1
SỞ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO QUẢNG NGÃI
THPT PHẠM VĂN ĐỒNG
ĐỀ THAM KHẢO
(Đề thi có 6 trang)
KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025
MÔN: SINH HỌC
Thời gian làm bài 50 phút, không kể thời gian phát đề
Họ, tên của thí sinh: …………………..
Số báo danh: …………………………..
PHẦN 1. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 18. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.
Câu 1. Quá trình phiên mã ngược là quá trình tổng hợp?
A. AND. B. ANR. C. Prôtêin D. mANR.
Câu 2. Theo đõi sự phân bào của 1 cơ th lưng bội, ngưi ta vẽ được sơ đ minh họa sau đây:
Hình này mô t:
A.
Rối lon phân ly NST  kì sau của gim phân I hoặc rối lon phân li NST  kì sau nguyên phân.
B.
Rối lon phân ly NST kì sau của gim phân II hoặc rối lon phân li NST kì sau nguyên
phân.
C.
Rối lon phân ly NST  kì sau của gim phân I.
D. Rối lon phân ly NST  kì sau của gim phân II.
Câu 3. Trong pha sáng quang hợp, sn phẩm nào sau đây được gii phóng ra môi trưng?
A. H2O. B. CO2. C. ATP. D. O2.
Câu 4. Phát biu sau đây đúng về con đưng vận chuyn nước và khoáng trong thân?
A. Có con đưng là theo dòng mch rây.
B. Giúp cây có đủ ngun dinh dưng cần thiết cho sự sinh trưng và phát trin.
C. Dòng mch rây là vận chuyn từ rễ, qua thân ri lên lá.
D. Dòng mch gỗ là vận chuyn từ lá xuống rễ hoặc ngược li tùy thuộc vào vị trí của cơ quan
ngun so với cơ quan đích.
Dùng Thông tin sau để trả lời Câu 5 và Câu 6: Hình mô t cây phát sinh chủng loi. Biết rằng những
đặc đim tổ tiên chung tn ti tất c các loài trong cùng một nhánh, đặc đim phát sinh mới đặc
trưng cho các nhánh riêng.
Câu 5. Hai loài nào có quan hệ tiến hóa gần nhất?
A. Cá mập và Cá ngừ. B. Ếch và Đưi ươi. C. Đưi ươi và Thỏ D. Cá sấu và Chim.
Câu 6. Đặc đim nào là đặc đim chung của Thỏ và Chim?
A. Lông mao. B. Lông vũ. C. Trứng có vỏ. D. Trứng có màng ối.
Câu 7. Phát biu nào sau đây đúng về vai trò của CLTN đối với tiến hóa?
A. Tác động trực tiếp lên kiu hình theo 1 hướng xác định.
B. Tác động trực tiếp lên kiu gene, alelle cũng theo 1 hướng.
C. Làm tăng dần tần số allele và tần số kiu gene trong quần th.
D. Làm gim dần tần số allele và tần số kiu gene trong quần th.
Câu 8. Nhân tố tiến hóa nào không thay đổi tần số alene?
A. Giao phối không ngẫu nhiên. B. Chọn lọc tự nhiên.
2
C. Dòng gen. D. Đột biến.
Câu 9. Ở ngưi, bệnh máu khó đông và bệnh mù màu đỏ-xanh lục do hai gene lặn (a, b) nằm trên
nhiễm sắc thX, không có alen tương ứng trên Y quy định. Một phụ nữ bị bệnh mù màu đỏ - xanh lục
và không bị bệnh máu khó đông lấy chng bị bệnh máu khó đông và không bị bệnh mù màu đỏ - xanh
lục. Phát biu nào sau đây là đúng về những đứa con của cặp vợ chng trên?
A. Tất c con trai của họ đều mắc bệnh mù màu đỏ - xanh lục.
B. Tất c con trai của họ đều mắc bệnh máu khó đông.
C. Tất c con gái của họ đều mắc bệnh mù màu đỏ - xanh lục.
D. Tất c con gái của họ đều mắc bệnh máu khó đông
Câu 10. Hình nh mô t một con đưng hình thành loài nào sau đây?
A. Bằng con đưng địa lý. B. Bằng con đưng sinh thái.
C. Bằng con đưng đột biến tự đa bội. D. Bằng con đưng lai xa và đa bội hóa.
Dùng Thông tin sau để trả lời Câu 11 và Câu 12: Gi sử lưới thức ăn đơn gin của một ao nuôi cá
như sau:
Câu 11. Quan hệ giữa loài (C) và loài (D) là quan hệ
A. Kí sinh. B. Cnh Tranh cùng loài.
C. Cnh tranh khác loài. D. Hợp tác.
Câu 12. Biết rằng loài (C) là đối tượng được chủ ao chọn khai thác đ to ra hiệu qu kinh tế. Biện
pháp tác động nào sau đây sẽ làm tăng hiệu quà kinh tế của ao nuôi này?
