Phương pháp phân tích và khẳng định vấn đề nghiên cứu
ụ
ấ ấ ổ ậ ộ
M c tiêu Sau khi hoàn t
ế ố ả nh h
ể t bu i t p hu n các h i th o viên có th : ế ưở ng đ n nó ứ ề ề ế ầ ự ẽ ả ả ộ ấ 1. Phân tích m t v n đ và các y u t ề ươ ặ ấ 2. Vi t ph n đ t v n đ cho đ c ng nghiên c u mà mình s ph i xây d ng
ấ ề ứ ề ố ừ ấ v n đ nghiên c u và xác ưở ị ng đ n v n đ c t lõi đó.
ề ố ậ ấ ồ ứ ấ ứ ề ế ố ả nh h ộ ườ ỉ ệ ử t ượ ợ ấ ể ỏ ấ ư ề ẩ ể ễ ị ườ ệ ườ ệ các b nh nhân hôn mê đái tháo đ t kê các các y u t ễ ả ử s ng ở ế ng và ông ta li ấ ể ệ ề
ế ề ấ ể ơ ề ả t v v n đ nghiên ứ ệ ằ
Phân tích v n đấ ề ệ ấ Phân tích v n đ là công vi c xác đ nh v n đ c t lõi t ế ị đ nh các y u t ệ ữ ở ụ nh ng b nh nhân hôn mê vong Thí d : m t bác sĩ h i s c c p c u nh n xét t l ị ị ồ ề ấ ng là r t cao do không xác đ nh đ do đái tháo đ c phác đ đi u tr phù h p cho các ự ề ấ ề ề ệ b nh nhân này. V n đ này có th do nhi u v n đ nh khác nhau nh : tăng áp l c ấ ướ ệ ổ ẩ nhi m trùng ti m n, do b nh th m th u, nhi m toan chuy n hóa, do m t n c, do ủ ế ể ễ ề i bác sĩ xác đ nh nhi m toan chuy n hóa là nguyên nhân ch y u n n, v.v. Gi ế ố ủ ử vong c a t ả ưở nh h ướ B c này có th đ n gi n hay ph c t p tùy theo m c đ hi u bi ứ ủ c u c a nhà nghiên c u. Vi c phân tích v n đ nh m các m c đích:
ấ ứ ẻ ế ứ ề
ưở ứ ng đ n toan chuy n hóa thì đây là vi c phân tích v n đ ứ ộ ể ứ ạ ụ ứ ề ấ ế ng đ n nó
ấ ậ ợ ơ ế ị ủ ứ ệ ọ ề 1. Cho phép các thành viên nghiên c u chia x ki n th c v v n đ nghiên c u ế ố ả nh h 2. Làm rõ v n đ nghiên c u và các y u t ạ ề 3. Làm thu n l ề i h n vi c quy t đ nh v ph m vi và tr ng tâm c a nghiên c u
ấ ề
Các b
c đ phân tích v n đ
ả ế ầ ế ứ ả ủ ế ở ỉ ậ ạ ể ườ
ướ ả ấ ồ t và mô t ề v n đ c t lõi, bao g m b n ch t c a v n đ , ố ủ ấ ọ
ề ố ứ ộ ầ ầ ấ ủ ấ ề ố ầ góp ph n vào v n đ và c n làm sáng t ề ề ướ ầ ả ủ ấ ề ấ ượ góp ph n. B c này đ c chia làm 4 b ỏ ướ c
ề ố ấ
ề ấ ng đ n v n đ
ưở ấ ế ề ế ố ầ ị
ụ ế ế ộ ị xã h i, d ch v y t và
ướ ể ủ ướ ể và nhà B c 1: Làm rõ các quan đi m c a các nhà qu n lí, nhân viên y t ề ấ ề t b i vì đôi khi quan nghiên c u có liên quan đ n v n đ . Đi u này là c n thi ấ ể ộ ể ệ ể đi m c a nhà qu n lí không th hi n m t cách rõ ràng mà ch có th là "V n ầ ượ ả ầ ệ ề đ chăm có b nh nhân ti u đ c làm i". Do v y nó c n đ ng c n ph i xem l rõ ệ B c 2: Chuyên bi ề phân b c a v n đ và quy mô và m c đ tr m tr ng c a v n đ c t lõi ướ ế ố ấ B c 3: Phân tích v n đ : các y u t ế ố ệ ữ ấ ố m i quan h gi a v n đ và y u t nh :ỏ ế ở ữ ờ ấ t ra v n đ c t lõi Vi gi a t gi y ể ộ ả ế ố Đ ng não đ tìm ra các y u t có nh h Xác đ nh thêm các y u t góp ph n vào v n đ ế ố Phân các y u t có liên quan thành các nhóm: kinh t ậ ế ố ệ b nh t t. các y u t ể
ế ạ ướ ứ và nhà lãnh đ o ủ B c 1: Làm rõ quan đi m c a nhà nghiên c u, nhân viên y t
