TTỬỬ THI HTHI HỌỌCC (THANATOLOGY)) (THANATOLOGY

Ths. Nguyễn Văn Luân Ths. Nguyễn Văn Luân

MMỤỤC TIÊU C TIÊU

1.1. XácXác địnhđịnh bệnhbệnh nhân

nhân tửtử vong

vong đúng

đúng tiêutiêu

thức rõrõ ràngràng vàvà giảigiải thích

được thích được chết nãonão..

khái niệmniệm chết

chuẩn yy họchọc.. chuẩn 2.2. NhậnNhận thức chocho người 3.3. NắmNắm vững 4.4. HiểuHiểu rõrõ ýý nghĩa

người dândân vềvề khái vững dấudấu hiệuhiệu biếnbiến đổiđổi tửtử thi nghĩa việcviệc ứngứng dụng lượng thời

tửtử thithi đểđể ướcước lượng

thi sớmsớm.. dụng cáccác biếnbiến thời giangian tửtử

đổiđổi vong.. vong 5.5. NắmNắm vững

vững cáccác hìnhhình thái

thái chết

chết yy pháp

pháp đểđể

xửxử lýlý vềvề mặtmặt pháp

luật.. pháp luật

1. KHÁI NIỆỆM VM VỀỀ SSỰỰ CHCHẾẾT T 1. KHÁI NI

nghĩa:: SựSự chết

động không

chết làlà hiệnhiện tượng tượng phục củacủa không hồihồi phục kinh, bộbộ máymáy hôhô hấp,hấp, vàvà

ĐịnhĐịnh nghĩa ngừng hoạthoạt động ngừng thống thầnthần kinh, hệhệ thống bộbộ máymáy tuầntuần hoànhoàn..

ĐĐịịnh nghĩa ch

nh nghĩa chếếtt

động chức

chức năng

năng củacủa

hoạt động

ngừng vĩnhvĩnh viễnviễn hoạt

chức năng

phương tiệntiện.. NênNên yếuyếu tốtố nàynày không

năng bằng bằng không còncòn

chết nãonão::

–– vẫnvẫn làlà vấnvấn đềđề pháp -- duyduy trìtrì cuộc

phép thuthu

SựSự ngừng hệhệ timtim mạchmạch.. NgàyNgày nay,nay, hôhô hấphấp cócó duyduy trìtrì chức cáccác phương giágiá trịtrị nữanữa.. NgayNgay naynay vấnvấn đềđề chết pháp lýlý.. cuộc sốngsống bằng giữgiữ cáccác cơcơ quanquan được

bằng máymáy cócó thểthể chocho phép được hiếnhiến..

phải được

được ưuưu tiêntiên..

tạng cócó thểthể cócó nhiều

tặng phủphủ tạng

nhiều câncân

CácCác mômô nàynày phải XácXác nhậnnhận phảiphải được được giagia đìnhđình đồngđồng ýý vàvà đoan.. kýký vàovào giấygiấy camcam đoan HiếnHiến tặng nhắc vềvề vănvăn hóahóa vàvà đạođạo đứcđức.. nhắc

VVềề mmặặt sinh h

t sinh họọcc

sống vvàà không

không không sốngsống không rệt, mmàà điểnđiển hhììnhnh nhấtnhất chocho hiệnhiện virus.. CònCòn trêntrên mộtmột luôn luônluôn ccóó sựsự suysuy hồng chết điđi củacủa ccáácc tếtế bbàào,o, củacủa hồng quan bịbị cắtcắt bỏ,bỏ,

RanhRanh giớigiới giữagiữa sựsự sống hohoàànn totoàànn rõrõ rệt, tượng nnààyy llàà đờiđời sốngsống củacủa virus tượng chung, luôn cơcơ thểthể sinhsinh họchọc nnóóii chung, thothoáái,i, gigiàà vvàà chết cầu, cầu, củacủa mộtmột bộbộ phậnphận mômô -- cơcơ quan bịbị hoại

hoại tửtử..

chết bộbộ phận

những cáicái chết

chính thức được chính nhiều cơcơ quan, tếtế bàobào vẫnvẫn duyduy trìtrì sựsự sống

trong mộtmột thời

phận ấyấy đãđã giữgiữ Ngược sống củacủa cảcả cơcơ thểthể.. Ngược thức báobáo quan, mô,mô, sống củacủa chính làlà thành tựutựu tạng củacủa yy

thời giangian.. ĐâyĐây chính nhất chocho thành ghép mômô tạng

quyết địnhđịnh nhất quản vàvà ghép

hiến, bảobảo quản

ChínhChính những gìngìn chocho sựsự sống lại, khikhi mộtmột cơcơ thểthể được lại, lại vẫnvẫn còncòn rấtrất nhiều tửtử lại tạng, tạng, riêng riêng nónó trong sựsự yếuyếu tốtố quyết vềvề hiến, họchọc hiệnhiện đạiđại..

VVềề mmặặt xã h

liênliên quan luật pháp,

t xã hộộii người chết củacủa mộtmột concon người trọng nhưnhư luật

quan chặt pháp, đạođạo đức, nghĩa làlà hầuhầu hếthết những quan trọng hóa, tôntôn giáogiáo…… nghĩa

chặt chẽchẽ đếnđến triết đức, triết những vấnvấn người nhân người nhân ViệtViệt NamNam vàvà xãxã hộihội củacủa mộtmột cácá nhân

đồng.. cộng đồng

vậy, nghiên nghiên cứucứu vềvề sựsự chết

phải được chết vàvà quan được nhìnnhìn nhận

khoa họchọc xãxã hội)hội).. Lương

thông vớivới người người bậnh

nhân đạođạo vàvà khoakhoa họchọc nhất Lương tâm, thuốc cảmcảm thông thầy thuốc trọng thithi thểthể củacủa họhọ trong thầy quan niệmniệm củacủa thầy nhận ởở gócgóc độđộ toàntoàn nhất (cả(cả khoakhoa họchọc tựtự nhiên nhiên trách nhiệmnhiệm vàvà yy đứcđức tâm, trách bậnh tửtử thực hiệnhiện trong khikhi thực

 SựSự chết nhiều lĩnhlĩnh vựcvực quan nhiều học,học, vănvăn hóa, đềđề vềvề nhân chết đốiđối vớivới giagia đìnhđình vàvà cộng chết  VìVì vậy, thuốc vềvề tửtử vongvong phải thuốc diện, diện, nhân vàvà khoa đòiđòi hỏihỏi người người thầy vongvong vàvà tôntôn trọng nhiệmnhiệm vụvụ củacủa mìnhmình..

QUÁ TRÌNH CHẾẾT T QUÁ TRÌNH CH

trong mộtmột thời thời điểmđiểm SựSự chết

thúc.. phát sinhsinh vàvà kếtkết thúc

không phảiphải chỉchỉ trong chết xảyxảy rara không màmà làlà mộtmột quáquá trình trình.. đầu, phát lượt làlà:: hấphấp hối,hối, chết chết lâmlâm sàngsàng vàvà chết

đoạn nàynày cũng

chết sinhsinh họchọc.. không cócó ranh ranh giớigiới rõrõ từng giaigiai đoạnđoạn vàvà củacủa thuộc nhau tuytuy thuộc khác nhau

CóCó bắtbắt đầu, LầnLần lượt Nhưng Nhưng 33 giaigiai đoạn ràng, cứng ràng, cảcả quáquá trình vàovào nguyên

cứng nhắc trình chết nguyên nhân TìmTìm hiểuhiểu quáquá trình cũng không nhắc.. ThờiThời giangian củacủa từng chết diễndiễn rara dàidài ngắn nhân tửtử vongvong khác trình này,này, người ngắn khác nhau.. khác nhau thầy thuốc người thầy

trong việcviệc cấpcấp cứu, cứu, hồihồi sứcsức bệnh

chức năng năng khikhi xácxác nhận

đúng chức trong xácxác địnhđịnh chết thuốc sẽsẽ xửxử lýlý đúng đúng cũng nhưnhư nhân cũng bệnh nhân vong, đặcđặc nhận tửtử vong, hiến, phục vụvụ chocho việcviệc hiến, chết nãonão phục

đắnđắn trong thực thực hiệnhiện đúng biệtbiệt trong tạng.. ghép mômô tạng ghép

Quá trình chếết theo quan ni Quá trình ch

t theo quan niệệm kinh đi

m kinh điểểnn

1. Giai đoạn hấp hối 1. Giai đoạn hấp hối 2. Giai đoạn chết lâm sàng 2. Giai đoạn chết lâm sàng 3. Giai đoạn chết sinh học 3. Giai đoạn chết sinh học

1. Giai đoạạn hn hấấp hp hốối i 1. Giai đo

 CácCác chức

thức mơmơ hồhồ hoặc

sâu, ýý thức

tụt.. HôHô hấphấp bịbị rốirối loạn,

huyết ápáp tụt

chức năng năng sốngsống củacủa cơcơ thểthể rơirơi vàovào tìnhtình Trung khukhu thầnthần kinhkinh bịbị trạng trạng suysuy thoái, thoái, rốirối loạnloạn.. Trung hẳn, cáccác hoặc mấtmất hẳn, ứcức chếchế sâu, lại, rờirời phản phản xạxạ thầnthần kinhkinh mấtmất.. TimTim đậpđập chậmchậm lại, yếu, loạn, thởthở yếu, rạc, huyết rạc, cócó cơncơn ngừng

ngừng thởthở..  GiaiGiai đoạnđoạn hấphấp hốihối dàidài ngắn

ngắn phục

phục thuộc

những cáicái chết

nhân tửtử vong, trong những tổntổn thương

thuộc vàovào thểthể không vong, thậmthậm chíchí không chết dodo tổntổn tim, nhiễmnhiễm độcđộc

thương tim,

nguyên nhân trạng vàvà nguyên trạng cócó hấphấp hốihối nhưnhư trong não, thương sọsọ não, thương HCNHCN..

2. Giai đoạạn chn chếết lâm sàng t lâm sàng 2. Giai đo

 DấuDấu hiệuhiệu bắtbắt đầuđầu giaigiai đoạn đoạn nàynày làlà ngừng ngừng thở, ngừng thở, ngừng

timtim..

 TiếpTiếp đóđó giãngiãn hếthết đồng

toàn cáccác phản tuần hoàn tử, mấtmất hoàn vậy, dodo ngừng

Thông thường, phút.. Trong

hoàn hôhô hấp, tuần hoàn

toàn không hoàn toàn

phản xạxạ.. hoàn toàn hoàn vàvà hôhô ngừng tuần nuôi thần kinhkinh vàvà mômô nãonão bịbị mấtmất oxyoxy nuôi quyết địnhđịnh thời điểmđiểm cựccực kỳkỳ hệhệ trọng trọng quyết năng thường, khảkhả năng không.. Thông Trong thời thời hạnhạn hấp, cócó khảkhả năngnăng thời hạnhạn đó,đó, việcviệc hồihồi lại đờiđời phục hồihồi chỉchỉ mangmang lại không thểthể hồihồi sinhsinh.. ĐiềuĐiều nàynày trong cấpcấp cứucứu hồihồi sứcsức

đồng tử, Trong Trong điềuđiều kiệnkiện nhưnhư vậy, hấp, cáccác tếtế bàobào thần hấp, dưỡng dưỡng.. ĐâyĐây làlà thời năng hồihồi sinhsinh hayhay không khảkhả năng thiếu oxyoxy củacủa nãonão từtừ 55 đếnđến 77 phút chịuchịu thiếu được tuần phục hồihồi được đóđó nếunếu phục được hồihồi sinhsinh.. NếuNếu quáquá thời cơcơ thểthể được tuàn hoàn hoàn vàvà hôhô hấphấp phục sứcsức đểđể tuàn thực vật,vật, hoàn sống thực sống cócó ýý nghĩa nghĩa quan tíchtích cựccực vàvà trong quan trọng trọng sống trong việcviệc xácxác nhận sống còncòn trong nhận chết chết nãonão..

