Đề cương học phần Phương pháp nghiên cứu kinh tế

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Học phần "Phương pháp nghiên cứu kinh tế" này cung cấp cho người học những kiến thức khái quát nhất về phương pháp và quá trình nghiên cứu khoa học. Tiếp đến hướng dẫn tổ chức việc thu thập và xử lý tài liệu trong nghiên cứu kinh tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề cương học phần Phương pháp nghiên cứu kinh tế

BỘ NÔNG NGHIỆP & PTNT CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG - LÂM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BẮC GIANG Bắc Giang, ngày tháng năm 20..… ĐỀ CƯƠNG HỌC PHẦN PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KINH TẾ 1. Thông tin chung về học phần - Mã học phần: KTE2017 - Số tín chỉ: 2 - Loại học phần: Bắt buộc - Các học phần tiên quyết: Xác suất - thống kê - Các học phần song hành: Không - Các yêu cầu với học phần (nếu có): - Bộ môn (Khoa) phụ trách học phần: Bộ môn Kinh tế, Khoa Kinh tế - Tài chính - Số tiết quy định đối với các hoạt động: + Nghe giảng lý thuyết: 23 tiết + Hoạt động theo nhóm: 20 tiết * Thảo luận: 05 tiết + Tự học: 30 giờ * Làm bài tập: 02 tiết + Tự học có hướng dẫn: 10 giờ + Thực hành, thí nghiệm: 15 tiết * Bài tập lớn (tiểu luận): 5 giờ. 2. Thông tin chung về các giảng viên Học hàm, học vị, Ghi TT Số điện thoại Email họ tên chú 1 TS.Nông Hữu Tùng 0977.072.883 tungbafu@gmail.com 2 TS.Mai Thị Huyền 0987.438.196 huyenmt@bafu.edu.vn 3 Ths.Võ Thị Khánh Linh 0904.058.843 khanhlinhnlbg@gmail.com 3. Mục tiêu của học phần 3.1. Yêu cầu về kiến thức - Nhớ được các kiến thức cơ bản về khoa học, nghiên cứu khoa học và phương pháp luận nghiên cứu khoa học.
- Trình bày và phân biệt được các khái niệm, bản chất, nội dung chủ yếu của từng phương pháp nghiên cứu khoa học. - Vận dụng được các kiến thức cơ bản cần thiết để thực hiện các bước của quá trình nghiên cứu. 3.2. Yêu cầu về kỹ năng - Xác định được đề tài và mục tiêu nghiên cứu. - Xây dựng được đề cương nghiên cứu, kế hoạch nghiên cứu và lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp với đề tài nghiên cứu. - Tổ chức thu thập, xử lý và phân tích tài liệu, viết báo cáo và trình bày kết quả nghiên cứu phù hợp với từng loại đề tài, trong đó biết vận dụng thực hiện báo cáo thực tập tốt nghiệp. 3.2. Yêu cầu về năng lực tự chủ và trách nhiệm nghề nghiệp - Nhận thức được tầm quan trọng của môn học đối với thực tế công việc sau này; có thái độ tích cực học tập, rèn luyện, ham học hỏi mở rộng ứng dụng kiến thức. - Có năng lực độc lập nghiên cứu và trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu, chủ động tìm kiếm và thiết lập các vấn đề nghiên cứu khoa học liên quan đến chuyên ngành học tập, trên cơ sở đó đề xuất được đề tài nghiên cứu khoa học mới. Ghi chú: Mục tiêu của học phần được thể hiện tại Phụ lục 2 4. Chuẩn đầu ra của học phần (LO – Learning Out comes) Mã CĐR Mô tả CĐR của học phần (LO) Sau khi học xong học phần này, người học có thể LO.1 Chuẩn đầu ra về kiến thức LO.1.1 - Khái quát hóa được các kiến thức cơ bản về khoa học, nghiên cứu khoa học và phương pháp luận nghiên cứu khoa học. 1 LO.1.2 - Phân biệt và giải thích được các phương pháp nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực kinh tế. LO.1.3 - Thực hiện được các bước của quá trình nghiên cứu. LO.2 Chuẩn đầu ra về kỹ năng LO.2.1: - Phát hiện, xác định và mô tả vấn đề nghiên cứu trong lĩnh vực KTXH. Trên cơ sở đó lựa chọn đề tài và xác định mục tiêu nghiên cứu phù hợp với bản thân. 2 LO.2.2: - Xây dựng được đề cương nghiên cứu, kế hoạch nghiên cứu và lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp với đề tài nghiên cứu. LO.2.3: - Tổ chức thu thập, xử lý và phân tích tài liệu, viết báo cáo và trình bày kết quả nghiên cứu phù hợp với từng loại đề tài, thuyết phục người nghe, phản biện và bảo vệ ý kiến. LO.3 Chuẩn đầu ra về năng lực tự chủ và trách nhiệm nghề nghiệp 3 LO.3.1: - Người học hiểu được vai trò và tầm quan trọng của học phần; Có thái
Mã CĐR Mô tả CĐR của học phần (LO) Sau khi học xong học phần này, người học có thể độ đạo đức đúng đắn khi thực hiện nghiên cứu khoa học và tuân thủ các yêu cầu về đạo đức trong nghiên cứu khoa học. LO.3.2: - Người học có thể chủ động tìm kiếm và thiết lập các vấn đề nghiên cứu khoa học liên quan đến chuyên ngành học tập, trên cơ sở đó đề xuất được đề tài nghiên cứu khoa học mới. Ghi chú: Mã hóa chuẩn đầu ra học phần, đánh giá mức độ tương thích của chuẩn đầu ra học phần với chuẩn đầu ra CTĐT được thể hiện tại Phụ lục 1 5. Mô tả tóm tắt nội dung học phần Phương pháp nghiên cứu kinh tế là học phần 2 tín chỉ bắt buộc thuộc kiến thức ngành kinh tế và kế toán của trường Đại học Nông – Lâm Bắc Giang. Học phần này cung cấp cho người học những kiến thức khái quát nhất về phương pháp và quá trình nghiên cứu khoa học. Tiếp đến hướng dẫn tổ chức việc thu thập và xử lý tài liệu trong nghiên cứu kinh tế. Sau đó giới thiệu các phương pháp thống kê và toán học sử dụng trong nghiên cứu kinh tế. Cuối cùng, vận dụng các kiến thức nêu trên vào vậy xây dựng một báo cáo tốt nghiệp đại học. Qua đó giúp người học có các kiến thức cơ bản về phương pháp luận nghiên cứu khoa học, biết trình bày được các khái niệm, bản chất, nội dung chủ yếu của các phương pháp nghiên cứu khoa học. Trên cơ sở đó, vận dụng được các kiến thức và kỹ năng cơ bản cần thiết để thực hiện quá trình nghiên cứu từ xác định mục tiêu nghiên cứu, xây dựng đề cương nghiên cứu và lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp đến tổ chức thu thập và xử lý tài liệu, trình bày kết quả nghiên cứu, đặc biệt biết vận dụng các phương pháp này vào thực hiện báo cáo tốt nghiệp. 6. Mức độ đóng góp của các bài giảng để đạt được chuẩn đầu ra của học phần Mức độ đóng góp của mỗi bài giảng được mã hóa theo 3 mức, trong đó: + Mức 1: Thấp (Nhớ: Bao gồm việc người học có thể nhớ lại các điều đặc biệt hoặc tổng quát, trọn vẹn hoặc một phần các quá trình, các dạng thức, cấu trúc… đã được học. Ở cấp độ này người học cần nhớ lại đúng điều được hỏi đến). + Mức 2: Trung bình (Hiểu: Ở cấp độ nhận thức này, người học cần nắm được ý nghĩa của thông tin, thể hiện qua khả năng diễn giải, suy diễn, liên hệ). + Mức 3: Cao (Vận dụng, phân tích, đánh giá, sáng tạo: Người học có khả năng chia các nội dung, các thông tin thành những phần nhỏ để có thể chỉ ra các yếu tố, các mối liên hệ, các nguyên tắc cấu trúc của chúng).
