Đề tài: Một số biện pháp quản lý đào tạo theo giáo trình mới ở khoa Tự nhiên trường CĐSP Bà Rịa - Vũng Tàu

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 0
download

Đề tài: Một số biện pháp quản lý đào tạo theo giáo trình mới ở khoa Tự nhiên trường CĐSP Bà Rịa - Vũng Tàu

Mô tả tài liệu

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: Một số biện pháp quản lý đào tạo theo giáo trình mới ở khoa Tự nhiên trường CĐSP Bà Rịa - Vũng Tàu tiến hành nghiên cứu một số biện pháp quản lý đào tạo nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo bằng giáo trình mới ở khoa Tự nhiên trường CĐSP Bà Rịa - Vũng Tàu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Một số biện pháp quản lý đào tạo theo giáo trình mới ở khoa Tự nhiên trường CĐSP Bà Rịa - Vũng Tàu

Moät soá bieän phaùp quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu Leâ Thò Xuaân Mai
LÔØI CAÛM ÔN Luaän vaên naøy ñöôïc hoaøn thaønh vôùi söï giuùp ñôõ, hoã trôï cuûa tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc ñoàng nghieäp. Toâi raát caûm ôn TS. Huyønh Vaên Sôn, Khoa Taâm lyù - Giaùo duïc, tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ höôùng daãn taän tình trong quaù trình hoaøn thaønh luaän vaên. Toâi chaân thaønh caûm ôn caùc ñôn vò vaø caù nhaân: - Ban ñieàu haønh Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS, Boä GD – ÑT (Döï aùn LOAN No.1718 – VIE); - Caùc giaûng vieân tham gia khoùa ñaøo taïo cao hoïc QLGD khoùa 15 - Tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh; - Taäp theå caùn boä, GV khoa Taâm lyù – Giaùo duïc, Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc & Sau ñaïi hoïc, tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh; - Ban giaùm hieäu, caùn boä quaûn lyù nhaø tröôøng, giaûng vieân vaø sinh vieân khoa Töï nhieân, tröôøng CÑSP Baø Ròa – Vuõng Taøu; - Caùc taùc giaû, caùc ñoàng nghieäp gaàn xa, Ñaõ quan taâm, giuùp ñôõ, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho toâi hoaøn thaønh luaän vaên naøy. TP. Hoà Chí Minh, thaùng 12/2006 Taùc giaû Leâ Thò Xuaân Mai
DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT BR -VT Baø Ròa - Vuõng Taøu CBQL Caùn boä quaûn lyù CÑSP Cao ñaúng sö phaïm CSVC Cô sôû vaät chaát ÑHSP Ñaïi hoïc sö phaïm ÑVHT Ñôn vò hoïc trình GDCN Giaùo duïc chuyeân nghieäp GD ÑC Giaùo duïc ñaïi cöông GD ÑH Giaùo duïc ñaïi hoïc GD-ÑT Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo GV Giaùo vieân, giaûng vieân KTCN Kyõ thuaät coâng nghieäp KTNN Kyõ thuaät noâng nghieäp NCKH Nghieân cöùu khoa hoïc PPDH Phöông phaùp daïy hoïc PPGD Phöông phaùp giaûng daïy QLGD Quaûn lyù giaùo duïc SGK Saùch giaùo khoa SV Sinh vieân, hoïc sinh THCS Trung hoïc cô sôû THPT Trung hoïc phoå thoâng TTSP Thöïc taäp sö phaïm
MÔÛ ÑAÀU 1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Chieán löôïc phaùt trieån GD-ÑT ñeà ra muïc tieâu cho giaùo duïc ñaïi hoïc laø ñaùp öùng nhu caàu nguoàn nhaân löïc trình ñoä cao phuø hôïp vôùi cô caáu kinh teá - xaõ hoäi cuûa thôøi kyø coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, naâng cao naêng löïc caïnh tranh vaø hôïp taùc bình ñaúng trong quaù trình hoäi nhaäp quoác teá. Ñoàng thôøi, ñeà ra nhieàu giaûi phaùp thöïc hieän, trong ñoù chuù troïng tieán haønh ñoåi môùi maïnh meõ chöông trình ñaøo taïo theo höôùng ña daïng hoùa, chuaån hoùa, hieän ñaïi hoùa, taïo ñieàu kieän ñeå mau choùng tieáp thu coù choïn loïc nhöõng chöông trình ñaøo taïo cuûa caùc nöôùc phaùt trieån, phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa ñaát nöôùc, phuïc vuï thieát thöïc cho söï phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi noùi chung, cuûa töøng ngaønh, töøng lónh vöïc, töøng vuøng, töøng ñòa phöông noùi rieâng, ñaëc bieät quan taâm ñoåi môùi phöông phaùp ñaøo taïo trong caùc tröôøng sö phaïm, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc ñoåi môùi phöông phaùp daïy vaø hoïc ôû caùc tröôøng phoå thoâng. Ñeå thöïc hieän caùc giaûi phaùp neâu treân, Thuû töôùng Chính phuû ñaõ ra quyeát ñònh soá 47/2001/QÑ-TTg pheâ duyeät “Quy hoaïch maïng löôùi caùc tröôøng ÑH, CÑ giai ñoaïn 2001- 2010”, thaønh laäp Döï aùn Phaùt trieån giaùo duïc ñaïi hoïc (baèng voán vay cuûa Ngaân haøng Theá giôùi-WB), Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS (baèng voán vay cuûa Ngaân haøng Phaùt trieån Chaâu AÙ - ADB) vaøo naêm 2001; Boä GD-ÑT ñaõ ban haønh Chöông trình khung ñaøo taïo cao ñaúng vaøo naêm 2004 (keøm theo quyeát ñònh soá 15/2004/QÑ-BGD&ÑT ngaøy 10/6/2004) vaø ngaøy 6/2/2006 Thuû töôùng Chính phuû ñaõ thaønh laäp Ban chæ ñaïo Ñoåi môùi giaùo duïc ñaïi hoïc. Ngay töø naêm hoïc 2003-2004, tröôøng Cao ñaúng sö phaïm Baø Ròa -Vuõng Taøu ñaõ laø moät trong chín tröôøng cao ñaúng sö phaïm cuûa caû nöôùc ñöôïc Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS, Boä Giaùo Duïc - Ñaøo Taïo choïn thöïc hieän thí ñieåm giaùo trình cao ñaúng môùi ôû taát caû caùc ngaønh hoïc. Vieäc toå chöùc ñaøo taïo theo khung chöông trình môùi vaø giaùo trình môùi trong maáy naêm qua ñaõ mang laïi nhöõng keát quaû tích cöïc veà chaát löôïng giaûng daïy, hoïc taäp, ñaëc bieät laø vieäc ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy cuûa giaûng vieân, phöông phaùp hoïc taäp, nghieân cöùu cuûa sinh vieân. Tuy nhieân, vieäc thöïc hieän chöông trình môùi coøn xuaát hieän nhöõng khoù
khaên, baát caäp caû veà noäi dung, chöông trình, giaùo trình, hình thöùc, phöông phaùp toå chöùc giaûng daïy, hoïc taäp vaø coâng taùc quaûn lyù quaù trình ñaøo taïo. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu ñeà taøi “Moät soá bieän phaùp quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu” laø thieát thöïc, nhaèm goùp phaàn vaøo vieäc naâng cao hieäu quaû giaûng daïy theo giaùo trình môùi, naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo ôû tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. 2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU Nghieân cöùu moät soá bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo nhaèm naâng cao hieäu quaû ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. 3. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ KHAÙCH THEÅ NGHIEÂN CÖÙU 3.1- Ñoái töôïng nghieân cöùu. Bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa-Vuõng Taøu. 3.2- Khaùch theå nghieân cöùu. Coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa- Vuõng Taøu. 4. GIAÛ THUYEÁT KHOA HOÏC Neáu aùp duïng moät caùch tích cöïc caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo nhö ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy, phöông phaùp hoïc taäp vaø ñoåi môùi coâng taùc thi, kieåm tra thì hieäu quaû ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa - Vuõng Taøu seõ ñöôïc caûi thieän, ñaùp öùng ñöôïc muïc ñích yeâu caàu cuûa ñoåi môùi chöông trình, giaùo trình cao ñaúng. 5. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU 5.1- Laøm roõ cô sôû lyù luaän cuûa ñeà taøi nghieân cöùu nhö hoaït ñoäng ñaøo taïo, quaù trình ñaøo taïo, quaûn lyù ñaøo taïo; caùc vaán ñeà veà chöông trình, giaùo trình môùi; quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi. 5.2- Tìm hieåu thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa - Vuõng Taøu.
