BÀI T P C U KI N ĐI N TẬ Ấ Ệ Ệ Ử
BÀI 16 TRANG 119. SÁCH BÀI GI NG:Ả
T NG T BAI 2 ĐÊ 1, VÀ BÀI 1 Đ 2. BTĐK KHOA 1 HK3:ƯƠ Ư Ề
Cách 1:
Ta có: Đi n áp t i c c B transistor:ệ ạ ự
2
1 2
20 5 0,95
100 5
cc
B
V
V R V
R R
= = =
+ +
Vi transistor Germani co:
0, 2
BE
V V=
Nên c ng đô dong điên tai c c E transistor la:ươ ư
0,95 0, 2 7,5
0,1
B BE
E
E
V V
I mA
R
− −
= = =
Tim c ng đô dong điên tai c c C transistor: ươ ư
50
7,5 7,35
1 1 1 50
C
C E
E
II I mA
I
β β
β β
= = = =�
+ + +
Tim c ng đô dong điên tai c c B transistor: ươ ư
7,35 0,147
50
C
C B B
I
I I I mA
ββ
= = = =�
Tim điên ap
CE
U
:
( ) ( )
CE cc C E cc C C E E
U V V V V I R I R= − + = − +
20 (7,35.2 7,5.0,1) 4,55
CE
U V= − + =
Tim hê sô ôn đinh S:
Mà:
1 2
1 2
.
B
R R
RR R
=+
V y:ậ
1 2
1 2
1 2
1 2
.100.5
11
( ). (100 5).0,1
(1 ) (1 50) 25
. 100.5
1 501 (100 5).0,1( ).
E
E
R R
R R R
SR R
R R R
ββ
++
++
= + = + =
+ ++ + ++
Cách 2:
Ta có:
B BE E
V V V= +
(1)
Trong đó:
. ( ) ( ) (1 )
E E E E B C E B B B E
V R I R I I R I I I R
β β
= = + = + = +
Và:
ân áp 2
.
B ph
V I R=
mà:
ân áp
1 2
cc
ph
V
IR R
=+
Do đó:
2
1 2
.
CC
B
V R
VR R
=+
(2)
T (1) ừ
2
1 2
.(1 )
CC
BE B E
V R V I R
R R
β
= + +�+
V y: ậ
2
1 2
.
(1 )
CC
BE
B
E
V R V
R R
IR
β
−
+
=+
C B
I I
β
=
T (1) và (2) tìm đ c: ừ ượ
B BE
E
E
V V
IR
−
=
Trong đó (đ bài cho): Transistor Gemani có :ề
0, 2
BE
V V=
Transistor Silicon có :
0, 6
BE
V V=
Tim điên ap
CE
U
:
( ) ( )
CE cc C E cc C C E E
U V V V V I R I R= − + = − +
CE cc C C E E
U V I R I R= − −
Tim hê sô ôn đinh S:
1
.
1E
E B
SR
R R
β
β
+
=++
Trong đó:
1 2
1 2
.
B
R R
RR R
=+
Nh n xét:ậ V d ng bài cho tr s linh ki n, tìm ề ạ ị ố ệ
, , , ,
B C E CE
I I I U S
c a m ch transistor phânủ ạ
c c ựki u c u phân ápể ầ
1. Ph n trên cách 2 là ch ng minh (đ bi t t đâu mà có) công th c. Ta có th thay sầ ở ứ ể ế ừ ứ ể ố
li u đã cho vào th ng công th c (màu vàng) đ tìm các thông s làm vi c c a m ch.ệ ẳ ứ ể ố ệ ủ ạ
Cách này thích h p cho thi tr c nghi m c n k t qu nhanh đ ch n.ợ ắ ệ ầ ế ả ể ọ
2. Cách 1 hay cách 2 đ u cho k t qu nh nhau, đúng đáp án trong sách bài gi ng. Tuyề ế ả ư ả
nhiên. Công th c tìm S h i dài. Nên dùng công th c tính S (màu vàng) cách 2 g nứ ơ ứ ở ọ
h n.ơ
3. Khi thay s vào công th c ta không c n quan tâm đ n d u tr (-) c a ngu n đi n.ố ứ ầ ế ấ ừ ủ ồ ệ
Ch l y giá tr tuy t đ i. Ví d (-20V), ta ch thay 20V vào công th c v n đúng k tỉ ấ ị ệ ố ụ ỉ ứ ẫ ế
qu . B i vì, d u ngu n đi n là tùy theo transistor lo i PNP ho c NPN mà phân c cả ở ấ ồ ệ ạ ặ ự
các m i n i P-N cho thích h p. N u ta thay c d u ngu n đi n thì k t qu c a I vàố ố ợ ế ả ấ ồ ệ ế ả ủ
V s có d u (-), bi u th s phân c c c a P-N trên m ch transistor. Nh ng đi u nàyẽ ấ ể ị ự ự ủ ạ ư ề
không c n thi t đây. B ng ch ng là đáp án trong sách v n không có d u tr (-).ầ ế ở ằ ứ ẫ ấ ừ
4. Khi thay giá tr đi n tr ví d ị ệ ở ụ
5KΩ
(
3
5 5000 5.10KΩ = Ω = Ω
). Ta ch ghi s 5 thôi màỉ ố
không c n ghi ầ
3
5.10
. Vì khi tính toán
3
10
s b đ nẽ ị ơ
gi n h t. Tuy nhiên, ta ph i ghi t t c cùng m t đ nả ế ả ấ ả ộ ơ
v . Ví d : 0.1K ph i ghi là 0,1 ch không ghi ị ụ ả ứ
100
Ω
.
