Bài giảng trình bày sự học và nhận thức, trong đó nêu lên đặc điểm của sự học như: có đối tượng cụ thể, xác định, gắn chặt hoạt động cụ thể. Làm biến đổi hoạt động hay hành vi.
YOMEDIA/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Tâm lý học - Chương 8 Sự học và nhận thức - GV. Nguyễn Xuân Long
- CHƯƠNG VIII
SỰ HỌC VÀ NHẬN THỨC
- 1. Khái niệm chung về sự học
1.1. Định nghĩa về sự học
Sự học là sự biến đổi HĐ (hoặc
hành vi) vững chắc, hợp lý nhờ 1
HĐ xảy ra trước đó, chứ không phải
do các phản ứng sinh học bẩm sinh
của cơ thể.
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
- 1.2 Đặc điểm của sự học
Có đối tượng cụ thể, xác định
Gắn chặt với 1 HĐ cụ thể
Đặc điểm
của Làm biến đổi HĐ hay hành vi
sự học
Bền vững
Hợp lý
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
- 2 Sự học ở động vật và người
Đặc Sự học ở động vật Sự học ở người
điểm
Giống nhau:Đều phải làm biến đổi hành vi, HĐ của mình để giải
quyết các nhiệm vụ do hoàn cảnh sống đặt ra
Chỉ phát hiện và đưa vào Nội dung học của người phong phú và
hành vi của mình 1 số phức tạp hơn, khác xa về chất so với ĐV.
quan hệ vật lý của Con người phát hiện và đưa vào hành vi
SVHT, tức chỉ phát hiện và HĐ của mình:
1. NỘI những CG giống nhau và - Quan hệ vật lý - Quan hệ lôgic
DUNG khác nhau do những - Quan hệ chức năng - Quan hệ giá trị
quan hệ vật lý của
SVHT gây ra để làm cơ Các quan hệ này không được phản ánh
sở cho các hành vi củng trực tiếp trong CG mà qua hình thức phản
cố, lặp lại hay lảng ánh khái niệm- hình thức phản ánh đặc
tránh, chạy trống... ĐV biệt chỉ có ở người con người học các
cũng học được một số khái niệm (tri thức) mà loài người tích luỹ
hành vi trí tuệ nhưng chỉ trong quá trình phát triểnđòi hỏi con
gắn với các tình huống người học cách tư duy, tức học cách giải
cụ thể (NTCT) quyết các nhiệm vụ bằng học các khái
Chương VIII. Sự học và nhận thức niệm, KX ễn Xuân Long- ĐHNN-
Nguy
- 2 Sự học ở động vật và người (tiếp)
Đặc Sự học ở động Sự học ở người
điểm vật
Các giác quan của cơ Ngoài những phương tiện giống
2. thể, khả năng của ĐV con có nhiều phương tiện
PHƯƠNG hệ thần kinh và kinh khác có chất lượng vượt xa hẳn ở
TIỆN nghiệm đã tích luỹ ĐV, nổi bật nhất là ngôn ngữ.
được trong đời sống Ngoài ra còn có các đồ dùng dạy
cá thể. học (từ thô sơ đến hiện đại).
Đều là sự biến đổi hành vi 1 cách vững chắc, hợp lý do
3. BẢN HĐ trước đó
CHẤT
Tập tính (bản năng) Lĩnh hội nền văn hoá, lịch sử xã
và tập nhiễm hội loài người, là 1 quá trình nhận
thức
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
- 2 Sự học ở động vật và người (tiếp)
Đặc Sự học ở động vật Sự học ở người
điểm
- Di truyền sinh học - Di truyền sinh học (PX không
- Bắt chước- luyện điều kiện) và bắt chước, nhưng
4. CƠ tập- củng cố không phải là con đường cơ
CHẾ bản.
- Di truyền xã hội: lĩnh hội nền
văn hoá lịch sử xã hội loài
người thông qua HĐ và giao
tiếp (có gắn với luyện tập,
củng cố)
5. Theo 2 nguyên tắc: - Theo 2 nguyên tắc trên nhưng
NGUYÊN - Kích thích- phản ứng không phải đặc trưng
TẮC - HĐ ễn Xuân Long- i giao tiếp).
- Thử và sai
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguy (có kèm vớĐHNN-
- 3 CÁC LOẠI VÀ MỨC ĐỘ HỌC TẬP Ở
NGƯỜI
3.1. Các loại học tập ở người
Nội Học không chủ định Học có chủ định (HĐ học)
dung
Là sự tiếp thu tri thức, biến đổi Là sự tiếp thu tri thức, biến đổi
1. KHÁI hành vi không có mục đích đặt hành vi có mục đích đặt ra từ
ra từ trước. Diễn ra một cách trước. Diễn ra trong HĐ mà MĐ
NIỆM ngẫu nhiên thông qua việc thực trực tiếp của nó là học 1 cái gì đó
hiện 1 HĐ có MĐ nhưng không gọi là HĐ học- chỉ có ở người.
phải là MĐ học tập.
