ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
Ch¬ng 2 Ch¬ng 2
Ứ Ứ Ế Ế THI T KÊ NGHIÊN C U THI T KÊ NGHIÊN C U
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ấ ề ấ ề
ứ ứ
ọ ề ặ ọ ề ặ
ứ ứ ấ ề ấ ề ữ ữ
ế ế
ủ ủ
ầ ầ
ấ ấ ặ ặ ủ ể ủ ể ộ ấ ộ ấ
ượ ượ
ứ ứ
ề ề
ầ ầ
ỏ ỏ
c 2 yêu c u: c 2 yêu c u:
ệ ệ
ặ ặ
ọ ọ
c) c) ạ i 2 d ng: ạ i 2 d ng:
ủ ủ
ấ ấ ấ ấ ầ ầ
2.1.2.1. V n đ nghiên c u V n đ nghiên c u ậ ạ ậ ạ Qui trình nh n d ng v n đ nghiên c u Qui trình nh n d ng v n đ nghiên c u ề ậ ộ ứ V n đ nghiên c u là nh ng n i dung khoa h c v m t lý lu n ề ậ ứ ộ V n đ nghiên c u là nh ng n i dung khoa h c v m t lý lu n ộ ả ầ ễ ự i quy t theo yêu c u c a m t ho c th c ti n c n xem xét gi ộ ả ầ ễ ự ho c th c ti n c n xem xét gi i quy t theo yêu c u c a m t ch th nào đó. ch th nào đó. ả M t v n đ nghiên c u ph i th a mãn đ ả M t v n đ nghiên c u ph i th a mãn đ ặ ớ t, ho c tính m i + Có tính khác bi ặ ớ + Có tính khác bi t, ho c tính m i + + Có ý nghĩa (giá tr )v m t khoa h c ho c th c ti n ị ề ặ ự ễ Có ý nghĩa (giá tr )v m t khoa h c ho c th c ti n ị ề ặ ự ễ ệ ượ ự ả + Có tính kh thi ( + Có tính kh thi ( ả th c hi n đ ệ ượ ự th c hi n đ ể ướ ứ ề V n đ nghiên c u có th d V n đ nghiên c u có th d ể ướ ứ ề ớ ề + V n đ nguyên th y (m i) original research ớ ề + V n đ nguyên th y (m i) original research ề ặ ạ i (khác) – replication research + V n đ l p l + V n đ l p l ề ặ ạ i (khác) – replication research
ươ
ứ
Ph
ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ề ề ậ ậ ạ ạ ấ ấ
Mô hình nh n d ng v n đ nghiên c u ứ ứ Mô hình nh n d ng v n đ nghiên c u
ề
ừ
ồ
Theo dõi lý thuy tế •Trong cùng ngành •Trong nhi u ngành
ự ễ Theo dõi th c ti n • Nghiên c u s b ứ ơ ộ • T các ngu n th.tin
ấ
ề
ứ
V n đ nghiên c u •Trong m t ngành ộ •Đa ngành
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ề ề
ấ ấ
ậ ậ
ạ ạ
ồ ồ
ứ Các ngu n nh n d ng v n đ nghiên c u ứ Các ngu n nh n d ng v n đ nghiên c u
ế ế ệ ệ ế ế ọ ọ ọ ọ • Các tài li u khoa h c lý thuy t (h c thuy t) Các tài li u khoa h c lý thuy t (h c thuy t)
ứ ứ ề ề • Các công trình nghiên c u: sách, đ tài, bài Các công trình nghiên c u: sách, đ tài, bài
báobáo
ứ ứ • Các công trình nghiên c u th c t ự ế Các công trình nghiên c u th c t ự ế
ươ ươ ệ ệ ề ề • Các ph Các ph ng ti n truy n thông ng ti n truy n thông
ự ễ ự ễ ủ ủ • Th c ti n ho t đ ng c a ch th ủ ể ạ ộ Th c ti n ho t đ ng c a ch th ủ ể ạ ộ
• Các chuyên gia Các chuyên gia
ự ế ạ ộ ủ ề ệ ộ S bi n đ ng c a đi u ki n ho t đ ng ự ế ạ ộ ủ ề ệ ộ • S bi n đ ng c a đi u ki n ho t đ ng
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ỏ ỏ
ị ị ầ ầ ạ ạ ề ề c v n đ NC, c n xác đ nh c v n đ NC, c n xác đ nh
ứ ứ
ụ ụ ỏ ỏ
c và trình bày d c và trình bày d
ế ế ỏ ỏ
ướ ạ ướ ạ ứ ứ ng pháp gi ng pháp gi ả ờ ả ờ ươ ươ ng tr l ng tr l
ế ế