Chuẩn đầu ra của học phần Bài giảng LO.1.1 LO.1.2 LO.1.3 LO.2.1 LO.2.2 LO.2.3 LO.3.1 LO.3.2 Chương 1 2 1 2 2 2 1 3 2 Chương 2 1 2 … … 2 3 2 … Chương 3 2 3 … … 3 2 2 … Chương 4 … 2 3 3 3 3 2 3 7. Danh mục tài liệu - Tài liệu học tập chính: 1. Trần Tiến Khai (2014). Phương pháp nghiên cứu kinh tế - Kiến thức cơ bản. NXB Lao động xã hội, Hà Nội 2. Đinh Phi Hổ (2017). Phương pháp nghiên cứu kinh tế và viết luận văn thạc sỹ. NXB Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh. - Tài liệu tham khảo: 1. Nguyễn Đăng Bình và Nguyễn Văn Dư (2010). Phương pháp nghiên cứu khoa học. NXB Khoa học – Kỹ thuật, Hà Nội. 2. Vũ Cao Ðàm (2014). Phương pháp luận nghiên cứu khoa học. NXB Khoa học – Kỹ thuật, Hà Nội. 3. Nguyễn Thị Kim Thúy (2012). Nguyên lý thống kê (Lý thuyết thống kê) : Ứng dụng trong quản lý kinh tế & kinh doan sản xuất dịch vụ. NXB Lao động xã hội, Hà Nội. 4. Chu Văn Tuấn (2013). Giáo trình lý thuyết thống kê và phân tích dự báo. NXB Tài chính, Hà Nội. 8. Nhiệm vụ của người học 8.1. Phần lý thuyết, bài tập, thảo luận - Dự lớp ≥ 80% tổng số thời lượng của học phần. - Chuẩn bị thảo luận. - Hoàn thành các bài tập được giao. (Nhiệm vụ của người học được thể hiện tịa Phụ lục 3) 8.2. Phần thì nghiệm, thực hành (thí nghiệm không) - Tham gia đầy đủ các bài thực hành. (Nhiệm vụ của người học được thể hiện tịa Phụ lục 3) 8.3. Phần bài tập lớn, tiểu luận (nếu có) - Tên bài tập lớn hoặc tiểu luận: Bài thu hoạch theo cá nhân hoặc nhóm - Yêu cầu cần đạt: Hoàn thành đúng yêu cầu về nội dung, hình thức và thời hạn.
8.4. Phần khác: Không - Tự nghiên cứu các nội dung được giao. - Tìm hiểu các kiến thức thực tế liên quan đến nội dung bài học. - Kiểm tra định kỳ: mỗi tín chỉ 1 bài kiểm tra và một bài thi giữa học 9. Phương pháp giảng dạy - Phần lý thuyết: Các phương pháp giảy dạy lý thuyết chủ yếu được sử dụng như: Phát vấn, thuyết trình, diễn giải và quy nạp. - Phần thực hành: Các phương pháp giảy dạy thức hành chủ yếu được sử dụng như:Nêu vấn đề, thảo luận nhóm, làm mẫu và quy nạp. (Phương pháp giảng day được thể hiện tại Phụ lục 3) 10. Phương pháp, hình thức kiểm tra – đánh giá kết quả học tập 10.1. Các phương pháp kiểm tra đánh giá giúp đạt được và thể hiện, đánh giá được các kết quả học tập của học phần - Phương pháp kiểm tra, đánh giá: Tự luận/Thực hành (tiểu luận) - Hình thức kiểm tra, đánh giá: + Điểm chuyên cần: được đánh giá căn cứ vào tinh thần và thái độ học tập của sinh viên. + Kiểm tra thường xuyên: Tự luận/tiểu luận + Thi giữa học phần: Tự luận + Thi kết thúc học phần: Tự luận. (Phương pháp kiểm tra đánh giá được thể hiện tại Phụ lục 4) 10.2. Thang điểm, tiêu chí đánh giá và mô tả mức đạt được điểm số + Thang điểm đánh giá: Theo thang điểm 10. + Trọng số đánh giá kết quả học tập Bảng 1: Trọng số đánh giá kết quả học tập Điểm kiểm tra quá trình Điểm thi CĐR của học phần Chuyên Bài kiểm tra Bài kiểm tra Thi tự luận cần thường xuyên giữa kỳ 10% 20% 20% 50% Phương pháp nghiên x x x x cứu kinh tế
