Cách dùng mới của một số loại kháng sinh cũ

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

85
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ những năm 1980, nhiều loại kháng sinh mới thuộc nhóm blactam và quinolon đã ra đời và được sử dụng ngày càng rộng rãi để thay thế các kháng sinh cũ (như doxycyclin, minocyclin, clindamycin, trimethoprim-sulfamethoxazol và nitrofurantoin) Từ những năm 1980, nhiều loại kháng sinh mới thuộc nhóm b-lactam và quinolon đã ra đời và được sử dụng ngày càng rộng rãi để thay thế các kháng sinh cũ (như doxycyclin, minocyclin, clindamycin, trimethoprimsulfamethoxazol và nitrofurantoin) do có phổ tác dụng tương đối rộng so với các kháng sinh cũ. ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cách dùng mới của một số loại kháng sinh cũ

Cách dùng mới của một số loại kháng sinh cũ Từ những năm 1980, nhiều loại kháng sinh mới thuộc nhóm b- lactam và quinolon đã ra đời và được sử dụng ngày càng rộng rãi để thay thế các kháng sinh cũ (như doxycyclin, minocyclin, clindamycin, trimethoprim-sulfamethoxazol và nitrofurantoin) Từ những năm 1980, nhiều loại kháng sinh mới thuộc nhóm b-lactam và quinolon đã ra đời và được sử dụng ngày càng rộng rãi để thay thế các kháng sinh cũ (như doxycyclin, minocyclin, clindamycin, trimethoprim- sulfamethoxazol và nitrofurantoin) do có phổ tác dụng tương đối rộng so với các kháng sinh cũ. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, tình trạng vi khuẩn kháng lại những kháng sinh mới đang ngày càng trở nên phổ biến đã làm cho vấn đề tái sử dụng các loại kháng sinh cũ đang trở nên rất phổ biến. Dưới đây là những cách dùng mới của một số loại kháng sinh cổ điển.
Doxycyclin và minocyclin: là hai kháng sinh thuộc họ tetracyclin thế hệ thứ 2 với phổ tác dụng khá rộng trên nhiều chủng vi khuẩn gram dương, gram âm, các loại xoắn khuẩn và vi khuẩn nội bào. Các thuốc này có nhiều ưu điểm so với tetracyclin thế hệ 1 như có thời gian bán thải dài, dễ hấp thu qua đường uống, ít bị kháng thuốc và không làm biến màu răng. Trước đây, các kháng sinh họ tetracyclin thường được sử dụng trong điều trị viêm phổi không điển hình, đợt cấp của viêm phế quản mạn, các bệnh lý do nhiễm xoắn khuẩn như giang mai, leptospirosis hoặc các chủng vi khuẩn nội bào... Từ những năm 1990, ngày càng có nhiều mầm bệnh mới xuất hiện đã được điều trị thành công với 2 loại kháng sinh này. Doxycyclin được chứng minh rất có hiệu quả trong điều trị bệnh Lyme và các bệnh lý do nhiễm Ehrlichia chaffeensis (ehrlichiosis). Thuốc cũng có khả năng tiêu diệt Helicobacter pylori (loại xoắn khuẩn gây viêm loét dạ dày - tá tràng), mycobacterium marinum (một loại trực khuẩn lao), ký sinh trùng sốt rét plasmodium falciparum kháng mefloquin và bartonellosis. Với tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn ngày càng phổ biến, doxycyclin và minocyclin cũng đã được thử nghiệm thành công với nhiều chủng vi khuẩn kháng thuốc trong bệnh viện như tụ cầu kháng methicillin (với minocyclin), liên cầu nhóm D kháng vancomycin và phế cầu kháng penicillin (với doxycyclin).
