Đánh giá kết quả và một vài kinh nghiệm ban đầu trong thay khớp háng Spiron tại Bệnh viện TƯQĐ 108

Chia sẻ: ViThimphu2711 ViThimphu2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Do tình trạng lạm dụng thuốc, hóa chất, bia rượu cùng với sự gia tăng về tai nạn giao thông và tai nạn lao động, ngày càng nhiều các bệnh nhân trẻ có chỉ định thay khớp háng. Bài viết trình bày đánh giá kết quả ban đầu thay khớp háng Spiron, rút ra một số kinh nghiệm trong chỉ định và kỹ thuật của phương pháp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đánh giá kết quả và một vài kinh nghiệm ban đầu trong thay khớp háng Spiron tại Bệnh viện TƯQĐ 108

TẠP CHÍ CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH VIỆT NAM - SỐ ĐẶC BIỆT - 2013 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ VÀ MỘT VÀI KINH NGHIỆM BAN ĐẦU TRONG THAY KHỚP HÁNG SPIRON TẠI BỆNH VIỆN TƯQĐ 108 Mai Đức Thuận, Lưu Hồng Hải, TÓM TẮT Lê Hồng Hải, Töø thaùng 8/2011 ñeán thaùng 7/2013 Vieän Chaán thöông- Chænh hình, Beänh vieän TÖQÑ 108 Nguyễn Quốc Dũng, ñaõ phaãu thuaät thay 34 khôùp haùng Spiron cho 28 beänh nhaân (6 beänh nhaân thay khôùp caû 2 Phùng Văn Tuấn, beân), trong ñoù coù 26 beänh nhaân nam vaø 2 beänh nhaân nöõ, tuoåi trung bình laø 43,75 tuoåi (töø Mai Đắc Việt, 25-58 tuoåi), coù 16 khôùp haùng traùi, 18 khôùp haùng phaûi ñöôïc thay. Lê Hanh, Veà sinh beänh hoïc: coù 28 khôùp hoaïi töû voâ khuaån choûm xöông ñuøi, 4 khôùp thoaùi hoùa, 1 Trần Ngọc Thanh, khôùp dính cöùng do vieâm coät soáng dính khôùp, 1 tröôøng hôïp gaõy döôùi choûm xöông ñuøi. Thôøi Nguyễn Đức Hiếu gian theo doõi trung bình laø 10,93 thaùng. Viện CTCH Ñieåm Harris trung bình tröôùc moå laø 53,48 ñieåm. Keát quaû ban ñaàu, ñaùnh giaù treân 29 khôùp Bệnh viện TƯQĐ 108 cuûa 23 beänh nhaân. Ñieåm Harris trung bình sau moå taïi thôøi ñieåm theo doõi laø 82,13 ñieåm. Cuï theå: coù 17/29 khôùp (15/23 beänh nhaân) ñaït keát quaû raát toát, 7/29 khôùp (3/23 beänh nhaân) xeáp loaïi toát, 4/29 khôùp (4/23 beänh nhaân) xeáp loaïi trung bình, 1/29 khôùp (1/23 beänh nhaân) xeáp loaïi keùm. Chuùng toâi thaáy raèng keát quaû ñieàu trò ban ñaàu raát khaû quan. Tuy nhieân, caàn theo doõi, ñaùnh giaù keát quaû treân nhieàu beänh nhaân hôn vaø trong thôøi gian daøi hôn. Töø khoùa: Phaãu thuaät thay khôùp haùng Spiron, hoaïi töû voâ khuaån choûm xöông ñuøi. EARLY RESULTS AND EXPERIENCES IN SPIRON TOTAL HIP REPLACEMENT AT 108 CENTRAL MILITARY HOSPITAL Mai Duc Thuan, Luu Hong Hai, Abstract Le Hong Hai, Abtract: From August 2011 to July 2013, Insitut of Trauma and Orthopedic in 108 Nguyen Quoc Dung, Central Military Hospital held observational study of 28 patients with the 34 Spiron Phung Van Tuan, total hip replacement (6 patients were operated with both hips). There were 26 males Mai Dac Viet, and two