Báo động thảm họa do biến đổi khí hậu

Chia sẻ: Nguyenvietdung Dung | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

291
lượt xem 161
download

Báo động thảm họa do biến đổi khí hậu

Mô tả tài liệu

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo động thảm họa do biến đổi khí hậu Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon vừa công bố một báo cáo của Uỷ ban Hợp tác liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), nêu rõ tình trạng biến

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo động thảm họa do biến đổi khí hậu

Báo động thảm họa do biến đổi khí hậu Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon vừa công bố một báo cáo của Uỷ ban Hợp tác liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), nêu rõ tình trạng biến đổi khí hậu là thách thức của thời đại. Báo cáo trên được một nhóm các nhà khoa học của IPCC xem xét, nhất trí đưa ra sau một tuần họp tại Tây Ban Nha và sẽ được trình tại Hội nghị Bali. Nhiều hiểm hoạ trên toàn thế giới Báo cáo cảnh báo rằng trái đất đang bị những hành động của con người đẩy tới một giai đoạn nóng ấm với tốc độ ngày càng tăng. Các nhà khoa học kết luận rằng lượng khí thải CO2 đang tăng nhanh hơn so với một thập kỷ trước đây. Theo kết quả nghiên cứu, ngay cả khi lượng khí CO2 trong khí quyển dừng lại ở mức như hiện nay, thì mực nước biển vẫn sẽ tăng từ 0,4 - 1,4m. Những điểm chính được nêu lên trong báo cáo cho rằng lượng khí nhà kính do con người thải ra môi trường là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng biến đổi khí hậu. Báo cáo cho rằng biến đổi khí hậu có thể gây tan băng; khoảng 20-30% các loài động thực vật có nhiều nguy cơ bị diệt chủng nếu nhiệt độ trái đất tăng thêm từ 1,5 - 2,5 độ C, so với mức trung bình của giai đoạn 1980 - 1999. Sản lượng của các ngành nông nghiệp phụ thuộc vào mưa có thể giảm đi một nửa và châu Phi sẽ phải đối mặt với vấn đề an toàn thực phẩm ngày càng tồi tệ. Bản báo cáo nói trên được coi là ảm đạm nhất từ trước tới nay với lời cảnh báo rằng tác động của tình trạng ấm lên trên toàn cầu là "bất ngờ và không thể đảo ngược" đồng thời không loại trừ bất cứ quốc gia nào. Ông Ban Ki-moon nhận xét rằng bản báo cáo lịch sử này sẽ giúp tạo ra bước đột phá trong nỗ lực đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu. Ông cho rằng có nhiều biện pháp gắn với thực tế và không quá tốn kém để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Cùng với việc công bố báo cáo về biến đổi khí hậu, Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki- moon kêu gọi các nước cần hành động để đối phó với tình trạng này tại Hội nghị quốc tế về biến động khí hậu, dự kiến diễn ra vào tháng 12/2007 ở Bali (Indonesia). Theo ông, cộng đồng quốc tế không thể để Hội nghị Bali kết thúc mà không có được bất cứ bước đột phá nào, bởi hiện tượng trái đất ấm lên đang "gieo những mầm hoạ" cho nhân loại. Trung Quốc sẽ là nước gây ô nhiễm nhiều nhất Liên hiệp quốc công bố các tài liệu về khí thải CO2 nói trên trước khi Hội nghị khí hậu toàn cầu diễn ra tại