Giáo viên: Hoàng Thanh Hòa
thanhhoa48dhv@gmail.com
5.1 Thương mại điện tử
Trang 2
thanhhoa48dhv@gmail.com
5.2 Các vấn đề cá nhân và xã hội của HTTT
• Khái niệm:
TMĐT được xem như là hình thức thực hiện thương mại (mua/bán các loại hàng hóa và dịch vụ) qua hệ thống điện tử như Internet hoặc các hệ thống mạng máy tính khác.
Trang 3
thanhhoa48dhv@gmail.com
Giao dịch chủ yếu thực hiện trên mạng internet.
Trang 4
thanhhoa48dhv@gmail.com
TMĐT là một phương pháp mới trong kinh doanh. Tương tự như các ứng dụng công nghệ mới khác, TMĐT mang lại các cơ hội phát triển mới và cũng mang lại những vấn đề tiềm tàng.
Trang 5
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Gồm có các loại:
Trang 6
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Government-to-business (G2B) e-commerce • Business-to-business (B2B) e-commerce • Business-to-consumer (B2C) e-commerce • Consumer-to-consumer (C2C) e-commerce
• Government-to-business (G2B):
- Giao dịch giữa doanh nghiệp với cơ quan chính quyền. - VD: khai hải quan, nộp thuế, báo cáo tài chính và nhận
Trang 7
thanhhoa48dhv@gmail.com
các văn bản pháp qui. Chính phủ điện tử
• Business-to-business (B2B):
- Thành phần tham gia hoạt động thương mại là các doanh nghiệp, tức người mua và người bán đều là doanh nghiệp
- VD: Các quan hệ thương mại giữa nhà máy sản xuất và
Trang 8
thanhhoa48dhv@gmail.com
công ty phân phối, giữa công ty sản xuất và công ty cung ứng nguyên vật liệu, giữa hai công ty thương mại…
• Business-to-consumer (B2C):
- Thành phần tham gia hoạt động thương mại gồm người bán là doanh nghiệp và người mua là người tiêu dùng. B1: Sử dụng trình duyệt (web browser) để tìm
kiếm sản phẩm trên Internet.
B2: Sử dụng giỏ hàng (shopping cart) để lưu trữ các
sản phẩm khách hàng đặt mua.
B3: Thực hiện thanh toán bằng điện tử
Trang 9
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Consumer-to-consumer (C2C):
- Thành phần tham gia hoạt động thương mại là các cá nhân, tức người mua và người bán đều là cá nhân.
Trang 10
thanhhoa48dhv@gmail.com
B2C
B2B - Khách hàng: công ty, tổ - Khách hàng: Cá nhân
chức, đối tác..
- Đàm phán, giao dịch:
- Đàm phán, giao dịch: giá cả, sản phẩm, giao hàng…
- Tích hợp: 2 hệ thống
không nhất thiết phải có - Tích hợp: Không cần thiết
Trang 11
thanhhoa48dhv@gmail.com
phải có sự tích hợp với nhau
1. Tìm kiếm và nhận diện 2. Lựa chọn, đàm phán 3. Thực hiện mua hàng/thanh toán hàng hóa/dịch vụ qua
mạng
4. Phân phối hàng hóa/dịch vụ 5. Dịch vụ sau bán hàng
Trang 12
thanhhoa48dhv@gmail.com
Người mua
1. Tìm kiếm và nhận dạng
5. Dịch vụ sau bán hàng
4. Phân phối
2. Lựa chọn & đàm phán
3. Thực hiện giao dịch
Trang 13
thanhhoa48dhv@gmail.com
Trang 14
thanhhoa48dhv@gmail.com
Trang 15
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Chuỗi cung cấp là khái niệm chỉ dòng hàng hóa vật lý từ khi còn là nguyên vật liệu thô cho đến tay người tiêu dùng. Các hoạt động chính của chuỗi cung cấp bao gồm: Lập kế hoạch nhu cầu Lập kế hoạch cung cấp Đáp ứng nhu cầu
Trang 16
thanhhoa48dhv@gmail.com
1. Lập kế hoạch nhu cầu
Phân tích nhu cầu mua hàng Dự báo nhu cầu thị trường
Trang 17
thanhhoa48dhv@gmail.com
2. Lập kế hoạch cung cấp
Lập kế hoạch chiến lược Lập kế hoạch kiểm kê hàng hóa Lập kế hoạch phân phối Lập kế hoạch mua sắm Lập kế hoạch vận chuyển Lập kế hoạch cung ứng