ạ ể ủ ư ụ ư ạ ệ ườ ứ ệ ầ ấ ể ng”; “C n nghiên c u v n đ b ả ầ ị ấ ề ậ ố ữ ề ề ề ả i d ng v n đ là kho ng cách gi a “hi n t
ệ ạ ề ở ề ướ ạ ề ề ấ ầ ượ c phát bi u ch a rõ ràng thí d nh : “C n Đôi khi quan đi m c a nhà lãnh đ o đ ề ỏ ể i vi c chăm sóc b nh nhân ti u đ xem xét l ả ẳ ế tuy n”, “Kh o sát v n đ đi u tr DOTS”. Khi đó chúng ta c n th o lu n và kh ng ướ ạ ị đ nh d ấ khi v n đ d ấ i” và “đi u mong mu n” ỏ i d ng trình bày rõ ràng, v n đ tr thành nhi u v n đ nh :
ấ ề ch a kh i
ấ ị ằ ứ ả ả ỏ ở ệ b nh nhân đi u tr b ng DOTS th p ế không đ m b o đúng ch c năng giám sát
ủ ị ề
ứ ủ ề ể ậ ườ ng và thân nhân không có nh n th c đ v ti u đ ng và
ng ế ứ
ể ườ ng có bi n ch ng cao ị ề ạ ng ít dung n p v i đi u tr ữ ớ ệ ể ườ ậ ỉ ệ ữ T l Nhân viên y t ệ ị B nh nhân không tuân th l ch đi u tr ệ ườ ể B nh nhân ti u đ ự chăm sóc trong ti u đ t ể ườ ệ B nh nhân ti u đ ệ ể ườ B nh nhân ti u đ ệ ỉ ệ T l tái nh p vi n cao trong nh ng b nh nhân ti u đ ng
ỏ ề ề ố ấ các v n đ nh
ứ ng có bi n ch ng cao
ậ ể ườ ữ ệ ế tái nh p vi n cao trong nh ng b nh nhân ti u đ ng
Mô t
ệ ề t v “hi n t
i” và “mong mu n” ơ ờ i, th i gian, n i ch n
ệ ạ ườ ủ ấ ố ố ủ ấ ề ộ ầ ộ ầ ề ọ ả ấ ướ B c 2: ừ ấ ọ ch n v n đ c t lõi t ể ườ ệ B nh nhân ti u đ ệ ỉ ệ T l ả ấ ề ố v n đ c t lõi theo: ấ ự ả B n ch t: s khác bi ố ủ ấ ề Phân b c a v n đ : Con ng ọ ỡ ủ ầ T m c và đ tr m tr ng c a v n đ : quy mô c a v n đ , đ tr m tr ng c a ề ề ậ ấ v n đ , h u qu v n đ
ệ ữ ấ ề ề ấ ố ế ố ầ ạ ề ấ góp ph n t o ra v n đ và m i quan h gi a v n đ và v n đ góp
ề ấ ề ượ ặ ở ữ c đ t ướ ấ ặ ượ gi a và các y u t ng mũi tên th hi n s tác đ ng. V n đ ưở ng nh h ề ấ c đ t chung quanh và h ệ ớ ể ệ ự ế ố ả ưở ườ ườ ề t v i các y u t nh h ế ố ả ộ ng. ướ B c 3: ị Xác đ nh y u t ph nầ ơ ồ ử ụ S d ng s đ cây v n đ , trong đó v n đ đ ầ và góp ph n đ ượ ẽ ớ ng đ th ể ng vi n đ phân bi c v v i 2 đ
Yeáu toá
Vaán ñeà
Yeáu toá
\
ướ c sau: ề ố t v n đ c t lõi ế ố ả ướ ướ ở ữ gi a ưở ồ Quá trình này bao g m các b ế ấ B c 3.1: Vi B c 3.2: tìm ra các y u t nh h ng
Khoâng coù ñieàu trò taïi cô sôû
Tæ leä taùi nhaäp vieän do beänh tieåu
ñöôøng cao
Beänh nhaân khoâng dung naïp ñieàu trò
Tæ leä bieán chöùng cao
Tæ leä bieán chöùng cao
Tæ leä boû trò ôû
Nhöõng yeáu toá dòch vuï khaùc
beänh nhaân lao phoåi cao
Nhöõng yeáu toá caù nhaân vaø xaõ hoäi
BN khoâng hieåu söï caàn thieát
Khoâng tö vaán cho BN
Khoâng ñuû taøi lieäu ñeå GDSK Lao
Khoâng ñuû nhaân vieân
Nhaân vieân khoâng huaán luyeän
Thieáu hieåu bieát veà caûm nhaän cuûa BN Lao veà lao phoåi
ế ụ ưở ế nh h ế ố ề ủ ấ ề ấ ế ố ả ổ Ở ướ d ầ ng và góp ph n sao cho các y u ộ ố i là m t s cây v n đ c a v n đ lao có th thay đ i. ế ướ B c 3.3: Ti p t c tìm ra các y u t ể ố này là y u t t ổ ph i và tăng huy t áp.
