi nhuận tính thuế thu nhập (lỗ tính thuế) của các kỳ sau đó. Chênh lệch giữa cơ sở tính thuế thu nhập của khoản chi phí mua sắm công cụ, dụng cụ này là giá trị mà cơ quan thuế cho phép được khấu trừ trong kỳ tương lai, với giá trị ghi sổ bằng không (0) của nó, vì đây là khoản chênh lệch tạm thời được khấu trừ và sẽ tạo ra một tài sản thuế thu nhập hoãn lại.
ü
61
62
IAS 12 – Thuế thu nhập IAS 12 – Thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) § Cách xác định cơ sở tính thuế của tài sản/nợ phải trả:
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) § Cách xác định cơ sở tính thuế của tài sản - ví dụ 3: § Cty A có các những tài sản sau vào ngày kết thúc kì báo cáo năm 2010 – xác định cơ sở tính thuế của các khoản mục này vào ngày 31/12/2010
=
+
-
Cơ sở tính thuế của tài sản
giá trị ghi sổ của tài sản
giá trị các khoản được khấu trừ trong tương lai
các khoản phải chịu thuế trong tương lai
=
-
+
Cơ sở tính thuế của NPT
giá trị ghi sổ của NPT
giá trị các khoản được khấu trừ trong tương lai
các khoản phải chịu thuế trong tương lai
i. Thiết bị có nguyên giá $400 000, mua ngày 1/1/2008, có thời gian sử dụng hữu ích cho mục đích kế toán là 5 năm và ko có giá trị thanh lí thu hồi ước tính. Giá trị ghi sổ của tài sản này năm 2010 là $240 000. Cho mục đích tính thuế, thiết bị này được khấu hao theo tỉ lệ 25%/năm ii. Cty A bán hàng chưa thu tiền, số tiền là $80 000 đến cuối kì khách hàng vẫn chưa thanh toán. Cơ quan thuế xác định khoản tiền này trong thu nhập chịu thuế
Lưu ý: Trường hợp doanh thu nhận trước, cơ sở tính thuế = giá trị ghi sổ - giá trị doanh thu ko phải chịu thuế trong tương lai
63
64
IAS 12 – Thuế thu nhập
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) § Cách xác định cơ sở tính thuế của NPT - ví dụ 4: § Cty A có các những khoản NPT sau vào ngày kết thúc kì báo cáo năm 2010 – xác định cơ sở tính thuế của các khoản mục này vào ngày 31/12/2010
i. Cty nhận trước khoản tiền lãi $100 000. Cơ quan thuế đánh thuế doanh thu tiền lãi khi DN nhận được tiền
ii. Cty ghi nhận một khoản phải trả về tiền lương $50 000, cơ quan thuế cho phép khấu trừ khi cty thực trả lương cho cnv
iii. cty có khoản vay với giá trị ghi sổ là $40 000. Việc thanh toán khoản vay này không được khấu trừ khỏi thu nhập chịu thuế
65
Chương 3: Chuẩn mực kế toán quốc tế về chi phí, doanh thu, nợ phải trả và chuẩn mực khác
IAS 23 – Chi phí đi vay (Borrowing costs)
1. IAS 18 – Doanh thu 2. IAS 11 – Hợp đồng xây dựng 3. IAS 12 – Thuế thu nhập
4. IAS 37 – Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng 5. IAS 23 – Chi phí đi vay
1
2
IAS 23 – Chi phí đi vay
Nội dung
a. Nguyên tắc cơ bản § Chi phí đi vay liên quan trực tiếp đến việc mua sắm, xây dựng hoặc sản xuất một tài sản dở dang sẽ là một bộ phận cấu thành giá gốc của tài sản đó.
§ Chi phí đi vay trong các trường hợp khác sẽ được
a. Nguyên tắc cơ bản b. Phạm vi áp dụng c. Các định nghĩa cơ bản d. Ghi nhận e. Trình bày báo cáo tài chính
3
4
ghi nhận là chi phí
IAS 23 – Chi phí đi vay IAS 23 – Chi phí đi vay
b. Phạm vi áp dụng § Chuẩn mực này áp dụng trong kế toán các khoản
chi phí đi vay tại các doanh nghiệp
c. Các khái niệm cơ bản § Chi phí đi vay: Là khoản lãi vay và các chi phí khác liên quan tới việc đi vay vốn của doanh nghiệp
§ Chuẩn mực này không áp dụng đối với những khoản chi phí đi vay liên quan tới việc mua sắm, xây dựng hoặc sản xuất
§ Tài sản dở dang được đánh giá theo giá trị hợp lí (vd: các tài sản có tính chất sinh học), hoặc
§ Chi phí đi vay có thể bao gồm: lãi vay (được tính theo pp lãi suất thực theo qui định của IAS 39), lãi vay liên quan đến thuê tài chính được ghi nhận theo IAS 17, chênh lệch tỉ giá phát sinh từ những khoản vay bằng ngoại tệ nếu khoản chênh lệch này được coi là khoản điều chỉnh chi phí về lãi vay
§ Hàng tồn kho được sản xuất hàng loạt với số
5
6
lượng lớn
IAS 23 – Chi phí đi vay IAS 23 – Chi phí đi vay
c. Các khái niệm cơ bản (tiếp) § Tài sản dở dang: Là tài sản cần một khoảng thời gian khá dài để có thể được đưa vào sử dụng theo mục đích định sẵn hoặc để bán
d. Ghi nhận § Chi phí đi vay liên quan trực tiếp đến việc mua sắm, xây dựng hoặc sản xuất một tài sản dở dang phải được vốn hóa như một phần giá trị của tài sản đó
§ Chi phí đi vay khác phải được ghi nhận ngay vào
7
8
chi phí trong kì
IAS 23 – Chi phí đi vay IAS 23 – Chi phí đi vay
d. Ghi nhận – các chi phí được vốn hóa
§ Các chi phí đi vay đủ điều kiện được vốn hóa khi những chi phí này chắc chắn đem lại lợi ích kinh tế trong tương lai cho doanh nghiệp và giá trị của nó được xác định một cách đáng tin cậy
d. Ghi nhận – các chi phí được vốn hóa § Ví dụ: Một doanh nghiệp đã dành ra một khoản thấu chi ngân hàng trị giá $500 000 và một khoản vay trị giá 1 triệu USD để sử dụng cho việc mở rộng DN vài năm trước. DN mới chính thức triển khai việc xây dựng một nhà máy mới để mở rộng việc kd của DN. Việc xây dựng nhà máy này sẽ tốn 2 triệu USD và khoản tiền này sẽ được tài trợ bằng một khoản vay mới.
§ Chi phí đi vay liên quan đến khoản vay nào sẽ được vốn hóa liên quan tới việc xây dựng nhà máy mới tại DN?
§ Giá trị khoản chi phí đi vay được vốn hóa là khoản chi phí sẽ không phát sinh nếu các khoản chi phí khác liên quan tới tài sản dở dang không phát sinh
9
10
IAS 23 – Chi phí đi vay IAS 23 – Chi phí đi vay
d. Ghi nhận – các chi phí được vốn hóa § Chi phí đi vay được vốn hóa được xác định là những chi phí đi vay thực tế phát sinh từ các khoản vay liên quan đến việc tài trợ cho việc mua sắm, xây dựng hoặc sản xuất tài sản dở dang trừ đi (-) bất kì khoản thu nhập nào từ hoạt động đầu tư tạm thời khoản vay này
d. Ghi nhận – các chi phí được vốn hóa § Ví dụ: Một DN vay 5 triệu USD để xây dựng một tòa nhà mới với lãi suất 8%/năm. Việc thanh toán cho nhà thầu được thực hiện theo từng giai đoạn xây dựng vì vậy DN dùng khoản tiền chưa phải thanh toán để đầu tư. Tính đến khi dự án xây dựng hoàn thành, khoản thu từ hoạt động đầu tư là $150 000. Dự án xây dựng được thực hiện trong vòng 12 tháng mới hoàn thành.
§ Xác định chi phí đi vay được vốn hóa?
11
12
IAS 23 – Chi phí đi vay IAS 23 – Chi phí đi vay
d. Ghi nhận – các chi phí được vốn hóa § Ví dụ: Một doanh nghiệp có các khoản vay chung cho hđ
kd:
• Khoản vay trị giá $800 000, lãi suất 9%/năm
• Khoản vay trị giá $2 000 000, lãi suất 8%
• Khoản vay trị giá $400 000, lãi suất 7%
d. Ghi nhận – các chi phí được vốn hóa § Trường hợp tài sản dở dang được tài trợ bằng khoản vay chung cho toàn doanh nghiệp, giá trị chi phí đi vay được vốn hóa được xác định căn cứ vào chi phí tài trợ cho tài sản đó và tỉ lệ vốn hóa. Tỉ lệ vốn hóa được xác định = chi phí đi vay bình quân của tất cả các khoản vay chung cho toàn doanh nghiệp (loại trừ những khoản vay được sử dụng để tài trợ trực tiếp cho tài sản dở dang)
• DN đã triển khai xây dựng một nhà máy mới với chi phí ước tính là $800 000 và DN dự kiến sử dụng những khoản vay hiện tại để tài trợ cho việc xây dựng nhà máy này vì việc thanh toán được thực hiện theo tiến độ xây dựng. Dự án này dự kiến được thực hiện trong 6 tháng.
• Xác định chi phí đi vay được vốn hóa liên quan đến dự án
13
14
§ Giá trị chi phí đi vay được vốn hóa trong kì không được lớn hơn toàn bộ chi phí đi vay phát sinh trong kì của DN
xây dựng này?
IAS 23 – Chi phí đi vay IAS 23 – Chi phí đi vay
d. Ghi nhận – thời điểm bắt đầu vốn hóa § Việc vốn hóa chi phí đi vay được bắt đầu khi DN
đáp ứng cả 3 điều kiện sau:
d. Ghi nhận – thời điểm bắt đầu vốn hóa § Ví dụ: Dn bắt đầu một dự án xây dựng mới được tài trợ bằng nguồn vốn vay. Có thông tin về các sự kiện sau:
§ Các chi phí liên quan đến việc mua sắm, xây dựng hoặc
§ Ngày 15/5/20X8: bắt đầu tính lãi vay liên quan đến dự án
sản xuất tài sản dở dang phát sinh
§ Ngày 03/6/20X8: bắt đầu công việc khảo sát kĩ thuật mặt bằng
§ Các chi phí đi vay phát sinh, và
xây dựng
§ DN đang tiến hành các hoạt động cần thiết để xây dựng tài
§ Ngày 12/6/20X8: bắt đầu phát sinh các chi phí liên quan tới dự
sản, đầu tư mua sắm ts.
án
§ Ngày 18/7/20X8: việc xây dựng bắt đầu được tiến hành
• Xác định thời điểm bắt đầu vốn hóa chi phí đi vay liên
§ Hoạt động cần thiết bao gồm cả các công việc về kĩ thuật và hành chính diễn ra trước hoạt động xây dựng thực sự (VD như các hđ xin cấp phép xây dựng…)
quan tới dự án này?
15
16
IAS 23 – Chi phí đi vay
IAS 23 – Chi phí đi vay d. Ghi nhận – Ngừng vốn hóa (tiếp) § Ví dụ: Tại một DN có các sự kiện sau: • DN mua đất vào ngày 1/12 • Giấy phép xây dựng được cấp vào ngày 31/1
d. Ghi nhận – Ngừng vốn hóa § DN phải ngừng vốn hóa chi phí đi vay trong các giai đoạn mà DN ngừng hoạt động phát triển tài sản dở dang
• Tiền đất được hoãn thanh toán đến ngày 01/02 • DN đã vay được khoản tiền để mua đất và triển khai việc
xây dựng vào ngày 01/02
• Do điều kiện thời tiết bất lợi, việc khởi công xây dựng bị trì hoãn 6 tuần và việc khởi công không thể tiến hành cho tới ngày 15/3
§ DN không phải ngừng vốn hóa chi phí đi vay phát sinh trong khoảng thời gian ngừng hoạt động phát triển tài sản dở dang nếu việc trì hoãn tạm thời là cần thiết của quá trình đưa tài sản vào sử dụng hoặc bán
• Xác định thời điểm DN bắt đầu vốn hóa chi phí đi vay?
17
18
IAS 23 – Chi phí đi vay
d. Ghi nhận – Dừng vốn hóa § Việc vốn hóa các chi phí đi vay sẽ dừng lại khi hầu hết các hoạt động liên quan đến việc đưa tài sản sẵn sàng cho mục đích sử dụng định sẵn hoặc để bán hoàn thành.
§ Xác định thời gian chi phí đi vay liên quan tới dự án xây dựng trên được vốn hóa theo qui định của IAS 23?
§ Trường hợp tài sản được hoàn thành theo từng bộ phận và khi mỗi bộ phận có thể được sử dụng riêng biệt trong khi bộ phận khác tiếp tục được xây dựng, việc dừng vốn hóa chi phí đi vay sẽ được xem xét trên cơ sở đánh giá mức độ hoàn thành của từng bộ phận.
19
20
IAS 23 – Chi phí đi vay d. Ghi nhận – Dừng vốn hóa – ví dụ § Ngày 01/4/20X8, cty A vay một khoản vay để tài trợ cho việc xây dựng một tòa nhà. Việc xây dựng bắt đầu từ ngày 1/7/20X8 và hoàn thành vào ngày 31/3/20X9. Tòa nhà được đưa vào sử dụng ngày 1/7/20X9.
IAS 23 – Chi phí đi vay Câu hỏi 1:
e. Trình bày trên BCTC § DN phải cung cấp thông tin về khoản chi phí đi vay được vốn hóa trong kì và tỉ lệ vốn hóa được sử dụng để xác định khoản chi phí đi vay được vốn hóa
Ngày 1/1/20X7, cty A vay 6 triệu USD với lãi suất 10%/ năm để xây dựng nhà máy phát điện. Việc xây dựng nhà máy bắt đầu từ ngày 1/1/20X7 và chi phí xây dựng là 6 triệu USD. Vì toàn bộ số tiền này không phải sử dụng hết ngay lập tức cho việc xây dựng nhà máy nên cty A đã sử dụng tiền nhàn rỗi tạm thời để đầu tư và thu được khoản thu nhập là $80 000. Dự án xây dựng hoàn thành vào ngày 30/11/20X7.
