Đ C NG ÔN T P MÔN CÔNG TÁC XÃ H I CÁ NHÂN VÀ NHÓMỀ ƯƠ Ậ Ộ
1. Tr ng nhóm có nhi m v nh th nào trong vi c duy trì nhóm:ưở ệ ụ ư ế ệ
B t c nhóm nào cũng c n ph i có m t tr ng nhóm. Xét v nhi u khía c nh, công vi c c aấ ứ ầ ả ộ ưở ề ề ạ ệ ủ
tr ng nhóm ph n nào t ng t công vi c c a m t nhà qu n lý. C hai đ u ch u tráchưở ầ ươ ự ệ ủ ộ ả ả ề ị
nhi m ph i đ t đ c k t qu thông qua s c g ng c a nhân viên và các ngu n l c khác. ệ ả ạ ượ ế ả ự ố ắ ủ ồ ự
Và cũng nh nhà qu n lý, tr ng nhóm ph i làm nh ng công vi c sau: cung c p m t c c uư ả ưở ả ữ ệ ấ ộ ơ ấ
cho các ho t đ ng c a nhóm, gi cho t m nhìn đ c rõ ràng, đi u ph i các ho t đ ng, đ iạ ộ ủ ữ ầ ượ ề ố ạ ộ ạ
di n cho nhóm tr c nh ng nhóm khác, th ng th o v i nhà tài tr , hòa gi i mâu thu n, xácệ ướ ữ ươ ả ớ ợ ả ẫ
đ nh các ngu n l c c n thi t, l p các đi m m c, đ m b o m i ng i đ u đóng góp vàị ồ ự ầ ế ậ ể ố ả ả ọ ườ ề
h ng l i t ng x ng và gi cho công vi c ti n tri n đúng h ng, t o b u không khí nhóm,ưở ợ ươ ứ ữ ệ ế ể ướ ạ ầ
khuy n khích các thành viên trong nhóm.ế
2. Nhân viên xã h i có nh ng nhi m v nh th nào trong vi c duy trì nhóm:ộ ữ ệ ụ ư ế ệ
- NVCTXH quan tâm đ n vi c chia s thông tin, c m xúc gi a các thành viên v i nhau.ế ệ ẻ ả ữ ớ
-
3. Nhân viên xã h i c n tuân th nh ng yêu c u nào trong vi c duy trì nhóm:ộ ầ ủ ữ ầ ệ
- Tuân th các nguyên t c đ o đ c.ủ ắ ạ ứ
-Đ i v i nh ng cá nhân có v n đ riêng bi t thì ph i áp d ng ph ng pháp ctxh cáố ớ ữ ấ ề ệ ả ụ ươ
nhân.
4. Anh ch hãy li t kê các lo i kênh truy n thông trong nhóm.Nhân viên xã h i s d ng kênhị ệ ạ ề ộ ử ụ
truy n thông gi a các nhóm viên khi nào:ề ữ
5. NVXH trao đ i v i đ ng nghi p có vi ph m nguyên t c đ o đ c trong ctxh không,ổ ớ ồ ệ ạ ắ ạ ứ
t i sao:ạ
Không. Khi NVXH trao đ i mà không ti c l các thông tin c a thân ch .ổ ế ộ ủ ủ
Copyright xomtram - http://www.cdsphue.uni.cc/
- Trao đ i kinh nghi mổ ệ
- Tìm h ng gi i quy t.ướ ả ế
5. Theo Maslow con ng i có nh ng nhu c u nào? Phân tích thang nhu c u:ườ ữ ầ ầ
1. Nhu c u c b nầ ơ ả
Nhu c u này còn đ c g i là nhu c u c a c th ho c nhu c u sinh lý, bao g m các nhu c uầ ượ ọ ầ ủ ơ ể ặ ầ ồ ầ
c b n c a con ng i nh ăn, u ng, ng , không khí đ th , tình d c, các nhu c u làm choơ ả ủ ườ ư ố ủ ể ở ụ ầ
con ng i tho i mái,…đây là nh ng nhu c u c b n nh t và m nh nh t c a con ng i.ườ ả ữ ầ ơ ả ấ ạ ấ ủ ườ
Trong hình kim t tháp, chúng ta th y nh ng nhu c u này đ c x p vào b c th p nh t: b cự ấ ữ ầ ượ ế ậ ấ ấ ậ