A.
Làm tăng số lượng loài (D) trong ao. B. Loi bỏ hoàn toàn loài (B) ra khỏi.
C.
Hận chế số lượng loài (A) có trong ao. D. Th thêm loài (E) vào ao.
Câu 13. Trình tự các khâu của kỹ thuật cấy gene là gì?
A. Cắt và nối DNA của tế bào cho và Plasmid những đim xác định, to DNA tái tổ hợp - tách
DNA của tế bào cho và plasmid ra khỏi tế bào - chuyn DNA tái tổ hợp vào tế bào nhận.
B. Tách DNA của tế bào cho và plasmid ra khỏi tế bào - cắt và nối DNA của tế bào cho và Plasmid
 những đim xác định, to DNA tái tổ hợp - chuyn DNA tái tổ hợp vào tế bào nhận.
C. Chuyn DNA tái tổ hợp vào tế bào nhận - tách DNA của tế bào cho và plasmid ra khỏi tế bào -
cắt và nối DNA của tế bào cho và Plasmid  những đim xác định, to DNA tái tổ hợp.
D. Cắt và nối DNA của tế bào cho và Plasmid những đim xác định, to DNA tái tổ hợp - chuyn
DNA tái tổ hợp vào tế bào nhận - tách DNA của tế bào cho và plasmid ra khỏi tế bào.
Câu 14. Một cụ bà không may bị tai nn giao thông khi băng qua đưng. Do bị chấn thương đầu
và mất nhiều máu, bác sĩ yêu cầu gia đình nn nhân truyền máu gấp cho cụ bà. Được biết thông tin
về nhóm máu của gia đình này qua ph hệ như sau, tuy nhiên có một số ngưi trong gia đình vắng
mặt, một số khác chưa rõ thông tin về nhóm máu. Hỏi trong gia đình nn nhân nên đưa ai đi truyền
máu cho cụ bà (số I.1 trong ph hệ) là thích hợp và nhanh nhất?
A. Ngưi số II.6. B. Ngưi số III.6. C. Ngưi số II.2. D. Ngưi số III.2
Câu 15. Một kỹ thuật y khoa được thực hiện trong thai kỳ, thưng là vào giai đon từ tuần thứ 15
đến 20, nhằm thu thập một mẫu chất lỏng bao quanh thai nhi từ tử cung của thai phụ. Mẫu chất lỏng
này chứa các tế bào và các chất khác từ thai nhi, giúp các bác sĩ kim tra và chẩn đoán các bất thưng
di truyền, bệnh lý nhiễm sắc th hoặc các vấn đề khác liên quan đến sức khỏe của thai nhi. Đây là
3
một phương pháp hiệu qu đ tầm soát hội chứng Down, bệnh hng cầu hình liềm, và nhiều bệnh di
truyền khác. Phương pháp này được gọi là gì?
A. Siêu âm. B. Sinh thiết tua nhau.
C. Chọc dò dịch ối. D. Đo độ m da gáy.
Câu 16. Hình dưới đây mô t số lượng NST  một tế bào soma thuộc đột biến đa bội cùng ngun. Bộ
NST lưng bội của loài này là
A. 2n=12. B. 2n=8. C. 2n=6. D. 2n=9.
Dùng thông tin sau để trả lời câu 17 và câu 18: Ốc bươu vàng là loi ốc có ngun gốc từ Trung và
Nam Mỹ, được du nhập vào Việt Nam từ những năm 80 của thế kỷ XX đ chăn nuôi làm thức ăn cho
một số động vật khác. Tuy nhiên với đặc tính dễ sống, sinh sn nhanh, phàm ăn nên khi thoát khỏi tự
nhiên ốc bươu vàng tr thành một trong những mối gây hi nghiêm trọng cho mùa màng.
Câu 17. Ốc bươu vàng là loài
A. thứ yếu. B. chủ chốt. C. ngoi lai. D. ngẫu nhiên
Câu 18. Ốc bươu vàng có th gây nh hưng như thế nào đến môi trưng bn địa?
A. Tăng đa dng sinh học. B. Tăng ngun thức ăn cho loài bn địa.
C. Gây suy gim đa dnh sinh học D. Giúp bo vệ loài bn địa khỏi kẻ thù tự nhiên.
PHẦN II. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 4. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thí sinh chọn
đúng hoặc sai.