Trang 18
thanhhoa48dhv@gmail.com
3. Đáp ứng nhu cầu:
Thực hiện đơn hàng Quản lý tồn đọng Đặt hàng Xác minh khách hàng Cung cấp hàng
Trang 19
thanhhoa48dhv@gmail.com
Trang 20
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Bán lẻ và bán buôn • Sản xuất • Marketing • Đầu tư và tài chính • Đấu giá
Kết nối mạng tốc độ cao
Phần mềm TMĐT
Phần mềm máy chủ
Phần mềm hệ thống
Phần cứng máy chủ
Trang 21
thanhhoa48dhv@gmail.com
Hệ thống mạng
• Phần cứng: - Thường là các máy chủ web, hệ thống thiết bị phụ vụ
cho kết nối mạng .v.v. • Phần mềm hệ thống - Là hệ điều hành dành cho máy chủ • Phần mềm máy chủ - Là các phần mềm dùng để thực hiện chức năng Web
server, phát triển hệ thống Web .v.v
Trang 22
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Phần mềm TMĐT: - Các phần mềm thực hiện chức năng TMĐT như quản lý danh mục hàng hóa, xây dựng/lựa chọn cấu hình, phần mềm giỏ hàng, thanh toán...
• Hệ thống mạng: - Hầu hết các hệ thống TMĐT hoạt động trên Internet.
Trang 23
thanhhoa48dhv@gmail.com
Bên cạnh đó, TMĐT cũng có thể được thực hiện trên các mạng như Extranet, VPN .v.v.
• Thẻ tín dụng, thẻ thanh toán .v.v • Tiền điện tử (Electronic Cash): Là loại tiền được trao đổi một cách điện tử, thông thường qua các hệ thống mạng máy tính, mạng Internet .v.v.
• Ví điện tử: Một dạng phương tiện có mã hóa lưu trữ thông tin thẻ tín dụng và các thông tin tài chính khác dùng để thực hiện các giao dịch điện tử mà không cần phải gõ lại thông tin trong thời điểm thực hiện giao dịch.
Trang 24
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Các rắc rối pháp lý, tranh chấp trong giao dịch TMĐT • Vấn đề đánh cắp tài sản trí tuệ • Gian lận trong TMĐT: Lừa đảo đấu giá trực tuyến, spam,
gian lận đầu tư (chứngkhoán) .v.v
• Xâm phạm thông tin cá nhân người tiêu dùng: Tiết lộ hồ sơ trực tiến, thiết lập clickstream (ghi lại thông tin click của người dùng để theo dõi hành vi).
Trang 25
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Hạn chế việc cung cấp thông tin cá nhân tùy ý trên
Internet
• Trước khi đăng ký vào một web site, kiểm tra chính sách
thông tin cá nhân của website đó
• Thận trọng khi gửi email, đưa tin lên các nhóm trao đổi
công cộng, hoặc trong chatroom công cộng
Trang 26
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Cập nhật trình duyệt web thường xuyên
Trang 27
thanhhoa48dhv@gmail.com
Trình bày lợi ích, hạn chế của thương mại điện tử? Đồng thời phân tích các vấn đề đặt ra đối với an toàn trong TMĐT?
Trang 28
thanhhoa48dhv@gmail.com
1. Lãng phí và lỗi máy tính 2. Tội phạm máy tính 3. Môi trường làm việc và các vấn đề sức khỏe
• Lãng phí máy tính: Là việc sử dụng các tài nguyên và thiết bị máy tính một cách không thích hợp. Nguyên nhân chủ yếu là quản lý tài nguyên, hệ thống một cách không đúng đắn, bao gồm :
Loại bỏ các phần mềm hoặc các hệ thống máy tính cũ trong
khi chúng vẫn còn giá trị sử dụng
Xây dựng và duy trì các hệ thống phức tạp mà chưa bao giờ
sử dụng hết toàn bộ tính năng của hệ thống
Sử dụng thời gian và công nghệ của tổ chức cho công việc
cá nhân
Sử dụng thư rác/thông tin rác
Trang 29
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Lỗi máy tính
Lỗi máy tính là những sai sót, hỏng hóc hoặc các vấn đề khác làm cho kết quả của hệ thống máy tính không còn chính xác hoặc không có tác dụng.
