N CHI PHÍÍ KKẾẾ TOTOÁÁN CHI PH
CHƯƠNG 2
CHI PHÍ VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
Sau khi nghiên cứu Chương 2, sinh viên hiểu được: 1/ Chi phí là gì? Bản chất, đặc điểm của chi phí? 2/ Các cách phân loại chi phí nhằm đáp ứng các mục đích sử dụng thông tin khác nhau. 3/ Các phương pháp phân tích & tách chi phí hỗn hợp thành định phí & biến phí.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
3 Nội dung chính
1. Khái niệm CP 2. Đặc điểm CP
3. Phân loại CP
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.1. Khái niệm: - Theo các nhà kinh tế học phương Tây: Chi phí là khoản tiêu hao của các nguồn lực đã sử dụng cho 1 mục đích định trước, biểu hiện bằng tiền.
- Nguồn lực trong một đơn vị bao gồm đất
đai, con người và vốn.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.1. Khái niệm: - Theo lý luận giá trị lao động của Mác: Chi phí là biểu hiện bằng tiền toàn bộ phí tổn về lao động sống và lao động vật hóa, phát sinh trong quá trình hoạt động của 1 tổ chức.
Hao phí lao động sống: là tiền lương, tiền công, … mà DN phải trả cho những người lao động tham gia trong quá trình sản xuất.
Hao phí lao động vật hóa: là giá trị tiêu hao về NVL, giá trị hao mòn công cụ, dụng cụ, tài sản trong SX.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.1. Khái niệm: Ở Việt Nam, theo VAS 01 – Chuẩn mực kế toán
chung:
Chi phí là các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ đông và chủ sở hữu.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.2. Đặc điểm của chi phí: 3 đặc điểm cơ
bản
- Chi phí là thước đo để đo lường mức tiêu
hao của các nguồn lực.
- Chi phí được biểu hiện bằng tiền. - Chi phí có quan hệ đến mục đích định trước.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
(3) Theo kỳ xác định LN
(4) Theo mối QH đối tượng CP
(2) Chức năng hoạt động
6 c á c h p h â n l o ạ i p h í
c h i
(5) Theo ứng xử CP
(6) Phân loại khác
(1) Theo tính chất, nội dung CP
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo tính chất, nội dung
kinh tế của CP (theo yếu tố)
- Căn cứ để phân loại: căn cứ tính chất, nội dung của chi phí, không phân biệt chi phí thuộc chức năng kinh doanh nào.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
5 LOẠI CHI PHÍ
CP DV mua ngoài
CP Nguyên vật liệu
CP khác bằng tiền
CP Nhân công
CP Khấu hao TSCĐ
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí nguyên vật liệu: giá trị NVL, CCDC, nhiên liệu, phụ tùng thay thế,… sử dụng cho SXKD trong kỳ.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí nhân công: tiền lương,các khoản trích theo lương (BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ), phải trả khác cho CBCNVC trong kỳ.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí khấu hao TSCĐ: giá trị hao mòn của TSCĐ sử dụng cho SXKD trong kỳ.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí dịch vụ mua ngoài: tiền điện, nước, điện thoại, thuê mặt bằng sử dụng cho kinh doanh trong kỳ.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí khác bằng tiền: chi phí tiếp khách, hội nghị,… sử dụng cho kinh doanh trong kỳ.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Công dụng:
+ Cung cấp thông tin để dự toán nhu cầu vốn lưu động. + Cung cấp thông tin lập báo cáo chi phí theo yếu tố của BCTC và BCQT.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: SƠ ĐỒ PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO YẾU TỐ
CHI PHÍ
CP NVL CP nhân công
CP khấu hao TSCĐ CP d/vụ mua ngoài CP khác bằng tiền
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại
