Kiểm toán: Bài giảng tổng quan về kiểm toán (chuẩn nhất)

Chương 11 Chương Chương 1 TTổổngng quanquan vvềề kikiểểmm totoáánn Tổng quan về kiểm toán

Th.S Tăng Thị Thanh Thủy 2010

Các nội dung chính

(cid:1) Khái niệm kiểm toán (cid:1) Đối tượng kiểm toán (cid:1) Phân loại kiểm toán (cid:1) Doanh nghiệp kiểm toán (cid:1) Chuẩn mực kiểm toán (cid:1) Đạo đức nghề nghiệp

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Sự càn thiết của hoạt động kiểm toán

(cid:1)Kế toán là một công cụ quan trọng của quản lý kinh tế.

(cid:1)Cung cấp các thông tin cần thiết, chất lượng và đáng tin cậy cho việc ra quyết định.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Thông tin trên BCTC thường có rủi ro chênh lệch lớn.

Nguyên nhân rủi ro thông tin

(cid:1)Sự cách trở của thông tin.

(cid:1)Thành kiến và động cơ của người cung cấp thông tin.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Tính phức tạp của các nghiệp vụ kinh tế.

Cách làm giảm rủi ro thông tin

(cid:1)Người sử dụng thông tin tự mình kiểm tra các thông tin không kinh tế, không thực tế.

(cid:1)Người sử dụng thông tin chia sẻ rủi ro thông tin cùng với người cung cấp thông tin không thu lại các thiệt hại khi DN bị phá sản, giải thể. .

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Sử dụng thông tin trên BCTC đã được kiểm toán kiểm tra và xác định độc lập hiệu quả. 5

Khái niệm kiểm toán

Kiểm toán là quá trình các kiểm toán viên

độc lập, đủ năng lực tiến hành thu thập,

đánh giá các bằng chứng về các thông tin

có thể định lượng nhằm kiểm tra và cho ý

kiến về sự phù hợp của thông tin này với

các chuẩn mực đã được thiết lập.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Khái niệm kiểm toán

Thoâng tin caàn kieåm tra

Söï phuø hôïp

Baùo caùo

Caùc KTV Ñuû naêng löïc Ñoäc laäp

Thu thaäp & Ñaùnh giaù Baèng chöùng

Caùc tieâu chuaån ñöôïc thieát laäp

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đặc điểm nghề nghiệp kiểm toán

(cid:2) Lấy lợi ích của đông đảo người sử dụng Báo Cáo

(cid:2) Có các tiêu chuẩn riêng cho những người muốn

Kiểm toán làm mục tiêu, mục đích hoạt động.

(cid:2) Chính phủ công nhận thông qua việc cấp giấy

tham gia vào hoạt động kiểm toán và đảm bảo chất lượng tương ứng

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

phép hành nghề kiểm toán

Đặc điểm nghề nghiệp kiểm toán (tt)

(cid:2) Được đào tạo có hệ thống, có kiến thức sâu

rộng và xem việc đáp ứng những yêu cầu

cụ thể của xã hội là mục tiêu hoạt động

(cid:2) Có tổ chức nghề nghiệp riêng, chuyên

nghiên cứu để hoàn thiện và thúc đẩy sự phát

triển nghề nghiệp, là phát ngôn viên chính

thức của nghề nghiệp trước xã hội

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đặc điểm nghề nghiệp kiểm toán (tt)

(cid:2) Xem việc phục vụ xã hội quan trọng hơn

cả việc phục vụ đối với khách hàng

(cid:2) Công khai thừa nhận trách nhiệm đối với xã

hội, đối với việc bảo vệ đông đảo người sử

dụng hơn là vật chất.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đối tượng kiểm toán

Đối tượng của kiểm toán là các thông tin:

(cid:3) có thể định lượng

(cid:3) có thể kiểm tra được

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đối tượng kiểm toán

(cid:3) các chuẩn mực kế toán, kiểm toán

Một số đối tượng kiểm toán cụ thể:

(cid:3) Đối với kiểm toán Nhà nước: BCTC, BCQTVĐT,…

(cid:3) Đối với kiểm toán độc lập: BCTC, BCQT,…

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:3) Đối với kiểm toán nội bộ: BCTC, BCThu/Chi, Dây chuyền SX,…

Phân loại kiểm toán

Kiểm toán độc lập Kiểm toán độc lập

Kiểm toán BCTC Kiểm toán BCTC

Kiểm toán nhà nước Kiểm toán nhà nước

Kiểm toán tuân thủ Kiểm toán tuân thủ

Kiểm toán hoạt động Kiểm toán hoạt động

Kiểm toán nội bộ Kiểm toán nội bộ

PHÂN LOẠI THEO MỤC ĐÍCH

PHÂN LOẠI THEO CHỦ THỂ

Kiểm Kiểm toán toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Kiểm toán hoạt động (Operational Audit)

Là kiểm toán để xem xét và đánh giá tính

kinh tế, tính hiệu lực và tính hiệu quả trong

hoạt động của một đơn vị

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Kiểm toán tuân thủ

(Compliance Audit)

Là việc kiểm tra nhằm xác định mức độ

đơn vị có tuân thủ theo các thủ tục hoặc

các nguyên tắc đặc thù, các quy định pháp

lý mà các cơ quan có thẩm quyền đã đề ra

hay không.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Kiểm toán BCTC

(Financial Statements Audit)

Là việc kiểm tra và xác nhận tính trung

thực và tính hợp lý của BCTC phù hợp với

các nguyên tắc, chuẩn mực kế toán và các

yêu cầu của pháp luật hay không

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Kiểm toán nội bộ (Internal Audit)

(cid:2) Là hoạt động kiểm tra do các kiểm toán

viên nội bộ thực hiện.

(cid:2) Phạm vi hoạt động: tùy thuộc vào quy mô

yêu cầu của nhà quản lý cấp cao.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Kiểm toán nhà nước (Government Audit)

Là hoạt động kiểm tra do kiểm toán nhà

nước thực hiện, chủ yếu thực hiện chức

năng kiểm toán tuân thủ

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Kiểm toán độc lập (Independent Audit)

Là hoạt động kiểm tra do kiểm toán độc lập

thực hiện. Công việc chủ yếu là kiểm toán

BCTC, và tùy theo yêu cầu của khách hàng

có thể thực hiện kiểm toán tuân thủ và

cung cấp dịch vụ tư vấn về kế toán, thuế,

tài chính.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Sự khác biệt giữa các loại kiểm toán

(cid:1)Mục đích

(cid:1)Chủ thể thực hiện

(cid:1)Đối tượng kiểm toán

(cid:1)Loại hình kiểm toán

(cid:1)Tự nguyện/ Bắt buộc

(cid:1)Người sử dụng

(cid:1)Phí kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phân loại kiểm toán theo mục đích

KT HOAÏT ÑOÄNG

KT TUAÂN THUÛ

KT BCTC

Muïc ñích

Kieåm tra vaø trình baøy yù kieán nhaän xeùt veà baùo caùo taøi chính

Kieåm tra, ñaùnh giaù möùc ñoä chaáp haønh caùc quy ñònh (luaät phaùp, quy ñònh) cuûa ñôn vò

Kieåm tra vaø ñaùnh giaù tính höõu hieäu vaø hieäu quaû cuûa moät hoaït ñoäng; Ñeà xuaát phöông aùn caûi tieán

Baùo caùo taøi chính

Ñoái töôïng

Hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh (phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, quy trình coâng ngheä, cô caáu toå chöùc,…)

Ñôn vò saûn xuaát kinh doanh, ñôn vò haønh chính söï nghieäp, ñôn vò phuï thuoäc

Chuaån möïc

Chuaån möïc keá toaùn hoaëc cheá ñoä toaùn hieän haønh

Tuøy ñoái töôïng cuï theå (tieâu thuaät, ñònh möùc chuaån kyõ KTKT, tyû suaát, tyû leä,..)

Caùc vaên baûn coù lieân quan (hôïp ñoàng, quy cheá, luaät, vaên baûn phaùp quy khaùc…)

Kieåm toaùn vieân noäi boä

Kieåm toaùn vieân ñoäc laäp

Kieåm toaùn vieân Nhaø nöôùc

Chủ thể thöïc hieän

Ngöôøi söû duïng

Caùc nhaø quaûn lyù

Caùc caáp thaåm quyeàn coù lieân quan

Nhaø ñaàu tö, ngaân haøng, nhaø cung caáp, cô quan thueá

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phân loại kiểm toán theo chủ thể

KT ÑOÄC LAÄP

KT NOÄI BOÄ

KT NHAØ NÖÔÙC

coâng, vieân

Chuû theå thöïc hieän

KTV chuyeân nghieäp haønh ngheà ñoäc laäp

KTV laø nhaân vieân ñôn vò ñöôïc phaân coâng

laø KTV chöùc Nhaø nöôùc

Quy cheá cuûa ñôn vò

Toå chöùc vaø Luaät ñieàu chænh

Doanh nghieäp kinh doanh; Luaät doanh nghieäp, Luaät doanh nghieäp Nhaø nöôùc

Toå chöùc thuoäc boä maùy Nhaø nöôùc; Luaät hoaït ñoäng cô quan Nhaø nöôùc.

Noäi boä ñôn vò

Phaïm vi hoaït ñoäng

Moïi ñôn vò, laõnh vöïc vaø thaønh phaàn kinh keá

Caùc ñôn vò söû duïng voán, ngaân saùch Nhaø nöôùc

Kieåm toaùn Baùo Caùo TC

Kieåm toaùn hoaït ñoäng

Kieåm toaùn tuaân thủ

Chöùc naêng chuû yeáu

Tính chaát

Kieåm tra gaén lieàn vôùi xöû lyù vaø caûi tieán hoaït ñoäng; Tính chaát phaùp lyù cao.

Kieåm tra gaén lieàn vôùi xöû lyù sai soùt vaø caûi tieán hoaït ñoäng; Tính chaát phaùp lyù haïn cheá.

Döïa treân cô sôû töï nguyeän vaø thoûa thuaän; Khoâng gaén lieàn vieäc kieåm tra vaø xöû lyù sai soùt; Tính phaùp lyù cao.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đối tượng của kiểm toán độc lập (Theo NĐ 105/2004/NĐ-CP ngày 30/03/2004)

Các đối tượng bắt buộc kiểm toán BCTC hàng năm:

(cid:1)Doanh nghiệp, tổ chức có vốn đầu tư nước ngoài được thành lập và hoạt động theo luật VN.

(cid:1)Tổ chức có hoạt động tín dụng.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Tổ chức tài chính, doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm, môi giới bảo hiểm.

Đối tượng của kiểm toán độc lập (Theo NĐ 105/2004/NĐ-CP ngày 30/03/2004)

Các đối tượng bắt buộc kiểm toán BCTC hàng năm (tt):

(cid:1)Công ty niêm yết và kinh doanh trên TTCK.

(cid:1)Các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện vay vốn ngân hàng.

(cid:1)DNNN, các công ty có vốn nhà nước trên 50%.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Báo cáo quyết toán các dự án đầu tư hoàn thành.

Doanh nghiệp kiểm toán và Hiệp hội nghề nghiệp

(cid:1)Doanh nghiệp kiểm toán

- Loại hình doanh nghiệp

- Cơ cấu tổ chức

- Điều kiện thành lập và hoạt động

- Dịch vụ cung cấp

- Trách nhiệm của DN kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Hiệp hội nghề nghiệp

Doanh nghiệp kiểm toán

(Thông tư 60/2006/TT-BTC ngày 28/06/2006)

(cid:3) Công ty hợp danh,

(cid:3) Công ty TNHH

(cid:3) Doanh nghiệp tư nhân

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Các loại hình DN kiểm toán cho phép:

Cơ cấu tổ chức

Partners

Managers

Senior Auditors

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Staff Assistant

Doanh nghiệp kiểm toán (tt)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1) Điều kiện thành lập và hoạt động 1. Có ít nhất 3 KTV có CCHNKT, 2. Giám đốc chứng chỉ hành nghề kiểm toán 3. Giám đốc có kinh nghiệm 3 năm kề từ ngày cấp bằng. 4. Giám đốc phải có tối thiểu 10% vốn điều lệ công ty.

Doanh nghiệp kiểm toán (tt)

(cid:3) Dịch vụ kiểm toán:

- Kiểm toán BCTC

- Kiểm toán hoạt động

- Kiểm toán tuân thủ

- Kiểm toán nội bộ

- Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu tư xây

dựng cơ bản

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Các loại dịch vụ cung cấp:

Doanh nghiệp kiểm toán (tt)

(cid:3) Các dịch vụ phi kiểm toán:

- Tư vấn tài chính, thuế

- Tư vấn quản lý

- Tư vấn nguồn nhân lực

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Các loại dịch vụ cung cấp (tt):

Doanh nghiệp kiểm toán (tt)

(cid:1) Các loại dịch vụ cung cấp (tt):

(cid:3) Các dịch vụ phi kiểm toán:

- Dịch vụ kế toán, định giá tài sản, đào tạo

- Dịch vụ soát xét báo cáo tài chính

- Dịch vụ định giá tài sản;

- Dịch vụ bồi dưỡng, cập nhật kiến thức tài chính, kế toán,

kiểm toán;

- Các dịch vụ liên quan khác về tài chính, kế toán, thuế theo

quy định của pháp luật;

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trách nhiệm của DN kiểm toán

(cid:1) Chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước khách hàng theo hợp đồng đã ký kết.

(cid:3) Có lợi ích liên quan trực tiếp đến kết quả kiểm toán của

đơn vị được kiểm toán tại ngày ký báo cáo; và

(cid:3) Có hiểu biết một cách hợp lý về BCTC và cơ sở lập BCTC

(cid:3) Đã sử dụng một cách thận trọng thông tin trên BCTC đã

kiểm toán.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1) Chịu trách nhiệm trước người sử dụng kết quả kiểm toán và các dịch vụ đã cung cấp, chỉ khi:

Hiệp hội nghề nghiệp

(cid:1)Hiệp hội nghề nghiệp trên thế giới

(cid:1)Hiệp hội nghề nghiệp Việt Nam

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hiệp hội nghề nghiệp trên thế giới

(cid:1)Chức năng của hiệp hội nghề nghiệp

(cid:1)Giới thiệu một số hiệp hội nghề nghiệp.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Nguyên tắc xây dựng chuẩn mực quốc tế

Chức năng của hiệp hội nghề nghiệp

(cid:1)Thiết lập các chuẩn mực và quy tắc về kế toán,

kiểm toán.

(cid:1)Tổ chức nghiên cứu và xuất bản các tài liệu về

kế toán và kiểm toán.

(cid:1)Ban hành điều lệ đạo đức nghề nghiệp.

(cid:1)Quản lý chất lượng hoạt động kiểm toán.

