SỞ GD&ĐT QUẢNG NGÃI
Trường THPT Trà Bồng
KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025
Bài thi: NGỮ VĂN
(Thời gian làm bài: 120 phút,
không kể thời gian phát đề)
I.PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc bài thơ sau:
Cửa sổ hai nhà cuối phố
Không hiểu vì sao không khép bao giờ.
Đôi bạn ngày xưa học cùng một lớp
Cây bưởi sau nhà ngan ngát hương đưa.
Giấu một chùm hoa sau chiếc khăn tay,
Cô gái ngập ngừng sang nhà hàng xóm,
Bên ấy có người ngày mai ra trận.
Họ ngồi im không biết nói năng chi
Mắt chợt tìm nhau rồi lại quay đi,
Nào ai đã một lần dám nói?
Hoa bưởi thơm cho lòng bối rối
Anh không dám xin,
Cô gái chẳng dám trao
Chỉ mùi hương đầm ấm thanh tao
Không dấu được cứ bay dịu nhẹ.
Cô gái như chùm hoa lặng lẽ
Nhờ hương thơm nói hộ tình yêu.
(Anh vô tình anh chẳng biết điều
Tôi đã đến với anh rồi đấy…)
Rồi theo từng hơi thở của anh
Hương thơm ấy thấm sâu vào lồng ngực
Anh lên đường
Hương thơm sẽ theo đi khắp
Họ chia tay
Vẫn chẳng nói điều gì
Mà hương thầm thơm mãi bước người đi.
(Hương thầm, Phan Thị Thanh Nhàn, Trường Sơn – đường
khát vọng, NXB Chính trị quốc gia, 2009)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ.
Câu 2. Xác định những từ ngữ miêu tả tâm trạng của chàng trai và cô gái.
Câu 3. Trình bày hiệu quả của việc sử dụng hình thức lời kể chuyện trong bài thơ.
Câu 4. Nêu sự vận động cảm xúc của nhân vật cô gái.
Câu 5. Qua bài thơ, anh/chị hãy nhận xét về cách thể hiện tình yêu của những chàng
trai, cô gái trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ (trình bày khoảng 5-7 dòng).
ĐỀ MINH HOẠ
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một nét đặc sắc nghệ thuật
trong bài thơ Hương thầm của Phan Thị Thanh Nhàn.
Câu 2 (4,0 điểm)
Mỗi người đều có những năng lực mà chính họ không biết đến, có thể làm
những điều thậm chí không tin là có thể làm được.
Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ về vấn đề:
Tầm quan trọng của năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo của tuổi trẻ ngày nay.
-----------------HẾT-------------------
- Thí sinh không được sử dụng tài liệu.
- Giám thị không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025
MÔN NGỮ VĂN
Phần
Câu
Nội dung
Điểm
I
ĐỌC HIỂU
4,0
1
Số chữ trong các dòng thơ không đồng nhất/không bằng
nhau là cơ sở để xác định thể thơ tự do của văn bản.
0,5
2
Những từ ngữ miêu tả tâm trạng của chàng trai và cô gái
trong bài thơ: ngập ngừng, bối rối
0,5
3
Hiệu quả của việc sử dụng hình thức lời kể chuyện trong bài
thơ:
- Tạo giọng điệu tâm tình, giúp bài thơ sinh động, hấp dẫn
hơn.
- Giúp người đọc hình dung diễn biến của một câu chuyện
tình: mối tình thầm lặng của cô gái với chàng trai hàng xóm,
ở cách nhau khung cửa sổ.
1,0
4
Sự vận động cảm xúc của nhân vật cô gái trong bài thơ:
- Chàng trai lên đường ra trận, cô gái e lệ “giấu chùm hoa
trong chiếc khăn tay” để tặng chàng trai.
- Khi cô gái tặng chiếc khăn tay cho chàng trai, họ rụt rè
không dám nói gì. Đến lúc chia tay, cô gái và chàng trai
“vẫn chẳng nói điều gì”, chỉ có hương bưởi thơm ngan ngát
lặng lẽ, âm thầm “thơm mãi bước người đi”.
