KIỂM TRA HỌC KÌ I MÔN NGỮ VĂN 9
NĂM HỌC 2023-2024
Thời gian: 90 phút
I. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
Mức độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng
thấp
Vận dụng
cao
Tổng
số
I. Đọc-hiểu
- Xác định được
tên phương thức
biểu đạt
- Chỉ ra được tên
BPTT
- Hiểu được
nội dung văn
bản.
Hiểu ý nghĩa,
giá trị biện
pháp tu từ
trong câu văn
- Viết một đọan
văn ngắn về
thông điệp
bài học rút ra
được từ đoạn
trích
Số câu
Số điểm
1
1
2
2
1
2.0
4
5.0
Tỉ lệ 10% 20% 20% 50%
II. Làm văn - Viết một
bài văn tự
sự sáng tạo
yếu tố
miêu tả nội
tâm
Số câu
Số điểm
1
5.0
1
5.0
Tỉ lệ 50% 50%
Tổng số câu
Tổng số
điểm
1
1
2
2
1
2.0
1
5.0
5
10.0
Tỉ lệ % điểm
toàn bài 5% 25% 20% 50% 100%
II. ĐỀ BÀI
Phần I. Đọc hiểu: (5 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Một chàng trai trẻ đến xin học một ông giáo già. Anh ta lúc nào cũng bi quan
phàn nàn về mọi khó khăn. Đối với anh, cuộc sống chỉ những nỗi buồn,
thế học tập cũng chẳng hứng thú gì hơn.
Một lần, khi chàng trai than phiền về việc mình học mãi không tiến bộ,
người thầy im lặng lắng nghe rồi đưa cho anh một thìa muối thật đầy một cốc
nước nhỏ.
- Con cho thìa muối này vào cốc nước và uống thử đi.
Lập tức, chàng trai làm theo.
- Cốc nước mặn chát - Chàng trai trả lời.
Người thầy lại dẫn anh ra một hồ nước gần đó đổ một thìa muối đầy xuống
nước: Bây giờ con hãy nếm thử nước trong hồ đi.
- Nước trong hồ vẫn vậy thôi, thưa thầy. chẳng hề mặn lên chút nào -
Chàng trai nói khi múc một ít nước dưới hồ và nếm thử.
Người thầy chậm rãi nói:
- Con của ta, ai cũng có lúc gặp khó khăn trong cuộc sống. Và những khó khăn
đó giống như thìa muối này đây, nhưng mỗi người hòa tan theo một cách khác
nhau. Những người tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn
không làm họ mất đi niềm vui sự yêu đời. Nhưng với những người tâm hồn chỉ
nhỏ như một cốc nước, họ sẽ tự biến cuộc sống của mình trở thành đắng chát
chẳng bao giờ học được điều gì có ích.
(Theo Câu chuyện về những hạt muối – vietnamnet.vn, 17/06/2015)
Câu 1: (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.
Câu 2 ( 1 điểm). Nội dung của đoạn trích trên là gì?
Câu 3: (1,5 điểm)m và nêu hiệu quả của biện pháp nghệ thuật trong câu sau:
“Những người tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn
không làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời”
Câu 4: (2 điểm) Thông điệp em nhận được từ đoạn trích trên gì? Qua nội
dung đoạn trích trên em hãy rút ra được bài học khi đối diện với khó khăn, thử
thách trong cuộc sống? ( thể trình bày trong một đoạn văn ngắn từ 7 đến 10
dòng) Phần II. Tập làm văn: (5 điểm)
Hãy đóng vai nhân v t Vũ N ng ươ k l i câu chuy n “ Chuy n ng i con gái ườ
Nam X ngươ ” c a Nguy n D.
(Yêu c u: t s k t h p miêu t n i tâm ế nhân v t Vũ N ng ươ ).
III. HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần I. Đọc hiểu: (5 điểm)
Câu 1: (0.5đ) Xác định PTBĐ chính: Tự sự
Câu 2: (1đ) Nội dung chính của văn bản trên: "Câu chuyện về những hạt muối"
cho ta bài học về lòng bao dung, tình yêu thương giữa con người với con người , về sự
vượt qua thử thách. Qua đó, ta học được cách sống: phải biết sẻ chia nỗi buồn để nhận
được hạnh phúc, niềm vui và sự yêu đời .
Câu 3: (1đ)
- Biện pháp tu từ so sánh: " những người tâm hồn rộng mở giống như một hồ
nước”
- Hiệu quả:
+ Khẳng định những con người thái độ sống ch cực, luôn lạc quan, yêu đời,
mở rộng tấm lòng, biết chia sẻ với mọi người xung quanh, luôn niêm tin vào bản thân
và mọi người dù cuộc sống gặp chông gai, trắc trở
+ Tạo ra cách diễn đạt giàu hình ảnh, giàu sức biểu cảm, tăng sức thuyết phục cho
lời văn.