Bali vào tháng 12/2007, là nhằm cảnh báo chính phủ các nước và người dân trên toàn thế giới, nhằm tìm giải pháp giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Chuyên gia David Wheeler thuộc Trung tâm Phát triển toàn cầu có trụ sở tại Wosinhton (Mỹ), người soạn thảo tài liệu về tình trạng phát thải khí CO2, cũng vừa đưa ra đánh giá: mặc dù có nhiều hội nghị quốc tế bàn về vấn đề cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, lượng khí thải vẫn sẽ tăng dần trong vòng 10 năm tới. Ông Wheeler cho rằng, tuy các nhà chính trị có vẻ đã có sự chuyển biến trong hành động và nhận thức, nhưng việc đẩy mạnh sử dụng than làm nhiên liệu cho sản xuất là thủ phạm gây ra ô nhiễm CO2 nhiều nhất. Xu hướng trên không chỉ xảy ra ở những nước đang phát triển nhanh như Trung Quốc và Ấn Độ mà còn xuất hiện ở Mỹ và một số khu vực thuộc Tây Âu. Trong danh sách 10 nước thải nhiều khí CO2 nhất hàng năm, Mỹ đứng đầu với gần 2,8 tỷ tấn, Trung Quốc xếp thứ 2 với
2,7 tỷ tấn, tiếp theo là Nga với 661 triệu tấn, Ấn Độ 583 triệu tấn và Nhật Bản 400 triệu tấn. Theo dự đoán của Wheeler, tới năm 2017, Trung Quốc sẽ vượt Mỹ và trở thành nước thải khí CO2 nhiều nhất. Một tài liệu mới công bố tại Mỹ ngày 14/11 cho biết lượng khí thải CO2 gây hiệu ứng nhà kính từ các nhà máy của Trung Quốc sẽ tăng khoảng 60% trong thập kỷ tới. Trong danh sách 10 công ty có lượng khí thải nhiều nhất, Trung Quốc góp mặt với 4 công ty năng lượng. Ngân hàng Thế giới (WB) vừa đưa ra đánh giá rằng ô nhiễm môi trường khiến Trung Quốc mất khoảng 5,8% GDP mỗi năm (tương đương khoảng 100 tỉ USD). Ô nhiễm không khí được đánh giá gây hậu quả nghiêm trọng nhất, chiếm 3,8%. Theo ước tính, hiện 60% các thành phố ở Trung Quốc phải chịu hậu quả của ô nhiễm môi trường và không có hệ thống xử lý nước thải trung tâm. Khí hậu nóng lên ảnh hưởng tới chuỗi thức ăn Nam Cực Cập nhật lúc 10h10' ngày 18/03/2009 Bản in Gửi cho bạn bè Phản hồi Xem thêm: khí hậu, nóng, chuỗi thức ăn, nam cực, chim cánh cụt Sự biến đổi khí hậu nhanh chóng trên bán đảo Nam Cực đã gây ra sự thay đổi đồng thời trong năng suất sinh học của khu vực. Đây là phát hiện của một nghiên cứu mới nhằm giải thích tại sao một số loài chim cánh cụt và các loài vật khác sinh sống tại nơi đây đang dần suy giảm. Phần phía tây của Bán đảo Nam Cực (vùng cực bắc của lục địa) nóng lên khoảng 4,5 độ F (tương đương với 2,5 độ C) trong suốt 30 năm qua, mức tăng này lớn hơn mức tăng nhiệt độ ở bất cứ khu vực nào đồng thời làm giảm diện tích biển băng. Sự tăng nhiệt độ gây ra biến đổi từ rét buốt, khí hậu khô đến khí hậu ấm hơn, điều kiện ẩm ướt hơn ít nhất là ở vùng phía bắc của bán đảo trong những thập kỷ vừa qua. Cùng với sự thay đổi nhiệt độ mang tính cục bộ này, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy các quần thể chim cánh cụt Adélie và nhuyễn thể - cả hai loài đều phát triển mạnh trong điều kiện khí hậu lạnh và khô – di chuyển về phía nam (hướng đến cực). Trong khi đó các loài khác, đặc biệt là chim cánh cụt Chinstrap, đang dần chiếm lĩnh các vùng phía bắc.