females, average age of 43.75 years (range: 25 - 58), and 16 left hips and 18 Le Hanh, right hips. Tran Ngoc Thanh, Patology: 28 cases of avascular necrosis of femoral head, 4 cases of degenerative of Nguyen Duc Hieu joints disease, one case of ankylosing spondylitis and one case of closed fracture sub femoral head. The mean follow-up time is 10.93 months. Pre-operative Harris score is 53.48 points. From early results of 29 Spiron implants over 23 patients, the study indicated average Harris score post-operative was 82.13 points. In details, 17/29 implants (15/23 patients) exellent, 7/29 implant (3/23 patients) very good, 4/29 implants (4/23 patients) good and 1/29 implant (1/23 patients) bad. We’re all agreed that first results was impressive. However futher observations and evaluation in large amount of patients in longterm study is required. Keywords: Spiron total hip replacement, avascular necrosis of femoral head. 120
I. Đặt vấn đề 1.2 Phương pháp nghiên cứu: Do tình trạng lạm dụng thuốc, hóa chất, bia rượu cùng Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang, theo dõi dọc. với sự gia tăng về tai nạn giao thông và tai nạn lao động, 1.3 Quy trình kỹ thuật: ngày càng nhiều các bệnh nhân trẻ có chỉ định thay khớp - Lập kế hoạch trước mổ trên film X quang. háng. Tuổi thọ của khớp háng nhân tạo thì có giới hạn còn - Chuẩn bị bệnh nhân và dụng cụ phẫu thuật. tuổi thọ của con người thì ngày càng cao nên khi thay khớp háng ở bệnh nhân trẻ phẫu thuật viên phải đối mặt với vấn - Kỹ thuật phẫu thuật: Vô cảm: bằng tê tuỷ sống hoặc đề thay lại khớp nhiều lần. Đứng trước thực tế trên năm mê nội khí quản. Tư thế: bệnh nhân nằm nghiêng 900 về 1989, bác sĩ Bjorn Birkenhauer, người Đức, đã cho ra đời bên không thay khớp. loại khớp háng cán ngắn Spiron. Cán khớp Spiron có ren Thì 1: Mở, bộc lộ và cắt chỏm xương đùi: Đường rạch xoắn cố định vào phần cổ xương đùi thay cho phần thân da: đường sau bên (Modified Gibson), hoặc đường trước xương nên lượng xương phải cắt bỏ đi rất ít, giải phẫu vùng bên (Harding). Bộc lộ, đánh trật khớp háng, cắt chỏm cổ và đầu trên xương đùi được bảo tồn tối đa tạo điều kiện (dưới tâm chỏm 2 cm). thuận lợi cho lần thay khớp thứ hai. Tại Việt Nam, tháng Thì 2: Doa và đặt ổ cối: Như thay khớp háng cán dài 8/2011, Viện Chấn thương-Chỉnh hình, Bệnh viện Trung thông thường. ương Quân đội 108 lần đầu tiên đã triển khai thay khớp Thì 3: Lắp cán khớp: Xác định tâm của cổ xương đùi, háng toàn phần Spiron. Đây là một phương pháp mới, chỉ xuyên một đinh Kirschner đo chiều dài của cán khớp sẽ định cần chặt chẽ hơn, kỹ thuật có một số thay đổi khó thay, doa ống tủy bắt cán khớp Spiron, lắp chỏm. hơn so với thay khớp thông thường vì vậy qua một thời Thì 4. Đặt lại khớp, đóng vết mổ. gian thực hiện cần nhìn nhận lại, rút kinh nghiệm trong phẫu thuật để kết quả thu được ngày càng tốt hơn. Xuất 1.4 Săn sóc, theo dõi và luyện tập sau mổ: phát từ lý do trên chúng tôi tiến hành đề tài “Đánh giá kết Như thay khớp thông thường. quả và kinh nghiệm bước đầu trong thay khớp háng Spiron 1.5 Nhận xét kỹ thuật trong mổ và đánh giá kết quả tại Bệnh viện TƯQĐ 108” với mục tiêu: 1. Đánh giá kết sau mổ: quả ban đầu thay khớp háng Spiron. 