Xác định giá trị ghi sổ của nhà máy điện mới được xây dựng vào ngày 30/11/20X7?
21
22
Cty A bắt đầu dự án xây dựng một nhà máy đóng gói mới vào ngày 1/2/20X7. Nguồn vốn xây dựng $1 800 000 được lấy từ các khoản vay hiện tại của cty. Dự án này hoàn thành vào ngày 30/9/20X7. Thông tin về các khoản vay của cty trong năm 20X7 như sau:
n Khoản vay $800 000 từ ngân hàng B với lãi suất 6%/năm
n Khoản vay $1 000 000 từ ngân hàng C với lãi suất 6,6%/năm
n Khoản vay $3 000 000 từ ngân hàng B với lãi suất 7%/năm
Câu hỏi 2:
Xác định chi phí đi vay liên quan tới việc xây dựng nhà máy mới được vốn hóa?
23
Chương 3: Chuẩn mực kế toán quốc tế về chi phí, doanh thu, nợ phải trả và chuẩn mực khác
1. IAS 18 – Doanh thu 2. IAS 11 – Hợp đồng xây dựng 3. IAS 12 – Thuế thu nhập
IAS 37 – Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng (Provisions, Contingent Liabilities and Contigent Assets)
4. IAS 37 – Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng 5. IAS 23 – Chi phí đi vay
1
2
IAS 37
Nội dung
a. Mục đích § Chuẩn mực này nhằm đảm bảo các tiêu chuẩn ghi nhận, cách xác định giá trị và việc công bố thông tin đối với các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng được áp dụng một cách phù hợp nhằm giúp cho người sử dụng báo cáo tài chính hiểu được bản chất, thời gian và giá trị các khoản mục này.
a. Mục đích b. Phạm vi áp dụng c. Các thuật ngữ cơ bản d. Nguyên tắc ghi nhận e. Xác định giá trị f. Các khoản bồi hoàn g. Thay đổi các khoản dự phòng h. Sử dụng các khoản dự phòng i. Áp dụng qui định về ghi nhận và xác định
giá trị
j. Trình bày báo cáo tài chính
3
4
IAS 37 IAS 37
b. Phạm vi áp dụng (tiếp) § Chuẩn mực này không áp dụng đối với các công cụ tài chính (bao gồm các khoản bảo lãnh) đã thuộc phạm vi qui định của IFRS 9 – Công cụ tài chính
b. Phạm vi áp dụng § Chuẩn mực này áp dụng bởi tất cả các đơn vị trong việc kế toán các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng, trừ các trường hợp:
a. Các khoản mục phát sinh từ các hợp đồng thông
b. Những khoản mục đã được qui định bởi những
thường, không kể các hợp đồng có rủi ro lớn
5
6
chuẩn mực khác
IAS 37 IAS 37
c. Các khái niệm cơ bản § Nghĩa vụ pháp lý: Là nghĩa vụ phát sinh từ:
c. Các khái niệm cơ bản § Dự phòng: Là một khoản nợ phải trả không chắc
a) Một hợp đồng; chắn về giá trị hoặc thời gian
b) Một văn bản pháp luật hiện hành, hoặc
§ Nợ phải trả: Là một nghĩa vụ hiện tại của đơn vị phát sinh từ các sự kiện đã qua và việc thanh toán nghĩa vụ này dẫn đến sự giảm sút về lợi ích kinh tế của đơn vị
c) việc vận dụng các qui định của luật
§ Sự kiện có tính chất bắt buộc: Là sự kiện làm phát sinh một nghĩa vụ pháp lý hoặc nghĩa vụ liên đới khiến cho đơn vịkhông có sự lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện nghĩa vụ đó.
7
8
§ Nghĩa vụ liên đới: Là nghĩa vụ phát sinh từ các hoạt động của một đơn vị khi thông qua các chính sách đã ban hành hoặc hồ sơ, tài liệu hiện tại có liên quan để chứng minh cho các đối tác khác biết rằng đơn vị sẽ chấp nhận và thực hiện những nghĩa vụ cụ thể.
IAS 37 IAS 37
c. Các khái niệm cơ bản § Nợ tiềm tàng là:
c. Các khái niệm cơ bản § Tài sản tiềm tàng: Là tài sản có khả năng phát sinh từ các sự kiện đã xảy ra và sự tồn tại của tài sản này chỉ được xác nhận bởi khả năng xảy ra hoặc không xảy ra của một hoặc nhiều sự kiện không chắc chắn trong tương lai mà đơn vị không kiểm soát được.
a. Nghĩa vụ có khả năng phát sinh từ các sự kiện đã xảy ra và sự tồn tại của nghĩa vụ này sẽ chỉ được xác nhận bởi khả năng xảy ra hoặc không xảy ra của một hoặc nhiều sự kiện không chắc chắn trong tương lai mà đơn vị không kiểm soát được; hoặc
b. Nghĩa vụ hiện tại phát sinh từ các sự kiện đã xảy ra nhưng
chưa được ghi nhận vì:
i. Không chắc chắn có sự giảm sút về lợi ích kinh tế do việc
phải thanh toán nghĩa vụ nợ; hoặc
§ Hợp đồng có rủi ro lớn: Là hợp đồng trong đó những chi phí không thể tránh được buộc phải trả cho các nghĩa vụ liên quan đến hợp đồng vượt quá lợi ích kinh tế dự tính thu được từ hợp đồng đó.
ii. Giá trị của nghĩa vụ đó không được xác định một cách
9
10
đáng tin cậy.
IAS 37
Phân biệt dự phòng và các khoản nợ phải trả khác
c. Các khái niệm cơ bản § Tái cơ cấu đơn vị : Là một chương trình do nhà quản lí lập kế hoạch, kiểm soát và có những thay đổi quan trọng về:
a. Phạm vi hoạt động kinh doanh của đơn vị ; hoặc
b. Phương thức hoạt động kinh doanh của đơn vị
Mức độ chắc chắn Rất cao <-------------------------------------------> Rất thap Các khoản vay Dự phòng Nợ tiềm tàng Chi phí phải trả Phải trả người bán
11
12
IAS 37 IAS 37
c. Các khái niệm cơ bản § Mối quan hệ giữa dự phòng và nợ tiềm tàng:
Chuẩn mực này phân biệt các khoản dự phòng với các khoản nợ tiềm tàng như sau:
b) Các khoản nợ tiềm tàng - không được ghi nhận là các khoản nợ
phải trả vì:
i. Đơn vị chưa chắc chắn có nghĩa vụ hiện tại có thể làm giảm
sút lợi ích kinh tế, hoặc
ii. Đơn vị có nghĩ vụ hiện tại nhưng các nghĩa vụ này không thỏa mãn các tiêu chuẩn để được ghi nhận theo qui định của IAS 37
13
14
a) Các khoản dự phòng là các khoản - được ghi nhận là các khoản nợ phải trả (với giả định ước tính về giá trị của khoản dự phòng là đáng tin cậy) vì nó là các nghĩa vụ hiện tại và chắc chắn sẽ làm giảm sút các lợi ích kinh tế khi đơn vị thanh toán các nghĩa vụ đó; và
c. Các khái niệm cơ bản § Mối quan hệ giữa dự phòng và nợ tiềm tang: § Tất cả các khoản dự phòng đều là nợ tiềm tàng vì chúng không được xác định một cách chắc chắn về giá trị hoặc thời gian. Tuy nhiên, trong phạm vi chuẩn mực này thuật ngữ “tiềm tàng” được áp dụng cho các khoản nợ và những tài sản không được ghi nhận vì sự tồn tại của những khoản mục này chỉ được xác định bằng việc xảy ra hoặc không xảy ra của một hoặc nhiều sự kiện không chắc chắn trong tương lai mà đơn vị không kiểm soát được. Hơn nữa, thuật ngữ “nợ tiềm tàng” được áp dụng cho các khoản nợ không thoả mãn điều kiện để ghi nhận là một khoản nợ phải trả thông thường.
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Một khoản dự phòng chỉ được ghi nhận khi thoả
d. Nguyên tắc ghi nhận Nghĩa vụ hiện tại:
§ Là nhiệm vụ hoặc trách nhiệm làm một việc gì đó cho đối tượng bên ngoài đơn vị (không cần thiết phải biết đối tượng đó là ai)
mãn các điều kiện sau:
a) Đơn vị có nghĩa vụ hiện tại (nghĩa vụ pháp lý hoặc nghĩa vụ liên đới) do kết quả từ một sự kiện đã xảy ra;
§ Hầu hết các nghĩa vụ liên quan đến việc thực thi pháp luật (nghĩa vụ phát sinh từ các hợp đồng); tuy nhiên các nghĩa vụ có thể là liên đới hoặc nghĩa vụ công bằng
b) Đơn vị có thể chắc chắn rằng phải sử dụng các nguồn lực gắn liền với những lợi ích kinh tế để thanh toán nghĩa vụ; và
15
16
c) Giá trị của nghĩa vụ có thể được ước tính một cách
§ Việc đơn vị chỉ có ý định từ bỏ lợi ích kinh tế không đủ để hình thành một nghĩa vụ hiện tại
đáng tin cậy.
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Nghĩa vụ hiện tại:
d. Nguyên tắc ghi nhận Nghĩa vụ hiện tại - ví dụ 1:
§ Trong hầu hết các trường hợp đơn vị đều có thể xác định rõ được rằng có hay không một nghĩa vụ hiện tại phát sinh từ các sự kiện trong quá khứ
Cửa hàng bán lẻ có chính sách cho phép khách hàng được trả lại hàng nếu họ không hài lòng với sản phẩm, mặc dù không có văn bản pháp luật nào yêu cầu cửa hàng phải làm như vậy. Chính sách này của cửa hàng được rất nhiều khách hàng biết đến.
à Có nghĩa vụ liên đới: nhận lại hàng do khách
§ Trong một số ít trường hợp khi đơn vị không xác định được chắc chắn có hay không một nghĩa vụ hiện tại, đơn vị cần xem xét tất cả các bằng chứng sẵn có tại thời điểm kết thúc kì báo cáo, bao gồm cả những bằng chứng bổ sung phát sinh từ các sự kiện sau ngày kết thúc kì báo cáo
17
18
hàng trả lại
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự kiện trong quá khứ:
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự kiện trong quá khứ: - ví dụ 1
§ Một sự kiện trong quá khứ làm phát sinh một nghĩa vụ hiện tại được gọi là sự kiện có tính chất bắt buộc
§ Sự kiện có tính chất bắt buộc là sự kiện mà đơn vị không có cách nào khác ngoài việc thực hiện nghĩa vụ phát sinh từ sự kiện này. Điều này chỉ xảy ra khi
Cửa hàng bán lẻ có chính sách cho phép khách hàng được trả lại hàng nếu họ không hài lòng với sản phẩm, mặc dù không có văn bản pháp luật nào yêu cầu cửa hàng phải làm như vậy. Chính sách này của cửa hàng được rất nhiều khách hàng biết đến.
§ Việc thanh toán nghĩa vụ này do pháp luật bắt buộc
à Sự kiện có tính chất bắt buộc là sự kiện bán hàng
§ Đối với nghĩa vụ liên đới, sự kiện này tạo ra sự mong đợi của các bên khác rằng đơn vị sẽ thực hiện các nghĩa vụ này
19
20
cho khách hàng
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự kiện trong quá khứ:
§ Chỉ những nghĩa vụ phát sinh từ những sự kiện trong quá khứ, mà những sự kiện này tồn tại độc lập với các hoạt động trong tương lai của đơn vị, mới được ghi nhận như các khoản dự phòng
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự kiện trong quá khứ: - ví dụ 2 § Một số đơn vị thường thực hiện việc trích lập dự phòng (trích trước) chi phí sửa chữa, bảo dưỡng đối với một số tài sản (có thể theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền) như việc bảo dưỡng máy bay, tàu thủy.
§ Ví dụ: các khoản tiền phạt hoặc chi phí làm sạch đối với những vi phạm pháp luật về môi trường; cả hai nghĩa vụ này đều làm giảm sút lợi ích kinh tế của đơn vị bất kể trong tương lai đơn vị sẽ hoạt động như thế nào.
21
22
à Việc trích lập dự phòng này không được IAS 37 cho phép vì không sự kiện có tính chất bắt buộc. Việc trích lập này chỉ thể hiện ý định của đơn vị sẽ tiến hành sửa chữa tài sản này, không thể hiện việc đơn vị có nghĩa vụ phải làm như vậy vì đơn vị có thể lựa chọn bán tài sản đó bất cứ khi nào.
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự kiện trong quá khứ:
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự kiện trong quá khứ:
§ Trường hợp do áp lực về thương mại hoặc qui định của pháp luật mà đơn vị dự định hoặc bắt buộc phải phát sinh các khoản chi tiêu trong tương lai, (ví dụ: Lắp thêm các thiết bị lọc khói cho một nhà máy).
§ Một sự kiện có thể không làm phát sinh nghĩa vụ ngay lập tức nhưng có thể làm phát sinh nghĩa vụ sau đó do sự thay đổi về pháp luật hoặc do hoạt động của đơn vị dẫn tới một nghĩa vụ liên đới
§ Khi xảy ra thiệt hại về môi trường có thể không có nghĩa vụ nào phát sinh để đền bù thiệt hại đó. Tuy nhiên việc gây ra thiệt hại đó có thể trở thành một sự kiện có tính chất bắt buộc nếu một có một qui định mới yêu cầu các thiệt hại đó phải được đền bù hoặc khi đơn vị công khai thừa nhận trách nhiệm của mình trong việc xử lí những thiệt hại đó như một nghĩa vụ liên đới
23
24
§ Vì đơn vị có thể tránh được việc phát sinh các chi phí này bằng các hoạt động trong tương lai (ví dụ thay đổi cách thức hoạt động của đơn vị) à đơn vị ko có nghĩa vụ hiện tại đối với các khoản chi tiêu đó trong tương lai à không được ghi nhận khoản dự phòng cho các chi phí đó
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự giảm sút lợi ích kinh tế có thể chắc chắn xảy ra:
§ Sự giảm sút lợi ích kinh tế được coi là có thể chắc chắn xảy ra nếu như nếu sự giảm sút này có khả năng xảy ra hơn là không xảy ra (chẳng hạn xác suất để sự kiện xảy ra cao hơn xác suất để sự kiện đó ko xảy ra)
§ Khi không chắc chắn về sự tồn tại của của một nghĩa vụ hiện tại, đơn vị sẽ phải trình bày một khoản nợ phải trả tiềm tàng, trừ khi khả năng xảy ra sự giảm sút lợi ích kinh tế là rất thấp
d. Nguyên tắc ghi nhận Sự giảm sút lợi ích kinh tế có thể chắc chắn xảy ra: § Khi có nhiều nghĩa vụ tương tự nhau (Ví dụ các giấy bảo hành sản phẩm hoặc các hợp đồng giống nhau) thì khả năng giảm sút lợi ích kinh tế do việc thanh toán nghĩa vụ nợ được xác định thông qua việc xem xét toàn bộ nhóm nghĩa vụ nói chung. Mặc dù việc giảm sút lợi kinh tế do việc thanh toán từng nghĩa vụ nợ là rất nhỏ, nhưng hoàn toàn có thể làm giảm sút lợi ích kinh tế do việc thanh toán toàn bộ nhóm nghĩa vụ đó. Trường hợp này, cần ghi nhận một khoản dự phòng nếu thoả mãn các điều kiện ghi nhận khác.