(cid:1)Tổ chức các kỳ thi chứng chỉ CPA.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hiệp hội nghề nghiệp trên thế giới

(cid:1)Liên đoàn Kế toán Quốc tế (International Federation of Accountants – IFAC) được thành lập vào ngày 07/10/1977.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Ủy ban chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB)

Liên đoàn kế toán quốc tế (IFAC)

(cid:1)Liên đoàn Kế toán quốc tế (IFAC) được thành lập năm 1977, có trụ sở chính đặt tại New York, với hơn 157 tổ chức thành viên tại 122 quốc gia đại diện cho hơn 2,5 triệu kế toán viên và kiểm toán viên chuyên nghiệp đang làm việc trên nhiều lĩnh vực.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)IFAC được điều hành bởi một Hội đồng với sự giúp việc của 7 Ủy ban:

7 ủy ban của IFAC

(cid:1) Ủy ban thực hành kiểm toán quốc tế (International Auditing Practices Committee – IAPC)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1) Ủy ban Đạo đức nghề nghiệp (cid:1) Ủy ban về Kế toán quản trị và tài chính (cid:1) Ủy ban Lĩnh vực công (cid:1) Ủy ban Công nghệ thông tin (cid:1) Ủy ban đào tạo (cid:1) Ủy ban Kết nạp thành viên

Hoạt động của IFAC

(cid:1) Thúc đẩy sự phát triển của nghề nghiệp kế toán và

kiểm toán trên toàn thế giới

(cid:1) Góp phần vào sự phát triển lớn mạnh của kinh tế thế giới thông qua việc thiết lập và thúc đẩy việc tuân thủ và thống nhất các chuẩn mực nghề nghiệp chất lượng cao.

(cid:1) Phối hợp chặt chẽ cùng với các tổ chức thành viên và tiếp thu các ý kiến tham gia của các hội thành viên và cơ quan chính phủ của các nước.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ủy ban chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Ủy ban chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB) Soạn thảo các chuẩn mực kế toán cho các doanh nghiệp cho khu vực tư

Cấu trúc của IASC

IASC (19 Trustees)

Advisory Council

IASB

IFRIC Interpretations Committee

12 Full time 2 Part time

Advisory Groups

21 Tech.Staff

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

IASB Composition

Auditors

1 Australia/ NZ*

5 Preparers

1 Canada*

3 Analysts/Users

1 France*

3 Academic

1 Germany*

1 Others

1 Japan*

2

1 South Africa

14

1 Switzerland

* National standard-setter liaison

2 United Kingdom*

5 United States*

14

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Nguyên tắc xây dựng chuẩn mực quốc tế

(cid:1)Cố gắng dung hòa nhiều nhất các chuẩn mực và các chính sách khác nhau của các quốc gia.

(cid:1)Chỉ tập trung tiêu chuẩn hóa các vấn đề quan trọng.

(cid:1)Cố gắng không phức tạp hóa các chuẩn mực.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Thừơng xuyên bổ sung, liên tục cập nhật các chuẩn mực để phù hợp với sự phát triển chung.

Hiệp hội nghề nghiệp tại các quốc gia

(cid:1)Hiệp hội kế toán viên Hoa Kỳ (American Accounting Association – AAA).

(cid:1)Học viện kế toán viên công chứng Hoa Kỳ (American Institute of Certified Public Accountants – AICPA).

(cid:1)Học viện kế toán viên công chứng Canada (Canada Institute of Certified Accountants – CICA).

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Học viện giám định viên kế toán Anh quốc và xứ Wales (Institute of Chartered Accountants in England and Wales – ICAEW)...

1.HIỆP HỘI KẾ TOÁN

CÔNG CHỨNG ANH

(The Association of Chartered Certified Accountants )

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hiệp hội Kế toán công chứng Anh quốc (ACCA) ra đời năm 1904 tại London, Anh quốc. Đến nay, ACCA đã có hơn 296.000 học viên và hơn 115.000 hội viên tại 170 quốc gia trên toàn thế giới.

Hiệp hội nghề nghiệp tại Việt Nam

(cid:1)1994 đã thành lập Hội kế toán Việt Nam (nay là Hội Kế toán và Kiềm toán Việt Nam – VAA)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)2005: Hội nghề nghiệp về kiểm toán ra đời với tên gọi là: Hội kiểm toán viên hành nghề của Việt Nam – viết tắt VACPA (Vietnam Association of Certifed Public Accountants).

Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam

(cid:1)VACPA là tổ chức nghề nghiệp phi lợi nhuận của công dân Việt Nam có chứng chỉ kiểm toán viên độc lập ở Việt Nam.

(cid:1)Phương châm hoạt động của VACPA cô đọng trong

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

2 cụm từ ngắn gọn: (cid:4)(cid:4)(cid:4)(cid:4)VACPA – GIA TĂNG GIÁ TRỊ HỘI VIÊN (cid:4)(cid:4)(cid:4)(cid:4)VACPA – ĐỘC LẬP, TRUNG THỰC, MINH BẠCH

Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Quyền hạn, chức năng của VACPA

(cid:1) Đại diện cho các Hội viên trong các hoạt động có liên quan

đến Hội.

(cid:1) Tổ chức nghiên cứu khoa học, cung cấp dịch vụ về tài chính kế toán và kiểm toán theo qui định của Pháp luật. (cid:1) Tổ chức bồi dưỡng, huấn luyện nâng cao chuyên môn, phổ biến chính sách, chế độ tài chính, kế toán, kiểm toán… (cid:1) Chủ trì hoặc tham gia xây dựng các chương trình, dự án kiến nghị với Nhà nước những giải pháp nhằm phát triển kế toán, kiểm toán.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hội viên của VACPA

(cid:3) Là công dân Việt Nam có chứng chỉ Kiểm toán viên Việt Nam.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:3) Làm đơn xin gia nhập. (cid:3) Hội viên có nhiệm vụ chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật Nhà nước và Điều lệ Hội; tham gia sinh hoạt và đóng hội phí; không ngừng học tập và nâng cao trình độ; tuân thủ đạo đức nghề nghiệp góp phần cao uy tín và danh tiếng Hội và phát triển Hội viên mới.

Chuẩn mực kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Là các nguyên tắc cơ bản về nghiệp vụ và về việc xử lý các mối quan hệ phát sinh trong quá trình kiểm toán.

- Nhôø coù chuaån möïc höôùng daãn neân toâi bieát raèng mình caàn phaûi laøm vieäc nhö theá naøo, & - Toâi cuõng hieåu raèng moïi ngöôøi döïa vaøo ñoù ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng coâng vieäc cuûa toâi.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

CHUAÅN MÖÏC KIEÅM TOAÙN

ü Laø thöôùc ño chaát löôïng kieåm toaùn. ü

Söï caàn thieát : - Ñoái vôùi ngöôøi söû duïng keát quaû. - Ñoái vôùi xaõ hoäi. - Ñoái vôùi kieåm toaùn vieân. ü Toå chöùc laäp quy :

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

- Toå chöùc ngheà nghieäp. - Chính phuû.

Kết cấu chuẩn mực kiểm toán

(cid:3) Mục tiêu (cid:3) Phạm vi áp dụng (cid:3) Trách nhiệm của KTV và Công ty kiểm toán (cid:3) Giải thích thuật ngữ

1. Quy định chung

(cid:3) Yêu cầu và các quy định (cid:3) Hướng dẫn áp dụng

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

2. Nội dung chuẩn mực

Giới thiệu về chuẩn mực kiểm toán quốc tế

(cid:1)Năm 1980: IAPC (Ủy ban thông lệ về kiểm toán quốc tế ) ban hành các hướng dẫn kiểm toán quốc tế Từ 1980 -1994 : ban hành 31 IAG.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Tháng 6 -1994: Thay các IAG bằng các ISA. Ngoài ra còn ban hành các công bố thực hành kiểm toán quốc tế (IAPS).

Giới thiệu về chuẩn mực kiểm toán quốc tế

(cid:1)Đến 2001 IAPC đổi tên thành IAASB (ủy ban quốc tế về Chuẩn mực kiểm toán và dịch vụ bảo đảm (International Auditing and Assurance Standards Board - IAASB).

(cid:1)Hiện nay IAASB đã ban hành được khoảng 40 ISA

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Tìm hiểu tại www.ifac.org

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Nhóm 1 : Những vấn đề chung.

(cid:1)ISA 100 Giới thiệu về ISA và các dịch vụ liên

quan.

(cid:1)ISA 110 Tự điển thuật ngữ .

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)ISA 120 Khuôn mẫu của ISA.

Hệ thống về chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Nhóm 2 : Trách nhiệm.

Mục tiêu và nguyên tắc cơ bản chi phối kiểm toán

(cid:1) ISA 200

BCTC.

Họp đồng kiểm toán .

(cid:1) ISA 210

Kiểm soát chất lượng công việc kiểm toán.

(cid:1) ISA 220

Hồ sơ kiểm toán.

(cid:1) ISA 230

Gian lận và sai sót.

(cid:1) ISA 240

Xem xét tính tuân thủ pháp luật và các quy định

(cid:1) ISA 250

trong quá trình kiểm toán .

Thông báo các vấn đề KT cho governance

(cid:1) ISA 260

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Nhóm 3 : Kế hoạch.

(cid:1) ISA 300 Lập kế hoạch kiểm toán.

(cid:1) ISA 310 Hiểu biết về tình hình kinh doanh.

(cid:1) ISA 315 Hiểu về DN, môi trường và đánh giá rủi ro

có sai lệch trọng yếu

(cid:1) ISA 320 Tinh trọng yếu trong kiểm toán.

(cid:1) ISA 330 Thủ tục KT trên cơ sở đánh giá rủi ro

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Nhóm 4 : Kiểm soát nội bộ.

(cid:1)ISA 400 Đánh giá rủi ro và KSNB.

(cid:1)ISA 401 Kiểm toán trong môi trường xử lý dữ

liệu bằng pp điện tử

(cid:1)ISA 402 Kiểm toán các đơn vị có sử dụng

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

dịch vụ

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Nhóm 5 : Bằng chứng kiểm toán. (cid:1)ISA 500 Bằng chứng kiểm toán. (cid:1)ISA 501 Bằng chứng kiểm toán – Các chỉ dẫn

bổ sung đối với một số khoản mục đặc biệt.

(cid:1)ISA 505 Xác nhận từ bên ngoài (cid:1)ISA 510 Hợp đồng kiểm toán năm đầu tiên

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

– Số dư đầu kỳ . (cid:1)ISA 520 Thủ tục phân tích. (cid:1)ISA 530 Kiểm tra mẫu trong kiểm toán.

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Nhóm 5 : Bằng chứng kiểm toán (tt). (cid:1)ISA 540 Kiểm tra các ước tính kế toán. (cid:1)ISA 545 KT phương pháp xác định giá hợp lý và các khai báo có liên quan

(cid:1)ISA 550 Các bên hữu quan. (cid:1)ISA 560 Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc niên độ.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)ISA 570 Tính hoạt động liên tục. (cid:1)ISA 580 Giải trình của Ban giám đốc.

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Sử dụng công việc của kiểm toán viên khác.

Xem xét công việc của kiểm toán nội bộ.

Sử dụng công việc của chuyên gia.

Báo cáo kiểm toán về báo cáo tài chinh.

Dữ liệu mang tính so sánh.

Nhóm 6 : Sử dụng tư liệu của các bên khác. (cid:1) ISA 600 (cid:1) ISA 610 (cid:1) ISA 620 (cid:1) Nhóm 7 : Kết luận và báo cáo kiểm toán. (cid:1) ISA 700 (cid:1) ISA 710 (cid:1) ISA 720

Những thông tin khác đính kèm với BCTC đã kiểm toán.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế

Nhóm 8 : Những lĩnh vực chuyên sâu.

Báo cáo kiểm toán đối vói những hợp đồng

(cid:1) ISA 800

đặc biệt.

Kiểm tra các thông tin tài chính tương lai.

(cid:1) ISA 810

Nhóm 9 : Những dịch vụ liên quan.

Hợp đồng soát xét.

(cid:1) ISA 910

Hợp đồng kiểm tra theo thủ tục thỏa thuận

(cid:1) ISA 920

Hợp đồng soạn thảo báo cáo tài chính .

(cid:1) ISA 930

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Giới thiệu về chuẩn mực kiểm toán Việt Nam

(cid:1)Bắt đầu soạn thảo từ năm 1997, đến nay đã ban hành được 37 VSA và 01 chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp.

(cid:1)Soạn thảo dựa trên các chuẩn mực quốc tế có điều chỉnh cho phù hợp với Việt Nam.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Ban hành theo quyết định của Bộ trưởng BTC. (cid:1)Có kết cấu 2 phần (Quy định chung và Nội dung chuẩn mực), các đoạn in đậm có tính chất nguyên tắc.

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán VN

Đợt 1 ban hành 04 chuẩn mực:

1. Chuẩn mực số 200: Mục tiêu và nguyên tắc cơ bản chi phối kiểm toán báo cáo tài chính;

2. Chuẩn mực số 210: Hợp đồng kiểm toán;

3. Chuẩn mực số 230: Hồ sơ kiểm toán;

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

4. Chuẩn mực số 700: Báo cáo kiểm toán về báo cáo tài chính.

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán VN

Đợt 2 ban hành 06 chuẩn mực: 5. Chuẩn mực số 250 : Xem xét tính tuân thủ pháp luật và các qui định trong kiểm toán BCTC. 6. Chuẩn mực số 310 : Hiểu biết về tình hình kinh doanh;

7. Chuẩn mực số 500 : Bằng chứng kiểm toán; 8. Chuẩn mực số 510 : Kiểm toán năm đầu tiên - Số dư đầu năm tài chính

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

9. Chuẩn mực số 520 : Quy trình phân tích; 10. Chuẩn mực số 580 : Giải trình của Giám đốc.

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán VN

Đợt 3 ban hành 06 chuẩn mực:

11. Chuẩn mực số 240 : Gian lận và sai sót;

12. Chuẩn mực số 300 : Lập kế hoạch kiểm toán; 13. Chuẩn mực số 400 : Đánh giá rủi ro và kiểm soát nội bộ;

14. Chuẩn mực số 530 : Lấy mẫu kiểm toán và các thủ tục

lựa chọn khác;

15. Chuẩn mực số 540 : Kiểm toán các ước tính kế toán;

16. Chuẩn mực số 610 : Sử dụng tư liệu của kiểm toán nội

bộ.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán VN

Đợt 4 ban hành 05 chuẩn mực:

17. Chuẩn mực số 220 : Kiểm soát chất lượng hoạt động

kiểm toán;

18. Chuẩn mực số 320 : Tính trọng yếu trong kiểm toán;

19. Chuẩn mực số 501 : Bằng chứng kiểm toán bổ sung đối

với các khoản mục và sự kiện đặc biệt;

20. Chuẩn mực số 560 : Các sự kiện phát sinh sau ngày

khoá sổ kế toán lập báo cáo tài chính;

21. Chuẩn mực số 600 : Sử dụng tư liệu của kiểm toán viên

khác.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán VN

Đợt 5 ban hành 06 chuẩn mực: 22. Chuẩn mực số 401 : Thực hiện kiểm toán trong môi trường tin học;

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

23. Chuẩn mực số 550 : Các bên liên quan; 24. Chuẩn mực số 570 : Hoạt động liên tục; 25. Chuẩn mực số 800 : Báo cáo kiểm toán về những công việc kiểm toán đặc biệt ; 26. Chuẩn mực số 910 : Công tác soát xét báo cáo tài chính; 27. Chuẩn mực số 920 : Kiểm tra thông tin tài chính trên cơ sở các thủ tục thỏa thuận trước.