Con thuyền phá băng thuộc quyền sở hữu của Quỹ khoa học tự nhiên định vị các vùng biển gần kề trạm Palmer. Trạm Palmer nằm ở phần phía tây của Bán đảo Nam Cực. Những ngày trong xanh như thế này rất hiếm thấy ở Nam Cực bởi mây hầu như lúc nào cũng bao phủ bầu trời. (Ảnh: Science/ AAAS) Martin Montes – Hugo thuộc Đại học Rugers, New Jersey cùng với các cộng sự cho rằng sự di cư của các loài chim cánh cụt có thể liên quan đến các thay đổi trong phần gốc của chuỗi thức ăn ở Nam Cực, đó chính là sinh vật phù du. Sử dụng dữ liệu vệ tinh cùng các nghiên cứu thực địa suốt 30 năm qua, các nhà nghiên cứu đã xác định được rằng lượng sinh vật phù du ở vùng phía tây bán đảo Nam Cực đã suy giảm 12% trong suốt thời gian nghiên cứu. Montes – Hugo cho biết: “Lần đầu tiên chúng tôi chứng minh được rằng có sự biến đổi đang tiếp diễn về lượng cũng như thành phần sinh vật phù du ở vùng phía tây của bán đảo Nam Cực, điều này có liên quan đến sự biến đổi khí hậu lâu dài. Sự biến đổi liên quan đến sinh vật phù du có thể giải thích phần nào sự suy giảm quan sát được của một số quần thể chim cánh cụt”. Kết quả của nghiên cứu được Quỹ khoa học tự nhiên tài trợ một phần được công bố trên số ra ngày 13 tháng 3 trên tờ Science. Thành viên của nhóm nghiên cứu, Hugh Ducklow thuộc Phòng thí nghiệm sinh học biển tại Woods Hole, Mass., cho biết: “Giờ chúng ta đã biết được rằng biến đổi khí hậu tác động đến phần gốc của lưới thức ăn, và lan tỏa đến toàn bộ chuỗi thức ăn”.
» Đời sống » Môi trường RSS Nước biển dâng thêm 20cm tại Việt Nam Cập nhật lúc 13h59' ngày 24/02/2009 Bản in Gửi cho bạn bè Phản hồi Xem thêm: môi trường, nước biển, trái đất ấm lên, khí hậu Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Văn Đức khoảng 50 năm qua, tại Việt Nam, nhiệt độ trung bình tăng khoảng 0,7 độ C và mực nước biển đã dâng khoảng 20cm. Dự kiến sau 91 năm tới - năm 2.100, mực nước biển sẽ tăng lên tới 1m, nhiệt độ tăng khoảng 3°C. Hiện nay, ứng phó với biến đổi khí hậu là mục tiêu tính chất cấp thiết và sống còn của Việt Nam bởi Việt Nam là một trong 5 nước được dự báo sẽ chịu nhiều ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu trên toàn cầu. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thục, Viện trưởng Viện Khí tượng Thủy văn cho rằng hiểu biết hạn chế về biến đổi khí hậu của phần lớn người dân đang là một trong khó khăn khi triển khai chương trình quốc gia về ứng phó với biến đổi khí hậu. Đáng lo ngại là có những hội thảo về biến đổi khí hậu mà chính những đại biểu tham dự cũng chưa nắm rõ kiến thức về biến đổi khí hậu. Biến đổi khí hậu đã và đang tác động mạnh đến Việt Nam thông qua các hiện tượng thời tiết nguy hiểm, cụ thể rõ rệt nhất là các cơn bão trái mùa, ngập lụt, hạn hán ngày càng khốc liệt hơn. Theo tính toán, nếu nước biển dâng 1m sẽ có 10% dân số Việt Nam bị ảnh hưởng trực tiếp, tổn thất đối với GDP khoảng 10%, đồng thời biến đổi khí hậu sẽ làm khoảng 40 ngàn km² đồng bằng ven biển Việt Nam sẽ bị ngập hàng năm. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, không nên tuyên truyền về biến đổi khí hậu chung chung mà bằng những con số, hình ảnh, ví dụ cụ thể; đặc biệt, cần tổ chức tuyên truyền cho từng vùng kinh tế cụ thể bởi mỗi vùng sẽ bị ảnh hưởng khác nhau do biến đổi khí hậu. Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ mở website về ứng phó với biến đổi khí hậu để tiếp tục nhận được góp ý của các nhà khoa học và cả người dân./. Cây chạy trốn thay đổi khí hậu Cập nhật lúc 15h42' ngày 18/02/2009 Bản in Gửi cho bạn bè Phản hồi Xem thêm: môi trường, khí hậu, thực vật, rừng, hiệu ứng nhà kính, trái đất ấm lên Trong một thế kỷ qua, nhiều loài cây ở Mỹ đã dịch chuyển hàng trăm km về phía bắc do không chịu được hiện tượng tăng nhiệt độ do hiệu ứng nhà kính gây nên. Cơ quan bảo vệ rừng Mỹ khẳng định, với tốc độ đó, những cây gỗ quý ở Mỹ như bulô vàng có thể tới biên giới phía bắc Canada trước năm 2100. Các nhà khoa học của cơ quan này vừa công bố một nghiên cứu cho thấy 40 loài cây quan trọng tại hơn 30 bang phía đông của Mỹ đã di chuyển về phía bắc.