5.3- Ñeà xuaát vaø thöû nghieäm moät soá bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa - Vuõng Taøu. 6. PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU Do ñieàu kieän haïn cheá veà thôøi gian, chuùng toâi chæ tieán haønh nghieân cöùu coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi döôùi goùc nhìn cuûa ngöôøi quaûn lyù chuyeân moân caáp khoa ôû caùc khaâu sau: - Vieäc thöïc hieän chöông trình, giaùo trình môùi. - Xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo (giaûng daïy, hoïc taäp, thöïc taäp toát nghieäp, thi kieåm tra) vaø toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch ñaøo taïo taïi khoa. - Vieäc ñoåi môùi PPDH (phöông phaùp daïy, phöông phaùp hoïc, phöông phaùp kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân). - Ñaùnh giaù giaùo trình, chöông trình môùi. Ñoái vôùi sinh vieân, chuùng toâi chæ nghieân cöùu vaán ñeà naøy ôû sinh vieân naêm I, naêm II caùc ngaønh Toaùn, Lyù-Hoùa, Lyù- KTCN, Hoùa-sinh, Sinh-Hoùa vaø Sinh-KTNN thuoäc Khoa Töï nhieân. Hieäu quaû ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ñöôïc giôùi haïn ôû keát quaû hoïc taäp, keát quaû thöïc taäp sö phaïm (laàn 1) vaø keát quaû ñaùnh giaù cuûa giaûng vieân, sinh vieân qua cuoäc khaûo saùt. 7. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï nghieân cöùu, chuùng toâi söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu sau ñaây : 7.1- Phöông phaùp nghieân cöùu lyù luaän. Ñoïc nhöõng taøi lieäu, saùch baùo coù lieân quan ñeán vaán ñeà nghieân cöùu caû veà maët lyù luaän cuõng nhö thöïc tieãn nhaèm hình thaønh cô sôû lyù luaän cuûa ñeà taøi vaø thu thaäp kinh nghieäm cho vieäc thöïc hieän ñeà taøi nghieân cöùu. 7.2- Phöông phaùp phoûng vaán. Phoûng vaán caùc ñoái töôïng lieân quan ñeå thu thaäp theâm thoâng tin ngoaøi caùc phieáu khaûo saùt nhaèm cuûng coá caùc keát luaän ruùt ra töø thöïc traïng quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu.
7.3- Phöông phaùp chuyeân gia. Laáy yù kieán chuyeân gia thoâng qua caùc ñôït taäp huaán do Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS, Boä GD-ÑT toå chöùc, ñaëc bieät laø caùc chuyeân gia vieát giaùo trình, chuyeân gia quaûn lyù vieäc thöïc hieän giaùo trình môùi, nhaèm xaây döïng caùc bieän phaùp mang tính khaû thi cuûa coâng taùc toå chöùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi. 7.4- Phöông phaùp ñieàu tra baèng phieáu hoûi (anket). Ñeå coù soá lieäu phuïc vuï cho ñeà taøi nghieân cöùu, chuùng toâi thaêm doø baèng phieáu hoûi ba ñoái töôïng chính cuûa tröôøng CÑSP Baø Ròa-Vuõng Taøu laø caùn boä quaûn lyù (tröôøng/khoa/toå boä moân), giaûng vieân cuûa khoa vaø moät soá giaûng vieân khaùc coù tham gia giaûng daïy taïi khoa, sinh vieân khoa Töï nhieân. + Phieáu khaûo saùt daønh cho caùn boä quaûn lyù. Ngoaøi vieäc söû duïng vaø tham khaûo keát quaû cuûa 107 caâu hoûi khaûo saùt ñaùnh giaù thöïc hieän thí ñieåm chöông trình vaø giaùo trình ñaøo taïo giaùo vieân THCS trình ñoä CÑSP (phieáu daønh cho CBQL) cuûa Döï aùn, chuùng toâi coøn duøng 15 caâu hoûi khaùc ñeå ñieàu tra veà caùc noäi dung : - Quaûn lyù toå chöùc ñaøo taïo (phaàn quaûn lyù haønh chính): Caâu 1, 2,3,4. - Quaûn lyù muïc tieâu, noäi dung, chöông trình ñaøo taïo, giaùo trình môùi: Caâu 5, 12. - Quaûn lyù chaát löôïng ñaøo taïo theo giaùo trình môùi (vieäc taïo ñieàu kieän ñeå ñoäi nguõ giaùo vieân thöïc hieän toát chöông trình, giaùo trình môùi nhö taäp huaán trieån khai chöông trình, giaùo trình môùi, tham quan hoïc taäp kinh nghieäm, hoã trôï vaät chaát, thieát bò, phaàn meàm daïy hoïc, NCKH; ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc, phöông phaùp kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp, giaûng daïy): Töø caâu 6 ñeán caâu 10. - Ñaùnh giaù thöïc hieän chöông trình, giaùo trình môùi: Caâu 11. Sau khi thu thaäp caùc thoâng tin, tieán haønh nhaäp soá lieäu, toång hôïp, duøng phaàn meàm xöû lyù soá lieäu, coù so saùnh vôùi keát quaû khaûo saùt cuûa Boä GD-ÑT vaø cuûa toaøn tröôøng ñeå tìm hieåu thöïc traïng quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa. Ngoaøi ra, coù 3 caâu hoûi (caâu 13,14 vaø15) thaêm doø caùc bieän phaùp naâng cao chaát löôïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa.