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán VN

Đợt 6 ban hành 06 chuẩn mực: 28. Chuẩn mực 402 : Các yếu tố cần xem xét khi kiểm toán đơn vị có sử dụng dịch vụ bên ngoài 29. Chuẩn mực 620 : Sử dụng tư liệu của chuyên gia

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

30. Chuẩn mực 710 : Thông tin có tính so sánh 31. Chuẩn mực 720 : Những thông tin khác trong tài liệu có báo cáo tài chính đã kiểm toán 32. Chuẩn mực 930 : Dịch vụ tổng hợp thông tin tài chính 33. Chuẩn mực 1000 : Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu tưhoàn thành.

Hệ thống chuẩn mực kiểm toán VN

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đạo đức nghề nghiệp

(cid:1) Khái niệm

(cid:1) Yêu cầu cơ bản

(cid:1) Nguyên tắc cơ bản

(cid:1) Nguy cơ dẫn đến vi phạm chuẩn mực đạo

đức nghề nghiệp.

(cid:1) Biện pháp phòng ngừa

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đợt 7 ban hành 06 chuẩn mực: 34. Chuẩn mực 260 : Trao đổi các vấn đề quan trọng phát sinh khi kiểm toán với ban lãnh đạo đơn vị được kiểm toán 35. Chuẩn mực 330 : Thủ tục kiểm toán trên cơ sở đánh giá rủi ro 36. Chuẩn mực 505 : Thông tin xác nhận từ bên ngoài 37. Chuẩn mực 545 : Kiểm toán việc xác định và trình bày giá trị hợp lý.

Khái niệm

Đạo đức nghề nghiệp là các nguyên tắc, tiêu chuẩn cho người hành nghề kế toán, kiểm toán nhằm đảm bảo đạt được những tiêu chuẩn cao nhất về trình độ chuyên môn, về mức độ hoạt động và đáp ứng được sự quan tâm ngày càng cao của công chúng.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Yêu cầu cơ bản

(cid:1) Sự tín nhiệm

(cid:1)Tính chuyên nghiệp

(cid:1)Chất lượng dịch vụ

(cid:1)Sự tin cậy

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Nguyên tắc cơ bản

(cid:1)(1) Độc lập;

(cid:1)(2) Chính trực;

(cid:1)(3) Khách quan;

(cid:1)(4) Năng lực chuyên môn và tính thận trọng;

(cid:1)(5) Tính bảo mật;

(cid:1)(6) Tư cách nghề nghiệp;

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)(7) Tuân thủ chuẩn mực chuyên môn.

Tính độc lập

(cid:1) Độc lập về tư tưởng: Là trạng thái suy nghĩ cho phép đưa ra ý

kiến mà không chịu ảnh hưởng của những tác động trái với

những đánh giá chuyên nghiệp; cho phép một cá nhân hành động

một cách chính trực, khách quan và có sự thận trọng nghề

nghiệp, và

(cid:1) Độc lập về hình thức: Là không có các quan hệ thực tế và hoàn

cảnh có ảnh hưởng đáng kể làm cho bên thứ ba hiểu là không

độc lập, hoặc hiểu là tính chính trực, khách quan và thận trọng

nghề nghiệp của nhân viên công ty hay thành viên của nhóm cung

cấp dịch vụ đảm bảo không được duy trì.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Nguy cơ dẫn đến vi phạm đạo đức nghề nghiệp

(cid:1)Nguy cơ tự kiểm tra

(cid:1)Nguy cơ về sự bào chữa

(cid:1)Nguy cơ từ sự quen thuộc

(cid:1)Nguy cơ bị đe dọa

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1) Nguy cơ do tư lợi

Biểu mẫu về tính độc lập

o A110 – “Chấp nhận khách hàng mới và đánh giá rủi ro HĐ”

o A120 – “Chấp nhận, duy trì khách hàng cũ và đánh giá rủi

ro hợp đồng”

o A250 – “Cam kết về tính độc lập của thành viên nhóm kiểm

toán”

o A260 – “Soát xét các yếu tố ảnh hưởng đến tính độc lập và

đạo đức nghề nghiệp của KTV”

o A270 – “Biện pháp đảm bảo tính độc lập của thành viên

nhóm kiểm toán”

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Một số sai phạm về tính độc lập

o Không thực hiện bản “Cam kết về tính độc lập của thành

viên nhóm kiểm toán”.

o Mẫu Cam kết đã được lập nhưng thiếu chữ ký xác nhận của

một số thành viên nhóm kiểm toán.

o Một số công ty không thực hiện soát xét các yếu tố ảnh

hưởng đến tính độc lập và đạo đức nghề nghiệp của KTV;

o Một số KTV vừa cung cấp dịch vụ lập BCTC vừa thực hiện

kiểm toán BCTC.

o Kiểm toán BCTC trên 3 năm cho cùng một khách hàng.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thái độ hoài nghi nghề nghiệp

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

o Là thái độ luôn nghi vấn, cảnh giác trước những điều kiện là dấu hiệu của sai sót do nhầm lẫn hay do gian lận, và đánh giá một cách kỹ càng đối với các bằng chứng kiểm toán.

Xét đoán chuyên môn

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

o Là sự vận dụng các kỹ năng, kiến thức và kinh nghiệm phù hợp về tài chính, kế toán kiểm toán, pháp luật và các quy định có liên quan để đưa ra các quyết định về các hành động phù hợp trong các bối cảnh của cuộc kiểm toán..

Biện pháp phòng ngừa

mực quy định;

(cid:1) Các biện pháp bảo vệ do môi trường làm

việc tạo ra.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1) Các biện pháp bảo vệ do pháp luật và chuẩn

(cid:1)Yêu cầu về học vấn, đào tạo và kinh nghiệm

làm nghề kế toán và kiểm toán.

(cid:1)Các yêu cầu về cập nhật chuyên môn liên tục.

(cid:1)Các quy định về bộ máy quản lý điều hành

doanh nghiệp.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

a) Các biện pháp bảo vệ do pháp luật và chuẩn mực quy định:

(cid:1)Các chuẩn mực nghề nghiệp và quy định về thủ

tục soát xét.

(cid:1)Các quy trình kiểm soát của Hội nghề nghiệp hay của cơ quan quản lý nhà nước và các biện pháp kỷ luật.

(cid:1)Kiểm soát từ bên ngoài do một bên thứ ba được

ủy quyền hợp pháp thực hiện.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

a) Các biện pháp bảo vệ do pháp luật và chuẩn mực quy định:

(cid:1)Có hệ thống khiếu nại hữu hiệu, được quảng bá

rộng rãi,

(cid:1)Quy định rõ ràng trách nhiệm báo cáo các vi

phạm về đạo đức nghề nghiệp.

(cid:1)Thủ tục tuyển người và tầm quan trọng phải

tuyển các nhân viên cấp cao có năng lực.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

b) Các biện pháp bảo vệ do môi trường làm việc tạo ra:

(cid:1)Các biện pháp kỷ luật thích hợp. (cid:1)Hệ thống kỉêm soát nội bộ mạnh. (cid:1)Các chính sách và thủ tục theo dõi chất lượng

làm việc của nhân viên.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

b) Các biện pháp bảo vệ do môi trường làm việc tạo ra (tt):

Chương 22 Chương Chương 2 CCáácc khkhááii niniệệmm trong trong Các khái niệm trong kikiểểmm totoáánn kiểm toán

Th.S Tăng Thị Thanh Thủy 2010

ERROR: stackunderflow OFFENDING COMMAND: ~

STACK:

2.2 HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ

Các nội dung chính

(cid:1) Khái niệm.

(cid:1)Các bộ phận hợp thành hệ thống kiểm

soát nội bộ

(cid:1)Những hạn chế vốn của hệ thống KSNB

(cid:1)Trình tự nghiên cứu hệ thống KSNB

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Khái niệm

Kinh doanh thua loã

Hoạt động SXKD

Vi phaïm phaùp luaät

của DN đứng

BCTC khoâng trung thöïc

trước những rủi ro

TS bò tham oâ, ñaùnh caép

(cid:2) Ñoái phoù ruûi ro (cid:2) Nhaø quaûn lyù ñeà ra nhöõng quy ñònh, chính saùch ñeå ñieàu haønh hoaït ñoäng SXKD.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thanh-Thuy, Tang (2011)

Định nghĩa

Kiểm soát nội bộ là một quá trình chịu ảnh hưởng bởi HĐQT, các nhà quản lý và các nhân viên khác của một tổ chức, được thiết kế nhằm cung cấp sự đảm bảo hợp lý trong việc thực hiện các mục tiêu sau:

o Hiệu lực, hiệu quả của hoạt động

o Độ tin cậy của BCTC

o Sự tuân thủ các luật lệ, quy định hiện hành

(Theo COSCO) 4

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Định nghĩa (tt)

Thanh-Thuy, Tang (2011)

Bao gồm 04 nội dung:

(cid:3) Quá trình

(cid:3) Con người

(cid:3) Đảm bảo hợp lý

(cid:3) Mục tiêu

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thanh-Thuy, Tang (2011)

Hệ thống KSNB

Là các quy trình và thủ tục kiểm soát do đơn vị được kiểm toán xây dựng và áp dụng nhằm :

o Đảm bảo cho đơn vị tuân thủ PL và các quy định.

o Để ngăn ngừa, phát hiện các gian lận và sai sót.

o Để lập BCTC trung thực và hợp lý.

o Nhằm bảo vệ, quản lý và sử dụng hiệu quả tài

sản của đơn vi.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các bộ phận cấu thành HTKSNB

Thanh-Thuy, Tang (2011)

Bao gồm 05 bộ phận:

(cid:3) Môi trường kiểm soát

(cid:3) Đánh giá rủi ro

(cid:3) Các thủ tục kiểm soát

(cid:3) Thông tin và truyền thông

(cid:3) Giám sát

(Theo COSCO)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các bộ phận hợp thành hệ thống kiểm soát nội bộ

ÑÑaaëëcc thuthuøø quaquaûûnn lylyùù

Thieát laäp muïc tieâu

Nhaän dieän vaø ñaùnh giaù ruûi ro

CôCô cacaááuu totoåå chchöùöùcc

ÑÑaaùùnhnh giagiaùù ruruûûii roro

ChChíínhnh sasaùùchch nhaân

nhaân ssöïöï

HT chöùng töø goác

HT HT kekeáá hoahoaïïchch vavaøø ddöïöï toatoaùùnn

HT soå saùch Keá toaùn

MoâiMoâi trtrööôôøøngng kiekieååmm soasoaùùtt

Heä thoáng KSNB

HeHeää thothoáángng thoâng tintin thoâng ((Thoâng Thoâng tintin KeKeáá toatoaùùnn))

KieKieååmm toatoaùùnn nonoääii boboää

HT BC Keá toaùn

CaCaùùcc nhaân

nhaân totoáá beânbeân ngoangoaøøii

CaCaùùcc thuthuûû tutuïïcc kiekieååmm soasoaùùtt

GiaGiaùùmm sasaùùtt

Kieåm soaùt tröïc tieáp

Giaùm saùt thöôøng xuyeân

Kieåm soaùt toång quaùt

Kieåm soaùt vaät chaát

Giaùm saùt ñònh kyø

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Môi trường kiểm soát

Thanh-Thuy, Tang (2011)

Nhận thức, quan điểm và thái độ của người quản lý liên quan đến vấn đề kiểm soát (cid:1) Các nhân tố đánh giá:

(cid:4) Đặc thù quản lý (cid:4) Cơ cấu tổ chức (cid:4) Chính sách nhân sự (cid:4) Hệ thống kế hoạch và dự toán (cid:4) Bộ phận kiểm toán nội bộ (cid:4) Các nhân tố bên ngoài

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đánh giá rủi ro

(cid:1)Đánh giá rủi ro bao gồm việc nhận dạng, đánh

giá và quản lý rủi ro có thể phát sinh trong quá

trình HĐSXKD.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hệ thống kế toán

(cid:1)Hệ thống kế toán là các quy định về kế toán và các thủ tục kế toán mà đơn vị được kiểm toán áp dụng để thực hiện ghi chép kế toán và lập Báo cáo tài chính.

Bao gồm các kênh thông tin từ:

+ Cấp trên (cid:5)(cid:5)(cid:5)(cid:5) Cấp dưới

+ Doanh nghiệp (cid:5)(cid:5)(cid:5)(cid:5) Bên ngoài

Là điều kiện tiên quyết cho việc thiết lập, duy trì và nâng cao năng lực kiểm soát trong DN.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Một hệ thống kế toán hữu hiệu phải đảm bảo các mục tiêu:

(cid:1)Tính có thực (Validity)

(cid:1)Sự phê chuẩn (Authorization)

(cid:1)Tính đầy đủ (Completeness)

(cid:1)Tính đúng kỳ (Timline

(cid:1)Sự đánh giá

(cid:1)Sự phân loại

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thủ tục kiểm soát

(cid:1)Thủ tục kiểm soát là các quy chế và thủ tục do

ban lãnh đạo đơn vị thiết lập và chỉ đạo thực

hiện trong đơn vị nhằm đạt được mục tiêu quản

lý cụ thể.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thủ tục kiểm soát (tt)

(cid:1)Thủ tục kiểm soát trực tiếp

(cid:1) Thủ tục kiểm soát tổng quát (độc lập)

(cid:1) Thủ tục kiểm soát vật chất (bảo vệ tài

sản)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Nguyên tắc xây dựng các thủ tục kiểm soát :

(cid:1) Nguyên tắc phân công phân nhiệm

(cid:1) Nguyên tắc bất kiêm nhiệm

(cid:1) Nguyên tắc ủy quyền

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Giám sát

(cid:1)Là bộ phận kiểm tra việc thực hiện các thủ tục

kiểm soát.

(cid:1)Giám sát là quá trình NQL đánh giá chất lượng

của HTKSNB

(cid:1) Bao gồm:

+ Giám sát thường xuyên

+ Giám sát định kỳ

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Nhân tố đe đọa tính hiệu quả của hệ thống KSNB

(cid:1) Quan điểm NQL: CP < lợi ích mang lại

(cid:1) NQL lạm quyền

(cid:1) Sự tiếp cận tài sản

(cid:1) Coi trọng hình thức hơn bản chất

(cid:1) Sự mâu thuẫn quyền lợi

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Những hạn chế vốn có của HTKSNB

(cid:1) Hạn chế xuất phát từ bản thân con người như vô

ý, bất cẩn, đãng trí, hiểu sai nghiệp vụ.