3. Giai đoạạn chn chếết sinh h 3. Giai đo

t sinh họọcc

chết thực

đoạn chết

 ĐâyĐây làlà giaigiai đoạn

trình traotrao đổiđổi chất

chất củacủa cơcơ thểthể ngừng

hóa, hoại

thoái hóa,

xuất hiệnhiện sựsự thoái

nhau, nênnên thời

thời hạnhạn chết nhau.. khác nhau

ngắn khác

đoạn nàynày cócó ýý nghĩa nghĩa chết bắtbắt đầuđầu hìnhhình những dấudấu hiệuhiệu đặcđặc chết.. thời giangian chết

thực thểthể củacủa mômô -- tếtế bàobào:: lại.. ngừng lại QuáQuá trình BắtBắt đầuđầu xuất không hoại tửtử không còncòn khảkhả năngnăng hồihồi phụcphục.. DoDo sựsự biệtbiệt hóahóa củacủa mômô thiếu oxyoxy củacủa chúng -- tếtế bào,bào, khảkhả năngnăng chịuchịu thiếu chúng chết sinhsinh họchọc củacủa mômô khác nhau, khác -- tếtế bàobào dàidài ngắn  Trong Trong yy pháp quan trọng quan thành vàvà diễndiễn biếnbiến thành thành trưng gigiúúpp chocho việcviệc chẩn trưng

pháp học,học, giaigiai đoạn trọng vìvì sựsự biếnbiến đổiđổi sausau chết thành những chẩn đođoáánn thời

ChChếết gi

t giảả

trường hợphợp sausau:: nước.. ngạt nước

trong cáccác trường ngạt cơcơ học,học, ngạt Thuốc ngủ, ngủ, thuốc thuốc mê,mê, oxytoxyt carbon (CO), carbon (CO),

nước tata làlà bịbị rắnrắn cắncắn..

nước cấpcấp tínhtính sốsố lượng

Thường gặpgặp trong Thường -- ĐiệnĐiện giật,giật, ngạt -- NhiễmNhiễm độcđộc:: Thuốc đặcđặc biệtbiệt ởở nước -- MấtMất máu,máu, mấtmất nước -- ChếtChết giảgiả ởở trẻtrẻ sơsơ sinh, lượng lớnlớn.. chưa sinh, trẻtrẻ nhỏnhỏ dodo hệhệ thầnthần kinhkinh chưa

thiện.. hoàn thiện hoàn ĐểĐể loại loại bỏbỏ sựsự nhầmnhầm lẫnlẫn củacủa chết

nghiệm pháp gương trước pháp đểđể chẩnchẩn đoán trước mũimũi bệnh nhân, rạchrạch động

chết giả,giả, từtừ xaxa xưaxưa đãđã cócó đoán tửtử vongvong đơnđơn giảngiản động mạchmạch tim, điệnđiện nãonão đểđể xácxác

những nghiệm những nhưnhư đặtđặt gương bệnh nhân, quay,…… HiệnHiện nay,nay, cócó thểthể ghighi điệnđiện tim, quay, địnhđịnh chính chính xácxác sựsự chết, loại trừtrừ chết chết, loại chết giảgiả..

3. CH3. CHẾẾT NÃO T NÃO

triển toàn đồng thời

toàn diệndiện trong thời vớivới những

vượt bậcbậc củacủa yy học,học, quan

thay đổiđổi theo

những thay

ĐặtĐặt vấnvấn đềđề nhận trong nhận phát triển VớiVới sựsự phát thành những thành thức xãxã hội,hội, đồng thức quan điểmđiểm vềvề sựsự tựutựu vượt hướng theo hướng chết đãđã cócó những chết tíchtích cựccực vàvà khoakhoa họchọc.. ĐãĐã đưađưa rara khái khái niệmniệm ““ chết

não”.. chết não”

11.. Phương

sống thực

phát sức, điềuđiều trịtrị tíchtích cựccực phát thực vậtvật phương tiệntiện gâygây kéokéo dàidài đớn, lolo lắnglắng bấtbất ổnổn mộtmột cáchcách vôvô vọngvọng

người bệnhbệnh vàvà giagia đìnhđình..

Phương tiệntiện hồihồi sức, triển triển cócó thểthể duyduy trìtrì lâulâu dàidài sựsự sống nhưng sựsự lạmlạm dụngdụng phương nhưng nỗinỗi đauđau đớn, chocho người 22.. GâyGây lãng

lãng phíphí vềvề tài

tài lựclực yy tếtế màmà lẽlẽ rara cócó thểthể năng cứucứu nhân còncòn khảkhả năng

những bệnhbệnh nhân

dành chocho những dành chữa.. chữa

33.. SựSự phátphát triển

triển củacủa kỹkỹ thuật

phẫu thuật

thuật ghép

thuật bảobảo quảnquản mômô (( ngân ngân ghép mômô -- tạngtạng đặtđặt rara chết người chết

thay đổiđổi vềvề quan

niệm, nhận quan niệm, trong xãxã hộihội (về(về pháp

nhận thức thức luật, pháp luật,

hàng mô)mô) vàvà phẫu hàng những những nhunhu cầucầu ngàyngày càngcàng caocao vớivới người hiếnhiến mômô tạngtạng.. 44.. ĐòiĐòi hỏihỏi sựsự thay mộtmột cáchcách đồng đức, yy đức, đạođạo đức,

đồng bộbộ trong đức, tôntôn giáogiáo……))..

3.2. Sựự phát tri 3.2. S

phát triểển cn củủa quan ni

a quan niệệm chm chếết não t não

dùng tại LyonLyon -- PhápPháp lầnlần đầuđầu tiêntiên dùng kinh”, sausau đóđó “chết hệhệ thống “hôn mêmê Goulon dùng

thần kinh”, thuật ngữngữ “hôn

NămNăm 19591959,, tại thuật ngữngữ “chết thuật Mollaret vàvà Goulon Mollaret hạn” (Coma thời hạn” quáquá thời

thống thần dùng thuật Depasse).. (Coma Depasse)

NămNăm 1966

1966,, HộiHội nghị

nghị chuyên

London chuyên đềđề CibaCiba -- London chết nãonão..

đưađưa rara tiêutiêu chuẩn

chuẩn đầuđầu tiêntiên vềvề chết đồng tửtử..

-- GiãnGiãn hếthết 22 đồng nhiên.. -- MấtMất hếthết phảnphản xạxạ tựtự nhiên toàn không -- HoànHoàn toàn

không tựtự thởthở sausau khikhi bỏbỏ máymáy thởthở 55

phút.. phút Hạ huyết áp, phải tăng thuốc co mạch. -- Hạ huyết áp, phải tăng thuốc co mạch. Điện não phẳng. -- Điện não phẳng.

Những tiêu chuẩn này được dùng để chẩn Những tiêu chuẩn này được dùng để chẩn đoán chết não trong chấn thương sọ não đoán chết não trong chấn thương sọ não và phục vụ cho việc ghép tim ca đầu tiên và phục vụ cho việc ghép tim ca đầu tiên vào năm 1967. vào năm 1967.

Năm 1968, tuyên bố Sydney của Hội nghị Năm 1968, tuyên bố Sydney của Hội nghị Y học thế giới lần thứ 22 đã đưa ra quan Y học thế giới lần thứ 22 đã đưa ra quan điểm đầy đủ về quan niệm tử vong. điểm đầy đủ về quan niệm tử vong.

trong nămnăm 1968

chuẩn 1968,, cócó tiêutiêu chuẩn

CũngCũng trong Harvard vềvề chết Harvard

chết nãonão::

năng cảmcảm thụthụ vàvà đápđáp ứngứng..

-- MấtMất khảkhả năng tiếng) trong 11 tiếng) theo dõidõi trong động (( theo Không cửcử động -- Không phút) Ngừng thởthở (bỏ(bỏ máymáy thởthở 33 phút) -- Ngừng phản xạxạ.. Không còncòn phản -- Không phẳng.. Không -- ĐiệnĐiện nãonão phẳng

Không thay

thay đổiđổi sausau 2424

giờgiờ..

những thành

thận, ghép

sống, BộBộ YY tếtế đãđã soạn

 ỞỞ ViệtViệt Nam,Nam, sausau những thuật ghépghép thận, người sống, trình ỦyỦy banban thường lệnh vềvề hiến,

hiến, bảobảo quản,

trọng trong

trong công trong thành công người ghép gangan vớivới người thảo soạn thảo thường vụvụ QuốcQuốc hộihội ghép mômô quản, ghép những cáicái mốcmốc luật trong tiếntiến bộbộ vềvề yy họchọc vàvà luật cũng nhưnhư vềvề yy ghép cũng

phẫu thuật

thuật ghép

kỹkỹ thuật chocho làlà người vàvà đệđệ trình PhápPháp lệnh tạngtạng vàvà mổmổ tửtử thithi.. ĐâyĐây làlà những quan trọng quan pháp, pháp, vềvề phẫu họchọc tưtư pháppháp..

Thay đổổi sau ch Thay đ

i sau chếếtt

trình traotrao đổiđổi chất sống chấmchấm dứt,dứt, quáquá trình

trạng thái thái câncân bằng

thành phần phần sinhsinh hóa,

phản ứngứng phânphân hủyhủy tựtự phát trình phản

chất vàvà cơcơ bằng động ngừng động sinhsinh họchọc ngừng enzym, hóahóa học,học,…… nộinội hóa, enzym, khiển bắtbắt đầuđầu điđi vàovào những những (Autolyse).. ThêmThêm phát (Autolyse) trong ốngống trùng trong loại vivi khuẩn,

khuẩn, virus, phát triểntriển nhanh

theo làlà táctác động virus, kýký sinhsinh trùng chóng.. nhanh chóng động củacủa môimôi trường

nhiệt độ,độ, độđộ ẩm,ẩm, ánhánh sáng,

tiết, nhiệt trùng, động động vậtvật cáccác loại

KhiKhi sựsự sống thểthể điềuđiều hòahòa trạng lại, cáccác thành lại, sinhsinh củacủa cơcơ thểthể mấtmất điềuđiều khiển chuchu trình vàovào đó,đó, cáccác loại tiêutiêu hóahóa bắtbắt đầuđầu phát YếuYếu tốtố tiếptiếp theo nhưnhư thời thời tiết, củacủa côncôn trùng, thểthể đãđã chết chết không ngoài trường bênbên ngoài công sáng, sựsự tântân công loại…… vàvà tấntấn côngcông vàovào cơcơ kháng nàonào.. không còncòn bấtbất cứcứ sựsự đềđề kháng

4. BIẾẾN ĐN ĐỔỔI CI CỦỦA TA TỬỬ THITHI 4. BI

Những biến đổi tử thi sớm. -- Những biến đổi tử thi sớm. Những biến đổi tử thi muộn. -- Những biến đổi tử thi muộn.

