Bài giảng Nhập môn Tài chính công - Chương 1 trình bày các nguyên lý phân tích tài chính công. Nội dung chính cần nắm bắt trong chương này gồm có: Lý thuyết tối đa hóa thỏa dụng (Utility maximization), lý thuyết hiệu quả xã hội (Social Efficiency), hàm phúc lợi xã hội (Social (Social welfare welfare functions). Mời các bạn cùng
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Nhập môn Tài chính công: Chương 1 - PGS.TS. Sử Đình Thành
- NGUYÊN LÝ PHÂN TÍCH
TÀI CHÍNH CÔNG
TÀI CHÍNH CÔNG
PGS.TS. SỬ ĐÌNH THÀNH
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 1
- Nội dung
d
Lý thuyết tối đa hóa thỏa dụng (Utility
maximization)
Lý thuyết hiệu quả xã hội (Social
Efficiency)
Hàm phúc lợi xã hội (Social welfare
functions)
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 2
- Dẫn nhập
Các công cụ nghiên cứu của tài chính công
Các công cụ lý thuyết
ế (Theoretical tools):
ự vào khung
dựa g lý
ý thuyết,
y , sử dụng
ụ g đồ thịị và
mô hình toán học để lựa chọn đưa ra các
quyết định kinh tế.
tế
Các công cụ thực nghiệm (Empirical tools):
khảo sát, thống
ố kê => kiểm ể tra lý thuyếtế
bằng
g số liệu .
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 3
- Tối ưu hóa thỏa dụng
ụ g
trong điều kiện có giới hạn
Tài chính công đương đầu
ầ các khó khăn:
Giới hạn nguồn lực nhu cầu vô hạn =>
đánh đổi.
Cần dựa vào các công cụ lý thuyết làm nền
tảng ra quyết định chính sách.
Tối
ố đa hóa thỏa dụng
Đường bàng quan (sở thích)
Đường giới hạn ngân sách.
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 4
- Tối ưu hóa thỏa dụng
trong điều kiện có giới hạn
Tối
ố đa hóa thỏa dụng trong điều
ề kiện có
giới hạn (Constrained utility
maximization):
Tất cả các qquyết
y định
ị đưa ra để tối đa hóa
nhu cầu/sở thích tùy thuộc vào nguồn lực
sẵn có .
Tối đa hóa thỏa dụng (Utility maximization)
liên quan đến sở thích và giới hạn ngân sách
Một trong giả thiết cơ bản về sở thích là sự
không thỏa mãn (non-satiation).
(non-satiation)
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 5
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Sở thích và đường bàng quan
Chẳng hạn
hạn,, xét hai lựa chọn có tính cạnh
tranh với nhau (tiêu dùng Movies và
CDs/dự
CDs/ dự án đầu tư…
tư…)
Hình 1 minh họa về những sở thích về
((movies)) ((on the x-axis)) and C
CDs ((on the y
y-
axis).
Thỏa
Thỏ ddụng của
ủ nhóm
hó C > nhóm
hó A vàà B =>
>
nhóm A, B không thỏa mãn đầy đủ (non-
4/4/2010
satiation.
i i Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 6
- QCD
(quantity of
CDs)
A C
2
1 B
0 1 2 QM (quantity
of movies)
Hình 1 Tậ hợ
Tập hợp các
á nhóm
hó hà
hàng hóa
hó khá
khác nhau
h
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 7
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Sở thích và đường bàng quan
Hàm thỏa dụng (utility function) được biểu
ể thị
theo công
g toán học
ọ U = f(
f(X1, X2, X3, …))
Trong đó X1, X2, X3 …là tập hợp hàng hóa tiêu
dùng của cá nhân
Và f(•) là hàm số của U.
Giá trị của U bị ràng buộc bởi các biến X
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 8
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Sở thích và đường bàng quan
Giả sử, hàm thỏa dụng của các cá nhân vềề
hai sản pphẩm (p(phim ảnh và CDs)) là
U(QM,QC) = QMQC, trong đó QM = số lượng
của phim ảnh và QC = số lượng đĩa CDs.
