TÓM TẮT
Công bố thông tin là trách nhiệm và cũng là nghĩa vụ rất quan trọng đối với các
tổ chức khi tham gia thị trường, nhằm đảm bảo tính hiệu quả và công bằng của hoạt
động tài chính, góp phần vào sự phát triển lành mạnh của thị trường chứng khoán
(TTCK). Chất lượng thông tin kế toán trên báo cáo tài chính (BCTC) công bố ảnh hưởng
trực tiếp đến lợi ích của các nhà đầu tư, đảm bảo sự an toàn và khả năng mang lại hiệu
quả cho các quyết định kinh doanh. BCTC cung cấp bức tranh toàn cảnh về tình hình
sức khỏe tài chính của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Các thông
tin bắt buộc được công bố như tình hình tài sản, nguồn vốn; tình hình kinh doanh hay
dòng tiền thực tế của doanh nghiệp được kế toán trình bày cụ thể trong BCTC. Ngân
hàng là một trong các nhóm thành viên chủ yếu của TTCK, vì vậy hoạt động của ngân
hàng ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển của TTCK. CBTT trên BCTC của các ngân
hàng niêm yết trên TTCK được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Dựa trên những thông tin
được cung cấp này, các nhà đầu tư có thể đánh giá hiệu quả kinh doanh, mức tăng trưởng
dự kiến trong tương lai và mọi khía cạnh hoạt động, hơn nữa, họ có thể phân tích các cơ
hội dự kiến để phân bổ nguồn lực của mình. Tuy nhiên, tình trạng thông tin bất cân xứng
vẫn còn tồn tại. Việc thông tin thiếu chính xác, chưa đầy đủ tạo ra sự hiểu nhầm, gây
nên ảnh hưởng trong quyết định của nhà đầu tư và các đối tượng sử dụng khác. Vì vậy,
nghiên cứu tập trung việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông
tin trên báo cáo tài chính của các ngân hàng niêm yết tại Việt Nam trong khoảng thời
gian từ 2017 – 2023 trên mô hình hồi quy OLS với quy mô mẫu 27 ngân hàng niêm yết
trên 3 sàn chứng khoán HOSE, HNX, UPCOM và 189 quan sát.
Để đo lường mức độ CBTT nghiên cứu đã sử dụng phương pháp không trọng số
để cho điểm 245 chỉ tiêu trên 4 loại BCTC của các ngân hàng gồm BCĐKT, BCKQKD,
BCLCTT và TMBCTC. Kết quả khẳng định có 78.72% các ngân hàng đã thực hiện đầy
đủ việc CBTT và còn một số ngân hàng vẫn chưa chú trọng đến việc CBTT. Việc đánh
giá các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ CBTT được thực hiện thông qua 10 biến độc lập
gồm thời gian niêm yết, khả năng sinh lời, quy mô ngân hàng, đòn bẩy tài chính, tỷ trọng
TSCĐ, kiểm toán độc lập, quy mô hội đồng quản trị, số công ty con, quyền sở hữu nước
ngoài và quyền sở hữu tổ chức. Thông qua phương pháp hồi quy và các phép kiểm định
mô hình, nghiên cứu đã chỉ ra có 4 yếu tố ảnh hưởng thuận chiều đến mức độ CBTT
trên BCTC được sắp xếp theo thứ tự là khả năng sinh lời, tỷ lệ sở hữu của tổ chức, kiểm