2. Rút ra một số kinh - Rút ra một số nhận xét về kỹ thuật trong mổ. nghiệm trong chỉ định và kỹ thuật của phương pháp. - Đánh giá kết quả ngay sau mổ và kết quả ban đầu II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP sau phẫu thuật, đánh giá chức năng khớp háng theo thang NGHIÊN CỨU điểm Harris với 4 mức: Rất tốt 90 - 100 điểm, tốt 80 – 89 1.1 Đối tượng nghiên cứu: điểm, trung bình 70 - 79 điểm, kém < 70 điểm. Đối tượng nghiên cứu của chúng tôi gồm 34 khớp háng III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU toàn phần Spiron của 28 bệnh nhân (có 6 bệnh nhân thay 2.1 Nhận xét về kỹ thuật trong mổ: 2 bên) được phẫu thuật thay khớp tại Viện Chấn thương- - Đường vào: Chúng tôi sử dụng 2 đường vào, đường sau Chỉnh hình, Bệnh viện TƯQĐ 108 từ tháng 8 năm 2011 bên và đường trước bên. có 25 khớp háng phẫu thuật theo đến tháng 7 năm 2013. Trong đó có 26 bệnh nhân nam và đường sau bên, còn 9 khớp háng theo đường trước bên. 2 bệnh nhân nữ, tuổi trung bình là 43,75 (từ 25-58 tuổi), có 16 khớp háng trái, 18 khớp háng phải được thay. - Loại khớp: Trong 34 khớp, có 18 trường hợp sử dụng Về sinh bệnh học: có 28 khớp hoại tử vô khuẩn chỏm loại khớp ceramic on polyethylen, 9 trường hợp sử dụng xương đùi, 4 khớp thoái hóa, 1 khớp dính cứng do viêm khớp metal on polyethylene, 7 trường hợp sử dụng khớp cột sống dính khớp, 1 trường hợp gãy dưới chỏm xương có chỏm tital phủ gốm, liner là polyethylene. Chúng tôi đùi. Thời gian theo dõi trung bình là 10,93 tháng. Điểm sử dụng ổ cối có kích thước từ 46-52mm, ổ cối 46mm: 3 Harris trung bình trước mổ là 53,48 điểm. khớp, 48mm: 9 khớp, 50mm: 6 khớp và 52 mm: 6 khớp. Về chiều dài cán khớp: dài 40mm: 1 trường hợp, 50mm: Lựa chọn bệnh nhân: - Bệnh nhân có chỉ định thay 20 trường hợp, 55mm: 22 trường hợp, 60mm: 1 trường khớp háng toàn phần, có độ tuổi từ 18 đến 60 tuổi, không hợp. Đường kính cán khớp 18mm: 4 trường hợp, 20mm: có chống chỉ định phẫu thuật. Hình dáng và chất lượng 19 trường hợp, 22mm: 11 trường hợp. xương cổ xương đùi còn tốt (cổ xương đùi không bị biến dạng, trên Xquang độ loãng xương lớn hơn 3 (theo Singh), - Về tai biến trong mổ: Có 1 trường hợp bị vỡ ổ cối, 1 đo mật độ xương có T-score > -2). trường hợp bị vỡ cổ xương đùi khi nắn chỉnh đặt lại khớp Phần 2: Phần nội soi và thay khớp 121
