1
LỚP CHUYÊN ĐỀ
SỬ DỤNG CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH
VÀO PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ
Giảng viên: GS. TS. Nguyễn Văn Tiến
Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam
Chủ nhiệm Bộ môn Thanh toán quốc tế, Học viện Ngân hàng
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
2
.
Bài 4
NGHIỆP VỤ SWAPS VÀ
PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
3
phÇn 1
c¬ së lý luËn
vÒ giao dÞch kú h¹n
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
4
1. KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM
1.1. Sự cần thiết:
1.2. Khái niệm:
Swaps là việc đồng thời mua và bán 1 đồng tiền nhất
định, trong đó VD mua vào và bán ra là khác nhau.
1.3. Đặc điểm:
- HĐ Swap được ký kết ngày hôm nay, gồm 2 vế:
Vế mua vào và vế bán ra.
- Mua vào và bán ra 1 đồng tiền nhất định, tức ngân hàng
- Số lượng mua và bán đồng tiền yết giá là như nhau
yết giá mua vào và bán ra đồng tiền yết giá.
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
trong cả 2 vế của HĐ; và VD mua và bán là khác nhau.
5
1.4. Chiều giao dịch
Mua spot USD
B¸n forward USD
H«m nay
Kú h¹n
B¸n spot USD
Mua forward USD
H«m nay
Kú h¹n
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
6
2. TỶ GIÁ TRONG GIAO DỊCH SWAPS
2.1. Tỷ giá áp dụng cho vế giao ngay:
2.2. Tỷ giá áp dụng cho vế kỳ hạn:
FB = SW PB FO = SW PO
2.3. Quy tắc cộng trừ:
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
- Nếu PB < PO : Điểm kỳ hạn được cộng vào tỷ giá giao. - Nếu PB > PO : Lấy tỷ giá giao ngay trừ đi điểm kỳ hạn.
7
3. VÍ DỤ MINH HOẠ XĐ TỶ GIÁ SWAPS
Ví dụ 1: Cho các thông số thị trường.
P1/4(USD/VND) = 20 - 25
S(USD/VND) = 16.125 - 16.135
a/ XĐ tỷ giá kỳ hạn outright:
FB
Vì: PB < PO, nên ta phải cộng điểm kỳ hạn để XĐ TGKH.
1/4 = 16.125 + 20 = 16.145 1/4 = 16.135 + 25 = 16.160
F O
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
F1/4 = 16.145 - 16.160
8
b/ XĐ tỷ giá kỳ hạn swap:
Bước 1: Xác định TGGN trung bình.
SW = (16.125 + 16.135) / 2 = 16.130
Bước 2: XĐ TGKH mua vào và bán ra
FWB
FWO
1/4 = 16.130 + 20 = 16.150 1/4 = 16.130 + 25 = 16.155 1/4 = 16.150 - 16.155
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
FW
9
Ví dụ 2: Cho các thông số thị trường.
S(USD/VND) = 16.125 - 16.135
P1/4(USD/VND) = 25 - 20
a/ XĐ tỷ giá kỳ hạn outright:
Vì: PB > PO, nên ta phải trừ điểm kỳ hạn để XĐ TGKH. FB
1/4 = 16.125 - 25 = 16.100 1/4 = 16.135 - 20 = 16.115
FO
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
F1/4 = 16.100 - 16.115
10
b/ XĐ tỷ giá kỳ hạn swap:
Bước 1: Xác định TGGN trung bình.
SW = (16.125 + 16.135) / 2 = 16.130
Bước 2: XĐ TGKH mua vào và bán ra
FWB
FWO
1/4 = 16.130 - 25 = 16.105 1/4 = 16.130 - 20 = 16.110 1/4 = 16.105 - 16.110
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
FW
11
PHẦN 2
ỨNG DỤNG SWAP TRONG
KINH DOANH VÀ PHÒNG NGỪA
RỦI RO TỶ GIÁ
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
12
1. KÉO DÀI TRẠNG THÁI TIỀN TỆ
Bài 1 (tr. 262):
3 tháng 1.000.000 USD để bảo hiểm cho khoản TT bằng
Cách đây 3 tháng, một công ty Canada đã ký mua kỳ hạn
USD tại tỷ giá kỳ hạn USD/CAD = 1,2000. Do tàu chở
hàng bằng USD trong thời hạn là 30 ngày.
hàng đến muộn, nên công ty chưa phải thanh toán tiền
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
Các thông số thị trường như sau:
13
- Tỷ giá giao ngay
1,2000
- Điểm kỳ hạn 30 ngày 17 - 19
- Mức lãi suất kỳ hạn 30 ngày:
Đầu tư bằng USD 10%/n
Đi vay CAD 12%/n
Hỏi công ty có những PÁ nào để xử lý trạng thái TT?