c b n nh t. Maslow cho r ng, nh ng nhu c u m c đ cao h n s không xu t hi n tr khiơ ả ấ ằ ữ ầ ở ứ ộ ơ ẽ ấ ệ ừ
nh ng nhu c u c b n này đ c th a mãn và nh ng nhu c u c b n này s ch ng , h iữ ầ ơ ả ượ ỏ ữ ầ ơ ả ẽ ế ự ố
thúc, gi c giã m t ng i hành đ ng khi nhu c u c b n này ch a đ t đ c. Ông bà ta cũngụ ộ ườ ộ ầ ơ ả ư ạ ượ
đã s m nh n ra đi u này khi cho r ng: “Có th c m i v c đ c đ o”, c n ph i đ c ănớ ậ ề ằ ự ớ ự ượ ạ ầ ả ượ
u ng, đáp ng nhu c u c b n đ có th ho t đ ng, v n t i nhu c u cao h n. Chúng ta cóố ứ ầ ơ ả ể ể ạ ộ ươ ớ ầ ơ
th ki m ch ng d dàng đi u này khi c th không kh e m nh, đói khát ho c b nh t t, lúcể ể ứ ễ ề ơ ể ỏ ạ ặ ệ ậ
y, các nhu c u khác ch còn là th y u.ấ ầ ỉ ứ ế
S ph n đ i c a công nhân, nhân viên khi đ ng l ng không đ nuôi s ng h cũng th hi nự ả ố ủ ồ ươ ủ ố ọ ể ệ
vi c đáp ng các yêu c u c b n c n ph i đ c th c hi n u tiên.ệ ứ ầ ơ ả ầ ả ượ ự ệ ư
2. Nhu c u v an toàn, an ninh ầ ề
Khi con ng i đã đ c đáp ng các nhu c u c b n, t c các nhu c u này không còn đi uườ ượ ứ ầ ơ ả ứ ầ ề
khi n suy nghĩ và hành đ ng c a h n a, h s c n gì ti p theo? Khi đó các nhu c u v anể ộ ủ ọ ữ ọ ẽ ầ ế ầ ề
toàn, an ninh s b t đ u đ c kích ho t. Nhu c u an toàn và an ninh này th hi n trong cẽ ắ ầ ượ ạ ầ ể ệ ả
th ch t l n tinh th n. Con ng i mong mu n có s b o v cho s s ng còn c a mình kh iể ấ ẫ ầ ườ ố ự ả ệ ự ố ủ ỏ
các nguy hi m. Nhu c u này s tr thành đ ng c ho t đ ng trong các tr ng h p kh n c p,ể ầ ẽ ở ộ ơ ạ ộ ườ ợ ẩ ấ
nguy kh n đ n tính m ng nh chi n tranh, thiên tai, g p thú d ,…. Tr con th ng hay bi uố ế ạ ư ế ặ ữ ẻ ườ ể
l s thi u c m giác an toàn khi b t r t, khóc đòi cha m , mong mu n đ c v v . Nhuộ ự ế ả ứ ứ ẹ ố ượ ỗ ề
c u này cũng th ng đ c kh ng đ nh thông qua các mong mu n v s n đ nh trong cu cầ ườ ượ ẳ ị ố ề ự ổ ị ộ
Copyright xomtram - http://www.cdsphue.uni.cc/
s ng, đ c s ng trong các khu ph an ninh, s ng trong xã h i có pháp lu t, có nhà c a đ ,ố ượ ố ố ố ộ ậ ử ể ở
…Nhi u ng i tìm đ n s che ch b i các ni m tin tôn giáo, tri t h c cũng là do nhu c u anề ườ ế ự ở ở ề ế ọ ầ
toàn này, đây chính là vi c tìm ki m s an toàn v m t tinh th n. Các ch đ b o hi m xãệ ế ự ề ặ ầ ế ộ ả ể
h i, các ch đ khi v h u, các k ho ch đ dành ti t ki m, …cũng chính là th hi n s đápộ ế ộ ề ư ế ạ ể ế ệ ể ệ ự
ng nhu c u an toàn này. * Thông qua vi c nghiên c u 2 c p b c nhu c u trên chúng ta cóứ ầ ệ ứ ấ ậ ầ
th th y nhi u đi u thú v : - Mu nể ấ ề ề ị ố
kìm hãm hay ch n đ ng s phát tri n c a m t ng i nào đó, cách c b n nh t là t n côngặ ứ ự ể ủ ộ ườ ơ ả ấ ấ
