Chứng khoán ảm đạm dù áp dụng một loạt chính
sách mới
Tuy nhiên, thị trường năm qua dường như vẫn bất động hay thậm chí vẫn trên đà
lao dốc, còn thanh khoản ngày càng suy kiệt. Và càng về cuối năm, nhiều nhân vật
đình đám vướng vào vòng lao lý, tình trạng bê bết của nhiều doanh nghiệp niêm
yết cùng với bối cảnh kinh tế không mấy khả quan khiến mức độ thu hút nhà đầu
tư của thị trường chứng khoán giảm rõ rệt.
Gian nan tìm thanh khoản
Bên cạnh những chính sách nhằm nâng cao chất lượng doanh nghiệp niêm yết, Ủy
ban chứng khoán cũng có các chính sách tác động đến tâm lý nhà đầu tư nhằm tạo
tính thanh khoản và cải thiện thị trường.
Kết hợp nhiều yếu tố, thị trường chứng khoán quả thật có sự sôi động, thanh
khoản gia tăng đáng kể. Ngay phiên thứ hai có giao dịch buổi chiều (6/3), tổng
khối lượng giao dịch toàn thị trường lên đến 337.54 triệu đơn vị, được ghi nhận là
mức giao dịch khủng nhất trong năm.
Tuy nhiên, lửa không giữ được lâu, sau gần 3 tháng triển khai thí điểm biện pháp
được chính thức áp dụng từ 6/6 nhưng thanh khoản lại dần dần đi xuống. Trong
khoảng thời gian này, tổng khối lượng giao dịch khoảng 70 triệu đơn vị đã được
cho là rất lớn.
thông tin về việc ra đời cùng danh tính các mã chứng khoán trong nhóm được
công bố trước đó cũng đã không giúp diễn biến thị trường tích cực hơn bao nhiêu
và cũng không mấy ai “bàn tán” về vấn đề này. Và ngay trong phiên 09/07, Vn-
Index giảm sâu mất mốc 410 điểm, tương tự HNX-Index cũng rớt hơn 2% lùi về
sát mức 68 điểm, diễn biến ở các phiên tiếp theo không mấy khả quan, dòng tiền
chảy vào thị trường khá khiêm tốn ngay cả trên HNX.
Về cơ bản, chu kỳ thanh toán vẫn là T+3, tuy nhiên việc rút ngắn thời gian thanh
toán từ 15h30 lên 9h00 sáng cùng ngày T+3 giúp cho nhà đầu tư có được chứng
khoán trong tài khoản và có thể bán ngay vào ngày T+3 mà không cần chờ đến
ngày T+4 như trước đây. Chính vì thế lợi ích của T+3 có thể đạt được đó là nhà
đầu tư quay nhanh vòng vốn, hạn chế rủi ro vì có thể chủ động “thoát hàng” sớm
hơn một ngày, điều này có thể giúp họ mạnh dạn hơn trong các giao dịch mua bán
cổ phiếu, tạo ra thanh khoản cho thị trường và giao dịch sôi động hơn.
Ngày 4/9, chu kỳ thanh toán T+3 chính thức được áp dụng và khi vòng quay T+3
đầu tiên kết thúc, kết quả đạt được không hề giống như kỳ vọng. Thanh khoản thị
trường không có bất kỳ sự đột biến tích cực nào, thậm chí ngay ngày đầu tiên áp
dụng, thanh khoản bất ngờ sụt giảm xuống dưới 30 triệu đơn vị tính chung cho cả
hai sàn. Ngày sau đó thanh khoản được cải thiện nhờ lực cầu bắt đáy, tuy vậy tính
theo xu hướng chung thì tổng khối lượng giao dịch trên toàn thị trường giảm dần.
Ngoài ra, còn có các chính sách khác như HOSE cho phép áp dụng lệnh thị trường
(MP), giao dịch ký quỹ… nhưng hiệu quả đem lại đều mang tính kỹ thuật, thị
trường giằng co trong xu thế giảm từ nhiều tháng nay.
Nhức nhối minh bạch thông tin
Trong năm vừa qua, vấn đề công bố thông tin của các công ty niêm yết tiếp tục
được nhắc đến rất nhiều. Thông tư 52 ra đời ngày 5/4, nhằm thay thế Thông tư 09,
về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán với những hướng dẫn chi tiết và
khắt khe hơn: Mở rộng thêm một số loại báo cáo mới như báo cáo quản trị, báo
cáo vốn khả dụng; giám đốc tài chính, trưởng phòng tài chính kế toán thuộc diện
phải công bố thông tin; không cho phép cổ đông nội bộ lướt sóng cổ phiếu chính
công ty mình…
Tuy nhiên, mức độ tuân thủ của các công ty niêm yết còn rất yếu khiến cho mong
muốn khắc phục bất cân xứng thông tin trở nên khá xa vời đối với nhà đầu tư, mà
chủ yếu chính là những nhà đầu tư nhỏ.
Theo thống kê, chỉ có 19 trên 704 doanh nghiệp niêm yết là nghiêm túc thực hiện
Thông tư 52, và trong đó không hề có cái tên nào thuộc sàn HNX. Một số lỗi
doanh nghiệp thường hay vi phạm như chậm công bố báo cáo tài chính, nghị quyết
Hội đồng quản trị lên sở, thông tin cổ đông trên website của công ty…
Về phía cổ đông nội bộ, cổ đông lớn cũng không có sự cải thiện trong công bố
thông tin. Theo Ủy ban chứng khoán, số trường hợp được phát hiện vi phạm quy
chế báo cáo, công bố thông tin của nhóm cổ đông này là 45 vụ trong 11 tháng đầu
năm nay.
Để khắc phục tình trạng không chấp hành nghiêm chỉnh Thông tư 52, Ủy ban
chứng khoán đã có những động thái giám sát và nâng mức phạt hành chính lên.
Đơn cử, nếu bị phát hiện có hành vi thao túng thị trường chứng khoán nhà đầu tư
sẽ bị phạt 400 đến 500 triệu đồng thay vì 200 đến 300 triệu đồng như trước đây, vi
phạm giao dịch nội bộ cũng bị nâng mức phạt lên 300 đến 400 triệu đồng. Doanh
nghiệp khi vi phạm về chào bán riêng lẻ bị phạt tới 200 triệu đồng.
Bên cạnh đó, riêng hoạt động của các công ty chứng khoán cũng đang dần được
kiểm soát chặt chẽ hơn. Ủy ban chứng khoán Nhà nước yêu cầu các công ty tăng
tần suất báo cáo về tình hình tài chính, đồng thời, cũng mạnh tay hơn trong việc
đưa các tổ chức chứng khoán vào diện kiểm soát đặc biệt.
Tuy nhiên thực tế cho thấy mức độ chấp hành của doanh nghiệp vẫn còn yếu, đòi
hỏi các cơ quan quản lý cần có những biện pháp mạnh tay hơn nữa để đảm bảo
tính minh bạch cho thị trường chứng khoán Việt Nam, lấy lại niềm tin ở nhà đầu
tư.
