intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học – Chương 3: Phương pháp nghiên cứu định tính

Chia sẻ: Bình Yên | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:25

435
lượt xem
46
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Phương pháp nghiên cứu khoa học – Chương 3: Phương pháp nghiên cứu định tính" cung cấp cho người học các kiến thức: So sánh pp định tính và định lượng, thảo luận nhóm, dữ liệu và thu thập dữ liệu định tính, kết nối dữ liệu, phỏng vấn sâu,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học – Chương 3: Phương pháp nghiên cứu định tính

  1. Phương pháp nghiên cứu khoa học Ch­¬ng 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH
  2. Phương pháp nghiên cứu khoa học NC  định tính trong xây dựng lý thuyết KH  Phương pháp và công cụ NC định tính Phương pháp nghiên cứu định tính: ­ Là pp NC qui nạp ­Là  pp  NC  dựa  vào  quá  trình  thu  thập  và  phân  tích  dữ  liệu không dựa trên các số lượng có thể đo, đếm được ­­ Trả lời câu hỏi”cái gì”, “tại sao”, “bằng cách nào” ­­  Mục  đích  sử  dụng:  để  thăm  dò,  để  phát  triển,  để  tăng thêm sự hiểu biết
  3. Phương pháp nghiên cứu khoa học  NC  định tính trong xây dựng lý thuyết KH  Phương pháp và công cụ NC định tính Phương pháp nghiên cứu ­Phương  pháp  GT  (Grounded  Theory):  xây  dựng  lý  thuyết  khoa  học,  dựa  trên  dữ  liệu,  thông  qua  việc  thu  thập,  so  sánh,  dữ  liệu  để  nhận  dạng,xây  dựng  và  kết  nối các khái niệm với nhau nhằm tạo thành lý thuyết   KH ­­  GT  là  pp  xây  dựng  lý  thuyết  dựa  vào  quá  trình  thu  thập và phân tích dữ liệu một cách hệ thống
  4. Phương pháp nghiên cứu khoa học ­Các điểm cần lưu ý: + Các KN cần xây dựng & liên hệ với nhau +  Thu  thập  và  phân  tích  dữ  liệu  là  2  quá  trình  liên hệ mật thiết với nhau + Phân tích phải thông qua quá trình so sánh liên  tục và chặt chẽ + Mô hình nghiên cứu và sự thay đổi của chúng  phải được xem xét, kiểm tra cẩn thận   +  Quá  trình  nghiên  cứu  phải  được  gắn  với  lý  thuyết + Các ý tưởng cần được ghi chú cẩn thận
  5. Phương pháp nghiên cứu khoa học    Phương  pháp  tình  huống  (Case  study  reseach)  ­­  Là  cách  thức  xây  dựng  lý  thuyết  từ  dữ  liệu  ở  dạng đơn hoặc đa tình huống ­­ Qui trình: ­+ Xác định câu hỏi nghiên cứu ­+ Chọn tình huống ­+ Chọn phương pháp thu thập dữ liệu ­+ Tiến hành thu thập dữ liệu tại hiện trường ­+ Phân tích dữ liệu ­+ Xây dựng giả thuyết, so sánh với lý thuyết đã có
  6. Phương pháp nghiên cứu khoa học So sánh pp định tính và định lượng PP định tính ­Nhấn mạnh sự hiểu biết ­Tập trung vào sự hiểu biết  từ quan điểm của người cung cấp thông tin ­Cách tiếp cận qua lý lẽ và giải thích ­Quan sát và đo lường trong khung cảnh tự nhiên ­Cách nhìn chủ quan của người trong cuộc và gần gũi ­ với các dữ liệu ­Định hướng thăm dò ­Quá trình được định hướng ­Lập luận viễn cảnh ­Khái quát hoá qua so sánh các đặc tính và bối cảnh ­ của một tổ chức cá biệt
