Bán khống chứng khoán: Cần thông

điệp rõ ràng

Chân dung “tội đồ” bán khống

Hiện có 2 dạng bán khống, đó là bán khi không có chứng khoán và

vay chứng khoán thật để bán. Đối với thị trường chứng khoán

(TTCK) Việt Nam, chủ yếu tồn tại dạng vay chứng khoán thật để

bán, tức là bán chứng khoán thật, nhưng với sự cho phép và theo

những thỏa thuận với người có chứng khoán (về mức phí vay cũng

như thời gian phải hoàn trả chứng khoán về tài khoản). Do đó,

nhiều người cho rằng, “bán khống” tại Việt Nam thực ra là “bán

nhờ” (trên tài khoản của người có chứng khoán).

Những người ủng hộ hoạt động này lý sự rằng, việc đó có ích cho

cả người vay và người cho vay, bởi khi thị trường giảm điểm

mạnh, các nhà đầu tư (thường là nhà đầu tư dài hạn) đang nắm giữ

cổ phiếu luôn mong muốn cổ phiếu của mình sẽ trở về giá trị thực,

nên ít quan tâm tới giá cổ phiếu hiện thời, trong khi cho vay chứng

khoán, họ thu được một khoản phí nhất định. Với người đi vay, dù

không đủ chứng khoán trong tài khoản, nhưng chỉ với số tiền ký

quỹ 25 - 35% giá trị chứng khoán, họ đã có thể tranh thủ cơ hội để

dịch, thu lời. giao

Nhưng bán khống bị nhìn ở góc độ tiêu cực cũng có lý do của nó.

Dù chưa có cơ sở nào xác định một cách chính xác mức độ “tội

đồ” của bán khống với việc kéo thị trường đi xuống, thì cũng đã có

không ít vụ tranh chấp, kiện tụng phức tạp trên thị trường liên quan

đến hoạt động vay mượn, mua bán này. khi vụ việc một công ty

chứng khoán (CTCK) cho một khách VIP mượn tài khoản của các

nhà đầu tư khác để bán khống bị vỡ lở, số tiền phải truy thu lên

đến gần 50 tỷ đồng.

Nhưng vì sao hoạt động bán khống vẫn tồn tại trên thị trường, dù

luật pháp không cho phép, dù có những hệ lụy đã xảy ra? Câu trả

lời chỉ có thể là chuyện muôn thuở: có cầu thì có cung.

Thực tế, các nhà đầu tư đã “lách luật” để thỏa mãn nhu cầu đầu tư

của mình. Theo giới đầu tư, bán khống và mua chứng khoán ký

quỹ là hai công cụ của TTCK ở trình độ cao và nó là nhu cầu ở hai

cực của thị trường (bên mua và bên bán). Cụ thể, nhà đầu tư có

nhu cầu và được phép mua ký quỹ (tức là mua khi không có đủ

tiền), thì cũng xuất hiện nhu cầu bán khống (bán khi không có đủ

chứng khoán).

Trong khi đó, lách luật là chuyện quá cũ. Chẳng hạn, luật không

cho CTCK đem tiền cho vay, thì giữa hai bên có hợp đồng “hợp

tác đầu tư”...

Những cách thức “lách luật”, khi bị cơ quan chức năng phát hiện,

đã và sẽ bị xử lý theo quy định. Vài năm qua, đã có một số CTCK

bị phạt hành chính vì cho khách hàng bán chứng khoán khi không

hữu chứng khoán (bán khống). sở

Nhưng mặt khác, nhu cầu của thị trường, của nhà đầu tư đang tồn

tại khách quan và điều đó cũng rất đáng để cơ quan chức năng

quan tâm nhằm phát huy những mặt tích cực hay hạn chế những hệ

lụy của nó