TRNGăĐIăHCăPHMăVĔNăĐNG
KHOAăSăPHMăTăNHIÊN
BÀIăGING
THÚ Y
(Dùng cho bậc Cao đẳng ngành Sư phạm Kỹ thuật Nông nghiệp)
ăăăăăăăăăăăăăăăăGing viên : Lê Văn An
Tháng 05/2015
2
MTăSăTHUTăNGăVITăTT
Bệnh truyền nhiễm (BTN)
Công nghệ sinh học (CNSH)
Kí sinh trùng (kst)
Vi sinh vật (vsv)
Sinh vật (sv)
Sinh viên (SV)
Ging viên (GV)
Vi khuẩn (vk)
Động vật (đv). Thực vật (tv)
Kháng sinh (ks)
Kháng nguyên (kn)
Kháng thể (kt)
Thần kinh trung ơng (tktw)
Thần kinh giao cm (tkgc)
Thần kinh phó giao cm (tkpgc)
Sinh trng (st), phát triển (pt), sinh sn (ss)
Sn xut (sx)
Phơng pháp (pp)
Miễn dịch (MD)
Vật nuôi (vn)
Chăn nuôi (cn)
Xác định (xđ)
L mồm long móng (LMLM)
Môi trng (mt)
Sinh vật học (svh)
Trao đổi cht (TĐC)
Gia súc (gs), gia cầm (gc)
Kiểm dịch (KD)
3
LIăNịIăĐU
Bài ging thú y đợc biên soạn theo chơng trình chính thc ca Bộ Giáo
dục và Đào tạo chuyên ngành Kỹ thuật Nông nghiệp, dành cho sinh viên (SV) hệ
Cao đẳng S phạm chính qui, trng Đại học Phạm Văn Đồng.
Mục tiêu chung ca học phần
Về kiến thc:
- Hiểu đợc những kiến thc cơ bn cần thiết về dợc lí, một số bệnh thng
gặp các loài vật nuôi và các biện pháp phòng, trị bệnh.
- Gii thích cơ s khoa học các biện pháp phòng, chống dịch bệnh cho vn.
Về kỹ năng:
- Nhận biết và sử dụng đợc các loại thuốc thú y để phòng, trị bệnh; biết
chẩn đoán, điều trị các bệnh thng gặp vật nuôi cho gia đình và điạ phơng.
- Có năng lực tự nghiên cu học tập; không ngừng hoàn thiện, cập nhật kiến
thc mới; thng xuyên tích lũy kinh nghiệm.
Về thái độ:
- Biết vận dụng những kiến thc, kinh nghiệm vào thực tiễn chăn nuôi; biết
xử lí tình huống khi có dịch bệnh xy ra địa phơng.
- Ý thc vệ sinh phòng bệnh trong chăn nuôi gia đình và giữ gìn vệ sinh môi
trng xung quanh.
Học phần này β tín chỉ, nội dung bài ging gồm 5 chơng và 4 bài thực hành
Chơng 1. Dợc lí học thú y.
Chơng β. Bệnh nội, ngoại và sn khoa vật nuôi.
Chơng γ. Bệnh kí sinh trùng (kst) vật nuôi.
Chơng 4. Bệnh truyền nhiễm (BTN) vật nuôi.
Chơng 5. Vệ sinh phòng, chống dịch bệnh cho vật nuôi.
Bốn bài thực hành nhằm cng cố kiến thc lý thuyết và nâng cao kỹ năng
thực hành, giúp SV có thể vận dụng vào thực tế ging dạy và tham gia sn xut.
Những kiến thc trên đợc lựa chọn từ những vn đề cơ bn, hiện đại, những hiểu
biết mới, những tiến bộ kỹ thuật tiên tiến trên thế giới và những kết qu nghiên cu
trong nớc đợc chọn lọc, cô đọng để đa vào bài ging.
4
Chúng tôi hi vọng rằng đây là tài liệu cần thiết không chỉ cho các thầy, cô
giáo và sinh viên ngành Kỹ thuật Nông nghiệp, mà còn là t liệu bổ ích cho những
ngi muốn tìm hiểu lĩnh vực này.
Trong quá trình biên soạn không sao tránh khỏi những thiếu sót, mong quí vị
và các bạn đồng nghiệp góp ý, bổ sung để bài ging đợc hoàn thiện hơn.
Chúng tôi xin chân thành cm ơn.
Tácăgi
5
PhnăA.ăLÝăTHUYT
Chơngă1.ăDCăLÝăHC THÚ Y (6 tiết)
Mụcătiêu
Sau khi học xong học phần này, sinh viên cần đạt
- Về kiến thc: hiểu và giải thích, vận dụng các nội dung đã học vào thực tiễn
như: phân biệt được các khái niệm về thuốc, thức ăn, chất độc; nguồn gốc, phân
loại, tác dụng, quan điểm, nguyên tắc sử dụng thuốc hiện nay; sự hấp thu, biến đổi
và thải trừ thuốc trong cơ thể; một số nhóm thuốc thú y thường dùng và ứng dụng
công nghệ sinh học (CNSH) trong sản xuất vaccine và kháng sinh cho vật nuôi.
- Về kỹ năng: SV phân biệt được độ độc của thuốc, hiểu các thông tin và sử
dụng thuốc qua nhãn; phân biệt được thuốc hỏng, thuốc kém chất lượng qua kiểm
tra tính chất vật lí, hóa học của thuốc và sử dụng được thuốc để phòng, trị bệnh cho
vật nuôi.
- Về thái độ: SV phải thận trọng khi dùng thuốc, đặc biệt là dùng các loại
thuốc có độc tính và kháng sinh.
1.1. Điăcơngăvềăthucăvàăcáchăđiềuătr
1.1.1.ăKháiănimăvềăthuc;ămiăquanăhăgiaăthuc, thcăĕnăvàăchtăđc
1.1.1.1. Dợc lí học thú y là gì? là môn học chuyên nghiên cu về tính năng, tác
dụng ca thuốc đối với cơ thể vật nuôi.
1.1.1.β. Lịch sử phát triển về thuốc: đợc tiến hành cùng với sự phát triển ca xư
hội loài ngi.
- Thi đại nguyên thy khi bị đau đớn, bệnh tật con ngi đư biết sử dụng các
loại cây, cỏ trong tự nhiên để ăn, uống, bôi, xoa, đắp… thy gim đau, khỏi bệnh
nhng còn thô sơ.
- Thi cổ đại, đư có nhiều công trình nghiên cu về thuốc nh Trung Quốc,
n Độ, Việt Nam và nhiều nớc khác.
- Cuối thi Trung cổ, ngi ta đư biết sử dụng các hóa cht (Fe, Cu, Hg…) để
trị bệnh – m ra ngành hóa dợc từ đó.
- Ngày nay, nh sự phát triển ca các ngành khoa học khác nh: hóa sinh, sinh
vật học, sinh học phân tử, sinh lí, sinh hóa, vi sinh vật học… dợc lí học cũng phát