1
PGS.T S. Nguyên Thu Thuy
Khoa Quan triKinh doanh - FTU
Chương 3
PHÂN TÍCH
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
3.1 Khái niệm
• BCTC là những báo cáo tổng hợp nhất vềtình hình tài chính
của doanh nghiệp nhưtài sản, vốn chủsởhữu và công nợ,
kết quảkinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp.
• BCTC cung cấp các thông tin kinh tế-tài chính chủyếu cho
người sửdụng thông tin kếtoán trong việc đánh giá, phân
tích và dựđoán tình hình tài chính, kết quảhoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp.
• BCTC là những báo cáo mang tính bắt buộc do Nhà nước
quy định.
• Tóm lại, BCTC là sản phẩm quan trọng nhất của quy trình
kếtoán, là công cụcơbản đểcông bốthông tin kếtoán của
DN.
2
3.2 Mục đích
• Mục đích của BCTC là cung cấp thông tin vềtình hình tài chính,
tình hình kinh doanh và các luồng tiền của DN, đáp ứng nhu
cầu hữu ích cho sốđông người sửdụng. Báo cáo tài chính phải
cung cấp những thông tin của DN về:
–Tài sản
–Nợphải trả
–Vốn chủsởhữu
–Doanh thu, thu nhập khác, chi phí, lãi và lỗ
–Thuếvà các khoản nộp Nhà nước
–Tài sản khác có liên quan đến đơn vịkếtoán
–Các luồng tiền
3.3 Hệ thống báo cáo tài chính
Hệthống BCTC tổng hợp gồm 4 biểu mẫu báo cáo
•Bảng cân đối k ếtoán Mẫu sốB 01-DN
•Báo cáo k ết quảHĐKD Mẫu sốB 02-DN
•Báo cáo lưu chuyển tiền tệMẫu sốB 03-DN
•Bản thuyết minh BCTC Mẫu sốB 09-DN
Đối với công ty mẹvà tập đoàn thì phải lập BCTC hợp
nhất.
3
3.4 Báo cáo tài chính và ngành kinh doanh
Ngành nghềkinh doanh sẽ ảnh hưởng đến
kết cấu báo cáo tài chính, một sốngành
kinh doanh chính:
– Ngành dịch vụ
– Ngành sản xuất công nghiệp, hàng tiêu dùng
– Ngành xây dựng, đóng tầu, trồng rừng
– Ngành thương mại, xuất nhập khẩu
– Tài chính, ngân hàng
3.5 Ngành dịch vụ
• Tỷtrọng đầu tưtài sản cốđịnh lớn, đặc biệt lớn
trong giai đoạn mới hoạt động.
• Tỷtrọng tài sản ngắn hạn ít, nhưng có xu hướng
tăng lên cùng với thời gian hoạt động của doanh
nghiệp.
• Dòng tiền tương đối ổn định, rõ ràng, dễdựbáo
trừmột sốdoanh nghiệp có tỷtrọng đầu tưtài
chính lớn
• Giá vốn tương đối ổn định, ít phụthuộc vào vật
liệu cơbản hơn so với các ngành khác.
4
3.6 Ngành sản xuất công nghiệp
• Tài sản cốđịnh lớn, và có xu hướng giảm dần
tỷtrọng.
• Hàng tồn kho lớn, có kết cấu phức tạp. Biến
động giá hàng tồn kho ảnh hưởng lớn đến kết
quảkinh doanh của doanh nghiệp.
• Giá vốn phụthuộc vào giá vật liệu cơbản.
• Doanh thu biến động theo tỷlệlạm phát (tốc
độtùy theo ngành).
• Cần nghiên cứu kỹmối quan hệgiá vốn và
doanh thu khi dựbáo lợi nhuận
3.7 Ngành xây dựng, bất động sản
•Chu kỳ kinh doanh dài, hạch toán treo chi phí, doanh thu
hạch toán theo tiến độthi công.
• Cơ chế hạch toán khá phức tạp, chú ý tài khoản chi phi
SXKD dở dang, tài khoản XDCB dởdang, xem xét sựbiến
động tương ứng với tài khoản khách hàng trảtrước.
• Phân tích các chỉsốdoanh nghiệp bất động sản không phản
ánh đủgiá trịcủa doanh nghiệp.
•Đểđịnh giá doanh nghiệp BĐS phải định giá danh mục BĐS
theo giá trịhợp lý (giá trịsổsách không phản ánh đầy đủgiá
trịhợp lý của BĐS)
• Kết quả kinh doanh của DN BĐS phụ thuộc nhiều vào lãi
suất ngân hàng và tinh hinh kinh tếvĩ mô.
5
3.8 Ngành thương mại, xuất nhập khẩu
• Các doanh nghiệp thương mại, kinh doanh XNK có
ty trong Tài sản ngắn hạn lớn, tỷtrọng TSCĐ thấp
(trừDN có hoạt động chếbiến).
• Kết quảkinh doanh phụthuộc vào:
– Phụ thuộc nhiều vào giá hàng hóa trên thị trường
quôc tê
– Rủi ro tỷ giá (thường cao)
– Rủi ro lãi suất (thường thấp hơn khu vực SX và
khu vực dịch vụ)
3.9 Một số thủ thuật làm đẹp báo cáo tài chính
•Một sốthủthuật điều chỉnh doanh thu trong kỳ
–Tăng cường bán hàng bằng cách ưu đãi tín dụng,
bán hàng giảm giá cho khách hàng.
–Đẩy mạnh (trì hoãn) hạch toán nhanh các khoản
doanh thu có lãi lớn (doanh nghiệp chu kỳ kinh
doanh dài).
– Trì hoãn hạch toán doanh thu hàng bán bịtrảlại.
– Bán các tài sản có giá trịkinh tếcao đểthu lợi
nhuận bất thường (nhà, đất, thanh lý tầu…).
– Hạch toán các khoản doanh thu không chắc chắn.