  7. Phương pháp nghiên cứu khoa học So sánh pp định tính và định lượng PP định lượng ­nhấn mạnh vào thử nghiệm và kiểm tra ­Tập trung vào cơ sở lập luận hoặc các nguyên nhân  của các sự kiện xã hội  ­Cách tiếp cận phê phán và logich ­Đo lường kiểm chứng ­Cách nhìn khách quan của người ngoài cuộc  cách xa dữ liệu ­Suy diễn giả thuyết ­ tập trung kiểm tra giả thuyết ­Kết quả được định hướng ­Phân lập và phân tích ­Khái quát hoá quan hệ tổng thể
  8. Phương pháp nghiên cứu khoa học    Công cụ nghiên cứu thông dụng ­ Thảo luận tay đôi ­­ Thảo luận nhóm ­­ Quan sát
  9. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Phương pháp quan sát (Observation method)  ­­ Là cách thức thu thập dữ liệu thông qua quan sát  trực tiếp (bằng mắt) đối tượng nghiên cứu ­­ Các dạng quan sát: ­+ Tham gia vào nhóm – bí mật ­+ Tham gia vào nhóm – công khai -+Tham gia thụ động (chỉ quan sát đối tượng) ­+ Chỉ quan sát, không tham gia hoạt động của nhóm
  10. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Thảo luận tay đôi  ­­ Là cách thức thu thập dữ liệu thông qua thảo luận  trực tiếp với đối tượng nghiên cứu ­ Áp dụng trong trường hợp ­+ Chủ đề, nội dung NC có tính cá nhân, nhạy cảm ­+  Do tính chất, đặc điểm ..của đối tượng -+ Do tính chất cạnh tranh của đối tượng ­+    Do  tính  chuyên  môn  của  vấn  đề  (phỏng  vấn  chuyên gia)
  11. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Thảo luận nhóm  ­­ Là cách thức thu thập dữ liệu thông qua thảo luận   với  một  nhóm  đối  tượng  nghiên  cứu,  có  người  hướng  dẫn  (người  điều  khiển  chương  trình  thảo  luận) ­Mục đích: ­+ Tạo ý tưởng NC ­+ Tìm hiểu từ ngữ mà đối tượng nói về vấn đề NC ­+ Tìm hiểu nhận thức, nhu cầu, thái độ và động cơ  của đối tượng ­+  Bổ  sung,  làm  rõ  thêm  thông  tin  thu  được  từ  NC  định lượng
  12. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Thảo luận nhóm  ­­ Là cách thức thu thập dữ liệu thông qua thảo luận   với  một  nhóm  đối  tượng  nghiên  cứu,  có  người  hướng  dẫn  (người  điều  khiển  chương  trình  thảo  luận) ­ Áp dụng trong trường hợp ­+ Chủ đề, nội dung NC có tính cá nhân, nhạy cảm ­+  Do tính chất, đặc điểm ..của đối tượng -+ Do tính chất cạnh tranh của đối tượng ­+    Do  tính  chuyên  môn  của  vấn  đề  (phỏng  vấn  chuyên gia)
  13. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Thảo luận nhóm  Yêu cầu với người hướng dẫn thảo luận nhóm ­ Hiểu rõ mục tiêu, nội dung của cuộc nghiên cứu ­ Có kinh nghiệm ­Có  kiến  thức  về  tâm  lý  để  nhận  biết  được  diễn  biến  tâm  lý  đối  tượng,  bầu  không  khí  trong  thảo  luận  ­ Có sự nhiệt tình và tinh thần trách nhiệm ­Chịu  trách  nhiệm  nghiên  cứu,  tuyển  chọn  thành  viên tham gia thảo luận ­ Cần  có  sự chuẩn bị trước về nội dung (câu hỏi),  kịch bản của buổi thảo luận