TẠP CHÍ CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH VIỆT NAM - SỐ ĐẶC BIỆT - 2013 háng, một trường hợp rạn xương vùng mấu chuyển - Biến chứng: Không có bệnh nhân nào bị nhiễm lớn (cuối cán Spiron). Đặc biệt có 4 trường hợp bị khuẩn, sai khớp, chưa phát hiện trường hợp nào lỏng liệt thần kinh hông khoeo ngoài, trong đó có một khớp, gãy vít tiêu xương, mòn ổ cối, di lệch ổ cối trường hợp phải mổ lại kiểm tra thần kinh. Có một hoặc cán spiron. Chưa có trường hợp nào rạn vỡ cổ trường hợp khi vặn cán Spiron, cán lỏng không đảm hoặc đầu trên xương đùi. bảo chất lượng phải chuyển thay cán dài. - Kết quả chung: Điểm Harris trung bình sau mổ 2.1 Kết quả ngay sau mổ: Được đánh giá dựa tại thời điểm theo dõi là 82,13 điểm. Cụ thể, có 17/29 vào lâm sàng và X quang sau mổ. khớp (15/23 bệnh nhân) đạt kết quả rất tốt, 7/29 - Liền vết thương: Có 33/34 khớp háng của 27 khớp (3/23 bệnh nhân) xếp loại tốt, 4/29 khớp (4/23 bệnh nhân vết mổ liền kỳ đầu. Một trường hợp bị bệnh nhân) xếp loại trung bình, 1/29 khớp (1/23 bệnh nhiễm khuẩn nông, không có trường hợp nào nhiễm nhân) xếp loại kém. khuẩn sâu. Keát Raát Trung Toát Keùm Toång - Cân bằng chi: Có 16/28 bệnh nhân sau mổ 2 chi quaû toát bình bằng nhau, có 12 bệnh nhân 2 chi lệch nhau, ngắn N 17 7 4 1 29 nhất là 0,5cm dài nhất là 3,5 cm, trong đó có 7 trường % 58,62 24,14 13,79 3,45 100 hợp 2 chi lệch nhau trên 2cm. - Khả năng vân động: 100% bệnh nhân có thể IV. BÀN LUẬN tự đi lại trên khung hoặc nạng hỗ trợ trước khi xuất 3.1 Về chỉ định thay khớp viện. Tất cả các bệnh nhân đều đạt biên độ vận động Chỉ định thay khớp Spiron chặt chẽ hơn thay khớp háng trong giới hạn cho phép. khớp thông thường. Ngoài những tiêu chuẩn như - Xquang sau mổ: 100% ổ cối đặt đúng trong giới thay khớp cán dài, chúng tôi đặc biệt chú ý đến chất hạn cho phép. Hai tư trên ba tư khớp háng được thay lượng xương, giải phẫu vùng cổ và liên mấu chuyển có cán Spiron nằm đúng tâm cổ trên cả 2 bình diện xương đùi. thẳng nghiêng, đuôi cán cách vỏ xương cứng 5mm. - Về chất lượng xương: Trên X quang độ loãng Số còn lại cán spiron lệch ra trước, hoặc ra sau, hoặc xương phải lớn hơn 3 (theo Singh), vùng liên mấu góc cán spiron-thân xương đùi lớn hơn hoặc nhỏ hơn chuyển và cổ xương đùi không có nang xương, so với bên đối diện nhưng dưới 6 độ. không có U xương. Đo mật độ xương cổ xương đùi - Biến chứng: Không có bệnh nhân nào bị sai khớp T score >-2. háng sau mổ, không có trường hợp nào bị huyết khối - Về giải phẫu: Trên X quang cổ xương đùi phải tĩnh mạch hay huyết tắc mỡ. Có 4 trường hợp (11,76%) còn nguyên vẹn, không méo mó biến dạng, không bị tổn thương thần kinh hông khoeo ngoài, trong đó có dẹt hình chữ nhật, góc cổ thân xương đùi trong giới một trường hợp phải mổ lại kiểm tra thần kinh. hạn bình thường. 