Tiết: 67. Bài tập: XÁC ĐỊNH, LƯỚI THỨC ĂN, TÍNH HIỆU SUẤT SINH
THÁI, THÁP SINH THÁI
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức :
- HS xây dựng được lưới thức ăn, nắm dòng năng lượng và tính được
hiệu suất sinh thái.
- HS có kĩ năng xây dựng hình tháp sinh thái trên cơ sở số liệu có.
- Rèn kĩ năng làm bài tập sinh thái.
- Ứng dụng vào thực tiễn sản xuất chăn nuôi.
2. Kỹ năng :
- Rèn HS kĩ năng phân tích, nhận biết, so sánh, tổng hợp về các kiến
thức
II. Phương tiện dạy học :
Một số bài tập
III. Phương pháp:
- Vấn đáp tìm tòi - Vấn đáp tái hiện
- Quan sát tranh tìm tòi - Tự nghiên cứu SGK
IV. Tiến trình:
1. ổ định tổ chức:
- Kiểm tra sĩ số và nhắc nhở giữ trật tự:
2. KTBC:
3. Bài mới :
Phương pháp Nội dung
I. Tổng nhiệt hữu hiệu:
Được xác định bằng độ/ ngày theo
cơng thức sau:
S = ( T- C ) . D
S: Tổng nhiệt hữu hiệu ( độ/ ngày)
T: Nhiệt độ mơi trường
C: Ngưỡng nhiệt phát triển
D: Thời gian phát triển
Bài1. Ở một lồi, khi mơi trường cĩ nhiệt
độ 26 0C thì cĩ chu kì sống là 20 ngày,
cịn ở mơi trường cĩ nhiệt độ 29,5 0C thì
cĩ chu kì sống là 42 ngày.
1. Tính ngưỡng nhiệt phát triển và tổng
nhiệt hữu hiệu của lồi đĩ.
2. Tính số thế hệ của lồi trên khi nhiệt độ
bình quân của mơi trường là 22,5 0C.
Giải
1. Ngưỡng nhiệt phát triển và tổng nhiệt
hữu hiệu của lồi đĩ.
Áp dụng cơng thức tính tổng nhiệt hữu
hiệu:
S = ( T - C ) . D
- Ở 26 0C:
S = (
26 – C) . 20
- Ở 29,5 0C :
S = (
29,5 – C) . 42
Tổng nhiệt hữu hiệu trong cùng một lồi
luơn bằng nhau nên:
( 26 – C ) . 20 = ( 19,5 – C ) . 42
Giải phương trình => ngưỡng nhiệt phát
triển (C) = 13,6 0C.
Tổng nhiệt hữu hiệu:
S = ( 26 – 13,6 ) . 20 = 248
độ / ngày.
2. Số thế hệ:
Thời gian của một thế hệ ở nhiệt độ
mơi trường là: 22,5 0 C:
D = S = 248
= 28 ngày
T – C 22,5 – 13,5
Số thế hệ trong 1 năm:
365 : 28 = 13 thế hệ
II. Cơng thức xác định hiệu xuất sinh
thái:
Hiệu xuất sinh thái ( HSST) là tỉ lệ
phần trăm chuyển hĩa năng lượng giữa
các bậc dinh dưỡg của chuỗi thức ăn
trong HSST.
Cách tính hiệu xuất sinh thái:
HSST ở sinh vật sản xuất = số
nănglượng ở sinh vật sản xuất cấp n
. 100
số
nănglượng ở sinh vật sản xuất cấp n
-1
( n - 1 = 0 Là sinh vật sản xuất)
Bài 2. Cĩ sơ đồ hình tháp sinh thái sau:
Cáo:
9,75 . 10
3 Kcalo
Thỏ:
7,8 . 10 5
Kcalo
Cỏ:
12 . 10 6 Kcalo
1. Xác định hiệu xuất sinh thái của sinh
vật tiêu thụ bậc 2,3 của chuỗi thức ăn.
2. Nếu hiệu xuất sinh thái của sinh vật s
ản xuất l à 2,5 %. Hãy tính năng lượng
của ánh s áng mặt trời cần cho chuỗi
thức ăn trên .
Giải
1. Xác định hiệu xuất sinh thái:
Hiệu xuất sinh thái ở sinh vật tiêu thụ
bậc 2.( Thỏ)
7,8 . 10 5 x 100%
= 6,5 %
12 . 10 6
Hiệu xuất sinh thái ở sinh vật tiêu thụ
bậc 3.( Cáo).
9,75 . 10 3 x 100 %
= 1,25 %
7,8 . 10 5
2. Năng lượng của ánh s áng mặt trời
cần cho chuỗi thức ăn trên .
12 . 10 6 Kcalo x 100 = 4,8 . 10
