Giới thiệu tài liệu
Xã hội hóa là một quá trình cơ bản mà qua đó cá nhân lĩnh hội các giá trị, chuẩn mực và khuôn mẫu hành vi của xã hội để hòa nhập và phát triển bản thân.
Đối tượng sử dụng
Sinh viên và nghiên cứu sinh các ngành khoa học xã hội, đặc biệt là xã hội học, tâm lý học xã hội và giáo dục học.
Nội dung tóm tắt
Tài liệu này trình bày một cách tổng quan và có hệ thống về khái niệm, các giai đoạn, môi trường cũng như mục đích và ý nghĩa của quá trình xã hội hóa. Xã hội hóa được định nghĩa là quá trình mà cá nhân học hỏi và lĩnh hội nền văn hóa xã hội, bao gồm các khuôn mẫu hành vi, cách tư duy và ứng xử phù hợp với vai trò xã hội của mình, từ đó hòa nhập vào cộng đồng. Quá trình này không phải là tức thời mà diễn ra qua nhiều giai đoạn, được phân tích theo các quan điểm khác nhau như triết học phương Đông (vị thành niên, thành niên, tự lập), và các nhà xã hội học phương Tây như G. Mead (bắt chước, đóng vai, trò chơi) hay G. Andreeva (trước lao động, lao động, sau lao động). Các môi trường chính yếu ảnh hưởng đến quá trình xã hội hóa bao gồm: Gia đình, là môi trường đầu tiên và quan trọng nhất, truyền thụ kinh nghiệm xã hội, giá trị và văn hóa; Trường học, nơi cá nhân tiếp xúc với đa dạng xã hội và học hỏi kiến thức, kỹ năng nhân loại; Nhóm cùng vị thế (nhóm bạn bè, đồng nghiệp, sở thích), nơi các mối quan hệ cá nhân định hình hành vi và chuẩn mực; và Thông tin đại chúng cùng dư luận xã hội, các nguồn tư liệu có tính hai mặt, vừa củng cố vừa có thể hủy hoại nhân cách. Mục đích cuối cùng của xã hội hóa là trang bị cho cá nhân những kỹ năng cần thiết để hòa nhập, phát triển năng lực cá nhân, khẳng định vị thế và đáp ứng các vai trò mong đợi. Đồng thời, giúp cá nhân thấm nhuần chuẩn mực, giá trị, niềm tin xã hội và phát triển ý niệm về bản thân như một thực thể độc lập, có cá tính trong các mối quan hệ xã hội phức tạp.