BÁO CÁO CHI PHÍ THEO TÍNH CHẤT, NỘI DUNG KINH TẾ CỦA CHI PHÍ
Yếu tố chi phí
Số tiền (đ)
Tỷ trọng (%)
1. Chi phíNVL, CCDC,…
2. Chi phínhâncông
3. Chi phíkhấuhao TSCĐ
4. Chi phídịchvụmuangoài
5. Chi phíbằngtiền
Tổng cộng
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động Các loại chi phí: có2 loại
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2 NHÓM CHI PHÍ
CP SẢN XUẤT
CP NGOÀI SẢN XUẤT
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Căn cứ : căn cứ mục đích của chi phí
để thực hiện các chức năng trong KD.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX: là chi phí liên quan đến chế
tạo SP, dịch vụ trong 1 kỳ.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX:
Đối với DNSX công nghiệp gồm có 3 loại: + Chi phí NVL trực tiếp. + Chi phí nhân công trực tiếp. + Chi phí SX chung.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX:
Đối với DN xây lắp gồm có 4 loại: + Chi phí NVL trực tiếp. + Chi phí nhân công trực tiếp. + Chi phí sử dụng máy thi công. + Chi phí SX chung.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX:
+ Chi phí NVL trực tiếp & Chi phí nhân công trực tiếp: gọi là chi phí ban đầu. Lưu ý: Chi phí nhân công trực tiếp & chi phí SX chung: gọi là chi phí chế biến.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí ngoài SX:
Là chi phí liên quan đến tiêu thụ SP và quản lý chung toàn doanh nghiệp. CP ngoài SX thường gồm 2 loại:
+ Chi phí bán hàng : chi phí để tiêu thụ và dự
trữ sản phẩm.
+ Chi phí QLDN: chi phí hành chính, cphí
quản lý chung toàn DN.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí ngoài SX:
Lưu ý: Chi phí SX chung & chi phí bán hàng : gọi là chi phí chuyển đổi.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Công dụng: + Cung cấp thông tin để kiểm soát thực hiện chi phí theo định mức (xác định trách nhiệm quản lý và dự toán CP theo bộ phận chức năng). + Cung cấp số liệu để tính giá thành SP. + Cung cấp thông tin để định mức chi phí, xác định
giá thành định mức.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
SƠ ĐỒ PHÂN LOẠI CP THEO CHỨC NĂNG HOẠT ĐỘNG (SX CÔNG NGHIỆP)
CHI PHÍ
CP SX
CP NGOÀI SX
CP SXC
CP BH
CP QLDN
CP NVL TT
CP NC TT
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
BÁO CÁO CHI PHÍ (THEO CHỨC NĂNG HOẠT ĐỘNG)
LOẠI CHI PHÍ
Số tiền (đ)
Tỷ trọng (%)
I. CHI PHÍ SẢN XUẤT
1. Chi phíNVL TT 2. Chi phíNC TT
3. Chi phíSX chung
II. CHI PHÍ NGOÀI SX 1. Chi phíbánhàng
2. Chi phíQLDN
Tổng cộng
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.3 Phân loại theo mối quan hệ thời kỳ xác
Các loại chi phí: có2 loại
định lợi nhuận
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
2 LOẠI CHI PHÍ
CP THỜI KỲ
CP SẢN PHẨM
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ
xác định lợi nhuận:
- Căn cứ phân loại: căn cứ vào mối quan hệ của CP phát sinh đến chế tạo SP hay thời kỳ KD.
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ
xác định lợi nhuận:
Chi phí SP: cphí gắn liền với giá trị SP SX
hoặc hàng hóa mua.
+ SP SX: CP SP gồm CP NVL TT, CP NCTT và CP
SXC.
+ SP mua (HH): CP SP gồm giá mua và CP mua.
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ
xác định lợi nhuận:
Chi phí SP: + CP SP thường thay đổi theo số lượng. + Được tính là phí tổn trong kỳ khi SP tiêu
thụ.
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ
xác định lợi nhuận:
Chi phí thời kỳ: CP gắn liền với từng thời kỳ KD – không gắn liền với giá trị SP như CP BH, CP QLDN.
+ CP thời kỳ thay đổi theo thời gian. + Được tính là phí tổn trong kỳ phát sinh chi
phí.
