Cạnh tranh giữa “Bộ tứ kim cương” (Quadrilateral security dialogue) và Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương

Bài viết này phân tích sự cạnh tranh địa chính trị và chiến lược giữa Đối thoại An ninh Tứ giác (QUAD) và Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Khu vực này đã trở thành tâm điểm của sự cạnh tranh quyền lực giữa các cường quốc, đặc biệt là khi Mỹ và các đồng minh tìm cách kiềm chế ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc. Nghiên cứu này đi sâu vào cách QUAD được tái lập để đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc và cách Trung Quốc phản ứng trước sự hình thành của nhóm này trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược tổng thể.

Bài viết này hướng đến các nhà nghiên cứu, học giả, sinh viên và các nhà hoạch định chính sách quan tâm đến quan hệ quốc tế, an ninh khu vực và địa chính trị tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Bài viết này khảo sát sự cạnh tranh địa chính trị và chiến lược giữa Đối thoại An ninh Tứ giác (QUAD) và Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Nghiên cứu sử dụng lý thuyết Cân bằng quyền lực để giải thích các điều chỉnh chiến lược của các bên, đồng thời áp dụng phương pháp lịch sử, logic và phân tích cạnh tranh địa chính trị, an ninh và công nghệ. Kết quả nghiên cứu cho thấy các bên liên quan có nhận thức khác nhau về khu vực này. Mỹ và các đồng minh (Nhật Bản, Ấn Độ, Australia) coi Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là không gian chiến lược quan trọng, nơi cần duy trì trật tự dựa trên luật lệ và thúc đẩy một khu vực "tự do và rộng mở" để đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc. Ngược lại, Trung Quốc xem QUAD là một công cụ kiềm chế do Mỹ dẫn dắt, mang tư duy Chiến tranh Lạnh. Bài viết đi sâu vào các lĩnh vực cạnh tranh chính: 1. Cạnh tranh địa chính trị ở Biển Đông: Trung Quốc thể hiện sự quyết đoán thông qua các hoạt động cải tạo đất, quân sự hóa và yêu sách "đường chín đoạn", cũng như Luật Cảnh sát Biển mới. Các nước QUAD phản ứng bằng cách tăng cường chia sẻ thông tin và hợp tác an ninh hàng hải. 2. Cạnh tranh quân sự và lực lượng hạt nhân: Trung Quốc đang hiện đại hóa quân đội và tăng cường kho vũ khí hạt nhân, được xem là mối đe dọa đối với sự ổn định khu vực. 3. Cạnh tranh kinh tế và công nghệ: Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc được coi là công cụ mở rộng ảnh hưởng kinh tế. Các thành viên QUAD và các đối tác khác (như AUKUS, I2U2) đang tăng cường hợp tác để đối trọng với BRI và cạnh tranh trong các lĩnh vực công nghệ quan trọng. Nhìn chung, bài viết nhấn mạnh rằng sự cạnh tranh giữa QUAD và Trung Quốc đang định hình động lực an ninh và kinh tế tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, với những tác động phức tạp đến ổn định khu vực.