CHƯƠNG IV
HẰNG SỐ ĐẶC TRƯNG ĐIỀU
KIỆN CỦA CÁC CÂN BẰNG
HOÁ
HỌC TRONG NƯỚC
1
NỘI DUNG CHÍNH
Khái niệm vềcân bằng nhiễu
Hằng số đặc trưng điều kiện với các hệ
phản ứng trong nước:
¾Hệcân bằng trao đổi điện tử
¾Bán cân bằng trao đổi tiểu phân
Ứng dụng
2
PƯ nhiễu có
thể
xảy ra trên C, X hay CX hoặc đồng thời
Cân bằng phụ
Cân bằng chính
Tác động
Cân bằng chính: C + X
CX
⎯
⎯
←
)2(
⎯→⎯)1(
DD C hay X chứa thành phần khác
Hiện diện các hóa chất khác
Xuất hiện
CB NHIỄU
CÂN BẰNG NHIỄU
[C]cb
, [X]cb
hay [CX]cb
thay đổi
Thay đổi mức độ
của PƯ chính
(chiều hướng, K hay )
ĐỊNH NGHĨA
3
CÂN BẰNG NHIỄU
Quy ước chung
¾CB chính: biểu diễn theo h
hà
àng ngang
ng ngang
CB phụ
(nhiễu): biểu diễn
h
hà
àng d
ng dọ
ọc
c.
.
¾Khi ghép CB chính với CB nhiễu
⇒
Hằng số đặc trưng điều kiện (phụ
thuộc vào điều kiện
phản ứng)
(Giống hằng số đặc trưng nhưng có
phẩy ( K’, E’,
β
’)
¾Cấu tửgây nhiễu (H+, OH-…): gọi là cấu tửZ.
C + X CX
+
Z
KOX
↓↑
A
+
B
4
Quy ước chung
¾Các CB nhiễu(do Z) trên một thành phần CB chính (X) là:
•
Cân bằng nhiễu oxy hoá
–
khử:
Knh
= Kox
→
[X] phụ
thuộc
vào Kox
⇒HSĐTĐK liên hệ
với HSĐT qua giá
trị
Kox
.
•
Cân bằng nhiễu tạo tủa: [X] phụ
thuộc vào TXZ↓
⇒HSĐTĐK liên hệ
với HSĐT qua giá
trị
TXZ↓
.
•
Cân bằng nhiễu tạo phức: Z tạo phức X(Z1
), X(Z2
)..X(Zn)
với hằng số
bền βX(Z)1
, βX(Z)2
…βX(Z)n
⇒
HSĐTĐK liên hệ
với HSĐT
qua hệ
số điều kiện αX(Z)
với mối liên hệ
giữa αX(Z)
với các giá
trị
βX(Z)1
, βX(Z)2
…βX(Z)n
:
αX(Z)
= 1 +
CÂN BẰNG NHIỄU
∑
=
n
i
i
iZ
1
,1 ][
β
5