25
26
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Các khoản dự phòng: - ví dụ 3 Jet Ltd cung cấp bảo hành 1 năm cho tất cả các sản phẩm
động cơ mà họ bán.
Trong năm 2012, công ty đã sản xuất và bán được 1000 động cơ. Thống kê trong quá khứ cho thấy ước tính có khoảng 10% số động cơ cần sửa chữa với chi phí sửa chữa trung bình là $150
Yêu cầu: Xác định dự phòng về bảo hành sản phẩm Jet
Ltd phải ghi nhận?
d. Nguyên tắc ghi nhận Ước tính đáng tin cậy về giá trị nghĩa vụ § Việc sử dụng các ước tính là một phần quan trọng của việc lập báo cáo tài chính và không làm mất đi độ tin cậy của báo cáo tài chính. Điều này đặc biệt đúng với các khoản mục dự phòng mặc dù xét về tính chất các khoản mục dự phòng không chắc chắn bằng các khoản mục khác trong Báo cáo về tình hình tài chính. Ngoại trừ số ít các trường hợp, đơn vị có thể xác định đầy đủ các điều kiện để có thể ước tính nghĩa vụ để ghi nhận một khoản dự phòng.
§ Trường hợp không thể ước tính đáng tin cậy giá trị của nghĩa vụ, đơn vị sẽ ko được ghi nhận nợ phải trả, thay vào đó sẽ trình bày khoản nợ tiềm tàng
27
28
IAS 37 Ví dụ 4 - Đất bị ô nhiễm
d. Nguyên tắc ghi nhận Nợ tiềm tàng:
§ Đơn vị không được ghi nhận nợ tiềm tàng § Khoản nợ tiềm tàng phải được trình bày trên báo cáo tài chính, trừ khi khả năng xảy ra sự giảm sút lợi ích kinh tế đối với đơn vị là thấp
Công ty A hoạt động trong ngành khai thác dầu đã gây ô nhiễm tại khu vực khai thác dầu nhưng chỉ tiến hành việc làm sạch khi có yêu cầu của luật pháp của nước mà công ty hoạt động. Ở một quốc gia trước đây chưa có qui định của pháp luật yêu cầu các công ty phải làm sạch đất và công ty đã làm ô nhiễm đất trong vài năm. Vào ngày 31/12/20X0, có bằng chứng chắc chắn rằng bản dự thảo luật yêu cầu các công ty phải làm sạch đất bị ô nhiễm sẽ có hiệu lực ngay sau khi kết thúc năm tài chính
Liệu công ty A có phải ghi nhận một khoản dự phòng
§ Các khoản nợ tiềm tàng thường phát sinh ngoài dự tính, vì vậy đơn vị cần thường xuyên đánh giá về khả năng xảy ra sự giảm sút về lợi ích kinh tế: nếu khả năng này là chắc chắn, cần ghi nhận khoản dự phòng liên quan.
29
30
ko?
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Tài sản tiềm tàng: § Đơn vị không được ghi nhận tài sản tiềm tàng § Tài sản tiềm tàng không được ghi nhận là tài sản trên BCTC vì điều này có thể dẫn đến việc ghi nhận khoản thu nhập có thể không bao giờ thu được
d. Nguyên tắc ghi nhận Nợ tiềm tàng: - ví dụ 5 § Công ty A nhận được đơn kiện từ công ty B yêu cầu đền bù cho những tổn thất do một sản phẩm là một dây chuyền sản xuất quan trọng mà A đã bán cho B hoạt động không tốt. Tuy nhiên A cho rằng đó là vì B đã vận hành dây chuyền sản xuất này không theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất và vì thế A không có trách nhiệm phải đền bù cho B.
A sẽ ghi nhận/ trình bày thông tin về sự kiện này như thế
nào nếu nhận được tư vấn từ luật sư như sau:
§ Tài sản tiềm tàng được trình bày trên báo cáo tài chính khi khả năng thu được lợi ích kinh tế là tương đối chắc chắn
i. Đơn kiện chưa được tòa xử lí và chưa biết khi nào tòa mới xử lí
đơn kiện của B
§ Tài sản tiềm tàng cần được đánh giá thường xuyên để đảm bảo việc hình thành tài sản được phản ánh hợp lí trên BCTC.
31
32
ii. Đơn kiện đang được tòa xử lí và các bằng chứng cung cấp cho tòa cho thấy A sẽ thua kiện trước yêu cầu đòi bồi thường $2 triệu của B
IAS 37 IAS 37
d. Nguyên tắc ghi nhận Tài sản tiềm tàng: Ví dụ 6: § Công ty A chịu tổn thất nặng nề về tài sản do thiên tai. Công ty ước tính tổn thất này làm lợi nhuận giảm $10 triệu. Tuy nhiên cty đã mua bảo hiểm cho những tài sản này.
e. Xác định giá trị § Giá trị ước tính hợp lí nhất ü Giá trị được ghi nhận của khoản dự phòng phải là giá trị được ước tính hợp lí nhất về các chi phí cần thiết để thanh toán nghĩa vụ hiện tại tại thời điểm kết thúc kì báo cáo
§ Công ty sẽ xử lí tình huống này như thế nào nếu a. Công ty bảo hiểm đã chấp nhận đơn đòi bồi thường nhưng chưa đưa ra con số bồi thường cuối cùng, tuy nhiên đưa ra thông báo bằng văn bản rằng số tiền được bồi thường tối thiểu là $8,5 triệu
ü Các ước tính về kết quả và ảnh hưởng tài chính đều được xác định thông qua đánh giá của nhà quản lí của đơn vị, được bổ sung thông qua kinh nghiệm từ giao dịch tương tự và các bản báo cáo của các chuyên gia độc lập. Các căn cứ có thể dựa trên bao gồm cả các sự kiện xảy ra sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm.
b. Công ty bảo hiểm đã chấp nhận đơn đòi bồi thường và đã ra văn bản sẽ chi trả khoản bồi thường $9,5 triệu trong vòng 14 ngày
33
34
IAS 37 IAS 37
e. Xác định giá trị § Giá trị hiện tại: ü Nếu ảnh hưởng về giá trị thời gian của tiền là trọng yếu, thì giá trị của một khoản dự phòng cần được xác định là giá trị hiện tại của khoản chi phí dự tính để thanh toán nghĩa vụ nợ.
e. Xác định giá trị § Các sự kiện xảy ra trong tương lai ü Những sự kiện xảy ra trong tương lai có thể ảnh hưởng đến giá trị đã ước tính để thanh toán nghĩa vụ nợ thì phải được phản ánh vào giá trị của khoản dự phòng khi có đủ dấu hiệu cho thấy các sự kiện đó sẽ xảy ra.
ü Tỷ lệ chiết khấu phải là tỷ lệ trước thuế và phản ảnh rõ những ước tính trên thị trường hiện tại về giá trị thời gian của tiền và rủi ro cụ thể của khoản nợ đó. Tỷ lệ chiết khấu không được phản ánh rủi ro đã tính đến của giá trị ước tính luồng tiền trong tương lai .
35
36
IAS 37 IAS 37
e. Xác định giá trị § Thanh lý tài sản dự tính ü Lãi từ hoạt động thanh lý tài sản dự tính không được xét đến khi xác định giá trị của khoản dự phòng
37
38
e. Xác định giá trị § Các sự kiện xảy ra trong tương lai ü Ví dụ, doanh nghiệp có thể cho rằng chi phí thanh lý tài sản vào cuối thời gian sử dụng của tài sản sẽ giảm do những thay đổi về công nghệ trong tương lai. Giá trị được ghi nhận đã phản ánh cách ước tính hợp lý của các nhà nghiên cứu có trình độ kỹ thuật và khách quan có tính đến các bằng chứng về công nghệ tại thời điểm thanh lý. Do vậy, việc giảm giá trị dự phòng bằng một khoản tương đương với chi phí tiết kiệm được là hợp lý khi các khoản chi phí này được cắt giảm do kinh nghiệm đã thu được khi áp dụng công nghệ hiện có của hoạt động thanh lý có nhiều phức tạp hoặc có qui mô lớn hơn so với hoạt động đã tiến hành trước đây. Tuy nhiên, doanh nghiệp khó có thể đoán trước được sự phát triển của kỹ thuật công nghệ mới áp dụng cho việc thanh lý tài sản, trừ khi có đầy đủ bằng chứng khách quan.
IAS 37 IAS 37
g. Thay đổi các khoản dự phòng § Các khoản dự phòng phải được xem xét lại và điều chỉnh tại ngày kết thúc kỳ kế toán năm để phản ánh ước tính hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại. Nếu doanh nghiệp chắc chắn không phải chịu sự giảm sút về lợi ích kinh tế do không phải chi trả nghĩa vụ nợ thì khoản dự phòng đó phải được hoàn nhập
f. Các khoản bồi hoàn § Khi một phần hay toàn bộ chi phí để thanh toán một khoản dự phòng dự tính được bên khác bồi hoàn thì khoản bồi hoàn này chỉ được ghi nhận khi doanh nghiệp chắc chắn sẽ nhận được khoản bồi hoàn đó. Khoản bồi hoàn này phải được ghi nhận như một tài sản riêng biệt. Giá trị ghi nhận của khoản bồi hoàn không được vượt quá giá trị khoản dự phòng.
39
40
IAS 37
h. Sử dụng các khoản dự phòng § Các khoản dự phòng chỉ được sử dụng để bù đắp cho những chi phí mà khoản dự phòng đó đã được lập từ ban đầu
§ Dự kiến về khoản lỗ trong tương lailaf dấu hiệu cho thấy một số tài sản dung trong kinh doanh bị giảm giá trị. Đơn vị cần kiểm tra việc giảm giá trị đối với những tài sản này theo qui định của IAS 36
41
42
IAS 37 i. Áp dụng nguyên tắc ghi nhận và xác định giá trị § Các khoản lỗ hoạt động trong tương lai: đơn vị không được ghi nhận dự phòng cho các khoản lỗ trong tương lai § Các khoản lỗ từ hoạt động trong tương lai không đáp ứng tiêu chuẩn về định nghĩa của một khoản nợ phải trả
IAS 37 IAS 37
i. Áp dụng nguyên tắc ghi nhận và xác định giá trị § Các hợp đồng có rủi ro lớn: Nếu doanh nghiệp có hợp đồng có rủi ro lớn, thì nghĩa vụ hiện tại theo hợp đồng phải được ghi nhận và đánh giá như một khoản dự phòng
i. Áp dụng nguyên tắc ghi nhận và xác định giá trị § Các hợp đồng có rủi ro lớn: Ví dụ: Công ty A kí hợp đồng thuê tòa nhà trong vòng 10 năm. Tiền thuê hang năm theo thỏa thuận là $36.000. Công ty đã quyết định thay đổi trụ sở công ty khi hợp đồng thuê vẫn còn thời hạn là 5 năm. Công ty A được phép cho thuê lại tòa nhà này, và mặc dù giá văn phòng cho thuê đã giảm công ty A cho rằng họ có thể cho thuê lại tòa nhà với giá là $24.000/ năm trong vòng 5 năm còn lại
Xác định khoản dự phòng công ty A phải ghi nhận liên
43
44
quan tới hợp đồng cho thuê lại tòa nhà?
IAS 37
i. Áp dụng nguyên tắc ghi nhận và xác định giá trị
Tái cơ cấu: Nghĩa vụ liên đới tái cơ cấu chỉ phát sinh khi đơn vị:
a. Có kế hoạch chính thức và chi tiết về việc tái cơ cấu, trong đó
IAS 37 i. Áp dụng nguyên tắc ghi nhận và xác định giá trị § Tái cơ cấu: Ví dụ về những sự kiện nằm trong định
xác định ít nhất các nội dung sau:
a) Bán hoặc chấm dứt một dây chuyền sản xuất sản phẩm;
i. Một phần hoặc toàn bộ hoạt động kinh doanh có liên quan; ii. Các khu vực quan trọng bị ảnh hưởng; iii. Khu vực, bộ phận chức năng và số lượng nhân viên ước tính sẽ được nhận bồi thường do việc đóng cửa các khu vực hay bộ phận này
b) Đóng cửa cơ sở kinh doanh ở một địa phương, một quốc gia khác hoặc chuyển đổi hoạt động kinh doanh từ địa phương này, quốc gia này sang một địa phương hoặc một quốc gia khác;
c) Thay đổi cơ cấu bộ máy quản lý, ví dụ loại bỏ một cấp quản lý;
d) Hoạt động tái cơ cấu cơ bản sẽ gây ra tác động lớn đến bản chất và mục tiêu hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
45
46
iv. Các khoản chi phí sẽ phải chi trả; và v. Thời điểm kế hoạch tái cơ cấu được thực hiện; và b. Thông báo với các đối tượng bị ảnh hưởng về việc đơn vị sẽ thực hiện việc tái cơ cấu đơn vị thông qua việc tiến hành thực hiện kế hoạch trên hoặc thông báo những điểm chính của kế hoạch đến những chủ thể bị ảnh hưởng
nghĩa về "tái cơ cấu":
Ví dụ 7 – Đóng cửa một bộ phận Ví dụ 8 – Đóng cửa một bộ phận
Vào ngày 12/12/20X0, ban giám đốc đã quyết định sẽ đóng cửa một bộ phận. Trước ngày kết thúc kì báo cáo (31/12/20X0), quyết định này chưa được thông báo tới những đối tượng chịu ảnh hưởng từ quyết định này và ban giám đốc cũng chưa tiến hành hành động nào để thực hiện quyết định đóng cửa này.