Câu 1. Ở rui giấm về tính trng màu thân có thân xám trội hoàn toàn so với thân đen; về kích thước
cánh có cánh dài trội hoàn toàn so với cánh ngắn. Trong 1 phép lai P giữa 2 rui thân xám, cánh dài
với nhau thu được F1 có tỷ lệ 1 xám, ngắn: 2 xám, dài: 1 đen dài. Ngưi ta lấy 2 cá th F1 cho giao
phối với nhau được F2 có 4 kiu hình với tỷ lệ 1:1:1:1. Biết không có đột biến, theo lý thuyết phát
biu sau đây là Đúng hay Sai?
a) Các gene đang xét cùng nằm trên 1 nhiễm sắc th.
b) Kiu gene của 2 rui thân xám, cánh dài thế hệ P đem lai khác nhau.
c) F1 có tối đa 10 kiu gene, F2 có tỷ lệ kiu gene như tỷ lệ kiu hình.
d) Nếu cho rui F1 giao phối ngẫu nhiên với nhau số phép lai tối đa không k thay đổi vai trò
đực cái là 28.
Câu 2. Nai sừng xám (một loi hươu) và bò Bison (một loi bò rừng hoang dã lớn) đều là động vật
ăn cỏ tìm kiếm thức ăn trong cùng một khu vực. Hình dưới đây mô t những thay đổi trong quần th
của hai loài này trước và sau khi xuất hiện loài sói (loài săn mi) trong môi trưng sống của chúng.
a) Sự gim kích thước của quần th nai là kết của của sự săn mi của những con sói cũng như sự
gia tăng kích thước của quần th bò rừng đã tiêu thụ một phần lớn ngun thức ăn trong đng
cỏ.
b) Sự biến động kích thước quần th nai và bò rừng cho thấy những con sói chỉ ăn thịt nai sừng
xám.
c) Ổ sinh thái về dinh dưng của quần th nai và bò rừng là trùng nhau.
4
d) Trong những năm đầu tiên có sự xuất hiện của sói, sự săn mi cao của những con sói tập trung
vào quần th nai, do đó làm gim áp lực săn mi lên quần th bò và làm tăng tỷ lệ sống sót
của con non.
Câu 3. Đo chỉ số đưng huyết khi đói của một ngưi, thu được kết qu th hiện qua đ thị sau:
a) Ngưi này nên tăng cưng sử dụng thức ăn nhiều tinh bột.
b) Ở thi đim 14h, tuyến tuỵ tăng tiết glucagon.
c) Chỉ số đưng huyết cao nhất là lúc 20h.
d) Ngưi này bị bệnh tiu đưng.
Câu 4. Một operon X có các vùng trình tự quy định chức năng được ký hiệu M, N, P, Q, tổng hợp
các enzyme 1 và enzyme 2 phân gii chất X. Trong đó, mỗi vùng trình tự đã ký hiệu từ M đến Q sẽ
là một trong các vị trí sau:
(1) Gene tổng hợp enzyme 1.(2) Gene tổng hợp enzyme 2.
(3) Vùng khi động (promoter).(4) Vùng vận hành (operator).
Biết rằng, gene điều hòa điều khin hot động operon X tổng hợp protein điều hòa có chức năng bình
thưng. Kết qu chọn lọc các chủng vi khuẩn thu được  bng dưới đây khi nuôi cấy trong điều kiện
môi trưng có chất X và không có chất X, biết (+) enzyme được tổng hợp; (-) enzyme không được tổng
hợp.
Các chủng vi khuẩn
Không có chất X
Có chất X
Enzyme 1
Enzyme 1
Không mang đột biến
―
+
Đột biến  vùng M
―
―
Đột biến  vùng N
―
―
Đột biến  vùng P
―
+
Đột biến  vùng Q
+
+
a) Trình tự M trong operon X là gene tổng hợp enzyme 1.
b) Vùng P trong operon X là gene mã hóa enzyme 2.
c) Nếu vùng N bị đột biến, enzyme 2 sẽ không được tổng hợp khi có chất X, nhưng enzyme 1
vẫn có th được tổng hợp.
d) Khi đột biến xy ra vùng Q của operon, enzyme 1 và enzyme 2 vẫn được tổng hợp ngay c
khi không có chất X.
PHẦN III. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 6. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào mỗi ô trả lời
tương ứng theo hướng dần của phiếu trả lời.
Câu 1. Chọn lọc nhân to tác động mnh mẽ đến việc loi bỏ những biến dị di truyền không cần thiết
cho con ngưi, ví dụ như  ngựa, chọn lọc nhân to làm gia tăng tốc độ hình thành dòng thuần chủng
mang những đặc đim mong muốn. Tuy nhiên, nhiều tính trng ví dụ như tốc độ (tính trng số lượng),
thưng có nhiều biến th di truyền. Điều này cũng đúng ngay c với những tính trng mà chúng ta
biết là chịu áp lực chọn lọc mnh.
