1
Chương 3: Các chính sách phát trin
kinh t da trên thương mi
TS NGUYỄN MINH ĐỨC
TS Nguyn Minh Đc 2009
lmột quốc gia tập trung vào sản xuất các hàng hóa có
lợi thế cạnh tranh tuyệt đối (absolute advantages)
trao đổi với các quốc gia khác để có được những hàng
hóa rẻ tiền hơn thông qua các thị trường quốc tế.
lbàn tay vô hình (invisible hand) của sự cạnh tranh
quốc tế sẽ khiến cho một quốc gia đi theo hướng
chuyên môn hóa nếu như không có sự can thiệp của
chính phủ.
Adam Smith và lý thuyt thương mi
2
TS Nguyn Minh Đc 2009
ltha hưng các ý tưng ca Smith
lli ích ca thương mi vn đt đưc ngay c khi mt
quc gia không đưc mt li th tuyt đi khi so
sánh vi tng quc gia khác trong vic sn xut ra
tng món hàng hóa khác nhau.
lĐ đt đưc các li ích ca chuyên môn hóa và
thương mi, quc gia đó ch cn có li th tương đi
trong mt s hot đng kinh t nào đó.
Ricardo và lý thuyt thương mi
TS Nguyn Minh Đc 2009
lLi th tương đi và li ích đt đưc t chuyên môn
hóa và thương mi là nhng nguyên tc cơ bn và lâu
bn ca các ngành khoa hc xã hi.
lRicardo đã đưa ra nhng mô hình đu tiên và chc
chn nht v chuyên môn hóa sn xut và thương
mi, cung cp cho nhng nhà nghiên cu kinh t hu
th mt nn tng vng chc đ hình thành nên ngành
khoa hc mi, kinh t quc t.
Ricardo và lý thuyt thương mi
3
TS Nguyn Minh Đc 2009
lSn xut phi là trung tâm ca các lý thuyt thương
mi.
llao đng là mt yu t sn xut cơ bn và quan trng,
đưc s dng vi mt s lưng c đnh cho mi đơn
v sn phm.
lYu t sn xut đưc gi c đnh dn đn chi phí sn
xut không đi (constant cost), hay còn gi là chi phí
cơ hi không đi (constant opportunity cost).
Ricardo lý thuyt sn xut vi chi phí sn
xut không đi (constant cost theory)
TS Nguyn Minh Đc 2009
lMô hình đơn gin: 2x2, i.e
l2 loi hàng hóa
lđưc sn xut bi hai quc gia,
lc hai quc gia đu đt đưc li ích thông qua chuyên n
hóa vi li th tương đi ca mình.
lm rng vi nhiu quc gia và nhiu loi hàng hóa
khác nhau.
lCác mi quan h quc t nn tng ca lương và năng
sut lao đng hay t giá hi đoái đưc phát trin đu
d!a trên mô hình chi phí sn xut không đi.
lCác ng dng và kim đnh gn đây v lý thuyt chi
phí không đi ca sn xut và thương mi đã kh"ng
đnh quan đim ca Ricardo.
Ricardo lý thuyt sn xut vi chi phí sn
xut không đi (constant cost theory)
4
TS Nguyn Minh Đc 2009
Lý thuyt chi phí sn xut không đi (Haberler)
lGi đnh đu tiên ca mô hình Ricardo v chi phí sn
xut không đi là sn xut ch vi mt ngu#n l!c duy
nht, lao đng.
lCác ngu#n l!c khác như máy móc thit b, ngu#n li
t! nhiên và kh năng kinh doanh đưc chuyn hóa
vào lao đng
lVic gi đnh ch có mt ngu#n l!c s$ giúp cho mô
hình đưc đơn gin hóa.
lVi lý thuyt các t l đu vào không đi, lưng lao
đng cn đ sn xut mt đơn v sn phm không
thay đi khi mc đ sn phm hay lương lao đng
thay đi.
TS Nguyn Minh Đc 2009
Lý thuyt chi phí sn xut không đi
lLý thuyt chi phí không đi gi đnh rng
các ngun lc sn xut đưc s dng
theo các t l c đnh trong các qui trình
sn xut.
5
TS Nguyn Minh Đc 2009
Gi s lưng lao đng đ sn xut ra mt đơn v thy sn là
2 (ngày công) và đ sn xut ra mt đơn v xi măng là 3
(ngày công).
T l chi phí ngu#n l!c lao đng không đi đưc ghi nhn
như sau:
aLS = 2 và aLM =3
laLS là lưng lao đng cn có đ sn xut ra mt đơn v thy sn (TS)
laLM là lưng lao đng cn có đ sn xut ra mt đơn v xi măng (XM)
thuyt chi phí sn xut không đi
TS Nguyn Minh Đc 2009 
llưng lao đng đ sn xut ra S đơn v thy sn (TS)
s$ là 2S
llưng lao đng đ sn xut ra M đơn v xi măng (XM)
s$ là 3M.
lNu tng s ngu#n lao đng s%n có ca c nn kinh t
trong nưc (L) là 120 và nn kinh t này ch sn xut
ra 2 loi hàng hóa TS và XM, ta có công thc sau:
L = 2S + 3M = 120
lVi mt l!c lưng lao đng hu hn và không đi làm
đu vào duy nht cho sn xut, mt sn phm đưc
sn xut nhiu hơn s$ làm gim bt sn lưng ca
sn phm khác.
Lý thuyt chi phí sn xut không đi