47
48
Vào ngày 12/12/20X0, ban giám đốc đã quyết định sẽ đóng cửa bộ phận A. Vào ngày 20/12/20X0, kế hoạch chi tiết về việc đóng cửa bộ phận này đã được ban giám đốc thông qua. Thông báo đã được gửi tới những khách hàng của bộ phận này để khuyến cáo họ tìm nguồn cung cấp mới. Đồng thời nhận viên của bộ phận này cũng nhận được thông báo về việc đóng cửa.
IAS 37 IAS 37 i. Áp dụng nguyên tắc ghi nhận và xác định giá trị
i. Áp dụng nguyên tắc ghi nhận và xác định giá trị
Tái cơ cấu: Một khoản dự phòng cho việc tái cơ cấu không bao gồm các chi phí như:
Tái cơ cấu: Đơn vị sẽ không có nghĩa vụ bán một hoạt động nào cho tới khi đơn vị cam kết sẽ bán hoạt động đó, chẳng hạn như có một thỏa thuận chính thức về việc bán hoạt động đó a) Đào tạo lại hoặc thuyên chuyển nhân viên hiện có;
b) Tiếp thị; hoặc
§ Dự phòng cho việc tái cơ cấu chỉ được lập cho những chi phí trực tiếp phát sinh từ hoạt động tái cơ cấu, đó là những chi phí thoả mãn cả hai điều kiện:
c) Đầu tư vào những hệ thống mới và các mạng lưới
phân phối.
a) Cần phải có cho hoạt động tái cơ cấu; và
b) Không liên quan đến hoạt động thường xuyên của
49
50
doanh nghiệp.
IAS 37 j. Trình bày báo cáo tài chính IAS 37 j. Trình bày báo cáo tài chính
Đối với mỗi loại dự phòng đơn vị phải trình bày các thông tin sau:
trong kỳ, kể cả việc tăng các khoản dự phòng hiện có;
a) Mô tả tóm tắt về bản chất của nghĩa vụ và thời gian dự tính xảy ra các khoản giảm sút lợi ích kinh tế để thực hiện nghĩa vụ đó.
c) Số dự phòng giảm trong kỳ do phát sinh các khoản chi phí liên
b) Dấu hiệu không chắc chắn về giá trị hoặc thời gian của
quan đến khoản dự phòng đó đã được lập từ ban đầu;
các khoản giảm sút lợi ích kinh tế; và
d) Số dự phòng không sử dụng đến được ghi giảm (hoàn nhập)
trong kỳ; và
c) Giá trị của khoản bồi hoàn dự tính nhận được, chỉ rõ các tài sản đã được ghi nhận cho khoản bồi hoàn dự tính đó.
e) Số dự phòng tăng trong kỳ do giá trị hiện tại của khoản dự phòng tăng lên theo thời gian và do ảnh hưởng của việc thay đổi tỷ lệ chiết khấu dòng tiền.
Đơn vị không phải trình bày thông tin so sánh về các khoản dự
phòng
51
52
Đối với từng khoản dự phòng, đơn vị phải trình bày các thông tin sau: a) Số dư đầu kỳ và cuối kỳ báo cáo; b) Số dự phòng tăng do các khoản dự phòng trích lập bổ sung
IAS 37 IAS 37 j. Trình bày báo cáo tài chính
j. Trình bày báo cáo tài chính
Khi khả năng đơn vị nhận được lợi ích kinh tế là tương đối chắc chắn, đơn vị cần trình bày
Trừ khi khả năng xảy ra sự giảm sút các lợi ích kinh tế là thấp, đơn vị phải trình bày tóm tắt về bản chất của mỗi khoản nợ tiềm tàng tại ngày kết thúc kỳ báo cao, và những thông tin sau (nếu có thể): a) Ước tính về ảnh hưởng tài chính của khoản nợ tiềm
a) Ước tính về ảnh hưởng tài chính của khoản nợ tiềm tàng
tàng b) Dấu hiệu không chắc chắn liên quan đến giá trị hoặc
b) Dấu hiệu không chắc chắn liên quan đến giá trị hoặc thời gian xảy ra sự giảm sút lợi ích kinh tế; và
thời gian xảy ra sự giảm sút lợi ích kinh tế; và c) Khả năng nhận được các khoản bồi hoàn
53
54
c) Khả năng nhận được các khoản bồi hoàn
Tóm tắt IAS 37 – Dự phòng và nợ tiềm tàng Tóm tắt IAS 37 – Tài sản tiềm tàng
Lợi ích kinh tế thu được là rõ ràng chắc chắn
Khả năng thu được lợi ích kinh tế là không chắc chắn
Khả năng thu được lợi ích kinh tế là có thể chắc chắn, nhưng chưa rõ ràng chắc chắn
Có nghĩa vụ hiện tại mà việc thanh toán nghĩa vụ này làm giảm sút lợi ích kinh tế trong tương lai Có thể có một nghĩa vụ hoặc có nghĩa vụ hiện tại nhưng chưa chắc chắn làm giảm sút lợi ích kinh tế Có thể có một nghĩa vụ hoặc có nghĩa vụ hiện tại nhưng khả năng làm giảm sút lợi ích kinh tế là thấp
Ghi nhận một khoản dự phòng Không ghi nhận khoản dự phòng Không ghi nhận khoản dự phòng Tài sản được ghi nhận Không ghi nhận là tài sản Không ghi nhận là tài sản
Không trình bày thông tin Không trình bày thông tin
Trình bày thông tin về khoản nợ tiềm tàng Trình bày thông tin về tài sản tiềm tang
55
56
Trình bày thông tin về các khoản dự phòng theo qui định
Một số hoặc tất cả các chi phí liên quan tới khoản dự phòng có thể được thanh toán bởi một bên khác
Đơn vị có nghĩa vụ đối với phần chi phí sẽ được bồi hoàn và đơn vị chắc chắn sẽ nhận được khoản bồi hoàn này khi thanh toán các khoản dự phòng
Đơn vị không có nghĩa vụ đối với phần chi phí sẽ được bồi hoàn bởi bên khác
Đơn vị có nghĩa vụ đối với phần chi phí sẽ được bồi hoàn nhưng đơn vị không chắc chắn sẽ nhận được khoản bồi hoàn khi thanh toán các khoản dự phòng
Tóm tắt IAS 37 – Các khoản bồi hoàn
KẾT THÚC
Khoản bồi hoàn dự kiến nhận được không được ghi nhận là tài sản
Đơn vị không có khoản nợ phải trả đối với khoản sẽ được bồi hoàn
Khoản bồi hoàn sẽ được ghi nhận như một tài sản riêng biệt trên BCTC và có thể được bù trừ với chi phí trên báo cáo thu nhập toàn diện. Giá trị tài sản này không được ghi nhận vượt quá giá trị khoản nợ phải trả
Đơn vị trình bày thông tin khoản tài sản ghi nhận
Đơn vị trình bày thông tin về khoản bồi hoàn
Đơn vị không cần trình bày thông tin về khoản bồi hoàn
57
58
IAS 1 – Trình bày các báo cáo tài chính
Chương 4: Các chuẩn mực kế toán quốc tế về Báo cáo tài chính 4.1 IAS 1 (cid:1)Trình bày báo cáo tài chính(cid:2) 4.2 IAS 7 (cid:1)Báo cáo lưu chuyển tiền tệ(cid:2) 4.3 IAS 10 (cid:1)Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế
toán năm(cid:2)
4.4 IAS 8 (cid:1)Chính sách kế toán, thay đổi ước tính kế toán, và
sai sót(cid:2)
4.5 IAS 33 (cid:1)Lãi trên cổ phiếu(cid:2) 4.6 IAS 34 (cid:1)Báo cáo tài chính giữa niên độ(cid:2) 4.7 IAS 14 (cid:1)Báo cáo bộ phận(cid:2) 4.8 IAS 27 (cid:1)Báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán khoản đầu
tư vào công ty con(cid:2)
4.9 IAS 24 (cid:1)Thông tin về các bên liên quan(cid:2)
1
2
IAS 01 – Trình bày các BCTC
Nội dung
a. Mục đích b. Phạm vi áp dụng c. Các thuật ngữ cơ bản d. Báo cáo tài chính e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC
a. Mục đích § Mục đích của chuẩn mực là đưa ra cơ sở cho việc trình bày những báo cáo tài chính cho mục đích chung nhằm đảm bảo tính so sánh của các báo cáo tài chính của một đơn vị giữa các thời kì và so sánh được với báo cáo tài chính của các đơn vị khác. IAS 1 đưa ra những qui định chung và trách nhiệm cho việc lập các báo cáo tài chính, hướng dẫn về kết cấu của các BCTC và những yêu cầu tối thiểu về nội dung trong các BCTC.
3
4
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
b. Phạm vi áp dụng § Chuẩn mực này được áp dụng đối với tất cả các BCTC cho mục đích chung được lập trên cơ sở các chuẩn mực quốc tế về BCTC.
c. Các thuật ngữ cơ bản § BCTC cho mục đích chung: là BCTC được trình bày nhằm mục đích đáp ứng như cầu của những người sử dụng không có quyền yêu cầu DN trình bày BCTC để đáp ứng nhu cầu thông tin cụ thể của họ
§ Các chuẩn mực cụ thể qui định cho việc ghi nhận, đo lường
và trình bày đối với các giao dịch cụ thể.
§ Chủ sở hữu (owners): là những người nắm giữ các công cụ
được phân loại là công cụ vốn
§
Chuẩn mực này không áp dụng đối với kết cấu và nội dung của BCTC giữa niên độ dạng tóm tắt được trình bày theo qui định của IAS 34
§ Chuẩn mực này áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp, bao gồm những DN trình bày BCTC hợp nhất và những DN rình bày BCTC riêng theo định nghĩa của IAS 27
5
6
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
c. Các thuật ngữ cơ bản § Lãi hoặc lỗ (profit or loss): là tổng thu nhập trừ chi phí, không bao gồm các khoản mục thuộc thu nhập tổng hợp khác
c. Các thuật ngữ cơ bản § Thu nhập tổng hợp khác (other comprehensive income): bao gồm những khoản mục thu nhập và chi phí không được ghi nhận là lãi hoặc lỗ theo qui định của các chuẩn mực kế toán khác
§ Ví dụ:
§ Thay đổi trong thặng dư đánh giá lại tài sản (IAS 16)
§ Lãi hoặc lỗ phát sinh từ việc chuyển đổi BCTC của một
hoạt động ở nước ngoài (IAS 21)
§ Tổng thu nhập tổng hợp (total comprehensive income): là sự thay đổi trong vốn chủ sở hữu trong kì phát sinh từ các giao dịch và sự kiện khác, chứ không phải là những sự thay đổi phát sinh từ các giao dịch liên quan đến chủ sở hữu
§ Bao gồm tất cả các khoản mục của (cid:1)lãi hoặc lỗ(cid:2) và
§ Lãi hoặc lỗ từ việc xác định lại giá trị của những tài sản tài chính được phân loại trong nhóm sẵn sàng để bán (IAS 39)
(cid:1)thu nhập tổng hợp khác(cid:2)
7
8
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Hệ thống BCTC: Một bộ BCTC đầy đủ bao gồm các báo cáo
sau:
• Báo cáo về tình hình tài chính tại ngày kết thúc kì báo cáo
d. Báo cáo tài chính § Mục đích của BCTC: BCTC phản ánh theo một thứ tự khoa học tình hình tài chính, kết quả kinh doanh của một DN. Mục đích của BCTC là cung cấp những thông tin về tình hình tài chính, tình hình kinh doanh, các luồng tiền của DN đáp ứng nhu cầu hữu ích cho số đông người sử dụng trong việc ra các quyết định kinh tế.
• Báo cáo về thu nhập tổng hợp trong kì báo cáo • Báo cáo về sự thay đổi vốn chủ sở hữu trong kì báo cáo
§ Để đạt được mục đích này BCTC phải cung cấp các thông
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ trong kì báo cáo
•
Phần ghi chú cho các BCTC, bao gồm tóm tát về các chính sách kế toán và thông tin chi tiết, và
• • • • • •
tin sau: Tài sản Nợ phải trả Vốn chủ sở hữu Thu nhập và chi phí, bao gồm các khoản lãi và lỗ Khoản đóng góp bởi và phân phối cho chủ sở hữu Các luồng tiền.
• Báo cáo về tình tình tài chính tại ngày bắt đầu của kì kế toán đầu tiên có thể so sánh được khi DN áp dụng hồi tố các chính sách kế toán hoặc hồi tố đánh giá lại các khoản mục trong BCTC hoặc phân loại lại các khoản mục trong BCTC
9
10
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Trình bày trung thực và tuân thủ chuẩn mực kế toán quốc tế: BCTC phải trình bày một cách trung thực và hợp lý tình hình tài chính, tình hình kinh doanh, các luồng tiền lưu chuyển của doanh nghiệp dựa trên cơ sở tuân thủ các qui định của chuẩn mực kế toán quốc tế.
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Trình bày trung thực và tuân thủ chuẩn mực kế toán quốc tế • Hoạt động liên tục • Cơ sở dồn tích • Trọng yếu và tập hợp • Bù trừ • Tần số báo cáo • Nhất quán • Có thể so sánh được
11
12
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Trình bày trung thực và tuân thủ chuẩn mực kế toán quốc
tế:
o Để lập và trình bày BCTC trung thực, DN phải tuân thủ
chuẩn mực kế toán liên quan. DN phải:
+ Lựa chọn và áp dụng các chính sách kế toán phù hợp.
+ Trình bày các thông tin, kể cả các chính sách kế toán, nhằm cung cấp
thông tin phù hợp, đáng tin cậy, so ánh được và dễ hiểu.
