§
§Ò
Ò
¸
¸n
n
k
ki
in
nh
h
t
tÕ
Õ
t
th
h
¬
¬n
ng
g
m
m¹
¹i
i
Lêi nãi ®Çu
ViÖt Nam cã bê biÓn dµi trªn 3.000km, lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi
®Ó ph¸t triÓn hµng h¶i. §©y lµ c«ng nghÖ ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ to lín mµ
nhiÒu níc ®· sö dông nh ngµnh mòi nhän ®Ó ®i lªn c«ng nghiÖp ho¸ -
hiÖn ®¹i ho¸. VËy, sau dÇu khÝ, dÖt may, tin häc - ®iÖn tö... t¹i sao chóng ta
l¹i kh«ng chän hµng h¶i lµ ngµnh ph¸t triÓn mòi nhän trong t¬ng lai !?
§Ó tr¶ lêi ®îc c©u hái trªn, cÇn ph¶i cã sù nç lùc chung cña toµn
ngµnh, còng nh sù hç trî cña nhµ níc. Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy, em
xin tr×nh bµy vÒ vÊn ®Ò : “Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn ë ViÖt Nam”.
Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn ®îc coi lµ xu híng chung cña vËn t¶i
biÓn quèc tÕ trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ trong nh÷ng n¨m tíi. V× vËy, ®¸nh
gi¸ thùc tr¹ng, t×m ra nguyªn nh©n vµ ®Ò ra c¸c yªu cÇu, gi¶i ph¸p cho qu¸
tr×nh ph¸t triÓn cña Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn ë níc ta lµ néi dung
chÝnh mµ bµi viÕt ®a ra nh»m gãp phÇn t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn cho ngµnh
hµng h¶i ViÖt Nam.
Th«ng qua bµi viÕt, em xin ®îc ch©n thµnh c¶m ¬n sù chØ b¶o, híng
dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o: PGS.TS Hoµng §øc Th©n vµ c¸c thÇy, c« gi¸o
trong khoa Th¬ng m¹i.
Ch¾c ch¾n néi dung bµi viÕt cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt, sai sãt. V× vËy,
em rÊt mong tiÕp tôc cã ®îc sù híng dÉn cña c¸c thµy, c« gi¸o ®Ó bµi viÕt
®îc hoµn thiÖn h¬n.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§
§Ò
Ò
¸
¸n
n
k
ki
in
nh
h
t
tÕ
Õ
t
th
h
¬
¬n
ng
g
m
m¹
¹i
i
A> PhÇn I : lý luËn chung vÒ qu¸ tr×nh
Container ho¸ trong vËn t¶i biÓn
< I > Sù cÇn thiÕt vµ hiÖu qu cña vËn t¶i b»ng
container
1> Sù cÇn thiÕt cña vËn t¶i b»ng Container
LÞch sö ®· chøng minh r»ng nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü
thuËt diÔn ra trong ®êi sèng cña loµi ngêi ®Òu ®îc ph¶n ¸nh trong c¸c
ngµnh vËn t¶i. Cho ®Õn nay, ®· cã ba cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt
diÔn ra trong ngµnh giao th«ng vËn t¶i. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü
thuËt lÇn thø I ®· diÔn ra vµ ®Çu thÕ kû XIX. ®Æc trng cña cuéc c¸ch m¹ng
nµy lµ ¸p dông m¸y h¬i níc vµo c«ng cô vËn t¶i. ViÖc ¸p dông ®éng c¬ ®èt
trong vµ ®éng c¬ ®iÖn vµo ngµnh giao th«ng ë cuèi thÕ kû XIX ®îc coi lµ
cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt lÇn II. Tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû
XX ®· b¾t ®Çu ¸p dông mét dông cô vËn t¶i ®Æc biÖt, ®îc gäi lµ Container
vµo viÖc chuyªn chë hµng ho¸. Sö dông réng r·i Container vµo chuyªn chë
hµng ho¸ ®· lµm thay ®æi s©u s¾c vÒ nhiÒu mÆt, kh«ng nh÷ng trong b¶n th©n
ngµnh giao th«ng vËn t¶i mµ c¶ trong c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c cã nhu c©ï
chuyªn chë hµng ho¸. Ph¬ng ph¸p chuyªn trë hµng ho¸ b»ng Container
mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi rÊt lín. ChÝnh v× vËy, ngêi ta coi
Container hµng ho¸ lµ ®Æc trng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt
lÇn thø III trong ngµnh giao th«ng vËn t¶i.