Câu 4: (2đ) Cách nhìn nhận bản thân đối với mọi chuyện xảy ra trong cuộc
sống:
- Tinh thần lạc quan
- Sự sẻ chia
- Không để bản thân bi quan và có suy nghĩ tiêu cực…
Bài học rút ra: Cuộc sống luôn những khó khăn thử thách, thành công
phụ thuộc rất lớn vào thái độ sống của mỗi người. Thái độ sống tích cực sẽ giúp
chúng ta có được niềm tin, sức mạnh, bản lĩnh, giúp ta khám phá khả năng vô hạn của
bản thân. Chúng ta không nên sống bi quan, chán nản phải sống lạc quan, yêu
đời, hãy mở rộng tâm hồn giống như hồ nước để nỗi buồn sẽ vơi đi và niềm vui được
nhân lên khi hoà tan.
Phần II. Làm văn: (5 điểm)
- Dạng đề tự sự kết hợp miêu tả nội tâm và nghị luận.
- Hs biết sử dụng ngôi kể thứ nhất Nương kể về cuộc đời nỗi oan khuất
của mình.
- HS phải dựa vào diễn biến cốt truyện thể hiện sự sáng tạo cách nghĩ của
người kể.
Biểu điểm:
- Điểm 5: HS kể lại một cách sinh động, hấp dẫn. kết hợp yếu tố miêu tả nội
tâm nghị luận vào câu chuyện. Bố cục bài văn gồm 3 phần với sự liền mạch về nội
dung giữa các câu, đoạn trong bài văn.
- Điểm 4: Đáp ứng tương đối đầy đủ các yêu cầu. Bài làm ràng, tuy nhiên còn
vài sai sót, nội dung các câu và đọan chưa thật liền mạch, chặt chẽ.
- Điểm 2 - 3: Tương đối hiểu đề, tuy nhiên diễn đạt còn lủng củng hoặc đơn thuần
chỉ kể lại câu chuyện không kết hợp yếu tố miêu tả, miêu tả nội tâm, nghị luận vào
bài.
- Điểm 0-1: HS để giấy trắng, bài viết chỉ vài câu sơ sài.
TRƯỜNG THCS BÁ XUYÊN
Họ và tên………………………………….
Lớp 9A
BÀI KIỂM TRA GIỮA KÌ I
Môn Ngữ Văn
Thời gian 90 phút
ĐỀ BÀI
I. Đọc hiểu: (5 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Một chàng trai trẻ đến xin học một ông giáo già. Anh ta lúc nào cũng bi quan
phàn nàn về mọi khó khăn. Đối với anh, cuộc sống chỉnhững nỗi buồn, vì thế học tập
cũng chẳng hứng thú gì hơn.
Một lần, khi chàng trai than phiền về việc mình học mãi không tiến bộ, người
thầy im lặng lắng nghe rồi đưa cho anh một thìa muối thật đầy và một cốc nước nhỏ.
- Con cho thìa muối này vào cốc nước và uống thử đi.
Lập tức, chàng trai làm theo.
- Cốc nước mặn chát - Chàng trai trả lời.
Người thầy lại dẫn anh ra một hồ nước gần đó và đổ một thìa muối đầy xuống nước:
Bây giờ con hãy nếm thử nước trong hồ đi.
- Nước trong hồ vẫn vậy thôi, thưa thầy. chẳng hề mặn lên chút nào - Chàng trai
nói khi múc một ít nước dưới hồ và nếm thử.
Người thầy chậm rãi nói:
- Con của ta, ai cũng lúc gặp khó khăn trong cuộc sống. những khó khăn đó
giống như thìa muối này đây, nhưng mỗi người hòa tan theo một cách khác nhau.
Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn không làm họ mất
đi niềm vui và sự yêu đời. Nhưng với những người tâm hồn chỉ nhỏ như một cốc nước, họ
sẽ tự biến cuộc sống của mình trở thành đắng chát và chẳng bao giờ học được điều gì
ích.
(Theo Câu chuyện về những hạt muối – vietnamnet.vn, 17/06/2015)
Câu 1: (0,5 điểm) Xác định các phương thức biểu đạt của đoạn văn trên?
Câu 2 ( 1 điểm). Nội dung của văn bản trên là gì?
Câu 3: (1,5 điểm) Tìm và nêu hiệu quả của biện pháp nghệ thuật trong câu sau:
“Những người tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn không
làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời”
Câu 4: (2 điểm) Thông điệp mà em nhận được từ văn bảngì? Qua văn bản trên em rút
ra được bài học khi đối diện với khó khăn, thử thách trong cuộc sống? (Trình bày
trong một đoạn văn ngắn từ 7 – 10 dòng.)
II. Làm văn: (5 điểm)