Phoøng khaùm xa
Ñoä naëng cuûa beänh
Ñaùp öùng vôùi ñieàu trò
Tính phuïc vuï: - Giôø môû cöûa - Ñôïi laâu
Ñieàu trò thuoác nam
Kieán thöùc keùm veà nguyeân nhaân vaø haäu quaû beänh
Tæ leä boû trò ôû
Chaát löôïng dòch vuï keùm
beänh nhaân lao phoåi cao
BN khoâng hieåu söï caàn thieát phaûi ñieàu trò
Tham vaán khoâng ñuû
Tuoåi; Giôùi; Giaùo duïc
Caáu truùc gia ñình
Thieáu söï hoã trôï töø gia ñìnhï
- Khoâng ñuû nhaân vieân - Khoâng ñuû huaán luyeän - Thieáu hieåu bieát veà beänh nhaân lao - Khoâng ñuû taøi lieäu - Thieáu giaùm saùt - Phaùc ñoà khoâng thích hôïp - Höôùng daãn khoâng thích hôïp
Ngheà nghieäp
Thieáu söï hoã trôï chuû lao ñoäng
Huùt thuoác laù Uoáng röôïu
Dò daïng maïch
Roái loaïn ñöôøng huyeát
Beänh tim
Tai bieán maïch maùu naõo
Vaän ñoäng haøng ngaøy
Taêng huyeát Taêng huyeát aùp aùp
Khoâng tuaân thuû ñieàu trò
Beùo phì
Roái loaïn lipid maùu
Löôïng muoái tieâu thuï
Cheá ñoä aên
Dòch vuï y teá chöa toát
Khoâng hieåu bieát veà CHA
Khoâng coù giaùo duïc söùc khoeû
Beänh nhaân khoâng bieát soá ño HA
ế ố ướ ế ắ ự ớ B c 3.4: S p x p các y u t ơ ồ thành các nhóm l n và xây d ng s đ :
ế ố ộ ọ ấ ề ế ồ Y u t ồ xã h i: G m tu i, gi i, h c v n, ngh nghi p, ki n th c c ng đ ng, ề ớ ồ ệ ạ
ế ố ị ế ổ ứ ộ ị ị ở ộ c ng đ ng, thái đ v i các lo i hình đi u tr ượ ộ ớ ượ ủ ị ế ậ ề ả ụ ụ ị Y u t c c a d ch v , qu n lí d ch v y t c và ti p c n đ ế ,
ế ố ủ ệ ậ ệ ượ ứ ề ớ ị Y u t t, đáp ng v i đi u tr , hi n t ng kháng ộ ự ố ế kinh t ạ các lo i hình đi u tr ụ : tính có đ d ch v y t ế ơ ở ấ ượ ng c s y t ch t l ọ ộ ầ y sinh: đ tr m tr ng c a b nh t ẩ thu c, đ c l c vi khu n
ấ ả ả ơ ồ ứ ế ủ , s đ phân tích không tìm ki m nguyên nhân c a ề
ọ ế ề ụ ế ể ộ ọ ố ệ Chú ý: ế N u b n ch t nghiên c u là mô t v n đấ Thí d n u chúng ta mu n nghiên c u ki n th c, thái đ , hành vi c a h c sinh v giun sán đ xây d ng tài li u giáo d c s c kho ủ ơ ồ ng h c. Có 2 s đ :
ự ế ố ế ố ữ ữ ể ầ ở ế – Nh ng y u t – Nh ng y u t ứ ứ ụ ứ ẻ ở ườ tr ệ KAP gây nên b nh giun sán ự góp ph n vào s phát tri n KAP thanh thi u niên
ị
ạ
ủ
ứ
ấ ủ ề ạ ệ i tr ng tâm và ph m vi c a đ tài. Vi c ả ủ ề ạ ọ ộ ạ ị
ọ Xác đ nh ph m vi và tr ng tâm c a nghiên c u ề ầ Sau khi phân tích v n đ , c n ph i xem xét l ọ ụ xác đ nh ph m vi và tr ng tâm c a đ tài ph thu c vào ụ