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Hoạt động liên tục: Khi lập và trình bày báo cáo tài chính, người đứng đầu doanh nghiệp phải đánh giá về khả năng hoạt động liên tục của doanh nghiệp. BCTC phải được lập dựa trên cơ sở giả định là DN đang hoạt động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thường trong tương lai gần, trừ khi DN có ý định cũng như buộc phải ngừng hoạt động hoặc phải thu hẹp đáng kể qui mô hoạt động của mình
+ Cung cấp thông tin bổ sung khi qui định trong chuẩn mực kế toán không đủ để giúp người sử dụng hiểu được tác động của những giao dịch hoặc những sự kiện cụ thể đến tình hình tài chính, tình hình và kết quả kinh doanh của DN.
13
14
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Hoạt động liên tục:
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Cơ sở dồn tích: DN phải lập báo cáo tài chính theo cơ sở kế toán dồn tích ngoại trừ các thông tin liên quan đến luồng tiền.
o Khi đánh giá nếu doanh nghiệp có những điều không chắc chắn hoặc nghi ngờ về sự hoạt động liên tục của doanh nghiệp thì cần được nêu rõ. Nếu BCTC không được lập dựa trên cơ sở hoạt động liên tục thì các sự kiện này phải được nêu rõ cùng với cơ sở lập BCTC.
o Theo cơ sở dồn tích, DN ghi nhận các khoản mục tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, thu nhập và chi phí (các yếu tố của BCTC) khi chúng thỏa mãn định nghĩa và tiêu chuẩn ghi nhận được qui định trong khuôn mẫu
o
- Để đánh giá khả năng hoạt đông liên tục, người đứng đầu doanh nghiệp phải xem xét mọi thông tin có thể dự đoán được tối thiểu trong vòng 12 tháng tới kể từ ngày kết thúc niên độ kế toán.
15
16
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Bù trừ: DN không được bù trừ tài sản và nợ phải trả, thu nhập và chi phí, trừ khi việc bù trừ này được cho phép theo hướng dẫn của một chuẩn mực kế toán
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Trọng yếu và tập hợp: DN phải trình bày riêng biệt từng nhóm các khoản mục tương tự có tính chất trọng yếu. DN phải trình bày riêng biệt các khoản mục không tương tự về bản chất và chức năng, trừ khi những khoản mục này không trọng yếu
o Nếu một khoản mục không trọng yếu thì nó được tập hợp vào các khoản mục khác có cùng tính chất hoặcchức năng trong BCTC hoặc phần thuyết minh. Có những khoản mục không được coi là trọng yếu để trình bày riêng biệt trên BCTC nhưng lại được coi là trọng yếu để trình bày riêng biệt trong phần thuyết minh.
17
18
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Bù trừ: § DN trình bày trên cơ sở thuần các khoản lãi và lỗ phát sinh từ một nhóm các giao dịch tương tự, ví dụ như lãi lỗ từ chênh lệch tỉ giá hoặc lãi lỗ phát sinh từ công cụ tài chính nắm giữ cho mục đích thương mại. Tuy nhiên, DN sẽ trình bày những khoản lãi và lỗ này một cách riêng biệt nếu những khoản này mang tính chất trọng yếu
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Bù trừ: § IAS 18 định nghĩa doanh thu và yêu cầu DN xác định doanh thu theo GTHL của những khoản đã nhận hoặc sẽ nhận được. Trong hoạt động kinh doanh thông thường, DN thực hiện các giao dịch khác không làm phát sinh doanh thu nhưng có liên quan đến hoạt động chính tạo ra doanh thu. DN trình bày kết quả của các giao dịch này, khi việc trình bày này phản ánh bản chất của giao dịch, bằng cách khấu trừ thu nhập và chi phí phát sinh trong cùng một giao dịch. Ví dụ:
ü Lãi, lỗ PS trong việc thanh lí TS và đầu tư dài hạn. ü DN có thể khấu trừ chi phí liên quan tới khoản dự phòng được ghi nhận theo IAS 37 và khoản chi phí được hoàn lại theo thoả thuận HĐ với bên thứ ba với khoản đền bù liên quan
19
20
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Tần suất báo cáo: DN phải lập một bộ BCTC hoàn chỉnh ít nhất một năm một lần. Khi DN thay đổi ngày kết thúc kì báo cáo và trình bày BCTC cho kì kế toán dài hơn hoặc ngắn hươn một năm, DN sẽ phải trình bày: • Lí do cho việc lập BCTC cho khoảng thời gian dài hơn
hoặc ngắn hơn 1 năm
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Thông tin có thể so sánh: Khi thay đổi cách trình bày hoặc phân loại các khoản mục trong báo cáo tài chính thì phải phân loại lại các số liệu so sánh (trừ khi việc này không thể thực hiện được) nhằm đảm bảo khả năng so sánh với kỳ hiện tại và phải trình bày tính chất, số liệu và lý do của việc phân loại lại. Nếu không thể thực hiện được thì DN phải nêu rõ lý do, tính chất của những thay đổi nếu việc phân loại được thực hiện.
• Thực tế rằng số liệu trình bày trên BCTC không hoàn
toàn có thể so sánh được
21
22
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: § Trình bày nhất quán: Việc trình bày và phân loại các
khoản mục trong báo cáo tài chính phải nhất quán từ kì này sang kì khác trừ khi:
d. Báo cáo tài chính § Những đặc điểm chung: • Thông tin có thể so sánh: DN phải công bố thông tin so sánh được với kì kế toán trước đối với tất cả các khoản mục được trình bày trong BCTC của kì hiện tại. Các thông tin so sánh cần phải bao gồm cả các thông tin được diễn giải bằng lời nếu những thông tin này thích hợp cho việc hiểu BCTC của kì hiện tại.
a) Có sự thay đổi về bản chất hoạt động của doanh nghiệp hoÆc khi xem xÐt l¹i viÖc tr×nh bµy BCTC cho thÊy cÇn ph¶i thay ®æi ®Ó tr×nh bµy hîp lý h¬n các giao dịch và sự kiện.
b) Mét chuÈn mùc kh¸c yªu cÇu cã sù thay ®æi trong viÖc tr×nh
bµy.
23
24
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Nhận diện BCTC: DN phải xác định rõ BCTC và phân biệt BCTC với những thông tin được trình bày trong các báo cáo khác. DN nhận diện rõ từng BCTC và thuyết minh. Ngoài ra, DN phải trình bày nổi bật các thông tin sau và nhắc lại nếu việc đó là cần thiết để hiểu một cách đúng đắn thông tin trình bày:
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Nhận diện BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính § Báo cáo thu nhập tổng hợp § Báo cáo về sự thay đổi vốn chủ sở hữu § Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (áp dụng hướng dẫn
o Tên của doanh nghiệp báo cáo o Nêu rõ báo cáo tài chính này là BCTC riêng của DN hay
§ Ghi chú trong các BCTC (Thuyết minh BCTC)
BCTCHN của tập đoàn
o Ngày kết thúc kì báo cáo o Đồng tiền báo cáo, và o Mức độ làm tròn số sử dụng trong việc trình bày số liệu trên
BCTC
25
26
của IAS 7)
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: Thông tin được trình bày trên báo cáo về tình hình tài chính bao gồm tối thiểu các khoản mục sau:
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: Thông tin được trình bày trên báo cáo về tình hình tài chính bao gồm tối thiểu các khoản mục sau:
(i) Tiền và các khoản tương đương tiền (j) Tổng tài sản được phân loại để bán (theo qui định của IFRS
5)
(k) Các khoản phải trả thương mại và các khoản phải trả khác (l) Dự phòng (m) Các khoản công nợ tài chính (không bao gồm khoản (k), (l)) (n) Tài sản và nợ phải trả thuế hiện hành (IAS 12)
(a) Nhà xưởng, máy móc, thiết bị (b) Bất động sản đầu tư (c) Tài sản vô hình (d) TS tài chính (không bao gồm các khoản (e), (h), (i) ) (e) Các khoản đầu tư sử dụng phương pháp vốn chủ sở hữu (f) Tài sản có tính chất sinh học (g) Hàng tồn kho (h) Các khoản phải thu có tính chất thương mại và các khoản
phải thu khác
27
28
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: Thông tin được trình bày trên báo cáo về tình hình tài chính bao gồm tối thiểu các khoản mục sau: (o) Tài sản và nợ phải trả thuế hoãn lại (IAS 12) (p) Lợi ích cổ đông không kiểm soáttrình bày trong vốn chủ sở
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: • Chuẩn mực này không qui định đối với trật tự hay cách thức trình bày các khoản mục. Ở trên là danh sách các khoản mục có tính chất và chức năng hoàn toàn khác nhau phải trình bày riêng biệt.
hữu, và
• Việc xem xét liệu một khoản mục có được trình bày riêng biệt
không dựa vào đánh giá:
(q) Vốn góp và các quĩ thuộc về chủ sở hữu của công ty mẹ.
o Tính chất và tính thanh khoản của tài sản o Chức năng của chúng trong DN, và o Giá trị, tính chất và thời hạn trả các khoản nợ
29
30
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính : +Phân biệt TS ( nợ phải trả ) ngắn hạn, dài hạn
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: • Phân biệt TS (nợ phải trả ) ngắn hạn, dài hạn
-
- Trong báo cáo về tình hình tài chính, DN phải trình bày riêng biệt Tài Sản và Nợ phải trả thành ngắn hạn và dài hạn, trừ trường hợp việc trình bày các khoản mục dựa trên tính thanh khoản của chúng cung cấp thông tin đáng tin cậy và thích hợp hơn. Trong trường hợp này, DN phải trình bày các khoản mục theo thứ tự thanh khoản giảm dần
Sự phân biệt TS (nợ phải trả) ngắn hạn và dài hạn cung cấp những thông tin hữu ích thông qua việc phân biệt giữa các TS thuần luân chuyển liên tục như vốn lưu động và các TS thuần được sử dụng cho hoạt động dài hạn. Việc phân biệt này cũng làm rõ TS sẽ được thu hồi trong kỳ hoạt động hiện tại (12 tháng) và nợ phải trả đến hạn thanh toán trong kỳ hoạt động này (12 tháng ).
31
32
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính +Phân biệt TS (nợ phải trả) ngắn hạn, dài hạn
-Tài sản ngắn hạn là một tài sản: a) Được dự tính thực hiện hoặc để bán hoặc sử dụng trong chu
kỳ kinh doanh bình thường
b) Được nắm giữ chủ yếu cho mục đích thương mại c) Được dự tính thực hiện trong vòng 12 tháng sau kì báo cáo,
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: +Phân biệt TS (nợ phải trả) ngắn hạn, dài hạn o Chu kỳ hoạt động của một DN là khoảng thời gian kể từ khi mua NVL phục vụ cho quá trình sản xuất cho đến khi bán SP thu tiền hoặc TS dễ chuyển đổi thành tiền. Khi chu kì kinh doanh của DN không được xác định được một cách rõ ràng, người ta thường giả sử chu kì đó là 12 tháng.
hoặc
d) Tiền hoặc tương đương tiền (theo định nghĩa của IAS 7), trừ khi những khoản này bị hạn chế trong việc chuyển đổi hoặc sử dụng để thanh toán một khoản nợ phải trả trong vòng ít nhất 12 tháng sau kì báo cáo
33
34
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính +Phân biệt TS (nợ phải trả) ngắn hạn, dài hạn
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính +Phân biệt TS (nợ phải trả) ngắn hạn, dài hạn
– Nợ phải trả được xếp vào nợ ngắn hạn khi: a) Được dự kiến thanh toán trong chu kỳ kinh doanh bình
thường của doanh nghiệp,
- Tất cả các tài sản khác ngoài tài sản ngắn hạn được xếp vào tài sản dài hạn: bao gồm TS dài hạn dùng cho SXKD (máy móc, thiết bị, nhà xưởng, tài sản vô hình) và TS tài chính có tính chất dài hạn.
b) Được nắm giữ chủ yếu cho mục đích thương mại c) Đến hạn thanh toán trong vòng 12 tháng sau kì báo cáo,
hoặc
d) DN không có quyền tự do hoãn việc thanh toán khoản nợ phải trả trong vòng ít nhất 12 tháng sau kì báo cáo
– Các khoản nợ khác ngoài nợ ngắn hạn được xếp vào nợ
dài hạn
35
36
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: + Thông tin được trình bày trong báo cáo về tình hình tài chính
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: + Doanh nghiệp phải diễn giải các thông tin sau đây trong báo
cáo về tình hình tài chính hoặc trong phần ghi chú:
hoặc trong phần ghi chú: (a) Đối với mỗi loại vốn cổ phần: i. Số cổ phiếu được phép phát hành ii.
(a) Đối với mỗi loại vốn cổ phần (tiếp): v. Các quyền lợi, ưu đãi và hạn chế gắn liền với cổ phiếu, kế cả các hạn chế trong việc phân phối cổ tức và trả lại vốn góp. vi. Các cổ phiếu do chính DN nắm giữ hoặc do các công ty con,
iii.
công ty kiên kết của DN nắm giữ
iv.
Số cổ phiếu đã được phát hành và được góp vốn đầy đủ và số cổ phiếu đã được phát hành nhưng chưa được góp vốn đầy đủ. Mệnh giá cổ phiếu hoặc các cổ phiếu không có mệnh giá Phần đối chiếu số cổ phiếu đang lưu hành tại thời điểm đầu và cuối niên độ
vii. Các cổ phiếu được dự trữ để phát hành theo các cách lựa chọn và hợp đồng bán hàng, bao gồm điều khoản và số liệu bằng tiền.
(b) Phần mô tả tính chất và mục đích của mỗi khoản dự trữ trong
vốn chủ sở hữu.