(cid:1) Hạn chế xuất phát từ sự thông đồng.

(cid:1) Hạn chế từ yêu cầu của nhà quản lý

(cid:1) Hạn chế từ việc kiểm tra chỉ tập trung ở sai phạm biết trước hoặc thường xuyên và bỏ qua những sai phạm bất thường.

(cid:1) Hạn chế từ những thủ tục kiểm soát không còn phù hợp khi điều kiện hoạt động DN thay đổi.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trình tự nghiên cứu hệ thống KSNB

a.Tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ để lập kế

hoạch kiểm toán.

(cid:1)Tìm hiểu môi trường kiểm soát:

(cid:1)Tìm hiểu về hệ thống kế toán:

(cid:1)Tìm hiểu về các thủ tục kiểm soát

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trình tự nghiên cứu hệ thống KSNB

b.Đánh giá sơ bộ rủi ro kiểm soát

(cid:1)Là đánh giá sự hữu hiệu của HTKSNB trong việc

ngăn chặn và phát hiện các sai sót.

(cid:1)Yêu cầu: đánh giá rủi ro kiểm soát ở mức độ cơ

sở dẫn liệu đối với mỗi số dư tài khoản hoặc loại

nghiệp vụ chủ yếu.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Cơ sở dẫn liệu (Management assertions)

Là khẳng định của nhà quản lý về các khoản

mục trên BCTC. Cơ sở dẫn liệu của báo cáo tài

chính phải có các tiêu chuẩn sau:

Hieän höõu

Ñaùnh giaù

Phaùt sinh

Chính xaùc

Quyeàn vaø nghóa vuï

Trình baøy vaø coâng boá

Ñaày ñuû

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Hiện hữu

Kieåm keâ taøi saûn höõu hình

Xaùc nhaän taøi saûn do ngöôøi khaùc quaûn lyù, söû duïng

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng caùc TAØI SAÛN VAØ NÔÏ PHAÛI TRAÛ maø ñôn vò khai baùo treân baùo caùo taøi chính thì hieän höõu trong thöïc teá

Kieåm tra giaù goác vaø lôïi ích töông lai cuûa taøi saûn voâ hình

Xaùc nhaän nôï phaûi traû

Phaùt hieän caùc taøi saûn hoaëc khoaûn phaûi traû khoâng coù thöïc

Kieåm tra chöùng töø nôï phaûi traû

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phát sinh

Kieåm tra chöùng töø goác cuûa caùc nghieäp vuï phaùt sinh

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng caùc NGHIEÄP VUÏ maø ñôn vò khai baùo treân baùo caùo taøi chính thì phaùt sinh trong thöïc teá vaø thuoäc veà ñôn vò

Kieåm tra giaùn tieáp thoâng qua kieåm tra söï hieän höõu cuûa taøi saûn vaø nôï phaûi traû

Phaùt hieän caùc nghieäp vuï khoâng coù thöïc hoaëc thuoäc veà ñôn vò

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Quyền và nghĩa vụ

Kieåm tra chöùng töø veà quyeàn sôû höõu/kieåm soaùt cuûa ñôn vò ñoái vôùi taøi saûn

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng caùc TAØI SAÛN thì thuoäc quyeàn kieåm soaùt cuûa ñôn vò vaø caùc KHOAÛN PHAÛI TRAÛ laø nghóa vuï cuûa ñôn vò

Kieåm tra veà nghóa vuï cuûa ñôn vò ñoái vôùi caùc khoaûn phaûi traû

Phaùt hieän caùc taøi saûn hoaëc khoaûn phaûi traû khoâng thuoäc veà ñôn vò

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đầy đủ

Tìm hieåu kieåm soaùt noäi boä

Keát hôïp kieåm tra söï hieän höõu vaø phaùt sinh

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ khai baùo treân baùo caùo taøi chính taát caû TAØI SAÛN, NÔÏ PHAÛI TRAÛ VAØ NGHIEÄP VUÏ

Kieåm tra taøi khoaûn lieân quan

Kieåm tra vieäc khoùa soå

Thuû tuïc phaân tích

Phaùt hieän caùc taøi saûn, nôï phaûi traû hoaëc nghieäp vuï chöa khai baùo

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đánh giá

Xem xeùt phöông phaùp ñaùnh giaù maø ñôn vò söû duïng coù phuø hôïp chuaån möïc, cheá ñoä keá toaùn hieän haønh khoâng

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ ñaùnh giaù TAØI SAÛN, NÔÏ PHAÛI TRAÛ VAØ NGHIEÄP VUÏ phuø hôïp vôùi cheá ñoä, chuaån möïc keá toaùn hieän haønh

Xem xeùt phöông phaùp ñaùnh giaù coù ñöôïc aùp duïng nhaát quaùn khoâng

Phaùt hieän vieäc aùp duïng caùc phöông phaùp ñaùnh giaù khoâng phuø hôïp hoaëc khoâng nhaát quaùn

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ghi chép chính xác

Yeâu caàu ñôn vò cung caáp soá dö hoaëc phaùt sinh chi tieát

Ñoái chieáu vôùi soå chi tieát

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ tính toaùn, coäng doàn chính xaùc vaø soá lieäu treân baùo caùo khôùp ñuùng vôùi Soå caùi vaø soå chi tieát

Kieåm tra toång coäng vaø ñoái chieáu toång coäng vôùi soå caùi

Phaùt hieän söï khoâng thoáng nhaát giöõa toång hôïp vaø chi tieát

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trình bày và công bố

Xem xeùt vaán ñeà trình baøy baùo caùo taøi chính

Phaân loaïi khoaûn muïc

Vieäc caán tröø soá lieäu

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng baùo caùo taøi chính ñöôïc trình baøy vaø coâng boá phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa cheá ñoä, chuaån möïc keá toaùn hieän haønh

Xem xeùt caùc yeâu caàu veà coâng boá thoâng tin boå sung treân baùo caùo taøi chính

Phaùt hieän vieäc trình baøy khoâng phuø hôïp hoaëc caùc coâng boá sai, thieáu

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trình tự nghiên cứu hệ thống KSNB

c.Thiết kế và thực hiện các thử nghiệm kiểm soát

(cid:1)Điều tra

(cid:1)Kiểm tra tài liệu

(cid:1)Quan sát việc áp dụng các thủ tục kiểm soát

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trình tự nghiên cứu hệ thống KSNB

d. Đánh giá lại rủi ro kiểm soát và thay đổi những

thử nghiệm cơ bản đã được dự kiến

(cid:1)Đánh giá lại rủi ro kiểm soát dự trên những bằng

chứng thu thập được.

(cid:1)Xét những nguyên nhân sai phạm để biết được mức

rủi ro kiểm soát thực tế có giống như mức đánh giá

sơ bộ ban đầu hay không, để điều chỉnh phạm vi và

thời gian các thử nghiệm cơ bản dự kiến./.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

2.3 TRỌNG YẾU

Nội dung chính

(cid:1) Khái niệm

(cid:1) Trọng yếu trong kiểm toán BCTC

(cid:1) Các bước trong quá trình vận dụng khái

niệm trọng yếu

Trọng yếu là gì?

(cid:1)Trọng yếu là thuật ngữ dùng để thể hiện

tầm quan trọng của một thông tin trong

báo cáo tài chính.Thông tin được coi là

trọng yếu nghĩa là nếu thiếu thông tin

đó hay thông tin không chính xác sẽ

ảnh hưởng quyết định đến người sử

dụng báo cáo tài chính.

Tiêu chuẩn của tính trọng yếu

(cid:1) Định lượng

(cid:1) Định tính

Định lượng:

o Định lượng: Số tiền sai phạm ảnh hưởng đến

quyết định của người sử dụng báo cáo tài

chính;

Ñònh löôïng (tt):

Ví dụ các khoản mục

Chắc chắn trọng yếu

Không trọng yếu

Có thể trọng yếu

Bảng CĐKT

< 10% tổng tài sản

10% tổng tài sản

> 10% tổng tài sản

Báo cáo KQHĐKD

< 5% lợi nhuận

Từ 5% - 10% lợi nhuận

> 10% lợi nhuận

Định tính

(cid:1)Bản chất của sai phạm ảnh hưởng đến quyết

định của người sử dụng báo cáo tài chính.

(cid:1)Có những trường hợp, tuy giá trị thấp nhưng do

bản chất của sai phạm, vẫn có thể xem là trọng

yếu.

Ñònh tính (tt):

(cid:1)Một số trường hợp có thể xem xét là trọng yếu:

- Sai phạm có tác động dây chuyền hoặc những

sai phạm nhỏ nhưng lặp đi lặp lại nhiều lần.

- Sự mô tả không đúng đắn hay không xác đáng

về chính sách kế toán của đơn vị.

- Một gian lận của người quản lý dù nhỏ cũng là

một sai phạm trọng yếu.

Quaù trình vaän duïng khaùi nieäm troïng yeáu

(cid:1)Đánh giá ảnh hưởng của các sai sót và gian lận

trong quá trình kiểm toán;

(cid:1)Xác định trọng tâm trong kiểm toán.

Caùc böôùc trong quaù trình vaän duïng khaùi nieäm troïng yeáu

Böôùc 2: Xaùc ñònh mức troïng yeáu cho caùc boä phaän, khoản mục

Böôùc 3: Uôùc tính sai soùt trong töøng BP, khoaûn muïc

Böôùc 4: Öôùc tính mức sai lệch TH treân BCTC

Böôùc 5: Ñöa ra keát luaän veà baùo caùo taøi chính

Böôùc 1: Xác định mức trọng yếu đối với tổng thể BCTC

Bước 1: Xác định mức trọng yếu tổng thể

Phương pháp xác định:

(cid:4) PP1: Xác định dựa vào một tiêu chí với một tỷ lệ

đơn nhất

(cid:4) PP2: Xác định theo tỷ lệ tùy theo quy mô của đơn

vị được kiểm toán.

(cid:4) PP3: Áp dụng pp bình quân dựa trên nhiều tiêu chí

(cid:4) PP4: Áp dụng công thức có sẵn

Phương pháp 1

Phương pháp xác định:

Mức trọng yếu = Tiêu chí (Benchmark) x Tỷ lệ (%)

Phương pháp 2

Phương pháp xác định: Xác định theo tỷ lệ tùy theo

quy mô của đơn vị được kiểm toán.

Ví dụ:

(cid:1) Nếu lợi nhuận <20.000 USD: 2% - 5% Lợi nhuận

(cid:1) Nếu lợi nhuận >20.000 USD: 1% - 2% Lợi nhuận

Phương pháp 3

Phương pháp xác định: Áp dụng pp bình quân dựa

trên nhiều tiêu chí

Sum (Các tiêu chí x Tỷ lệ %)

Mức trọng yếu =

Số tiêu chí

Phương pháp 4

Phương pháp xác định: Áp dụng công thức có sẵn.

Mức trọng yếu = Hệ số x Max (Tổng TS, Doanh thu)

Bước 2: Xác định mức trọng yếu cho từng bộ phận, khoản mục

Phương pháp xác định:

(cid:4) Dựa vào xét đoán của KTV

(cid:4) Phương pháp hệ số

(cid:4) Phương pháp dựa vào số lựơng bút

toán

điều chỉnh năm trước.

(cid:4) Phương pháp sử dụng công thức toán học

Ví dụ

Khoaûn muïc

Soá tieàn

Tieàn Nôï phaûi thu Haøng toàn kho TSCÑ Coäng taøi saûn

2.000 60.000 28.000 30.000 120.000

Coäng nguoàn voán

120.000

Ví dụ (tt)

(cid:1)Mức trọng yếu cho toàn bộ BCTC: 5% tổng TS

(cid:1)Tiền: 1% giá trị khoản mục

(cid:1)Nợ phải thu: 50% mức trọng yếu của toàn bộ BCTC

nhưng không vượt quá 10% khoản mục

(cid:1)Hàng tồn kho: 5% (khai khống); 10% (khai thiếu)

Ví dụ (tt)

Khoaûn muïc

Sai soùt chaáp nhaän ñöôïc

Khai khoáng

Khai thieáu 20 3.000 2.800 180 6.000

20 3.000 1.400 1.580 6.000

Tieàn Nôï phaûi thu Haøng toàn kho TSCÑ Öôùc tính ban ñaàu veà möùc troïng yeáu cho toaøn boä BCTC

Ví dụ (tt)

(cid:6) Nợ phải thu: có 100 khách hàng trong đó có 5

khách hàng lớn với tổng dư nợ là 25.000; còn 95

khách hàng có tổng dư nợ là 35.000.

(cid:6) KTV kiểm tra đối chiếu 5 khách hàng lớn và kết quả

là khớp đúng

Ví dụ (tt)

(cid:6) KTV chọn ngẫu nhiên 20 khách hàng trong tổng số 95

khách hàng để đối chiếu kiểm tra thì thấy khai cao hơn sổ

kế toán số tiền là 500. Đơn vị đồng ý sửa chữa.

Sai sót ước tính tổng thể: [(500 : 20) x 95] - 500 = 1.875

(cid:6) Có 2 khách hàng có dấu hiệu khó khăn về tài chính với số

tiền là 700 nhưng đơn vị từ chối lập dự phòng.

(cid:1) Sai sót chưa điều chỉnh là: 1.875 + 700 = 2.575 < 3.000

Kết luận: Nợ phải thu của khách hàng hợp lý.

Mức trọng yếu và ý kiến của KTV

So saùnh SSCÑC vôùi MTY

SSCÑC << MTY

SSCÑC >,=,# MTY

Khoâng coù sai soùt troïng yeáu trong khoaûn muïc

Trong moät vaøi khoaûn muïc coù sai soùt troïng yeáu

Boå sung thuû tuïc/yeâu caàu Giaùm ñoác ñieàu chænh

Khoâng chaáp nhaän

Chaáp nhaän toaøn phaàn

Chaáp nhaän töøng phaàn, daïng ngoaïi tröø

2.4 RỦI RO KIỂM TOÁN

(VSA 400)

Khái niệm

(cid:1)Rủi ro kiểm toán là rủi ro do kiểm toán viên

và công ty kiểm toán đưa ra ý kiến nhận

xét không thích hợp, khi BCTC đã được

kiểm toán còn có những sai sót trọng yếu.

Rủi ro kiểm toán

Rủi ro có sai sót trọng yếu

Ruûi ro tieàm taøng

Ruûi ro kieåm soaùt

Ruûi ro phaùt hieän

Tính "nhaïy caûm" cuûa khoaûn muïc

Heä thoáng keá toaùn vaø kieåm soaùt noäi boä

Caùc thuû tuïc kieåm toaùn cô baûn

Rủi ro tiềm tàng (Inherent Risk – IR)

(cid:1)Là rủi ro tiềm ẩn, vốn có do khả năng từng

khoản mục, từng nghiệp vụ trong báo cáo tài

chính chứa đựng sai sót trọng yếu khi tính

riêng lẻ hoặc gộp lại, mặc dù có hay không

có hệ thống kiểm soát nội bộ.