Bảng 2: Đánh giá học phần Bảng 2.1. Đánh giá chuyên cần TT Hình thức Trọng số Tiêu chí đánh giá CĐR Điểm điểm của HP tối đa Thái độ tham dự (2%) Trong đó: - Luôn chú ý và tham gia các hoạt động (2%) 2 - Khá chú ý, có tham gia (1,5%) Điểm chuyên cần, - Có chú ý, ít tham gia (1%) 1 ý thức học tập, 10% - Không chú ý, không tham gia tham gia thảo luận (0%) Thời gian tham dự (8%) - Nếu vắng 01 tiết trừ 1 % 8 - Vắng quá 20% tổng số tiết của học phần thì không đánh giá. Bảng 2.2. Đánh giá bài kiểm tra thường xuyên và thi giữa học phần Giỏi – Khá Trung Trung Kém Trọng Tiêu chí Xuất sắc (7,0-8,4) bình bình yếu 85% Hiểu 70%- Hiểu 55%- Hiểu 40% - Hiểu
Bảng 2.3. Đánh giá điểm thi (tự luận) Giỏi – Khá Trung Trung Kém Trọng Tiêu chí Xuất sắc (7,0-8,4) bình bình yếu
2.1.3 Phân tích mối liên hệ giữa các hiện tượng 2.1.4 Vận dụng phương pháp so sánh trong phân tích thống kê 2.2 Một số ứng dụng của toán học trong nghiên cứu kinh tế 2.2.1 Giới thiệu một số ứng dụng đơn giản của toán học vào kinh tế 2.2.2 Ứng dụng hàm sản xuất trong nghiên cứu kinh tế 2.2.3 Ứng dụng mô hình quy hoạch tuyến tính trong nghiên cứu kinh tế CHƯƠNG 3: TỔ CHỨC THU THẬP VÀ XỬ LÝ TÀI LIỆU TRONG NGHIÊN CỨU KINH TẾ (Tổng số tiết: 6; Số tiết lý thuyết: 4; Số tiết bài tập, thảo luận: 2) 3.1 Các hướng chính khai thác tài liệu trong nghiên cứu kinh tế 3.1.1 Tích lũy tài liệu từ nguồn sẵn có trong sách báo 3.1.2 Tổ chức điều tra thu thập tài liệu 3.1.3 Tổng kết kinh nghiệm của các đơn vị tiên tiến 3.1.4 Bố trí thực nghiệm để thu thập tài liệu 3.1.5 Tài liệu tính toán 3.2 Tổ chức thu thập tài liệu sơ cấp trong nghiên cứu kinh tế 3.2.1 Phân loại nguồn tài liệu 3.2.2 Phương pháp sử dụng trong thu thập tài liệu sơ cấp 3.2.3 Bảng hỏi trong thu thập tài liệu 3.2.4 Tổ chức công tác điều tra khảo sát 3.3 Xử lý tài liệu trong nghiên cứu kinh tế 3.3.1 Đối với tài liệu thứ cấp 3.3.1 Đối với tài liêu sơ cấp CHƯƠNG 4: PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH BÁO CÁO TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC (Tổng số tiết: 4; Số tiết lý thuyết: 3; Số tiết bài tập, thảo luận: 1) 4.1 Sự cần thiết phải thực tập tốt nghiệp và viết báo cáo tốt nghiệp 4.2 Yêu cầu của một báo cáo tốt nghiệp 4.3 Nội dung cơ bản của một báo cáo tốt nghiệp 4.4 Các bước tiến hành một báo cáo tốt nghiệp 4.4.1 Xác định đề tài nghiên cứu 4.4.2 Xây dựng đề cương nghiên cứu 4.4.3 Thu thập và xử lý thông tin 4.4.4 Viết báo cáo và trích dẫn tài liệu 4.4.5 Trình bày/báo cáo khóa luận tốt nghiệp 11.2. Nội dung về thực hành, thí nghiệm (Tổng số tiết: 15, trđó TH: 15, TN:0) Bài 1: Xác định đề tài và xây dựng đề cương nghiên cứu (Tổng số tiết: 3) 1.1. Nội dung (chương 1): - Xác định tên đề tài nghiên cứu khoa học, tính cấp thiết của của đề tài, mục tiêu nghiên cứu và lựa chọn phương nghiên cứu phù hợp cho đề tài.