4.1. Nhữững bi 4.1. Nh

ng biếến đn đổổi ti tửử thi s

thi sớớmm

1. Mất trương lực cơ 1. Mất trương lực cơ 2. Giảm thân nhiệt 2. Giảm thân nhiệt 3. Mất nước 3. Mất nước 4. Vết hoen tử thi 4. Vết hoen tử thi 5. Cứng tử thi 5. Cứng tử thi

1. M1. Mấất trt trươương lng lựực cc cơơ

trương lựclực.. ĐâyĐây làlà hiệnhiện đồng hoặc đồng chết hoặc trước khikhi chết chết xảyxảy rara trường hợphợp cáicái chết nhất.. NgayNgay trước trong trường

chết.. ĐôiĐôi khi,khi, trong nhanh, không

quan sátsát được thấy:: đồng

không xảyxảy rara biểubiểu hiệnhiện nàynày.. đồng tửtử giãngiãn được cócó thểthể thấy khép hờ,hờ, miệngmiệng hơihơi há,há, bộbộ mặtmặt giãngiãn cáccác nếpnếp nhiên, cáccác cảm, cáccác chichi hơihơi coco ởở tưtư thếthế tựtự nhiên, nước thoát phânphân vàvà nước thắt giãngiãn rara gâygây thoát thoát tinhtinh dịch, dịch, thoát

trương lựclực cơ,cơ, nếunếu cócó vậtvật đèđè épép vàovào cơcơ thể,

lại mộtmột dấudấu ấnấn cócó hìnhhình dạng tương đốiđối lâulâu giúpgiúp chocho người thể, tạitại vịvị trong dạng củacủa vậtvật đóđó trong nghiệm cócó người khámkhám nghiệm

DaDa mấtmất tínhtính đànđàn hồi,hồi, cơcơ mấtmất trương tượng diễndiễn rara sớmsớm nhất tượng thời thời vớivới lúclúc chết ngột, rấtrất nhanh, độtđột ngột, CácCác dấudấu hiệuhiệu quan hết,hết, mắtmắt khép nhăn, nhăn, nhìnnhìn vôvô cảm, cơcơ thắt tiểutiểu.. DoDo mấtmất trương trítrí đóđó sẽsẽ đểđể lại thời thời giangian tương thểthể nhận nhận địnhđịnh vềvề dâudâu vếtvết..

2. Gi2. Giảảm thân nhi

m thân nhiệệtt

NhiệtNhiệt độđộ củacủa cơcơ thểthể hạhạ tùytùy thuộc thuộc vàovào bảnbản thânthân cácá thểthể tửtử

ngoài.. thi vàvà yếuyếu tốtố bênbên ngoài thi

kiệt, nhiễmnhiễm

béo, gầy,gầy, suysuy kiệt, trạng dinhdinh dưỡng dưỡng.. ngoại khoa, khoa, cáccác thủthủ thuật, thuật, việcviệc sửsử

thi:: aa.. YếuYếu tốtố củacủa tửtử thi tạng chung -- ThểThể tạng trùng, độđộ tuổi, trùng, -- SựSự cancan thiệp dụng cáccác loại dụng chung củacủa cơcơ thểthể:: béo, tuổi, tìnhtình trạng thiệp củacủa ngoại thuốc.. loại thuốc

trùng uốnuốn vánván..

bệnh lýlý đặcđặc biệtbiệt víví dụdụ nhiễmnhiễm trùng trạng quần quần áo,áo, đồđồ vảivải cheche bọcbọc cơcơ thểthể..

-- MộtMột sốsố bệnh -- TìnhTình trạng Việc bảo quản tử thi: Việc bảo quản tử thi:

b. Yb. Yếếu tu tốố bên ngoài: bên ngoài:

-- ThờiThời tiết,

tiết, vivi khíkhí hậuhậu củacủa môimôi trường

nhiệt độ,độ, ánhánh sáng,

trường xungxung quanh quanh sáng, độđộ ẩm,ẩm,

đặcđặc biệtbiệt lưulưu ýý đếnđến nhiệt độđộ thông

thông thoáng

thoáng (lưu(lưu thông -- ĐiềuĐiều kiệnkiện củacủa hiệnhiện trường

không khí,khí, gió)gió).. trong phòng

thông không trường:: trong phức tạp,

phòng kín,kín, trường tạp, môimôi trường

trường rộng,

rộng, phức

nylon kínkín hayhay bảobảo quản

quản trong

lạnh, trong nhànhà lạnh,

ngoài hiệnhiện trường ngoài nước…… nước trong túi trong

túi nylon

tủtủ lạnhlạnh..

a gan sau 6--7 7

NhiNhiệệt đt độộ ccủủa gan sau 6 gigiờờ

3. M3. Mấất nt nướướcc

thi bịbị mấtmất nước

trong cáccác mômô sẽsẽ baybay hơihơi làmlàm tửtử thi trọng lượng

lượng củacủa cảcả thể,

thể, trung

trung bìnhbình khoản

khoản 11 kg/ngày

nước dẫndẫn đếnđến hoặc kg/ngày hoặc

NướcNước vàvà dịchdịch trong việcviệc giảmgiảm trọng nặng/ngày.. 1010 -- 1818g/g/11kgkg câncân nặng/ngày

tượng mấtmất nước

nước cócó 22 dấudấu hiệuhiệu đáng

đáng quan

quan tâmtâm::

HiệnHiện tượng 11.. MờMờ đụcđục giácgiác mạcmạc -- xẹpxẹp nhãn

nhãn cầucầu

nhãn.. NhãnNhãn cầucầu xẹpxẹp dodo nhãn

bóng, nếunếu mắtmắt mởmở hé,hé, giácgiác mạcmạc dần, nhãn ápáp giảmgiảm dần,

không đođo được

được nhãn

nhãn ápáp nữanữa..

mỏng, không

không cócó lớplớp sừng,

những vùng thương dạng

ChỉChỉ sausau vàivài giờgiờ giácgiác mạcmạc mấtmất độđộ bóng, mờmờ đụcđục kiểukiểu nhưnhư cùicùi nhãn tiếng không sausau 77 --88 tiếng 22.. DấuDấu hiệuhiệu “da“da giấy” giấy” nước ởở những SựSự baybay hơihơi nước những nơinơi bịbị chấn những chấn thương cứng chắc dài,dài, cứng

chắc nhưnhư giấygiấy bìa,bìa, thường

hoặc sừng, hoặc vùng dada mỏng, dạng đèđè ép,ép, chàchà xátxát làmlàm lớplớp dada bịbị khô, khô, giấy”.. thường cócó mầumầu sẫmsẫm gọigọi làlà “Da“Da giấy”

4. V4. Vếết hoen t

t hoen tửử thithi

nghĩa:: ĐịnhĐịnh nghĩa

vùng trũng

trũng trêntrên cơcơ thể,

tượng thoát

tại tượng ứứ máumáu tĩnhtĩnh mạchmạch tại theo thể, tiếptiếp theo thoát mạch,mạch, tantan máumáu rồirồi quanh tạotạo những mảngmảng màumàu đặcđặc

những vếtvết những

LàLà hiệnhiện tượng những vùng những cócó hiệnhiện tượng thẩmthẩm thấuthấu vàovào cáccác mômô xungxung quanh nênnên những biệtbiệt..

Màu sMàu sắắc:c:

thi bắtbắt đàuđàu cócó màumàu hồng nhạt hayhay tímtím nhạt, hồng nhạt

nhạt, sausau sẫm, màumàu xanhxanh lụclục rồirồi mấtmất dầndần điđi khikhi

thối bắtbắt đầuđầu..

thực chất

 HoenHoen tửtử thi chuyển màumàu tímtím sẫm, chuyển trình hưhư thối quáquá trình  MàuMàu sắcsắc củacủa vếtvết hoen chuyển màumàu thay

hoen thực thay đổiđổi màumàu sắcsắc khác quản lạnh được bảobảo quản thi được tuyết, vếtvết hoen

chất làlà màumàu củacủa sắcsắc tốtố máu,máu, khác nhaunhau tùytùy điềuđiều chết lạnh hoặchoặc xácxác chết hoen cócó màumàu đỏđỏ sẫmsẫm.. TửTử vongvong hoen cócó hoặc HCNHCN vếtvết hoen carbon (CO) (CO) hoặc

sausau chuyển kiệnkiện cụcụ thểthể.. ỞỞ tửtử thi băng tuyết, ởở nơinơi cócó băng dodo nhiễmnhiễm độcđộc oxytoxyt carbon sen”.. “cánh sen” màumàu đỏđỏ “cánh nhạt màumàu hoặc hoen rấtrất nhạt

chảy máumáu ngoài hoặc không ngoài vớivới sốsố lượng không hìnhhình thành lượng lớn, trong thành trong lớn, hầuhầu nhưnhư

 VếtVết hoen trường trường hợphợp chảy không còncòn máumáu đọng không hoen.. đọng đủđủ đểđể tạotạo vếtvết hoen

 CầnCần phânphân biệtbiệt vếtvết hoen

hoen tửtử thi

thường cócó trước

những mảngmảng nhân víví

sắcsắc tốtố bấtbất thường dụdụ những

những đámđám uu máumáu phẳng,

thi vớivới những trước trêntrên dada nạnnạn nhân phẳng, vếtvết bớtbớt..

 ĐặcĐặc biệtbiệt phải

đoán phân

chấn thương

phải chẩnchẩn đoán thi vàvà vếtvết bầmbầm tụtụ máumáu dodo chấn

hoặc máumáu trong

trôi điđi đóđó làlà vếtvết hoenhoen tửtử thi

phân biệtbiệt giữagiữa hoen hoen thương.. CầnCần nước, laulau sạchsạch.. NếuNếu trong tĩnhtĩnh mạchmạch thi.. NếuNếu dưới da,da, mômô dưới dưới thương bầmbầm

chảy máumáu tụtụ máumáu dưới không sạchsạch đóđó làlà chấnchấn thương

tửtử thi rạchrạch quaqua vếtvết màumàu đỏ,đỏ, rửarửa nước, vếtvết máumáu đóđó mấtmất đi,đi, hoặc chảy rara vàvà trôi chảy thấy thấy đámđám chảy dada laulau rửarửa không tụtụ máumáu..

DiDiễễn bin biếến hoen t

n hoen tửử thi xthi xảảy ra 3 th

y ra 3 thờời kỳ: i kỳ:

 Thời kỳ lắng động máu Thời kỳ lắng động máu  Thời kỳ thoát mạch Thời kỳ thoát mạch  Thời kỳ thẩm thấu Thời kỳ thẩm thấu

ThThờời kỳ l

i kỳ lắắng đng độộng máu: ng máu:

chết độtđột ngột,

chết.. MộtMột sốsố nguyên nhân nguyên nhân phút.. xuất hiệnhiện sớmsớm sausau 3030 phút

tiếng đếnđến 1212 tiếng hoen tửtử thi ngột, hoen tiếng đầuđầu sausau chết,

tiếng sausau chết thi xuất chết, nếunếu thay thành dầndần dầndần mấtmất điđi.. Trong

hoen đãđã hìnhhình thành trũng mớimới sẽsẽ lại

thay đổiđổi vịvị trítrí tưtư thếthế tửtử thithi thìthì những Trong khikhi đó,đó, ởở những được gọigọi làlà thi được

hoen tửtử thi

lại xuất

xuất hiệnhiện vếtvết hoen

 Ngoài

chết, nêunêu cócó thay không mấtmất điđi trong

thay đổiđổi tưtư thếthế tưtư thi, trong khikhi ởở những

những vếtvết thi, những những vịvị trítrí thấpthấp được gọigọi làlà thi mớimới được

xuất hiệnhiện những

những vếtvết hoen

hoen tửtử thi

 Khoảng Khoảng 11 -- 22 tiếng chết chết gâygây chết  Trong Trong vòngvòng 66 tiếng cáccác vếtvết hoen vịvị trítrí thấpthấp trũng sựsự chuyển chuyển dịchdịch hoenhoen tửtử thithi.. Ngoài 66 tiếng tiếng sausau khikhi chết, hoenhoen đãđã hìnhhình thành thành không lại xuất trũng mớimới sẽsẽ lại trũng hoenhoen tửtử thithi thứthứ phátphát..