+ Phieáu khaûo saùt daønh cho giaûng vieân. Ñoái vôùi giaûng vieân, chuùng toâi söû duïng 25 caâu hoûi; ngoaøi ra coøn tham khaûo vaø duøng keát quaû cuûa 101 caâu hoûi khaûo saùt cuûa Döï aùn. - Caùc caâu hoûi khaûo saùt ñeå ñaùnh giaù thöïc traïng veà coâng taùc quaûn lyù caùc hoaït ñoäng daïy - hoïc ôû khoa goàm caùc caâu 1, 2 ,3 vaø caâu 4. - Caùc caâu hoûi khaûo saùt veà quaûn lyù noäi dung, chöông trình, giaùo trình : Töø caâu 5 ñeán caâu 8. - Caùc caâu hoûi ñöôïc söû duïng cho vieäc ñaùnh giaù quaûn lyù chaát löôïng ñaøo taïo theo chöông trình, giaùo trình môùi goàm caùc caâu töø caâu 9 ñeán caâu 21. - Khaûo saùt, ñaùnh giaù chaát löôïng vaø keát quaû thöïc hieän giaùo trình môùi coù caùc caâu 22, 23, 24 vaø caâu 25. Caùc caâu hoûi naøy ñöôïc nhaäp soá lieäu, toång hôïp, duøng phaàn meàm xöû lyù soá lieäu, coù so saùnh vôùi keát quaû khaûo saùt cuûa Boä GD-ÑT vaø cuûa toaøn tröôøng ñeå tìm hieåu thöïc traïng quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa. + Phieáu khaûo saùt daønh cho sinh vieân. Heä thoáng caâu hoûi cho sinh vieân goàm 15 caâu, khoâng keå 198 caâu hoûi tham khaûo khaùc cuûa Döïï aùn khaûo saùt. - Thoâng qua caâu hoûi (caâu 13) ñeå coù theâm thoâng tin nhaèm ñaùnh giaù vieäc quaûn lyù neà neáp daïy vaø hoïc. - Ñeå coù theâm keânh thoâng tin ñaùnh giaù veà vieäc quaûn lyù noäi dung, giaùo trình, chöông trình, chuùng toâi söû duïng caùc caâu 1, 2, 3 ,4, 11, 12 vaø caâu 14. - Caâu hoûi ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng ñaøo taïo: Töø caâu 6 ñeán caâu 10. - Caâu hoûi thaêm doø nhaän xeùt, ñaùnh giaù giaùo trình, chöông trình laø caùc caâu 15 vaø caâu 16. Ngoaøi vieäc söû duïng caùc caâu hoûi thaêm doø tröïc tieáp caùc ñoái töôïng lieân quan trong khoa Töï nhieân, ñeà taøi coøn söû duïng keát quaû khaûo saùt cuûa Döï aùn vôùi haøng traêm caâu hoûi cho 3 ñoái töôïng. Ñoái vôùi caùn boä quaûn lyù coù 55 caâu veà nhaän xeùt chöông trình, 48 caâu nhaän xeùt veà giaùo trình; töông öùng caùc loaïi caâu hoûi naøy cho GV laø 50 vaø 48 caâu; vôùi SV laø 32 vaø 28 caâu. Rieâng ñoái vôùi SV, ngoaøi caùc loaïi caâu hoûi neâu treân coøn coù 91 caâu hoûi ñaùnh giaù khoùa hoïc (tình hình hoïc taäp vaø giaûng daïy).
7.5- Phöông phaùp thoáng keâ toaùn hoïc. Thoâng qua caùc soá lieäu thu thaäp ñöôïc baèng phieáu hoûi ñeå phaân tích, xöû lyù baèng phöông phaùp thoáng keá toaùn hoïc nhaèm ñaûm baûo ñoä tin caäy cuûa caùc keát luaän lieân quan. Ñeå xöû lyù soá lieäu ñieàu tra, chuùng toâi söû duïng phaàn meàm SPSS 13.0 (Satistical Package of Social Studies), chuû yeáu ôû caùc thuû tuïc Frequencise (taàn soá), thuû tuïc Crosstabs (baûng 2 chieàu), thuû tuïc Mean (trung bình), thuû tuïc Descriptive (moâ taû) ñeå cung caáp caùc thoáng keâ, ño ñaïc caùc moái quan heä, tính toång trung bình vaø tính toaùn caùc trò soá ñöôïc chuaån hoùa (z-score) nhö trò soá lôùn nhaát, nhoû nhaát, ñoä leäch chuaån, phöông sai, sai soá cuûa trung bình,…vaø caùc ñoà thò.  Caùc soá lieäu ñöôïc ñöa vaøo xöû lyù goàm: - Caùc soá lieäu khaûo saùt ôû khoa Töï nhieân cuûa 34 giaûng vieân, 296 sinh vieân caùc ngaønh hoïc, khoùa hoïc cuûa Khoa. - Caùc soá lieäu khaûo saùt ôû tröôøng cuûa 12 caùn boä quaûn lyù, 32 giaûng vieân, 212 sinh vieân toaøn tröôøng coù tham gia hoïc taäp theo giaùo trình môùi. - Caùc soá lieäu khaûo saùt cuûa 9 tröôøng cao ñaúng tham gia thí ñieåm goàm CÑSP Haø Noäi, TP.Hoà Chí Minh, Laïng Sôn, Thaùi Nguyeân, Ninh Thuaän, Caàn Thô, Ñoàng Thaùp, Hueá vaø Baø Ròa-Vuõng Taøu vôùi 101 caùn boä quaûn lyù, 244 giaûng vieân vaø 1502 sinh vieân vôùi muïc ñích so saùnh vôùi caùc keát quaû khaûo saùt ôû khoa, ôû tröôøng. 7.6- Phöông phaùp thöïc nghieäm. Do haïn cheá veà thôøi gian, chuùng toâi chæ thöû nghieäm moät bieän phaùp trong nhoùm caùc bieän phaùp ñaõ ñeà xuaát ñeå xaùc ñònh tính khaû thi vaø hieäu quaû cuûa noù khi thöïc hieän ñaøo taïo theo giaùo trình môùi. 8. QUAÙ TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU Ñeå hoaøn thaønh ñeà taøi naøy, chuùng toâi ñaõ thöïc hieän theo ñuùng keá hoaïch ñaõ ñeà ra. - Töø thaùng 3 ñeán thaùng 4/2006: Hoaøn chænh vaø baûo veä ñeà cöông. - Töø thaùng 4 ñeán thaùng 11/2006: Thu thaäp taøi lieäu, thaêm doø yù kieán, thöû nghieäm moät soá bieän phaùp döï kieán ñeà xuaát, xöû lyù soá lieäu lieân quan.
