HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
PHÂN HIỆU HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
TẠI TỈNH QUẢNG NAM
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP
HỌC PHẦN: LÝ LUẬN CHUNG VỀ HÀNH CHÍNH NHÀ
NƯỚC
Họ và tên sinh viên: Nguyễn Đức Mạnh
Mã số sinh viên: 2105QLNH-19
Lớp khóa: 2105QLNH-K21
Quảng Nam, 2024
LỜI MỞ ĐẦU
Kính chào mọi người!
Đề cương này mình soạn với mục đích ôn tập cho bản thân. Nếu
mọi người thực sự cần hãy cứ sử dụng tài liệu này làm tài liệu tham
khảo nhé!
Do kiến thức của mình còn hạn chế, nên đôi khi đề cương không
thể tránh những sai sót, nên đề cương chỉ mang tính chất tham khảo.
Mình rất mong mọi người có thể đóng góp ý kiến, nhằm
giúp mình có thể bổ sung kiến thức và hoàn thiện đề cương hơn.
(Zalo:0935498242)
Trân trọng và cảm ơn mọi người rất nhiều!
“Khó khăn nhất là quyết định hành động; phần còn lại chỉ đơn thuần
là sự kiên trì.”
- Amelia Earhart -
Câu hỏi Nội dung
Câu 1: Hành
chính nhà nước
là gì? Phân tích
những đặc điểm
cơ bản của
HCNN.
* Trình bày các khái niệm:
- Khái niệm hành chính: là những biện pháp tổ chức và điều hành của các tổ chức, các
nhóm, các đoàn thể hợp tác trong hoạt động của mình để đạt được mục tiêu chung
- Khái niệm hành chính nhà nước: là hoạt động thực thi quyền hành pháp của nhà nước,
đó là hoạt động chấp hành và điều hành của hệ thống hành chính nhà nước để quản lý xã hội
theo khuôn khổ pháp luật nhà nước nhằm phục vụ nhân dân, duy trì sự ổn định và phát triển
của xã hội.
- Khái niệm hành chính công: là hoạt động thực thi quyền hành pháp - là hành pháp hành
động, là hoạt động tổ chức đưa chính sách, pháp luật vào cuộc sống. Quyền hành pháp bao
gồm quyền lập quy và quyền hành chính
* Phân tích những đặc điểm cơ bản của HCNN?
- Tính lệ thuộc vào chính trị và hệ thống chính trị:
+ Nguồn gốc và bản chất của một nhà nước bắt nguồn từ bản chất chính trị của chế độ
xã hội dưới sự lãnh đạo của một chính đảng. Cả lý luận và thực tiễn đều cho thấy, Đảng nào
cầm quyền sẽ đứng ra lập Chính phủ và đưa người của đảng mình vào các vị trí trong Chính
phủ. Nền hành chính lại được tổ chức và vận hành dưới sự lãnh đạo, điều hành của Chính phủ,
vì vậy dù muốn hay không, nền hành chính phải lệ thuộc vào hệ thống chính trị, phải phục
tùng sự lãnh đạo của đảng cầm quyền.
+ Mặc dù lệ thuộc vào chính trị và hệ thống chính trị song nền hành chính cũng có tính
độc lập tương đối về nghiệp vụ và kỹ thuật hành chính hay đó chính là nét đặc trưng riêng của
khoa học hành chính.
+ Ở nước ta, nền hành chính nhà nước mang bản chất của một Nhà nước “của nhân
dân, do nhân dân và vì nhân dân” dựa trên nền tảng của liên minh giai cấp nông dân, giai cấp
công nhân và tầng lớp trí thức do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Hành chính nhà nước ở
nước ta là yếu tố cấu thành hệ thống chính trị trong đó Đảng Cộng sản là hạt nhân lãnh đạo,
các đoàn thể nhân dân, các tổ chức chính trị xã hội có vai trò tham gia và giám sát hoạt động
của Nhà nước. Trong hoạt động thực thi quyền lực nhà nước, hành chính nhà nước là yếu tố
quan trọng quyết định hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước của cả hệ thống chính trị.
+ Liên hệ thực tiễn: Một ví dụ về liên hệ thực tiễn của những đặc điểm cơ bản của
hành chính nhà nước và tính lệ thuộc vào hệ thống chính trị tại Việt Nam trong bối cảnh ngày
nay là việc triển khai chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc cơ cấu lại đội
ngũ cán bộ, công chức, viên chức, và làm thế nào để tăng cường trách nhiệm và hiệu quả trong
công tác cải cách hành chính.
Hành vi cải cách hành chính là một trong những mục tiêu chiến lược chính của chính
quyền Việt Nam trong thời gian gần đây, nó nằm trong sự cam kết của chính phủ trong việc
tạo dựng một hệ thống hành chính nhà nước hiện đại, tiên tiến, minh bạch và phục vụ tốt cho
người dân.
Tuy nhiên, để triển khai thành công các chính sách cải cách hành chính, ngoài những
nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, các chính sách phải được ưa chuộng và được giám sát
chặt chẽ qua hệ thống chính trị. Hệ thống chính trị Việt Nam với cơ chế đại biểu dân chủ và
chính quyền địa phương, tiếp nhận thông tin từ dân và giải quyết các vấn đề thuộc chức năng
và nhiệm vụ của mình là giảm thiểu tối đa kiểm soát quyết định và sử dụng quyền lực quân
chủ.
Cả nhà nước và người dân đều nhận thấy sự cần thiết của việc giảm thiểu các thủ tục
hành chính và nâng cao chất lượng dịch vụ công tại người dân thông qua việc cơ cấu lại đội
ngũ cán bộ, công chức và viên chức, đào tạo, tuyển dụng và xem xét lại mức lương, phụ cấp,
tiếp nhận phản hồi từ dân và nâng cao trách nhiệm, hiệu quả công việc.
Do đó, những đặc điểm cơ bản của hành chính nhà nước thực sự được thể hiện và tác
động vào hiệu quả của cải cách hành chính, cụ thể là tính lệ thuộc vào hệ thống chính trị và
tình hình chính trị tại Việt Nam.
- Tính pháp quyền: Tính pháp quyền của nền hành chính được thể hiện trên hai phương
diện là quản lý nhà nước bằng pháp luật và theo pháp luật. Điều đó có nghĩa là,
+ Một mặt các cơ quan hành chính nhà nước sử dụng pháp luật là công cụ điều chỉnh
các mối quan hệ xã hội mang tính bắt buộc đối với các đối tượng quản lý;
+ Mặt khác các cơ quan hành chính nhà nước cũng như công chức phải được tổ chức