Nhiều nghiên cứu về sự di cư của thực vật trước đây được tiến hành dựa trên mô hình giả lập máy tính nên vẫn có người hoài nghi về mức độ chính xác của chúng. Tuy nhiên, trong nghiên cứu này, các nhà khoa học tìm hiểu sự phân bố của hạt và cây ở từng vĩ độ dựa trên các dữ liệu mới nhất của Cơ quan bảo vệ rừng Mỹ. Chris Woodall, trưởng nhóm nghiên cứu, phát biểu rằng phát hiện lại một lần nữa xác nhận mối liên hệ giữa tình trạng thay đổi khí hậu và sự dịch chuyển của các cánh rừng. “Đó không còn là sự phỏng đoán, mà là sự thật đã được chứng minh”, ông nói. Chris và cộng sự nghiên cứu dữ liệu về 15 loài cây ở miền bắc nước Mỹ, 15 loài ở miền nam và 10 loài ở cả hai miền. Họ tìm hiểu mật độ phân bố hạt, cây dưới 20 tuổi và cây trên 20 tuổi ở từng vĩ độ rồi so sánh các dữ liệu với nhau. Kết quả cho thấy 11 trong số 15 loài ở miền bắc dịch chuyển hơn 20 km (tính trung bình) so với các vĩ độ cũ của chúng. Trong số những loài “bắc tiến” có tuyết tùng trắng, đoạn, thích, tần bì đen, dương lá rung và bulô vàng. Các cây đoạn và thích di chuyển xa nhất (khoảng 50 km). “Đây là lần đầu tiên tình trạng dịch chuyển của nhiều loài cây trong một vùng địa lý rộng lớn được nghiên cứu một cách nghiêm túc. Điều có ý nghĩa nhất là nó đã chỉ ra vai trò của thay đổi khí hậu đối với sự di cư của thực vật”, Mark Schwartz, một nhà sinh học của Đại học California (Mỹ), phát biểu. Mark không tham gia nghiên cứu của nhóm Chris. Khả năng di cư của một loài phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Chẳng hạn, quả của cây tuyết tùng là món ăn ưa thích của chim dẻ cùi. Vì thế mà ở những nơi có nhiều chim dẻ cùi, quả tuyết tùng không thể phát tán xa. Trong khi đó, hạt của cây dương, thích, tần bì đủ nhẹ để bay theo các cơn gió. Khả năng di chuyển cực cao của hạt cho phép một số loài “bắc tiến” với tốc độ nhanh hơn dự đoán của Cơ quan bảo vệ rừng Mỹ. “Miền bắc bang Pennsylvania và miền nam bang New York là những nơi có điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của tần bì trắng. Chúng là nguyên liệu để sản xuất gậy bóng chày. Vì thế mà nhiều người dân tại hai bang đó sẽ rất buồn nếu chúng di cư lên phía bắc”, Dan Botkin, một chuyên gia sinh thái của Đại học California (Mỹ), nhận xét Cà Mau có thể bị ngập lụt diện rộng Cập nhật lúc 13h22' ngày 05/02/2009 Bản in Gửi cho bạn bè Phản hồi Xem thêm: môi trường, khí hậu, nguy cơ, ngập lụt, trái đất ấm lên, hệ sinh thái Nghiên cứu mới đây của Quỹ quốc tế về bảo vệ thiên nhiên (WWF) cho thấy, trong vòng 25 năm tới, biến đổi khí hậu có thể gây ngập lụt trên diện rộng và mặn hóa các hệ sinh thái nước ngọt ở Cà Mau. Năm 2008, chương trình Greater Mekong của WWF thực hiện nghiên cứu tại Cà Mau (Việt Nam) và Krabi (Thái Lan) nhằm làm rõ tác động của biến đổi khí hậu đối với phát triển kinh tế, sinh kế người dân và các chương trình bảo tồn của WWF. Với sự hợp tác của Viện Quy hoạch Thủy lợi miền Nam, nghiên cứu cho thấy, bão và mực nước biển dâng cao sẽ tác động nghiêm trọng đến các ngành kinh tế của Cà Mau, trong khi công tác quản lý ngắn và dài hạn của tỉnh chưa đủ để giải quyết những vấn đề này. Do vậy,