- Töø thaùng 11/2006 ñeán thaùng 1/2007: Döï thaûo baùo caùo luaän vaên, ñieàu chænh, söûa chöõa luaän vaên. 9. CAÁU TRUÙC CUÛA LUAÄN VAÊN Ngoaøi phaàn môû ñaàu neâu nhöõng vaán ñeà chung, phaàn keát luaän vaø kieán nghò, danh muïc caùc taøi lieäu tham khaûo, phaàn noäi dung cuûa luaän vaên goàm 3 chöông: - Chöông 1: Cô sôû lyù luaän cuûa vaán ñeà nghieân cöùu. - Chöông 2: Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân, tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. - Chöông 3: Moät soá bieän phaùp quaûn lyù nhaèm naâng cao hieäu quaû ñaøo taïo ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân, tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu.
CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN 1.1. Lòch söû nghieân cöùu vaán ñeà Nghieân cöùu veà GDÑH raát quan troïng, vì neáu giaùo duïc phoå thoâng laø coát loõi, laø neàn taûng cuûa heä thoáng giaùo duïc quoác daân, thì GDÑH laø ñoäng löïc vaø phöông tieän ñeå phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi. Vôùi caùch nhìn môùi veà nghieân cöùu phaùt trieån GDÑH Vieät Nam, coù 13 vaán ñeà caàn nghieân cöùu, töø ñoåi môùi muïc tieâu, xaùc ñònh laïi söù meänh vaø cô caáu GDÑH, ñeán heä thoáng thang baäc chaát löôïng, cô cheá quaûn lyù, ñaëc bieät vaán ñeà ñoåi môùi veà noäi dung, chöông trình ñaøo taïo nhaèm chuyeån ñoåi neàn GDÑH naëng tính haønh chính khoa baûng sang neàn GDÑH chaát löôïng [GS.TSKH Vuõ Ngoïc Haûi - Vieän Chieán löôïc vaø Chöông trình giaùo duïc]. Ñeà caäp ñeán ñeà taøi nghieân cöùu veà coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo, quaûn lyù giaûng daïy, trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ coù moät soá luaän vaên thaïc syõ quan taâm nhö taùc giaû Leâ Vaên Vieät nghieân cöùu “Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo taïi khoa Ngoaïi ngöõ tröôøng CÑSP TP Hoà Chí Minh”; taùc giaû Phaïm Thò Ñoan Trang nghieân cöùu “Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù vieäc giaûng daïy Giaùo duïc hoïc ôû tröôøng CÑSP thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quûa giaûng daïy”; taùc giaû Tröông Vaên AÂn nghieân cöùu ñeà taøi “Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù vieäc giaûng daïy Tin hoïc ôû caùc khoa khoâng chuyeân tröôøng CÑSP Bình Döông vaø moät soá giaûi phaùp”; ñeà taøi “Thöïc traïng vaø moät soá giaûi phaùp toå chöùc vaø quaûn lyù ñaøo taïo trong tröôøng ñaïi hoïc daân laäp” cuûa Nguyeãn Cao Ñaït, ÑH daân laäp Cöûu Long vaø moät soá taùc giaû khaùc. Caùc ñeà taøi neâu treân taäp trung nghieân cöùu nhieàu caùc vaán ñeà quaûn lyù giaûng daïy, quaûn lyù ñaøo taïo vaø ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû giaûng daïy goùp phaàn vaøo naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo noùi chung, tuy nhieân caùc ñeà taøi chöa taäp trung ñeà caäp ñeán caùc vaán ñeà quaûn lyù ñaøo taïo thuoäc traùch nhieäm cuûa ñôn vò khoa. Moät soá taùc giaû nghieân cöùu veà caùc vaán ñeà lieân quan ñeán coâng taùc ñaøo taïo cho raèng noäi dung cuûa chöông trình ñaøo taïo bao goàm muïc tieâu, noäi dung, yeâu caàu ñaøo taïo; phaân boá thôøi löôïng cuûa caùc moân hoïc; keá hoaïch thöïc hieän chöông trình; phöông phaùp ñaøo taïo; caùch
thöùc kieåm tra, ñaùnh giaù. Ñaùnh giaù chöông trình ñaøo taïo trong quy trình phaùt trieån phaûi bao goàm ñaày ñuû caùc noäi dung treân môùi phaûn aùnh ñöôïc moät caùch toaøn dieän [PGS.TS Nguyeãn Ñöùc Ngoïc- ÑHQG Haø Noäi ]. Veà coâng taùc quaûn lyù caáp khoa cuûa caùc tröôøng ÑH, CÑ noùi chung, treân cô sôû Ñieàu leä tröôøng ÑH, CÑ, chöùc naêng quaûn lyù khoa trong tröôøng ÑH, CÑ bao goàm coâng taùc keá hoaïch hoùa hoaït ñoäng GD-ÑT (thöïc hieän nhieäm vuï naêm hoïc, bieân cheá naêm hoïc,…); toå chöùc (trieån khai caùc hoaït ñoäng chuyeân moân,..); chæ ñaïo, ñieàu haønh (vieäc thöïc hieän chöông trình, quy trình ñaøo taïo/daïy hoïc,…); kieåm tra, ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän keá hoaïch vaø caùc hoaït ñoäng chuyeân moân cuûa caùn boä khoa [TS. Ñaëng Xuaân Haûi - ÑHQG Haø Noäi ]. Caùc vaán ñeà neâu treân vaø nhieàu vaán ñeà rieâng leû khaùc ñaõ ñöôïc nhieàu taùc giaû, nhieàu nhaø khoa hoïc ñeà caäp ñeán. Tuy nhieân caùc ñeà taøi nghieân cöùu toaøn dieän veà thöïc traïng vaø giaûi phaùp cuûa coâng taùc toå chöùc vaø quaûn lyù ñaøo taïo ñang coøn ít, nhaát laø ñoái vôùi tröôøng CÑSP. Nhieàu taùc giaû ñaõ nghieân cöùu veà noäi dung ñoåi môùi chöông trình (CÑ) ôû töøng boä moân vaø nhieàu ñeà taøi nghieân cöùu vieäc gaén keát giöõa chöông trình ñaøo taïo cao ñaúng vôùi chöông trình thay saùch giaùo khoa phoå thoâng trong maáy naêm gaàn ñaây. Ña soá caùc ñeà taøi ôû daïng caùc saùng kieán, caùc baùo caùo khoa hoïc, hoaëc ñeà taøi caáp khoa, caáp tröôøng. Taïi tröôøng CÑSP vaøø treân ñòa baøn tænh BR-VT, ngoaøi caùc baùo caùo khoa hoïc taäp trung vaøo ñoåi môùi PPDH, caùc baùo caùo goùp yù veà giaùo trình CÑSP môùi (giaùo trình thí ñieåm) cuûa töøng hoïc phaàn, cho ñeán nay, chöa coù ñeà taøi hoaëc taùc giaû naøo nghieân cöùu saâu veà vaán ñeà quaûn lyù ñaøo taïo taïi khoa Töï nhieân noùi rieâng vaø tröôøng CÑSP noùi chung. Vôùi quan ñieåm khoa laø ñôn vò tröïc tieáp toå chöùc thöïc hieän quaù trình ñaøo taïo, coù vai troø quyeát ñònh trong vieäc ñaûm baûo vaø naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo thì vieäc nghieân cöùu vaø ñeà ra caùc giaûi phaùp quaûn lyù ñaøo taïo caáp khoa laø caàn thieát vaø mang tính khaû thi, nhaát laø ñoái vôùi tröôøng CÑSP Baø Ròa-Vuõng Taøu. 1.2. Lyù luaän veà coâng taùc ñaøo taïo vaø quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo 1.2.1. Hoaït ñoäng ñaøo taïo.