vào các nhu c u b c th p c a h . Nhi u ng i làm vi c ch u đ ng các đòi h i vô lý, các b tầ ậ ấ ủ ọ ề ườ ệ ị ự ỏ ấ
công, vì h s b m t vi c làm, không có ti n nuôi b n thân và gia đình, h mu n đ c yênọ ợ ị ấ ệ ề ả ọ ố ượ
thân,… - Mu n m t ng i phát tri n m c đ cao thì ph i đápố ộ ườ ể ở ứ ộ ả
ng các nhu c u b c th p c a h tr c: đ ng l ng t t, ch đ đãi ng h p lý, nhà c a nứ ầ ậ ấ ủ ọ ướ ồ ươ ố ế ộ ộ ợ ử ổ
đ nh,…Ch ng ph i ông bà chúng ta đã nói: “An c m i l c nghi p” hay sao? - M t đ aị ẳ ả ư ớ ạ ệ ộ ứ
tr đói khát cùng c c thì không th h c t t, m t đ a tr b stress thì không th h c hành, m tẻ ự ể ọ ố ộ ứ ẻ ị ể ọ ộ
đ a tr b s hãi, b đe d a thì càng không th h c. Lúc này, các nhu c u c b n, an toàn, anứ ẻ ị ợ ị ọ ể ọ ầ ơ ả
ninh đ c kích ho t và nó chi m quy n u tiên so v i các nhu c u h c hành. Các nghiên c uượ ạ ế ề ư ớ ầ ọ ứ
v não b cho th y, trong các tr ng h p b s hãi, b đe do v m t tinh th n và th xác,ề ộ ấ ườ ợ ị ợ ị ạ ề ặ ầ ể
não ng i ti t ra các hóa ch t ngăn c n các quá trình suy nghĩ, h c t p.ườ ế ấ ả ọ ậ
3. Nhu c u v xã h i ầ ề ộ
Nhu c u này còn đ c g i là nhu c u mong mu n thu c v m t b ph n, m t t ch c nàoầ ượ ọ ầ ố ộ ề ộ ộ ậ ộ ổ ứ
đó ho c nhu c u v tình c m, tình th ng .Nhu c u này th hi n qua quá trình giao ti p nhặ ầ ề ả ươ ầ ể ệ ế ư
vi c tìm ki m, k t b n, tìm ng i yêu, l p gia đình, tham gia m t c ng đ ng nào đó, đi làmệ ế ế ạ ườ ậ ộ ộ ồ
vi c, đi ch i picnic, tham gia các câu l c b , làm vi c nhóm, … Nhu c u này là m t d u v tệ ơ ạ ộ ệ ầ ộ ấ ế
c a b n ch t s ng theo b y đàn c a loài ng i chúng ta t bu i bình minh c a nhân lo i.ủ ả ấ ố ầ ủ ườ ừ ổ ủ ạ
M c dù, Maslow x p nhu c u này sau 2 nhu c u phía trên, nh ng ông nh n m nh r ng n uặ ế ầ ầ ư ấ ạ ằ ế
nhu c u này không đ c tho mãn, đáp ng, nó có th gây ra các b nh tr m tr ng v tinhầ ượ ả ứ ể ệ ầ ọ ề
th n, th n kinh. Nhi u nghiên c u g n đây cũng cho th y, nh ng ng i s ng đ c thânầ ầ ề ứ ầ ấ ữ ườ ố ộ
th ng hay m c các b nh v tiêu hóa, th n kinh, hô h p h n nh ng ng i s ng v i gia đình.ườ ắ ệ ề ầ ấ ơ ữ ườ ố ớ
Chúng ta cũng bi t rõ r ng: s cô đ n có th d dàng gi t ch t con ng i. Nhi u em đế ằ ự ơ ể ễ ế ế ườ ề ở ộ
Copyright xomtram - http://www.cdsphue.uni.cc/
tu i m i l n đã l a ch n con đ ng t b th gi i này v i lý do: “Nh ng ng i xung quanh,ổ ớ ớ ự ọ ườ ừ ỏ ế ớ ớ ữ ườ
không có ai hi u con!”.ể
Đ đáp ng c p b c nhu c u th 3 này, nhi u công ty đã t ch c cho các nhân viên có cácể ứ ấ ậ ầ ứ ề ổ ứ