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
- Phí tín dụng 1%/n
14
PHƢƠNG ÁN
CF: vào (+); ra (-)
Phương án 1: Sử dụng thị trường tiền tệ
USD
CAD
1. Đầu tư $1.000.000, KH 30 ngày, LS 10% . - Thu lãi = (1.000.000 x 0,10 x 30)/360
+ 8.333
- Bán kỳ hạn số lãi USD (8.333 x 1,2017)
- 8.333
+ 10.014
2. Vay 1.200.000 CAD, 30 ng. (LS+phí = 13%)
Chi trả lãi = (1.200.000 x 0,13 x 30)/365
- 12.822
3. Chi phí ròng của phương án 1
- 2.808
Phương án 2: Sử dụng Forex có bảo hiểm
1. Bán spot $1.000.000, tại tỷ giá 1,2000
-1.000.000 + 1.200.000
2. Mua forward USD 30 ngày, tại tỷ giá 1,2019 +1.000.000
- 1.201.900
3. Chi phí ròng của phương án 2
- 1.900
Ưu thế của phương án 2 so với phương án 1
+ 907
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
15
Bình luận:
1/ Khi nào thì chọn PÁ xử lý qua FOREX?
2/ PÁ qua MM có những hạn chế gì?
3/ Ưu điểm của xử lý qua Forex?
4/ Có phải xử lý qua FOREX luôn tốt hơn qua MM?
5/ Xử lý qua Forex có cần biện pháp bảo đảm tín dụng?
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
Tại sao?
16
Bài 3 (tr. 274):
Một C.ty XK ký một HĐ KH 3 tháng bán 100.000 USD cho
nhưng C.ty chỉ nhận được tiền XK sau 5 ngày. Hỏi có
NHTM tại TGKH 15.478 VND/USD. HĐ KH đến hạn,
những PÁ nào nhà XK có thể xử lý trạng thái tiền tệ của
- Tỷ giá giao ngay USD/VND: = 15.469 - 15.477
USD và VND? Biết rằng các TS TT như sau:
- Tỷ giá hoán đổi 5 ngày: = 1 - 3
- Mức lãi suất 5 ngày của USD:= 8,82 - 8,96%/n.
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
- Mức lãi suất 5 ngày của VND:= 10,68 - 10,84%/n.
17
Ph¬ng án 1: Bằng Spot market
- Hôm nay: Đi vay VND để mua USD TT HĐ KH.
- 5 ngày sau: Bán spot USD từ XK và trả VND.
Nhận xét: Đơn giản nhưng chịu RR TG.
Phƣơng án 2: Bằng MM
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
(tóm tắt bằng bảng CF sau)
18
Luồng tiền
Giao dịch
Thời điểm
TS áp dụng
VND(1.000)
USD
+ 100.000
8,96%
1. Đi vay USD kỳ hạn 5 ngày
+ 1.547.800
- 100.000
15.478
2. Thanh lý HĐ Forward
- 1.547.800
10,68%
3. Đi gửi VND kỳ hạn 5 ngày
Hôm nay
15.480
4. Ký mua kỳ hạn khoản lãi USD
0
0
5. Luồng tiền ròng
+ 100.000,0
6. Nhận tiền hàng xuất khẩu
- 1.926
+ 124,4
15.480
7. Thanh lý HĐ kỳ hạn (lãi USD)
- 100.124,4
8. Hoàn trả gốc lãi tiền vay USD
Sau 5 ngày
+ 1.550.096
9. Nhận gốc và lãi tiền gửi VND
+ 1.548.170
0
10. Luồng tiền ròng
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
19
Nhận xét: 1. C.ty có chịu RR LS và TG? Tại sao?
2. C.ty phải thanh lý HĐ KH? Tại sao? (Vì CF = 0) 3. Sau 5 ngày C.ty nhận được bao nhiêu VND? là một số chắc chắn? nhiều hơn hay ít hơn nếu không kéo dài?