+ Ñaøo taïo (training) - theo nghóa thoâng thöôøng laø laøm cho trôû thaønh ngöôøi coù naêng löïc theo nhöõng tieâu chuaån nhaát ñònh [37]. + Ñaøo taïo laø quaù trình taùc ñoäng ñeán con ngöôøi nhaèm laøm cho con ngöôøi ñoù lónh hoäi vaø naém vöõng nhöõng tri thöùc, kyõ naêng, kyõ xaûo moät caùch coù heä thoáng; chuaån bò cho ngöôøi ñoù thích nghi vôùi cuoäc soáng vaø khaû naêng nhaän moät söï phaân coâng lao ñoäng nhaát ñònh, goùp phaàn cuûa mình vaøo vieäc phaùt trieån xaõ hoäi, duy trì vaø phaùt trieån neàn vaên minh cuûa loaøi ngöôøi. Veà cô baûn, ñaøo taïo laø hoaït ñoäng giaûng daïy vaø hoïc taäp trong nhaø tröôøng, gaén vôùi vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc, nhaân caùch. Keát quaû vaø trình ñoä ñöôïc ñaøo taïo (goïi laø trình ñoä hoïc vaán) cuûa moät con ngöôøi coøn do vieäc töï ñaøo taïo cuûa ngöôøi ñoù theå hieän ra vieäc töï hoïc vaø tham gia caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, lao ñoäng saûn xuaát, töï ruùt kinh nghieäm cuûa ngöôøi ñoù quyeát ñònh. Chæ khi naøo ñaøo taïo bieán thaønh töï ñaøo taïo moät caùch tích cöïc, töï giaùc thì vieäc ñaøo taïo môùi coù hieäu quaû cao. Tuøy theo tính chaát chuaån bò cho cuoäc soáng vaø cho lao ñoäng, ngöôøi ta phaân bieät ñaøo taïo chuyeân moân vaø ñaøo taïo ngheà nghieäp. Hai loaïi naøy gaén boù vaø hoã trôï cho nhau vôùi nhöõng noäi dung do caùc ñoøi hoûi cuûa saûn xuaát, cuûa caùc quan heä xaõ hoäi, cuûa tình traïng khoa hoïc, kyõ thuaät vaø vaên hoùa cuûa ñaát nöôùc. Khaùi nieäm giaùo duïc nhieàu khi bao haøm caû khaùi nieäm ñaøo taïo. + Caùc hình thöùc ñaøo taïo. Luaät Giaùo duïc quy ñònh coùù hai hình thöùc (phöông thöùc) ñaøo taïo cô baûn ñoù laø ñaøo taïo chính quy vaø ñaøo taïo khoâng chính quy. Moãi hình thöùc ñaøo taïo coù ñaøo taïo taäp trung vaø khoâng taäp trung. Ngoaøi ra coù nhieàu daïng ñaøo taïo khaùc nhö ñaøo taïo caáp toác, ñaøo taïo chuyeân saâu, ñaøo taïo laïi, ñaøo taïo cô baûn, ñaøo taïo ngaén haïn, ñaøo taïo töø xa, töï hoïc coù höôùng daãn… Ngaøy nay coù loaïi hình ñaøo taïo môùi ñang ñöôïc tieán haønh ôû moät soá cô sôû ñaøo taïo vaø döï baùo seõ ñöôïc aùp duïng roäng raõi trong nhöõng naêm tôùi ñoù laø E-learning. Coù nhieàu quan nieäm vaø ñònh nghóa khaùc nhau veà E -learning nhö laø söû duïng caùc coâng ngheä Web vaø Internet trong hoïc taäp; laø hoïc taäp ñöôïc truyeàn taûi hoaëc hoã trôï qua coâng ngheä thoâng tin, truyeàn thoâng hoaëc coâng ngheä vaø phöông tieän ñieän töû, v.v, nhöng nhìn chung E - learning coù nhöõng ñaëc ñieåm chung nhö döïa vaøo coâng ngheä thoâng tin vaø truyeàn
thoâng, cuï theå laø coâng ngheä maïng, kyõ thuaät ñoà hoaï, moâ phoûng, tính toaùn; hieäu quaû cuûa E - learning cao hôn caùch hoïc truyeàn thoáng do noù coù töông taùc cao döïa treân mutimedia, taïo ñieàu kieän cho ngöôøi hoïc trao ñoåi thoâng tin deã daøng hôn, cuõng nhö ñöa ra noäi dung hoïc taäp phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø sôû thích töøng ngöôøi vaø ñaây laø xu theá taát yeáu trong neàn kinh teá tri thöùc. Thöïc chaát ñaây laø phöông phaùp daïy hoïc môùi, töø E - learning ñeán “ñaïi hoïc soá hoùa”. Phöông phaùp daïy hoïc naøy coù theå laøm bieán ñoåi caùch hoïc vaø vai troø ngöôøi hoïc; coù theå hoïc moïi luùc, moïi nôi vôùi söï töï do löïa choïn noäi dung cho phuø hôïp; cho pheùp SV tra cöùu tröïc tuyeán nhöõng kieán thöùc coù lieân quan ñeán baøi hoïc moät caùch töùc thôøi, kieåm tra laïi baøi hoïc moät caùch nhanh choùng, trao ñoåi vôùi giaùo vieân vaø nhöõng ngöôøi cuøng hoïc ngay trong quaù trình hoïc. Tuy khoâng hoaøn toaøn thay theá ñöôïc phöông thöùc ñaøo taïo truyeàn thoáng, nhöng E-learning cho pheùp giaûi quyeát ñöôïc moät vaán ñeà baát caäp hieän nay laø nhu caàu ñaøo taïo cuûa ngöôøi hoïc taêng leân quaù taûi so vôùi khaû naêng cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo. Ñaøo taïo sö phaïm laø coâng taùc nghieäp vuï cuûa caùc tröôøng sö phaïm nhaèm ñaøo taïo veà ngheà daïy hoïc cho giaùo sinh. Noäi dung ñaøo taïo sö phaïm thöôøng coù lyù luaän chung veà khoa hoïc giaùo duïc, taâm lyù hoïc löùa tuoåi, taâm lyù hoïc sö phaïm, giaûng daïy vaø ngheä thuaät sö phaïm, lyù luaän giaùo duïc chuyeân ngaønh vaø boä moân, nhaân caùch ngöôøi giaùo vieân vaø nhöõng kyõ naêng, kyõ xaûo sö phaïm chung vaø rieâng bieät. ÔÛ Vieät Nam, ñaøo taïo sö phaïm ñöôïc coi laø chöùc naêng ñaëc thuø cuûa tröôøng sö phaïm. Chæ khi naøo quaù trình ñaøo taïo sö phaïm bieán thaønh quaù trình töï ñaøo taïo moät caùch tích cöïc, töï giaùc thì giaùo sinh sau naøy môùi trôû thaønh nhaø giaùo gioûi. Nhöõng naêng löïc cô baûn cuûa ngöôøi giaùo vieân ñöôïc hình thaønh qua ñaøo taïo taïi caùc tröôøng cao ñaúng sö phaïm laø: - Naêng löïc chaån ñoùan nhu caàu vaø ñaëc ñieåm ñoái töôïng giaùo duïc. - Naêng löïc tö vaán cho hoïc sinh töï thieát keá keá hoaïch hoïc taäp phuø hôïp vôùi nhu caàu, khaû naêng vaø hoaøn caûnh cuûa mình. - Naêng löïc thieát keá vaø toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch giaùo duïc, ñaëc bieät laø ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc. - Naêng löïc giaùm saùt, ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng giaùo duïc.