Cà Mau được khuyến cáo cần xây dựng Chiến lược quản lý tổng hợp nước, cũng như xem xét vấn đề biến đổi khí hậu khi lập kế hoạch phát triển nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng khuyến nghị các nhà hoạch định tỉnh này nên chú trọng hơn nữa đến bảo vệ sinh thái - duy trì hoặc tôn tạo những vùng tự nhiên như cồn cát, đất ngập nước và rừng duyên hải có tác dụng giảm sức mạnh của bão, cải thiện chất lượng nước và điều tiết dòng chảy. Đồng thời, cần nâng cấp hệ thống cảnh báo sớm cũng như công tác cứu trợ khẩn cấp để chuẩn bị cho những thảm họa liên quan tới khí hậu trong tương lai. Nước dâng cao, việc đánh bắt của người dân sẽ bị ảnh hưởng. Ảnh: Báo Cà Mau. Cũng theo nghiên cứu trên, do các hệ sinh thái và nông nghiệp của đồng bằng sông Mekong đều dựa vào dòng chảy tự nhiên và phù sa bồi đắp của con sông này, nên những thay đổi ở vùng thượng nguồn như ngăn chặn dòng chảy tự nhiên và trầm tích sẽ làm các tác động của sự dâng cao mực nước biển nghiêm trọng hơn, đồng thời giảm sản lượng nông nghiệp. Vì vậy, WWF kêu gọi cần các nỗ lực liên quốc gia để sông Mekong được chảy tự do. WWF đang hướng tới mục tiêu bảo tồn 600.000 km vuông rừng và sông ở vùng Mekong - nơi có giá trị đa dạng sinh học hàng đầu trên thế giới, vốn đang phải đối mặt với những đe dọa nghiêm trọng từ biến đối khí hậu. Đây cũng là nơi cư trú và nguồn sống của hơn 300 triệu người dân các nước Campuchia, Trung Quốc (tỉnh Vân Nam), Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Lưu vực sông Mekong là nơi trú ngụ của ít nhất 1.300 loài cá trong đó có cá da trơn Mekong khổng lồ - một trong những loài cá ngọt lớn nhất thế giới. Mekong cũng là con sông có sự đa dạng sinh học nhất hành tinh, hơn cả sông Amazon về mật độ loài với nhiều loài đặc hữu. Mùa xuân đến sớm hơn vì thay đổi khí hậu Cập nhật lúc 00h39' ngày 30/01/2009 Bản in Gửi cho bạn bè Phản hồi Xem thêm: môi trường, khí hậu, thời tiết, mùa xuân Các nhà khoa học Mỹ tuyên bố mùa xuân năm nay đến các lục địa sớm hơn 1,7 ngày so với nửa đầu thế kỷ 20.
Mùa hè, mùa thu và mùa đông cũng bắt đầu sớm hơn 1,7 ngày. Ngoài ra, sự khác biệt về nhiệt độ giữa mùa đông và mùa hè ngày càng giảm. Sự dịch chuyển thời gian của các mùa diễn ra một cách đồng nhất trên đất liền, còn trên các đại dương hiện tượng này không xảy ra. Alexander Stine, một sinh viên chuyên nghành Khoa học về Trái đất và các hành tinh tại Đại học California (Mỹ), cho rằng những thay đổi về mặt vật lý của hệ thống khí hậu địa cầu là nguyên nhân Ảnh: anhso.net. khiến các mùa bắt đầu sớm hơn. “Trái đất đang ấm lên và chúng ta đều biết con người có vai trò quan trọng đối với tình trạng thay đổi khí hậu. Chẳng có gì bất hợp lý khi nhiều người nghĩ rằng sự dịch chuyển của các mùa và thay đổi khí hậu có mối quan hệ nào đó”, Alexander phát biểu. Một nghiên cứu trước đây từng ghi nhận hiện tượng đến sớm của mùa xuân dựa trên những nhân tố sinh học, như thời điểm cây ra hoa và động vật di cư. Tuy nhiên, Alexander và các cộng sự quan tâm tới các nhân tố vật lý. Họ tìm hiểu tốc độ phản ứng của địa cầu đối với hoạt động của Mặt trời. Trạng thái nghiêng của Trái đất về phía Mặt trời tạo nên các mùa. Thời điểm năng lượng Mặt trời đạt mức tối đa và thời điểm Trái đất nóng nhất không trùng nhau vì địa cầu mất 30 ngày để hấp thu toàn bộ năng lượng của Mặt trời. Một nghiên cứu gần đây cho thấy nhiều khu vực trên hành tinh đang bị sa mạc hóa do thay đổi khí hậu. Alexander cho rằng lượng nước trong đất giảm khiến khả năng hấp thụ nhiệt từ Mặt trời tăng. Do mức độ khô hạn của đất ngày càng tăng nên thời gian trễ (30 ngày) mà Trái đất cần để hấp thụ toàn bộ nhiệt năng từ Mặt trời đang giảm dần. Michael Mann, giám đốc Trung tâm Khoa học Trái đất thuộc Đại học Pennsylvania và không tham gia nghiên cứu của Alexander, nhận xét rằng phát hiện của Alexander phù hợp với nhiều kết quả quan sát của ông cách đây hơn một thập kỷ. Nhưng lúc đó ông không tìm ra được hướng giải thích hiện tượng này. Theo Alexander, các thay đổi về hướng và độ mạnh của gió, hiện tượng đất ngày càng khô (khiến cho khả năng hấp thụ nhiệt từ Mặt trời tăng lên) cũng là những yếu tố gây nên sự dịch chuyển của các mùa. Tăng trưởng châu Á thúc đẩy biến đổi khí hậu Cập nhật lúc 14h07' ngày 22/06/2009 Bản in Gửi cho bạn bè Phản hồi Xem thêm: môi trường, khí hậu, ô nhiễm, kinh tế Tốc độ phát triển kinh tế nhanh chóng của châu Á trong những năm gần đây góp phần đáng kể vào quá trình thay đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường, theo cảnh báo của Ngân hàng phát triển châu Á (ADB).
Bầu không khí xung quanh một nhà máy tại thành phố Yutian, Hồ Bắc, Trung Quốc trở nên xám xịt vì khí thải của nhà máy này. “Chúng ta phải gia tăng các nỗ lực để sự phát triển kinh tế của châu Á không tạo ra nhiều khí thải carbon. Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao giúp hàng trăm triệu người thoát khỏi đói nghèo, đồng thời nâng cao mức sống của toàn bộ châu lục. Tuy nhiên, phát triển kinh tế đang kéo theo tình trạng ô nhiễm môi trường, trong đó có sự gia tăng của khí thải gây hiệu ứng nhà kính”, Chủ tịch ADB Haruhiko Kuroda phát biểu trong một diễn đàn về biến đổi khí hậu tại Philippines hôm 17/6. Ông Kuroda cho biết, hiện nay các nước đang phát triển chiếm khoảng 1/3 lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Phần lớn khí thải tại các nước này được tạo ra trong quá trình sử dụng đất, khai thác năng lượng và phá rừng. “Nếu không tiến hành các biện pháp cấp bách ngay từ bây giờ, tỷ lệ khí thải gây biến đổi khí hậu của châu Á sẽ tăng lên mức hơn 40% trước năm 2030”, ông cảnh báo. ADB đang tìm cách giải quyết tình hình và đã cấp gần 1,7 tỷ USD cho các dự án phát triển năng lượng sạch (như xây dựng nhà máy phong điện) tại Trung Quốc, Ấn Độ. “Các quốc gia châu Á cũng đang nỗ lực tìm ra những phương thức phát triển kinh tế mà không gây biến đổi khí hậu, trong đó có việc phát triển năng lượng tái sinh và công nghệ thân thiện với môi trường”, Kuroda nói. Phát biểu tại diễn đàn, Eric Hall, một chuyên gia về khí hậu của Liên Hợp Quốc, khẳng định rằng có nhiều dấu hiệu đáng mừng về viễn