intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Tài chính công: Chương 1 - Nguyễn Thế Khang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

2
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Tài chính công" Chương 1 - Tổng quan về tài chính công, được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp sinh viên nắm được những kiến thức như: Thảo luận về tài chính công với các hệ tư tưởng khác nhau; Hiểu rõ được khái niệm về tài chính công, chính phủ và họat động tài chính của CP; Nắm bắt sơ bộ hệ thống tài chính công của Việt Nam và đối tượng môn học; Làm rõ các thuật ngữ “Tài chính công” và “Tài chính nhà nước”; Thảo luận nắm bắt từng vấn đề đã học theo các bài tập tình huống. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính công: Chương 1 - Nguyễn Thế Khang

  1. HỌC PHẦN TÀI CHÍNH CÔNG GIỚI THIỆU GIẢNG VIÊN Tên: Nguyễn Thế Khang. Học vị: Tiến sĩ – Giảng viên chính Đơn vị công tác: Bộ môn Tài chính công, Khoa Thuế - Hải Quan, UFM. Số điện thoại/Zalo/Facebook: 0977 605 609. Email: nguyenthekhang@ufm.edu.vn.
  2. ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT 1. THÔNG TIN CHUNG VỀ HỌC PHẦN Mã học phần: 010840. Số tín chỉ: 03 (45 tiết). Học phần nằm trong khối kiến thức ngành, trang bị cho người học những nền tảng lý thuyết về tài chính công. Phân bổ giờ tín chỉ: (1) Nghe giảng lý thuyết trên lớp: 23 tiết; (2) Làm bài tập, thảo luận trên lớp: 22 tiết; (3) Tự học: 90 tiết. Các điều kiện tham gia học phần: Đã nghiên cứu các học phần Kinh tế vi mô, Kinh tế vĩ mô, Lý thuyết Tài chính tiền tệ. Mục tiêu: Học phần nằm trong khối kiến thức ngành, trang bị cho sinh viên những nền tảng lý thuyết về tài chính công, vai trò của chính phủ đối với nền kinh tế hiện đại và các quan điểm đánh giá chính sách công. Môn học hướng đến việc phân tích quan điểm của cá nhân và chính phủ trong việc giải quyết các vấn đề như hàng hóa công, ngoại tác, phân phối lại thu nhập, chính sách thuế và vấn đề cân đối ngân sách.
  3. 2. KẾ HOẠCH GIẢNG DẠY
  4. 3. HỌC LIỆU 3.1 Tài liệu chính: GS. TS. Nguyễn Thị Cành, 2011, Tài chính công, NXB Đại học Quốc gia TP.HCM 3.2 Tài liệu tham khảo: (1). PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệu, TS. Trần Thị Vân Anh, 2020, Giáo trình Tài Chính Công, NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội; (2) GS. TS. Dương Thị Bình Minh, 2005, Tài chính công, NXB Tài chính.
  5. 4. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 4.1. Đánh giá quá trình (40%) Đáp ứng STT Nội dung đánh giá Phương pháp đánh giá Tỷ lệ chuẩn đầu ra học phần 1 Điểm chuyên cần Điểm danh 10% Phát biểu, đưa ý kiến thảo 2 Đóng góp xây dựng bài luận, làm bài tập tình huống 10% trên lớp 3 Thi giữa kỳ Làm bài trên giấy 20% Cộng 40% 4.2. Đánh giá kết thúc học phần (60%) Đáp ứng chuẩn STT Nội dung đánh giá Phương pháp đánh giá Tỷ lệ đầu ra học phần 1 Kiến thức Câu hỏi giáo khoa 40% 2 Kỹ năng Câu hỏi vận dụng 10% Mức tự chủ và chịu trách 3 Câu hỏi ý kiến cá nhân 10% nhiệm Cộng 60%
  6. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG Mục tiêu học chương: ❖ Thảo luận về tài chính công với các hệ tư tưởng khác nhau ❖ Hiểu rõ được khái niệm về tài chính công, chính phủ và họat động tài chính của CP ❖ Nắm bắt sơ bộ hệ thống tài chính công của Viêt Nam và đối tượng môn học ❖ Làm rõ các thuật ngữ “Tài chính công” và “Tài chính nhà nước” ❖ Thảo luận nắm bắt từng vấn đề đã học theo các bài tập tình huống.
  7. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.1. Tài chính công và hệ tư tưởng Từ khi nhà nước ra đời nền kinh tế xã hội được chia thành hai khu vực: - Khu vực công là KV phản ánh hoạt động KTCTXH do Nhà nước quyết định. - Khu vực tư là khu vực phản ánh các hoạt động do tư nhân quyết định. Nhà nước là được hình thành trên các hệ tư tưởng chính trị khác nhau vì thế sẽ có ảnh hưởng đến đặc điểm hình thành chính sách công, cụ thể: - Nhà nước chủ nô là tổ chức quyền lực chính trị của giai cấp chủ nô. - Nhà nước phong kiến là nhà nước của giai cấp địa chủ phong kiến. - Kiểu nhà nước tư sản. - Nhà nước xã hội chủ nghĩa
  8. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ Chính phủ chung của một quốc gia theo GFS (Hệ thống Thống kê Tài chính Chính phủ của IMF) bao gồm: Các cơ quan công quyền và các đơn vị trực thuộc, đó là những tổ chức thực hiện quyền lập pháp, tư pháp và hành pháp trong một vùng lãnh thổ. Khu vực Chính phủ chung thường bao gồm: Chính quyền TW, chính quyền bang (nếu có) và chính quyền địa phương. Theo Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) xây dựng, nền kinh tế của một quốc gia được chia thành hai khu vực: Khu vực công và khu vực tư nhân. Khu vực công bao gồm: Khu vực Chính phủ chung và các đối tượng do Chính phủ kiểm soát, thường là các doanh nghiệp công.
