TRNGăĐIăHCăPHMăVĔN ĐNG
KHOA KTHUT CÔNG NGH
BÀI GING
THIT K NHÀ MÁY C KHÍ
DÀNH CHO BC ĐI HC
Biên soạn: ThS. Nguyn HoƠng Lĩnh (CB)
ThS. Trn Thanh Tùng
Qung Ngưi, 12- 2015
ii
Li nói đu
MC LC
Trang
Chng 1. C S THIT K DÂY CHUYN SN XUT
1.1.
Khái niệmăvềăcôngătácăthiếtăkếătrongăsảnăxuấtăă cơ khí ................................... 1
1.2.
Nhữngătài liệuăbanăđầuătrongă thiết kế ............................................................. 3
1.3.
Niădungăchủăyếuăcủaăcôngătácă thiết kế ........................................................... 7
1.4.ăăCácăphơngăpháp thiết kế ................................................................................ 9
1.5. Tăchc thiết kế.............................................................................................. 12
Chng 2. PHÂN TÍCH KINH T TRONG THIT K
2.1. Khái niệmăvềăphân tích kinh tế ................................................................. 17
β.β.ăCơăsăphânătíchă kinh tế .............................................................................. 17
2.3. Phân tích hiệuăquảăkinhătếătrongăthiếtăkếădâyăchuyềnăă sản xuất................. 20
Chng 3. THIT K TNG HP NHÀ MÁY C KHÍ
3.1.
Khái niệmăvềăthiếtăkếăă tng thể ................................................................... 32
3.2.
Tài liệu ban đầu .......................................................................................... 32
3.3. Lăchnăđaăđiểmăxâyădựngă nhà máy ........................................................33
3.4.
Thiếtăkếăcungăcấpănguyên vật liệu ............................................................. 34
3.5.
Hệăthngătăchcătngăquátăcủaănhàămáyă cơ khí… ................................... 40
3.6.
Bătríătngămặtăbằngănhàămáyă cơ khí… ..................................................... 44
3.7.
Phân tích kinh tếăvà lựaăchnăă phơng án................................................... 47
Chng 4. THIT K PHÂN XNG C KHÍ
4.1.
Vai trò và vătríăphânăxngăă cơ khí..............................................................48
4.2.
Phân loiăphânăxngă cơ khí ...................................................................... 48
4.3.
Thành phầnăphânăxngă cơ khí .................................................................. 51
4.4.
Nhiệmăăvụ thiết kế ........................................................................................... 52
4.5.ăChơngătrình sảnăxuấtăcủaă phân xng ..................................................... 53
4.6.
Nguyên tắcălậpăquiătrình công nghệăkhiăthiếtăkếăă phân xng ................... 57
4.7.
Tính toán thiăgianătrongă thiết kế................................................................. 59
4.8.
Tính toán thiết b ........................................................................................ 62
3
4.9.
Tính toán nhân lực ...................................................................................... 70
4.10.
Tính diệnătíchăvà bătríă mặt bằng ............................................................. 77
4.11.
Thiếtăkếăăcácăb phận phụ .......................................................................... 87
4.12.
Thiếtăkếăbăphậnăphụcăvụăvà sinh hot ...................................................... 92
4.13.
Các chỉătiêu kinh tếăkỹăthuậtăcủaă phân xng .......................................... 93
Chng 5. THIT K PHÂN XNG SA CHA
5.1.
Nhiệmăvụăcủaăphânăxngă sửa chữa ........................................................... 96
5.2.
Phân loi sửa chữa ...................................................................................... 96
5.3.
Thành phầnăcủa phân xng...................................................................... 98
5.4.
Chơngătrình sửaăchữaăcủaă phân xng ..................................................... 99
5.5.
Tính toán thiăgiană sửa chữa .................................................................... 100
5.6.
Tính toán thiết b ..................................................................................... 102
5.7.
Tính toán nhân lực .................................................................................... 105
5.8.
Tính diệnătíchăvà bătríă mặt bằng ............................................................. 106
5.9.
Các chỉătiêu kinh tếăkỹăthuậtăcủaă phân xng ..........................................109
Chung 6. THIT K PHÂN XNG LP RÁP
6.1.
Vai trò củaăphânăxngă lắp ráp ................................................................. 111
6.2.
Nhữngătài liệu ban đầu .............................................................................. 111
6.γ.ăCácăphơngăphápălậpăchơngătrình sảnăxuấtăchoăphânăxngălắp ráp……111
6.4. Thành phầnăcủaăphânăxngă lắp ráp ......................................................... 112
6.5.ăCácăgiaiăđonăcủaăquáătrình lắp ráp .......................................................... 113
6.6.
NhữngăđiểmăcầnăchúăýăkhiălậpăQTCNă lắp ráp .......................................... 113
6.7.
Các dngăvà cácăphơngăphápătăchcă lắp ráp ......................................... 114
6.8.ăCáchăxácăđnhăthiăgianăđểăthiếtăkếăphânăxngăă lắp ráp ......................... 118
6.9.
Tính toán s thiết b ................................................................................. 120
6.10.
Tính toán s chỗ lắp................................................................................ 120
6.11.
Tính sălợng công nhân ........................................................................ 124
6.12.