2.3 Kết quả điều trị ban đầu: - Về lứa tuổi: Đây cũng là một yếu tố rất quan Kết quả điều trị ban đầu được tính sau phẫu thuật trọng. Khớp háng spiron là loại khớp dành cho người ít nhất 3 tháng tại thời điểm đánh giá, thời gian này trẻ, bởi vì ở những người này có nguy cơ phải thay lại bệnh nhân đã hoàn toàn bỏ nạng quay trở lại với cuộc khớp lần 2. Bệnh nhân có chỉ định thay khớp thì bao sống sinh hoạt bình thường. Kết quả điều trị ban đầu nhiêu tuổi được xem là trẻ? Theo chúng tôi những chúng tôi đánh giá theo thang điểm Harris trên 29 bệnh nhân nhỏ hơn hoặc bằng 50 tuổi thì chỉ định khớp của 23 bệnh nhân. Các bệnh nhân còn lại thời là phù hợp không có gì phải bàn cãi. Những bệnh gian sau mổ ngắn đang tiếp tục được theo dõi. nhân lớn hơn 60 tuổi chất lượng xương cổ xương đùi - Mức độ đau: Có 23 bệnh nhân không thấy đau, thường rất kém vì vậy phải hết sức cân nhắc. Những 5 bệnh nhân cảm thấy đau nhẹ, không thường xuyên, bệnh nhân 50-60 tuổi nếu hình dáng, chất lượng không ảnh hưởng đến vận động, 1 bệnh nhân thấy xương cổ xương đùi còn tốt vẫn có thể thay khớp đau mức độ trung bình, ảnh hưởng đến vận động, Spiron. B.Birkenhauer [1] thay khớp spiron cho 34 dùng thuốc giảm đau có đỡ. Trong 6 bệnh nhân còn bệnh nhân có tuổi dao động 43-73 tuổi, trung bình đau-chủ yếu đau vùng khớp háng không có bệnh 60,1 tuổi. Nguyễn Văn Thạch và cs [7] thay khớp nhân nào đau dọc đùi. spiron cho 22 bệnh nhân có tuổi từ 26-64 tuổi, trung 122
bình 42,7 tuổi. Chúng tôi có 10 trường hợp bệnh nhân ở Làm thế nào để giảm khó khăn khi bộc lộ và doa ổ cối? lứa tuổi 50-60 được thay khớp spiron cho kết quả sớm khá Chúng tôi thường đặt 1 nâng xương trên mấu chuyển bé, tốt. Có nhiều trường hợp bệnh nhân dưới 40 tuổi nhưng một nâng xương ở đỉnh mấu chuyển lớn, có thể cắt 1 phần hình dáng cổ xương đùi bất thường (phì đại hoặc dẹt kiểu bao khớp phía trước (nếu chọn đường sau bên) sau đó đẩy hình chữ nhật) hoặc có nhiều ổ tiêu xương- chất lượng cả cổ xương đùi ra trước (nếu đi đường sau bên), đẩy ra xương kém chúng tôi cũng không lựa chọn. Quan điểm sau (nếu đi đường trước bên). Không nên đặt nâng xương của chúng tôi phù hợp với quan điểm của nhiều tác giả đè vào cổ xương đùi, dễ làm bẹp, toác, vỡ cổ xương đùi. khác trong và ngoài nước [1,7]. Có thể chủ động khoan đinh xác định tâm cổ xương đùi Có 2 trường hợp chỉ định thay khớp Spiron phải chuyển trước khi doa ổ cối, đo và dự tính chiều dài cán khớp sẽ thay khớp cán dài. Một trường hợp do chất lượng xương thay để cắt bớt phần cổ xương đùi còn dư, giảm khó khăn cổ xương đùi kém, bắt cán Spiron vào rất lỏng nên phải khi doa ổ cối. Ngoài ra có thể dùng dụng cụ doa ổ cối zic chuyển dùng cán dài. Như vậy quyết định cuối cùng có lựa zắc chuyên dụng hoặc thả doa rời xuống đáy ổ cối trước chọn thay Spiron hay không vẫn là quyết định trong mổ: sau đó mới tra cán vào và doa. Phẫu thuật viên nhìn thấy hình dáng cổ xương đùi, cảm - Về bắt vít cố định ổ cối: Trong