1.2.2. Quaù trình ñaøo taïo. 1.2.2.1. Khaùi nieäm + Quaù trình ñaøo taïo, maø thöïc chaát laø quaù trình giaùo duïc-ñaøo taïo ñöôïc quy ñònh cho caùc caáp hoïc vaø trình ñoä ñaøo taïo thuoäc heä thoáng giaùo duïc quoác daân; tuøy thuoäc vaøo muïc tieâu, chöông trình cuûa töøng caáp hoïc ñeå theå hieän noäi dung giaùo duïc hay ñaøo taïo. + Caùc thaønh toá cuûa quaù trình ñaøo taïo goàm muïc tieâu ñaøo taïo, noäi dung ñaøo taïo, hình thöùc toå chöùc, phöông phaùp, phöông tieän vaø ñaùnh giaù. Muïc tieâu Ñaùnh giaù Noäi dung Hình thöùc Phöông phaùp Toå chöùc Phöông tieän Sô ñoà 1.1. Caùc thaønh toá cuûa quaù trình ñaøo taïo 1.2.2.2. Muïc tieâu ñaøo taïo Muïc tieâu ñaøo taïo laø moâ taû hình maãu con ngöôøi maø nhaø tröôøng seõ ñaøo taïo ra; laø ngöôøi coù phaåm chaát, ñaïo ñöùc, yù thöùc phuïc vuï nhaân daân, coù kieán thöùc vaø naêng löïc thöïc haønh ngheà nghieäp töông xöùng vôùi trình ñoä ñöôïc ñaøo taïo, coù söùc khoeû, ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu xaây döïng vaø baûo veä toå quoác. Caáu truùc cuûa muïc tieâu ñaøo taïo bao goàm heä thoáng caùc möùc ñoä kieán thöùc, kyõ naêng vaø thaùi ñoä. Kieán thöùc Thaùi ñoä Kyõ naêng Sô ñoà 1.2. Caáu truùc muïc tieâu ñaøo taïo
Muïc tieâu coù nhieàu caáp ñoä khaùc nhau, muïc tieâu caáp döôùi nhaèm ñaït muïc tieâu caáp treân, laø phöông tieän (hay giaûi phaùp) ñeå ñaït muïc tieâu caáp treân, cuï theå laø: - Muïc tieâu toång quaùt (cho toaøn boä heä thoáng giaùo duïc quoác daân) veà caùc yeáu toá xaõ hoäi nhö daân trí, nhaân löïc, nhaân taøi; veà yeáu toá con ngöôøi nhö lyù töôûng, söï phaùt trieån toaøn dieän. - Muïc tieâu caùc caáp hoïc, baäc hoïc, trình ñoä ñaøo taïo nhö muïc tieâu veà giaùo duïc maàm non vaø giaùo duïc phoå thoâng (nhaèm xaõ hoäi hoùa con ngöôøi); giaùo duïc ngheà nghieäp vaø ñaïi hoïc (nhaèm ngheà nghieäp hoùa con ngöôøi). - Muïc tieâu ngaønh, chuyeân ngaønh nhö kinh teá, vaên hoùa, ngheä thuaät, kyõ thuaät, chính trò,... - Muïc tieâu moân hoïc nhö Vaät lyù, Toaùn, Coâng ngheä,… - Muïc tieâu baøi hoïc bao goàm caû muïc tieâu caùc phaàn, caùc chöông nhö Cô hoïc, Nhieät hoïc,... Taát caû caùc caáp ñoä muïc tieâu taïo thaønh caây muïc tieâu. Muïc tieâu ñaøo taïo trình ñoä cao ñaúng giuùp sinh vieân naém vöõng kieán thöùc chuyeân moân vaø kyõ naêng thöïc haønh cô baûn ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà thoâng thöôøng thuoäc chuyeân ngaønh ñöôïc ñaøo taïo [25, ñieàu 39]. 1.2.2.3. Noäi dung ñaøo taïo Noäi dung ñaøo taïo laø taäp hôïp coù heä thoáng caùc tri thöùc veà vaên hoùa - xaõ hoäi khoa hoïc - coâng ngheä; caùc kyõ naêng lao ñoäng chung vaø chuyeân bieät; caùc chuaån möïc thaùi ñoä - nhaân caùch caàn tích luõy ôû ngöôøi hoïc nhaèm hình thaønh nhöõng phaåm chaát vaø naêng löïc ngheà nghieäp phuø hôïp vôùi muïc tieâu ñaøo taïo moät ngaønh ngheà cuï theå. - Caùc möùc ñoä kieán thöùc (theo B.Bloom) töø thaáp ñeán cao: bieát - hieåu - aùp duïng - phaân tích - toång hôïp - ñaùnh giaù. - Caùc möùc ñoä kyõ naêng: baét chöôùc - töï thao taùc - chuaån hoùa - phoái hôïp - töï ñoäng hoùa; noäi dung giaùo duïc kyõ naêng bao goàm giaùo duïc kyõ naêng giao tieáp/öùng xöû/quan heä, kyõ naêng dieãn ñaït, lao ñoäng ngheà nghieäp, kyõ naêng tìm kieám, thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin, kyõ naêng thích öùng vôùi xaõ hoäi, vôùi ngheà nghieäp, vôùi cuoäc soáng. - Caùc möùc ñoä veà thaùi ñoä: chaáp nhaän - ñaùp öùng - vöõng tin - tham gia - tính caùch hoùa.