Rủi ro kiểm soát (Control Risk – CR)

(cid:1)Laø ruûi ro xaûy ra sai soùt troïng yếu trong

từng nghiệp vụ, từng khoản mục trong báo

cáo tài chính khi tính riêng lẻ hay tính gộp lại

mà hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát

nội bộ không ngăn ngừa hết hoặc không

phát hiện sữa chữa kịp thời.

Rủi ro phát hiện (Detection Risk – DR)

(cid:1)Là rủi ro mà KTV và công

ty kiểm toán không phát

hiện được các sai sót,

trọng yếu, làm ảnh hưởng

đến báo cáo tài chính”

Minh họa các loại rủi ro

HÑ SXKD

Heä thoáng KSNB

(cid:7)

Coâng vieäc cuûa KTV

(cid:7)

YÙ kieán sai

Moái quan heä giữa caùc loaïi ruûi ro

AR = IR x CR x DR

DR = ----------------------

IR x CR

Moái quan heä giữa caùc loaïi ruûi ro

ÑÑaaùùnnhh ggiiaaùù ccuuûûaa KKTTVV vveeàà CCRR

RRuuûûii rroo pphhaaùùtt hhiieeäänn (( DDRR))

CCaaoo

TT..BBììnnhh TThhaaáápp TTooááii tthhiieeååuu Thaáp T.Bình

Thaáp

T.Bình Cao

CCaaoo TT..BBììnnhh

ÑÑaaùùnnhh ggiiaaùù ccuuûûaa KKTTVV vveeàà IIRR

T.Bình

Cao

Toái ña

TThhaaáápp

Kiểm soát rủi ro kiểm toán

(cid:6) KTV không thể tác động đến rủi ro có sai sót trọng

yếu (rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát).

(cid:6) KTV sẽ kiểm soát rủi ro kiểm toán tổng thể thông

qua tác động đến rủi ro phát hiện

(cid:6) KTV xác định nội dung, lịch trình, phạm vi các thủ

tục kiểm toán để giảm thiểu rủi ro phát hiện

(cid:6) Do hạn chế vốn có của cuộc kiểm toán, KTV không

thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro phát hiện.

Nguyên nhân hạn chế vốn có của cuộc kiểm toán

1. Nội dung của báo cáo tài chính

2. Nội dung của các thủ tục kiểm toán

3. Điều kiện thực hiện cuộc kiểm toán với thời gian

và chi phí hợp lý

Phương pháp giảm thiểu hạn chế vốn có của cuộc kiểm toán

1. Lập kế hoạch kiểm toán

2. Tập trung nguồn lực kiểm toán vào những vùng

nhiều rủi ro có sai sót trọng yếu.

3. Sử dụng các thử nghiệm và biện pháp khác để

kiểm tra tổng thể nhằm phát hiện sai sót.

2.5 GIAN LẬN – SAI SÓT

(VSA 240)

Gian lận và sai sót

Khaùi nieäm

Phaân bieät traùch nhieäm KTV - Giaùm ñoác

Coâng vieäc cuûa KTV

Ñaùnh giaù ruûi ro

Phaùt hieän

Thuû tuïc khi coù daáu hieäu GL-SS

Thoâng baùo veà GL-SS

Ruùt lui khoûi hôïp ñoàng

Trách nhiệm của KTV

Giaùm ñoác Ngaên chaën vaø Phaùt hieän GL-SS

Kieåm toaùn vieân Xem xeùt coù GL_SS laøm aûnh höôûng troïng yeáu BCTC

Ñaùnh giaù ruûi ro

Thieát laäp vaø duy trì heä thoáng KSNB

Thieát laäp caùc thuû tuïc phaùt hieän GL-SS treân cô sôû ruûi ro ñaõ ñaùnh giaù

Ñieàu chænh, boå sung thuû tuïc kieåm toaùn

Caùc phaûn öùng

Thoâng baùo veà GL- SS vaø caùc phaûn öùng

Khi coù daáu hieäu GL-SS

Khoâng troïng yeáu

Xem xeùt tính troïng yeáu

Troïng yeáu

Khoâng coøn nghi vaán

Thöïc hieän thuû tuïc kieåm toaùn boå sung

Nghi vaán

Trao ñoåi vôùi GÑ vaø ñaùnh giaù aûnh höôûng ñeán BCTC vaø BCKT

Kieåm toaùn Bình thöôøng

Xem xeùt aûnh höôûng ñeán caùc khía caïnh khaùc cuûa cuoäc kieåm toaùn

Thông báo về GL - SS

(cid:1) Cho Giám đốc

(cid:4) Nghi vấn có gian lận

(cid:4) Có gian lận

(cid:4) Có sai sót trọng yếu

(cid:1) Cho người sử dụng BCKT

(cid:1) Cho cơ quan chức năng

2.6 HÀNH VI KHÔNG TUÂN THỦ

(VSA 250)

Hành vi không tuân thủ (VSA 250)

(cid:1) Định nghĩa

(cid:1)Phân biệt trách nhiệm KTV - Giám đốc

(cid:1)Công việc của KTV

+ Hiểu biết về pháp luật và các quy định liên quan

+ Xác định hành vi không tuân thủ

+ Thủ tục khi phát hiện hành vi không tuân thủ

+ Thông báo về hành vi không tuân thủ

(cid:1)Rút lui khỏi hợp đồng

Không tuân thủ pháp luật và các quy định

(cid:1)Thực hiện sai, bỏ sót, không thực hiện đầy đủ,

không kịp thời hoặc không thực hiện pháp luật

và các quy định

(cid:1)Không phân biệt vô tình hay cố ý

(cid:1)Dưới danh nghĩa đơn vị hoặc do người đại

diện đơn vị thực hiện

(cid:1)Có ảnh hưởng đến báo cáo tài chính

Giaùm ñoác Tuaân thuû phaùp luaät

Kieåm toaùn vieân Chuù yù haønh vi khoâng tuaân thuû laøm aûnh höôûng troïng yeáu BCTC

Ñaùnh giaù ruûi ro

Thieát laäp vaø duy trì caùc thuû tuïc caàn thieát

1. Hieåu bieát PL&QÑ

2. Thieát laäp KSNB

3. Xaây döïng quy taéc

Thieát laäp caùc thuû tuïc xaùc ñònh haønh vi khoâng tuaân thuû treân cô sôû ruûi ro ñaõ ñaùnh giaù

4. Tö vaán phaùp luaät

5. Kieåm toaùn noäi boä

6. Löu tröõ

Ñieàu chænh, boå sung thuû tuïc kieåm toaùn

Caùc phaûn öùng

Thoâng baùo veà haønh vi khoâng tuaân thuû vaø caùc phaûn öùng

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chương 33 Chương Chương 3 Phương phááp kip kiểểm tom toáánn Phương ph Phương pháp kiểm toán

Th.S Tăng Thị Thanh Thủy 2010

Các nội dung chính

(cid:1)Phương pháp khoa học chung

(cid:1)Các phương pháp kiểm toán cơ bản

(cid:1)Kỹ thuật lấy mẫu kiểm toán

Khái niệm

(cid:1)Phương pháp kiểm toán là các biện pháp,

thủ tục được sử dụng trong công tác kiểm

toán nhằm thực hiện mục đích kiểm toán

đã đặt ra.

3.1 PHƯƠNG PHÁP KHOA HỌC CHUNG

Phương pháp khoa học chung

(cid:2) Chọn đề tài điều tra, nghiên cứu;

(cid:2) Lập giả thuyết để kiểm tra;

(cid:2) Kiểm tra, phân tích giả thuyết bằng cách thu

thập và đánh giá các chứng từ thích hợp;

(cid:2) Chấp nhận hay không chấp nhận giả thuyết

trên cơ sở các chứng cứ;

(cid:2) Lập thêm và kiểm tra thêm các giả thuyết.

3.2 PP KIỂM TOÁN CƠ BẢN

Phương pháp kiểm toán

1) KTV nhận kiểm tra hệ thống BCTC và quyết định cần xem xét khoản mục nào;

2) Kiểm toán viên đưa các giả thuyết cần kiểm tra;

3) Kiểm toán viên thử nghiệm, kiểm tra các giả thuyết bằng cách tìm kiếm các bằng chứng và đánh giá nó;

Phương pháp kiểm toán (tt)

4) KTV đưa ra ý kiến để khẳng định hay phủ

nhận giả thuyết về vấn đề chuyên môn đã

nêu lên trong BCTC và sổ kế toán;

5) KTV phải đưa ra ý kiến tổng thể về BCTC

dựa trên kết quả kiểm tra những bộ phận,

những khoản mục riêng biệt do các thành

viên trong tổ kiểm toán đã tiến hành

Caùc loaïi thöû nghieäm kieåm toaùn

Nhaèm thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn

Thöû nghieäm kieåm soaùt

Thöû nghieäm cô baûn

Laø vieäc kieåm tra ñeå thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn veà söï thieát keá phuø hôïp & söï vaän haønh höõu hieäu cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä.

Laø vieäc kieåm tra ñeå thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn lieân quan ñeán BCTC nhaèm phaùt hieän ra nhöõng sai leäch troïng yeáu laøm aûnh höôûng ñeán BCTC.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:3) Thử nghiệm kiểm soát Tìm hiểu về khách hàng

ThS.TăngTăng ThThịị Thanh ThS.

Thanh ThThủủyy

(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3) Thử nghiệm kiểm soát

(cid:1)Mục đích: Thu thập bằng chứng về sự hữu hiệu của HTKSNB (cid:4) Đánh giá lại rủi ro kiểm soát (cid:4) Thu hẹp thử nghiệm cơ bản.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Quy trình choïn löïa thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt

Tìm hieåu veà HTKSNB

Ñaùnh giaù sô boä CR

Thieát keá thöû nghieäm cô baûn döï kieán

Khoâng

Coù theå giaûm thaáp CR trong thöïc teá ?.

Coù

Khoâng

Coù caân ñoái giöõa chi phí vaø lôïi ích ?.

Coù

Thieát keá vaø thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt

Treân cô sôû keát quaû cuûa thöû nghieäm kieåm soaùt ñaùnh giaù laïi CR

Khoâng

Thay ñoåi TNCB ñaõ döï kieán

Möùc CR ñöôïc ñaùnh giaù coù gioáng nhö döï kieán ?.

Coù

Thöïc hieän thöû nghieäm cô baûn

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Tùy thuộc vào việc cân đối giữa chi phí (việc thực hiện thử nghiệm kiểm soát để thu hẹp thử nghiệm cơ bản) và lợi ích (việc thu hẹp thử nghiệp cơ bản) mà KTV sẽ chọn lựa thực hiện hay không thực hiện thử nghiệm kiểm soát.

Các phương pháp thử nghiệm kiểm soát

(cid:1)Phương pháp cập nhật cho hệ thống

(cid:1)Thử nghiệm chi tiết đối với kiểm soát

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp cập nhật cho hệ thống

Là kỹ thuật đòi hỏi việc kiểm tra chi tiết một loạt

các nghiệp vụ cùng loại ghi chép từ đầu đến cuối

để xem xét, đánh giá các bước kiểm soát áp dụng

trong hệ thống điều hành nội bộ

(cid:1) Nếu có thực hiện: HTKSNB tốt => CR(cid:5)

(cid:1) Nếu không: HTKSNB yếu kém => CR không đổi

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thử nghiệm chi tiết cho kiểm soát

Là các thử nghiệm được tiến hành để thu

thập bằng chứng về sự hữu hiệu về quy chế

kiểm soát và các bước kiểm soát, làm cơ sở

cho việc thiết kế phương pháp kiểm toán cơ

bản.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:6) Thử nghiệm cơ bản Tìm hiểu về khách hàng

ThS.TăngTăng ThThịị Thanh ThS.

Thanh ThThủủyy

Phương pháp thử nghiệm cơ bản

(cid:1)Là phương pháp được thiết kế và sử dụng

nhằm mục đích thu thập các bằng chứng có

liên quan đến các dữ liệu do hệ thống kế toán

của đơn vị được kiểm toán cung cấp.

(cid:1)Mục đích: Được sử dụng để phát hiện các

sai sót trọng yếu trên BCTC

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp thử nghiệm cơ bản

(cid:1) Thử nghiệm chi tiết

(cid:1)Thủ tục phân tích

Là thử nghiệm trực tiếp trên số dư hoặc trên nghiệp vụ

bất

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thủ tục phân tích là việc phân tích số liệu, thông tin, các tỷ suất quan trọng qua đó tìm ra các xu hướng biến động thường hoặc những mối quan hệ không hợp lý

Thủ tục phân tích – VSA 520

Khái niệm

(cid:1)Là việc phân tích các số liệu, thông tin, các tỷ suất quan trọng, qua đó tìm ra những xu hướng, biến động và tìm ra những mối quan hệ có mâu thuẫn với các thông tin liên quan khác hoặc có sự chênh lệch lớn so với giá trị đã dự kiến.

Kỹ thuật và nguồn dữ liệu

Các nguồn dữ liệu cho phân tích Số liệu kỳ này - kỳ trước Số liệu thực tế - kế hoạch Số liệu đơn vị - Bình quân ngành Số liệu tài chính - Phi tài chính Các phương pháp phân tích chủ yếu Phân tích xu hướng (Trend Analysis) Phân tích tỷ số (Ratio Analysis) Phân tích dự báo (Expectation Analysis)

Phạm vi áp dụng thủ tục phân tích

(cid:1)PHẢI áp dụng trong giai đoạn lập kế hoạch

(cid:1)CÓ THỂ áp dụng trong giai đoạn thực hiện kiểm toán

(cid:1)PHẢI áp dụng trong giai đoạn soát xét tổng thể BCTC

a. Phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch

Mục đích:

(cid:1) Tìm hiểu tình hình kinh doanh

(cid:1) Phát hiện những khu vực có rủi ro

(cid:1) Lưu ý về tính hoạt động liên tục

a. Phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch (tt)

(cid:1) Lập Bảng so sánh

(cid:1) Tính tỷ số

(cid:1) Xem xét các quan hệ bất thường

(cid:7) So sánh và ghi nhận các biến động tuyệt đối lớn

(cid:7) So sánh và ghi nhận các xu hướng biến động

bất thường

(cid:7) So sánh và ghi nhận quan hệ bất thường giữa

các tỷ số

Trình tự

b.Phân tích trong giai đoạn thực hiện

Muïc ñích:

Yeáu toá xem xeùt:

+ Đặc điểm của đơn vị và mức độ chi tiết của thông tin + Khả năng sẵn có; Độ tin cậy; Tính thích đáng của các thông tin + Nguồn gốc thông tin + Khả năng so sánh của thông tin + Những hiểu biết có được từ cuộc kiểm toán 24 trước

Quy trình phân tích được sử dụng như một thử nghiệm cơ bản nhằm giảm rủi ro phát hiện.

c. Phân tích giai đoạn hoàn thành kiểm toán

Phân tích đánh giá tổng quát vào cuối hoặc gần cuối cuộc kiểm toán:

(cid:2)Sẽ củng cố cho các kết luận đã hình thành trong khi kiểm tra từng yếu tố riêng biệt của các thông tin tài chính.