Trimethoprim - sulfamethoxazol (TMP-SMX): Thuốc bắt đầu được sử dụng trong thực tế từ những năm 1970 với nhiều ưu điểm như rẻ tiền, hấp thu tốt qua đường uống, có phổ tác dụng khá tốt trên các nhiễm khuẩn trong cộng đồng. Trước đây, thuốc thường được sử dụng trong điều trị các nhiễm trùng đường sinh dục, tiết niệu và đường hô hấp trên. Bên cạnh tác dụng tốt trên nhiều loại vi khuẩn gram âm, TMP-SMX còn có khả năng kìm hãm sự phát triển của nhiều chủng tụ cầu, kể cả một số chủng tụ cầu kháng thuốc. Ngoài ra, thuốc cũng có khả năng chống lại một số mầm bệnh mới được xác định trong các nhiễm khuẩn bệnh viện như stenotrophomo-nas maltophilia và burkholderia cepacia. Do có khả năng ngấm vào dịch não tủy nên TMP- SMX cũng được sử dụng trong điều trị viêm màng não do listeria ở những bệnh nhân bị dị ứng với penicillin là thuốc được lựa chọn hàng đầu cho chỉ định này. Ở những bệnh nhân HIV/AIDS, TMP-SMX thường được lựa chọn để dự phòng viêm phổi do Pneumocystis Carinii và tổn thương thần kinh trung ương do toxoplasma. Thuốc cũng được dùng để dự phòng viêm phúc mạc ở những bệnh nhân xơ gan. Clindamycin: thuốc được đưa vào sử dụng từ những năm 1960 và trước đây thường được dùng trong điều trị các nhiễm trùng nặng do vi khuẩn kỵ khí. Tương tự như các thuốc kể trên, clindamycin được hấp thu nhanh qua đường uống và xâm nhập tốt vào các mô của cơ thể trừ dịch não tủy. Do
có tác dụng tốt trên nhiều chủng vi khuẩn kỵ khí nên thuốc thường được dùng phối hợp trong điều trị các nhiễm trùng trong ổ bụng, nhiễm trùng bàn chân ở bệnh nhân tiểu đường, cốt tủy viêm do nhiều mầm bệnh phối hợp hoặc loét cùng cụt nhiễm khuẩn. Clindamycin còn được dùng trong một số chỉ định khác như phối hợp với quinine trong điều trị babesiosis, phối hợp với primaquin trong điều trị viêm phổi do Pneumocystis Carinii hoặc phối hợp với pyrimethamin trong điều trị các nhiễm khuẩn do toxoplasma. Metronidazol: bắt đầu được sử dụng từ những năm 1950, metronidazol có tác dụng tốt với nhiều chủng vi khuẩn kỵ khí và một số loại ký sinh trùng. Thuốc khá rẻ tiền, được hấp thu tốt qua đường uống và xâm nhập đều vào các tổ chức của cơ thể, kể cả hệ thần kinh trung ương. Trước đây, metronidazol thường được sử dụng trong điều trị các bệnh lý do nhiễm amíp, giardia và một số trường hợp viêm âm đạo ở phụ nữ. Gần đây, chỉ định dùng của thuốc đã được mở rộng cho khá nhiều tình huống khác nhau như viêm ruột giả mạc do Clostridium difficile, viêm loét dạ dày - tá tràng do Helicobacter pylori, bệnh Crohn, viêm lợi và viêm quanh răng ở bệnh nhân HIV/AIDS hoặc dùng tại chỗ trong điều trị trứng cá. Ngoài ra, thuốc cũng
được dùng phối hợp trong điều trị các nhiễm trùng nặng do nhiễm đồng thời nhiều loại vi khuẩn. được sử dụng từ những năm 1950, Chloramphenicol: chloramphenicol có phổ tác dụng khá rộng trên cả vi khuẩn ái khí và kỵ khí, xâm nhập được vào hệ thần kinh trung ương. Do những nghi ngại về khả năng gây suy tủy xương nên thuốc ít được sử dụng trong những năm gần đây. Tuy nhiên, nghiên cứu của nhiều cho thấy, thuốc có tác dụng tốt chống lại các chủng rickettsiae và một số chủng liên cầu nhóm D kháng vancomycin nên có thể được sử dụng trong những trường hợp bệnh nặng do nhiễm các mầm bệnh này. Trong những năm gần đây, bất chấp sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của rất nhiều dòng kháng sinh mới, các kháng sinh cũ như doxycyclin, minocyclin, TMP-SMX, clindamycin, và metronidazol vẫn có vai trò hết sức quan trọng trong điều trị các bệnh lý nhiễm khuẩn. Các thuốc này đều tương đối rẻ tiền, hấp thu tốt qua đường uống và có hiệu quả với nhiều bệnh nhiễm khuẩn mới được nhận biết.