Yeâu caàu cuûa noäi dung ñaøo taïo laø ñaûm baûo tính hieän ñaïi vaø phaùt trieån; baûo ñaûm cô caáu hôïp lyù giöõa kieán thöùc cô baûn, ngoaïi ngöõ vaø coâng ngheä thoâng tin vôùi kieán thöùc chuyeân moân vaø caùc boä moân khoa hoïc Maùc-Leânin, Tö töôûng Hoà Chí Minh; keá thöøa vaø phaùt huy truyeàn thoáng toát ñeïp, baûn saéc vaên hoùa daân toäc; töông öùng trình ñoä chung cuûa khu vöïc vaø theá giôùi. Noäi dung ñaøo taïo ôû trình ñoä cao ñaúng phaûi ñaûm baûo cho sinh vieân coù nhöõng kieán thöùc khoa hoïc cô baûn vaø naêng löïc thöïc hieän coâng taùc chuyeân moân. 1.2.2.4. Phöông phaùp ñaøo taïo + Moät soá khaùi nieäm cô baûn. - Phöông phaùp laø yù thöùc veà hình thöùc söï töï vaän ñoäng beân trong cuûa noäi dung (Hegel). - Phöông phaùp ñaøo taïo laø caùch thöùc toå chöùc khoa hoïc quaù trình ñaøo taïo. - Phöông phaùp daïy - hoïc laø caùch töông taùc giöõa ngöôøi daïy vaø ngöôøi hoïc nhaèm chuyeån taûi noäi dung daïy hoïc. + Coù nhieàu phöông phaùp daïy - hoïc nhö thuyeát trình, phaùt vaán, thaûo luaän, chöông trình hoùa, ñoùng vai, tröïc quan, giaûi quyeát vaán ñeà, …Tuøy theo caùc yeáu toá lieân quan ñeå phaân loaïi caùc phöông phaùp daïy-hoïc, chaúng haïn theo quaù trình coù caùc loaïi phöông phaùp treân lôùp, ngoaøi lôùp, töï hoïc,…; theo vai troø caùc nhaân vaät coù caùc loaïi phöông phaùp daïy hoïc chuû ñoäng, thuï ñoäng,… ; theo bieåu hieän beân ngoaøi coù caùc loaïi phöông phaùp daïy hoïc thuyeát trình, thaûo luaän,…vaø theo bieåu hieän beân trong coù caùc loaïi phöông phaùp daïy hoïc phaân tích, toång hôïp, suy dieãn, quy naïp,… + Coù caùc phöông phaùp hoïc taäp cô baûn nhö quan saùt, nghe hieåu, ñoùng vai, luyeän taäp, thaûo luaän, ñoïc hieåu. Möùc ñoä töø deã ñeán khoù cuûa caùc phöông phaùp hoïc taäp ñöôïc moâ taû theo thöù töï ñoïc – nghe – nhìn – nghe vaø nhìn – thöïc haønh – öùng duïng vaø phaùt trieån. Phöông phaùp ñaøo taïo trình ñoä cao ñaúng phaûi coi troïng vieäc boài döôõng yù thöùc töï giaùc trong hoïc taäp, naêng löïc töï hoïc, töï nghieân cöùu, phaùt trieån tö duy saùng taïo, reøn luyeän kyõ naêng thöïc haønh, taïo ñieàu kieän cho ngöôøi hoïc tham gia nghieân cöùu, thöïc nghieäm, öùng duïng [25, ñieàu 40]. 2.2.5. Kieåm tra, ñaùnh giaù trong quaù trình ñaøo taïo
Kieåm tra, ñaùnh giaù trong ñaøo taïo nhaèm xaùc ñònh möùc ñoä ñaùp öùng muïc tieâu ñaøo taïo ñeà ra, bao goàm keát quaû ñaøo taïo vaø chaát löôïng ñaøo taïo. Ñoái töôïng cuûa kieåm tra, ñaùnh giaù laø ngöôøi hoïc, ngöôøi daïy, nhaø quaûn lyù vaø cô sôû ñaøo taïo (nhaø tröôøng), ñoái töôïng ñaùnh giaù trong daïy-hoïc laø kieán thöùc, kyõ naêng, thaùi ñoä cuûa ngöôøi hoïc; noäi dung, hình thöùc, quy trình, thôøi gian kieåm tra, ñaùnh giaù ñöôïc theå hieän ngay trong chöông trình ñaøo taïo. Ñaùnh giaù laø ñöa ra nhöõng nhaän ñònh, xeùt ñoùan veà keát quaû coâng vieäc, döïa vaøo phaân tích nhöõng baèng chöùng thu ñöôïc, ñoái chieáu vôùi muïc tieâu, tieâu chuaån ñaõ ñeà ra, ñeå ñi tôùi nhöõng keát luaän thích hôïp nhaèm ñieàu chænh coâng vieäc, caûi thieän thöïc traïng, naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû hoaït ñoäng [23]. Caùc hình thöùc kieåm tra – ñaùnh giaù trong giaùo duïc - ñaøo taïo noùi chung hieän nay theå hieän ôû sô ñoà 1.3. Thöïc chaát ñaây laø caùc hình thöùc kieåm tra - ñaùnh giaù töông öùng vôùi caùc kieåu ñeà thi coù quy ñònh trong chöông trình ñaøo taïo ñeå ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa SV ôû töøng moân hoïc. Quan saùt Vieát Vaán ñaùp Traéc nghieäm KQ Töï luaän Ñuùng sai Gheùp ñoâi Töï do Caáu truùc Ñieàn khuyeát Nhieàu löïa choïn Sô ñoà 1.3. Caùc hình thöùc thi, kieåm tra ñaùnh giaù hieän nay. Trong ñoù coù hai hình thöùc kieåm tra - ñaùnh giaù thöôøng duøng nhaát laø töï luaän vaø traéc nghieäm khaùch quan. 1.2.2.6. Toå chöùc ñaøo taïo + Toå chöùc laø laøm nhöõng gì caàn thieát ñeå tieán haønh moät hoaït ñoäng naøo ñoù nhaèm coù ñöôïc hieäu quaû toát nhaát [37].
