Bài giảng Tài chính công: Chương 4 - ThS. Nguyễn Thị Mỹ Hạnh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:45

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tài chính công - Chương 4: Hàng hóa công và chi tiêu công, cung cấp cho người học những kiến thức như Khái niệm và phân loại của hàng hoá công; Chủ thể cung cấp hàng hóa công; Xác định mức cung cấp hàng hoá công tối ưu; Các vấn đề liên quan đến chi tiêu công. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính công: Chương 4 - ThS. Nguyễn Thị Mỹ Hạnh

4.1 Khái niệm và phân loại của hàng hoá công HÀNG HÓA CÔNG VÀ 4.2 Chủ thể cung cấp hàng CHI TIÊU CÔNG hóa công 4.3 Xác định mức cung cấp hàng hoá công tối ưu 4.4 Các vấn đề liên quan đến chi tiêu công PREPARED BY NGUYỄN THỊ MỸ HẠNH
Khái niệm hàng hóa công Hai đặc tính:  Không cạnh tranh trong tiêu dùng (non-rival in consumption)  tăng thêm nhiều người tiêu dùng mà không làm giảm đi lợi ích sẵn có với những người đang sử dụng hiện hữu  chi phí biên đòi hỏi cho các đối tượng tiêu dùng tăng thêm là 0 hoặc rất nhỏ.  Không loại trừ (non-exclusive)  Không thể hoặc quá tốn kém đề cản trở người khác tiêu dùng hay tiếp nhận lợi ích của hàng hóa
Hàng hóa công cộng Hàng hóa công có 1 hoặc 2 thuộc tính:  Không cạnh tranh trong tiêu dùng  Không loại trừ Hàng hóa tư nhân có 2 thuộc tính: o Cạnh tranh o Loại trừ 05/10/24 3
Phân loại hàng hóa công  Tùy theo mức độ thỏa mãn 2 đặc tính của hàng hóa công: Hàng hóa công thuần túy Hàng hóa công không thuần túy  Hàng hóa công thuần túy  Hội đủ cả hai thuộc tính không tranh giành và không loại trừ.  Hàng hóa công không thuần túy  Chỉ có một trong hai thuộc tính trên + Hàng hóa công có thể loại trừ qua giá + Hàng hóa công có tính cạnh tranh 05/10/24 4
Phân loại hàng hóa công Tính cạnh tranh Có Không Tính Hàng hóa tư nhân Hàng hóa công Có -Nhà cửa, thức ăn không thuần túy loại -Con đường đông -Truyền hình cáp người có thu phí -Con đường thưa trừ người có thu phí Hàng hóa công không Hàng hóa công thuần túy thuần túy Không -Cá ở đại dương -Quốc phòng -Đường đông người -Pháp luật không thu phí
Những điểm đáng chú ý của hàng hóa công  Mặc dù mọi người tiêu thụ cùng một lượng hàng hóa công nhưng sự tiêu dùng này không nhất thiết được đánh giá ngang bằng nhau.  Sự phân loại hàng hóa công không mang tính tuyệt đối, nó phụ thuộc vào điều kiện thị trường và tình trạng công nghệ.  Hàng hóa công không thuần túy *** 05/10/24 6
Những điểm đáng chú ý của hàng hóa công  Sự phân loại hàng hóa công cộng và tư nhân KHÔNG hàm ý về SỰ SỞ HỮU.  Hàng hóa tư không thiết do khu vực tư sản xuất  Hàng hóa công không bắt buộc khu vực công cung cấp .  Một vài thứ không được quy ước như hàng hóa nhưng lại có tính chất của hàng hóa công. 05/10/24 7
SỰ THẤT BẠI CỦA KHU VỰC TƯ Vấn đề trong việc đạt hiệu quả Đối với hàng hóa Giaù Nhu caàu ñi laïi có thể loại trừ qua E giá (mà có chi phí biên sử dụng bằng Khaû 0), việc áp dụng A Toån thaát naên đặt giá tuy có thể P phuùc lôïi g caây thực hiện được caàu nhưng không có hiệu quả, vì gây ra 0 Qe QmQc Soá löôït ñi tổn thất xã hội qua caàu Soá löôït khoâng ñi 05/10/24 qua 8 caàu do thu phí
SỰ THẤT BẠI CỦA KHU VỰC TƯ Vấn đề trong việc đạt hiệu quả Khu vực tư cung cấp hàng hóa công làm tăng chi phí Giá E A P Chi phí giao dòch E B F C Chi phí saûn suaát Qm Lượng Qe Q0 05/10/24 0 9
