1
Trường Đại Học Nông Lâm TPHCM
Bộ môn Công nghệ sinh học
Lớp DH06SH
Báo cáo tiểu luận môn Công nghệ sinh học trong thú y
CHẨN ĐOÁN VIRUS PMWS (PROCINE MULTISYSTEMIC
WASTING SYNDROM) BẰNG KỸ THUẬT GENE
Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS. NGUYỄN NGỌC HẢI
Người thực hiện: NGUYỄN HOÀNG NGÂN
Mã sinh viên: 06126086
2
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Hội chứng còi cọc trên heo sau cai sữa PMWS (post weaning multisystemic
syndrome) được ghi nhận lần đầu tiên trên một đàn heo ở Canada vào năm 1991.
Trên đàn heo này, một số heo sau cai sữa khoảng 2 tuần bắt đầu có biểu hiện còi
cọc và bắt đầu không có đáp ứng tốt với việc điều trị. Sau đó, một số trường hợp
được ghi nhận ở Mỹ rồi đến các nước châu Âu. Cho đến năm nay, bệnh đã được
phát hiện trên nhiều đàn heo ở Mỹ, nhiều nước Châu Âu và một số nước châu Á
và gây thiệt hại kinh tế rất lớn trong ngành chăn nuôi heo công nghiệp ở những
nước này. Hội chứng PMWS thường xuất hiện ở heo lứa tuổi từ 6 đến 18 tuần, tỷ
lệ chết có thể dao động từ 1-2% đến 10-25% ở một số đàn heo. Bệnh xuất hiện với
một số triệu chứng điển hình như gầy còm nhanh, thở khó, tiêu chảy, thỉnh thoảng
có một số heo bị vàng da, nhạt màu… PMWS thường hay kết hợp với virus gây
hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp trên heo ( porcine reproductive respiratory
syndrome virus- parasuis, PRRSV), virus cúm heo ( porcine parvovirrus-PPV),
Haemophilus Actinobacillus pleuropneumoniae, Streptococcus suit và
Mycoplasma hyoppneumonia.
1997 nhóm nghiên cứu thuộc đại học Saskatchewan (Clark, Ellis, Harding,
West) đã phân lập PCV2 từ những ca PMWS. Từ đó, người ta đã thực hiện thành
công thí nghiệm gây nhiễm PCV2 trên heo.
Báo cáo của Neumann và ctv (2002) cho biết những mẫu huyết thanh heo tại Mỹ
lưu trữ từ năm 1969 khi đem xét nghiệm tìm kháng thể kháng virus PVC2 đã cho
kết quả dương tính. Phương pháp hồi cứu những mẫu mô và huyết thanh lưu trữ
bằng kỹ thuật mô hóa miễn dịch và lai trong mô cho thấy PVC2 từng lưu hành tại
châu Âu vào những năm 1970 như không có tài liệu nào ghi nhận về bệnh do
PVC2 gây ra vào thời điểm đó ( Tucker và ctv, 2006).
3
II. TỔNG QUAN
1. Tác nhân gây bệnh:
• Circovirus thuộc họ virus có DNA mạch vòng, không có vỏ bao và chứa
một bộ gen vòng đơn.
• Dựa vào đó, tổ chức quốc tế về phân loại virus xếp chúng vào một họ mới
của những DNA virus gọi là Circovitidae, giống Circovirus (Lukertvaf
cộng sự,1995).
• PVC có trọng lượng trong CsCl là 1.33-1.34 (Buhk và ctv, 1985)
• Là loại virus nhỏ nhất được biết đến và có khả năng sống sót cao trong môi
trường.
4
• Gồm có 2 tuyp được tìm thấy ở heo, bao gồm type 1 (PVC1) và type 2
(PVC2)
• Bộ gen DNA của PCV1 gồm 1759bp và của PCV2 là 1768bp (Meehan và
ctv,1997).
• Bộ gen của PVC gồm 6 khung đọc mở (open reading frame – ORFs), ORF1
mã hóa cho protein tham gia vào quá trình nhân lên của virus và ORF2 mã
hóa cho các gen cấu trúc của virus.
• Trên heo hiện có hai loại PVC: PVC1 và PVC2 với bộ nhiễm sắc thể tương
đồng khoảng 68-78%, trong đó ORF tương đồng khoảng 83% về trình tự
nucleotide và 86% acid amin. PVC1 được xem như là virus nhiễm thường
xuyên và tự nhiên trên tế bào thận heo PK15 và là virus không gây bệnh.
Ngược lại, PVC2 được xem như là tác nhân gây PMWS.
• PVC nhân lên tốt nhất trong môi trường tế bào PK/15. Sự nhân lên của
virus có thể đánh giá bằng kỹ thuật miễn dịch huỳnh quang hoặc nhuộm
miễn dịch peroxidase đối với hầu hết tế bào bị nhiễm PVC. Bằng kỹ thuật
nhuộm nhân tập trung, thỉnh thoảng trên heo bị PMWS, bệnh tích thể bao
hàm ưa kiềm trong tế bào chất của một số tế bào nhiễm PCV2 cũng được
tìm thấy ( Clark,1997,Harding,1997,Allan và ctv,1999).
a/ Circovirus type 1 (PVC-1):
• Năm 1974, các nhà khoa học đã phân lập được Circovirus type 1 từ tế bào
thận heo.
• Hiện nay, chúng không gây bệnh cho heo.
b/ Circovirus type 2 (PVC-2):
5
Figure 2. Morphology and genomic organisation of PCV2. A. The PCV2-virion
consists of a capsid without envelope. B. The genome of PCV2 is a single stranded
circular DNA molecule with a stem loop structure. C. A highly conserved
nonanucleotide sequence is located on the top of the stem loop structure. Close to
the stem loop structure the ORF2 starts on the viral strand coding for the capsid
protein, in the other direction, on the complementary strand, starts ORF1 that
codes for the Rep protein.