PH N I
V T LI U KIM LO I VÀ H P KIM
CH NG I: ƯƠ NH NG KHÁI NI M C B N V KIM LO I Ơ VÀ H P KIM
I.1: C U T O C A KIM LO I
I.1.1: Khái ni m v kim lo i .
Kim lo i là v t li u sáng d o có th rèn đc , có tính d n đi n , nhi t cao . Ph ng ượ ươ
di n hóa h c kim lo i là nguyên t d nh ng đi n t trong các ph n ng hóa h c . ườ
I.1.2: Đc đi m c u t o nguyên t kim lo i .
Tr ng thái (e) trong nguyên t đc xác đnh b i 4 s l ng t : ượ ượ
n - S l ng t chính ượ
l - S l ng t qu đo ượ
m - S l ng t t ượ
ms - S l ng t Spin ượ
Các (e) chuy n đng trong nguyên t gi i h n , trong nh ng l p xác đnh t ng ng ươ
v i s l ng t chính . ượ
n = 1 , 2 , 3 , ... K , L , M , ...
Trong các l p này đc chia làm nhi u l p con , t ng ng v i s l ng t qu đo. ượ ươ ượ
l = 0 , 1 , 2 , 3 , ... , (n-1) đc ký hi u b i các l p : s , p , d , f , ...ượ
M i m t tr ng thái (e) trong nguyên t t ng ng v i m t năng l ng xác đnh . ươ ượ
Theo c h c l ng t thì c u hình (e) trong nguyên t đc c u t o nh sau :ơ ượ ượ ư
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s2 4p6 4d10 4f14 ...
Phân l p con :s - T i đa 2(e)
p - T i đa 6(e)
d - T i đa 10(e)
f - T i đa 14(e)Biên soạn GV: Phạm Văn
Thuận
VD : Al13 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
Fe 26 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2
C6 : 1s2 2s2 2p2
T c u hình trên ta rút ra là các l p ngoài cùng có liên k t y u nên d ế ế
gây ra ph n ng hóa h c .
Biên soạn GV: Phạm Văn
Thuận
I.1.3: Liên k t kim lo i .ế
Kim lo i có c u tao m ng tinh th liên k t trong kim lo i đc ế ượ
g i là liên k t kim lo i . ế
Liên k t kim lo i đc mô t nh sau : các nút l i là cá ion ế ượ ư ướ
(+) , kim lo i trong kho ng không gi a nút l i là các (e) t do tao thành ướ
khí đi n t . Liên k t kim lo i t o thành do l c hút gi a màng các ion ế
(+) v i khí (e) . Do v y mà kim lo i có tính d o.
Biên soạn GV: Phạm Văn
Thuận
I.1.4: C u t o m ng tinh th kim lo i .
a - M ng tinh th và ô c b n . ơ
- Trong kim lo i các kim lo i đc s p x p m t cách tr t t tu n hoàn trong không ượ ế
gian .
- Các nguyên t trong kim lo i đc s p x p m t cách có tr t t các nguyên t đu ượ ế
n m trên m t ph ng song song cách đu g i là m t tinh th , t p h p vô s nh ng m t
tinh th nh th nó l p thành m ng tinh th . ư ế
- Toàn b m ng không gian có th xem nh đc t o thành nh ng hình kh i nh ư ượ
nh t đn gi n gi ng nhau mà cách s p x p các phân t là đi di n chung cho toàn m ng ơ ế
nh ng ô nh v y g i là ô c b n . ư ơ
Biên soạn GV: Phạm Văn
Thuận
a
b - Các ki u m ng tinh th th ng g p . ườ
* L p ph ng th tâm ươ . C u t o : Trong các ô c ơ
b n ki u m ng này có các
nguyên t n m các nút
(đnh) c a hình l p ph ng ươ
và gi a m i hình l p
ph ng có m t nguyên t .ươ
- Kho ng cách a gi a
tâm các nguyên t k nhau
c a ô c b n m ng tinh ơ
th , g i là thông s
m ng . Đ l n đo b ng Ao
( Ángtrong ) 1Ao = 10-8
cm .
- Các kim lo i có ki u
m ng này : Fe , Cr , Mo ,
W , ...
Biên soạn GV: Phạm Văn
Thuận