ứ Câu h i nghiên c u ứ Câu h i nghiên c u Sau khi nh n d ng đ ượ ấ ậ Sau khi nh n d ng đ ượ ấ ậ ứ ượ c m c tiêu nghiên c u (nghiên c u cái gì?) đ ứ ượ đ c m c tiêu nghiên c u (nghiên c u cái gì?) ụ ạ ụ ể ầ Câu h i NC chính là các m c tiêu c th c n đ t ụ ạ ụ ể ầ Câu h i NC chính là các m c tiêu c th c n đ t ỏ ượ i d ng câu h i. đ ỏ ượ i d ng câu h i. đ ưở ấ ớ ẽ ả ng r t l n đ n Câu h i nghiên c u s nh h ưở ấ ớ ẽ ả Câu h i nghiên c u s nh h ng r t l n đ n ề ế ấ ả ế ị i quy t v n đ NC quy t đ nh ph ề ế ấ ả ế ị i quy t v n đ NC quy t đ nh ph ộ ệ ố ỏ ướ ị i câu h i NC theo m t h th ng Đ nh h ỏ ộ ệ ố ướ ị Đ nh h i câu h i NC theo m t h th ng ả ẽ nào đó s giúp hình thành gi ả ẽ nào đó s giúp hình thành gi
thuy t và mô hình NC thuy t và mô hình NC
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ệ ệ ệ ệ
ứ ứ ậ ậ ế ố ế ố
ướ ướ
ế ế ạ ạ ậ ậ c trong ti n hành nghiên c trong ti n hành nghiên ệ t cho vi c thu th p, ệ t cho vi c thu th p,
ườ ườ
ố ố
ự ự ệ ệ
ứ ế ế 2.2. 2.2. Thi t k nghiên c u Thi ứ ế ế t k nghiên c u ề ế ắ Là s p x p các đi u ki n cho vi c thu th p và phân ề ắ ế Là s p x p các đi u ki n cho vi c thu th p và phân ằ ộ ữ ệ tích d li u theo m t cách th c nh m k t n i thích ằ ộ ữ ệ tích d li u theo m t cách th c nh m k t n i thích ứ ụ ụ ớ ợ h p v i m c tiêu/ m c đích nghiên c u ứ ụ ớ ụ ợ h p v i m c tiêu/ m c đích nghiên c u ệ ế ự Là vi c xây d ng các b ệ ế ự Là vi c xây d ng các b ế ấ ứ c u, c u thành k ho ch chi ti ế ấ ứ c u, c u thành k ho ch chi ti ữ ệ ượ ng và phân tích d li u đo l ữ ệ ượ ng và phân tích d li u đo l ứ ẽ ữ ả ệ i nghiên c u s Là vi c phác th o nh ng gì ng ữ ả ệ ứ ẽ Là vi c phác th o nh ng gì ng i nghiên c u s ự ệ th c hi n trong su t quá trình hình thành và th c ự ệ th c hi n trong su t quá trình hình thành và th c ứ hi n nghiên c u ứ hi n nghiên c u
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ứ ứ
ạ ạ ứ ứ
ế ế ế ế ộ ụ ể ủ ộ ụ ể ủ ứ ứ
ả ả ụ ụ ả ả , gi , gi i thích nhân i thích nhân
ả ự ả ự
ạ ạ ắ ắ
ề ề ố ố
ệ ệ , thí nghi m , thí nghi m
ườ ườ ng pháp thu th p d li u: ng pháp thu th p d li u: ưở ự ả ưở ự ả ế ố ế ố ố ố ự ế ng NC: th c t ự ế ng NC: th c t ậ ữ ệ ậ ữ ệ ế ng đ n các bi n s ng ế ng đ n các bi n s ng ườ i ườ i
ứ :: ứ t k nghiên c u Phân lo i thi t k nghiên c u Phân lo i thi Theo m c đ c th c a câu h i NC: nghiên c u ỏ Theo m c đ c th c a câu h i NC: nghiên c u ỏ ứ khám phá nghiên c u chính th c ứ khám phá nghiên c u chính th c Theo m c đích NC: báo cáo, mô t Theo m c đích NC: báo cáo, mô t ả qu , d đoán nhân qu ả qu , d đoán nhân qu ạ ể ờ ờ Theo th i gian: th i đi m, ng n h n, dài h n ờ ạ ể ờ Theo th i gian: th i đi m, ng n h n, dài h n ạ Theo ph m vi đ tài: NC th ng kê, NC tình hu ng ạ Theo ph m vi đ tài: NC th ng kê, NC tình hu ng Theo môi tr Theo môi tr ươ Theo ph ươ Theo ph Theo năng l c nh h Theo năng l c nh h NCNC