 ĐâyĐây làlà thời

trong lòng đọng vẫnvẫn còncòn nằmnằm trong hoen, màumàu sắcsắc chỗchỗ đóđó bịbị nhạt

chuyển theo trong lòng

lòng mạchmạch nênnên khikhi ấnấn trắng điđi dodo máumáu nhạt trắng theo mạchmạch máumáu điđi chỗchỗ khác khác.. chảy rara liênliên tụctục vàvà lòng mạchmạch chảy

thời kỳkỳ máumáu đọng ngọnngọn taytay vàovào vếtvết hoen, đọngđọng bịbị ápáp lựclực đèđè vàovào đãđã didi chuyển thấy máumáu trong NếuNếu rạchrạch daodao quaqua sẽsẽ thấy rửarửa sạchsạch dễdễ dàngdàng..

ThThờời kỳ thoát m

i kỳ thoát mạạch: ch:

chết, đôiđôi khikhi bắtbắt đầuđầu sớmsớm hơnhơn  BắtBắt đầuđầu từtừ 1212 tiếng

tương rara cáccác mômô xungxung quanh

tiếng sausau chết, tiếng).. (khoảng 88 -- 1010 tiếng) (khoảng  TừTừ thời thời điểmđiểm nàynày cócó sựsự thoát huyết huyết tương tượng dịchdịch củacủa mômô xungxung quanh tượng

 ĐóĐó làlà nguyên

nhân làmlàm cốcố địnhđịnh vịvị trítrí vếtvết hoen hoen tửtử thi phát khikhi thay thi thứthứ phát

ngón taytay cũng cũng không

thoát mạchmạch củacủa hồnghồng cầucầu vàvà thời vớivới hiệnhiện đồng thời quanh đồng lòng mạchmạch.. quanh ngấmngấm vàovào lòng hoen vàvà rấtrất thay đổiđổi tưtư thếthế tửtử thấy ràng, chỉchỉ thấy thấy máumáu chỉchỉ không rõrõ ràng, nhạt màumàu.. NếuNếu rạchrạch quaqua sẽsẽ thấy

nguyên nhân khókhó xuất xuất hiệnhiện hoen thi.. DấuDấu hiệuhiệu ấnấn ngón thi hoen hơihơi nhạt vếtvết hoen chảy nhỏnhỏ giọtgiọt.. còncòn chảy

ThThờời kỳ th

i kỳ thẩẩm thm thấấu:u:

tiếng sausau chết

 Ngoài chết.. CácCác mômô xungxung Ngoài 1818 tiếng hồng quanh bịbị máumáu thấmthấm vàovào kèmkèm theotheo hồng quanh cầucầu bắtbắt đầuđầu phânphân hủyhủy (tan(tan máu)máu).. VếtVết toàn cốcố địnhđịnh.. ẤnẤn ngón hoen ngón thi hoàn hoen tửtử thi hoàn toàn không mấtmất toàn không hoàn toàn hoen hoàn taytay vàovào vếtvết hoen không còncòn máumáu hoen không máumáu.. CắtCắt quaqua vếtvết hoen trong quanh lòng mạchmạch còncòn mômô xungxung quanh trong lòng ngấmngấm máumáu màumàu tímtím..

VVịị trí ctrí củủa hoen t

a hoen tửử thithi

 HoenHoen tửtử thithi luôn luôn khukhu trútrú ởở những

luôn luôn Thông thường những vùngvùng thấp thường ởở tưtư thếthế nằmnằm ngửa,

lưng ,, mặtmặt sausau taytay chân

trũng thấp trũng ngửa, hoen hoen chân trừtrừ chân làlà

củacủa cơcơ thểthể.. Thông xuất hiệnhiện ởở vùngvùng sausau cổ,cổ, lưng xuất vùngvùng bảbả vai,vai, mông, mông, mặtmặt sausau củacủa 11//33 trêntrên cẳngcẳng chân giường.. những nơinơi cơcơ thểthể bịbị tỳtỳ épép vàovào giường những chết treotreo cổcổ hoàn hoàn toàn, toàn, hoen

phần ngọnngọn chichi:: bànbàn ngón ngón tay,

 ĐặcĐặc biệtbiệt ởở tưtư thếthế chết trung ởở phần bụng dưới dưới vàvà vùng vùng cẳng cẳng bànbàn chânchân.. Trong

trong những thi hoen tửtử thi cẳng tay, tay, cẳng tay, trường Trong trường những dấudấu vếtvết tintin cậycậy

tậptập trung vùngvùng bụng hợphợp điểnđiển hình, giúpgiúp chocho chẩn hình, đâyđây làlà mộtmột trong chẩn đoán đoán xácxác địnhđịnh chết chết treotreo cổcổ..

5. C5. Cứứng tng tửử thithi

trạng thái

vong, xuất

xuất hiệnhiện trạng

khớp bịbị cốcố địnhđịnh được

thái coco được gọigọi làlà

triphosphoric) ATPATP trong năng lượng dụng năng

nghịch giữagiữa protein

Trong trình tửtử vong, Trong quáquá trình cứng cáccác cơcơ vàvà cáccác khớp cứng thi.. cứng tửtử thi cứng tượng mấtmất dầndần glucosite glucosite sựsự liênliên quanquan đếnđến hiệnhiện tượng Trong cơcơ trong cơcơ.. Trong (adenzine triphosphoric) (adenzine lượng củacủa ATPATP đểđể sống, mômô sửsử dụng thểthể sống, thiếu oxy,oxy, duyduy trìtrì tínhtính coco giãngiãn đànđàn hồihồi.. KhiKhi cơcơ thểthể thiếu năng không còncòn khảkhả năng ATPATP liênliên tụctục bịbị phânphân giảigiải không động vàvà protein cơcơ động thuận nghịch phảnphản ứngứng thuận protein thái trạng thái protein vòngvòng dẫndẫn đếnđến tếtế bàobào cơcơ rơirơi vàovào trạng protein nàynày gâygây nênnên cốcố địnhđịnh dodo kếtkết dínhdính củacủa 22 protein hiệnhiện tượng

tượng coco cứng

cứng cơcơ..

 MộtMột

lýlý thuyết

khác liênliên quan

thuyết khác thiếu oxyoxy tạotạo nênnên sựsự ứứ đọng lactic trong

đông vónvón protein

“chuột rút”

quan đếnđến hiệnhiện đọng củacủa trong cơcơ thểthể.. ChínhChính acidacid nàynày protein củacủa tếtế cứng.. CơCơ chếchế nàynày rút” ởở tượng “chuột động mạnhmạnh vềvề cơcơ chưa kịpkịp bùbù oxyoxy hayhay

tượng thiếu tượng acide lactic acide phản ứngứng làmlàm đông phản bàobào gâygây nênnên sựsự coco cứng tương tựtự nhưnhư hiệnhiện tượng tương hoạt động sống khikhi hoạt người sống người thái chưa trạng thái bắpbắp trong thao.. động thểthể thao hoạt động gặpgặp trong

trong trạng trong hoạt

ĐĐặặc tính th

c tính thờời đii điểểm cm củủa ca cứứng tng tửử thithi

bình, cứng trong khoảng

chết, sớmsớm nhất thành trong khoảng 1010 phút cứng tửtử thithi hìnhhình thành nhất khoảng

trạng củacủa người

thanh niênniên tầmtầm vócvóc cường

cứng nhanh

chết sẽsẽ cứng người già,già, người nhiên bịbị chết Những người cứng caocao.. Những

bệnh lâulâu ngày ngoài caocao sẽsẽ gâygây cứng ngày sẽsẽ lâulâu cứng cứng nhanh

dưới oo độđộ làmlàm chậmchậm cứng

khoảng 11 đếnđến 33 phút vàvà muộnmuộn nhất nhất nguyên thuộc vàovào nguyên người bệnhbệnh vàvà yếuyếu tốtố cường tráng, tráng, nhanh vàvà người dada bọcbọc cứng.. cứng vàvà ítít cứng nhanh vàvà hếthết cứng cứng cứng vàvà kéokéo thi quản tửtử thi thấp dưới ngày víví nhưnhư trường trường hợphợp bảobảo quản

Trung bình, Trung tiếng tiếng sausau chết, khoảng 77 -- 88 giờgiờ.. ThờiThời hạnhạn nàynày tùytùy thuộc khoảng vong, thểthể trạng nhân gâygây tửtử vong, nhân ngoài.. Những bênbên ngoài Những thanh khỏe mạnhmạnh độtđột nhiên đang khỏe đang cường cường độđộ cứng xương hayhay nằmnằm bệnh xương NhiệtNhiệt độđộ bênbên ngoài nhanh.. NhiệtNhiệt độđộ thấp nhanh dàidài đếnđến 1010 -- 1212 ngày lạnh.. trong tủtủ lạnh trong

loại cứng Loại thứthứ nhất thành cứng cứng từtừ dưới cứng gồmgồm 22 loại dưới lênlên.. Loại



cứng từtừ phíaphía trêntrên nhất bắtbắt đầuđầu dưới xuống phíaphía dưới dưới rồirồi lanlan cứng từtừ chichi dưới

cứng, tiếng đãđã cứng,

sausau 2424 tiếng



cứng nhưng

thi xuất

khớp lớnlớn sausau 44 đếnđến 66 tiếng nhất.. cứng nhất tiếng nếunếu pháphá cứng lại những xuất hiệnhiện trởtrở lại trước.. SauSau 66 đếnđến 88 tiếng,

nhưng sausau cứng những độđộ cứng tiếng, nếunếu pháphá

tiếng làlà cứng TừTừ 44 đếnđến 66 tiếng cứng tửtử thi đóđó cứng yếuyếu hơnhơn trước cứng sẽsẽ không cứng

không còncòn cứng

lại.. cứng trởtrở lại

ThứThứ tựtự hìnhhình thành xuống xuống vàvà cứng cứng từtừ cáccác cơcơ hàmhàm mặtmặt lanlan dầndần xuống cứng cơcơ thểthể.. Loại Loại thứthứ haihai bắtbắt đầuđầu cứng ngược lênlên trêntrên.. ngược ỞỞ cáccác khớp

Ý nghĩa y pháp họọc cc củủa ca cứứng tng tửử thithi Ý nghĩa y pháp h

1.1. hiện, sựsự phát CănCăn cứcứ vàovào thứthứ tựtự xuất

cứng cócó thểthể phán phát sinhsinh phát phán đoán phát triển, triển, được đoán được

xuất hiện, thời điểmđiểm vàvà mứcmức độđộ coco cứng thời nguyên nhân nguyên nhân vàvà thời

2.2. thời điểmđiểm tửtử vongvong.. nhất định, cứng tửtử thithi cócó thểthể giữgiữ lại

định, cứng nhân giúpgiúp tata phán

phán đoán tượng nàynày được đoán được được giảigiải thích

thương độtđột ngột ngột củacủa hệhệ thần thần kinhkinh trung

thương nãonão trung lại tưtư được hoàn hoàn thích dodo trung ươngương đặcđặc tương tựtự nhưnhư triệutriệu trung giangian tương

ỞỞ mộtmột mứcmức độđộ nhất thế, thế, vịvị trítrí củacủa nạnnạn nhân cảnh xảyxảy rara sựsự việcviệc.. HiệnHiện tượng cảnh bịbị tổntổn thương biệtbiệt làlà tổntổn thương chứng “cứng chứng não” trong

3.3. “cứng mấtmất não” tượng nàynày cũng sàng.. trong lâmlâm sàng được lýlý giảigiải bằng cũng được HiệnHiện tượng bằng trạng

hoảng, hưng hưng phấn

nguyên nhân nhân quan thái trạng thái phấn hayhay vậnvận độngđộng quáquá trọng gâygây rara cáicái quan trọng

động, hốthốt hoảng, kíchkích động, mứcmức đềuđều cócó thểthể làlà nguyên cứng lậplập tứctức.. chết coco cứng chết

co cứng tử thi co cứng tử thi

Cơ thể ấm 0 co cứng < 3 giờ sau chết

Cơ thể ấm

co cứng

3-8 giờ

Cơ thể lạnh

co cứng

8-36 giờ

Cơ thể lạnh

0 co cứng > 36 giờ

Các biCác biếến đn đổổi ci củủa mô a mô --ttạạng, máu và n

ng, máu và nộội môi mô

những tiếntiến bộbộ vềvề sinhsinh hóa,hóa, huyết huyết ngày pháp ngày nghiên cứucứu sâusâu hơnhơn biếnbiến đổiđổi sớmsớm tạng, mô,mô, máumáu vàvà dịchdịch

chết củacủa cáccác tạng,

VớiVới những học,học, mômô bệnhbệnh họchọc hiệnhiện đại,đại, yy pháp naynay đãđã nghiên sausau chết nộinội môimôi..