Các biến dị di truyền này xuất hiện từ đâu và nó tương quan như thế nào với tác động của chọn lọc
5
tự nhiên. Hãy viết liền các số tương ứng với bốn sự kiện dưới đây theo trình tự của quá trình hình
thành quần th thích nghi:
1. Khi áp lực chọn lọc mnh, chọn lọc tự nhiên tích lũy các biến dị có lợi và đào thi các biến dị
có hi ra khỏi quần th.
2. Đột biến có mối tương quan chặt chẽ với chọn lọc tự nhiên: chọn lọc tự nhiên có xu hướng làm
gim các biến dị di truyền không thích nghi sao cho tính trng thích nghi nhất được duy trì
trong quần th.
3. Sự kết hợp giữa đột biến và chọn lọc tự nhiên giúp nhanh chóng to ra kiu hình thích nghi
và lan rộng biến dị có lợi này trong quần th.
4. Biến dị di truyền xuất hiện do đột biến, ngay c khi không có tác động của môi trưng cũng như
chọn lọc tự nhiên.
Câu 2. SARS-CoV-2 là virus gây ra đi dịch Covid-19. Vật chất di truyền của virus này là RNA
mch đơn dương tính (ssRNA[+]) và không mang theo enzyme phiên mã ngược. Khi xâm nhập vào
tế bào chủ, RNA của virus được sử dụng trực tiếp như mRNA đ tổng hợp protein, trong đó có
enzyme RNA polymerase phụ thuộc RNA (RdRp) – enzyme cần thiết cho quá trình tái bn hệ gene
và tổng hợp các mRNA khác của virus. Cho các nhận định sau:
1. RNA sợi đơn dương tính của SARS-CoV-2 được tế bào chủ nhận diện như mRNA đ tổng
hợp protein.
2. SARS-CoV-2 không cần enzyme phiên mã ngược vì RNA của virus có th được sử dụng trực
tiếp như mRNA.
3. Quá trình tái bn hệ gene và tổng hợp mRNA của SARS-CoV-2 diễn ra trong nhân tế bào chủ.
4. RdRp không mang sẵn trong ht virus mà được tổng hợp trong tế bào chủ bằng cách sử dụng
RNA của virus như mRNA.
Hãy viết liền các số tương ứng với các nhận định đúng về cơ chế nhân lên của SARS-CoV-2 trong tế
bào chủ theo thứ tự từ nhỏ đến lớn.
Câu 3. Đậu Hà Lan(Pisum sativum) là cây tự thụ phấn bắt buộc. Biết tính trng màu sắc hoa do một
gene có 2 allele quy định, trong đó allele A quy định hoa đỏ trội hoàn toàn so với allele a quy định
hoa trắng. Một khu vưn trng 100 cây đậu Hà Lan, đến khi ra hoa ngưi ta đếm được có 80 cây hoa
đỏ và 20 cây hoa trắng. Sau khi thu hoch, toàn bộ ht được đem gieo trng và đến khi ra hoa ngưi
ta thống kê thấy tỉ lệ cây hoa trắng chiếm khong 30%. Gi sử không xy ra đột biến và tỉ lệ ny mầm
của các ht như nhau. Theo lý thuyết, trong số 100 cây đậu Hà Lan trng ban đầu có bao nhiêu cây
hoa đỏ thuần chủng?
Câu 4. Ở rui giấm, xét hai cặp gene Aa, Bb nằm trên cùng một cặp NST thưng. Cho hai cá th rui
giấm dị hợp hai cặp gene giao phối với nhau thu được số cá th có kiu gene đng hợp tử lặn về c
hai cặp gene trên chiếm tỉ lệ 4%. Tần số hoán vị gene là bao nhiêu phần trăm?
Câu 5. Khi nghiên cứu 4 loài sinh vật thuộc một chuỗi thức ăn trong một quần xã sinh vật, ngưi ta
thu được số liệu dưới đây:
Loài
Số cá thể
Khối lượng trung bình
(g)
Năng lượng trên 1 đơn vị
khối lượng (Kcal/g)
1
10 000
0,1
1
2
5
10
2
3
500
0,002
1,8
4
300 000
5
0,5
Hãy viết liền các số tương ứng với bốn loài theo trình tự của dòng năng lượng đi qua chuỗi thức ăn
này.
Câu 6. Bng dưới đây mô t tần số allele A (của một gene gm hai allele A và a) hai quần th cá
cùng loài hai vùng triều khác nhau ti cùng một vùng bin trong 4 năm liên tiếp nhau. Năm 2016,
quần th vùng triều (I) chịu nh hưng của to độc n hoa làm chết hết các cá th cá đây. Cuối