Tại sao?
4. Xử lý qua MM có những hạn chế nào?
Phƣơng án 3: Bằng FOREX
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
(tóm tắt bằng bảng CF sau)
20
Giao dịch
Luồng tiền
TS
Thời
áp dụng
điểm
VND(1.000)
USD
1. Hợp đồng kỳ hạn (cũ) đến hạn
+ 1.547.800
- 100.000
15.478
2. Vế mua USD giao ngay (swap)
- 1.547.300 +100.000
15.473
Hôm
nay
3. Đi gửi phần VND phụ trội
- 500
10,68%
4. Luồng tiền ròng
+ 0
0
5. Vế bán USD kỳ hạn (swap)
+ 1.547.400
- 100.000
15.474
Sau
6. Nhận USD từ xuất khẩu
+100.000
5
7. Nhận G+L tiền gửi VND (GD 3)
+ 501
ngày
8. Luồng tiền ròng
+ 1.547.901
0
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
21
Nhận xét:
1. C.ty có chịu RR LS và TG? Tại sao?
2. C.ty phải thanh lý HĐ KH? Tại sao? (Vì CF = 0)
3. Sau 5 ngày C.ty nhận được bao nhiêu VND? là một
số chắc chắn? nhiều hơn hay ít hơn nếu không kéo
dài? Tại sao?
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
4. Xử lý qua FOREX có những hạn chế nào? (Phải hiểu)
22
2. RÚT NGẮN TRẠNG THÁI TIỀN TỆ
Bài 6 (tr. 281): Một C.ty XK ký HĐ KH 3 tháng bán 100.000
nữa là HĐKH đến hạn, nhưng hôm nay C.ty đã nhận
USD cho NHTM tại TGKH 15.478 VND/USD. Còn 5 ngày
100.000 USD và muốn có VND ngay. Nêu các Pá để nhà
- Tỷ giá giao ngay USD/VND: = 15.469 - 15.477
XK có ngay VND? Biết rằng các TS thị trường như sau:
- Tỷ giá hoán đổi 5 ngày: = 1 - 3
- Mức lãi suất 5 ngày của USD:= 8,82 - 8,96%/n.
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
- Mức lãi suất 5 ngày của VND:= 10,68 - 10,84%/n.
23
Phƣơng án 1: Bằng Spot market
- Hôm nay: Bán spot USD để nhận VND.
- 5 ngày sau: Mua spot USD để th.lý HĐKH.
Nhận xét: Đơn giản nhưng chịu RR TG.
Phƣơng án 2: Bằng MM
(tóm tắt bằng bảng CF sau)
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
24
Luồng tiền
Giao dịch
Thời điểm
Thông số áp dụng
VND(1.000)
USD
+ 100.000
1. Nhận USD từ xuất khẩu
- 99.878
8,82%
2. Gửi USD kỳ hạn 5 ngày
+ 1.887
- 122
15.469
3. Bán spot số USD còn lại
Hôm nay
+ 1.545.473
10,84%
4. Đi vay VND thời hạn 5 ngày
+ 1.547.360
0
5. Luồng tiền ròng
+ 100.000
8,82%
6. Nhận G+L tiền gửi USD
+ 1.547.800
- 100.000
15.478
7. Thanh lý hợp đồng kỳ hạn
- 1.547.800
10,84%
8. Trả gốc và lãi tiền vay VND
Sau 5 ngày
0
0
9. Luồng tiền ròng
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
25
Nhận xét: 1. C.ty có chịu RR LS và TG? Tại sao?
2. C.ty phải thanh lý HĐ KH? Tại sao? (Vì CF = 0) 3. Hôm nay C.ty nhận được bao nhiêu VND? là một số chắc chắn? nhiều hơn hay ít hơn nếu không rút ngắn?
Tại sao?