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ
xác định lợi nhuận:
Công dụng:
Xác định được CP phát sinh trong từng giai đoạn
hoạt động của DN.
Làm cơ sở đánh giá hiệu quả quản lý của các bộ
phận.
Làm cơ sở để phân tích sự biến động chi phí qua
các kỳ kinh doanh.
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
SƠ ĐỒ PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO MỐI QUAN HỆ VỚI THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LỢI NHUẬN
CHI PHÍ
CP NVLTT
CP NCLTT
CP SXC
CP BH
CP QLDN
CP SP CP THỜI KỲ
CP TRONG KỲ
GIÁ TRỊ SP
GIÁ VỐN HB
THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN THEO MỐI QUAN HỆ THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LN
BÁO CÁO CHI PHÍ (THEO MỐI QUAN HỆ VỚI THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LỢI NHUẬN)
LOẠI CHI PHÍ
Số tiền (đ)
Tỷ trọng (%)
I. CHI PHÍ SẢN PHẨM
1. Chi phíNVL TT 2. Chi phíNC TT
3. Chi phíSX chung II. CHI PHÍ THỜI KỲ
1. Chi phíbánhàng 2. Chi phíQLDN
Tổng cộng
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.4 Phân loại theo mối quan hệ với đối tượng
chịu chi phí
Các loại chi phí: có2 loại
THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ
2 LOẠI CHI PHÍ
CP GIÁN TIẾP
CP TRỰC TIẾP
THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ
1.3.4 Phân loại theo mối liên hệ với đối
tượng chi phí:
- Căn cứ: vào mối quan hệ của CP phát
sinh đến mục đích sử dụng.
THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ
1.3.4 Phân loại theo mối liên hệ với đối
tượng chi phí:
- Các loại chi phí : có 2 loại
Chi phí trực tiếp: khi phát sinh liên quan đến 1 đối tượng chịu chi phí.
Ví dụ:
Chi phí gián tiếp: khi phát sinh liên quan đồng thời đến nhiều đối tượng chịu chi phí.
Ví dụ:
THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ
1.3.4. Phân loại theo mối liên hệ với đối
tượng chi phí:
- Công dụng: Kế toán tập hợp và phân bổ
chi phí chính xác cho các đối tượng.
THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ THEO MỐI QUAN HỆ VỚI ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ
1.3.4. Phân loại theo mối liên hệ với đối tượng chi phí: BÁO CÁO CHI PHÍ (THEO MỐI LIÊN HỆ ĐỐI TƯƠNG CHỊU CHI PHÍ)
LOẠI CHI PHÍ
Số tiền (đồng)
Tỷ trọng (%)
I. CHI PHÍ TRỰC TIẾP
1.
2.
…
II. CHI PHÍ GIÁN TIẾP
1.
…
Tổng cộng
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí (hay
theo mức độ hoạt động) Các loại chi phí: có3 loại
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Ứng xử chi phí: chi phí sẽ thay đổi như thế nào khi thay đổi mức mức độ hoạt động.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Mức độ hoạt động: số sản phẩm, số giờ
máy chạy để SXSP,….
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
3 LOẠI CHI PHÍ
ĐỊNH PHÍ
BIẾN PHÍ
CP HỖN HỢP
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Căn cứ phân loại: vào mối quan hệ của sự biến đổi chi phí và sự biến đổi của mức hoạt động.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Các loại chi phí : có 3 loại Biến phí: là chi phí thay đổi về tổng số khi mức hđộng thay đổi trong phạm vi thích hợp.
+ Ví dụ 1:
1 aùo ---- 20.000ñ 10 aùo ----- 200.000ñ 100 aùo ----- 2.000.000ñ
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Các loại chi phí : có 3 loại Biến phí: + Ví dụ 2: Chi phí laø bieán phí nhö - Chi phí NVL tröïc tieáp - Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp –traû löông
khoaùn theo saûn phaåm.