+ Toå chöùc ñaøo taïo laø söï taùc ñoäng cuûa nhaø quaûn lyù laõnh ñaïo vaøo caùc noäi dung cuûa quaù trình ñaøo taïo ñeå ñem laïi hieäu quaû cao. + Toå chöùc ñaøo taïo laø aùp duïng heä thoáng caùc bieän phaùp ñeå söû duïng tôùi möùc toái ña toaøn boä nguoàn nhaân löïc, vaät löïc, taøi löïc trong nhaø tröôøng (cô sôû ñaøo taïo) nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu, nhieäm vuï vaø muïc ñích ñaøo taïo ñaõ ñeà ra moät caùc toát nhaát. + Toå chöùc ñaøo taïo huy ñoäng nhieàu hình thöùc toå chöùc daïy - hoïc nhö daïy hoïc treân lôùp, ôû phoøng thí nghieäm, thö vieän, caùc cô sôû thöïc haønh, thöïc taäp, töï hoïc, töï nghieân cöùu, tham quan, hoaït ñoäng taäp theå, hoaït ñoäng ñoaøn theå, hoaït ñoäng xaõ hoäi; toå chöùc thöïc hieän neà neáp giaûng daïy, hoïc taäp; caùc hoaït ñoäng chuyeân moân, nghieân cöùu khoa hoïc; coâng taùc toå chöùc thi, quaûn lyù chaát löôïng daïy - hoïc; ñaùnh giaù keát quaû ñaøo taïo vaø coâng nhaän toát nghieäp. + Toå chöùc ñaøo taïo phaûi höôùng tôùi muïc tieâu ñaøo taïo ñaõ ñeà ra; xuaát phaùt töø nhieäm vuï, muïc tieâu ñaøo taïo; caên cöù vaøo caùc ñieàu kieän ñaûm baûo cho quaù trình ñaøo taïo nhö nhaân löïc (ñoäi nguõ giaùo vieân, caùn boä quaûn lyù), vaät löïc (CSVC, trang thieát bò daïy hoïc) vaø taøi löïc (taøi chính, ngaân saùch). + Toå chöùc ñaøo taïo moät caùch khoa hoïc, mang laïi hieäu quaû ñaøo taïo cao laø tìm ra ñöôïc phöông aùn toái öu cuûa heä thoáng caùc hoaït ñoäng ñaøo taïo treân cô sôû giaûi quyeát toång hôïp, ñoàng boä caùc nhieäm vuï, muïc tieâu ñaøo taïo vaø caùc vaán ñeà lieân quan khaùc. Toå chöùc quaù trình ñaøo taïo thoâng thöôøng ñöôïc caùc cô sôû ñaøo taïo thöïc hieän qua caùc khaâu sau ñaây. a. Tuyeån sinh. Tuyeån sinh laø xaùc laäp ñaàu vaøo cuûa quaù trình ñaøo taïo. Tuyeån sinh baèng nhieàu hình thöùc nhö thi tuyeån, xeùt tuyeån, ghi danh, cöû tuyeån,…nhaèm tuyeån choïn sinh vieân ñaùp öùng yeâu caàu, keá hoaïch ñaøo taïo cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo (tröôøng ÑH, CÑ, THCN, caùc Vieän). Ñaây laø caùc hình thöùc phoå bieán treân theá giôùi. Tuy nhieân, ñoái vôùi chuùng ta hieän nay, khi heä thoáng caùc cô sôû ñaøo taïo chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa ngöôøi hoïc, “cung” chöa ñaùp öùng “caàu” thì coâng taùc tuyeån sinh ñaàu vaøo heát söùc quan troïng, nhaèm tuyeån löïa ñuùng yeâu caàu veà maët baèng trình ñoä (ban ñaàu), tuyeån ñuùng chæ tieâu keá hoaïch vaø chuû yeáu laø thöïc hieän hình thöùc thi tuyeån hoaëc xeùt tuyeån (theo cô cheá ba chung) trong vaøi ba naêm gaàn ñaây;
ñoàng thôøi coù theå phaûi thöïc hieän trong moät thôøi gian daøi, maëc duø Boä GD-ÑT coù chuû tröông giaûm bôùt moät kyø thi (toát nghieäp vaø tuyeån sinh) vaøo naêm 2008. Sau khi tuyeån sinh, sinh vieân ñöôïc saép xeáp vaøo hoïc caùc chöông trình theo ngaønh ñaõ ñaêng kyù hoaëc theo chöông trình töï choïn cuûa sinh vieân sau khi keát thuùc phaàn hoïc chung baét buoäc (thoâng thöôøng duøng cho caùc tröôøng ÑH, CÑ thöïc hieän phöông aùn xeùt tuyeån theo nhoùm chöông trình trong kyø thi tuyeån sinh ñaàu khoùa). b. Laäp keá hoaïch vaø thôøi gian ñaøo taïo. Ñaây laø khaâu quan troïng cuûa coâng taùc toå chöùc ñaøo taïo. Thoâng thöôøng caùc tröôøng toå chöùc ñaøo taïo theo khoùa hoïc hoaëc naêm hoïc. Noäi dung laäp keá hoaïch vaø thôøi gian ñaøo taïo thöôøng ñöôïc theå hieän ôû caùc vaán ñeà sau: - Keá hoaïch ñaøo taïo toaøn khoùa 3 naêm (ñoái vôùi cao ñaúng), phaân theo 6 hoïc kyø; phaân boå khoái löôïng kieán thöùc quy ñònh cho caùc chöông trình; noäi dung vaø keá hoaïch hoïc taäp caùc chöông trình; quy cheá ñaøo taïo; nghóa vuï vaø quyeàn lôïi cuûa sinh vieân. - Keá hoaïch naêm hoïc (hay thöôøng goïi laø bieân cheá naêm hoïc) bao goàm lòch trình hoïc cuûa töøng chöông trình trong töøng hoïc kyø; danh saùch caùc hoïc phaàn baét buoäc vaø töï choïn, ñeà cöông chi tieát hoïc phaàn vaø ñieàu kieän ñeå ñöôïc ñaêng kyù hoïc cho töøng hoïc phaàn, lòch oân taäp, thi, kieåm tra, hình thöùc thi vaø kieåm tra caùc hoïc phaàn; caùc hoaït ñoäng ñaøo taïo khaùc nhö thôøi gian thöïc haønh, thöïc taäp, nghæ hoïc kyø, nghæ heø. c. Toå chöùc caùc hoaït ñoäng giaûng daïy vaø hoïc taäp. Ñeå thöïc hieän keá hoaïch naêm hoïc, keá hoaïch toaøn khoùa, troïng taâm laø toå chöùc caùc hoaït ñoäng giaûng daïy, hoïc taäp vaø nghieân cöùu thoâng thöôøng baèng caùc noäi dung sau ñaây: - Phaân coâng giaûng daïy: Caên cöù vaøo chöông trình ñeå phaân coâng, boá trí giaûng vieân ñaûm nhaän nhieäm vuï giaûng daïy, thöïc haønh vaø caùc hoaït ñoäng khaùc phuø hôïp vôùi chuyeân moân, khaû naêng cuûa giaûng vieân, ñaûm baûo tieâu chuaån vaø chaát löôïng, hieäu quaû coâng taùc. - Boá trí saép xeáp thôøi khoùa bieåu, phoøng hoïc, caùc cô sôû thöïc haønh, thöïc taäp töông öùng vôùi noäi dung chöông trình.