Baøi giaûng 3
CAÀU, CUNG VAØ CAÂN BAÈNG THÒ TRÖÔØNG
Noäi dung
◼ Thị trường laø gì?
◼ Kinh teá thò tröôøng vaø kinh teá keá hoaïch taäp trung.
◼ Caàu,
◼ Cung,
◼ Traïng thaùi caân baèng cuûa thò tröôøng.
◼ Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 2
Thò tröôøng laø gì?
Thò tröôøng laø taäp hôïp nhöõng ngöôøi mua vaø nhöõng ngöôøi baùn, taùc ñoäng qua laïi laãn nhau, daãn ñeán khaû naêng trao ñoåi.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 3
Thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo
◼ Haøng hoaù ñoàng nhaát. ◼ Soá ngöôøi tham gia raát nhieàu; moãi ngöôøi
tham gia laø ngöôøi chaáp nhaän giaù.
◼ Thoâng tin hoaøn haûo. ◼ Khoâng coù raøo caûn gia nhaäp ngaønh.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 4
Thò tröôøng khoâng caïnh tranh hoaøn haûo
Laø caùc thò tröôøng maø nhöõng nhaø saûn xuaát coù theå quyeát ñònh vaø taùc ñoäng leân giaù caû.
◼ Laø thò tröôøng ñoäc quyeàn, ñoäc quyeàn
nhoùm, caïnh tranh ñoäc quyeàn.
◼ Ví duï: đñieän, nöôùc, haøng khoâng, xaêng
daàu, thuoác caûm, dòch vuï taxi…
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 5
Phaïm vi cuûa thò tröôøng
◼ Ñòa lyù
◼ Loaïi saûn phaåm, chaát löôïng saûn phaåm
◼ Phaïm vi roäng: Chöùng khoaùn, vaøng. ◼ Phaïm vi heïp: nhaø ñaát.
◼ Gaïo, taám. ◼ Gaïo thôm, gaïo thöôøng.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 6
Kinh teá thò tröôøng vaø Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung
◼ Caùc vaán ñeà kinh teá cô baûn cuûa moãi quoác gia
◼ Saûn xuaát caùi gì? soá löôïng bao nhieâu? ◼ Saûn xuaát nhö theá naøo? vaø ◼ Saûn xuaát cho ai?
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 7
Kinh teá thò tröôøng vaø Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung
◼ Ba loaïi neàn kinh teá
◼ Kinh teá thò tröôøng thuaàn tuùy, ◼ Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung, ◼ Kinh teá hỗn hôïp.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 8
Kinh teá thò tröôøng vaø Kinh teá keá hoaïch taäp trung
KINH TEÁ KEÁ HOAÏCH TAÄP TRUNG
KINH TEÁ THÒ TRÖÔØNG
QUYEÀN SÔÛ HÖÕU CHUÛ YEÁU
Tö nhaân
Nhaø nöôùc (toaøn daân), taäp theå
Taäp trung
Phaân taùn
PHÖÔNG THÖÙC RA QUYEÁT ÑÒNH
Lôïi ích xaõ hoäi
Lôïi ích caù nhaân
ĐỘNG LỰC CUÛA HOAÏT ÑOÄNG KINH TEÁ
Chính phuû
Caïnh tranh
CÔ CHEÁ ÑIEÀU TIEÁT HOAÏT ÑOÄNG KINH TEÁ
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 9
Caàu
◼ Khaùi nieäm.
Caàu cuûa moät haøng hoaù (dòch vuï) laø soá löôïng cuûa haøng hoaù (dòch vuï) ñoù maø nhöõng ngöôøi tieâu duøng saün loøng mua töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñịnh.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 10
Caàu
◼ Haøm soá caàu.
QD = f (P)
Neáu laø haøm tuyeán tính: QD = aP + b (a < 0)
◼ Quy luaät caàu.
Khi giaù moät haøng hoùa taêng leân (trong ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng caàu haøng hoùa ñoù seõ giaûm xuoáng.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 11
Caàu
◼ Ñöôøng caàu
Giaù (P)
P1
Ñöôøng caàu doác xuoáng cho thaáy ngöôøi tieâu duøng saün loøng mua nhieàu hôn vôùi möùc giaù thaáp hôn.
P2
D
Löôïng caàu (QD )
Q2
Q1
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 12
Cung
◼ Khaùi nieäm
Cung cuûa moät haøng hoaù (dòch vuï) laø soá löôïng cuûa haøng hoaù (dòch vuï) ñoù maø nhöõng ngöôøi baùn saün loøng baùn töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñònh.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 13
Cung
◼ Haøm soá cung
QS = f (P)
Neáu laø haøm tuyeán tính: QS = aP + b (a > 0)
◼ Quy luaät cung.
Khi giaù moät haøng hoùa taêng leân (trong ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng cung haøng hoùa ñoù seõ taêng leân.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 14
Cung
◼ Ñöôøng cung
S
Giaù (P)
P2
P1
Ñöôøng cung doác leân cho thaáy giaù caøng cao doanh nghieäp saün loøng baùn caøng nhieàu.