37
38
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo thu nhập tổng hợp • DN phải trình bày tất cả các khoản mục thu nhập và chi phí
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo thu nhập tổng hợp: • Các thông tin tối thiểu được trình bày trong báo cáo thu nhập
được ghi nhận trong kì:
tổng hợp trong kì
(a) Doanh thu (b) Chi phí tài chính (c) Phần sở hữu trong lãi hoặc lỗ của công ty liên kết hoặc liên doanh được kế toán theo phương pháp vốn chủ sở hữu
o Trong báo cáo thu nhập tổng hợp, hoặc o Trong 2 báo cáo: một báo cáo trình bày phần lãi lỗ (báo cáo lãi lỗ riêng) và một báo cáo bắt đầu với phần lãi lỗ và trình bày phần thu nhập tổng hợp khác (báo cáo thu nhập tổng hợp)
(d) Chi phí thuế (e) Lãi lỗ sau thuế từ hoạt động không còn tiếp tục và lãi lỗ sau thuế được ghi nhận từ việc ghi nhận theo giá trị hợp lý sau khi trừ chi phí bán hoặc từ việc bán tài sản
(f) Lãi hoặc lỗ
39
40
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo thu nhập tổng hợp • DN phải trình bày tất cả các khoản mục thu nhập và chi phí
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo thu nhập tổng hợp • DN phải trình bày các thông tin sau trong báo cáo thu nhập
được ghi nhận trong kì:
tổng hợp
(g) Các khoản mục thuộc thu nhập tổng hợp khác được phân loại
theo tính chất (trừ khoản mục ở mục (h)
Lợi ích của các cổ đông không kiểm soát Chủ sở hữu của công ty mẹ
(h) Phần sở hữu trong thu nhập tổng hợp khác của công ty liên kết hoặc liên doanh được kế toán theo phương pháp vốn chủ sở hữu
(i) Tổng thu nhập tổng hợp
a) Lãi lỗ trong kì được phân bổ cho: i. ii. b) Tổng thu nhập tổng hợp trong kì được phân bổ cho: i. Lợi ích của các cổ đông không kiểm soát ii. Chủ sở hữu của công ty mẹ
41
42
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo thu nhập tổng hợp- Thu nhập tổng hợp
khác:
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo thu nhập tổng hợp- Lãi lỗ trong kì: • DN phải trình bày tất cả các khoản thu nhập và chi phí trong kì vào phần lãi lỗ trừ khi một chuẩn mực kế toán qui định khác • IAS 8 chỉ ra 2 trường hợp như vậy: sửa chữa sai sót và ảnh
• DN phải trình bày giá trị các khoản thuế thu nhập liên quan đến các khoản mục trong thu nhập tổng hợp khác, bao gồm cả các khoản điều chỉnh do phân loại lại, trong báo cáo thu nhập tổng hợp hoặc trong phần ghi chú
hưởng của sự thay đổi chính sách kế toán
• Một số chuẩn mực khác qui định các khoản thuộc thu nhập tổng hợp khác thỏa mãn định nghĩa về thu nhập và chi phí trong khuôn mẫu không được trình bày trong phần lãi lỗ
43
44
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo thu nhập tổng hợp • Các thông tin trình bày trong báo cáo thu nhập tổng hợp
hoặc tại phần ghi chú
• Khi một khoản mục thu nhập hoặc chi phí là trọng yếu, DN
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về sự thay đổi trong vốn chủ sở hữu • DN trình bày các thông tin sau: o Tổng thu nhập tổng hợp trong kì, chi tiết số liệu phân bổ cho chủ sở hữu của công ty mẹ và lợi ích của cổ đông không kiểm soát
phải trình bày bản chất và giá trị các khoản mục này một cách riêng biệt
o ảnh hưởng của việc áp dụng hồi tố hoặc đánh giá hồi tố được ghi nhận theo qui định của IAS 8 với mỗi khoản mục trong vốn chủ, và
o Đối chiếu giữa số liệu đầu kì và cuối kì của từng khoản mục
• DN trình bày các chi phí được ghi nhận trong phần lãi lỗ theo cách phân loại hoặc theo tính chất hoặc theo chức năng, tùy thuộc cách trình bày nào cung cấp thông tin đáng tin cậy và thích hợp hơn
trong vốn chủ, chỉ rõ sự thay đổi phát sinh từ: Lãi hoặc lỗ
i. ii. Từng khoản mục trong thu nhập tổng hợp khác iii. Giao dịch góp vốn của chủ sở hữu hoặc phân phối cho chủ sở hữu
• DN trình bày phân loại chi phí theo chức năng cần cung cấp thông tin bổ sung về tính chất của chi phí, bao gồm chi phí khấu hao và chi phí liên quan đến quyền loi của nhân viên 45
46
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về sự thay đổi trong vốn chủ sở hữu • DN trình bày, trong báo cáo về sự thay đổi vốn chủ sở hữu, giá trị cổ tức được ghi nhận như việc phân phối cho chủ sở hữu và giá trị cổ tức trên mỗi cổ phiếu
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Phần ghi chú trong BCTC: Ø Yêu cầu về nội dung trong phần ghi chú trong BCTC: (a) Đưa ra các thông tin về cơ sở dùng để lập BCTC và các chính sách kế toán cụ thể được chọn và áp dụng đối với các giao dịch và các sự kiện quan trọng.
(b) Trình bày các thông tin theo qui định của các chuẩn mực kế
toán mà chưa được trình bày trong BCTC khác.
( c) Cung cấp thông tin bổ sung chưa được trình bày trong các BCTC khác nhưng lại cần thiết cho việc trình bày trung thực và hợp lý
Ø Phần ghi chú trong BCTC có các hình thức mô tả bằng lời hoặc các phân tích cụ thể hơn các giá trị trong báo cáo về tình hình tài chính, báo cáo thu nhập tổng hợp, BCLCTT
48
47
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Phần ghi chú trong BCTC:
Cấu trúc:
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Phần ghi chú trong BCTC: * Cấu trúc: -
-
Phần ghi chú thông thường được trình bày theo thứ tự sau đây và cần duy trì nhất quán giúp người sử dụng hiểu được BCTC của DN và có thể so sánh với BCTC của các DN khác:
Phần ghi chú trong các BCTC phải được trình bày một cách có hệ thống. Mỗi khoản mục trong báo cáo về tình hình tài chính, báo cáo thu nhập tổng hợp, BCLCTT phải được đánh dấu dẫn tới các thông tin liên quan trong phần ghi chú
+ Tuyên bố về việc tuân thủ các qui định của IFRSs + Giải trình về cơ sở tính toán và các chính sách kế toán được áp
dụng
+ Thông tin bổ sung cho các khoản mục được trình bày trong mỗi
báo cáo theo thứ tự trình bày mỗi khoản mục hàng dọc và mỗi báo cáo.
49
50
+ Những thông tin khác: •
Những khoản mục nợ tiềm tàng, cam kết và những diễn giải tài chính khác Những thông tin phi tài chính.
•
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Phần ghi chú trong BCTC: * Tuyên bố về việc tuân thủ các qui định của IFRSs
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Phần ghi chú trong BCTC: * Tuyên bố về việc tuân thủ các qui định của IFRSs – Một DN lập BCTC tuân thủ đúng theo qui định của IFRSs
- Trường hợp người ta yêu cầu người sử dụng báo cáo điều
phải giải trình thực tế đó. Các BCTC không có điều kiện hạn chế, vẫn không được mô tả là tuân thủ IFRSs trừ khi chúng tuân thủ theo các yêu cầu của từng IFRS.
chỉnh các BCTC theo một số lương lớn các khoản mục do có sự tách rời qui định của một hoặc nhiều IFRSs thì BCTC không được mô tả là tuân thủ hoặc lập theo hoặc dựa trên IFRSs.
– Trong trường hợp mà DN tách rời khỏi 1 hoặc nhiều yêu cầu của IFRSs thì BC tuân thủ được coi là không hoàn hảo thông qua việc mô tả:
+ Tính chất của mỗi trường hợp tách rời. + Nguyên nhân cho mỗi trường hợp tách rời + Ảnh hưởng của mỗi trường hợp tách rời đến kết quả và tình
hình tài chính của DN
51
52
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
g. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Phần ghi chú trong BCTC: * Trình bày chính sách kế toán -
Phần về các chính sách kế toán trong phần ghi chú phải trình bày những điểm sau:
+ Cơ sở đánh giá được sử dụng trong quá trình lập BCTC.
+ Từng chính sách kế toán cụ thể cần thiết với sự hiểu đúng
g. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Phần ghi chú trong BCTC: * Trình bày chính sách kế toán - Khi quyết định việc trình bày chính sách kế toán cụ thể trong BCTC, người đứng đầu DN phải xem xét xem việc diễn giải này có giúp cho người sử dụng hiểu được cách thức phản ánh của các nghiệp vụ và sự kiện trong kết quả hoạt động và tình hình tài chính của DN.
BCTC
+ Báo cáo về việc không có sự thay đổi nào trong các chính sách
kế toán
53
54
IAS 01 – Trình bày các BCTC IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: +Phân biệt TS (nợ phải trả) ngắn hạn, dài hạn – Nợ phải trả ngắn hạn: Các khoản nợ ngắn hạn bao gồm hai
loại:
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: +Phân biệt TS (nợ phải trả) ngắn hạn, dài hạn – Nợ phải trả dài hạn: Các khoản nợ chịu lãi phục vụ cho nhu cầu tài chính dài hạn và không phải thanh toán trong 12 tháng tới
+ Các khoản nợ ngắn hạn như các khoản phải trả vì mục đích thương mại, các khoản phải trả CNV, CP trích trước là những yếu tố cấu thành nguồn vốn lưu động được sử dụng trong một chu kỳ hoạt động bình thường của DN
o DN phải phân loại các khoản nợ chịu lãi dài hạn của mình vào khoản nợ phải trả dài hạn kể cả khi các khoản nợ này được thanh toán trong vòng 12 tháng tới kể từ ngày kết thúc niên độ nếu:
a, Kỳ thanh toán ban đầu trên 12 tháng, b, Doanh nghiệp có ý định tái tài trợ các khoản nợ này và đã được chấp nhận bằng văn bản về việc tái tài trợ hoặc kỳ hoãn hạn thanh toán trước ngày BCTC được phép phát hành.
55
56
+ Các khoản nợ khác không thanh toán trong chu kỳ HĐ bình thường nhưng phải thanh toán trong 12 tháng tới kể từ ngày kết thúc kỳ KT năm như khoản nợ chịu lãi ngắn hạn, các khoản thấu chi ngân hàng.
IAS 01 – Trình bày các BCTC
e. Kết cấu và nội dung chủ yếu của BCTC § Báo cáo về tình hình tài chính: + Các thông tin trình bày trong báo cáo về tình hình tài chính
hoặc trong phần ghi chú
• DN phải trình bày trong báo cáo về tình hình tài chính hoặc phần ghi chú việc phân loại chi tiết bổ sung các khoản mục được trình bày, sắp xếp phù hợp với các hoạt động kinh doanh của DN. Mỗi khoản mục phải được phân loại chi tiết tuỳ theo tính chất của nó và nếu phần giá trị là trọng yếu thì phải diễn giải riêng biệt các khoản phải thu và phải trả từ công ty mẹ , công ty con, công ty liên kết và các bên có liên quan.
57
• Các thông tin chi tiết cần trình bày trong báo cáo về tình hình tài chính hay phần ghi chú phụ thuộc vào yêu cầu của IAS cụ thể và tính trọng yếu của giá trị liên quan. Các yếu tố trên cũng là cơ sở cho việc phân loại.
8/1/17
IFRS 15
IAS 18 /11
IFRS 15
Quy định riêng:
Quy định chung cho nghĩa vụ thực hiện:
• Hoàn thành trong một khoảng thời
gian
• Hợp đồng xây dựng • Hàng hoá • Dịch vụ
IAS 18 Doanh thu IAS 11 Hợp đồng xây dựng Chuẩn mực mới IFRS 15 – Doanh thu từ hợp đồng với khách hàng
• Hoàn thành tại một thời điểm
Nhấn mạnh đến chuyển giao rủi ro là lợi ích
Nhấn mạnh đến quyền kiểm soát
Hướng dẫn sơ sài: • Giao dịch gồm nhiều yếu tố cấu
thành
Hướng dẫn cụ thể: Các yếu tố tách rời, Phân bổ giá trị hợp đồng, quyền mua, giấy phép, hợp đồng bán và mua lại….
• Giấy phép hoạt động,…
IFRS 15: Mục đích
IFRS 15
Mục đích
Khi nào ?
Ghi nhận doanh thu khi doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ thực hiện chuyển giao sản phẩm và dịch vụ tới khách hàng
Mục đích của chuẩn mực này là nhằm thiết lập các nguyên tắc cho các doanh nghiệp vận dụng để báo cáo những thông tin hữu ích tới đối tượng sử dụng báo cáo tài chính về bản chất, giá trị, thời điểm ghi nhận và những yếu tố không chắc chắn liên quan đến doanh thu và các dòng tiền phát sinh từ hợp đồng với khách hàng.
Nguyên tắc
Như thế nào ?
Giá trị của hợp đồng được phân bổ cho sản phẩm và dịch vụ chuyển giao cho khách hàng, vd những nghĩa vụ thực hiện
Để đáp ứng mục tiêu của chuẩn mực, nguyên tắc chính của chuẩn mực này là doanh nghiệp phải ghi nhận doanh thu để phản ánh việc chuyển giao hàng hóa và dịch vụ đã cam kết cho khách hàng theo giá trị phản ánh khoản mục nhận về mà DN dự kiến có quyền thụ hưởng qua trao đổi hàng hóa, dịch vụ đó
IFRS 15: phạm vi
IFRS 15: phạm vi
Doanh nghiệp vận dụng chuẩn mực này cho các hợp đồng (ngoại trừ những loại hợp đồng được liệt kê trên) chỉ khi đối tác trong hợp đồng là khách hàng của doanh nghiệp.
Hợp đồng thuê tài sản được qui định trong phạm vi của IAS 7 – Thuê tài sản;
Hợp đồng bảo hiểm được qui định trong phạm vi của IFRS 4 – Hợp đồng bảo hiểm;
Phạm vi ngoại trừ :
Một thỏa thuận giữa hai hoặc nhiều bên tạo nên quyền và nghĩa vụ có hiệu lực thi hành
Khách hàng là đối tượng ký kết hợp đồng với doanh nghiệp để mua sản phẩm, hàng hóa hoặc dịch vụ là đầu ra của các hoạt động thông thường tại doanh nghiệp.
Công cụ tài chính và các quyền hoặc nghĩa vụ theo hợp đồng được qui định trong phạm vi của IFRS 9 – Công cụ tài chính, IFRS 10 – Báo cáo tài chính hợp nhất, IFRS 11 – Joint arrangements, IAS 27 – Báo cáo tài chính riêng, và IAS 28 – Các khoản đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết.