- Xây dựng được đề cương và kế hoạch nghiên cứu khoa học. 1.2. Phương pháp thực hiện - Sinh viên tìm tài liệu tại trung tâm thông tin thư viện, trên mạng internet... trước khi tiến hành các nội dung của bài thực hành. - Phần hoạt động chung: chia lớp thành nhóm từ 10 – 15 sinh viên hoặc cá nhân sinh viên tự tiến hành độc lập, mỗi nhóm/cá nhân lựa chọn cho mình 01 đề tài phù hợp trên cơ sở bài thuyết minh đề tài và đề cương của nhóm/cá nhân, cùng với định hướng và hướng dẫn của giảng viên. - Giảng viên thông qua đề tài và đề cương nghiên cứu cho các nhóm/cá nhân để tiếp tục thực hiện các bài thực hành tiếp theo. 1.3. Vật tư, dụng cụ, trang thiết bị - Phấn, bảng, máy tính, máy chiếu, số liệu thống kê, các loại báo cáo khoa học, bản thuyết minh của đề tài của nhóm sinh viên… Bài 2: Tính toán các chỉ tiêu nghiên cứu (Tổng số tiết: 4, trong đó 1 tiết kiểm tra) 2.1. Nội dung (chương 2): Cách xây dựng các chỉ tiêu và yêu cầu trong thiết kế các bảng biểu, đồ thị phục vụ cho việc phản ảnh thực trạng, tình hình, cũng như dự báo xu thế phát triển cho đề tài nghiên cứu. 2.2. Vật tư, dụng cụ, trang thiết bị - Phấn, bảng, máy tính, máy chiếu, số liệu thống kê tính toán, các biểu bảng, đồ thị, sơ đồ… 2.3. Phương pháp thực hiện - Sinh viên tìm tài liệu tại trung tâm thông tin thư viện, trên mạng internet... trước khi tiến hành các nội dung của bài thực hành. - Phần hoạt động chung: Từ tài liệu và số liệu thu thập, các nhóm/cá nhân sinh viên báo cáo việc thiết kế các biểu bảng, đồ thị; cũng như kết quả việc xây dựng và tính toán các chỉ tiêu phục vụ nghiên cứu từng đề tài cụ thể của các nhóm/cá nhân. - Giảng viên tổng kết, thông qua nội dung thực hành để tiếp tục thực hiện bài thực hành tiếp theo.
Bài 3: Tổ chức thu thập và xử lý tài liệu (Tổng số tiết: 4, trong đó 1 tiết kiểm tra) 3.1. Nội dung (chương 3): - Cách khai thác các nguồn tài liệu phục vụ nghiên cứu đề tài. - Tổ chức xây dựng bảng hỏi và lựa chọn sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp để thu thập tài liệu sơ cấp. 3.2. Phương pháp thực hiện - Sinh viên tìm tài liệu tại trung tâm thông tin thư viện, trên mạng internet... trước khi tiến hành các nội dung của bài thực hành. - Phần hoạt động chung: Các nhóm/cá nhân sinh viên báo cáo kết quả tìm kiếm tài liệu và trình bày các phương pháp tổ chức thu thập tài liệu (sơ cấp, thứ cấp), xử lý và phân tích tài liệu. - Giảng viên tổng kết, thông qua nội dung, cách thức và phương pháp thực hiện đề tài cho các nhóm/cá nhân để tiếp tục thực hiện các bài thực hành cuối cùng. 3.3. Vật tư, dụng cụ, trang thiết bị - Phấn, bảng, máy tính, máy chiếu, số liệu thống kê, các loại báo cáo khoa học, bản mẫu câu hỏi và phương pháp sử dụng của nhóm/cá nhân… Bài 4: Hoàn thiện báo cáo thực hành (Tổng số tiết: 4, trong đó 1 tiết kiểm tra hoặc hướng dẫn làm bài thu hoạch) 4.1. Nội dung (chương 4): - Tổng kết các bước tiến hành một báo cáo nghiên cứu khoa học. - Các yêu cầu về mặt hình thức và nội dung trong việc viết và thông qua một báo cáo khoa học. 4.2. Phương pháp thực hiện - Sinh viên hoàn thiện nội dung báo cáo khoa học trước khi tiến hành các nội dung của bài thực hành. - Phần hoạt động chung: các nhóm/cá nhân sinh viên tiến hành bảo vệ thông qua đề tài, cụ thể: trình bày các nội dung liên quan đến đề tài; trả lời các câu hỏi và những đóng góp của giảng viên và sinh viên để hoàn thiện báo cáo. - Các nhóm/cá nhân sinh viên hoàn thiện lại báo cáo khoa học và nộp 01 cuốn báo cáo cho giảng viên sau khi kết thúc học phần 0,5-1 tuần.
- Giảng viên chấm các báo cáo của các nhóm trên cơ sở bài nộp và những phần thực hành khác. 4.3. Vật tư, dụng cụ, trang thiết bị - Phấn, bảng, máy tính, máy chiếu, bản báo cáo khoa học và bản tóm tắt bằng powerpoil đề tài của từng nhóm/cá nhân sinh viên. 11.3. Nội dung về bài tập lớn, tiểu luận (Tổng số giờ: 5) (Nội dung bài tập lớn, tiểu luận được thực hiện thống nhất với nội dung thực hành được trình bày ở trên) 12. Thời gian phê duyệt đề cương học phần: Ngày……. tháng ……. năm 20...... GIẢNG VIÊN PHỤ TRÁCH TRƯỞNG BỘ MÔN TRƯỞNG KHOA HỌC PHẦN