nhóm nghiên cứu chỉ nhận độ chắc chắn khi bắt cán Spiron. Một trường hợp có 5/34 khớp được bắt vít cố định ổ cối. Việc lựa chọn bắt bệnh nhân nam 43 tuổi khi nắn chỉnh đặt lại khớp háng bị vít hay không dựa vào chất lượng xương ổ cối và kỹ thuật toác vỡ cổ xương đùi phải chuyển thay cán dài. Như vậy mổ của phẫu thuật viên. Bắt vít cố định ổ cối chỉ định cho khi thay khớp Spiron ngoài chỉ định hết sức chặt chẽ như những bệnh nhân thưa, loãng xương, khi đóng ổ cối không lứa tuổi, đo mật độ xương cổ xương đùi chúng tôi luôn sẵn thấy khít. Theo Hugh U. Camerun [4], có hai vị trí cố định sàng dụng cụ để có thể chuyển thay khớp cán dài nếu cần. vít, đó là ở trần và rìa ổ cối. Việc cố định vít ổ cối nhằm Khi doa ổ cối và khi nắn chỉnh đặt lại khớp háng chú ý cố định cup, nhưng có nhược điểm có thể gây tổn thương không được tỳ nâng xương (Hodmann) vào cổ xương đùi mạch máu thần kinh khi khoan, bắt vít, sau đó sẽ gây tiêu dễ làm cổ xương đùi bị gãy. xương trần ổ cối. Vì vậy với ổ cối chất lượng xương còn 3.2 Về kỹ thuật mổ tốt, đóng cup thấy vừa và chặt thì không nên bắt vít. Chỉ nên bắt vít cố định ổ cối khi thưa loãng xương, khi đóng - Lựa chọn đường vào: Trong 34 khớp háng được thay ổ cối không thấy khít, hoặc khi thay lại khớp. Chúng tôi có 25 khớp háng chúng tôi lựa chọn đường sau bên, 9 đồng ý với quan điểm này. Theo dõi bệnh nhân đến thời khớp háng lựa chọn đường trước bên. Đường vào sau bên điểm này (ca dài nhất là 3 năm) chúng tôi chưa thấy có có ưu điểm nắn chỉnh dễ dàng, nhưng nguy cơ tổn thương trường hợp nào bị tiêu xương trần ổ cối, lỏng ổ cối, tiêu thần kinh hông to, sai khớp ra sau, đường vào trước bên xương quanh chân vít. có ưu điểm bộc lộ quan sát rõ ổ cối hơn, không gây tổn thương thần kinh hông to, không cắt bao khớp phía sau, 3.3 Về tai biến trong mổ và các biến chứng sau mổ: nhưng tổn thương phần mềm nhiều và nắn chỉnh khó hơn. 3.3.1 Vỡ xương: Thời gian đầu chúng tôi phẫu thuật theo đường sau bên, Chúng tôi gặp 1 trường hợp vỡ rạn ổ cối, một trường do hay sử dụng đường này, nhưng khác với thay khớp cán hợp rạn xương vùng mấu chuyển lớn xương đùi (phía đuôi dài, thay khớp spiron cổ xương đùi được giữ lại nhiều nên cán spiron), 1 trường hợp bị vỡ cổ xương đùi khi nắn chỉnh việc bộc lộ và doa ổ cối là khó khăn, nhất là khi gặp bệnh đặt lại khớp háng phải chuyển thay khớp háng cán dài, nhân to béo, do đó phẫu thuật viên thường phải đặt nhiều không có trường hợp nào gãy đầu trên xương đùi. Tai biến nâng xương (Hodmann), phần mềm bị căng kéo nhiều vỡ xương trong mổ cũng được thông báo trong các nghiên dễ làm tổn thương thần kinh hông to. Thực tế có 4/34 cứu trong và ngoài nước, Ngô Bảo Khang [5] thay 33 khớp (11,76%) trường hợp bị tổn thương thần kinh hông khoeo toàn phần, có 2 trường hợp vỡ xương liên mấu chuyển, 1 ngoài. Gần