GV:PH M TH PH
NG
Ị ƯỢ
Ạ
N I DUNG
Ộ
1.Hi n t
ng phóng x
ệ ượ
ạ
2.Các tia phóng xạ
3.Đ nh lu t phóng x -Đ phóng x
ạ ộ
ậ
ị
ạ
4.Đ ng v phóng x -các ng d ng
ứ
ụ
ồ
ạ
ị
1.Hi n t
ng phóng x :
ệ ượ
ạ
ộ ạ
ề ữ
+
ế ạ
Là HT m t h t nhân không đ ng phân rã , b n v ng , t ự ộ phát ra tia phóng x và bi n đ i thành h t nhân khác . ạ ổ
Tia phóng x ạ
ấ
Mi ng ế Ch t phóng x ạ Uranium
ạ
Quá trình phân rã phóng x là ạ s bi n đ i thành h t nhân ự ế ổ khác .
1.Hi n t
ng phóng x :
ệ ượ
ạ
H t nhân con ạ
+
Tia phóng xạ
H t nhân ạ m ẹ
g a b b + -
a
2/Các tia phóng 2/Các tia phóng xạxạ Tia anpha (a ** Tia anpha (
):):
He
4 2
+
-v= 2.107 m/s ;
b ))
- ioân hoaù moâi tröôøng Tia beâta ( b maïnh * * Tia beâta ( -v ≈ c=3.108 m/s ;
- ioân hoaù moâi tröôøng yeáu hôn tia anpha
e0 1-
- :doøng caùc
+ :doøng caùc
e0 1+
+ Tia b electroân +Tia b poâzitroân
g a b b + -
2/Các tia phóng 2/Các tia phóng xạxạ
*Tia gamma : : γ
+
-Laø soùng ñieän töø coù böôùc soùng raát ngaén . -caùc haït phoâtoân coù naêng löôïng cao
Ñaëc ñieåm:-Khoâng bò leäch trong ñieän, töø tröôøng - Khaû naêng ñaâm xuyeân raát lôùn , coù theå ñi qua lôùp chì daøy haøng chuïc cm vaø gaây nguy hieåm cho con ngöôøi
3/Đ nh lu t phóng x - Đ phóng x ạ
ộ
ậ
ạ
ị
ệ
ả ờ ứ ự ộ
m t n a s h t nhân b phân ị
ấ
Th c nghi m : C sau m t kho ng th i gian T, ộ ử ố ạ rã bi n thành ch t khác . ế ở 0 ; t 0: s h t nhân N u g i -N ế ọ ố ạ ở 0 ; t -m0: s h t nhân ố ạ
Haõy vaän duïng ñònh luaät vöøa neâu , ñieàn caùc giaù trò vaøo baûng cho sau ñaây , töø ñoù tìm ra coâng thöùc bieåu dieãn ñònh luaät phoùng xaï ?
t=T
t=0
t=2T t=3T t=4T
3/Đ nh lu t phóng x - Đ phóng x ạ
ộ
ạ
ậ
ị
3T
ạ
m
Bi u th c :
Đ nh lu t phóng x :Trong quá trình phân ị ậ Đ t ặ λ = ln2/T t kT … 1T 2T 1/2k= 2-t /T rã , s h t nhân phóng x gi m theo th i ờ ạ ả ố ạ G i là : h ng ằ ọ N do 2= eln2,nên: N N N gian theo đ nh lu t hàm mũ ậ ị 0 N 0 0 0 s phóng x ạ ố k 2 3 2 1 2 2 2 2-t/T= e-ln2.t/T m ể 0 2 2
m ứ 0 3 2
m 0 k 2
m 0 1 2
NNt t == Và mVà mt t ==
N 0 k 2
m 0 k 2
(1) (2) Va ä y t = k T: =>N=>Ntt = N = N00 .e .e--λλtt
Và mVà mtt = m = m00 .e .e--λλtt
N
N 0
N0/2
N0/4
N0/8
N0/16
t 4 T T 3 T 0
2 T Ñ OÀ THÒ Ñ ÒN H LUAÄT Ñ OÀ THÒ Ñ ÒN H LUAÄT P HOÙN G XAÏ P HOÙN G XAÏ
Ñoä phoùng
c . xaï:
ng ch t phóng Đ phóng x :c a m t l ấ ộ
ộ ượ ậ
'
D
-=
-=
=
l
l
cuûa moät löôïng chaát Ñoä phoùng xaï H cuûa moät löôïng chaát Ñoä phoùng xaï H phoùng xaï laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho tính phoùng xaï laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho tính ạ ủ soá phoùng xaï maïnh hay yeáu , ño baèng soá phoùng xaï maïnh hay yeáu , ño baèng x gi m theo đ nh lu t hàm mũ ị ạ ả phaân raõ trong 1 giaây . phaân raõ trong 1 giaây . -Ñoä phoùng xaï giaûm theo thôøi gian theo cuøng quy luaät vôùi soá nguyeân töû N : l = t (cid:222)