Löôïng cung (QS)
Q1
Q2
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 15
Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
S
P
P0
Giao nhau giöõa caùc ñöôøng cung vaø caàu laø ñieåm caân baèng thò tröôøng. Taïi P0 löôïng cung baèng vôùi löôïng caàu (Q0)
D
Q
Q0
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 16
Cô cheá thò tröôøng
P
S
Dö thöøa
P1
P0
D
Q
Q0
QD
QS
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 17
Cô cheá thò tröôøng
S
P
D
P0
P2
Thieáu huït
Q
QS
Q0
QD
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 18
Cô cheá thò tröôøng
◼ Toùm taét cô cheá thò tröôøng
1) Söï töông taùc giöõa cung vaø caàu quyeát ñònh giaù caân baèng thò tröôøng.
2) Khi chöa ñaït traïng thaùi caân baèng, thò tröôøng seõ ñieàu chænh söï thieáu huït hoaëc dö thöøa haøng hoùa cho ñeán khi ñaït ñöôïc traïng thaùi caân baèng.
3) Thò tröôøng laø caïnh tranh hoaøn haûo thì cô cheá hoaït ñoäng treân môùi coù hieäu quaû.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 19
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng thay ñoåi theo
thôøi gian laø do:
◼ Caàu thay ñoåi (ñöôøng caàu dòch chuyeån)
◼ Cung thay ñoåi (ñöôøng cung dòch chuyeån)
◼ Caû cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 20
Thay ñoåi löôïng caàu (thay ñoåi löôïng mua) khaùc vôùi thay ñoåi caàu (thay ñoåi söùc mua)
◼ Dòch chuyeån caû ñöôøng caàu laø thay ñoåi caàu hay söùc mua
◼ Di chuyeån doïc theo 1 ñöôøng caàu laø thay ñoåi löôïng caàu
P
P
A1
A’1
P1
A1
P1
A’2
A2
P2
A2
P2
D’
D
D
Q
Q
Q’1
Q2
Q’2
Q1
Q2
Q1
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 21
Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)
◼ Thay ñoåi caàu khaùc vôùi thay ñoåi löôïng caàu ◼ Caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi caùc yeáu toá ngoaøi giaù nhö thu nhaäp, giaù caùc haøng hoùa lieân quan, thò hieáu ….
◼ Thay ñoåi caàu ñöôïc bieåu thò baèng söï dòch
chuyeån toaøn boä ñöôøng caàu.
◼ Thay ñoåi löôïng caàu ñöôïc theå hieän baèng söï di
chuyeån doïc theo moät ñöôøng caàu.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 22
Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)
D
D’
P
◼ Thu nhaäp
◼ Thò hieáu ngöôøi tieâu duøng
P1
◼ Giaù kyø voïng
◼ Giaù haøng thay theá
P2
◼ Giaù haøng boå sung
◼ Soá ngöôøi mua
◼ Thôøi tieát, khí haäu
Q
Q’
Q’
Q1
Q2
◼ Quy ñònh cuûa chính phuû
1
2
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 23
Thay ñoåi cung (Ñöôøng cung dòch chuyeån)
P
S
S’
◼ Trình ñoä coâng ngheä
◼ Giaù yeáu toá ñaàu vaøo
P1
◼ Giaù saûn phaåm khaùc
◼ Gía kyø voïng
P2
◼ Số doanh nghiệp trong ngaønh
◼ Chính saùch thueá vaø trôï caáp
Q
Q2
Q’2
Q1
Q’1
◼ Ñieàu kieän töï nhieân 23.10.2021
Ñaëng Vaên Thanh 24
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
P
D
D’
S
◼ Caân baèng ban ñaàu taïi P0, Q0
◼ Khi caàu taêng (ñöôøng caàu dòch
P1
chuyeån sang D/)
P0
◼ Thieáu huït taïi P0 laø QD Q0
◼ Caân baèng môùi taïi P1, Q1
Q
QD
Q0
Q1
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 25
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
P
D
S
S’
◼ Caân baèèng ban ñaàu taïi P0, Q0
◼ Khi cung taêng (S dòch
chuyeån sang S’)
P0 P1
◼ Dö thöøa taïi P0 laø QS Q0
◼ Caân baèng môùi taïi P1, Q1
QS
Q
Q0
Q1
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 26
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
◼ Giaù caân baèng ñöôïc quyeát ñònh bôûi töông taùc
giöõa cung vaø caàu.
◼ Cung vaø caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi nhöõng yeáu
toá aûnh höôûng ñeán noù.
◼ Baát kyø söï thay ñoåi cuûa moät hay nhieàu yeáu toá aûnh höôûng ñeán cung, caàu ñeàu laøm thay ñoåi giaù vaø löôïng caân baèng.
23.10.2021 Ñaëng Vaên Thanh 27