  14. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Các bước tiến hành thảo luận nhóm Xác định thông tin  Tiến hành thảo luận    cần  thu thập Xác lập câu hỏi chính Xem lại kết quả và  để thảo luận phân tích dữ liệu Xây dựng chương trình Tổng hợp dữ liệu và    (kịch bản) lên kế hoạch  cho hành động tiếp theo 
  15. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Câu hỏi thảo luận nhóm  ­ Câu hỏi mở đầu: để làm quen ­­  Câu hỏi giới thiệu: chủ đề thảo luận; giúp các thành viên  có cơ hội thể hiện khả năng , kinh nghiệm liên quan đến chủ  đề ­­ Câu hỏi chuyển tiếp: ­­  Câu hỏi chính: liên quan trực tiếp đến nội dung của chủ  đề thảo luận, cung cấp thông tin cần thu thập ­­ Câu hỏi kết thúc: xác định điểm cần nhấn mạnh, kết thúc ­Lưu ý: + Đặt câu hỏi rõ ràng, đơn giản, đơn nghĩa ­            + Tránh hỏi “tại sao”, câu hỏi quá riêng tư;  ­            +  Cẩn trọng trong việc đưa ra các ví dụ
  16. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Câu hỏi thảo luận nhóm VD: Tránh câu hỏi “tại sao?” Tránh hỏi:  Tại sao anh/chị lại thích loại sản phẩm này? Tách thành: ­ Câu hỏi về sự  ảnh hưởng: Điều gì khiến anh/chị thích loại  sản phẩm này? ­­ Câu hỏi về thuộc tính sản phẩm: Anh/ chị thích những đặc  điểm gì của sản phẩm này?    
  17. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Câu hỏi thảo luận nhóm Báo cáo kết quả thảo luận nhóm ­  Tổng  hợp  một  số  thông  tin  có  tính  chung  nhất,  được đa số các thành viên tham gia bày tỏ sự nhất trí ­Đánh  giá  đặc  điểm  về  nhân  khẩu  học  và  hành  vi  của những người tham gia để khái quát về mức độ  đại diện của nhóm người này ­ Ghi lại, đánh giá lại những tuyên bố tiêu biểu ­ Chỉ ra những toàn bộ những vấn đề nổi rõ, những  ý  kiến  có  sự  khác  nhau.  Cần  có  những  trích  dẫn  nguyên văn để làm minh chứng
  18. Phương pháp nghiên cứu khoa học    Phỏng  vấn  sâu  (tay  đôi)­  in­depth  interviews  ­  Là phương pháp thu thập dữ liệu qua đặt câu hỏi  trực tiếp với một đối tượng cụ thể ­  Mục  đích:  hiểu  xem  đối  tượng  làm,  suy  nghĩ  hay  cảm thấy gì về một vấn đề (nghiên cứu) nhất định  ­Khi nào cần phỏng vấn sâu: ­+ Khi cần tìm hiểu chi tiết ­+ Đề cập đến những vấn đề nhạy cảm ­+ Cần tránh áp lực xã hội ­
  19. Phương pháp nghiên cứu khoa học Các bước tiến hành phỏng vấn sâu + Nắm chắc mục đích, nội dung thông tin cần thu  thập + Nghiên cứu đối tượng phỏng vấn + Lập kế hoạch: thời gian, địa điểm, câu hỏi + Liên hệ với đối tượng + Tiến hành phỏng vấn + Phân tích thông tin + Xác thực thông tin + Báo cáo kết quả  
  20. Phương pháp nghiên cứu khoa học   Phỏng vấn sâu   Loại câu hỏi:    đóng, mở, bán cấu trúc  (tại sao  như  vậy?  Giải  thích  rõ  hơn?  Có  thể  cho  ví  dụ  cụ  thể?..) Hỏi những vấn đề nhạy cảm: + Giấu dưới dạng câu hỏi khác + Có thể nói rõ thái độ trước khi hỏi + Đặt câu hỏi theo cách khác + Đưa ra dạng câu hỏi đóng để đối tượng lựa chọn  không cần phải nói ra
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0