- Không có MĐ đặt ra từ trước - Có đối tượng là tri thức, khái
2. ĐẶC - Hướng vào việc thoả mãn nhu niệm, KN, KX
ĐIỂM cầu khám phá SVHT, những cái -Hướng vào làm phát triển năng
liên quan đến nhu cầu cá nhân lực, trí tuệ người học
- Được thực hiện 1 cách ngẫu - Có tính chất tái tạo (diễn ra theo
nhiên cơ chế lĩnh hội)
- Gắn với cuộc sống hàng ngày - Được điều khiển 1 cách có ý
thức
Chương VIII. Sự học và nhận thức - Gắn n Xuân Long-dạy
Nguyễ
chặt với HĐ ĐHNN-
- 3 CÁC LOẠI VÀ MỨC ĐỘ HỌC TẬP Ở NGƯỜI (Tiếp)
Nội dung Học không chủ định Học có chủ định (HĐ học)
3. Được thực hiện theo phương thức Được thực hiện theo phương
PHƯƠNG của cuộc sống hàng ngày thức nhà trường (dưới sự
THỨC hướng dẫn của GV)
4. KẾT - Lĩnh hội những kinh nghiệm, tri - Lĩnh hội được 1 hệ thống
QUẢ thức tiền KH 1 cách tự nhiên, nhẹ các khái niệm KH
nhàng nhưng rời rạc, không có hệ - Tạo nên cho người học
thống những khả năng giải quyết
- Chỉ hình thành nên những năng lực các nhiệm vụ của đời sống 1
thực tiễn bộ phận liên quan đến công cách sáng tạo, hiệu quả, chất
việc thường ngày lượng cao
- Cái tiếp thu được phải liên quan - Cái tiếp thu được liên quan
đến nhu cầu, hứng thú nên nhiều cái tới nhu cầu, hứng thú của bản
khác bổ ích bị bỏ qua thân, nhu cầu của xã hội và
- Tốn nhiều thời gian, hiệu quả thấp cuộc sống
không thể làm cho con người tiến con người có thể cải tạo
xa và gánh vác nổi các nhiệm vụ TG xung quanh, cải thiện chất
nặng nề do cuộc sống đặt ra lượng cuộc sống của mình
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
- 3.2
Các mức độ học tập ở người
- Cấp độ cảm giác- vận động
Sự học bảo đảm việc hình thành các chương trình
vận động dưới sự kiểm tra của các hình ảnh của tri giác
và biểu tượng.
Kết quả tạo nên các khái niệm,
KN, KX cảm giác, vận động và cảm giác-
vận động.
+ Cấp độ cảm giác
+ Cấp độ vận động
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
- 3.2
Các mức độ học tập ở người (tiếp)
- Cấp độ nhận thức (trí tuệ)
Sự học tạo nên những quá trình phát hiện, phân tích, lựa
chọn, khái quát, cố định các thuộc tính và các mối quan hệ cơ
bản của đối tượng hoạt động, cũng như tạo nên các hành động
sử dụng các thuộc tính và các mối quan hệ này.
Thực hiện việc tiếp thu các tri thức và các hành động thực
tế cần cho việc giải quyết các nhiệm vụ nào đó, cũng như lĩnh
hội được các tri thức lí luận khái quát và các HĐ trí tuệ.
Kết quả, tạo nên những biểu tượng và kĩ năng thực tế,
các khái niệm và tư duy.
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
- 4. Vai trò của sự học đối với nhận thức và sự
phát triển tâm lý, ý thức, nhân cách con người
4.1. Đối với nhận thức: 4.2. Đối với sự phát triển
Đây là mối quan hệ gắn bó tâm lý, ý thức, nhân cách
chặt chẽ với nhau, đan xen Đây là mối quan hệ hữu cơ
vào nhau, bổ sung, hoàn với nhau. Sự học là điều
thiện cho nhau. Sự học kiện, là cơ sở và phương
và nhận thức vừa là cơ sở, tiện cho sự hình thành và
vừa là điều kiện, phương phát triển của tâm lý,
tiện hình thành và ý thức, nhân cách và
phát triển của nhau ngược lại
Chương VIII. Sự học và nhận thức Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
226 p | 
1935
| 
714
134 p | 