đây chúng tôi thiên về chọn đường trước bên trường hợp khoan thủng xương đùi. Năm 2006, theo báo và không có trường hợp nào tổn thương thần kinh hông cáo của Nguyễn Tiến Bình [6], có 1 trường hợp vỡ khối khoeo ngoài. Với những bệnh nhân to béo, những phẫu mấu chuyển, 1 trường hợp khoan thủng thành xương đùi thuật viên mới thay khớp Spiron chúng tôi khuyên nên trong 239 trường hợp thay khớp háng toàn phần. Nghiên chọn đường sau bên, tránh tổn thương thần kinh hông to. cứu của Darin Davidsion và cộng sự [3] cho thấy tỷ lệ gãy Các tác giả B.Birkenhauer [1], Nguyễn Văn Thạch [7]… xương đùi là 1- 5,4%, chủ yếu gãy xương vùng liên mấu đều chọn đường sau bên khi thay Spiron. chuyển, nếu ổ gãy không di lệch, không cần can thiêp gì, Phần 2: Phần nội soi và thay khớp 123
TẠP CHÍ CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH VIỆT NAM - SỐ ĐẶC BIỆT - 2013 chỉ cho tỳ nén muộn, nếu gãy xương di lệch phải xem lệ tổn thương thần kinh hông to nói chung là 0,5% và xét kết xương kết hợp hoặc đổi chuôi dài. Tỷ lệ vỡ chủ yếu gặp ở các ca thay khớp háng theo đường sau xương ổ cối 0,02%-0,4%, nếu không di lệch, chỉ cho bên [5,6]. Như vậy tỷ lệ tổn thương thần kinh hông tỳ nén muộn (sau 8 tuần), nếu gãy xương di lệch, đặc to của chúng tôi còn khá cao do đây là kỹ thuật mới biệt vỡ cột trụ, nên ghép xương, dùng rọ ổ cối. Cán khó chúng tôi chưa có nhiều kinh nghiệm trong phẫu Spiron cố định vào phần cổ xương đùi thay cho phần thuật này. thân xương nên hạn chế được (không có) tai biến 3.3.3 Các biến chứng khác: vỡ thân xương đùi hay khoan thủng xương đùi-hạn Chúng tôi không gặp trường hợp nào nhiễm chế được một biến chứng lớn trong thay khớp. Theo khuẩn sâu, huyết khối hay sai khớp là những biến chúng tôi, để bắt cán spiron chặt mà không vỡ xương chứng có thể gặp trong phẫu thuật thay khớp háng. cổ xương đùi nên chọn đường kính cán phù hợp, nếu Có một trường hợp nhiễm khuẩn nông chúng tôi đường kính cán lớn thành xương còn lại mỏng khi chăm sóc vết thương, dùng kháng sinh khâu da kỳ lắp cán hoặc nắn chỉnh dễ vỡ, toác cổ xương đùi, nếu hai bệnh nhân ổn định. Theo các nghiên cứu trong và đường kính cán nhỏ, doa chưa lấy hết phần xương ngoài nước, như của Ngô Bảo Khang [5], tỷ lệ nhiễm xốp của cổ thì cán thường lỏng, tuổi thọ của khớp khuẩn trong lô thay khớp háng của tác giả là 1/33 không cao. Chúng tôi thường doa cổ xương đùi các trường hợp, lỏng khớp 1/33 trường hợp. Nguyễn số tăng dần khi thấy hết phần xương xốp thì dừng Tiến Bình [6] thông báo nhiễm khuẩn sau thay khớp lại. Vặn cán khớp 2 vòng thì vặn ngược lại 1 vòng và háng là 3/468 trường hợp, lỏng khớp 2 trường hợp. các vòng cuối cùng thì không vặn ngược lại nữa. Nếu Trên thế giới hiện nay, tỷ lệ sai khớp háng