Tính diệnătíchăvà bătríă mặt bằng ........................................................... 125
6.13 Các chỉătiêu kinh tếă- kỹ thuật ................................................................. 129
Tài liu tham kho 131
4
LI NịI ĐU
Thit k nhƠ máy c khí là môn hcăchuyên ngành thucăchơngătrình đàoătoă
Công nghệăkỹăthuậtăcơăkhíătiătrngăĐiăhcăPhmăVĕnăĐngăvà cácătrngăđiăhcăkỹă
thuậtăkhác. Môn hcănhằmăcungăcấpăchoăngiăhcănhữngăkiếnăthcătngăhợpăkhôngăchỉă
trên lĩnhăvựcăkỹăthuậtămà còn trên lĩnhăvựcăkinhătếălẫnăkhoaăhcăcơăbản,ăxã hi.ăTăđóă
ngiăhcătiếnăhành thiếtăkếănhàămáyăcơăkhíămi,ăhoàn chỉnh,ăcũngănhăthiếtăkếămărngă
phát triểnănhàămáyăcơăkhíăhoặcăphânăxngăcơăkhíăđã có.
Khiăbiênăsonăbảnăthânăđưăcăgắngăcậpănhậtănhữngăkiếnăthcămiăcóăliênăquanăđếnă
mônăhcăvà phùăhợpăviăđiătợngăsửădụng,ăcũngănhăsựăgắnăliềnăniădungălýăthuyếtăviă
nhữngăvấnăđềăthựcătếătrongăsảnăxuấtăđểăbàiăgiảngăcóătínhăthựcătiễn hơn.
Niădungămônăhcăcóădungălợngăγ0ătiết.ăTrongăquáătrìnhăsửădụng,ătuỳătheoăyêuă
cầuăcụăthểăcóăthểăđiềuăchỉnhăsătiếtătrongămỗiăchơngăchoăphù hợp.
Mặcădùăđưăhnăchếăđểătránhăsaiăsótătrongălúcăbiênăsonănhngăchắcăkhôngătránhă
khiănhữngăkhiếmăkhuyết.ăRấtămongănhậnăđợcăýăkiếnăđóngăgópăcủaăngiăsửădụngăđểă
lầnăsauăđợcăhoànăchỉnhăhơn.ăMiăphảnăhiăgópăýăchoătácăgiảăxinăgửiăvềăBămônăcơăkhí,ă
khoaăKỹăthuậtăCôngănghệ,ătrngăĐiăhcăPhmăVĕn Đng.
Nhóm tác gi
Khoa KỹăthuậtăCông nghệ
Thiếtăkếănhàămáyăcơ khí
-1-
Chng 1: C STHIT KNHÀ MÁY C KHÍ
1.1. Khái nim v công tác thit k trong sn xut c khí:
1.1.1. Ý nghĩa, vị trí thiết kế nhà máy cơ khí:
Trong sảnăxuấtăcơăkhí, đểăcó đợcămtăsảnăphẩmăsửădụng (mtăchi tiếtăămáy, mtăă
băphậnăhoặcămtămáy hoàn chỉnh) ta cầnătrảiăqua 5 giai đonăcơăbảnă sau:
1. Thiếtăkếăsảnăphẩm:ălà cĕnăcăvào yêu cầuăsửădụngăthựcătế,ăăngiăthiếtăăkếăă
phảiăhình dungăđợcăhình dáng, kích thcăăvà các yêu cầuăkỹăthuậtăăcủaăăsảnăphẩm,ă
biểuădiễnăsảnăphẩmăđóălên bản vẽ.
2. Thiếtăkếăcôngănghệ:ălà dựaăvào bảnăvẽăăthiếtăăkếăăsảnăphẩmăkếtăăhợpăăviăhiểuăă
biếtăvàăkhảănĕngăthựcătếăsảnăxuấtăăraăsảnăphẩmă(khảăănĕngăvềăătrangăthiếtăb,ăkhảănĕngăă
con ngi)ăđểăđnhăraăđngăli,ăbiệnăpháp nhằmăbiếnăsảnăphẩmătrênăbảnăvẽăthànhăsảnă
phẩmăsửădụng.ăGiai đonănàyăcònăgiălà giai đonăthiết kế qui trình công nghệ.
3. Thiếtăkếătrangăbăcôngănghệ:ălà cĕnăcăăvào qui trình công nghệăăđưăđợcăxácă
lập,ătaăphảiăthiếtăkếăăđợcăămtăăhệăăthngătrangăthiếtăăb,ămáy móc phùăhợpăđểăăsảnăxuấtă
raăsảnăphẩmăyêu cầu.
4. Tăchcăsảnăxuất:ălà thiếtăkếăraăămtăăhệăăthngăăsửăădụngăăcácăătrangăăbăcông
nghệănhằmătoăraăsảnăphẩmămtăcáchăhợpălý nhấtă(chấtălợngătt,ănĕngăsuấtăcaoăvà giá
thànhăh).
5. Thiếtăăkếănhàămáyăcơăkhí:ăăđểătiếnăhành chếătoăsảnă phẩm.
Trong 5 giai đonăthì ắthit k nhà máy c khí” là giai đonăcuiăcùng. Do vậyă
tính chính xác củaănó không chỉălà yêu cầuăcủaăbảnăthân giai đonănày, mà nó còn là
đòi hiăcủaă4 giai đonătrcăđó. Hơnănữaă“thiếtăkếănhà máy cơăkhí”ălà giai đonăgắnă
chặtăgiữaăănghiên cuăvà thựcătiễn, giữaăkỹăthuậtăvà kinh tế,ăvì vậyănó mang tính tng
hợpărất cao.
1.1.2. Phân loại thiết kế nhà máy cơ khí:
Trong ngành cơăkhí, dựaăvào nhiệmăvụăăsảnăxuất, dựaăăvào đầuătăxây dựng và
cĕnăcăvào những điềuăkiệnăthựcătếăkhác, “thit k nhà máy c khí”ăđợcăphân làm hai
loi:
1. Thiếtăkếănhàămáyămi,ăhoàn chỉnh.
2. Thiếtăkếămărngăăphátăătriểnănhà máy đưăăcó nhngăchaăphùăăhợpăviănhiệmăă
vụăyêu cầu.