Bài giảng Tâm lý học đại cương: Chương 2 - ThS. Đoàn Thị Thanh Vân

CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TLH<br /> <br /> <br /> Phương pháp quan sát<br /> <br /> <br /> <br /> Phương pháp đàm thoại (trò chuyện)<br /> <br /> <br /> <br /> Phương pháp thực nghiệm tự nhiên<br /> <br /> <br /> <br /> Phương pháp điều tra theo phiếu<br /> thăm dò<br /> <br /> Phương pháp trắc nghiệm (TEST)<br /> <br /> <br /> <br /> CHƯƠNG 2: HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC<br /> 3. N.THỨC LÝ<br /> TÍNH<br /> <br /> QUÁ TRÌNH NHẬN<br /> THỨC<br /> <br /> - Tư duy<br /> <br /> - Tưởng tượng<br /> <br /> 2. TRÍ<br /> NHỚ<br /> <br /> 1. N.THỨC CẢM TÍNH<br /> -<br /> <br /> Cảm giác<br /> <br /> - Tri giác<br /> <br /> <br /> <br /> 3.1. Nhận thức cảm tính<br /> <br /> Đặc điểm<br /> <br /> Bên ngoài: nhìn,<br /> nghe, ngửi, nếm,<br /> qua da<br /> Bên trong: sờ mó,<br /> vận động, thăng<br /> bằng, rung, cơ thể<br /> <br /> Phân loại<br /> <br /> <br /> <br /> PA từng thuộc tính riêng<br /> lẻ, bên ngoài, HTKQ của<br /> SV, HT<br /> PT vào SK, tâm trạng,<br /> KN sống, …<br /> <br /> Quá trình tâm lý PA<br /> từng thuộc tính riêng<br /> lẻ bên ngoài của<br /> SVHT đang trực tiếp<br /> tác động<br /> ngưỡng, thích ứng, tác động<br /> vào giác quan<br /> của CN.<br /> Qui luật<br /> qua lại<br /> cơ bản<br /> 1.1.<br /> Cảm giác<br /> <br /> 12<br /> <br /> VAI TRÒ CỦA CẢM GIÁC<br />  Là<br /> <br /> hình thức định hướng đầu tiên của con người<br /> trong thực tiễn KQ<br /> <br />  Là<br /> <br /> nguồn cung cấp những nguyên vật liệu cho<br /> các hình thức nhận thức cao hơn<br /> <br />  Là<br /> <br /> điều kiện quan trọng để đảm bảo trạng thái<br /> hoạt động của vỏ não, nhờ đó đảm bảo HĐ tinh<br /> thần bình thường<br /> <br />  Là<br /> <br /> cách thức nhận thức HTKQ đặc biệt quan<br /> trọng đối với những người bị khuyết tật<br /> <br /> 1. Nhận thức cảm tính<br /> Khái niệm<br /> Quá trình tâm lý PA trọn vẹn các thuộc tính bên ngoài<br /> SVHT đang trực tiếp tác động vào giác quan CN.<br /> <br /> Con người:<br /> Có tích lũy kinh nghiệm – có ngôn ngữ<br /> Bổ sung nhiều cho tri giác<br /> 1.2.<br /> Tri giác<br /> Qui luật<br /> Tính đối tượng - Tính lựa chọn - Tính có ý nghĩa<br /> Tính ổn định - Tính tổng giác - Ảo ảnh tri giác<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM CỦA TRI GIÁC<br /> <br />  Tri giác là một quá trình tâm lý<br />  Phản ánh thuộc tính bên ngoài của<br /> <br /> SVHT<br />  Phản ánh trực tiếp HTKQ<br />  Tri giác phản ánh trọn vẹn SVHT<br />  Tri giác phản ánh SVHT theo những<br /> <br /> cấu trúc<br /> nhất định<br />  Tri giác là quá trình tích cực, gắn liền<br /> với<br /> hoạt động của con người<br /> <br /> 13<br /> <br /> PHÂN LOẠI TRI GIÁC<br />  Theo<br /> <br /> cơ quan chính trong q.trình tri<br /> <br /> giác<br /> Tri giác nhìn<br /> Tri giác nghe<br />  Tri giác sờ mó,…<br /> <br /> <br /> <br />  Theo<br /> <br /> đối tượng được p.