ữ ượ ế ấ ậ c thu th p đ gi ế ầ góp ph n): Thông tin nào ả ế ề ế ấ và c i i quy t v n đ y t ế ẽ ả i quy t t cho ai? Thông tin s gi
ề ủ ấ nào c a v n đ ? ậ ể ượ ữ ờ c nh ng thông tin nào trong th i gian d ự ế ố ả ể ự ứ ệ
ậ ạ ế ố ơ ồ ồ trong s đ đã có r i? i: Có thông tin nào liên quan đ n các y u t ủ ầ ượ ế ố ề 1. Tính h u d ng thông tin (thông tin v các y u t ả ề ẽ ể ả i quy t v n đ s giúp gi khi đ ầ ế ệ thi n chăm sóc y t ? Thông tin này c n thi ế đ n các y u t 2. Tính kh thi: Có th thu th p đ ị đ nh dành đ th c hi n nghiên c u? 3. tính l p l ề ấ v n đ nào c a thông tin c n đ ế ứ c nghiên c u thêm.
ư
ế ệ ặ ỏ ể ạ ọ ị
ư ủ ệ ầ ọ ị ữ ấ
góp ph n, khi xác đ nh ầ ọ ầ ự ứ ễ ệ ế ạ ể ủ ế ố ứ ằ ế ố góp ph n quan tr ng nh t. ứ ử ụ góp ph n, s d ng nghiên c u ộ có liên quan b ng cách nghiên c u m t ơ ỏ ọ ữ i đa nh ng y u t L u ý: ả ầ C n tham kh o tài li u ho c h i ý ki n chuyên gia đ xác đ nh tr ng tâm và ph m vi ứ ủ c a nghiên c u ầ N u ch a rõ s liên h và t m quan tr ng c a các y u t ế ố ph m vi nghiên c u d có nguy c b qua nh ng y u t ế ố ầ ố Đ rõ m i liên h và t m quan tr ng c a các y u t ằ ệ ố thăm dò nh m phát hi n t ố ượ ố ng. s ít đ i t
ầ ứ ầ
ự ầ ọ
ầ ặ ấ ề ộ ề ươ ặ ề ả
ự ở ế ứ ế ệ ố ượ ấ ỉ ể ặ ề ả ấ ọ
Xây d ng ph n đ t v n đ ầ Ph n đ u tiên trong m t đ c ề ươ quan tr ng b i vì nó đ t n n t ng cho s xây d ng ti p theo c a đ c ể ứ c u, giúp tìm ki m thông tin và báo cáo t ứ ạ ộ cho phép ch ra m t cách có h th ng t ứ ừ ế có th g t hái gì t
ế ứ ặ ấ ề ng nghiên c u là ph n đ t v n đ . Ph n này h t s c ủ ự ng nghiên ả ể ừ các nghiên c u khác đ có th tham kh o và ề c nghiên c u và chúng ta i sao v n đ này đ k t qu nghiên c u. Đi u này là r t quan tr ng khi chúng ta trình
ủ ộ ủ ồ ế ứ bày nghiên c u c a chúng ta cho các thành viên c a c ng đ ng và các nhân viên, cán ạ ộ b và lãnh đ o ngành y t .
ạ ả ẻ ứ
ầ ọ
xã h i, văn hoá , tình tr ng s c kho và y t ế ứ
ấ ủ ể ế ấ ấ ề ự ng có liên quan đ n v n đ nghiên c u. ữ ự ệ ễ ề ố t gi a th c ti n và đi u mong mu n)
ề ả chính nh h
ặ ế ứ ướ c ả ạ ứ ộ
ư ế ưở ế ố ng đ n v n đ ướ ượ ử ụ c s d ng tr i pháp đã đ ớ ả i sao c n gi i pháp m i hay c n m t nghiên c u m i ọ ứ ẽ ẽ ả i ả ạ ề ứ
ấ ả c đây ho c k t qu các nghiên c u tr ầ nghiên c u và thông tin này s giúp gi i câu h i nghiên c u nh th nào? ủ ư ế ọ ế ầ ữ ệ ầ ị ỏ t c n nêu ra đ nh nghĩa c a nh ng khái ni m quan tr ng c a nghiên