Các giao dịch trao đổi phi cền tệ giữa các doanh nghiệp hoạt động trong cùng lĩnh vực kinh doanh nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong bán hàng hay cung cấp dịch vụ cho khách hàng hoặc khách hàng cềm năng. Ví dụ, Chuẩn mực này sẽ không áp dụng cho hợp đồng giữa hai công ty chuyên cung cấp dầu mỏ với thỏa thuận trao đổi sản phẩm để đáp ứng một cách kịp thời nhu cầu của khách hàng của cả hai công ty trên các địa bàn khác nhau.
1
8/1/17
IFRS 15: Các thuật ngữ
IFRS 15: Các thuật ngữ
Hợp đồng
Nghĩa vụ thực hiện
• Một thỏa thuận giữa hai hoặc nhiều bên tạo nên quyền và nghĩa vụ có hiệu lực thi hành.
• Một cam kết trong hợp đồng với khách hàng để chuyển giao cho khách hàng, hoặc là:
Tài sản từ hợp đồng
• một hàng hóa hoặc dịch vụ (hoặc một gói các hàng hóa hoặc dịch vụ) tách biệt; hoặc là
• Quyền của một doanh nghiệp được hưởng khoản mục nhận về từ việc trao đổi hàng hóa hoặc dịch vụ mà DN đã
• một loạt hàng hóa hoặc dịch vụ tách biệt cơ bản có đặc điểm giống nhau và có cùng hình thức chuyển giao cho
chuyển giao cho khách hàng khi quyền đó phụ thuộc vào một điều kiện không phải điều kiện liên quan đến chờ thời
khách hàng.
gian trôi qua (ví dụ, việc thực hiện một nghĩa vụ trong tương lai của DN).
Doanh thu
Nợ phải trả từ hợp đồng
Thu nhập phát sinh từ quá trình hoạt động bình thường của DN.
• Nghĩa vụ của doanh nghiệp phải chuyển giao hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng mà doanh nghiệp đã nhận
khoản mục nhận về từ khách hàng đó (hoặc khoản mục nhận về đó đã đến hạn thanh toán).
Giá bán độc lập(của một hàng hóa hoặc dịch vụ)
Khách hàng
• Giá mà doanh nghiệp bán riêng một hàng hóa hoặc dịch vụ đã cam kết cho khách hàng.
• Một bên đã ký kết hợp đồng với doanh nghiệp để có được hàng hóa hoặc dịch vụ là một sản phẩm từ hoạt động bình
Giá giao dịch
thường của DN để trao đổi với khoản mục nhận về.
(đối với hợp đồng với khách hàng)
•
Thu nhập
• Giá trị của khoản mục nhận về mà doanh nghiệp dự kiến có quyền hưởng để trao đổi với việc chuyển giao hàng
Các lợi ích kinh tế tăng lên trong kỳ kế toán dưới dạng các dòng tiền vào hoặc sự gia tăng giá trị tài sản hoặc giảm nợ
•
hóa hoặc dịch vụ đã cam kết cho khách hàng, không bao gồm các khoản thu hộ cho các bên thứ ba.
phải trả mang lại một sự gia tăng vốn chủ sở hữu, không phải là các khoản tăng từ đóng góp của các bên tham gia đầu
tư vốn chủ sở hữu.
7
8
Bước 1 : Xác định hợp đồng
Xác định hợp đồng
IFRS 15: Ghi nhận và đo lường: 5 bước Bước 1
Xác định nghĩa vụ hợp đồng
Bước 2
Các bên tham gia trong hợp đồng chấp thuận với bản hợp đồng và cam kết thực hiện các nghĩa vụ của mình
Doanh nghiệp có thể xác định được quyền và các điều khoản thanh toán của từng bên tham gia hợp đồng liên quan đến hàng hóa hoặc dịch vụ được chuyển giao
Xác định giá trị của hợp đồng
Bước 3
Hợp đồng với khách hàng cần thoả mãn tất cả các điều kiện sau:
Phân bổ giá trị giao dịch
Bước 4
Hợp đồng có bản chất thương mại
Doanh nghiệp chắc chắn sẽ thu được khoản thanh toán
Ghi nhận doanh thu
Bước 5
Bước 1 : Xác định hợp đồng : Kết hợp các hợp đồng
Doanh nghiệp phải kết hợp hai hoặc nhiều hợp đồng đã ký kết cùng thời điểm hoặc gần một thời điểm với cùng một khách hàng nếu một trong các tiêu chí dưới đây được thoả mãn:
Các hợp đồng như một hợp đồng trọn gói có cùng mục đích thương mại.
VD 1: Hợp đồng- khả năng thu được tiền. Doanh nghiệp là một đơn vị kinh doanh bất động sản, ký kết hợp đồng bán một tòa nhà cho một khách hàng có giá là 1 triệu CU. Khách hàng có dự định sử dụng tòa nhà để kinh doanh dịch vụ nhà hàng. Tuy nhiên tại khu vực này, kinh doanh nhà hàng đang chịu sức ép cạnh tranh lớn và bản thân khách hàng mua tòa nhà cũng không có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Tại thời điểm bắt đầu thực hiện hợp đồng, khách hàng trả trước một khoản đặt cọc không được hoàn lại là 50.000 CU và 95% số tiền phải thanh toán còn lại theo cam kết được hai bên thỏa thuận là bên bán sẽ cho bên mua ghi nợ trong dài hạn. Số vốn cho khách hàng vay được thực hiện trên cơ sở là khoản cho vay không có quyền truy đòi (non-recourse basis), nghĩa là, nếu như khách hàng không có khả năng thanh toán thì doanh nghiệp chỉ có thể lấy lại tòa nhà mà không có quyền nhận thêm khoản bồi thường nào khác ngay cả khi giá trị của tài sản thế chấp nhỏ hơn tổng giá trị của khoản vay. Tổng chi phí doanh nghiệp đầu tư cho tòa nhà là 600.000 CU. Khách hàng có quyền kiểm soát tòa nhà ngay tại thời điểm bắt đầu thực hiện hợp đồng. Khi đánh giá xem liệu hợp đồng trên với khách hàng có thỏa mãn các điều kiện được quy định của Chuẩn mực 15 hay không, doanh nghiệp thấy rằng hợp đồng này không đáp ứng được điều kiện do doanh nghiệp không chắc chắn sẽ thu được khoản thanh toán từ phía khách hàng. Để đi đến kết luận này, doanh nghiệp xem xét tới tính không chắc chắn về khả năng và dự định thanh toán của khách hàng trên cơ sở các yếu tố sau: • Khách hàng có dự định thanh toán khoản vay cho doanh nghiệp từ nguồn thu nhập từ kinh doanh nhà hàng (mà lĩnh vực kinh doanh này đang chịu rủi ro lớn vì tính cạnh tranh cao và khách hàng cũng không có nhiều kinh nghiệm trong mảng này).
• Khách hàng không có nguồn thu nhập hay tài sản nào khác có thể được sử dụng để thanh toán khoản vay này; và • Nghĩa vụ của khách hàng đối với khoản thanh toán bị hạn chế do đây là khoản doanh nghiệp cho vay không có quyền truy
Giá trị phụ thuộc vào giá của hợp đồng kia
đòi.
Các hàng hóa hoặc dịch vụ được cam kết trong hợp đồng là một nghĩa vụ phải thực hiện đơn lẻ
Do không đáp ứng được các điều kiện của chuẩn mực, doanh nghiệp vận dụng quy định của chuẩn mực để xác định phương pháp hạch toán cho khoản đặt cọc không được hoàn lại là 50.000 CU. Doanh nghiệp nhận thấy hợp đồng này chưa làm phát sinh bất cứ sự kiện , tức là doanh nghiệp chưa nhận được phần lớn giá trị khoản thanh toán mà khách hàng có nghĩa vụ phải trả và hợp đồng cũng chưa bị hủy ngang. Do vậy, doanh nghiệp hạch toán khoản đặt cọc 50.000 CU từ khách hàng là khoản nợ phải trả. Sau đó, tiếp tục hạch toán khoản đặt cọc ban đầu này với các khoản nhận về trong tương lai cho cả nợ gốc và lãi là khoản nợ phải trả cho đến khi điều kiện được xác định là đã thỏa mãn (có nghĩa là doanh nghiệp có thể chắc chắn sẽ thu được khoản thanh toán từ phía khách hàng. Doanh nghiệp phải tiếp tục đánh giá hợp đồng này để xác định xem liệu các điều kiện sau đó có được thỏa mãn hay các sự kiện có xảy ra hay không để hạch toán vào doanh thu hay khoản nợ phải trả.
2
8/1/17
Bước 1 : Xác định hợp đồng : Sửa đổi hợp đồng
Ví dụ 2: Kết hợp hợp đồng
Hợp đồng có nghĩa vụ cung cấp các hàng hóa, dịch vụ mà các hàng hóa, dịch vụ đó kết hợp với
nhau tạo 1 sản phẩm đầu ra cho khách hàng, thì các hàng hóa dịch vụ cung cấp trong hợp đồng
Sửa đổi hợp đồng là một thay đổi về phạm vi hoặc giá (hoặc cả hai yếu tố đó) của hợp đồng đã được các bên tham gia hợp đồng thông qua
được kế toán là 1 hợp đồng, chẳng hạn hợp đồng bán điện thoại, sạc điện thoại,... thì trường hợp
này doanh nghiệp kế toán tất cả các hàng hóa hoặc dịch vụ đã cam kết trong 1 hợp đồng như 1
Không
nghĩa vụ thực hiện duy nhất.
Hợp đồng sửa đổi có được thông qua không?
Tiếp tục áp dụng IFRS 15 cho hợp đồng hiện tại cho đến khi hợp đồng sửa đổi được thông qua.
Có
Không
Có tăng thêm hàng hóa và dịch vụ tách biệt có giá bán độc lập
Các hàng hóa hoặc dịch vụ còn lại có tách biệt với các hàng hóa hoặc dịch vụ đã được chuyển giao không?
Có
Không
Có
Kế toán như một hợp đồng riêng biệt
Kế toán cho sửa đổi hợp đồng như việc chấm dứt hợp đồng hiện tại và thiết lập một hợp đồng mới
Kế toán cho sửa đổi hợp đồng như đó là một phần của hợp đồng hiện tại-phương pháp điều chỉnh số lũy kế
• Trường hợp B: Số sản phẩm bán thêm được bán với giá không phản ánh được mức giá
bán độc lập
• Trong quá trình đàm phán về việc mua thêm 30 sản phẩm, các bên ban đầu thống nhất mức giá là CU80 cho 1 sản phẩm. Tuy nhiên, sau đó khách hàng nhận thấy rằng 60 sản phẩm đã chuyển giao theo hợp đồng đầu tiên bị lỗi và doanh nghiệp cam kết sẽ bồi thường cho mỗi sản phẩm kém chất lượng trên với số tiền là CU15. Doanh nghiệp và khách hàng chấp thuận tính khoản bồi thường CU900 (CU15 x 60) vào giá bán cho 30 sản phẩm khách hàng mua thêm. Do đó, việc sửa đổi hợp đồng có chỉ rõ giá bán cho 30 sản phẩm mua thêm là CU1,500 với đơn giá là CU50 cho một sản phẩm. Có nghĩa là giá bán này bao gồm giá theo thỏa thuận trước đó cho 30 sản phẩm là CU2400 (hoặc với đơn giá CU80/sản phẩm) trừ đi khoản bồi thường cho khách hàng là CU900.
• Tại thời điểm điều chỉnh hợp đồng, doanh nghiệp ghi nhận CU900 là khoản giảm trừ vào giá trị giao dịch và do đó, là khoản giảm trừ doanh thu cho 60 sản phẩm đã được chuyển giao trước đó. Khi hạch toán cho nghiệp vụ bán thêm 30 sản phẩm, doanh nghiệp xác định rằng mức giá thỏa thuận CU80 cho một sản phẩm không phản ánh được giá bán độc lập cho số sản phẩm bán thêm. Do vậy, sửa đổi hợp đồng không thỏa mãn các điều kiện theo chuẩn mực để có thể được hạch toán là một hợp đồng riêng biệt. Bởi vì số sản phẩm chưa chuyển giao cho khách hàng là tách biệt với số đã được chuyển giao, doanh nghiệp vận dụng các quy định và hạch toán việc sửa đổi hợp đồng là hủy bỏ hợp đồng cũ và thiết lập nên một hợp đồng mới.
Ví dụ 3: Sửa đổi hợp đồng Doanh nghiệp cam kết bán 120 sản phẩm cho một đối tượng khách hàng với tổng giá trị hợp đồng CU12,000 (đơn giá CU100/sản phẩm) và sẽ chuyển giao số sản phẩm này cho khách hàng trong khoảng thời gian sáu tháng. Quyền kiểm soát cho từng sản phẩm sẽ được chuyển giao tại thời điểm giao hàng. Sau khi doanh nghiệp đã chuyển được 60 sản phẩm cho khách hàng thì hợp đồng được sửa đổi, theo đó doanh nghiệp sẽ bán thêm 30 sản phẩm cho khách hàng (như vậy, tổng số sản phẩm bán cho khách hàng là 150 sản phẩm tương tự nhau). 30 sản phẩm phát sinh thêm này đã không được phản ánh tại hợp đồng ban đầu giữa doanh nghiệp và khách hàng. Trường hợp A: Số sản phẩm bán thêm được bán với giá phản ánh được mức giá bán độc lập Khi hợp đồng được sửa đổi, mức giá cho số sản phẩm bán thêm trong hợp đồng sửa đổi là CU95 cho một đơn vị sản phẩm, tức là khách hàng phải trả thêm một khoản là CU 2,850. Mức giá bán cho số sản phẩm tăng thêm phản ánh được giá bán độc lập của sản phẩm tại thời điểm sửa đổi hợp đồng và số sản phẩm bán thêm này là độc lập, riêng biệt với số sản phẩm theo hợp đồng ban đầu. Căn cứ vào quy định tại đoạn 20 của chuẩn mực, việc điều chỉnh hợp đồng liên quan đến 30 sản phẩm bán thêm phải là một hợp đồng mới và tách biệt và không làm ảnh hưởng tới việc hạch toán cho hợp đồng hiện tại. Doanh nghiệp sẽ ghi nhận doanh thu theo đơn giá CU100 cho 120 sản phẩm của hợp đồng ban đầu và theo đơn giá CU95 cho 30 sản phẩm bán thêm theo hợp đồng mới.
