TRƯ Ờ NG ĐẠ I HỌ C KỸ THUẬ T CÔNG NGHỆ TP. HCM
KHOA MÔI TRƯ Ờ NG & CÔNG NGHỆ SINH HỌ C
------
BÀI GIẢ NG
THỰ C HÀNH
HÓA SINH
TS. Nguyễ n Hoài Hư ơ ng
CN. Bùi Văn Thế Vinh
Dùng cho sinh viên ngành Môi trư ờ ng và Công nghệ Sinh họ c
Năm xuấ t bả n: 2009
2
MỤ C LỤ C
Trang
Giớ i thiệ u môn họ c
4
Quy tắ c làm việ c trong phòng thí nghiệ m Hóa
sinh
5
1.
An toàn khi làm việ c vớ i axit và kiề m
5
2.
Quy tắ c làm việ c vớ i hóa chấ t thí nghiệ m
6
Bài 1
Cách pha chế các dung dị ch dùng trong thí
nghiệ m Hóa sinh
8
I
Lý thuyế t
8
1.
Dung dị ch
8
2.
Dung dị ch đệ m
14
II
Thự c hành
20
III
Bài nộ p
20
Bài 2
Đị nh lư ợ ng đư ờ ng khử bằ ng phư ơ ng pháp Acid
dinitro-salicylic (DNS)
21
I
Lý thuyế t
21
1.
Đị nh nghĩa
21
2.
Nguyên tắ c
21
3.
Xử lý mẫ u
21
II
Thự c hành
22
1.
Dụ ng cụ - hóa chấ t
22
2.
Tiế n hành thí nghiệ m
23
3.
Tính kế t quả
24
III
Bài nộ p
24
Bài 3
Đị nh lư ợ ng Nitơ tổ ng số bằ ng phư ơ ng pháp
Kjeldahl
25
I
Lý thuyế t
25
1.
Đị nh nghĩa
25
3
2.
Nguyên tắ c
26
II
Thự c hành
26
1.
Dụ ng cụ - hóa chấ t
26
2.
Tiế n hành thí nghiệ m
27
3.
Tính kế t quả
28
III
Bài nộ p
28
Bài 4
Đị nh lư ợ ng protein bằ ng phư ơ ng pháp Bradford
30
I
Lý thuyế t
30
1.
Đị nh nghĩa
30
2.
Nguyên tắ c
30
II
Thự c hành
31
1.
Dụ ng cụ - hóa chấ t
31
2.
Tiế n hành thí nghiệ m
31
3.
Tính kế t quả
32
III
Bài nộ p
32
Bài 5
Phư ơ ng pháp xác đị nh hoạ t tính enzyme
33
I
Lý thuyế t
33
1.
Enzyme và đơ n vị đo hoạ t tính enzyme
33
2.
Phư ơ ng pháp xác đị nh hoạ t tính enzyme
34
3.
Enzyme amylase và phư ơ ng pháp xác đị nh hoạ t
tính
35
II
Thự c hành
36
1.
Dụ ng cụ - hóa chất
36
2.
Tiế n hành thí nghiệ m
36
3.
Tính kế t quả
38
III
Bài nộ p
Tài liệ u tham khả o
38
39
4
GIỚ I THIỆ U MÔN HỌ C
Bài giả ng “Thự c hành sinh hoá” dành cho sinh viên năm thứ hai khoa Môi
trư ờ ng & Công nghệ Sinh họ c, trư ờ ng Đạ i họ c Kỹ Thuậ t Công Nghệ TP.HCM.
Vớ i thờ i lư ợ ng 30 tiế t và tuỳ thuộ c điề u kiệ n, cơ sở vậ t chấ t củ a phòng thí
nghiệ m cho phép, sinh viên tiế n hành làm 5 bài thự c hành gồ m các nộ i dung chính củ a
học phầ n lý thuyế t hóa sinh cơ sở .
1. Giớ i thiệ u phòng thí nghiệ m hóa sinh, cách pha chế các dung dị ch dung
trong thí nghiệ m hóa sinh ;
2. Đị nh lư ợ ng đư ờ ng khử bằ ng phư ơ ng pháp acid dinitro-salicylic (DNS);
3. Đị nh lư ợ ng nitơ tổ ng số bằ ng phư ơ ng pháp Kjeldahl;
4. Đị nh lư ợ ng protein bằ ng phư ơ ng pháp Bradford;
5. Xác đị nh hoạ t tính enzyme amylase.
5
QUY TẮ C LÀM VIỆ C TRONG PHÒNG THÍ NGHIỆ M HÓA
SINH
I. An toàn khi làm việ c vớ i axit và kiề m
1. An toàn khi làm việ c vớ i axit:
Phả i làm việ c trong tủ hút bấ t cứ khi nào đun nóng axit hoặ c thự c hiệ n phả n
ứ ng vớ i các hơ i axit tự do.
Khi pha loãng, luôn phả i cho axit vào nư ớ c trừ phi đư ợ c dùng trự c tiế p.
Giữ để axit không bắ n vào da hoặ c mắ t bằ ng cách đeo khẩ u trang, găng tay và
kính bả o vệ mắ t. Nế u làm văng lên da, lậ p tứ c rử a ngay bằ ng mộ t lư ợ ng nư ớ c lớ n.
Luôn phả i đọ c kỹ nhãn củ a chai đự ng và tính chấ t củ a chúng.
H2SO4: Luôn cho acid vào nư ớ c khi pha loãng, sử dụ ng khẩ u trang và găng tay
để tránh phòng khi văng acid
Các acid dạ ng hơ i (HCl) thao tác trong tủ hút và mang găng tay, kính bả o hộ .
2. An toàn khi làm việ c vớ i kiề m
Kiề m có thể làm cháy da, mắ t gây hạ i nghiêm trọ ng cho hệ hô hấ p.
Mang găng tay cao su, khẩ u trang khi làm việ c vớ i dung dị ch kiề m đậ m đặ c.
Thao tác trong tủ hút, mang mặ t nạ chố ng độ c để phòng ngừ a bụ i và hơ i kiề m.
Amoniac: là mộ t chấ t lỏ ng và khí rấ t ăn da, mang găng tay cao su, khẩ u trang,
thiế t bị bả o vệ hệ thố ng hô hấ p. Hơ i amoniac dễ cháy, phả n ứ ng mạ nh vớ i chấ t oxy
hoá, halogen, axit mạ nh.
Amoni hydroxyt: chấ t lỏ ng ăn da, tạ o hỗ n hợ p nỏ vớ i nhiề u kim loạ i nặ ng: Ag,
Pb, Zn ... và muố i củ a chúng.
Kim loạ i Na, K, Li, Ca: phả n ứ ng cự c mạ nh vớ i nư ớ c, ẩ m, CO2, halogen, axit
mạ nh, dẫ n xuấ t clo củ a hydrocacbon. Tạ o hơ i ăn mòn khi cháy. Cầ n mang dụ ng cụ
bả o vệ da mắ t. Chỉ sử dụ ng cồ n khô khi tạ o dung dị ch natri alcoholate, cho vào từ từ .
Tránh tạ o tinh thể cứ ng khi hoà tan. Tư ơ ng tự khi hoà tan vớ i nư ớ c, đồ ng thờ i phả i
làm lạ nh nhanh.
Oxit canxi rấ t ăn da, phả n ứ ng cự c mạ nh vớ i nư ớ c, cầ n bả o vệ da mắ t, đư ờ ng
hô hấ p do dễ nhiể m bụ i oxit.