khớp (1/23 bệnh nhân) xếp loại kém. B.Birkenhauer [1] - Bên cạnh yếu tố về tuổi chỉ định thay khớp Spiron thay khớp Spiron cho 34 bệnh nhân chỉ số Harris Hip cần chú ý đến chất lượng xương và giải phẫu vùng cổ, Score trước phẫu thuật là 51(24-76 với n=38), sau một vùng liên mấu chuyển xương đùi tuy nhiên quyết định năm chỉ số này tăng lên 94 (86-100 với n=20). Nguyễn cuối cùng thay Spiron hay không vẫn là quyết định trong Văn Thạch và cs [7] thay khớp Spiron cho 22 bệnh nhân mổ. Vì cổ xương đùi còn giữ lại nhiều nên khi bộc lộ và kết quả tốt và rất tốt là 97,2 % (theo thang điểm Harris). doa ổ cối thường khó khăn cần nhẹ nhàng, khéo léo tránh Chúng tôi không so sánh kết quả nghiên cứu ban đầu của căng kéo nhiều làm tổn thương thần kinh to, chú ý đặt đinh chúng tôi với các nghiên cứu khác, vì số lượng bệnh nhân xác định tâm cổ xương đùi chuẩn xác, có thể kiểm tra qua của chúng tôi còn ít, thời gian nghiên cứu ngắn, tuy nhiên C-arm để hạn chế sự biến đổi góc cổ thân xương và chú ý kết quả này là rất khả quan. vấn đề cân bằng chi trong mổ. V. KẾT LUẬN Kết quả của chúng tôi đạt được là rất khả quan, tuy nhiên đây chỉ là kết quả ban đầu, cần phải tiếp tục theo Bệnh viện TƯQĐ 108 đã phẫu thuật thay 34 khớp háng dõi, đánh giá trong thời gian dài hơn, số lượng bệnh nhân Spiron cho 28 bệnh nhân. nhiều hơn. Nhưng rõ ràng khớp Spiron đã và sẽ mang lại - Điểm Harris trung bình trước mổ là 53,48 điểm, sau một triển vọng mới tươi sáng hơn cho các bệnh nhân trẻ có mổ là 82,13 điểm, có 17/29 khớp (15/23 bệnh nhân) đạt chỉ định thay khớp. kết quả rất tốt, 7/29 khớp (3/23 bệnh nhân) xếp loại tốt, 4/29 khớp (4/23 bệnh nhân) xếp loại trung bình, 1/29 khớp (1/23 bệnh nhân) xếp loại kém. Tài liệu tham khảo 1. Birkenhauer B., Kistmacher H, Ries J, Conception 5. Ngô Bảo Khang, Thay khớp háng nhân tạo toàn and first results of the spiron cementless femoral neck phần và bán phần. Chuyên đề Chấn thương Chỉnh screw prosthesis. 2004(nov) Orthopade 33(11):1259- hình. 2-6 1266 6. Nguyễn Tiến Bình và cộng sự, Đánh giá kết quả 2. Chunliu Zhan et al. Incidence and short-term phẫu thuật thay khớp háng từ tháng 12/1991 đến outcomes of the primary and revision hip replacement 02/2006 tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Hội in the United States. J Bone Joint Surg Am. 2007; 89: nghị thường niên hội Chấn thương Chỉnh hình Việt 526-533. Nam lần thứ 5. 2006. Trang 98-102. 3. Darin Davidson et al. Intraoperative periprosthetic 7. Nguyễn Văn Thạch và cs, Đánh giá kết quả bước fractures during total hip arthroplasty. J Bone Joint đầu của phương pháp thay khớp háng loại spiron cho Surg Am. 2008; 90: 2000-12. các bệnh nhân trẻ tuổi, Tạp chí Chấn thương Chỉnh hình Việt Nam số 3-2013, trang 22-26. 4. Hugh U. Camerun. Acetabular component design. Hip replacement: Current trends and Controversies. 2002. p. 91-136 Phần 2: Phần nội soi và thay khớp 125