CDs
Kết hợp {1, 2} (bundle A) và {2,1} (bundle
B) ta cóó đường
đ ờ bàngbà quan IC1
Kết hợp { {2, 2}} (bundle C) ta có đườngg bàngg
quan IC2
Hình 2 minh chứng điều này .
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 9
- QCD
(
(quantity
tit off
CDs)
A C
2
B
1 IC2
IC1
0 1 2 QM (quantity
of movies)
Hình 2 Thỏ d
Thỏa dụng từ những
hữ nhóm
hó hà
hàng hóa
hó khá
khác nhau
h
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 10
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Sở thích và đường bàng quan
Đường bàng quan được hình thành như thếế
nào?
Tập hợp các sở thích/mức thỏa dụng về các
loại hàng hóa QM, QC .
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 11
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Thỏa dụng biên
Thỏa dụng biên (Marginal utility) là sự
g thêm mức thỏa dụng
tăng ụ g từ việc
ệ tiêu dùng
g
thêm một đơn vị hàng hóa .
Thỏa dụng giảm dần (Diminishing
marginal utility) nghĩa là mỗi đơn vị tăng
thêm nhưng không làm cho cá nhân tốt ố hơn
so với đơn vị trước đó .
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 12
- Tối đa hóa thỏ
thỏa dụ
dụng:
Thỏỏa dụ
Th dụng biên
Với hàm thỏa dụng cho trước, U = QMQC, thì
ụ g biên là :
thỏa dụng
∂U
MU Q M = = QC
∂Q M
Lấy
y đạo hàm từng
ừ gpphần từ
ừ hàm thỏa
ỏ dụ
dụng
g
của QM để xác lập mức thỏa dụng biên của
sản phẩm phim ảnh .
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 13
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Thỏa dụng biên
Giả sử giá trị của hàm thỏa dụng U có dạng
(QMQC)1/2, QC = 2 cho p
phépp chúngg ta vẽ đồ
thị phản ảnh mối quan hệ giữa thỏa dụng
biên và số lượng phim ảnh tiêu dùng.
dùng
Hình 3 minh chứng điều đó.
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 14
- Marginal
utility
tilit off
movies
1.41
0.59
0.45 MU (QCD=2)
0 1 2 3 QM (quantity
of movies)
Hình 3 Sự giảm
iả đi mức
ứ thỏ
thỏa dụng
d biê
biên hàng
hà hóa
hó Movies
M i
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 15
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Thỏa dụng biên
Mức thỏa dụng biên giảm dần
ầ hiểu
ể như thếế
nào?
=> Hầu hết mọi người sắp xếp mức tiêu
dùng hàng hóa với mức thỏa dụng tốt nhất ở
vị trí đầu tiên.
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 16
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Tỷ lệ thay thế biên
Tỷ suất
ấ biên thay thếế (Marginal rate of
substitution)) là độ
ộ dốc của đường
g bàng
g
quan (MRS): phản ảnh tỷ lệ mà ở tại đó
người tiêu dùng sẵn lòng đánh đổi giữa 2 hàng
hóa.
Trở
T ở lại
l i víí dụ
d (CDs,
(CD phim
hi ảnh
ả h ).
)
Hình 4 minh chứng
g điều này.
y
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 17
- QCD
(
(quantity
tit off
CDs)
A C
2
B
1 IC2
IC1
0 1 2 QM (quantity
of movies)
Hình 4 Tỷ lệ th
thay thế biê
biên
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 18
- Tối đa hóa thỏa dụng:
Tỷ lệ thay thế biên
MRS giảm dần
ầ khi chúng ta di chuyển
ể song
g với đường
song g bàng
gqquan.
Hình 5 minh chứng điều này .
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 19
- QCD
(
(quantity
tit off
CDs)
A
2
B
1
D
IC1
0 1 2 3 QM (quantity
of movies)
Hình 5 Tỷ lệ th
thay thế biê
biên giảm
iả dầ
dần
4/4/2010 Hiệu quả và công bằng - công cụ phân tích 20
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