H
H
N
N
-. eN 0
t
t
t
D
ạ
ộ
ơ
N t H0 :đ phóng x (t ạ Ht :đ phóng x (t) ; ộ Đ n v : đ phóng x H : Bq: Bec ren ạ ộ ơ ị =0) ;
Ci: Curi 1Ci =3,7.1010 Bq
ụ
4/Đ ng v phóng x và các ng d ng ứ ạ a/Đ ng v phóng x :bao g m : ạ
ồ ồ
ị ị
ồ
+Đ ng v phóng x t nhiên ạ ự ồ ị
ị ồ
ặ ị
4 2H
có cùng tính ch t hoá
+Đ ng v phóng x nhân ạ t o ạ+Đ c đi m :các đ ng v phóng x c a ồ ể cùng m t nguyên t ố ộ h c nh đ ng v b n c a nguyên t ư ồ ạ ủ ấ đó . ố ị ề ủ ọ
ồ ọ
nguyên t Ứ ươ
b/ ng d ng :*dùng trong Yh c ,tr ng tr t => ọ ấ . đánh d u ph ử *Kh o c :xác đ nh tu i theo l ng C14 ụ ng pháp ả ổ ượ ổ ị
TÓM T T N I DUNG Ắ Ộ
ộ ạ
ề ữ
ự ộ
ạ
1/ Phóng x :Là HT m t h t nhân không ạ đ ng phân rã , phát ra tia b n v ng , t phóng x và bi n đ i thành h t nhân ế ổ ạ 2/Tia phóng x :ạ khác
4 2
ạ
ủ
b
He b + e0 + - e0
-
c
ệ ừ
ướ
-Tia :α : là h t nhân c a Heli (2-4) -Tia : là dòng các pozitrôn -Tia : là dòng các electrôn có b - Tia gama γ: là sóng đi n t sóng r t ng n (
ấ
ắ
λ < λtn)
ị
ạ
ậ ố ạ ạ ả ờ
3.Đ nh lu t phóng ậ x :ạĐ nh lu t phóng x :Trong quá trình phân ị rã , s h t nhân phóng x gi m theo th i gian theo đ nh lu t hàm mũ
ậ ị
(1) (2)
BT: NBT: Ntt = N = N00 .e .e--λλtt
Và mVà mtt = m = m00 .e .e--λλtt
ấ ạ ộ
ỗ ờ
ứ ờ ộ
m t n a s h t nhân b phân M i ch t phóng x có m t th i gian T xác đ nh :chu kì ị bán rã, C sau m t kho ng th i gian ả T, ộ ử ố ạ ị
rã bi n thành ch t khác . ế ấ
ộ ạ ố ạ
4.Đ phóng x :S h t nhân phân rã trong 1s
Bi u th c :H ứ ể
t = H0.e-λt = λNt = H0 . 2-k
ệ ữ ố ạ ố
ng : L u ý : Liên h gi a s h t và kh i ư l ượ
N =
AN
m A
ố V i Nớ A =6,022.1023mol-1 : s Avôgađrô
BÀI T P V N D NG Ụ
Ậ
Ậ
Câu 1:Phóng x là hi n t ệ ượ ạ ng m t h t nhân ộ ạ
SAI
: A ộ ứ ạ ệ
Phát ra m t b c x đi n ừT đ ng phóng ra các tia
B
t γ ,α ,β+, β- ự ộ SAI nh ng không bi n đ i h t nhân ư ế ổ ạ
phóng ra các tia γ ,α ,β+, β- khi b b n phá ị ắ C
b ng nh ng h t có t c đ l n . ố ộ ớ ằ ạ
SAI ữ
D T đ ng phóng ra các tia γ ,α ,β+, β- , và
ự ộ bi n đ i thành h t nhân m i
ĐÚNG ạ
ế ổ ớ
ủ
ộ
Câu 2:Chu kì bán rã c a m t ch t ấ phóng x là kho ng th i gian đ : ể ả
ờ
ạ
M t n a s nguyên t ch t y bi n ế A ử ấ ấ ĐÚNG ộ ử ố đ i thành ch t khác . ổ ấ
Quá trình phóng x l p l ạ ặ ạ i nh ban ư B
SAI
đ u ầ
ấ ấ C
SAI
Kh i l ầ ố ượ ph thu c vào c u t o ch t y ; ụ ng ch t y gi m m t ph n , ả ấ ạ ộ ộ ấ ấ
D
SAI M t n a ch t y h t kh năng phóng ấ ấ ế
ả
ộ ử x ạ
BÀI T P C NG C :
Ậ Ủ
Ố
Câu 3:Đi u nào sau đây là đúng :
ề
ủ ạ ử
SAI
A
H t anpha là h t nhân c a nguyên t ạ hydrô
ĐÚNG
B H t anpha là h t nhân nguyên t ạ ạ ử He(2-4)
ạ
SAI
C
Tia gama là chùm các h t electrôn d ngươ
ị ệ ệ
D
ng và t ng . Tia bêta không b l ch trong đi n SAI tr tr ừ ườ ườ
BÀI T P C NG C :
Ậ Ủ
Ố
2
Po
ầ
ố
10 4 8
ằ ban đ u
ạ
ố
ử
ầ
ạ
i bao nhiêu ố ạ
ố
ố
-
10
=
=
=