cảnh một thỏa thuận quốc tế về biến đổi khí hậu sẽ ra đời vào tháng 12 năm nay tại Copenhagen (Đan Mạch). Biến đổi khí hậu - “thủ phạm” gây cháy rừng và nắng nóng bất thường Cập nhật lúc 10h10' ngày 07/08/2006 Bản in Gửi cho bạn bè Phản hồi Xem thêm: bien, doi, khi, hau, “thu, pham”, gay, chay, rung, va, nang, nong, bat, thuong Nhiệt độ tăng cao, đất đai khô cằn và nhiều cánh rừng lớn biến thành tro bụi - những hiện tượng bất thường này không còn bó hẹp ở một số quốc gia hay khu vực mà đang xảy ra hầu khắp trên thế giới. Từ vùng rừng Taiga ở Sibérie của Nga đến khu rừng Rockies rộng lớn ở Canada, miền Nam California (Mỹ) và Australia, các nhà khoa học đã tìm thấy những bằng chứng rõ ràng cho thấy tình trạng cháy rừng tràn lan
hiện nay có nguồn gốc từ sự biến đổi khí hậu. Nghiên cứu của Viện Scripps (Mỹ) nhận thấy kể từ thập niên 1970 đến nay, số vụ cháy rừng lớn tăng vọt không chỉ ở Bắc Mỹ mà khắp trên thế giới. Khí hậu ấm lên, làm quá trình tan chảy băng diễn ra sớm hơn và hậu quả là mùa hè trở nên khô hanh hơn, là yếu tố chính dẫn đến hàng loạt các vụ cháy rừng trên diện rộng ở miền Tây nước Mỹ trong 3 thập niên qua, bao gồm cả những đám cháy tàn phá rừng ở phía Đông Los Angeles vừa qua. Trước đó, các nhà nghiên cứu cũng đưa ra kết luận tương tự ở Canada, nơi hiện nay mỗi năm trung bình có 2,56 triệu hécta rừng bị thiêu rụi so với mức 1 triệu hécta của những năm đầu thập niên 1970. Nghiên cứu chung của các nhà khoa học Mỹ, Nga và Canada cũng khẳng định hiện tượng biến đổi khí hậu có liên quan đến tình trạng cháy rừng ở Sibérie. Năm nay, khu vực này trải qua mùa cháy rừng khốc liệt liên tiếp thứ 6 trong vòng 8 năm qua. Chuyên gia khí hậu Nadezda M. Tchebakova thuộc Viện Lâm nghiệp Sukachev (Nga) cho biết nhiệt độ trung bình vào mùa Đông ở phía Nam Sibérie giai đoạn 1980-2000 cao hơn từ 2-40C so với nhiệt độ trung bình của thập kỷ 1960. “Tuyết bắt đầu tan sớm vào mùa Xuân trong khi lượng mưa ngày một giảm. Sự kết hợp này là điều kiện thuận lợi để cháy rừng xảy ra trên phạm vi rộng hơn”, bà Nadezda nói. Dữ liệu do vệ tinh của viện này đưa ra cho thấy hơn 11,6 triệu hécta rừng - tương đương diện tích bang Pennsylvania ở Mỹ - đã bị thiêu rụi ở Nga từ đầu năm đến nay. Trong khi đó, ở đất nước Australia bị hạn hán triền miên, 2005 được ghi nhận là năm nóng nhất trong lịch sử nước này và mùa cháy rừng ngày một kéo dài hơn. Ngoài những dữ liệu về nhiệt độ, lưu lượng dòng chảy và mức độ tan chảy băng được thu thập trong 34 năm qua ở các khu rừng miền Tây nước Mỹ, các nhà nghiên cứu cũng khảo sát sự thay đổi tập quán canh tác đất trồng và quản lý rừng nhưng nhận thấy đây là các yếu tố thứ yếu làm tăng đột biến các vụ cháy rừng. Mặc dù vậy, mối liên hệ giữa cháy rừng và biến đổi khí hậu không hiện hữu trên phạm vi toàn cầu. Các nhà chuyên môn thừa nhận cháy rừng vẫn là một hiện tượng phức tạp và ở nhiều khu vực trên thế giới con người vẫn là tác nhân chính, chẳng hạn như nông dân đốt rừng làm nương rẫy hay những kẻ cố ý gây hỏa hoạn. Trong khi đó, các yếu tố khác cũng có xu hướng làm tăng nguy