Và nh là k t qu c a I là mA. (Xem bài làm trên).ớ ế ả ủ ở
5. Nên dùng máy tính khoa h c (Scientific Calculator)ọ
CASIO fx 570 ES đ tính nhanh các công th c toánể ứ
“nhà l u”. (xem hình)ầ
BÀI 17 TRANG 119. SÁCH BÀI GI NG:Ả
T NG T BAI 2 ĐÊ 2. BTĐK KHOA 1 HK3:ƯƠ Ư
Ta có:
(1 )
E B C B B B
I I I I I I
β β
= + = + = +
Và:
( ) .
. .
( )
(1 )( )
CC C B C E E CE
CC C E E E CE
CC E C E CE
CC B C E CE
V R I I R I V
V R I R I V
V I R R V
V I R R V
β
= + + +
= + +
= + +
= + + +
(1 )( )
CC CE
B
C E
V V
IR R
β
−
=�+ +
(1)
24 5 0,04
(1 45)(10 0, 27)
B
I mA
−
= =�+ +
Tìm tr s ị ố
B
R
:
.
CE BE B B
V V R I= +
CE BE
B
B
V V
RI
−
=�
(2)
3
5 0, 6 110
0,04.10
B
R K
−
−
= = Ω�
( ) ( ) ( )
( ) ( )
( )
( )
CC B C C B BE E E B C C B BE B C E
C E B CC BE C E C
CC BE C E C
B
C E
V I I R I R V I R I I R I R V I I R
R R R I V V R R I
V V R R I
IR R R
= + + + + = + + + + +
+ + = − − +�
− − +
=�+ +
( )
C E
B
C B C E
R R
dI
dI R R R
− +
=+ +
1 1 1 45 9,5
10 0, 27
1 451 ( ) 1110 10 0, 27
B C E
CB C E
SdI R R
dI R R R
β β
ββ
+ + +
= = = =
+ +
+− ++ +
+ +
Tìm h s n đ nh S: ệ ố ổ ị
Theo đ nh lu t ki cS p ta có:ị ậ ế ố
Vì Vcc và VBE không ph thu c vào Iụ ộ C và và IB nên tính đ o hàm IạB theo IC ta có:
Theo công th c tính h s S ta có:ứ ệ ố
Nh n xét:ậ V d ng bài tìm ề ạ
,
B
R S
c a m ch transistor phân c c ủ ạ ự ki u h i ti pể ồ ế .
1. Nh các b n đã th y. Đ làm đ c bài này c n có 3 công th c trên.ư ạ ấ ể ượ ầ ứ
Nh ng trong sách bài gi ng ch có công th c (3) tìm S. Còn (1) và (2) thìư ả ỉ ứ
không có. Bài gi ng trong sách ch d y lý thuy t cho s đ đ n gi nả ỉ ạ ế ơ ồ ơ ả
không có
E
R
. Do đó mình đã ch ng minh và đ a ra công th c t ng quátứ ư ứ ổ
cho tr ng h p transistor có ườ ợ
E
R
. Đ các b n áp d ng công th c (màuể ạ ụ ứ
vàng) đ làm cho nhanh khi thi tr c nghi m.ể ắ ệ
Th t ra, sách d y là lý thuy t chung đ hi u bài trên c s đó v nậ ạ ế ể ể ơ ở ậ
d ng đ gi i bài t p khác. Nh ng chúng ta h c t xa (ch đ c sách màụ ể ả ậ ư ọ ừ ỉ ọ
thành…k s ) không có ai gi ng d y làm sao mà hi u mà làm. Con gàỹ ư ả ạ ể
không có mà qu tr ng cũng không có luôn!ả ứ
2. Chú ý khi thay giá tr đi n tr công th c (1). Ta khôngị ệ ở ở ứ
c n ghi ầ
3
10
, nên k t qu c a I ph i là mA. Nh ng khi thay vào công th cế ả ủ ả ư ứ
(2). Ta ph i ghi ả
3
10−
(đ i ra Ampe).ổ