(cid:2)Giúp kiểm toán viên đi đến một kết luận tổng quát về tính hợp lý của các thông tin tài chính

Mức tin cậy (Lợi ích) của thủ tục phân tích

(cid:1)Tính trọng yếu của các tài khoản.

(cid:1)Các thủ tục kiểm toán khác có cùng mục

tiêu kiểm toán.

(cid:1)Độ chính xác có thể dự kiến của quy trình.

(cid:1)Đánh giá rủi ro tiềm tàng & rủi ro kiểm soát.

Thử nghiệm chi tiết

Phương pháp kiểm tra chi tiết các

nghiệp vụ và các số dư tài khoản:

(cid:1)Kiểm toán số dư đầu năm

(cid:1)Kiểm tra chi tiết nghiệp vụ

(cid:1)Kiểm toán số dư cuối năm

Phương pháp kiểm tra nghiệp vụ

(cid:1)Là phương pháp kiểm tra một số hay toàn

bộ nghiệp vụ kinh tế phát sinh của sổ cái

tài khoản hay khoản mục trên BCTC

(cid:1)Phương pháp này áp dụng chủ yếu cho

những TK, khoản mục có ít NVKT phát

sinh

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp kiểm tra nghiệp vụ (tt)

Phương pháp:

(cid:1)Kiểm tra các NVKT phát sinh trên sổ cái

(cid:1)Kiểm tra Σ PS tăng, Σ PS giảm

(cid:1)Kiểm tra số dư cuối kỳ của sổ cái TK

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp kiểm tra số dư

(cid:1) Là phương pháp dựa vào việc kiểm tra số

dư các sổ cái TK chi tiết => kết luận số dư sổ

cái TK tổng hợp

(cid:1) Phương pháp này áp dụng chủ yếu cho

những tài khoản, khoản mục có nhiều nghiệp

vụ kinh tế phát sinh

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp kiểm tra số dư

Phương pháp:

(cid:1)Phân tích SDCK trên sổ cái => SDCK sổ

chi tiết

(cid:1)Kiểm tra SDCK các sổ chi tiết

(cid:1)Kiểm tra SDCK trên sổ cái tổng hợp

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1) Phương pháp kiểm Tìm hiểu về khách hàng tra có lựa chọn

ThS.TăngTăng ThThịị Thanh ThS.

Thanh ThThủủyy

Phương pháp kiểm tra có lựa chọn

(cid:1)Các phương pháp

(cid:7) Chọn lựa toàn bộ (kiểm tra 100%)

(cid:7) Chọn phần tử đậc biệt

(cid:7) Lấy mẫu kiểm toán

(cid:8)Các khái niệm cơ bản

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:8)Quy trình lấy mẫu kiểm toán

Chọn lựa toàn bộ

(cid:1)Là kiểm tra 100% các phần tử cấu thành

một số dư tài khoản hay một loại nghiệp vụ

(hay một nhóm trong tổng thể).

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trường hợp sử dụng phương pháp chọn lựa toàn bộ

(cid:9)Những tổng thể có ít phần tử nhưng giá trị của

từng phần tử lớn.

(cid:9)Khi rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát đều rất cao. (cid:9)Khi các tính toán thường lặp lại và được thực hiện

bởi hê thống thông tin máy tính.

(cid:9)Đơn vị kiểm toán có dấu hiệu kiện tụng, tranh

chấp.

(cid:9)Theo yêu cầu của khách hàng

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chọn phần tử đặc biệt

(cid:1)Là kiểm tra 100% các phần tử cấu thành

một số dư tài khoản hay một loại nghiệp vụ

(hay một nhóm trong tổng thể).

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các phần tử đặc biệt

(cid:1)Các phần tử có giá trị lớn hoặc quan trọng. (cid:1)Tất cả các phần tử có giá trị từ một khoản tiền nào đó trở lên (cid:1)Các phần tử thích hợp cho mục đích thu thập thông tin. (cid:1)Các phần tử cho mục đích kiểm tra các thủ tục

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Lấy mẫu kiểm toán – Các khái niệm cơ bản

(cid:1)Lấy mẫu kiểm toán

(cid:1)Lấy mẫu thống kê và lấy mẫu phi thống kê

(cid:1)Rủi ro lấy mẫu

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Rủi ro ngoài lấy mẫu

Lấy mẫu kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Là áp dụng các thủ tục kiểm toán trên số phần tử ít hơn 100% tổng số phần tử của một số dư tài khoản hay một loại nghiệp vụ, sao cho mọi phần tử đều có cơ hội để được chọn. Lấy mẫu sẽ giúp KTV thu thập và đánh giá bằng chứng kiểm toán về các đặc trưng của các phần tử được chọn, nhằm hình thành hay củng cố kết luận về tổng thể.

Phương pháp lấy mẫu kiểm toán

(cid:1)Phương pháp thống kê

(cid:1)Phương pháp phi thống kê

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Lấy mẫu thống kê

Là phương pháp lấy mẫu có hai đặc điểm sau: (cid:7) Các phần tử được lựa chọn ngẫu nhiên vào

mẫu;

(cid:7) Sử dụng lý thuyết xác suất thông kê để đánh giá kết quả mẫu, bao gồm cả việc định lượng rủi ro lấy mẫu.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Lấy mẫu phi thống kê

Là phương pháp lấy mẫu không có một hoặc cả hai đặc điểm trên, mà chủ yếu dựa trên xét đoán chuyên môn của KTV nên còn gọi là lấy mẫu xét đoán.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Rủi ro lấy mẫu

Là khả năng kết luận của kiểm toán viên dựa trên kiểm tra mẫu có thể khác nếu kiểm tra trên toàn bộ tổng thể với cùng một thủ tục.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các loại rủi ro lấy mẫu

Có hai loại rủi ro lấy mẫu: (cid:7) Rủi ro khi KTV kết luận rủi ro kiểm soát < mức rủi ro thực tế hoặc không có sai sót trọng yếu trong khi thực tế là có.

(cid:7) Rủi ro khi KTV kết luận rủi ro kiểm soát > mức rủi ro thực tế hoặc có sai sót trọng yếu trong khi thực tế là không có.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Rủi ro ngoài lấy mẫu

Là rủi ro khi kiểm toán viên đi đến một kết luận sai vì các nguyên nhân không liên quan đến cỡ mẫu.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp chọn mẫu

(cid:1)Phương pháp chọn xác suất: mỗi phần tử

trong tổng thể đều có cơ hội như nhau để

được chọn theo mẫu

(cid:7) Bảng số ngẫu nhiên

(cid:7) Chương trình chọn số ngẫu nhiên

(cid:7) Chọn mẫu có hệ thống

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp chọn mẫu

(cid:1)Chọn mẫu phi xác suất: các phần tử trong tổng thể không có cơ hội như nhau để được chọn vào mẫu. Phương pháp này chỉ được áp dụng trong lấy mẫu phi thống kê, không được chấp nhận trong lấy mẫu thống kê.

(cid:7) Chọn theo khối (lô)

(cid:7) Chọn mẫu tình cờ

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:7) Chọn mẫu theo sự xét đoán

QUY TRÌNH LẤY MẪU KiỂM TOÁN

Thieát keá maãu

Ñaùnh giaù keát quaû

Döï ñoaùn sai soùt toång theå

Xaùc ñònh côõ maãu

Xem xeùt sai soùt

Löïa choïn phaàn töû cuûa maãu

Thöïc hieän thuû tuïc kieåm toaùn

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thíêt kế mẫu kiểm toán

(cid:1)Xác định sai phạm

(cid:7) Sai sót nào được xem là sai phạm trong thử nghiệm?

(cid:1)Xác định tổng thể

(cid:7) Phải phù hợp với mục tiêu kiểm toán

(cid:7) Phải đầy đủ

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví duï veà phaân nhoùm ñoái vôùi nôï phaûi thu

Nhoùm

Loaïi yeâu caàu xaùc nhaän

Thaønh phaàn cuûa nhoùm

Phöông phaùp kieåm tra

Xaùc nhaän 100% Yeâu caàu göûi thö traû lôøi trong

Caùc khoaûn töø 100 trieäu trôû leân

moïi tröôøng hôïp

Caùc khoaûn töø 10 trieäu ñeán 100 trieäu

Choïn maãu xaùc nhaän 30%

Yeâu caàu göûi thö traû lôøi trong moïi tröôøng hôïp

Caùc khoaûn nhoû hôn 10 trieäu

Choïn maãu xaùc nhaän 5%

Chæ yeâu caàu traû lôøi neáu khoâng ñoàng yù vôùi thoâng tin ñeà nghò xaùc nhaän

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:7) Vấn đề phân nhóm tổng thể

Xác định cỡ mẫu

(cid:7) Mức độ tin cậy dự định dựa vào TTKS

(cid:7) Tỷ lệ sai phạm chấp nhận được

(cid:7) Tỷ lệ sai phạm dự kiến

(cid:7) Mức rủi ro lấy mẫu chấp nhận được (RR về tin cậy

cao vào KSNB)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Thử nghiệm kiểm soát

Lựa chọn phần tử của mẫu

(cid:1)Bảng số ngẫu nhiên

(cid:1)Chương trình chọn số ngẫu nhiên

(cid:1)Lựa chọn hệ thống

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Lựa chọn bất kỳ

Xem xét sai sót hay gian lận

(cid:1)Sai sót hay gian lận?

(cid:1)Ảnh hưởng đến báo cáo tài chính (các nghiệp vụ cùng loại, cùng lĩnh vực, cùng người chịu trách nhiệm)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Có phải là sai sót cá biệt không?

Dự đoán sai sót tổng thể

(cid:7) Ɛ là sai số do cỡ mẫu (cid:7) R là sai sót cá biệt (cid:7) là độ phóng đại từ mẫu lên tổng thể

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Trong thử nghiệm kiểm soát: SS của tổng thể = SS mẫu (+Ɛ) (cid:1)Trong thử nghiệm cơ bản: SS của tổng thể = {[(SS mẫu – R)] x + Ɛ} + R

Đánh giá kết quả

(cid:7) Nếu thấp hơn, chấp nhận.

(cid:7) Nếu cao hơn điều chỉnh đánh giá bán đầu (thử

nghiệm kiểm soát) hoặc yêu cầu điều chỉnh sai

sót/thay đổi kế hoạch kiểm toán (thử nghiệm cơ

bản)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Xem xét kết quả so với dự kiến ban đầu:

Chương 33 Chương Chương 3 Phương phááp kip kiểểm tom toáánn Phương ph Phương pháp kiểm toán

Th.S Tăng Thị Thanh Thủy 2010

Các nội dung chính

(cid:1)Phương pháp khoa học chung

(cid:1)Các phương pháp kiểm toán cơ bản

(cid:1)Kỹ thuật lấy mẫu kiểm toán

Khái niệm

(cid:1)Phương pháp kiểm toán là các biện pháp,

thủ tục được sử dụng trong công tác kiểm

toán nhằm thực hiện mục đích kiểm toán

đã đặt ra.

3.1 PHƯƠNG PHÁP KHOA HỌC CHUNG

Phương pháp khoa học chung

(cid:2) Chọn đề tài điều tra, nghiên cứu;

(cid:2) Lập giả thuyết để kiểm tra;

(cid:2) Kiểm tra, phân tích giả thuyết bằng cách thu

thập và đánh giá các chứng từ thích hợp;

(cid:2) Chấp nhận hay không chấp nhận giả thuyết

trên cơ sở các chứng cứ;

(cid:2) Lập thêm và kiểm tra thêm các giả thuyết.

3.2 PP KIỂM TOÁN CƠ BẢN

Phương pháp kiểm toán

1) KTV nhận kiểm tra hệ thống BCTC và quyết định cần xem xét khoản mục nào;

2) Kiểm toán viên đưa các giả thuyết cần kiểm tra;

3) Kiểm toán viên thử nghiệm, kiểm tra các giả thuyết bằng cách tìm kiếm các bằng chứng và đánh giá nó;

Phương pháp kiểm toán (tt)

4) KTV đưa ra ý kiến để khẳng định hay phủ

nhận giả thuyết về vấn đề chuyên môn đã

nêu lên trong BCTC và sổ kế toán;

5) KTV phải đưa ra ý kiến tổng thể về BCTC

dựa trên kết quả kiểm tra những bộ phận,

những khoản mục riêng biệt do các thành

viên trong tổ kiểm toán đã tiến hành

Caùc loaïi thöû nghieäm kieåm toaùn

Nhaèm thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn

Thöû nghieäm kieåm soaùt

Thöû nghieäm cô baûn

Laø vieäc kieåm tra ñeå thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn veà söï thieát keá phuø hôïp & söï vaän haønh höõu hieäu cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä.

Laø vieäc kieåm tra ñeå thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn lieân quan ñeán BCTC nhaèm phaùt hieän ra nhöõng sai leäch troïng yeáu laøm aûnh höôûng ñeán BCTC.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:3) Thử nghiệm kiểm soát Tìm hiểu về khách hàng

ThS.TăngTăng ThThịị Thanh ThS.

Thanh ThThủủyy

(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3) Thử nghiệm kiểm soát

(cid:1)Mục đích: Thu thập bằng chứng về sự hữu hiệu của HTKSNB (cid:4) Đánh giá lại rủi ro kiểm soát (cid:4) Thu hẹp thử nghiệm cơ bản.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Quy trình choïn löïa thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt

Tìm hieåu veà HTKSNB

Ñaùnh giaù sô boä CR

Thieát keá thöû nghieäm cô baûn döï kieán

Khoâng

Coù theå giaûm thaáp CR trong thöïc teá ?.

Coù

Khoâng

Coù caân ñoái giöõa chi phí vaø lôïi ích ?.

Coù

Thieát keá vaø thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt

Treân cô sôû keát quaû cuûa thöû nghieäm kieåm soaùt ñaùnh giaù laïi CR

Khoâng

Thay ñoåi TNCB ñaõ döï kieán

Möùc CR ñöôïc ñaùnh giaù coù gioáng nhö döï kieán ?.