SỰ THẤT BẠI CỦA KHU VỰC TƯ Vấn đề người ăn theo Khi một cá nhân đầu tư và mang lại lợi ích chung thì cá nhân sẽ đầu tư dưới mức tiềm năng. Và một khi sự hưởng thụ của bạn không phụ thuộc duy nhất vào sự đóng góp của bạn thì bạn sẽ đóng góp ít hơn. Khu vực tư có thể khắc phục vấn đề người hưởng tự do thông qua các mô hình: Từ thiện; Lòng nhiệt thành; Sự ham muốn hàng hóa công…. 05/10/24 0 10
Tại sao hàng hóa công là một thất bại của thị trường?  Không loại trừ Sử dụng tự do  Không cạnh tranh Tình trạng người ăn theo (free rider) Tư nhân không đầu tư, hàng hóa công không tồn tại, do vậy giải pháp thị trường bị thất bại đối với loại hàng hóa này Chính phủ can thiệp
Ví dụ  Ở Dhaka, Bangladesh, những nỗ lực tư nhân hóa dịch vụ thu rác công không mang lại kết quả như mong muốn của chính phủ .  Mọi người không sẵn lòng trả tiền thu gom rác .  Đơn giản là mọi người tìm cách bỏ rác vào người hàng xóm bên cạnh để không phải trả tiền rác hàng tháng  Theo điều tra, chỉ có 50 trong số 1,100 người tự nguyện trả tiền rác.
Ví dụ  Vấn đề khó khăn trong việc thu tiền rác của khu vực tư là hiện tượng “người ăn theo” - the free rider problem  Bài học này cho thấy vai trò của chính phủ trong việc cung cấp hàng hóa công và cho thấy khu vực tư có khuynh hướng sẽ cung cấp dưới mức tiềm năng của họ. 05/10/24 13
Ai nên sản xuất hàng hóa công? Sau khi chính phủ thu tiền cho việc cung cấp HH công thông qua công cụ thuế, ai nên sản xuất nó? Công ty tư nhân? Chính phủ? Cả hai?
Ai nên sản xuất hàng hóa công?  Chính phủ cần cân đo xem xét giữa:  Lợi ích từ việc giảm chi phí giao dịch và tăng người sử dụng VS.  Tổn thất do tiêu dùng quá mức  Quyết định hàng hóa công được cung cấp bởi khu vực tư hay khu vực công 05/10/24 15
Ai nên sản xuất hàng hóa công?  Những hàng hóa công càng mang tính thuần túy nên để cho chính phủ cung cấp  Hàng hóa công không thuần túy có thể để khu vực tư hoặc cả khu vực tư và khu vực công. Hợp tác công tư Đấu thầu công trình 05/10/24 16
Vấn đề đối với cung cấp hàng hóa công  Vai trò hàng hóa là rất quan trọng trong nền kinh tế. Rất hữu ích để cho rằng hàng hóa công như là hàng hóa có ngoại tác tích cực và phạm vi rộng lớn.  Khó khăn:  Tổng hợp sở thích của công chúng và chuyển thành quyết định chính sách công.  Đo lường lợi ích và chi phí  Chính sách công được quyết định trong bối cảnh kinh tế chính trị.  Vấn đề “chèn lấn”
XEM XÉT MỨC TỐI ƯU CUNG CẤP HÀNG HÓA  Giả sử nền kinh tế có 2 người B và J  Nền kinh tế có các loại hàng hóa: pháo hoa (hàng hóa công) và kem, bánh (hàng hóa tư) B và J sẽ lựa chọn tiêu dùng các loại hàng hóa như thế nào? 05/10/24 18
XÁC ĐỊNH MỨC TỐI ƯU CUNG CẤP HÀNG HÓA TƯ P – kem(IC) S=SMC Xem $3 xét cung $2 cấp tối ưu hàng hóa tư DJ DB SMB = DB+J 05/10/24 0 QJ=2 QB =4 QL = 6 19 Q –kem (IC)
XÁC ĐỊNH MỨC TỐI ƯU CUNG CẤP HÀNG HÓA TƯ  Quy tắc xác định đường cầu của thị trường hàng hóa tư: P = PB = PJ Q = QB + QJ  Đối với hàng hóa tư, tất cả mọi người đánh giá lợi ích như nhau (cùng nhận thấy 1 mức giá) nhưng quyết định tiêu dùng các lượng hàng hóa khác nhau nên lượng cầu được cộng theo chiều ngang.  Hàng hóa tư cung cấp tối ưu khi chi phí biên bằng lợi ích biên: MB = MC 05/10/24 20