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ự ự ụ ụ
ứ ứ
ứ ứ ả ả
ả ả ươ ươ ạ ạ ị ị
ể ế ể ế ươ ươ ng pháp đ ti p ng pháp đ ti p
ẫ ẫ ớ ố ượ ớ ố ượ ươ ươ
ứ 2.3. 2.3. Xây d ng mô hình nghiên c u Xây d ng mô hình nghiên c u ứ ụ ệ ị Xác đ nh m c tiêu và nhi m v ệ ị ụ Xác đ nh m c tiêu và nhi m v ứ ạ ị Xác đ nh lo i hình nghiên c u: nghiên c u thăm ạ ứ ị Xác đ nh lo i hình nghiên c u: nghiên c u thăm ứ , nghiên c u nhân qu dò, nghiên c u mô t ứ , nghiên c u nhân qu dò, nghiên c u mô t ứ ị ng pháp nghiên c u: đ nh tính, Xác đ nh lo i ph ứ ị Xác đ nh lo i ph ng pháp nghiên c u: đ nh tính, ượ ị ng đ nh l ượ ị ng đ nh l ị Xác đ nh m u nghiên c u, ph ị Xác đ nh m u nghiên c u, ph ậ c n v i đ i t ậ c n v i đ i t ị Xác đ nh ph ị Xác đ nh ph
ứ ứ ứ ng nghiên c u ứ ng nghiên c u ữ ệ ử ng pháp x lý d li u ữ ệ ử ng pháp x lý d li u
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ổ ổ
ệ ệ
ượ ượ ứ ứ
ể ể ị ị
ư ư ể ể
ề ề ủ ề ủ ề
ơ ở ơ ở
ườ ườ ự ự ứ ứ
ế 2.4. 2.4. T ng quan lý thuy t T ng quan lý thuy t ế ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ữ ệ ưở ồ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ưở ồ ữ ệ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ươ ủ ề ả ng các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph t ươ ủ ề ả các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph ng t ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ả ệ ớ qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ớ ệ ả qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ổ ổ
ệ ệ
ượ ượ ứ ứ
ể ể ị ị
ư ư ể ể
ề ề ủ ề ủ ề
ơ ở ơ ở
ườ ườ ự ự ứ ứ
ế 2.4. 2.4. T ng quan lý thuy t T ng quan lý thuy t ế ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ữ ệ ưở ồ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ưở ồ ữ ệ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ươ ủ ề ả ng các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph t ươ ủ ề ả các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph ng t ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ả ệ ớ qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ớ ệ ả qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ổ ổ
ệ ệ
ượ ượ ứ ứ
ể ể ị ị
ư ư ể ể
ề ề ủ ề ủ ề
ơ ở ơ ở
ườ ườ ự ự ứ ứ
ế 2.4. 2.4. T ng quan lý thuy t T ng quan lý thuy t ế ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ữ ệ ưở ồ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ưở ồ ữ ệ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ươ ủ ề ả ng các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph t ươ ủ ề ả các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph ng t ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ả ệ ớ qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ớ ệ ả qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ổ ổ