ánh trong tri<br /> <br /> giác<br /> Tri giác không gian<br /> Tri giác thời gian<br />  Tri giác vận động<br />  Tri giác con người<br /> <br /> <br /> <br /> 14<br /> <br /> 2. TRÍ NHỚ<br /> Trí nhớ là một quá trình tâm lý<br /> phản ánh những kinh nghiệm đã trải<br /> <br /> qua<br /> dưới hình thức biểu tượng.<br /> Trí nhớ là sự ghi nhớ, giữ gìn và tái hiện<br /> lại những gì con người đã thu được<br /> <br /> trong hoạt động phản ánh hiện thực,<br /> trong cuộc sống của mình■<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÍ NHỚ<br /> <br /> Phản ánh kinh nghiệm của con người<br /> Kết quả: tạo ra những biểu tượng<br /> Biểu tượng phản ánh SVHT khái quát<br /> <br /> hơn<br /> Giống cảm tính: trực quan<br /> Khác cảm tính: cao hơn ở tính khái quát<br /> Là cấp độ trung gian giữa cảm tính và lý<br /> tính<br /> <br /> VAI TRÒ CỦA TRÍ NHỚ<br /> <br /> Trí nhớ là quá trình tâm lý liên quan chặt<br /> chẽ với toàn bộ đời sống tâm lý con người<br /> Trí nhớ là điều kiện không thể thiếu để con<br /> người có đời sống tâm lý bình thường, ổn<br /> định và lành mạnh<br /> Trí nhớ có vai trò đặc biệt quan trọng đối với<br /> quá trình nhận thức<br /> Lưu lại các kết quả của QT nhận thức cảm tính<br /> Cơ sở của nhận thức lý tính<br /> <br /> 15<br /> <br /> PHÂN LOẠI TRÍ NHỚ<br /> <br />  Theo tính tích cực tâm lý của hoạt<br /> động<br />  Trí nhớ vận động<br />  Trí nhớ xúc cảm<br />  Trí nhớ hình ảnh<br />  Trí nhớ từ ngữ - logic<br /> <br />  Theo mục đích của hoạt động<br />  Trí nhớ không chủ định<br />  Trí nhớ có chủ định<br /> <br />  Theo mức độ lưu giữ tài liệu<br />  Trí nhớ ngắn hạn<br />  Trí nhớ dài hạn<br />  Trí nhớ thao tác<br /> <br /> NHỮNG QUÁ TRÌNH TRÍ NHỚ<br />  Quá<br /> <br /> trình ghi nhớ<br />  Sự<br /> <br /> ghi nhớ không chủ định<br /> <br />  Sự<br /> <br /> ghi nhớ có chủ định<br /> <br />  Quá<br /> <br /> trình giữ gìn<br /> <br />  Quá<br /> <br /> trình tái hiện<br />  Nhận<br />  Nhớ<br />  Hồi<br /> <br />  Quá<br /> <br /> lại<br /> <br /> lại<br /> <br /> tưởng<br /> <br /> trình quên<br /> <br /> 3. NHẬN THỨC LÝ TÍNH<br /> <br /> 3.1. TƯ DUY<br /> Là một quá trình tâm lý phản<br /> <br /> ánh những thuộc tính bản chất, những<br /> mối liên hệ và quan hệ bên trong có tính<br /> quy luật của sự vật, hiện tượng<br /> <br /> trong hiện thực khách<br /> quan<br /> <br /> ■<br /> <br /> 16<br /> <br />