6. S6. Sựự ttựự hhủủy (autolyse) y (autolyse)

 DoDo táctác động động củacủa cáccác enzymenzym dẫndẫn đếnđến quáquá trình trình tựtự

hủyhủy..

 YếuYếu tốtố thứthứ haihai làlà táctác động thủy động củacủa dịchdịch nộinội môimôi sẽsẽ thủy

phân cáccác protein, phân protein, cáccác acide polysaccharid.. acide béobéo vàvà cáccác polysaccharid



trung hòahòa khikhi còncòn sống

 YếuYếu tốtố thứthứ baba làlà cáccác dịchdịch tiêutiêu hóahóa củacủa dạdạ dày,dày, tụytụy sống naynay đãđã bịbị mấtmất câncân được trung vốnvốn được bằng bằng dodo mấtmất điđi lớplớp bảobảo vệvệ củacủa niêmniêm mạcmạc dẫndẫn đếnđến sựsự tựtự tiêutiêu củacủa ốngống tiêutiêu hóahóa.. MáuMáu làlà mộtmột trong

thấy hìnhhình ảnhảnh mắtmắt lưới

trong cáccác mômô tụtụ tiêutiêu đầuđầu tiêntiên.. QuanQuan sátsát hồng lưới đađa diệndiện vớivới cáccác hồng nhất đồng nhất thành mộtmột đámđám đồng hóa, sausau đóđó trởtrở thành thoái hóa,

trêntrên vivi thểthể thấy cầucầu bịbị thoái màumàu hồng hồng chứa chứa cặncặn dạng dạng hạthạt..

SSựự ttựự hhủủy (y (tttt))



Thượng thận Thượng

thận cũngcũng tựtự hủyhủy nhanh

lưới củacủa lớplớp vỏvỏ hóahóa nước

nước tạotạo thành

chết;; nhanh sausau chết vùngvùng lưới ranh thành ranh giớigiới màumàu hồnghồng giữagiữa vùngvùng vỏvỏ vàvà vùngvùng tủytủy.. SauSau khối nhãonhão màumàu đó,đó, tuyến tuyến bịbị mủnmủn nátnát thành thận.. thượng thận nâunâu -- đỏđỏ dễdễ nhầmnhầm vớivới chảy

thành mộtmột khối chảy máumáu thượng



Tuyến tụytụy nằmnằm sausau phúc Tuyến nhiều thúc

đọng nhiều

phúc mạc,mạc, ởở vịvị trítrí trũng trũng trình tựtự thúc đẩyđẩy quáquá trình

nhất nênnên ứứ đọng nhất hủyhủy sớmsớm..



CácCác tạngtạng khác

khác nhìnnhìn chung

chung đềuđều sưng

sưng phù,phù, thanh dịchdịch vàvà mậtmật

đụcđục màumàu mấtmất độđộ bóngbóng củacủa thanh nhão.. độđộ trởtrở nênnên mềm,mềm, nhão

người sống,

chết thường

thủng rấtrất rộng

rộng vàvà cócó bờbờ phẳng loét thủng

đoán phân

sống.. ĐểĐể chẩnchẩn đoán thủng dạdạ dàydày sausau chết

chết hoàn

 ĐặcĐặc biệtbiệt cócó hìnhhình ảnhảnh thủng thủng dạdạ dàydày ởở người thủng dàydày sausau chết thành sausau.. Thành thành mỏng,mỏng, mủnmủn nát,nát, đồngđồng nhất VếtVết thủng bờbờ gọn,gọn, dàydày nhưnhư ởở vếtvết loét người sống người rằng:: thủng rằng gâygây viêmviêm phúcphúc mạcmạc hayhay phản thủng củacủa mạcmạc treotreo nhưnhư thủng thủng

khác soso vớivới thủng dạdạ dày,dày, khác thủng dạdạ vỡvỡ dạdạ sống, thủng thường ởở vịvị trítrí bờbờ congcong lớnlớn vàvà Thành dạdạ dàydày cócó hìnhhình ảnhảnh giãngiãn nhất vàvà cócó màumàu nâunâu bẩnbẩn.. không cócó phẳng không thủng dạdạ dàydày ởở phân biệtbiệt cầncần nhớnhớ không hoàn toàntoàn không phản ứngứng bịtbịt lấplấp lỗlỗ sống.. thủng dạdạ dàydày lúclúc sống

Tác đTác độộng cng củủa vi khu

a vi khuẩẩn, ký sinh trùng n, ký sinh trùng



sống trong

trùng vẫnvẫn sống

khuẩn, kýký sinhsinh trùng vong, những

ViVi khuẩn, thể, khikhi tửtử vong, thể, kiệnkiện môimôi trường

trường thuận

lợi đểđể phát



CácCác vivi khuẩn

trong cơcơ những vivi sinhsinh vậtvật nàynày cócó điềuđiều thuận lợi khuẩn đường

thúc đẩyđẩy quáquá trình

trùng nhưnhư giungiun cócó thểthể didi chuyển

triển.. phát triển đường tiêutiêu hóahóa sinhsinh sảnsản độtđột loại trình tựtự hủyhủy cơcơ thểthể.. CácCác loại ngược chuyển ngược thủng thực quảnquản hayhay thậmthậm chíchí đụcđục thủng bụng.. ngoài ổổ bụng

biếnbiến thúc kýký sinhsinh trùng lênlên dạdạ dày,dày, thực chui rara ngoài ruột chui ruột

NhNhữững bi

ng biếến đn đổổi ti tửử thi mu

thi muộộnn

1. Tử thi rữa nát 1. Tử thi rữa nát

1. T1. Tửử thi rthi rữữa nát:a nát:

 SớmSớm nhất

chết, trung nhất làlà 2424hh sausau chết, những biếnbiến đổiđổi ởở giaigiai đoạn trung bìnhbình 22..33 ngày, đoạn sớm,

protein phối phân giảigiải protein

ngày, tiếptiếp sớm, tửtử thithi bắtbắt đầuđầu phối hợphợp vớivới táctác tượng rữarữa nátnát tửtử thithi baobao gồmgồm trình phân khuẩn.. HiệnHiện tượng

tượng kểkể sausau::

theo theo những rữarữa nátnát dodo quáquá trình dụng dụng củacủa vivi khuẩn nhiều hiệnhiện tượng nhiều  MùiMùi tửtử thi thi:: chủchủ yếuyếu dodo khíkhí sulfurhyro amoniac sulfurhyro (H(H22S)S) vàvà amoniac

thối đặcđặc trưng (HNO(HNO33)) gâygây nênnên mùimùi thối

xanh lụclục:: HH22SS kếtkết hợphợp vớivới huyết

thành huyết

tràng) sausau đóđó rara khắp thừa, manhmanh tràng) ruột thừa,

thi.. trưng củacủa tửtử thi  MàuMàu xanh huyết sắcsắc tốtố củacủa máumáu tạotạo thành huyết sắcsắc tốtố lưulưu hóahóa cócó màumàu xanhxanh đặcđặc biệtbiệt:: xanhxanh lụclục.. KhởiKhởi đầuđầu cócó mảngmảng xanhxanh lụclục ởở vùngvùng hốhố chậuchậu phải bụng khắp bụng phải (vùng rồirồi toàn (vùng ruột thân.. toàn thân

phỏng nước

nước:: khíkhí phát

phỏng nước

BọtBọt khíkhí vàvà nốtnốt phỏng phát triểntriển trình rữarữa nátnát ngấmngấm vàovào mômô dada trong quáquá trình trong nước vàvà hốchốc những nốtnốt phỏng thành những tạotạo thành trong cáccác chứa khíkhí.. BọtBọt khíkhí còncòn thấy thấy trong nhỏnhỏ chứa động, khikhi ấnấn vàovào tĩnhtĩnh mạchmạch đẩyđẩy máumáu didi động, càng rõrõ.. sựsự didi độngđộng củacủa bọtbọt khíkhí vàvà máumáu càng thấy ởở mạchmạch máumáu màngmàng mềmmềm dễdễ nhìnnhìn thấy củacủa nãonão hoặchoặc ởở cáccác tĩnhtĩnh mạchmạch mạcmạc treotreo ruột.. ruột

phân hủy phân hủy

gan, tạng đặcđặc nhưnhư gan,

thậnthận thành

trong cáccác tạng giống nhưnhư bọtbọt biểnbiển..

 BọtBọt xốpxốp củacủa tạng tạng:: khíkhí thối những bọtbọt xốp, thành những  MạngMạng tĩnhtĩnh mạchmạch hìnhhình cành

thối rữarữa sinhsinh rara trong xốp, rỗng rỗng giống cành câycây:: cáccác tĩnhtĩnh mạchmạch dưới trong cơcơ thểthể đẩyđẩy căng

thối rữarữa trong

dưới dada vừavừa bịbị ứứ căng ra,ra, tạotạo nênnên hìnhhình

máumáu vừavừa bịbị khíkhí thối ảnhảnh kiểukiểu cànhcành câycây màumàu xanh

xanh lụclục..

 TửTử thi

trương toto:: mặtmặt phình

to, tròntròn mấtmất gócgóc cạnh, lưỡi đầyđầy bịbị đẩyđẩy rara ngoài

nhãn cầucầu lồi cạnh, nhãn ngoài.. BụngBụng truơng

phình to, trương toto vềuvều ra,ra, lưỡi dưới dada vàvà cơcơ đềuđều trương

lồi ra,ra, to, truơng to, trương toto lênlên làmlàm thểthể tíchtích củacủa tửtử thithi toto nhận diệndiện nạnnạn

sống, dễdễ gâygây nhầmnhầm lẫnlẫn khikhi nhận

thi trương haihai môimôi trương da,da, mômô dưới hẳnhẳn tầmtầm vócvóc lúclúc còncòn sống, nhânnhân..  TràoTrào dịch,

chất chứa

dịch, chất

thấy dịchdịch màumàu đỏđỏ sẫm,

chứa rara mũimũi:: thường

thường thấy

sẫm, bẩnbẩn hoặc chất hoặc máumáu lẫnlẫn dịchdịch tràotrào rara 22 lỗlỗ mũimũi vàvà miệngmiệng.. CóCó thểthể tràotrào cảcả chất chứa dạdạ dàydày.. chứa

 HậuHậu môn,môn, cơcơ quanquan sinhsinh dụcdục:: thoát

thoát phân

phân rara ngoài, xuống lộlộ rara ngoài

ngoài, sasa trực trực tràng ngoài.. NếuNếu tửtử cung

cung sasa xuống ngoài.. ỞỞ namnam giới,giới, bìubìu căng

tràng rara cung cócó căng mọngmọng mấtmất cáccác

ngoài ngoài.. ÂmÂm đạođạo vàvà tửtử cung thai cócó thểthể bịbị đẩyđẩy rara ngoài thai nếpnếp nhănnhăn củacủa dada bìubìu..