bu i c m tr i ngoài tr i, cùng ch i chung các trò ch i t p th , nhà tr ng áp d ng cácổ ắ ạ ờ ơ ơ ậ ể ườ ụ
ph ng pháp làm vi c theo nhóm, các ph ng pháp gi ng d y d a trên v n đ , các t ch cươ ệ ươ ả ạ ự ấ ề ổ ứ
Đoàn, Đ i trong nhà tr ng đ c giao trách nhi m t p h p các em, đ nh h ng các em vàoộ ườ ượ ệ ậ ợ ị ướ
nh ng ho t đ ng b ích. Các k t qu cho th y: các ho t đ ng chung, ho t đ ng ngoài tr iữ ạ ộ ổ ế ả ấ ạ ộ ạ ộ ờ
đem l i k t qu t t cho tinh th n và hi u su t cho công vi c đ c nâng cao.ạ ế ả ố ầ ệ ấ ệ ượ
Kinh nghi m gi ng d y c a nhi u giáo viên cũng đ a đ n k t lu n: ph n l n các em h cệ ả ạ ủ ề ư ế ế ậ ầ ớ ọ
sinh s ng trong các gia đình hay b t hòa, v ch ng l c đ c, thi u quan tâm, tình th ng c aố ấ ợ ồ ụ ụ ế ươ ủ
gia đình th ng có k t qu h c t p không cao nh các em h c sinh khác.ườ ế ả ọ ậ ư ọ
4. Nhu c u v đ c quý tr ng ầ ề ượ ọ
Nhu c u này còn đ c g i là nhu c u t tr ng vì nó th hi n 2 c p đ : nhu c u đ c ng iầ ượ ọ ầ ự ọ ể ệ ấ ộ ầ ượ ườ
khác quý m n, n tr ng thông qua các thành qu c a b n thân, và nhu c u c m nh n, quýế ể ọ ả ủ ả ầ ả ậ
tr ng chính b n thân, danh ti ng c a mình, có lòng t tr ng, s t tin vào kh năng c a b nọ ả ế ủ ự ọ ự ự ả ủ ả
thân. S đáp ng và đ t đ c nhu c u này có th khi n cho m t đ a tr h c t p tích c cự ứ ạ ượ ầ ể ế ộ ứ ẻ ọ ậ ự
h n, m t ng i tr ng thành c m th y t do h n.ơ ộ ườ ưở ả ấ ự ơ
- Chúng ta th ng th y trong công vi c ho c cu c s ng, khi m t ng i đ c khích l , t ngườ ấ ệ ặ ộ ố ộ ườ ượ ệ ưở
th ng v thành qu lao đ ng c a mình, h s n sàng làm vi c hăng say h n, hi u qu h n.ưở ề ả ộ ủ ọ ẵ ệ ơ ệ ả ơ
Nhu c u này đ c x p sau nhu c u “thu c v m t t ch c”, nhu c u xã h i phía trên. Sauầ ượ ế ầ ộ ề ộ ổ ứ ầ ộ
khi đã gia nh p m t t ch c, m t đ i nhóm, chúng ta luôn mu n đ c m i ng i trong nhómậ ộ ổ ứ ộ ộ ố ượ ọ ườ
n tr ng, quý m n, đ ng th i chúng ta cũng ph n đ u đ c m th y mình có “v trí” trongể ọ ế ồ ờ ấ ấ ể ả ấ ị
nhóm đó. - Kinh nghi m giáo d c cũng ch ra r ng: các hành đ ng bêu x u h cệ ụ ỉ ằ ộ ấ ọ
sinh tr c l p, cho các h c sinh khác “lêu lêu” m t em h c sinh b ph m l i,… ch d n đ nướ ớ ọ ộ ọ ị ạ ỗ ỉ ẫ ế
nh ng h u qu t i t h n v m t giáo d c, tâm lý. “Nhà s ph m l i l c Makarenko trongữ ậ ả ồ ệ ơ ề ặ ụ ư ạ ỗ ạ
su t cu c đ i d y d tr em h , khi đ c h i bí quy t nào đ s a tr các em, ông nói “Tôiố ộ ờ ạ ỗ ẻ ư ượ ỏ ế ể ử ị
ch đúc k t trong m t công th c ng n g n: Tôn tr ng và yêu c u cao”. B n ch t tâm lý conỉ ế ộ ứ ắ ọ ọ ầ ả ấ