1,0
5
Qua bài thơ, nhận xét về cách thể hiện tình yêu của những
chàng trai, cô gái trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ: là
một tình yêu cao đẹp, sâu sắc và hi sinh. Họ dùng những
hình ảnh tượng trưng và ngôn từ tinh tế để miêu tả tình yêu
và sự nhớ nhung, thể hiện lòng trung thành và quyết tâm
của mình trong cuộc sống và chiến đấu.
1,0
II
VIẾT
6,0
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một
nét đặc sắc về nghệ thuật trong bài thơ Hương thầm của
Phan Thị Thanh Nhàn.
2,0
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn
văn
Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200
chữ) của đoạn văn. Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo
cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc
song hành.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Phân tích một nét đặc sắc về nghệ thuật trong bài thơ Hương
thầm của Phan Thị Thanh Nhàn.
0,25
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị
luận
Học sinh xác định và phân tích được một nét đặc sắc về
nghệ thuật trong bài thơ như: ngắt nhịp; gieo vần; ngôn ngữ;
hình ảnh; biểu tượng ;... Nhằm khắc họa nội dung, chủ đề của
bài thơ,...
0,5
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt
phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận: Phân tích được một
nét đặc sắc về nghệ thuật trong bài thơ Hương thầm của Phan
Thị Thanh Nhàn.
- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng
tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng
chứng.
0,5
đ. Diễn đạt
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên
kết câu trong đoạn văn.
0,25
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn
đạt mới mẻ.
0,25
2
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ
về vấn đề: Tầm quan trọng của năng lực giải quyết vấn đề
và sáng tạo của tuổi trẻ ngày nay.
4,0
a. Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận
Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 600 chữ)
của bài văn.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận:
Tầm quan trọng của năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo
của tuổi trẻ ngày nay.
0,5
c. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:
Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần
nhuyễn lí lẽ và bằng chứng; trình bày được hệ thống ý phù
hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển
khai theo hướng:
* Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát suy
nghĩ của cá nhân về vấn đề.
* Thân bài: Triển khai vấn đề nghị luận:
- Giải thích vấn đề nghị luận: Năng lực giải quyết vấn đề và
sáng tạo là khả năng huy động, kết hợp một cách linh hoạt
kiến thức, kĩ năng, thái độ, tình cảm để giải quyết vấn đề và
tạo ra những giá trị mới, hiệu quả, tích cực trong tình huống
nhất định.
- Thể hiện suy nghĩ của người viết, có thể theo một số gợi ý
sau:
+ Cuộc sống luôn ẩn chứa nhiều vấn đề khó khăn đòi hỏi
phải đối mặt giải quyết. Khả năng của mỗi người luôn tiềm
ẩn và vô hạn; việc khám phá đánh thức tiềm năng và sự sáng
tạo của bản thân có ý nghĩa vô cùng quan trọng với tuổi trẻ.
+ Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo giúp mỗi người phát
huy tối đa tỉnh tích cực, chủ động; bình tĩnh trước khó khăn,
linh hoạt tìm ra giải pháp phù hợp; làm tiền đề cho mọi hoạt
động và thành công của con người; phát triển và nâng cao các
năng lực khác, “có thể làm những điều thậm chí không tin là
có thể làm được”,...
2,5
- Nêu một số bằng chứng làm sáng tỏ.
- Tuy nhiên, một số bạn trẻ ngày nay vẫn chưa phát huy được
năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo của bản thân; còn sống
thụ động và ỷ lại,...
- Mở rộng, nêu lên những suy nghĩ trái chiều hoặc ý kiến
khác để có cái nhìn toàn diện.
- Rút ra bài học nhận thức và hành động cho bản thân.
* Kết bài: Khẳng định lại vấn đề: Năng lực giải quyết vấn đề
và sáng tạo là một trong những năng lực cốt lõi cần hình
thành cho thanh niên trong bối cảnh toàn cầu hoá hiện nay.
Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, suy nghĩ riêng
nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
d. Diễn đạt
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên
kết văn bản.
0,25
đ. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn
đạt mới mẻ.
0,5
Tổng điểm
10,0
----------------------HẾT------------------------