MMứức đc độộ rrữữa nát c

a nát củủa các mô

a các mô --ttạạng ng



tạng chứa

chứa ítít dịch,

tóc,xương sụn,hệ



trong mộtmột tạng,

sớm, còncòn mômô kẽ,kẽ, thanh

nước, dịch, ítít nước, Những mômô tạng Những nhiều mômô liênliên kếtkết cócó mậtmật độđộ dầy,dầy, kếtkết cấucấu nhiều sụn,hệ dâydây lông, tóc,xương chắc.. víví dụdụ:: lông, chắc chằng, những chằng, cáccác mạchmạch máumáu lớnlớn …… làlà những mômô rữarữa nátnát muộnmuộn.. tạng, nhunhu mô,mô, biểubiểu NgayNgay trong mômô rữarữa nátnát sớm, thanh mạc,mạc, mômô xơxơ rữarữa nátnát muộnmuộn.. RữaRữa nátnát sớmsớm làlà mômô gan, mômô cơ,cơ, mômô mỡmỡ.. não, thận, não,

thận, gan,

Các yCác yếếu tu tốố tác đtác độộng ng

11.. Nguyên

chết:: nhân chết nhanh:: cáccác trường

chết ngạt,

ngạt, những

những trường

thân, tràntràn dịchdịch nhiều

nhiều màng,

vong trường hợphợp tửtử vong trường hợphợp màng, cổcổ trùng trường hợphợp nhiễmnhiễm trùng

những trường

những ổổ ápáp xexe..

nhiều nước nhiều dụng lâulâu dàidài vàvà

Nguyên nhân RữaRữa nátnát nhanh nhanh nhưnhư chết nhanh phùphù toàn toàn thân, trướng, những trướng, máu,máu, nhiễmnhiễm độc,độc, cócó những RữaRữa nátnát chậmchậm:: mấtmất máu,máu, mấtmất nước hayhay những nhiều loại nhiều

trường hợphợp sửsử dụng kháng sinhsinh..

những trường loại thuốc

thuốc kháng

22.. YếuYếu tốtố cácá thểthể củacủa người

chết:: người chết

nhanh hơnhơn người người nhanh hơnhơn người

người gầygầy.. TrẻTrẻ Người giàgià lớnlớn.. Người “chết già”già” rấtrất chậmchậm bịbị rữarữa

hạc”, “chết

Người béobéo rữarữa nátnát nhanh Người emem rữarữa nátnát nhanh caocao tuổi “vóc hạc”, tuổi “vóc nátnát..

cao, thông

thông giógió thuận

lợi thuận lợi

trường:: 33.. YếuYếu tốtố môimôi trường NhiệtNhiệt độđộ cao, chocho quáquá trình

cao, độđộ ẩmẩm cao, trình phân

phân hủyhủy rữarữa nátnát..

MMộột st sốố loloạại ti tửử thi bi

thi biếến đn đổổi đi đặặc bic biệệtt

11.. XácXác khô,

trọng lượng trọng

lượng chỉchỉ còncòn khoảng

nhạt, mấtmất tíchtích đànđàn hồihồi.. NộiNội tạng

khoảng 7070%%.. lại, tạng nhỏnhỏ lại,

(mummy):: chết (mummy) khô, xácxác chết XácXác khôkhô đét,đét, daidai chắc, lại chắc, thểthể tíchtích nhỏnhỏ lại DaDa cócó màumàu vàngvàng xạmxạm hayhay nâunâu nhạt, phân biệtbiệt được sẫmsẫm màu,màu, phân

được sựsự khác

khác nhau

nhau giữagiữa cáccác mômô..

trong môimôi trường

phòng hóahóa cáccác mômô mỡmỡ trong trong nước

tượng xàxà phòng hoặc ngâmngâm lâulâu trong

nước tùtù đọngđọng thiếu phòng hóahóa bọcbọc toàntoàn bộbộ hoặc

thiếu trường ẩmẩm vìvì thiếu thiếu oxyoxy.. LớpLớp sápsáp mỡmỡ màumàu vàngvàng phần tửtử thithi bảobảo tồntồn cáccác hoặc mộtmột phần những dấudấu vếtvết

được những

không bịbị rữarữa nát,nát, thậmthậm chíchí còncòn nhậnnhận biếtbiết được

chết.. trước chết

tuyết ởở những

những vùng

trong băngbăng tuyết quanh nămnăm sẽsẽ bịbị đôngđông cứng

vùng địađịa cựccực hayhay núinúi caocao cócó băngbăng nguyên hìnhhình dángdáng vàvà cảcả cáccác dấudấu

cứng giữgiữ nguyên

22.. XácXác bịbị sápsáp mỡmỡ:: DoDo hiệnhiện tượng oxyoxy hoặc dodo mômô mỡmỡ bịbị xàxà phòng mômô tạngtạng không thương tíchtích trước thương đông lạnh lạnh:: 33.. XácXác đông XácXác bịbị vùivùi trong tuyết tuyết quanh thương.. vếtvết tổntổn thương

BiBiếến đn đổổi không t

i không tựự nhiên nhiên

11.. SựSự pháphá hoạihoại củacủa độngđộng vậtvật “ăn” tửtử thi

thi:: trong

lễ, dòidòi bọbọ lại bộbộ loài côncôn thời giangian

trong vòngvòng vàivài tuầntuần lễ, phần mềmmềm chỉchỉ còcò trơtrơ lại Nghiên cứucứu vòngvòng đờiđời củacủa cáccác loài được thời

thi:: TừTừ kiến,

động vậtvật ănăn tửtử thi hâu, chó, kền, diềudiều hâu,

chuẩn đoánđoán phân

DòiDòi bọbọ “ăn” cócó thểthể ănăn héthét phần xương.. Nghiên xương trùng sinhsinh rara dòidòi cócó thểthể tínhtính được trùng chết chết.. loại động CácCác loại chuột, kiến, chuột, chó, chóchó sói,sói, đếnđến lợnlợn quạ,quạ, chimchim kền, rừng, hổhổ báobáo……TấtTất cảcả đềuđều cócó thểthể pháphá hủyhủy từng rừng, từng được điềuđiều nàynày phầnphần hoặchoặc toàntoàn bộbộ cơcơ thểthể.. BiếtBiết được đểđể chuẩn thương tíchtích gâygây phân biệtbiệt vớivới thương nhân.. chết củacủa nạnnạn nhân chết

Thời gian chết Thời gian chết

Côn trùng học

2. Tác độộng cng củủa con ng 2. Tác đ

a con ngườườii

trình cấpcấp cứu,

11.. DoDo quáquá trình

ngoài lồnglồng ngực xương sườn,

ngược thức

sườn, chảy phổi.. DấuDấu hiệuhiệu tràotrào ngược

chuyển:: cứu, didi chuyển ngực cócó thểthể gâygây gẫygẫy chảy máumáu khoang khoang thức ănăn vàovào chẩn được chẩn

phân biệtbiệt vớivới chết

ngạt dodo dịdị vậtvật..

thoa táctác mổmổ tửtử thi

chuyển cầncần phảiphải được chết ngạt thi saisai:: không khéo động táctác không

kéo, gâygây rách,

rách, chảy

XoaXoa bópbóp timtim ngoài xương xương ức,ức, gẫygẫy xương màngmàng phổi đường đường thởthở khikhi didi chuyển đoán phân đoán 22.. DoDo thoa Những Những động thủng dodo daodao kéo, thủng kéokéo cáccác tạng, tạng, dodo phẫu thương vv..vv……đềuđều gâygây rara những thương những trường biệtbiệt trong

khéo léoléo cócó thểthể gâygây lôi chảy máumáu khikhi lôi phẫu tíchtích trựctrực tiếptiếp vàovào vếtvết lẫn, đặcđặc những nhầmnhầm lẫn, lại.. nghiệm lại trường hợphợp khámkhám nghiệm

trong những

NHNHẬẬN ĐN ĐỊỊNH TH

NH THỜỜI GIAN CH

I GIAN CHẾẾT T

quan trọng trong những

quan giữagiữa những

chết.. ĐiềuĐiều nàynày cócó ýý nghĩa

nghiên trọng củacủa việcviệc nghiên những biếnbiến đổiđổi quan nghĩa quan không tựtự chết không trình điềuđiều tratra mộtmột cáicái chết những mụcmục tiêutiêu quan chết làlà tìmtìm rara sựsự liênliên quan thời giangian chết thi vớivới thời trong quáquá trình

thời giangian chết quan trưng

thời giangian chết

không rõrõ ràng, chết không nghiệm tửtử thithi baobao giờgiờ cũng nghiệm xácxác địnhđịnh thời chất đâyđây làlà mộtmột suysuy đoán, Thực chất

ràng, cơcơ quan trưng cầucầu cũng đặtđặt rara yêuyêu cầucầu chocho chết củacủa nạnnạn lượng tùytùy đoán, ướcước lượng trang nghiệm vàvà điềuđiều kiệnkiện trang

người khámkhám nghiệm nghiệm quan

nhận địnhđịnh đòiđòi hỏihỏi người đánh giágiá đúng

pháp đểđể đạtđạt được nhiều biệnbiện pháp quan tâmtâm đúng cáccác dấudấu hiệuhiệu vàvà sửsử dụngdụng phốiphối chính xácxác caocao được độđộ chính

MộtMột trong cứucứu sựsự chết củacủa tửtử thi trọng trọng trong nhiên.. nhiên KhiKhi thời khámkhám nghiệm bácbác sĩsĩ khámkhám nghiệm nhân.. Thực nhân thuộc thuộc vàovào điềuđiều kiệnkiện khámkhám nghiệm phép.. thiết bịbị chocho phép thiết ViệcViệc nhận phát phát hiệnhiện đánh hợphợp nhiều nhất.. nhất

1. Căn cứứ vào bi 1. Căn c

vào biếến đn đổổi ti tửử thi s

thi sớớmm

nhiệt 11.. GiảmGiảm thânthân nhiệt nhiệt độđộ nơinơi tửtử thi,

thi, đođo thân

thân nhiệt nhiệt độđộ ởở bềbề mặtmặt gangan trong

theo côngcông thức

công thức

thức dễdễ tínhtính toán

chính xácxác caocao nhưng

nhiệt ởở hậuhậu bụng, trong ổổ bụng, Scotland YardYard.. nhưng độđộ nhất nhưng thức những côngcông thức nhưng đòiđòi hỏihỏi thêmthêm công phức tạptạp víví dụdụ công dụng đang ápáp dụng

thông số,số, hằnghằng sốsố phức Marshall vàvà Hoare

Hoare hiệnhiện đang

ĐoĐo nhiệt môn,môn, đođo nhiệt sausau đóđó tínhtính theo thức củacủa Scotland toán nhất ĐâyĐây làlà công chính xácxác kémkém.. NgàyNgày nay,nay, cócó những chính khác khác cócó độđộ chính nhiều thông nhiều thức củacủa Marshall thức ởở HoaHoa KỳKỳ..