4. Xử lý qua MM có những hạn chế nào? Phƣơng án 3: Bằng FOREX
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
(tóm tắt bằng bảng CF sau)
26
Luồng tiền
Giao dịch
Thời điểm
TS áp dụng
VND(1.000)
USD
+ 100.000
1. Nhận USD từ xuất khẩu
15.473
2. Vế bán USD giao ngay (swap) + 1.547.300
- 100.000
Hôm nay
+ 200
10,84%
3. Nhận VND chiết khấu (từ GD 7)
+ 1.547.500
0
4. Luồng tiền ròng
- 1.547.600 + 100.000
15.476
5. Vế mua USD KH 5 ngày (swap)
+ 1.547.800
- 100.000
15.478
6. Thanh lý hợp đồng kỳ hạn cũ
- 200
7. C.khấu khoản tiền chênh lệch
Sau 5 ngày
0
0
8. Luồng tiền ròng
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
27
.
PHẦN 3
ỨNG DỤNG GIAO DỊCH SWAP
TRONG KINH DOANH NGÂN HÀNG
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
28
3. ỨNG DỤNG SWAP VÀO KD NGOẠI HỐI
Bài 10 (tr.295): Cho các thông số thị trường hiện hành như sau:
Tỷ giá swap 3 tháng
= 207 - 190
Spot rate S(USD/SGD) = 1,8240 - 1,8250
Lãi suất USD 3 tháng = 8,5 - 8,625%/năm.
Đột ngột Fed tăng LSCK, làm cho mức LS Eurodollar tăng
Lãi suất SGD 3 tháng = 4,0 - 4,250%/năm.
lên 9,0% - 9,125%; trong khi đó, TGGN và TG hoán đổi kỳ
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
hạn 3 tháng SGD/USD vẫn chưa thay đổi.
29
Câu hỏi:
a/ Thị trường là cân bằng trước khi LS USD tăng?
b/ Bạn làm gì để thu lãi sau khi LS USD tăng?
c/ Viết quy trình KD bằng bảng CF.
d/ Những gì thay đổi khi các nhà KD vào cuộc?
Bài giải:
a/ Để biết được TT có cân bằng hay không, chúng ta phải
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
xem TG KH có được hình thành theo các TS TT?
30
Áp dụng công thức:
Thay các TS thích hợp vào công thức trên ta có:
FB = 1,8240 (1 + 0,04/4)/(1+0,08625/4)
= 1,80336
Nghĩa là: FB = 1,8240 - 0,0207 TT là cân bằng.
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
31
Áp dụng công thức:
Thay các TS thích hợp vào công thức trên ta có:
= 1,8060
FO = 1,8250 (1 + 0,0425/4)/(1+0,085/4)
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
Nghĩa là: FO = 1,8250 - 0,0190 TT là cân bằng.
32
b/ Để biết nhà KD phải làm gì, cần tiến hành các bước:
Bước 1: Chuẩn hoá các thông số.
- Trước khi Fed tăng lãi suất:
SB = 1,8240; SO = 1,8250; WB = 207; WO = 190 RTB = 0,04; RTO = 0,0425; RCB = 0,085; RCO = 0,08625. t = 1/4; n = 4.
- Sau khi Fed tăng lãi suất:
CB = 0,09; R*
CO = 0,09125.
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
SB = 1,8240; SO = 1,8250; WB = 207; WO = 190 RTB = 0,04; RTO = 0,0425; R*
33
Bước 2: Nêu điều kiện kinh doanh chênh lệch giá.
Vì chỉ LS USD tăng, còn các TS khác không đổi, do đó, KD
chênh lệch LS chỉ có thể xảy ra theo quy trình: "Đi vay T
(SGD) và đầu tƣ vào C (USD)".
Điều kiện KD chênh lệch LS có lãi chỉ khi:
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
Đi vay T đầu tư vào C.
34
Thay các TS thích hợp vào công thức:
= 8,89%/năm
Kết quả tính toán cho thấy:
do đó, có thể arbitrage bằng cách đi vay SGD và đầu tư
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
vào USD sẽ có lãi.
35
Luồng tiền
Tỷ giá (LS)
Ngày giá trị
Giao dịch
SGD USD
1/ Đi vay SGD
+1,8245 4,25%
2/ Vế mua spot USD
- 1,8245 + 1 1,8245
3/ Gửi USD kỳ hạn 3 th
- 1 9,0%
Hôm nay
4/ Luồng tiền ròng
+ 1,0225
5/ Nhận G+Lốc tiềngửi
0 0
6/ Vế bán forward USD + 1,844 385
- 1,0225 1,8038
7/ Trả gốc và lãi SGD
Sau 3 th. - 1,843 885
8/ CF ròng (lãi)
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
+ 0,0005
36
d/ KD CL LS sẽ điều chỉnh các TS TT về trạng thái CB, do đó,
các cơ hội KD sẽ tự động triệt tiêu.