Giải pháp:
Trang 30
thanhhoa48dhv@gmail.com
- Cần thiết lập các chính sách, quy trình khi sử dụng. - Chỉ ra lỗi thông dụng và đào tạo người dùng - Có tài liệu về duy trì và sử dụng hệ thống
Trang 31
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Tội phạm máy tính thường khó phát hiện • Mức độ thiệt hại có thể rất lớn • Tội phạm máy tính thường có vẻ ‘sạch’ và không bạo lực • Số các vụ vi phạm an ninh máy tính gia tăng rất nhanh • Tội phạm máy tính là loại tội phạm mang tính toàn cầu
• Một số dạng thức tấn công :
Truy c ập và sử dụng trái phép : Hacker, cracker, virus,
worm, malware .v.v
Phá hủy hoặc thay đổi dữ liệu L ấy cắp thiết bị hoặc thông tin : Lấy cắp thông tin bí
mật, mật khẩu truy cập .v.v
Vi phạm bản quyền phần mềm hoặc thông tin : Sao
chép phần mềm, phát tán phần mềm .v.v
Trang 32
thanhhoa48dhv@gmail.com
Các hình thức lừa đảo khác liên quan đến máy tính
• Ngăn chặn tội phạm trên Internet :
Xây dựng và áp dụng các chính sách an ninh và sử
dụng Internet hiệu quả
Sử dụng các hệ thống firewall với khả năng giám sát
mạng
Triển khai hệ thống phát hiện xâm nhập, giám sát và
theo dõi cảnh báo
Giám sát việc sử dụng Internet của người dùng
Trang 33
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Để bảo vệ tính riêng tư:
Chủ động và thận trọng trong việc chia sẻ thông tin và
bảo vệ các thông tin riêng tư
Lưu ý về các thông tin cá nhân được lưu trữ trong các
CSDL của các tổ chức khác
Khi tham gia các hệ thống công cộng (TMĐT, trao đổi
Trang 34
thanhhoa48dhv@gmail.com
thông tin .v.v), đảm bảo an toàn cho các thông tin quan trọng như số thẻ tín dụng, mật khẩu..v.v
• Đối với các tổ chức, doanh nghiệp :
Đảm bảo sự công bằng trong việc sử dụng thông tin cá
nhân của người dùng và khách hàng
Theo dõi việc truy cập thông tin (ai truy cập, thời điểm
nào)
Gắn cho mỗi khách hàng một mã nhận diện duy nhất
Trang 35
thanhhoa48dhv@gmail.com
trong CSDL
• Sử dụng máy tính quá nhiều có thể dẫn đến stress • Repetitive stress injury (RSI) : Một hội chứng về cơ và thần
kinh gây ra bởi việc phải thực hiện nhiều công việc lặp đi lặp lại về cơ học như gõ bàn phím hoặc ngồi 1 vị trí liên tục. • Carpal tunnel syndrome (CTS) : Hội chứng hệ thần kinh giữa bị nén tại phần cổ tay dùng máy tính nhiều và không đúng cách.
• Bị ảnh hưởng bởi chất khí thoát ra từ máy tính và các thiết
bịđược lắp đặt không đúng cách
• Gia tăng tai tạn giao thông do sử dụng các thiết bị điện
tử/máy tính trong khi điều khiển xe
Trang 36
thanhhoa48dhv@gmail.com
• Người sử dụng máy tính cần có đóng góp cho xã hội và con
người
• Không làm hại người khác • Trung thực và thật thà • Công bằng và không có hành động phân biệt đối xử • Tôn trọng quyền sở hữu bao gồm bản quyền và quyền sáng
chế
• Tôn trọng các tài sản trí tuệ • Tôn trọng tính riêng tư của người khác • Tôn trọng tính bí mật
Trang 37
thanhhoa48dhv@gmail.com