- Chi phí daàu nhôùt cho maùy saûn xuaát.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Biến phí: + Ví dụ 2: Chi phí laø bieán phí nhö - Chi phí nhaân coâng giaùn tieáp – traû löông
khoaùn theo SP giaùn tieáp
- Chi phí nhaân vieân baùn haøng – traû löông
khoaùn theo doanh thu
- Chi phí v/chuyeån h/hoùa– traû theo troïng
löông.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Biến phí: + Löu yù: Bieán phí bình quaân (biến phí đơn vị) (Kí hieäu: b) thì khoâng ñoåi, toång bieán phí thay ñoåi khi qui moâ hoạt ñộng thay ñoåi.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Biến phí: + Löu yù: Biến phí được trình bày bằng phương trình: yb = b.x (yb : Tổng biến phí, b: biến phí
đơn vị, x: mức hoạt động). Bieán phí goàm 2 loaïi: - Bieán phí tyû leä - Bieán phí baäc thang.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Định phí: là chi phí không thay đổi về tổng số khi mức hđộng thay đổi trong 1 phạm vi thích hợp.
+ Ví duï 1:
1 aùo ----- 5.000.000ñ 10 aùo ----- 5.000.000ñ 100 aùo ----- 5.000.000ñ
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Định phí: +Ví duï 2: Chi phí laø ñònh phí nhö - Chi phí khaáu hao nhaø xöôûng maùy moùc. - Chi phí NV QL traû coá ñònh (theo thôøi
gian)
- Chi phí NCTT – traû coá ñònh (theo thôøi
gian)
- Chi phí quaûng caùo, - Chi phí ñaøo taïo…
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Định phí: + Löu yù : - Toång Ñònh phí (Kí hieäu: F) thì khoâng thay ñoåi, ñònh phí bình quaân thì thay ñoåi khi qui moâ hoạt ñộng thay ñoåi.
- Định phí trình bày bởi PT: F = a (F : định phí,
a: hằng số).
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Định phí: + Löu yù : Khoâng neân quan nieäm laø ñònh phí seõ luoân coá ñònh, maø noù coù theå taêng giaûm trong töông lai, tuy khoâng aûnh taêng giaûm möùc ñoä hoaït höôûng bôûi ñoäng.ï
Ñònh phí goàm 2 loaïi: - Ñònh phí baét buoäc. - Ñònh phí tuøy yù.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Định phí: + Löu yù : - Ñònh phí baét buoäc: nhöõng khoaûn ñònh phí maø nhà quaûn trò khoâng theå thay ñoåi deã daøng.
- Ñaëc ñieåm cuûa ñònh phí baét buoäc: + Coù baûn chaát söû duïng laâu daøi. + Khoâng theå caét giaûm toaøn boä.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Định phí: + Löu yù : - Ñònh phí tuøy yù: nhöõng khoaûn ñònh phí maø nhà quaûn trò coù theå quyeát ñònh möùc ñoä hay thay ñoåi deã daøng khi laäp keá hoaïch haøng naêm.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Chi phí hỗn hợp: laø loaïi chi phí vöøa coù yeáu toá bieán phí vöøa coù yeáu toá ñònh phí.
+ Ví duï 1: Chi phí ñieän thoaïi coá ñònh trong dòch vuï vieãn thoâng –phí thueâ bao laø ñònh phí, phí traû theo thôøi gian söû duïng (thôøi gian goïi ñi) laø bieán phí.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Chi phí hỗn hợp: + Ví duï 2: Chi phí nhaân coâng trong tröôøng hôïp traû löông vöøa bao goàm theo thôøi gian vaø theo saûn phaåm – phaàn traû theo thôøi gian laø ñònh phí, phaàn traû theo saûn phaåm laø ñònh phí.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Chi phí hỗn hợp: + Phöông trình chi phí hoãn hôïp:
y = b.x + F
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
Ví dụ: Thay các ký tự bằng các con số thích hợp
Chỉ tiêu
500sp
600sp
700sp
1- Tổng chi phí
a
72.000
b
+ Định phí
c
42.000
d
+ Biến phí
e
30.000
f
2- Chi phí bình quân
g
h
i
+ Định phí
j
k
l
+ Biến phí
m
n
o
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:
Phaân tích chi phí hoãn hôïp
Có 3 phương pháp : Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu Phöông phaùp bình phöông beù nhaát Phöông phaùp hoài quy boäi Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: - Quan saùt chi phí hoãn hôïp ôû hai qui moâ
hoaït ñoäng cao nhaát, thaáp nhaát.