cơ cháy rừng. Thời tiết ấm lên ở phương Bắc cũng kích thích sự hình thành sấm sét, tác nhân quan trọng gây cháy. Theo Johann Goldammer - giám đốc Trung tâm theo dõi cháy rừng toàn cầu thuộc Đại học Freiburg (Đức), các khu rừng ở Bắc bán cầu có thể có mối quan hệ quyết định đến số phận của môi trường toàn cầu do rừng và đất rừng ở đây có chứa than bùn chiếm khoảng 1/3 lượng carbon tích trữ trong Trái đất. Các đám cháy rừng và than bùn giải phóng carbon dioxide vào khí quyển, thúc đẩy quá trình ấm lên của khí hậu và khi đó sẽ gia tăng các vụ cháy rừng. Goldammer cảnh báo rừng ở phương Bắc đang đối mặt với quả bom carbon và quá trình kích hoạt bom nổ đã bắt đầu. Trong khi đó, thời tiết nắng nóng khắc nghiệt đã và đang ảnh hưởng không chỉ châu Âu, Mỹ, Canada mà cả nhiều nước Đông Á. Tình trạng bất thường này gây ngạc nhiên cho các chuyên gia khí tượng vốn cho hạn hán là vấn đề mang tính khu vực chứ không phải toàn cầu. Cuối tháng 7 vừa qua, các nhà khoa học dẫn kết quả phân tích bước đầu thời tiết nắng nóng kết hợp với những phạm vi bị ảnh hưởng cho thấy thời tiết bất thường này có liên quan đến tình trạng biến đổi khí hậu đang diễn ra khắp hành tinh. Tiểu ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của LHQ cho biết nhiệt độ toàn cầu trong thế kỷ 20 trung bình tăng 0,550C và quá trình trái đất ấm dần lên sẽ vẫn tiếp diễn cho đến khi nào các khí thải gây hiệu ứng nhà kính do con người tạo ra mà đa phần là carbon dioxide sinh ra từ quá trình đốt cháy nhiêu liệu hóa thạch còn tích tụ trong bầu khí quyển. Theo Trung tâm Dữ liệu Khí hậu quốc gia Mỹ, nửa đầu năm 2006 là giai đoạn khí hậu toàn cầu ấm nhất kể từ khi cơ quan này đi vào hoạt động năm 1895. Năm tới, tiểu ban này sẽ công bố bản báo cáo cập nhật dữ liệu năm 2001 trong đó cho rằng
nhiệt độ toàn cầu dự báo sẽ tiếp tục tăng 2 đến 50C trong thế kỷ 21 này kèm theo những hậu quả rất nặng nề cho con người và môi trường. Dữ liệu về tình trạng nắng nóng toàn cầu do Cơ quan Khí tượng và Đại dương quốc gia Mỹ thu thập cho thấy hầu hết các bang ở Mỹ đang trải qua mùa hè với nhiệt độ trung bình cao hơn 3-70C so với những mùa khác trong năm. Riêng ở một số bang phía Tây, nhiệt độ tăng thêm đến 90C. Tại California, nhiệt độ ở Thung lũng chết lên đến 56,50C và nhiều thành phố duyên hải phía Tây nhiệt độ vượt ngưỡng 400C. Theo thống kê, đợt nắng nóng chưa từng có kéo dài hơn 3 tuần qua ở Mỹ đã làm hơn 150 người chết. Hôm 3-8 vừa qua, bang New York trải qua ngày nắng nóng kỷ lục với nhiệt độ lên tới 460C. Tại Nam Mỹ, nhiệt độ ở Uruquay, Argentina, Chile và Brazil cao hơn trung bình 70C. Nhiệt độ cao hơn bình thường 7-90C cũng xảy ra tại nhiều nước châu Âu. Nghiêm trọng nhất ở Pháp, thời tiết nắng nóng kéo dài tháng qua là nguyên nhân làm 112 người chết. Tháng rồi được đánh dấu là tháng 7 nóng nhất ở Pháp trong vòng 55 năm qua, nhiệt độ tăng 3-40C so với bình thường. Pakistan, Bangladesh và miền Nam Ấn Độ cũng trải qua những ngày nhiệt độ cao hơn bình thường 30C trong khi miền Trung Trung Quốc nhiệt độ tăng thêm đến 50C. (Theo SundayTimes, TTXVN)