Nguyªn nh©n ra ®êi cña Container hµng ho¸ lµ g× ? Nh chóng ta ®Òu
biÕt, vËn t¶i hay nãi ®óng h¬n hµ qu¸ tr×nh vËn t¶i lu«n lu«n ®îc c¶i tiÕn
vµ hoµn thiÖn. Môc ®Ých chñ yÕu cña tiÕn bé kü thuËt vµ tæ chøc qu¶n lý
trong vËn t¶i lµ rót ng¾n thêi gian chuyªn chë, b¶o ®¶m an toµn cho ®èi
tîng chuyªn chë vµ gi¶m ®i chi phÝ ®Õn møc thÊp nhÊt.
Thêi gian chuyªn chë thêng gåm hai bé phËn : Thêi gian c«ng cô
ch¹y trªn ®êng vËn chuyÓn vµ thêi gian c«ng cô ®ç ë c¸c ®iÓm vËn t¶i ®Ó
tiÕn hµnh xÕp, dì vµ lµm c¸c nghiÖp vô kh¸c. ViÖc t¨ng tèc ®é kü thuËt cña
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§
§Ò
Ò
¸
¸n
n
k
ki
in
nh
h
t
tÕ
Õ
t
th
h
¬
¬n
ng
g
m
m¹
¹i
i
c«ng cô vËn t¶i sÏ kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nÕu kh«ng gi¶m ®îc thêi
gian ®ç ë c¸c ®iÓm vËn t¶i. YÕu tè c¬ b¶n nhÊt ®Ó gi¶m thêi gian xÕp, dì lµ
t¨ng cêng c¬ giíi ho¸ kh©u xÕp, dì c¸c ®iÓm vËn t¶i. Mét biÖn ph¸p quan
träng ®Ó gi¶i quyÕt ®îc c¬ giíi ho¸ toµn bé c¸c kh©u xÕp, dì hµng ho¸ lµ
t¹o ra c¸c kiÖn hµng ho¸ lín thÝch hîp vµ ®îc tiªu chuÈn ho¸ nhÊt ®Þnh.
BiÖn ph¸p nµy trong vËn t¶i ®îc gäi lµ “®¬n vÞ hµng ho¸” (Unitization).
- Qu¸ tr×nh “®¬n vÞ hµng ho¸” diÔn ra tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ho¸
®ªn phøc t¹p. H×nh thøc ®¬n gi¶n nhÊt lµ t¹o ra nh÷ng kiÖn hµng ho¸ nhá
b»ng c¸ch dïng c¸c lo¹i bao b× th«ng thêng nh: hßm ®ùng che, cµ phª
b»ng gç v¸n Ðp, giÊy cøng; kiÖn b«ng Ðp chÆt bäc v¶i; phuy gç, phuy s¾t
®ùng x¨ng, dÇu...
- Ph¬ng ph¸t thø hai lµ dïng Pallet, t¹m dÞch lµ “khay hµng” ®Ó t¹o ra
mét ®¬n vÞ hµng ho¸ lín h¬n trong vËn t¶i. Pallet lµ mét c«ng cô ®Ó kÕt hîp
nhiÒu kiÖn hµng nhá thµnh mét kiÖn hµng lín nh»m môc ®Ých lµm thuËn
tiÖn cho viÖc xÐp, dì, b¶o qu¶n vµ chuyªn cë hµng ho¸. Dïng Pallet vµ
chuyªn chë hµng ho¸ ®· t¹o ®iÒu kiÖn h¹ gi¸ thµnh vËn t¶i nhiÒu h¬n so víi
ph¬ng ph¸p bao gãi th«ng thêng.