• Như vậy, doanh thu ghi nhận cho số sản phẩm còn lại chưa chuyển giao được xác định dựa trên mức đơn giá bình quân là CU93.33 (bằng tổng của CU100 x 60 sản phẩm chưa chuyển giao từ hợp đồng cũ với CU80 x 30 sản phẩm phải chuyển giao thêm theo điều chỉnh hợp đồng, chia cho 90 sản phẩm).
Bước 2 : Xác định nghĩa vụ hợp đồng
Bước 2 : Xác định nghĩa vụ hợp đồng : Hàng hoá và dịch vụ tách biệt
Là cam kết trong hợp đồng với khách hàng cung cấp một loại sản phẩm, hàng hóa hoặc dịch vụ có tính tách biệt ; hoặc một loạt các hàng hóa hoặc dịch vụ có tính tách biệt có đặc điểm giống nhau và có cách thức chuyển giao cho khách hàng giống nhau.
Khách hàng có thể hưởng lợi từ bản thân hàng hóa hoặc dịch vụ đó hoặc cùng với các nguồn lực khác mà khách hàng đã có sẵn (nghĩa là hàng hóa hoặc dịch vụ có khả năng tách biệt);
Một số ví dụ của các hàng hoá và dịch vụ được cam kết:
và
• • •
Cam kết của DN chuyển giao hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng có thể được nhận biết một cách riêng biệt với các cam kết khác trong hợp đồng (nghĩa là hàng hóa hoặc dịch vụ là tách biệt trong hoàn cảnh của hợp đồng).
Bán hàng hóa do DN sản xuất (ví dụ, hàng tồn kho của một nhà sản xuất); Bán lại hàng hóa do DN đã mua (ví dụ, hàng hóa của một nhà bán lẻ); Bán lại hàng hóa hoặc dịch vụ do DN đã mua (ví dụ, vé được bán lại bởi một DN có tư cách DN chủ thể, được trình bày tại các đoạn B34-B38); • Thực hiện một công việc (hoặc các công việc) đã thỏa thuận trước theo hợp đồng cho khách hàng; • Cung cấp một dịch vụ thường trực sẵn sàng cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ (ví dụ, việc cập nhật chưa được xác định cụ thể đối với phần mềm được cung cấp theo hình thức khi nào có thì cung cấp) hoặc sẵn sàng cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng sử dụng khi khách hàng quyết định; • Cung cấp dịch vụ thu xếp để một bên khác chuyển giao hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng (ví
•
dụ, làm đại lý của một bên khác, được trình bày tại các đoạn B34-B38); Trao quyền đối với hàng hóa hoặc dịch vụ sẽ được cung cấp trong tương lai mà khách hàng có thể bán lại hoặc cung cấp cho khách hàng của họ (ví dụ, DN bán sản phẩm cho một nhà bán lẻ cam kết chuyển giao thêm một hàng hóa hoặc dịch vụ cho một cá nhân mua sản phẩm đó từ cơ sở bán lẻ); Xây dựng, sản xuất hoặc phát triển một tài sản thay mặt cho một khách hàng;
• • Cấp giấy phép và cấp quyền chọn mua thêm hàng hóa hoặc dịch vụ
3
8/1/17
Bước 3 : Xác định giá trị của hợp đồng
Ví dụ 4: Xác định nghĩa vụ thực hiện
Giá giao dịch là giá trị của khoản mục nhận về mà DN dự kiến có quyền hưởng để trao đổi với việc chuyển giao hàng hóa hoặc dịch vụ đã cam kết cho khách hàng.
1/ Bán xe ôtô (xe+phụ tùng), động cơ có bán riêng nhưng trong hợp đồng này động cơ thuộc chiếc
xe, không coi là tách rời, động cơ không coi là một nghĩa vụ thực hiện.
2/ Bảo hành xe bán ra: 1 năm miễn phí+mua 2 năm bảo dưỡng: 2 nghĩa vụ thực hiện
khoản mục nhận về biến đổi
3/ dịch vụ viễn thông: hoà mạng+ free máy điện thoại: 2 nghĩa vụ (hoàn thành 1 thời điểm + quá
Giá trị của khoản mục nhận về có thể thay đổi do chiết khấu, giảm giá, khoản hoàn lại, tín dụng trợ giá, ưu đãi giá, khoản ưu đãi, thưởng hiệu suất hoặc khoản phạt hoặc các khoản tương tự khác. Ước tính giá trị dựa vào Giá trị dự kiến và Giá trị có khả năng xảy ra nhất
trình)
DN phải điều chỉnh giá trị cam kết của khoản mục nhận về do ảnh hưởng của giá trị thời gian của tiền nếu thời hạn thanh toán đã được thỏa thuận bởi các bên tham gia hợp đồng
sự tồn tại của yếu tố hỗ trợ tài chính đáng kể trong hợp đồng :
khoản mục nhận về không phải bằng tiền
DN phải xác định giá trị của khoản mục nhận về không phải bằng tiền (hoặc khoản mục nhận về không phải bằng tiền được cam kết) theo giá trị hợp lý Nếu không thể ước tính một cách hợp lý giá trị hợp lý của khoản mục nhận về không phải bằng tiền, DN phải xác định giá trị của khoản mục nhận về một cách gián tiếp bằng cách tham khảo giá bán độc lập của hàng hóa hoặc dịch vụ đã cam kết với khách hàng
Nhân tố liên quan đến khoản phải trả cho khách hàng: phiếu giảm giá, khuyến mại,….
Ví dụ 5: Xác định giá trị hợp đồng Khoản tiền nhận về có ảnh hưởng cảu nhân tố tài chính:
Ví dụ 5.3: DN bán ô tô giá 10.000 CU, vay trong 3 năm, lãi suất 5%. Giá giao dịch: PV(10.000, 3 năm, 5%)=8.638
Khoản mục nhận về không phải bằng tiền
Ví dụ 5.4: DN góp đất đổi lấy 3 sàn toà nhà, giá của đất xác định bằng giá 3 sàn toà nhà trên thị trường
Ví dụ 5: Xác định giá trị hợp đồng Khoản mục nhận về biến đổi Ví dụ 5.1: Tiền phạt làm phát sinh một khoản thanh toán không cố định Doanh nghiệp ký hợp đồng xây dựng với khách hàng, khi công trình hoàn thành doanh nghiệp sẽ nhận được CU 1 triệu. Đồng thời, hợp đồng có kèm theo điều khoản nếu như công trình không được hoàn thành trong vòng 3 tháng theo một ngày cụ thể được quy định trong hợp đồng thì doanh nghiệp bị phạt một khoản CU 100.000. Doanh nghiệp xác định rằng khoản thanh toán theo cam kết trong hợp đồng bao gồm một khoản cố định là CU900.000 và một khoản không cố định là CU100.000 (liên quan đến điều khoản về tiền phạt nếu không hoàn thành công trình đúng hạn). Đồng thời, thực hiện ước tính giá trị khoản thanh toán không cố định theo nội dung của chuẩn mực và xem xét các quy định về các giá trị ước tính bị hạn chế cho khoản thanh toán không cố định. Ví dụ 5.2: ước tính khoản thanh toán không cố định Doanh nghiệp thực hiện ký kết một hợp đồng xây dựng với khách hàng. Cam kết chuyển giao công trình hoàn thành là một nghĩa vụ phải thực hiện trong một khoảng thời gian. Khoản thanh toán theo cam kết là CU 2,5 triệu, nhưng khoản này có thể tăng hoặc giảm phụ thuộc vào thời điểm hoàn thành công trình xây dựng. Cụ thể, nếu công trình hoàn thành sau ngày 31/3/20X7 thì cứ mỗi một ngày chậm tiến độ khoản thanh toán sẽ bị giảm CU10.000. Còn nếu công trình hoàn thành trước ngày 31/3/20X7 thì cứ mỗi ngày hoàn thành sớm khoản thanh toán sẽ tăng lên CU10.000.
Bước 4: Phân bổ giá trị giao dịch
DN phải phân bổ giá giao dịch cho mỗi nghĩa vụ thực hiện đã được xác định trong hợp đồng trên cơ sở giá bán độc lập DN phải xác định giá bán độc lập tại thời điểm bắt đầu hợp đồng của hàng hóa hoặc dịch vụ tách biệt liên quan đến mỗi nghĩa vụ thực hiện trong hợp đồng và phân bổ giá giao dịch tương ứng với các giá bán độc lập đó Nếu giá bán độc lập không thể quan sát trực tiếp được, đơn vị phải ước tính giá bán độc lập theo các pp sau:
Đơn vị có thể đánh giá thị trường mà đơn vị bán hàng hóa hoặc dịch vụ và ước tính mức giá mà một khách hàng trong thị trường đó sẵn sàng thanh toán cho các hàng hóa hoặc dịch vụ đó
Phương pháp đánh giá thị trường có điều chỉnh
Ví dụ 6: Phân bổ giá trị hợp đồng Phân bổ dựa trên giá bán độc lập Ví dụ 6.1: ĐIện thoại và hoà mạng Khách hàng A ký kết hợp đồng với nhà cung cấp mạng điện thoại XYZ để nhận gói dịch vụ trong vòng 12 tháng. Các điều khoản trong hợp đồng như sau: (ĐVT: CU, đơn vị tiền tệ) -Phí cố định hàng tháng 100 -Khách hàng A nhận miễn phí điện thoại tại ngày ký kết hợp đồng Công ty XYZ bán một điện thoại tương tự 300 và giá cung cấp dịch vụ trả trước không tặng máy 80/tháng. Công ty XYZ ghi nhận doanh thu theo IFRS15 . Trường hợp này tác giả lờ đi các thông tin về giá của Sim điện thoại và tình huống khách hàng A sử dụng dịch vụ vượt qui định trong gói dịch vụ đã cam kết trong hợp đồng. Theo IFRS15, các bước xác định doanh thu như sau: Bước 1: Xác định hợp đồng và đối tượng của hợp đồng là hợp đồng gói cung cấp dịch vụ điện thoại trong 12 tháng. Bước 2: Xác định nghĩa vụ riêng biệt trong hợp đồng gồm 2 nghĩa vụ riêng biệt đó là chuyển giao máy điện thoại cho khách hàng và cung cấp dịch vụ trong 1 năm. Bước 3 và 4: Xác định giá trị của hợp đồng và phân bổ giá trị hợp đồng cho các nghĩa vụ riêng biệt (dựa vào giá bán riêng biệt của từng nghĩa vụ trong hợp đồng). Gía trị của hợp đồng: 1.200(100x12).
Đơn vị có thể dự báo chi phí dự kiến của đơn vị để thỏa mãn một nghĩa vụ thực hiện và sau đó cộng thêm một mức lợi nhuận biên thích hợp cho hàng hóa hoặc dịch vụ đó.
Phương pháp c h i p h í dự kiến cộng lợi nhuận biên
Tổng giá giao dịch trừ đi tổng của giá bán độc lập có thể quan sát được của các hàng hóa hoặc dịch vụ khác đã cam kết trong hợp đồng.
Phương pháp giá trị còn lại
4
8/1/17
Bước 5: Ghi nhận doanh thu
Bước 5: Ghi nhận doanh thu
Khách hàng đồng thời tiếp nhận và sử dụng lợi ích do việc thực hiện nghĩa vụ của DN mang lại trong khi DN thực hiện nghĩa vụ. Ví dụ: Hợp đồng cung cấp dịch vụ bảo vệ tòa nhà, dịch vụ vệ sinh tòa nhà, dịch vụ internet,...
) e m
n ã m ả o h t c ợ ư đ n ệ i
Việc thực hiện nghĩa vụ của DN tạo ra hoặc gia tăng giá trị một tài sản (ví dụ: sản phẩm dở dang, dịch vụ sửa chữa nhà) mà khách hàng kiểm soát trong khi tài sản đó được tạo ra hoặc gia tăng giá trị; hoặc
Doanh nghiệp ghi nhận doanh thu khi hoàn thành trọn vẹn nghĩa vụ phải thực hiện qua việc chuyển giao hàng hóa hoặc dịch vụ đã cam kết tới khách hàng Một tài sản được xác định là chuyển giao tới khách hàng khi khách hàng có được quyền kiểm soát tài sản đó Quyền kiểm soát một tài sản là khả năng điều khiển việc sử dụng tài sản, và có được cơ bản toàn bộ lợi ích còn lại của tài sản • Sử dụng tài sản để sản xuất hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ (bao gồm cả dịch
vụ công cộng);
i t r e v o ( n a i g i ờ h t
g n ả o h k t ộ m g n o r t ) h n à h t n à o h (
Việc thực hiện nghĩa vụ của DN không tạo ra một tài sản có mục đích sử dụng khác đối với DN và DN có quyền hợp pháp được thanh toán cho công việc đã hoàn thành đến thời điểm hiện tại
h c ự h t ụ v a ĩ h g N
• Sử dụng tài sản để làm gia tăng giá trị của các tài sản khác; • Sử dụng tài sản để thanh toán nợ phải trả hoặc giảm chi phí; • Bán hoặc trao đổi tài sản; • Thế chấp tài sản để đảm bảo cho một khoản vay; và nắm giữ tài sản.
Bước 5: Ghi nhận doanh thu
Thuyết minh
Nghĩa vụ thực hiện được thỏa mãn tại một thời điểm (Perfommance odligations satisfied at a point of time)
Khách hàng đã chấp nhận tài sản
• Hợp đồng với khách hàng • Phân tách doanh thu • Số dư của hợp đồng • Các nghĩa vụ thực hiện • Giá giao dịch được phân bổ cho các nghĩa vụ thực hiện còn lại • Các xét đoán trọng yếu khi áp dụng Chuẩn mực này • Xác định thời gian thỏa mãn các nghĩa vụ thực hiện • Xác định giá giao dịch và các giá trị được phân bổ cho các nghĩa vụ thực
DN có quyền hiện tại được thanh toán cho tài sản
Khách hàng có quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản
DN đã chuyển giao trạng thái nắm giữ vật chất của của tài sản
hiện
Khách hàng có phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu của tài sản
• Tài sản được ghi nhận từ chi phí để có được và hoàn thành hợp đồng với
khách hàng
5