B T PHÁP Ư
TR NG ĐI H C LU T HÀ N IƯỜ
BÀI T P H C K
MÔN: Lu t Th ng m i qu c t ươ ế
Đ BÀI: 05
Ch ra các tiêu chí đ phân bi t m t bi n pháp tác đng
th ng m i thu c ph m vi áp d ng c a Hi p đnh TBT ươ
hay SPS c a WTO. L y ví d v các tranh ch p c th c a
WTO đ làm rõ s khác bi t đó
H VÀ TÊN: Hà Th Hoài Linh
MSSV : 432201
L P: N06 – TL3
NHÓM : 01
Hà N i, 2021
M C L C
M C L C ....................................................................................................................................................................................... 3
M ĐU ......................................................................................................................................................................................... 4
M ĐU
Vi c phân bi t khi nào m t bi n pháp là TBT hay SPS là r t quan tr ng đi v i doanh
nghi p vì m i lo i bi n pháp s ch u s đi u ch nh c a các nguyên t c và quy đnh riêng
c a WTO. Đ ph c v yêu c u trên, em xin ch n đ tài s 05: “Ch ra các tiêu chí đ phân
bi t m t bi n pháp tác đng th ng m i thu c ph m vi áp d ng c a Hi p đnh TBT hay ươ
SPS c a WTO. L y ví d v các tranh ch p c th c a WTO đ làm rõ s khác bi t đó.”
N I DUNG
1. Khái quát v Hi p đnh TBT và Hi p đnh SPS c a WTO
Hi p đnh TBT và Hi p đnh SPS c a WTO là hai hi p đnh quy đnh v nh ng quy t c
v rào c n k thu t trong WTO. Hi p đnh TBT đi u ch nh v các rào c n kĩ thu t đi v i
th ng m i nói chung còn Hi p đnh SPS ươ đi u ch nh v m t lo i rào c n riêng bi t, đó là
các bi n pháp ki m d ch đng th c v t. Hai hi p đnh này, b n thân nó không c m vi c áp
d ng các rào c n kĩ thu t đi v i th ng m i. Thay vào đó, chúng đt ra các đi u ki n cho ươ
vi c áp d ng các rào c n đó. 1 Tuy nhiên vì c 2 Hi p đnh TBT và SPS đu nh m m c đích
ngăn ch n các rào c n th ng m i không công b ng nên đôi khi m t s n ph m nh p kh u ươ
có th áp d ng c quy đnh k thu t theo đi u Hi p đnh TBT l n bi n pháp v sinh d ch
t theo Hi p đnh SPS, đ phân bi n đc hai lo i bi n pháp tác đng th ng m i này, ượ ươ
c n xem xét các tiêu chí riêng, xu t phát t m c đích và tính ch t c a bi n pháp. Các bi n
pháp SPS h ng t i m c tiêu c th là b o v cu c s ng, s c kh e con ng i, v t nuôi,ướ ườ
đng v t thông qua vi c đm b o v sinh th c ph m và ngăn ch n d ch b nh (Đi u 1
ph l c A Hi p đnh SPS). Trong khi các bi n pháp TBT h ng t i nhi u m c tiêu chính ướ
sách khác nhau (các yêu c u v an ninh qu c gia; ngăn ng a các hành vi l a đo; b o v
s c kho và s an toàn cho con ng i, cu c s ng và s c kho cho đng-th c v t; b o v ườ
môi tr ng).ườ 2
2. Các tiêu chí đ phân bi t m t bi n pháp tác đng th ng m i thu c ph m vi ươ
áp d ng c a Hi p đnh TBT hay Hi p đnh SPS c a WTO
2.1. V đi t ng áp d ng ượ
Ph m vi áp d ng c a các bi n pháp TBT r ng h n các bi n pháp SPS. ơ Hi p đnh SPS áp
d ng trên c s t t c các bi n pháp mà m i n c thành viên WTO s d ng đ b o v đi ơ ướ
s ng hay s c kh e con ng i và đng th c v t trong lãnh th c a n c mình kh i các r i ườ ướ
ro, bao g m: ngu n g c các r i ro t i đi s ng hay s c kh e đng v t: s xâm nh p, hình
thành hay lan truy n c a sâu h i (g m c c d i), b nh h i, sinh v t truy n b nh ho c gây
1 Tr ng Đi h c Lu t Hà N i (2017), ườ Giáo trình Lu t Th ng m i qu c t song ng ươ ế , Nxb. Thanh niên, Hà N i.
2 Đ th c hi n đc m c tiêu c a mình, Hi p đnh SPS đa ra các quy t c c b n v tiêu chu n an toàn th c ph m và s c kh e đng, ượ ư ơ
th c v t và cho phép các qu c gia t thi t l p tiêu chu n riêng c a mình. Hi p đnh TBT quy đnh các quy t c v xây d ng, ch p nh n và ế
áp d ng 03 lo i bi n pháp k thu t g m các quy đnh k thu t (nh ng yêu c u k thu t có giá tr áp d ng b t bu c), tiêu chu n k thu t
(các yêu c u k thu t đc m t t ch c đc công nh n ch p thu n nh ng không có giá tr áp d ng b t bu c) và quy trình đánh giá s phù ượ ượ ư
h p.