- Bieán phí bình quaân :
ymax -ymin b =---------------- xmax - xmin
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: - Toång Ñònh phí = chi phí hoãn hôïp – (bieán
phí bquaân x SL hoaït ñoäng)
F = ymax – bxmax hoaëc F= ymin- bxmin - Thay b vaø F vaøo phöông trình y = bx + F ta coù ñöôïc phöông trình ñöôøng chi phí hoãn hôïp.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: - Ví duï 1: Phaân tích chi phí hoãn hôïp (Chi phí naêng löôïng) cuûa moät ñôn vò
trong 6 thaùng ñaàu naêm 2010 nhö sau :
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu:
Tháng
Tổng chi phí năng
Số giờ máy hoạt động (x)
lượng(y)
1
500h
2.250.000đ
2 3
750h 1.000h
2.375.000đ 2.500.000đ
4 5
1.100h 950h
2.550.000đ 2.475.000đ
6
Tổng cộng
700h 5.000h
2.350.000đ 14.500.000đ
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: YêuYêu ccầầuu:: 1. Xaây döïng PT chi phí hoãp hôïp töøng
thaùng cuûa DN.
2. Xaùc ñònh toång bieán phí vaø toång ñònh phí trong 6 thaùng ñaàu naêm 2010 cuûa DN.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít
söû duïng)
Quan saùt chi phí hoãn hôïp ôû nhieàu qui
moâ hoaït ñoäng khaùc nhau
Bieåu dieãn caùc ñieåm vöøa quan saùt leân ñoà thò ( truïc tung laø chi phí, truïc hoaønh laø qui moâ hoaït ñoäng)
Keû ñöôøng hoài qui (negression line)
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít söû
duïng)
Ví dụ 2: Lấy số liệu ví dụ 1, sử dụng pp ñồ thị
phân tán, quá trình thực hiện như sau:
- Tất cả những giờ máy hđộng (CP tương ứng) của
từng tháng được biểu diễn trên đồ thị.
- Kẻ 1 đường biểu diễn sao cho nó phân chia tất cả các điểm thành 2 phần bằng nhau về số lượng, vị trí (đường biểu diễn sẽ đại diện cho tất cả các điểm). Đây là đường hồi quy – đường của các mức trung bình.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít söû duïng) Ví dụ 2: Lấy số liệu ví dụ 1, sử dụng pp đồ thị phân
- Mức trung bình của định phí được biểu diễn bởi giao điểm giữa đường hồi quy với trục tung. Mức trung bình của biến phí tính cho biến động của 1 đơn vị mức độ hđộng sẽ được phản ánh theo độ dốc của đường biểu diễn như sau: lấy tổng CP của điểm nằm trên đường hồi quy trừ đi cho định phí và kết quả này được chia cho mức hđộng tại điểm này sẽ được biến phí tính cho 1 đơn vị hđộng.
tán, quá trình thực hiện như sau:
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
Tổng CP Biến phí
Chi phí 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít söû duïng) Ví dụ 2:
F
500
750
1000 1100
950
700
2600 2550 2500 2450 2400 2350 2300 2250 2200 2150 2100 2000
Mức hđộng
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp bình phöông beù nhaát Quan saùt chi phí hoãn hôïp ôû nhieàu qui
moâ hoaït ñoäng khaùc nhau.