- Ph¬ng ph¸p thø ba t¹o ra ®¬n vÞ hµng ho¸ trong vËn t¶i lµ dïng
Container. Container cïng víi hµng ho¸ xÕp trong ®ã t¹o thµnh mét ®¬n vÞ
hµng ho¸ lín trong qu¸ tr×nh vËn t¶i. §ã lµ mét ph¬ng ph¸p “®¬n vÞ hµng
ho¸” hoµn thiÖn nhÊt vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong vËn t¶i néi ®Þa,
còng nh trong vËn t¶i quèc tÕ.
- VËy, “b¶n chÊt cña Container hµng ho¸ lµ viÖc chuyªn chë, xÕp, dì
vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ trong suèt qu¸ tr×nh vËn t¶i b»ng mét dông cô vËn t¶i
®Æc biÖt, ®ã lµ Container, cã kÝch thíc tiªu chuÈn, dïng ®îc nhiÒu lÇn vµ
søc trë lín”. Nã lµ mét biÓu hiÖn tiÕn bé cña qu¸ tr×nh “®¬n vÞ hµng ho¸”
nh»m n©ng cao chÊt lîng phôc vô cña chuyªn chë hµng ho¸.
2) HiÖu qu¶ cña vËn t¶i hµng ho¸ b»ng Container
Container ho¸ trong vËn t¶i quèc tÕ lµ mét cuéc c¸ch m¹ng. Kinh
nghiÖm thùc tÕ cña nhiÒu níc cã hÖ thèng vËn t¶i Container ph¸t triÓn ®·
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§
§Ò
Ò
¸
¸n
n
k
ki
in
nh
h
t
tÕ
Õ
t
th
h
¬
¬n
ng
g
m
m¹
¹i
i
chøng minh tÝnh u viÖt cña nã so víi ph¬ng ph¸p chuyÓn hµng ho¸ b»ng
bao gãi th«ng thêng hay dïng Pallet. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña
chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container, cã thÓ nh×n nhËn tõ nhiÒu gãc ®é
kh¸c nhau :
2.1) §èi víi toµn bé x· héi
- Gi¶m ®îc chi phÝ vËn t¶i trong toµn x· héi. Tõ ®ã gãp phÇn gi¶m
chi phÝ lu th«ng cña toµn x· héi vµ h¹ gi¸ thµnh vËn t¶i.
- T¹o ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña hÖ thèng vËn
t¶i trong mçi níc còng nh trong ph¹m vi toµn thÕ giíi.
- Gãp phÇn t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng x· héi, n©ng cao chÊt lîng phôc
vô cña ngµnh vËn t¶i, tho¶ m·n nhu cÇu chuyªn chë ngµy cµng t¨ng cña x·
héi.
2.2) §èi víi ngêi chuyªn chë hµng ho¸
HiÖu qu¶ kinh tÕ cña chuyªn trë hµng ho¸ b»ng Container ®îc thÓ
hiÖn râ nhÊt lµ do :
- ¸p dông Container vµo chuyªn chë hµng ho¸ lµ biÖn ph¸p hµng ®Çu
®Ó gi¶m gi¸ thµnh vËn t¶i . Theo tÝnh to¸n, gi¸ thµnh chuyªn chë b»ng
Container thÊp h¬n 30-40% so víi gi¸ thµnh chuyªn chë hµng ho¸ bao gãi
th«ng thêng.
- Sö dông tèt nhÊt thêi gian khai th¸c c¸c c«ng cô vËn t¶i. Mét chiÕc
tµu Container cã thÓ thay thÕ kho¶ng 4 - 8 chiÕc tµu chë th«ng thêng, tuú
theo tõng tuyÕn ®êng vËn chuyÓn.
- Cã ®iÒu kiÖn c¬ giíi ho¸ toµn bé kh©u xÕp, dì ë c¶ng, ga, tr¹m
Container.
- Chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container lµ ph¬ng ph¸p an toµn nhÊt.
Do ®ã, ngêi chuyªn chë gi¶m nhÑ ®îc tr¸ch nhiÖm ®èi víi tæn thÊt hµng
ho¸ vµ ®ì ph¶i gi¶i quyÕt kh©u khiÕu l¹i båi thêng tæn thÊt ®èi víi nhiÒu
chñ hµng.
2.3) §èi víi ngêi chñ hµng (Ngêi göi hµng vµ ngêi chñ hµng)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§
§Ò
Ò
¸
¸n
n
k
ki
in
nh
h
t
tÕ
Õ
t
th
h
¬
¬n
ng
g
m
m¹
¹i
i
Lµ nh÷ng ngêi ®îc hëng hiÖu qu¶ kinh tÕ cña chuyªn chë
Container nhiÒu nhÊt. HiÖu qu¶ nµy ®îc thÓ hiÖn ë c¸c mÆt chñ yÕu sau :
- Gi¶m chi phÝ vËn t¶i, tríc hÕt lµ gi¶m chi phÝ thùc tÕ. HiÖn nay,
cíc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container thÊp h¬n nhiÒu so víi gi¸ cíc
chuyªn chë hµng ho¸ bao gãi.
- Gi¶m chi phÝ bao b× cña hµng ho¸, b»ng c¸ch : tiÕt kiÖm nguyªn liÖu,
søc lao ®éng trong s¶n xuÊt bao b×, thay thÕ b»ng nh÷ng nguyªn liÖu nhÑ rÎ
tiÒn, cã thÓ dïng l¹i bao b× nhiÒu lÇn.
- Hµng ho¸ ®îc chuyªn chë an toµn h¬n nhiÒu. Chuyªn chë hµng ho¸
b»ng Container gi¶m ®îc 30% hao hôt, mÊt m¸t, hháng cña hµng hãa so
víi chuyªn chë hµng ho¸ bao gãi th«ng thêng.
- Chuyªn chë Container rót ng¾n thêi gian hµng ho¸ n»m trong qu¸
tr×nh vËn t¶i. Rót ng¾n thêi gian lu th«ng cña hµng ho¸ lµm cho ®ång vèn
quay vßng nhanh.
- Ngoµi ra, ngêi chñ hµng cã thÓ sö dông Container lµm kho t¹m, phÝ
b¶o hiÓm b»ng Container thÊp, gi¶m bít sè lîng hµng dù tr÷ trong kho...
3) ý nghÜa vµ xu híng vËn t¶i b»ng Container :
Ph¬ng thøc vËn t¶i Container ®· cã søc sèng qua hai thËp kû vµ ph¸t
triÓn réng r·i trªn toµn thÕ giíi, v× nã tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ vËn
chuyÓn,... NhiÒu níc nhanh chãng x©y dùng c¸c c¶ng biÓn ®ãn nhËn tµu
Container hiÖn ®¹i, còng nh ph¸t triÓn ®éi tµu nµy. HiÖn nay, níc ta ®ang
ë giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh Container ho¸. Ngo¹i th¬ng níc ta ®· vµ
®ang sö dông Container vµ viÖc chuyªn chë hµng ho¸ xuÊt nhËp kh©u b»ng
®êng biÓn. Tríc yªu cÇu cña tiÕn bé khoa häc - kü thuËt trong vËn t¶i
quèc tÕ vµ ®ßi hái cña kh¸ch hµng níc ngoµi, ch¾c ch¾n Container ho¸ cña
níc ta sÏ ph¸t triÓn. Ngo¹i th¬ng ®ãng mét vai trß kh«ng nhá trong qu¸
tr×nh Container ho¸ cña níc ta.
Tríc m¾t, nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cña Container ho¸ cha ph¸t huy
®Çy ®ñ vµ m¹nh mÏ trong chuyªn chë hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña níc ta.
Cïng víi qu¸ trÜnh ph¸t triÓn cña Container ho¸, hiÖu qu¶ kinh tÕ cña nã
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.