Bệnh dịch hạch và cách phòng
chống - Kỳ 2
Biện pháp dự phòng
- Ở những địa phương có dịch hạch
lưu hành và những vùng có nguy cơ
khi chưa có dịch, phải thường xuyên
theo dõi kết quả giám sát dịch tễ học
dịch hạch để chủ động phòng chống
Đường lây nhiễm bệnh
dịch hạch
bệnh dịch.
- Tập huấn phòng chống dịch hạch cho tuyến cơ sở, màng lưới
cộng tác viên.
- Tuyên truyền giáo dục cộng đồng thực hiện tốt công tác vệ sinh
môi trường, bố trí và sắp xếp vị trí cũng như cấu trúc nhà ở và
kho tàng hợp lý, quản lý lương thực, thực phẩm, nuôi mèo, đặt
bẫy, phá vỡ hang tổ chuột, khống chế, phá hủy nơi sinh sản của
chuột, bọ chét, khi thấy chuột chết bất thường phải khai báo ngay
với y tế cơ sở. Các hiện tượng sốt, nổi hạch phải đến cơ sở y tế
để khám và điều trị.
- Chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc điều trị, hoá chất, phương tiện,
nhân lực phục vụ chống dịch.
Diệt chuột
- Diệt đại trà bằng hóa chất chỉ khi chỉ số bọ chét tự do (CSBC)
nhỏ hơn 1, diệt định kỳ hàng năm từ 1 đến 2 lần vào thời gian
sinh sản của chuột, thời gian cụ thể tùy từng địa phương. Kết
hợp diệt chuột và bọ chét bằng việc sử dụng hộp mồi theo
nguyên tắc hộp mồi "Kartman".
- Khi có dịch hạch (ở chuột hoặc ở người): Không diệt chuột đại
trà, chỉ diệt khi chỉ số bọ chét thấp hơn 1 hoặc bằng 0 và tiến
hành diệt bọ chét bằng hóa chất đặc hiệu ngay sau khi diệt chuột.
- Hóa chất diệt chuột: Dùng hóa chất đa liều như Warfarin 0,05%
hoặc Brodifacoum 0,005 - 0,01%, tốt nhất ở dạng thương phẩm
như Klerat, Rat Killer hoặc theo hướng dẫn hàng năm của Bộ Y
tế. Chỉ sử dụng hóa chất diệt chuột đã được Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn cấp giấy chứng nhận đăng ký lưu hành.
Diệt bọ chét
- Phun hóa chất phù hợp dạng tồn lưu như Permethrin 0,2 g/m2,
Vectron 0,1 - 0,2 g/m2, Diazinon 2 g/m2 hoặc các hóa chất diệt
bọ chét khác đã được Bộ Y tế cho phép sử dụng trong y tế và gia
dụng (cấp giấy chứng nhận đăng ký lưu hành). Diệt bọ chét ngay
từ đầu mùa dịch ở những nơi có dịch năm trước và vùng có nguy
cơ lây lan.
- Đặt hộp mồi Kartman thường trực có hóa chất diệt bọ chét dạng
bột trong hộp có thể kết hợp diệt chuột bằng các hóa chất diệt
chuột như đã nêu ở trên, đặt trong hộp.
Cần có thêm mồi hấp dẫn chuột. Thường xuyên kiểm tra hộp mồi
để bổ sung hóa chất diệt bọ chét, diệt chuột và mồi hấp dẫn. Thời
gian duy trì hộp mồi thường trực tùy thuộc vào chỉ số bọ chét tự
do (CSBC) và mật độ chuột.
Biện pháp chống dịch và nguyên tắc điều trị