b nh; cũng nh các ch t ph gia, ch t gây ô nhi m (g m d l ng thu c tr sâu, thu c thú ư ư ượ
y và ch t ngo i d ), các đc t , hay sinh v t gây b nh trong th c ăn chăn nuôi; ngu n g c ư
các r i ro t i đi s ng hay s c kho th c v t: s xâm nh p, hình thành hay lan truy n c a
sâu h i (g m c c d i), b nh h i, sinh v t truy n b nh ho c gây b nh; ngu n g c c a
các r i ro t i đi s ng và s c kh e con ng i b t ngu n t các ch t ph gia, ch t gây ô ườ
nhi m, đc t hay sinh v t gây b nh trong th c ăn hay đ u ng; các b nh lan truy n qua
đng v t, th c v t ho c các s n ph m c a chúng; ho c s xâm nh p, hình thành hay lan
truy n c a sâu h i.
Các bi n pháp TBT có th bao g m b t k n i dung nào, t an toàn xe h i đn các thi t ơ ế ế
b ti t ki m năng l ng, đn hình d ng c a h p th c ph m, áp d ng cho t t c các s n ế ượ ế
ph m3, nông nghi p và công nghi p. 4 Liên quan đn s c kh e con ng i, các bi n phápế ườ
TBT có th bao g m các h n ch v d c ph m ho c ghi nhãn thu c lá. H u h t các bi n ế ượ ế
pháp liên quan đn ki m soát d ch b nh ng i đu tuân theo Hi p đnh TBT, tr khi cácế ườ
bi n pháp đó liên quan đn các b nh lây truy n t th c v t ho c đng v t (ch ng h n nh ế ư
b nh d i). V th c ph m, các yêu c u v nhãn mác, công b và các m i quan tâm v dinh
d ng, các quy đnh v ch t l ng và đóng gói th ng không đc coi là các bi n pháp vưỡ ượ ườ ượ
sinh ho c ki m d ch đng th c v t và do đó th ng ph i tuân theo Hi p đnh TBT. M t ườ
khác, các quy đnh v vi sinh v t có h i trong th c ph m, ho c đt m c d l ng thu c tr ư ượ
sâu ho c thu c thú y cho phép, ho c xác đnh các ch t ph gia th c ph m đc phép, thu c ượ
Hi p đnh SPS. M t s yêu c u v đóng gói và ghi nhãn, n u liên quan tr c ti p đn s an ế ế ế
toàn c a th c ph m, cũng ph i tuân theo Hi p đnh SPS. 5
2.2. V cách th c áp d ng
2.2.1. B ng ch ng khoa h c
Trong Hi p đnh TBT, vi c s d ng b ng ch ng khoa h c s ph thu c vào m c tiêu
mà các quy đnh k thu t đc thông qua, các bi n pháp TBT có th đc áp d ng và duy ượ ượ
trì không d a vào b ng ch ng khoa h c nh các bi n pháp nh m b o v ng i tiêu dùng ư ườ
ch ng l i các hành vi l a đo ho c tr ng h p an ninh qu c gia. Trong khi theo Hi p đnh ườ
SPS, các bi n pháp v sinh d ch t và ki m d ch đng th c v t ph i đáp ng đ các yêu
c u v b ng ch ng khoa h c, không đc phép t n t i '‘không có đy đ các b ng ch ng ượ
khoa h c” (Đi u 2.2 SPS), tr tr ng h p áp d ng bi n pháp t m th i. ườ
2.2.2. Áp d ng nguyên t c MFN
Hi p đnh TBT quy đnh các quy đnh k thu t áp d ng cho s n ph m ph i đc áp ượ
d ng trên c s MFN đi v i hàng hóa nh p kh u t t t c các ngu n ơ (Đi u 2.1 TBT). Đi
v i Hi p đnh SPS, các bi n pháp có m c đích ngăn ng a vi c xâm nh p c a các lo i d ch
3 Michael Blakeney, “SPS and TBT Agreements”.
4 Tuy nhiên, các quy đnh c a Hi p đnh TBT không áp d ng cho các bi n pháp ki m d ch đng-th c v t.
5 WTO, "The WTO Agreements Series: Sanitary and Phytosanitary Measures",
https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/agrmntseries4_sps_e.pdf (Tham kh o ngày 1/4/2021)