Coù

Thöïc hieän thöû nghieäm cô baûn

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các phương pháp thử nghiệm kiểm soát

(cid:1)Phương pháp cập nhật cho hệ thống

(cid:1)Thử nghiệm chi tiết đối với kiểm soát

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp cập nhật cho hệ thống

Là kỹ thuật đòi hỏi việc kiểm tra chi tiết một loạt

các nghiệp vụ cùng loại ghi chép từ đầu đến cuối

để xem xét, đánh giá các bước kiểm soát áp dụng

trong hệ thống điều hành nội bộ

(cid:1) Nếu có thực hiện: HTKSNB tốt => CR(cid:5)

(cid:1) Nếu không: HTKSNB yếu kém => CR không đổi

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thử nghiệm chi tiết cho kiểm soát

Là các thử nghiệm được tiến hành để thu

thập bằng chứng về sự hữu hiệu về quy chế

kiểm soát và các bước kiểm soát, làm cơ sở

cho việc thiết kế phương pháp kiểm toán cơ

bản.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:6) Thử nghiệm cơ bản Tìm hiểu về khách hàng

ThS.TăngTăng ThThịị Thanh ThS.

Thanh ThThủủyy

Phương pháp thử nghiệm cơ bản

(cid:1)Là phương pháp được thiết kế và sử dụng

nhằm mục đích thu thập các bằng chứng có

liên quan đến các dữ liệu do hệ thống kế toán

của đơn vị được kiểm toán cung cấp.

(cid:1)Mục đích: Được sử dụng để phát hiện các

sai sót trọng yếu trên BCTC

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp thử nghiệm cơ bản

(cid:1) Thử nghiệm chi tiết

(cid:1)Thủ tục phân tích

Là thử nghiệm trực tiếp trên số dư hoặc trên nghiệp vụ

bất

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thủ tục phân tích – VSA 520

Khái niệm

Kỹ thuật và nguồn dữ liệu

Phạm vi áp dụng thủ tục phân tích

(cid:1)PHẢI áp dụng trong giai đoạn lập kế hoạch

(cid:1)CÓ THỂ áp dụng trong giai đoạn thực hiện kiểm toán

(cid:1)PHẢI áp dụng trong giai đoạn soát xét tổng thể BCTC

a. Phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch

Mục đích:

(cid:1) Tìm hiểu tình hình kinh doanh

(cid:1) Phát hiện những khu vực có rủi ro

(cid:1) Lưu ý về tính hoạt động liên tục

a. Phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch (tt)

(cid:1) Lập Bảng so sánh

(cid:1) Tính tỷ số

(cid:1) Xem xét các quan hệ bất thường

(cid:7) So sánh và ghi nhận các biến động tuyệt đối lớn

(cid:7) So sánh và ghi nhận các xu hướng biến động

bất thường

(cid:7) So sánh và ghi nhận quan hệ bất thường giữa

các tỷ số

Trình tự

b.Phân tích trong giai đoạn thực hiện

Muïc ñích:

Yeáu toá xem xeùt:

Quy trình phân tích được sử dụng như một thử nghiệm cơ bản nhằm giảm rủi ro phát hiện.

c. Phân tích giai đoạn hoàn thành kiểm toán

Phân tích đánh giá tổng quát vào cuối hoặc gần cuối cuộc kiểm toán:

(cid:2)Sẽ củng cố cho các kết luận đã hình thành trong khi kiểm tra từng yếu tố riêng biệt của các thông tin tài chính.

(cid:2)Giúp kiểm toán viên đi đến một kết luận tổng quát về tính hợp lý của các thông tin tài chính

Mức tin cậy (Lợi ích) của thủ tục phân tích

(cid:1)Tính trọng yếu của các tài khoản.

(cid:1)Các thủ tục kiểm toán khác có cùng mục

tiêu kiểm toán.

(cid:1)Độ chính xác có thể dự kiến của quy trình.

(cid:1)Đánh giá rủi ro tiềm tàng & rủi ro kiểm soát.

Thử nghiệm chi tiết

Phương pháp kiểm tra chi tiết các

nghiệp vụ và các số dư tài khoản:

(cid:1)Kiểm toán số dư đầu năm

(cid:1)Kiểm tra chi tiết nghiệp vụ

(cid:1)Kiểm toán số dư cuối năm

Phương pháp kiểm tra nghiệp vụ

(cid:1)Là phương pháp kiểm tra một số hay toàn

bộ nghiệp vụ kinh tế phát sinh của sổ cái

tài khoản hay khoản mục trên BCTC

(cid:1)Phương pháp này áp dụng chủ yếu cho

những TK, khoản mục có ít NVKT phát

sinh

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp kiểm tra nghiệp vụ (tt)

Phương pháp:

(cid:1)Kiểm tra các NVKT phát sinh trên sổ cái

(cid:1)Kiểm tra Σ PS tăng, Σ PS giảm

(cid:1)Kiểm tra số dư cuối kỳ của sổ cái TK

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp kiểm tra số dư

(cid:1) Là phương pháp dựa vào việc kiểm tra số

dư các sổ cái TK chi tiết => kết luận số dư sổ

cái TK tổng hợp

(cid:1) Phương pháp này áp dụng chủ yếu cho

những tài khoản, khoản mục có nhiều nghiệp

vụ kinh tế phát sinh

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp kiểm tra số dư

Phương pháp:

(cid:1)Phân tích SDCK trên sổ cái => SDCK sổ

chi tiết

(cid:1)Kiểm tra SDCK các sổ chi tiết

(cid:1)Kiểm tra SDCK trên sổ cái tổng hợp

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1) Phương pháp kiểm Tìm hiểu về khách hàng tra có lựa chọn

ThS.TăngTăng ThThịị Thanh ThS.

Thanh ThThủủyy

Phương pháp kiểm tra có lựa chọn

(cid:1)Các phương pháp

(cid:7) Chọn lựa toàn bộ (kiểm tra 100%)

(cid:7) Chọn phần tử đậc biệt

(cid:7) Lấy mẫu kiểm toán

(cid:8)Các khái niệm cơ bản

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:8)Quy trình lấy mẫu kiểm toán

Chọn lựa toàn bộ

(cid:1)Là kiểm tra 100% các phần tử cấu thành

một số dư tài khoản hay một loại nghiệp vụ

(hay một nhóm trong tổng thể).

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Trường hợp sử dụng phương pháp chọn lựa toàn bộ

(cid:9)Những tổng thể có ít phần tử nhưng giá trị của

từng phần tử lớn.

(cid:9)Khi rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát đều rất cao. (cid:9)Khi các tính toán thường lặp lại và được thực hiện

bởi hê thống thông tin máy tính.

(cid:9)Đơn vị kiểm toán có dấu hiệu kiện tụng, tranh

chấp.

(cid:9)Theo yêu cầu của khách hàng

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chọn phần tử đặc biệt

(cid:1)Là kiểm tra 100% các phần tử cấu thành

một số dư tài khoản hay một loại nghiệp vụ

(hay một nhóm trong tổng thể).

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các phần tử đặc biệt

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Lấy mẫu kiểm toán – Các khái niệm cơ bản

(cid:1)Lấy mẫu kiểm toán

(cid:1)Lấy mẫu thống kê và lấy mẫu phi thống kê

(cid:1)Rủi ro lấy mẫu

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Rủi ro ngoài lấy mẫu

Lấy mẫu kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp lấy mẫu kiểm toán

(cid:1)Phương pháp thống kê

(cid:1)Phương pháp phi thống kê

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Lấy mẫu thống kê

Là phương pháp lấy mẫu có hai đặc điểm sau: (cid:7) Các phần tử được lựa chọn ngẫu nhiên vào

mẫu;

(cid:7) Sử dụng lý thuyết xác suất thông kê để đánh giá kết quả mẫu, bao gồm cả việc định lượng rủi ro lấy mẫu.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Lấy mẫu phi thống kê

Là phương pháp lấy mẫu không có một hoặc cả hai đặc điểm trên, mà chủ yếu dựa trên xét đoán chuyên môn của KTV nên còn gọi là lấy mẫu xét đoán.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Rủi ro lấy mẫu

Là khả năng kết luận của kiểm toán viên dựa trên kiểm tra mẫu có thể khác nếu kiểm tra trên toàn bộ tổng thể với cùng một thủ tục.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các loại rủi ro lấy mẫu

Có hai loại rủi ro lấy mẫu: (cid:7) Rủi ro khi KTV kết luận rủi ro kiểm soát < mức rủi ro thực tế hoặc không có sai sót trọng yếu trong khi thực tế là có.

(cid:7) Rủi ro khi KTV kết luận rủi ro kiểm soát > mức rủi ro thực tế hoặc có sai sót trọng yếu trong khi thực tế là không có.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Rủi ro ngoài lấy mẫu

Là rủi ro khi kiểm toán viên đi đến một kết luận sai vì các nguyên nhân không liên quan đến cỡ mẫu.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp chọn mẫu

(cid:1)Phương pháp chọn xác suất: mỗi phần tử

trong tổng thể đều có cơ hội như nhau để

được chọn theo mẫu

(cid:7) Bảng số ngẫu nhiên

(cid:7) Chương trình chọn số ngẫu nhiên

(cid:7) Chọn mẫu có hệ thống

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Phương pháp chọn mẫu

(cid:7) Chọn theo khối (lô)

(cid:7) Chọn mẫu tình cờ

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:7) Chọn mẫu theo sự xét đoán

QUY TRÌNH LẤY MẪU KiỂM TOÁN

Thieát keá maãu

Ñaùnh giaù keát quaû

Döï ñoaùn sai soùt toång theå

Xaùc ñònh côõ maãu

Xem xeùt sai soùt

Löïa choïn phaàn töû cuûa maãu

Thöïc hieän thuû tuïc kieåm toaùn

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Thíêt kế mẫu kiểm toán

(cid:1)Xác định sai phạm

(cid:7) Sai sót nào được xem là sai phạm trong thử nghiệm?

(cid:1)Xác định tổng thể

(cid:7) Phải phù hợp với mục tiêu kiểm toán

(cid:7) Phải đầy đủ

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví duï veà phaân nhoùm ñoái vôùi nôï phaûi thu

Nhoùm

Loaïi yeâu caàu xaùc nhaän

Thaønh phaàn cuûa nhoùm

Phöông phaùp kieåm tra

Xaùc nhaän 100% Yeâu caàu göûi thö traû lôøi trong

Caùc khoaûn töø 100 trieäu trôû leân

moïi tröôøng hôïp

Caùc khoaûn töø 10 trieäu ñeán 100 trieäu

Choïn maãu xaùc nhaän 30%

Yeâu caàu göûi thö traû lôøi trong moïi tröôøng hôïp

Caùc khoaûn nhoû hôn 10 trieäu

Choïn maãu xaùc nhaän 5%

Chæ yeâu caàu traû lôøi neáu khoâng ñoàng yù vôùi thoâng tin ñeà nghò xaùc nhaän

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:7) Vấn đề phân nhóm tổng thể

Xác định cỡ mẫu

(cid:7) Mức độ tin cậy dự định dựa vào TTKS

(cid:7) Tỷ lệ sai phạm chấp nhận được

(cid:7) Tỷ lệ sai phạm dự kiến

(cid:7) Mức rủi ro lấy mẫu chấp nhận được (RR về tin cậy

cao vào KSNB)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Thử nghiệm kiểm soát

Lựa chọn phần tử của mẫu

(cid:1)Bảng số ngẫu nhiên

(cid:1)Chương trình chọn số ngẫu nhiên

(cid:1)Lựa chọn hệ thống

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Lựa chọn bất kỳ

Xem xét sai sót hay gian lận

(cid:1)Sai sót hay gian lận?

(cid:1)Ảnh hưởng đến báo cáo tài chính (các nghiệp vụ cùng loại, cùng lĩnh vực, cùng người chịu trách nhiệm)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Có phải là sai sót cá biệt không?

Dự đoán sai sót tổng thể

(cid:7) Ɛ là sai số do cỡ mẫu (cid:7) R là sai sót cá biệt (cid:7) là độ phóng đại từ mẫu lên tổng thể

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Trong thử nghiệm kiểm soát: SS của tổng thể = SS mẫu (+Ɛ) (cid:1)Trong thử nghiệm cơ bản: SS của tổng thể = {[(SS mẫu – R)] x + Ɛ} + R

Đánh giá kết quả

(cid:7) Nếu thấp hơn, chấp nhận.

(cid:7) Nếu cao hơn điều chỉnh đánh giá bán đầu (thử

nghiệm kiểm soát) hoặc yêu cầu điều chỉnh sai

sót/thay đổi kế hoạch kiểm toán (thử nghiệm cơ

bản)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:1)Xem xét kết quả so với dự kiến ban đầu:

4.3 HOÀN THÀNH KIỂM TOÁN

4.3.1 Báo cáo kiểm toán

Là loại báo cáo bằng văn bản do kiểm toán viên và công ty kiểm toán lập và công bố để nêu rõ ý kiến chính thức của mình về báo cáo tài chính của một đơn vị đã được kiểm toán.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các chuẩn mực có liên quan

VSA 700

Xöû lyù moái quan heä vôùi khaùch haøng

Laøm roõ traùch nhieäm ñoái vôùi khaùch haøng VSA 210

Laøm roõ traùch nhieäm vôùi ngöôøi söû duïng baùo caùo taøi chính

Ñöa ra yù kieán veà baùo caùo taøi chính

Muïc tieâu cuûa kieåm toaùn baùo caùo taøi chính VSA 200

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Các yếu tố của Báo cáo kiểm toán

• Ñoái töôïng kieåm toaùn • Traùch nhieäm ngöôøi quaûn lyù vaø

Teân vaø ñòa chæ CTKT Soá hieäu BCKT Tieâu ñeà BCKT Ngöôøi nhaän BCKT

kieåm toaùn vieân

Ñoaïn môû ñaàu

Phaïm vi vaø caên cöù thöïc hieän

•Chuaån möïc kieåm toaùn •Baûo ñaûm hôïp lyù •Coâng vieäc vaø thuû tuïc ñaõ thöïc hieän Kieåm tra treân cô sôû choïn maãu Ñaùnh giaù vieäc tuaân thuû Ñaùnh giaù caùc öôùc tình vaø xeùt ñoaùn Ñaùnh giaù vieäc trình baøy toaøn boä

•Cô sôû hôïp lyù

YÙù kieán cuûa kieåm toaùn vieân Ñòa ñieåm vaø thôøi gian laäp BCKT Chöõ kyù vaø ñoùng daáu

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

CAÁU TRUÙC BAÙO CAÙO KIEÅM TOAÙN

(cid:1) Baùo caùo kieåm toaùn (cid:1) Kính gôûi… (cid:1) Chuùng toâi ñaõ kieåm

(cid:1) Tieâu ñeà. (cid:1) Ngöôøi nhaän. (cid:1) Đoạn mở đầu (cid:1) Phaïm vi.

(cid:1) YÙ kieán. (cid:1) Chöõ kyù vaø ngaøy kyù

(cid:1) Theo chuùng toâi.. (cid:1) Chöõ kyù cuûa GÑ...

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

toaùn baùo caùo … (cid:1) Chuùng ñaõ tieán haønh…

Tiêu đề báo cáo kiểm toán

CÔNG TY KIỂM TOÁN XYZ Địa chỉ, điện thoại, fax.... Số:.....................................