Copyright xomtram - http://www.cdsphue.uni.cc/
ng i ai cũng mu n đ c tôn tr ng, ch m đ n lòng t tr ng là ch m đ n đi u sâu và đauườ ố ượ ọ ạ ế ự ọ ạ ế ề
nh t, là đi m t huy t nh t c a con ng i (cho dù đó là đ a tr khó d y, ch a ngoan).ấ ể ử ệ ấ ủ ườ ứ ẻ ạ ư
- Ch tôn tr ng mà không yêu c u là không n. Khi đ c tôn tr ng là đã cho con ng i ỉ ọ ầ ổ ượ ọ ườ ở
đúng v trí “Ng i” nh t c a mình. Do v y, c n có trách nhi m bu c ph i s ng và hành xị ườ ấ ủ ậ ầ ệ ộ ả ố ử
đúng đ n v i s tôn tr ng đó.””ắ ớ ự ọ
6. Nhu c u đ c th hi n mình ầ ượ ể ệ
Khi nghe v nhu c u này: “th hi n mình” chúng ta khoan v i gán cho nó ý nghĩa tiêu c c.ề ầ ể ệ ộ ự
Không ph i ng u nhiên mà nhu c u này đ c x p đ t m c đ cao nh t. “Th hi nả ẫ ầ ượ ế ặ ở ứ ộ ấ ể ệ
mình” không đ n gi n có nghĩa là nhu m tóc lòe l t, hút thu c phì phèo, “x nho” kh pơ ả ộ ẹ ố ổ ắ
n i, nói năng kh nh kh ng, …ơ ệ ạ
- Maslow mô t nhu c u này nh sau: “self-actualization as a person’s need to be and doả ầ ư
that which the person was “born to do”” (nhu c u c a m t cá nhân mong mu n đ c làầ ủ ộ ố ượ
chính mình, đ c làm nh ng cái mà mình “sinh ra đ làm”). Nói m t cách đ n gi n h n,ượ ữ ể ộ ơ ả ơ
đây chính là nhu c u đ c s d ng h t kh năng, ti m năng c a mình đ t kh ng đ nhầ ượ ử ụ ế ả ề ủ ể ự ẳ ị
mình, đ làm vi c, đ t các thành qu trong xã h i. Chúng ta có th th y nhi u ng iể ệ ạ ả ộ ể ấ ề ườ
xung quanh mình, khi đã đi đ n đo n cu i c a s nghi p thì l i luôn h i ti c vì mình đãế ạ ố ủ ự ệ ạ ố ế
không đ c làm vi c đúng nh kh năng, mong c c a mình. Ho c có nhi u tr ngượ ệ ư ả ướ ủ ặ ề ườ
h p, m t ng i đang gi m t v trí l ng cao trong m t công ty, l i v n d t áo ra đi vìợ ộ ườ ữ ộ ị ươ ộ ạ ẫ ứ
mu n th c hi n các công vi c mà mình mong mu n, cái công vi c mà Maslow đã nóiố ự ệ ệ ố ệ
“born to do”. Đó chính là vi c đi tìm ki m các cách th c mà năng l c, trí tu , kh năngệ ế ứ ự ệ ả
c a mình đ c phát huy và mình c m th y hài lòng v nó.ủ ượ ả ấ ề
K t lu nế ậ
Thông qua lý thuy t v Thang b c nhu c u đ c đ x ng b i nhà tâm lý h c Abrahamế ề ậ ầ ượ ề ướ ở ọ
Maslow, m i ng i trong chúng ta có th rút ra nhi u đi u thú v v nh ng nhu c u, giá trỗ ườ ể ề ề ị ề ữ ầ ị
trong cu c s ng, tìm hi u các khó khăn mà h c sinh g p ph i, các ph ng th c c n thi t độ ố ể ọ ặ ả ươ ứ ầ ế ể
giáo d c hi u qu .ụ ệ ả
- Cũng gi ng nh bao lý thuy t khác, lý thuy t này dĩ nhiên không ph i là m t s tuy t đ iố ư ế ế ả ộ ự ệ ố
Copyright xomtram - http://www.cdsphue.uni.cc/