ệ ệ
ượ ượ ứ ứ
ể ể ị ị
ư ư ể ể
ề ề ủ ề ủ ề
ơ ở ơ ở
ườ ườ ự ự ứ ứ
ế 2.4. 2.4. T ng quan lý thuy t T ng quan lý thuy t ế ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ệ 2.4.1. Khái ni m, vai trò ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ề ủ ề ệ ọ ọ ệ Khái ni m: là vi c ch n l c các tài li u v ch đ ữ ệ ưở ồ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ưở ồ ữ ệ ng, d li u và NC; trong đó bao g m thông tin, ý t ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ể ộ ằ c trình bày trên m t quan đi m nào b ng ch ng đ ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ễ ụ đó đ hoàn thành các m c tiêu đã xác đ nh, hay di n ươ ủ ề ả ng các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph t ươ ủ ề ả các quan đi m v ch đ đó cũng nh ph ng t ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ộ pháp xem xét ch đ đó; và đánh giá m t cách hi u ệ ả ệ ớ qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ớ ệ ả qu các tài li u này trên c s liên h v i nghiên ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng ệ ứ i nghiên c u đang th c hi n c u mà ng
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ứ ứ i nghiên c u nh n d ng đ i nghiên c u nh n d ng đ
ủ ổ ủ ổ ườ ườ ư c và ch a làm đ ư c và ch a làm đ
ề ả ề ả ị ị ế ế ế ế
ớ ớ
ự ự ể ể ế ế ị ị
ươ ươ ậ ậ ớ ế ớ ế ệ ệ ứ ủ ứ ủ ơ ở ơ ở ả ả ả ả
ế •Vai trò c a t ng quan lý thuy t Vai trò c a t ng quan lý thuy t ế • Giúp ng ữ ượ ạ ậ c nh ng gì Giúp ng ậ ượ ạ ữ c nh ng gì ở ệ ượ ể ượ c đ phát hi n “khe h đã làm đ ượ ể ở ệ ượ c đ phát hi n “khe h đã làm đ nghiên c uứ ”” nghiên c uứ ế • Giúp xây d ng n n t ng lý thuy t cho mô hình, Giúp xây d ng n n t ng lý thuy t cho mô hình, ế ả ặ ơ ở ể thuy t, ki m đ nh lý thuy t; ho c c s đ xây gi ặ ơ ở ể ả gi thuy t, ki m đ nh lý thuy t; ho c c s đ xây ứ ế ự d ng lý thuy t m i làm tăng thêm ki n th c ứ ế ự d ng lý thuy t m i làm tăng thêm ki n th c ứ • Giúp xác đ nh rõ và đúng ph ng pháp nghiên c u Giúp xác đ nh rõ và đúng ph ứ ng pháp nghiên c u ệ • Có c s cho vi c bi n lu n, phân tích, so sánh Có c s cho vi c bi n lu n, phân tích, so sánh ệ ế k t qu nghiên c u c a mình v i k t qu đã có ế k t qu nghiên c u c a mình v i k t qu đã có
ươ ứ Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c
ị ị ừ ừ
ế ế ệ ệ
ớ ớ ụ ụ ệ ệ ệ ệ i gi i gi i thi u, m c i thi u, m c ờ l t kê ,đ c nhanh tài li u ( ờ l t kê ,đ c nhanh tài li u (
ế ế ơ ồ ổ ế ế ơ ồ ổ
ế ế ủ ế t các TL ch y u, quan tr ng ủ ế t các TL ch y u, quan tr ng ầ ế ầ ế ệ literature map) literature map) t k s đ t ng k t tài li u ( ệ t k s đ t ng k t tài li u ( ọ ắ ọ ắ ắ ổ t, t ắ ổ t, t
ứ ứ ọ ọ
ướ ướ
ự ầ ự ầ ng chính đã đ ng chính đã đ ự t NC c a mình, s khác bi ự t NC c a mình, s khác bi ch c theo danh ch c theo danh ượ c ượ c c NC c NC t, tính t, tính