Töø n phaàn töû quan saùt ñöôïc ta thieát
(1) (2)
laäp ñöôïc heä phöông trình tuyeán tính sau: xy= bx2 + Fx y= bx + nF
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:
Phöông phaùp bình phöông beù nhaát Giải hệ PT này ta sẽ xác định được các yếu tố b,
F từ đó lập PT hồi quy có dạng y = b.x + F . Ví dụ 3: Lấy số liệu ví dụ 1. Từ số liệu này ta lập
bảng tính toán như sau:
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp bình phöông beù nhaát
x (h)
y (1000đ)
x.y
Tháng
500 750 1.000 1.100 950 700
2.250 2.375 2.500 2.550 2.475 2.350
5.000
14.500
1 2 3 4 5 6 Cộng
1.225.000 1.781.250 2.500.000 2.805.000 2.351.000 1.645.000 12207500
x2 250.000 562.500 1.000.000 1.210.000 902.500 490.000 4.415.000
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Coâng duïng: - Cung caáp thoâng tin ñeå hoaïch ñònh vaø
kieåm soaùt chi phí.
- Nghieân cöùu quan heä chi phí –khoái löôïng – lôïi nhuaän, phaân tích ñieåm hoøa voán ñeå ra quyeát ñònh kinh doanh.
- Cung caáp thoâng tin ñeå kieåm soaùt hieäu quaû kinh doanh –laäp baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng theo daïng soá dö ñaûm phí.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:
SÔ ÑOÀ PHAÂN LOAÏI CP THEO CAÙCH ÖÙNG XÖÛ CHI PHÍ
CHI PHÍ
Định phí CP Hỗp hợp Biến phí
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí cô hoäi Chi phí chìm Chi phí cheânh leäch Chi phí kieåm soaùt ñöôïc vaø khoâng kieåm
soaùt ñöôïc
Chi phí thích hôïp & chi phí khoâng thích hôïp
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí cô hoäi
Laø nhöõng lôïi ích tieàm taøng maø DN ñaõ boû qua vì löïa choïn phöông aùn kinh doanh naøy vaø huûy boû phöông aùn kinh doanh khaùc. K/N naøy thöôøng duøng ñeå ra quyeát ñònh ñaàu tö.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí cô hoäi
Ví dụ: Đang gửi tiền tiết kiệm ở ngân hàng hàng tháng nhận khoản tiền lãi x đồng, dự tính nhận tiền lại để kinh doanh thì khoản tiền lãi sẽ không còn nhận được là chi phí cơ hội của PA kinh doanh.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí chìm
Laø chi phí boû ra trong quaù khöù vaø khoâng theå traùnh ñöôïc duø löïa choïn baát kyø phöông aùn naøo. Ví duï: Chi phí khaáu hao TSCÑ, tieàn thueâ nhaø ñang söû duïng...
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí chênh lệch:
Laø nhöõng chi phí coù trong phöông aùn naøy nhöng laïi khoâng coù hoaëc chæ coù moät phaàn trong phöông aùn kia, do ñoù taïo ra cheânh leäch chi phí. Duøng ñeå löïa choïn phöông aùn
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí chênh lệch:
Ví duï: moät coâng ty muoán chuyeån töø daïng baùn buoân sang baùn leû soá lieäu sau:
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí chênh lệch:
Chỉ tiêu
Bán buôn
Bán lẻ
Chênh lệch giữa bán lẻ với bán buôn
GVHB
500.000
600.000
100.000
Chi phí Qcáo
100.000
55.000
45.000
50.000
50.000
Hoa hồng b.hàng
K.hao kho bãi
90.000
60.000
30.000
Chi phí khác
80.000
80.000
-
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
2.3.6 Các phân loại khác: Chi phí kieåm soaùt ñöôïc vaø khoâng
kieåm soaùt ñöôïc:
+ Chi phí kieåm soaùt: ñöôïc ñoái vôùi moät caáp quaûn lyù laø nhöõng chi phí do caáp ñoù ra quyeát ñònh. + Chi phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc: Laø nhöõng chi phí naèm ngoaøi quyeàn quyeát ñònh cuûa moät caáp quaûn lyù.
Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ Chương 2: CHI PHÍ & PHÂN LOẠI CHI PHÍ