  9. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ
  10. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ 1.2.1. Quan điểm của chính phủ về tổ chức Xã hội được nhận thức như là một tổ chức tự nhiên. Mỗi cá nhân là một thành phần của tổ chức này và chính phủ có thể được xem như là trái tim của nó. Các mục tiêu của xã hội do Nhà nước đặt ra và Nhà nước đã hướng xã hội thực hiện các mục tiêu đó của họ. 1.2.2. Quan điểm của chính phủ về cơ chế Quan điểm này cho rằng chính phủ không là một bộ phận tổ chức của xã hội. Mọi người đều thừa nhận rằng chính phủ tồn tại là vì lợi ích của mọi người.
  11. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ 1.2.3. Chính phủ và sự can thiệp vào nền kinh tế. 1.2.3.1 Thất bại của thị trường ✓ Độc quyền ✓ Ngoại ứng ✓ Hàng hóa công cộng ✓ Thông tin bất cân xứng ✓ Sự bất ổn vĩ mô kinh tế
  12. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ 1.2.3. Chính phủ và sự can thiệp vào nền kinh tế. 1.2.3.2. Bất công của xã hội, hàng hóa khuyến dụng và phi khuyến dụng ✓ Bất công bằng xã hội: ✓ Hàng hóa khuyến dụng và không khuyến dụng
  13. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ 1.2.4. Chức năng của chính phủ trong nền kinh tế hiện đại ✓ Phân bổ lại nguồn lực nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế ✓ Phân phối lại thu nhập, đảm bảo công bằng xã hội ✓ Ổn định kinh tế vĩ mô ✓ Đại diện và giải quyết các mối quan hệ kinh tế quốc tế
  14. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ 1.2.5. Nguyên tắc can thiệp của Chính phủ vào nền kinh tế ✓ Tôn trọng thị trường, bù đắp khuyến khuyết của thị trường nhằm tạo ra sự phát triển, ổn định, hiệu quả. ✓ Lựa chọn hình thức can thiệp tối ưu: Nhà nước cần lựa chọn sử dụng các biện pháp thích hợp để can thiệp vào nền kinh tế sao cho thị trường ít bị méo mó nhất.
  15. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.2. Sơ lược về Chính phủ 1.2.6. Những hạn chế của chính phủ khi can thiệp vào nền kinh tế. ✓ Thiếu thông tin tin cậy ✓ Thiếu khả năng kiểm soát và nhận biết các phản ứng của đối tượng cần điều chỉnh. ✓ Thiếu khả năng kiểm soát bộ máy hành chính. ✓ Mặt trái của cơ chế đại diện trong quá trình ra quyết định
  16. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.3. Tài chính công và đối tượng của môn học Tài chính là các quan hệ kinh tế trong phân phối tổng sản phẩm xã hội dưới hình thức giá trị, thông qua đó tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đáp ứng nhu cầu tích lũy và tiêu dùng của các chủ thể trong nền kinh tế. Như vậy, tiền và tài chính là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Bản chất của tiền là hàng hóa đặc biệt. Bản chất tài chính là sự vận động của tiền, của các mối quan hệ giữa những tổ chức khác nhau thông qua tiền. Quỹ tiền tệ gắn với những chủ thể khác nhau sẽ có tài chính khác nhau.
  17. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.3. Tài chính công và đối tượng của môn học ✓ Quỹ tiền tệ gắn với cá nhân thì hình thành tài chính hộ gia đình, ✓ Quỹ tiền tệ gắn với doanh nghiệp, hình thành tài chính doanh nghiệp, ✓ Quỹ tiền tệ gắn với yếu tố nước ngoài thì hình thành tài chính quốc tế. ✓ Trên cơ sở đó, quỹ tiền tệ gắn với khu vực công hình thành tài chính công.
  18. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.3. Tài chính công và đối tượng của môn học Định nghĩa tài chính công của học thuyết cổ điển Theo quan niệm cổ điển, tài chính công là khoa học nghiên cứu những phương tiện mà một quốc gia sử dụng để tìm kiếm và sử dụng các nguồn lực (tài nguyên) cần thiết nhằm tài trợ cho các chi tiêu công bằng cách phân bổ cho mọi công dân những gánh nặng do chi tiêu công gây ra. Với định nghĩa này tài chính công có thể hiểu là: Thứ nhất, tài chính công là một khoa học nghiên cứu sự tài trợ cho chi tiêu công. Thứ hai, tài chính công là khoa học nghiên cứu sự phân bổ các gánh nặng của quốc gia.
  19. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.3. Tài chính công và đối tượng của môn học Định nghĩa tài chính công theo các quan niệm hiện đại Theo quan niệm mới, tài chính công gắn với vai trò của chính phủ trong sử dụng các nguồn lực (tài nguyên) để can thiệp và tác động có hiệu quả vào nền kinh tế. Với định nghĩa này tài chính công có chức năng rộng hơn. Thứ nhất, việc sử dụng chính sách thuế là để phát triển kinh tế, đảm bảo tính công bằng xã hội chứ không chỉ là để cung cấp tài nguyên phục vụ chi tiêu công của chính phủ. Thứ hai, việc thiết lập ngân sách phải đảm bảo thu và chi của Nhà nước phù hợp với nền kinh tế.
  20. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG 1.3. Tài chính công và đối tượng của môn học Tài chính công có các đặc điểm sau: ✓ Gắn liền với sở hữu nhà nước và quyền lực chính trị của nhà nước. ✓ Chứa đựng lợi ích chung, lợi ích công cộng. ✓ Hiệu quả không lượng hóa được. ✓ Phạm vi hoạt động rộng.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
261=>0