2. Căn cứứ vào chvào chấất cht chứứa ca củủa da dạạ dày dày 2. Căn c

Thời giangian ttíínhnh từtừ bữabữa ănăn cuối Thời  SauSau 11 giờgiờ:: thức cuối ccùùngng.. thức ănăn mềmmềm nhũn nhưng còncòn nhận nhận rõrõ

nhận rõrõ hạthạt cơm, loại ggìì (v(víí dụdụ nhận loại nhũn nhưng phở).. cơm, sợisợi bbúún,n, bbáánhnh phở)

 SauSau 22 -- 33 giờgiờ:: thức thức ănăn đãđã nhuyễn, dạng nhuyễn, mấtmất hhììnhnh dạng

banban đầuđầu vvàà phần xuống hhàànhnh ttáá trtrààngng..

 rỗng hoặc phần lớnlớn đãđã xuống SauSau 44 -- 55 giờgiờ:: dạdạ ddààyy đãđã rỗng thức hoặc còncòn rấtrất íítt thức

ănăn đãđã nhuyễn nhuyễn hhóóaa..

 rỗng không không còncòn SauSau 66 giờgiờ:: dạdạ ddààyy vvàà hhàànn ttáá trtrààngng rỗng

nhiên, quyquy luật luật nnààyy còncòn phụphụ thuộc thuộc vvààoo ttììnhnh trạng

quen ănăn uống

thức thức ănăn.. TuyTuy nhiên, khỏe, khỏe, đặcđặc điểmđiểm củacủa ththóóii quen bữabữa ănăn cuối trạng sứcsức uống cũngcũng nhưnhư chchíínhnh nghiệm phải cuối ccùùngng mmàà người người khkháámm nghiệm phải ttíínhnh đếnđến..

3. Căn cứứ vào nh 3. Căn c

vào nhữững xét nghi

ng xét nghiệệm labom labo

ngành khoakhoa họchọc hìnhhình sựsự vàvà phòng thíthí trong cáccác phòng trong ngành yy pháp pháp đãđã ứngứng nghiệm, ngành labo đểđể tínhtính toántoán ứơcứơc labo

VớiVới tiếntiến bộbộ củacủa cáccác ngành công nghệnghệ hiệnhiện đạiđại công nghiệm, xétxét nghiệm, nghiệm, thuật nhiều kỹkỹ thuật dụng nhiều dụng chết.. thời giangian chết lượng thời lượng

11.. DùngDùng điệnđiện kíchkích thích

thích cócó thểthể phátphát hiệnhiện phản phản trong cơcơ thểthể:: cơcơ vậnvận ứngứng coco cơcơ củacủa mộtmột sốsố cơcơ trong nhãn cầu, nhómnhóm cơcơ vùngvùng mặt,mặt, cơcơ timtim.. ĐặcĐặc tínhtính nhãn cầu, thời giangian củacủa đápđáp ứngứng coco cơcơ giúpgiúp tata đưađưa rara thời chết.. thời giangian chết ướcước lượng

lượng thời

22.. ĐoĐo điệnđiện trởtrở củacủa mộtmột sốsố loại

loại mômô

người vàvà từng

từng loại

loại mômô cócó mộtmột thông

chết, quáquá trình

trình tựtự tiêutiêu hủyhủy làmlàm thay

thông sốsố điệnđiện trởtrở nhấtnhất địnhđịnh.. thay đổiđổi điệnđiện trởtrở củacủa cáccác mômô soso

CơCơ thểthể concon người SauSau khikhi chết, vớivới lúclúc sống

sống.. TừTừ đóđó cócó thểthể nhận

nhận địnhđịnh thời

chết.. thời giangian chết

33.. ỨngỨng dụng

dụng sinhsinh hóa,hóa, hóahóa mômô -- miễnmiễn dịchdịch mômô

thành tựutựu củacủa cáccác chuyên

chuyên khoakhoa sâusâu vừavừa nêu,nêu, yy pháp

thủy tinhtinh thểthể vàvà thành quan theo

nghiêm pháp nghiêm thành phầnphần hóahóa họchọc -- thời giangian đểđể từtừ đóđó gópgóp phầnphần

theo thời

DựaDựa vàovào thành tủy, dịchdịch thủy cứucứu trêntrên máu,máu, dịchdịch nãonão tủy, enzymenzym củacủa cáccác mômô tìmtìm rara sựsự liênliên quan chết.. thời giangian sausau chết nhận địnhđịnh thời nhận

4. Nhậận đn địịnh th 4. Nh

nh thờời gian ch

i gian chếết đã lâu (mu

t đã lâu (muộộn)n)

những biếnbiến đổiđổi tửtử thi

lượng theo

theo đơnđơn vịvị “ngày”

thi muộnmuộn thời “ngày” thời

 CănCăn cứcứ vàovào những cócó thểthể ướcước lượng chết.. giangian sausau chết

thức củacủa Naeve

Naeve ((1978

1978)) gọngọn vàvà dễdễ

 CôngCông thức ứngứng dụngdụng

CÁC HÌNH THÁI CHẾẾT TRONG Y PHÁP T TRONG Y PHÁP CÁC HÌNH THÁI CH

 Chết tự nhiên Chết tự nhiên  Chết liên quan đến điều trị Chết liên quan đến điều trị  Chết do bạo lực Chết do bạo lực  Chết nghi vấn Chết nghi vấn  Chết tai nạn rủi ro Chết tai nạn rủi ro  CChết tai nạn lao động hết tai nạn lao động  Chết tai nạn giao thông Chết tai nạn giao thông Chết người trong thảm họa Chết người trong thảm họa  Chết do nhiễm độc Chết do nhiễm độc  Chết do tự vẫn (tự tử) Chết do tự vẫn (tự tử)  Chết đột ngột (đột tử) Chết đột ngột (đột tử)

1. Chếết tt tựự nhiên nhiên 1. Ch

chết được lượng rõrõ ràng

chẩn được chẩn tại ràng tại

tại giagia đìnhđình..

không cócó thắc

người thân

nặng dầndần dẫndẫn đếnđến tửtử thắc mắcmắc gìgì vềvề quáquá trình trình cũng thân vàvà xãxã hộihội cũng nghi vấnvấn gìgì.. ĐâyĐây làlà không cầncần điềuđiều tratra

nhất không

những cáicái chết Thường làlà những Thường đoán, điềuđiều trịtrị vàvà tiêntiên lượng đoán, bệnh việnviện hayhay tại bệnh BệnhBệnh lýlý tiếntiến triểntriển nặng vong, vong, không điềuđiều trịtrị.. VớiVới người không cócó bấtbất cứcứ mộtmột nghi không trường hợphợp duyduy nhất trường pháp.. vàvà giámgiám địnhđịnh yy pháp

2. Chếết liên quan đ 2. Ch

t liên quan đếến đin điềều tru trịị

tại chẩn đođoáán,n, điềuđiều trịtrị tại tại nhnhàà bịbị trong khikhi mổmổ tiêmtiêm nghiệm, llààmm xxéétt nghiệm, được sănsăn đang được

thắc mắc,mắc, khiếu

không lượng bệnhbệnh không xuất vong.. HoặcHoặc xuất khiếu kiệnkiện củacủa nhiệm, thuốc vềvề trtrááchch nhiệm, chuyên mônmôn..

được chẩn BệnhBệnh nhânnhân được bệnhbệnh việnviện hayhay dodo bbáácc sĩsĩ điềuđiều trịtrị tại chết nhanh chchóóngng trong chết bấtbất ngờ, ngờ, nhanh thuật, llààmm thủthủ thuật, xẻ,xẻ, thuốc hayhay đang truyền, uốnguống thuốc truyền, ssóóc,c, theotheo dõidõi.. ChẩnChẩn đođoáánn vvàà tiêntiên lượng nặngnặng đếnđến mứcmức gâygây tửtử vong hiệnhiện ýý kiếnkiến thắc thầy thuốc thân vớivới thầy người thân người ththááii độđộ hayhay trtrììnhnh độđộ chuyên

phức tạp,

chết phức

tiếng nnóóii khoa

tạp, khkhóó trong yy họchọc tưtư phphááp,p, cầncần thanh tra, thanh trọng llàà gigiáámm khoa họchọc chất củacủa vụvụ việcviệc đểđể quyết tiếptiếp bằng phpháápp

ĐâyĐây llàà hhììnhnh ththááii chết khănkhăn nhấtnhất trong thiết phảiphải tiếntiến hhàànhnh điềuđiều tra, thiết tratra vvàà đặcđặc biệtbiệt quanquan trọng địnhđịnh yy phpháápp sẽsẽ llàà tiếng quyết địnhđịnh bảnbản chất quyết llààmm cơcơ sởsở chocho việcviệc giảigiải quyết theo ccóó cầncần phảiphải xửxử lýlý bằng theo không.. luật hayhay không luật

3. Chếết do b 3. Ch

t do bạạo lo lựựcc

chết bắtbắt buộc pháp theo

theo luật

thuốc vàvà cơcơ sởsở yy tếtế phải

vong dodo bạobạo lựclực cócó thểthể đãđã biếtbiết hung hung thuộc chưa rõrõ ràngràng đềuđều thuộc thi buộc phảiphải mổmổ tửtử thi luật địnhđịnh.. NếuNếu cơcơ chưa biết,biết, bắtbắt buộcbuộc người người thông báobáo phải thông loại những vụvụ việcviệc loại

cùng giảigiải quyết

quyết những

TửTử vong thủthủ hayhay vụvụ việcviệc chưa loại hìnhhình chết loại giámgiám địnhđịnh yy pháp quan quan điềuđiều tratra chưa thầy thuốc thầy vàvà cùng nàynày..

4. Chếết nghi v 4. Ch

t nghi vấấn n

những trường

cước, người

không rõrõ hoàn tử) hoặc

trường hợphợp:: người người chết chết tại hiệnhiện chết tại người chết chết cảnh xảyxảy ra,ra, chết chết cócó những cáicái chết khiếu kiệnkiện củacủa quản lýlý quan quản

hoàn cảnh (đột tử) hoặc những thắc mắc,mắc, khiếu thắc người thân,

thân, củacủa cơcơ quan

BaoBao gồmgồm những chưa rõrõ căncăn cước, chưa trường không trường độtđột ngộtngột (đột nghi vấn, nghi vấn, những người những người đóđó.. người

5. Chếết tai n 5. Ch

t tai nạạn rn rủủi roi ro



nhật, thường nhật, thường ro,ro, bấtbất chân trượt chân trong điệnđiện sinhsinh chết (bếp ga),ga), chết

hoạt sống, sinhsinh hoạt Trong đờiđời sống, Trong tai nạnnạn rủirủi những tai khong maymay gặpgặp những khong quặc, víví dụdụ:: trượt nhiều khikhi kỳkỳ quặc, hường hường vàvà nhiều ngã, hóchóc dịdị vật,vật, điệnđiện giậtgiật trong tựtự ngã, hoạt, hoạt, vôvô tìnhtình nhiễmnhiễm khíkhí đốtđốt (bếp bỏng, vv..vv…… hayhay gặpgặp ởở trẻtrẻ nhỏnhỏ hoặchoặc người bỏng,

người giàgià..



truờng hợphợp chưa Trong truờng Trong ràng vềvề nguyên nguyên nhân thi giángián địnhđịnh đểđể loại

luận chưa cócó căncăn cứcứ kếtkết luận thiết mổmổ phiền những phiền

chết, cầncần thiết được những

rõrõ ràng tửtử thi toái sausau nàynày mớimới xuất toái

nhân gâygây chết, loại trừtrừ được xuất hiệnhiện khiếu

khiếu kiệnkiện..