Thứ nhất, Điểm KH sẽ thay đổi tăng đến mức 229-212 để
Về mặt lý thuyết, TT có thể trở lại trạng thái CB theo 3 hướng:
nhất quán với các mức LS mới USD là 9,0-9,125%.
8,625% để nhất quán với các tỷ giá hoán đổi là 207-190.
Thứ hai, mức LS USD sẽ thay đổi giảm xuống mức 8,5-
Thứ ba, kết hợp đồng thời cả hai hướng trên.
Tại sao lại như vậy?
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
Trong thực tế, điểm kỳ hạn thường thay đổi để TT CB.
37
15.016 5,94%/năm 8,25%/năm 101
3. ỨNG DỤNG SWAP VÀO KD NGOẠI HỐI Bài 11 (tr. 300): Cho các TS TT hiện hành như sau: Spot rate S(USD/VND) = 15.010 Lãi suất USD 3 tháng = 5,52% Lãi suất VND 3 tháng = 7,75% Tỷ giá hoán đổi 3 tháng = 67 Đột ngột NHNN công bố giảm LSCK, làm cho LS Interbank giảm xuống 6,75-7,20%/năm; trong khi đó, TGGN, TGHĐ 3 tháng USD/VND vẫn chưa thay đổi.
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
Câu hỏi: a/ Là nhà KD bạn sẽ làm gì để thu lợi nhuận? b/ Viết quy trình kinh doanh bằng bảng luồng tiền. c/ Những gì sẽ thay đổi khi các nhà KD vào cuộc?
38
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
Bài 13 (tr. 306): Một C.ty ký HĐ hoán đổi trị giá 200.000 EUR, thời hạn 6 th. giữa VND và EUR với một NHTM như sau: Mua spot và bán forward EUR. Các TS hiện hành của TT: Tỷ giá giao ngay S(USD/VND) = 15.010 - 15.013 Tỷ giá giao ngay S(EUR/USD) = 0,8914 - 0,8917 Tỷ giá hoán đổi W180(EUR/VND) = 240 - 289 Mức lãi suất 6 tháng của VND là: 7,83 - 8,14%/năm Mức lãi suất 6 tháng của EUR là: 4,38 - 4,52%/năm Mức lãi suất 6 tháng của USD là: 3,43 - 3,56%/năm
39
Câu hỏi:
a/ Tính tỷ giá chéo giao ngay S(EUR/VND).
c/ Hãy nhận xét về kết quả kinh doanh của NHTM này.
b/ Tính tỷ giá chéo kỳ hạn F(EUR/VND).
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
d/ Bạn làm gì để có lãi?
40
Bài giải:
a/ Tính tỷ giá chéo giao ngay:
b/ Căn cứ vào các mức lãi suất thị trường ta tính được:
S(EUR/VND) = (13.380 - 13.387)
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
F180(USD/VND) = (15.325 - 15.361) F180(EUR/USD) = (0,8866 - 0,8881) F180(EUR/VND) = (13.587 - 13.642) c/ Lập bảng phân tích để nhận xét kết quả KD của NH.
41
Swap - Hợp đồng Swap - Cân bằng
Bid
Offer
Bid
Offer
Các thông số
Tỷ giá swap 240,0 289,0 207,0 255,0
TG spot trung bình 13.383,5 13.383,5 13.383,5 13.383,5
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
TG KH hoán đổi 13.623,5 13.672,5 13.590,5 13.638,5
42
@ Trong HĐ hoán đổi:
Khách hàng: Mua spot - Bán kỳ hạn EUR.
@ Căn cứ vào bảng trên, ta có TGKH ngân hàng áp dụng để
Ngân hàng: Bán spot - Mua kỳ hạn EUR.
mua EUR theo HĐ là 13.623,5 VND/EUR, TG này cao hơn tỷ
chịu một khoản lỗ là:
giá cân bằng của thị trường là 13.590,5 VND/EUR; do đó, NH
200.000 (13.623,5 - 13.590,5) = 6.600.000 VND
hết
http://nguyenvantien-hvnh.blogspot.com/