Ngày .... tháng .... năm 200 ...

BÁO CÁO KIỂM TOÁN VỀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH NĂM ... CỦA CÔNG TY ABC

Kính gửi: Hội đồng quản trị và Giám đốc Công ty ABC

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đoạn mở đầu báo cáo kiểm toán

(cid:2) Tuyên bố kiểm toán viên và công ty kiểm

toán đã tiến hành cuộc kiểm toán.

(cid:2) Nêu đối tượng của cuộc kiểm toán BCTC;

(cid:2) Nêu trách nhiệm của Giám đốc (hoặc

ng-ưười đứng đầu) đơn vị được kiểm toán và

trách nhiệm của kiểm toán viên và công ty kiểm

toán;

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Đoạn mở đầu báo cáo kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

"Chúng tôi (*) đã kiểm toán báo cáo tài chính gồm: Bảng cân đối kế toán tại ngày 31/12/X, Báo cáo kết quả kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính năm tài chính kết thúc ngày 31/12/X được lập ngày... của Công ty ABC từ trang... đến trang... kèm theo. Việc lập và trình bày báo cáo tài chính này thuộc trách nhiệm của Giám đốc (hoặc người đứng đầu) công ty. Trách nhiệm của chúng tôi là đưa ra ý kiến về các báo cáo này căn cứ trên kết quả kiểm toán của chúng tôi".

Phạm vi và căn cứ thực hiện kiểm toán.

(cid:2) Nêu chuẩn mực kiểm toán đã áp dụng để

thực hiện cuộc kiểm toán;

(cid:2) Nêu những công việc và thủ tục kiểm toán

mà kiểm toán viên đã thực hiện;

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ phạm vi và căn cứ thực hiện kiểm toán.

"Chúng tôi đã thực hiện công việc kiểm toán theo các chuẩn

mực kiểm toán Việt Nam (hoặc chuẩn mực kiểm toán quốc

tế chấp nhận). Các chuẩn mực này yêu cầu công việc kiểm

toán lập kế hoạch và thực hiện để có sự đảm bảo hợp lý là

các báo cáo tài chính không còn chứa đựng các sai sót trọng

yếu….

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ phạm vi và căn cứ thực hiện kiểm toán (tt)

“….Chúng tôi đã thực hiện việc kiểm tra theo phương

pháp chọn mẫu và áp dụng các thử nghiệm cần thiết, các

bằng chứng xác mình những thông tin trong báo cáo tài

chính; đánh giá việc tuân thủ các chuẩn mực và chế độ kế

toán hiện hành, (hoặc được chấp nhận), các nguyên tắc và

phương pháp kế toán được áp dụng, các ước tính và xét

đoán quan trọng của Giám đốc cũng như cách trình bày

tổng quát các báo cáo tài chính. Chúng tôi cho rằng công

việc kiểm toán của chúng tôi đã đưa ra những cơ sở hợp

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

lý để làm căn cứ cho ý kiến của chúng tôi".

Nhận xét của kiểm toán viên.

(cid:2)Đánh giá việc tuân thủ chuẩn mực và chế

độ kế toán hiện hành (hoặc được chấp nhận)

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

(cid:2)Nêu ý kiến nhận xét về mức đô trung thực, hợp lý của các thông tin trình bày trên BCTC.

Đánh giá việc tuân thủ chuẩn mực và chế độ kế toán (hoặc được chấp nhận)

"Báo cáo tài chính được lập phù hợp với chuẩn

mực và chế độ kế toán Việt Nam hiện hành (hoặc

chuẩn mực kế toán quốc tế, hoặc chuẩn mực và

chế độ kế toán thông dụng khác được Bộ Tài

chính chấp nhận tại văn bản số... ngày...) và phù

hợp với các quy định pháp lý có liên quan".

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ nhận xét của kiểm toán viên.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

"Theo ý kiến của chúng tôi, báo cáo tài chính đã phản ánh trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu tình hình tài chính của công ty ABC tại ngày 31/12/X, cũng như kết quả kinh doanh và các luồng lưu chuyển tiền tệ trong năm tài chính kết thúc tại ngày 31/12/X, phù hợp với chuẩn mực và chế độ kế toán Việt Nam hiện hành và các quy định pháp lý có liên quan".

Ý kiến chấp nhận toàn phần Ý kiến không Ý kiến không chấp nhận chấp nhận (ý kiến trái ngược) (ý kiến trái ngược)

Các loại báo cáo kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ý kiến chấp nhận từng phần Ý kiến từ chối (ý kiến không thể đưa ra ý kiến)

1. Ý kiến chấp nhận toàn phần

Không có

có 2 dạng

nhấn mạnh

Có đoạn nhấn mạnh

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chấp nhận toàn phần không có đoạn nhấn mạnh

(cid:1)BCTC không có sai lệch trọng yếu

(cid:1)BCTC có sai lệch trọng yếu nhưng đã điều

chỉnh

(cid:1)Các thay đổi chính sách kế toán đã được

khai báo đầy đủ.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ: Chấp nhận toàn phần không có đoạn nhấn mạnh (1)

"Theo yù kieán cuûa chuùng toâi, baùo caùo taøi chính ñaõ phaûn aùnh trung thöïc vaø hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu tình hình taøi chính cuûa coâng ty ABC taïi ngaøy 31/12/X, cuõng nhö keát quaû kinh doanh vaø caùc luoàng löu chuyeån tieàn teä trong naêm taøi chính keát thuùc taïi ngaøy 31/12/X, phuø hôïp vôùi chuaån möïc vaø cheá ñoä keá toaùn Vieät Nam hieän haønh vaø caùc quy ñònh phaùp lyù coù lieân quan./.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ: Chấp nhận toàn phần không có đoạn nhấn mạnh (2)

"Theo yù kieán cuûa chuùng toâi, baùo caùo taøi chính sau khi ñaõ ñieàu chænh theo yù kieán cuûa kieåm toaùn vieân ñaõ phaûn aùnh trung thöïc vaø hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu tình hình taøi chính cuûa coâng ty ABC taïi ngaøy 31/12/X, ……

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chấp nhận toàn phần có đoạn nhấn mạnh

(cid:1)Khi muốn lưu ý người đọc BCTC về một vấn đề không ảnh hưởng đến ý kiến của KTV

(cid:1)Thông tin đính kèm với BCTC không nhất

quán với BCTC

(cid:1)Giả thiết tính hoạt động liên tục có thể bị

vi phạm ...

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

có đoạn nhấn mạnh

"Theo yù kieán cuûa chuùng toâi, baùo caùo taøi chính ñaõ phaûn aùnh trung thöïc vaø hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu …….. phuø hôïp vôùi chuaån möïc vaø cheá ñoä keá toaùn Vieät Nam hieän haønh vaø caùc quy ñònh phaùp lyù coù lieân quan. ÔÛ ñaây chuùng toâi khoâng phuû nhaän yù kieán chaáp nhaän toaøn phaàn nhö treân, maø chæ muoán löu yù ngöôøi ñoïc baùo caùo taøi chính ñeán ñieåm X trong phaàn thuyeát minh baùo caùo taøi chính: khoaûn loã thuaàn cuûa ñôn vò laø ZZZ trong naêm taøi chính keát thuùc ngaøy 31 thaùng 12 naêm 20X0 vaø taïi ngaøy naøy, khoaûn nôï ngaén haïn cuûa ñôn vò vöôït quaù toång taøi saûn laø ZZZ. Nhöõng ñieàu kieän naøy, cuøng vôùi nhöõng vaán ñeà khaùc ñöôïc neâu trong ñieåm X trong phaàn thuyeát minh, chæ ra söï toàn taïi cuûa yeáu toá khoâng chaéc chaén troïng yeáu coù theå gaây ra söï nghi ngôø ñaùng keå veà khaû naêng hoaït ñoäng lieân tuïc cuûa ñôn vò".

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

2. Ý kiến chấp nhận từng phần

Ý kiến “Ngoại trừ”

Ý kiến “Tùy thuộc vào”

có 2 dạng

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chấp nhận từng phần, dạng tùy thuộc vào

(cid:1)Khi tồn tại một tình huống chưa rõ ràng,

phụ thuộc vào một sự kiện trong tương

lai nằm ngoài khả năng kiểm soát của

KTV và đơn vị.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ: Chấp nhận từng phần, dạng tùy thuộc vào

"Theo yù kieán cuûa chuùng toâi, baùo caùo taøi chính ñaõ phaûn aùnh trung thöïc vaø hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu …. phuø hôïp vôùi chuaån möïc vaø cheá ñoä keá toaùn Vieät Nam hieän haønh vaø caùc quy ñònh phaùp lyù coù lieân quan, tuøy thuoäc vaøo: - Khoaûn doanh thu XX VNÑ ñöôïc chaáp nhaän; - Khoaûn chi XY VNÑ ñöôïc Hoäi ñoàng quaûn trò thoâng qua.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chấp nhận từng phần, dạng ngoại trừ do giới hạn phạm vi kiểm toán

(cid:1)Giới hạn phạm vi kiểm toán khi kiểm

toán viên không thực hiện được các thủ

tục kiểm toán cần thiết mà không có thủ

tục thay thế phù hợp.

(cid:1)Vấn đề giới hạn phạm vi chưa ảnh

hưởng đến tổng thể của BCTC.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ: Chấp nhận từng phần, dạng ngoại trừ do giới hạn phạm vi kiểm toán

Chuùng toâi ñaõ khoâng theå tham gia kieåm keâ haøng toàn kho vaøo ngaøy 31/12/X, vì taïi thôøi ñieåm ñoù chuùng toâi chöa ñöôïc boå nhieäm laøm kieåm toaùn. Vôùi nhöõng taøi lieäu hieän coù ôû ñôn vò, chuùng toâi cuõng khoâng theå kieåm tra ñöôïc tính ñuùng ñaén cuûa soá löôïng haøng toàn kho taïi thôøi ñieåm treân baèng caùc thuû tuïc kieåm toaùn khaùc. Theo yù kieán chuùng toâi, ngoaïi tröø nhöõng aûnh höôûng ñeán baùo caùo taøi chính vì lyù do neâu treân, baùo caùo taøi chính ñaõ phaûn aùnh trung thöïc vaø hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu ... phuø hôïp vôùi chuaån möïc vaø cheá ñoä keá toaùn Vieät Nam hieän haønh vaø caùc quy ñònh phaùp lyù coù lieân quan.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Chấp nhận từng phần, dạng ngoại trừ do không nhất trí với giám đốc

(cid:1)Khi không nhất trí với Giám đốc dẫn đến

các sai lệch trọng yếu trên BCTC

(cid:1)Tuy nhiên, sai lệch chưa ảnh hưởng đến

tổng thể BCTC

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ: Chấp nhận từng phần, dạng ngoại trừ do không nhất trí với giám đốc

"... Nhö ñaõ neâu trong phaàn thuyeát minh X cuûa baùo caùo taøi chính, ñôn vò ñaõ khoâng tính khaáu hao TSCÑ, trong khi TSCÑ naøy ñaõ thöïc söï ñöôïc söû duïng treân 6 thaùng, vôùi möùc khaáu hao ñaùng leõ phaûi tính laø XXX VNÑ. Do vaäy, chi phí kinh doanh ñaõ bò thieáu vaø giaù trò thuaàn cuûa TSCÑ ñaõ cao hôn thöïc teá vôùi giaù trò töông ñöông XXX VNÑ, laøm cho laõi taêng giaû taïo XXX VNÑ. Theo yù kieán cuûa chuùng toâi, ngoaïi tröø aûnh höôûng (neáu coù) ñeán baùo caùo taøi chính cuûa söï kieän treân, baùo caùo taøi chính ñaõ phaûn aùnh trung thöïc vaø hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu..."

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

3. Ý kiến không chấp nhận

(cid:1) Khi không nhất trí với Giám đốc mà vấn đề này đã ảnh hưởng đến tổng thể BCTC, khiến cho BCTC không còn trung thực và hợp lý nữa.

Troïng yeáu nhöng chöa aûnh höôûng ñeán toång theå

Chaáp nhaän Töøng phaàn Ngoaïi tröø

Khoâng nhaát trí vôùi Giaùm ñoác

Khoâng Chaáp nhaän

Baùo caùo taøi chính khoâng coøn trung thöïc vaø hôïp lyù

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ: Ý kiến không chấp nhận

Trong baùo caùo taøi chính, giaù trò TSCÑ laø XXX VNÑ; khoaûn vay coâng ty B laø XY VNÑ ñaõ khoâng phaûn aùnh trong soå keá toaùn vaø khoâng coù chöùng töø keá toaùn xaùc minh... Theo yù kieán cuûa chuùng toâi, vì aûnh höôûng troïng yeáu cuûa nhöõng vaán ñeà noùi treân, baùo caùo taøi chính ñaõ phaûn aùnh khoâng trung thöïc vaø khoâng hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu tình hình taøi chính cuûa coâng ty ABC taïi ngaøy 31/12/X, cuõng nhö keát quaû kinh doanh vaø caùc luoàng löu chuyeån tieàn teä trong naêm taøi chính keát thuùc taïi ngaøy 31/12/X, khoâng phuø hôïp vôùi chuaån möïc vaø cheá ñoä keá toaùn Vieät Nam hieän haønh vaø caùc quy ñònh phaùp lyù coù lieân quan.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

4. Ý kiến từ chối nhận xét

(cid:1) Giới hạn về phạm vi kiểm toán đã ảnh hưởng đến tổng thể, khiến cho KTV không đủ bằng chứng đưa ra ý kiến về BCTC như là một tổng thể.

Troïng yeáu nhöng chöa aûnh höôûng ñeán toång theå

Chaáp nhaän Töøng phaàn Ngoaïi tröø

Giôùi haïn phaïm vi kieåm toaùn

Töø choái Nhaän xeùt

Khoâng ñuû baèng chöùng keát luaän veà BCTC

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

Ví dụ: Từ chối nhận xét

Do nhöõng haïn cheá töø phía ñôn vò maø chuùng toâi ñaõ khoâng theå kieåm tra ñöôïc toaøn boä doanh thu, cuõng khoâng nhaän ñöôïc ñuû caùc baûn xaùc nhaän nôï phaûi thu töø khaùch haøng, vaø vì tính troïng yeáu cuûa caùc söï kieän naøy, chuùng toâi khoâng theå ñöa ra yù kieán cuûa mình veà baùo caùo taøi chính cuûa ñôn vò.

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy

4.3.2 Hồ sơ kiểm toán

Muïc ñích/ YÙ nghóa

(cid:3)Lưu trữ bằng chứng và làm cơ sở cho việc đưa ra ý kiến (cid:3)Giúp quá trình lập kế hoạch và thực hiện kiểm toán (cid:3)Phục vụ việc kiểm tra, soát xét và đánh giá chất lượng công việc kiểm toán (cid:3)Giúp xử lý các phát sinh sau cuộc kiểm toán

ThS.Tăng Thị Thanh Thủy