6. Chếết tai n 6. Ch

t tai nạạn lao đ

n lao độộngng



Những trường Những

động nhưng

nhưng bịbị chết

phần kếtkết luận người thân người

trong khikhi trong chết trường hợphợp chết phải không phải động) hayhay không trong khukhu chết trong trình, quan đếnđến quyquy trình, phải thiết phải trách luận vềvề trách động, laolao động, động, củacủa

dụng laolao động,

đang làmlàm việcviệc (lao(lao động) đang người laolao động người vựcvực làmlàm việcviệc liênliên quan máymáy mócmóc củacủa cơcơ sởsở đóđó cầncần thiết giámgiám địnhđịnh đểđể gópgóp phần nhiệmnhiệm củacủa bảnbản thân người thuêthuê mướnmướn sửsử dụng người người chủchủ sởsở làmlàm việcviệc.. người

7. Chếết tai n 7. Ch

t tai nạạn giao thông n giao thông

thông đường đường bộ,bộ, đường đường sắt,sắt, đường thủy đường thủy

11.. BaoBao gồmgồm giaogiao thông đường hàng vàvà đường không hàng không

tai nạnnạn giaogiao thông

nghiên cứucứu tửtử vongvong trong trong việcviệc phát nghĩa lớnlớn trong

22.. ViệcViệc nghiên cócó ýý nghĩa tai nạnnạn đểđể từtừ đóđó cócó biệnbiện pháp tai trong tai phát hiệnhiện những phòng ngừa, thông còncòn những yếuyếu tốtố gâygây ngừa, hạnhạn chếchế.. pháp phòng

33.. Trong những vụvụ tai

nhiều người, tai nạnnạn giaogiao thông người, yy họchọc tưtư pháp

thi, xácxác địnhđịnh chính thông cócó tínhtính thảmthảm họahọa chức năngnăng pháp còncòn cócó chức cước củacủa nạnnạn chính xácxác căncăn cước

Trong những chết nhiều gâygây chết nhận diệndiện tửtử thi, nhận nhân đểđể traotrao trảtrả chocho giagia đìnhđình.. nhân

8. Chếết ngt ngườười trong th 8. Ch

i trong thảảm hm họọaa

thiên tai,

những vấnvấn đềđề nóng

nhiều quốcquốc giagia vàvà cócó tínhtính toàn

phục đòiđòi hỏihỏi những

khắc phục

tai, dodo những thảmthảm họahọa dodo thiên cháy nổ,nổ, sậpsập nhà,nhà, sậpsập lởlở núi,núi, dodo bỏng nóng bỏng toàn cầucầu.. ViệcViệc những nỗnỗ lựclực lớnlớn ởở nhiều quan đếnđến nhiều

tế, liênliên quan

quốc gia,gia, quốcquốc tế,

thành lậplập ỦyỦy banban quốc tai thảmthảm họahọa vàvà trong thiên tai

quốc giagia vềvề ngành trong ngành ngành YY họchọc thảmthảm

dựng ngành

HiệnHiện nay,nay, những những vụvụ cháy những khủng khủng bố,bố, vv..vv…… làlà những củacủa nhiều xửxử lýlý khắc tầmtầm cỡcỡ quốc ngành ngành.. NướcNước tata đãđã thành chống thiên phòng chống phòng YY tếtế đãđã bắtbắt đầuđầu xâyxây dựng họahọa..

9. Chếết do nhi 9. Ch

t do nhiễễm đm độộcc

hàng loạt pháp, xétxét nghiệm

nguyên nhân

trường hợphợp ngộngộ độc,độc, nhiễmnhiễm độcđộc TấtTất cảcả cáccác trường loạt đềuđều cầncần từtừ đơnđơn lẻlẻ đếnđến nhiễmnhiễm độcđộc hàng nghiệm độcđộc thiết thiết phảiphải giámgiám địnhđịnh yy pháp, nhân nhiễmnhiễm độcđộc.. chất …… đểđể tìmtìm rara nguyên chất luận vềvề TừTừ đóđó phụcphục vụvụ chocho việcviệc điềuđiều tratra kếtkết luận trách nhiệmnhiệm hìnhhình sựsự củacủa vụvụ nhiễmnhiễm độcđộc hoặchoặc trách đềđề rara những

những biệnbiện pháp

ngừa.. phòng ngừa

pháp phòng

10. Chếết do t 10. Ch

t do tựự vvẫẫn (tn (tựự ttửử))

thực tế,

trường hợphợp chết

nước, chết nguyên nhân trường hoặc

hoặc chỉchỉ làlà tai

tai nạnnạn rủirủi roro..

thông tintin banban đầuđầu không

vậy, nếunếu những

những thông

pháp cầncần phải

không đủđủ cảnh tra, cơcơ quanquan cảnh phải tiếntiến hànhhành khámkhám luận khoakhoa họchọc vàvà

Trong thắc tế, mộtmột sốsố cáchcách tựtự vẫnvẫn dễdễ gâygây thắc Trong thực tai mắcmắc hoặchoặc khókhó phânphân biệtbiệt vớivới ánán mạngmạng hayhay tai Những trường chết trêntrên dâydây treotreo cổ,cổ, nạnnạn.. Những chết dodo vũvũ khíkhí nổnổ …… không chết không dễdễ dưới nước, chết dưới nhân tựtự sátsát hayhay ánán mạngmạng tạotạo xácxác địnhđịnh nguyên giảgiả hiệnhiện trường VìVì vậy, độđộ tintin cậycậy đểđể kếtkết luậnluận điềuđiều tra, sátsát vàvà bácbác sĩsĩ yy pháp nghiệm, giámgiám địnhđịnh đểđể cócó kếtkết luận nghiệm, khách quanquan vềvề vụvụ chết khách

chết đóđó..

11. Chếết đt độột ngt ngộột (đt (độột tt tửử)) 11. Ch

chết độtđột ngột ngột nhưng nhưng làlà chết chết tựtự nhiên  MộtMột làlà dạng

thường” nhưng “bình thường”

người “bình bệnh vềvề timtim mạch,mạch, bệnhbệnh hôhô hấp,

cuộc mổmổ tửtử thi

nhiên dodo nhưng cócó bệnh bệnh hấp, sọsọ thận, tỷtỷ mỉmỉ kèmkèm những những được đáng được lời thỏathỏa đáng thi cẩncẩn thận, nghiệm bổbổ sungsung đầyđầy đủđủ sẽsẽ trảtrả lời

nhân bệnh

dạng chết bệnh bệnh lýlý.. ỞỞ mộtmột người tiềmtiềm ẩnẩn víví dụdụ:: bệnh não, não,…… MộtMột cuộc xétxét nghiệm nguyên nhân nguyên  MộtMột dạng khác được

bệnh lýlý gâygây tửtử vongvong.. được gọigọi làlà chết được gọigọi làlà những

trắng” (Autopsie

thi trắng” hành mộtmột cuộc chết độtđột ngột những ““ cáicái chết (Autopsie blanche) cuộc mổmổ tửtử thi

không bỏbỏ sótsót tổntổn thương, thiết vàvà cócó hộihội chẩn thận, đảmđảm bảobảo không nghiệm cầncần thiết

nghĩa ngột đúngđúng ýý nghĩa trắng”, mộtmột chết trắng”, blanche).. NghĩaNghĩa làlà túc, nghiêm túc, thi nghiêm thương, tiếptiếp theotheo chẩn hồihồi cứucứu củacủa không tìmtìm rara bấtbất cứcứ dấudấu hiệuhiệu tổntổn nghiệp vẫnvẫn không

dạng khác củacủa nónó.. ĐâyĐây được “kết “kết quảquả mổmổ tửtử thi sausau khikhi đãđã tiếntiến hành cẩncẩn thận, làlà cáccác xétxét nghiệm đồng đồng nghiệp thương nàonào.. thương

người ngột ởở người

lớnlớn thường

 Loại chết độtđột ngột Loại chết nhất ởở cáccác nước nhất những cáicái chết những  LứaLứa tuổi

thường gặpgặp nước cũngcũng nhưnhư ởở ViệtViệt NamNam làlà “trắng” cócó mộtmột sốsố đặcđặc điểmđiểm sausau:: dưới 6060

chết “trắng” trung niênniên từtừ trêntrên 3030 đếnđến dưới

tuổi:: trung

tuổi.. tuổi

tuỵêt đạiđại đađa sốsố làlà namnam giớigiới..

lợi:: tắmtắm đêm,

đêm, ngủngủ dưới

dưới quạt

thuận lợi

Thường độcđộc thân,

hoặc ngủngủ riêng

quạt cảcả riêng mộtmột

thân, hoặc phòng.. giường mộtmột phòng tiết:: sựsự thay

thay đổiđổi thời

tiết thời tiết

 GiớiGiới tínhtính:: tuỵêt  YếuYếu tốtố thuận đêmđêm.. Thường mìnhmình mộtmột giường  LiênLiên quanquan đếnđến thời chuyển nóngnóng lạnh chuyển

thời tiết lạnh nhanh,

nhanh, đổiđổi mùamùa đổiđổi giógió..

hoặc vuivui sướng

LiênLiên quanquan đếnđến mộtmột cảmcảm xúcxúc quáquá mứcmức vàvà độtđột ngột ngột:: sướng quáquá mứcmức.. người thầy thầy ngột”, người được cáccác lời được “chết độtđột ngột”, trọng vàvà phải phải trảtrả lời

thấy bấtbất cứcứ tổntổn thương ++ Không

đúng, đầyđầy đủđủ những những nỗnỗ lựclực khámkhám nghiệm thực thương gìgì sausau khikhi đãđã thực nghiệm vàvà xétxét

phẫn nộ,nộ, đauđau xót,xót, hoặc giận, phẫn tứctức giận, luận ĐốiĐối vớivới việcviệc kếtkết luận “chết thận trọng thuốc cầncần hếthết sứcsức thận thuốc yêuyêu cầucầu sausau:: Không tìmtìm thấy hiệnhiện đúng, sung.. nghiệm bổbổ sung nghiệm

++ DấuDấu hiệuhiệu hiệnhiện trường trường hoàn hoàn toàn toàn không không cócó gìgì bấtbất

thường.. thường

được mộtmột sốsố những

lại, trong

những đặcđặc điểmđiểm vừavừa nêunêu trêntrên.. thái chết chết tựtự nhiên

chết vừavừa kểkể trên, trong 1111 hìnhhình thái thái chết nhiên làlà không thi, còncòn tấttất cảcả cáccác trường trên, chỉchỉ duyduy không cầncần mổmổ trường hợphợp còncòn

++ TậpTập hợphợp được TómTóm lại, nhất cócó mộtmột hìnhhình thái nhất nghiệm tửtử thi, khámkhám nghiệm phải tiếntiến hành lại đềuđều phải lại pháp.. hành giámgiám địnhđịnh yy pháp

Câu hỏỏi li lượượng giá ng giá Câu h

1.1. HãyHãy nêunêu vàvà phânphân tíchtích cáccác những

những biếnbiến

chết.. đổiđổi tửtử thithi sausau chết

lượng thời

thời giangian chết,

2.2. ĐểĐể ướcước lượng

chết, cáccác bácbác sĩsĩ pháppháp yy dựadựa vàovào cáccác yếuyếu tốtố nàonào.. Hãy nêu các hình thái chết trong 3.3. Hãy nêu các hình thái chết trong pháp y? pháp y?