ạ ộ

ệ ệ ọ ệ ự

ể ệ ướ t Nam nói chung, c a t nh S n La nói riêng đã có b

ấ

ế ể ướ ể ự ữ ủ ỉ ề ầ ự ả ệ ự c và góp ph n tích c c trong phát tri n kinh t

c

ả ự ượ ạ ộ ệ c th c hi n theo

ấ ề

ặ ệ ứ ấ ướ ề c v  ho t đ ng khoáng s n đã đ ụ ệ ự ố ợ

ạ ả ệ

ấ ự ạ ộ ự

ỉ ị ệ ượ ệ ị ữ ệ i cho các doanh nghi p  ấ ệ  lĩnh v c khoáng s n. Vi c th c hi n quy ho ch và c p gi y phép thăm  c th c hi n đúng theo quy đ nh

ậ

ỉ ị ng khai thác khoáng s n trái

ế ế ỏ ả

ư ng. Các t

ả t k  m , còn gây ô  ả ổ ứ  ch c, cá nhân tham gia ho t đ ng khoáng s n ch a  ắ ộ ố ự ườ ầ ủ ễ ự ế ệ ỳ

ườ ộ

ổ ứ ự ư ch c, cá nhân nào th c hi n l p h  s  đ  ngh  xác

ườ ệ ệ

ả ố ộ ướ ộ ử ị ử ộ ượ

ệ ồ ơ ề ỏ   ng và đóng c a m . ủ c Qu c h i N c c ng hoà xã h i ch   ừ   t Nam thông qua ngày 17 tháng 11 năm 2010 và có hi u l c thi hành t

ệ ự ả ạ

ự ề ả ộ ổ ậ c trong lĩnh v c này. N i dung c a Lu t Khoáng s n năm 2010 có nhi u đ i

ủ ề ả ả ổ ị

ả ồ

ậ

ấ ậ ị ị

ờ ự ễ ệ ậ ả ằ

ự ự ả ầ ị ỉ ả Khoáng s n là tài nguyên không tái t o, là m t trong nh ồ ự ệ ữ ng ngu n l c quan tr ng đ  th c hi n s  nghi p công nghi p hóa ­ hi n  ấ ướ ạ c. Trong nh ng năm qua, ngành công nghi p khai khoáng  đ i hóa đ t n ệ ơ ủ c phát tri n,  c a Vi ể ấ cung c p nguyên li u cho nhi u lĩnh v c s n xu t, đóng góp đáng k  cho  ộ  ­ xã h i  ngân sách nhà n ủ ấ ướ c a đ t n ả Công tác qu n lý nhà n ạ ủ đúng ch c năng, nhi m v , quy n h n c a các c p, các ngành và theo qui trình  ẽ ơ ố ệ   th ng nh t, có s  ph i h p ch t ch  h n gi a các ngành, huy n và xã trong vi c ậ ợ ề ả qu n lý ho t đ ng khoáng s n, t o đi u ki n thu n l ạ ả ầ ư đ u t ự ả dò, khai thác khoáng s n trên đ a bàn t nh đã đ ủ c a pháp lu t. ệ ượ ẫ Tuy nhiên, trên đ a bàn t nh v n còn có hi n t ớ ư phép, m t s  d  án khai thác khoáng s n ch a đúng v i thi ạ ộ nhi m môi tr ộ ị ườ ng đ nh k  theo n i dung đã cam k t trong  th c hi n đ y đ  quan tr c môi tr ệ ả ệ ế ả ặ ườ ng, vi c x   báo cáo đánh giá tác đ ng môi tr ng ho c cam k t b o v  môi tr ấ ư ả ắ ấ   ị ỏ ư ch t th i r n trong khai thác m  ch a đúng quy đ nh; ch a đăng ký và x  lý ch t ả ệ ậ ạ th i nguy h i; ch a có t ậ nh n hoàn thành các công trình, bi n pháp b o v  môi tr ả ố ậ Lu t Khoáng s n s  60/2010/QH12 đ nghĩa Vi ngày 01 tháng 7 năm 2011 đã t o hành lang pháp lý cho công tác qu n lý Nhà  ướ n ệ ả ử ớ m i, thay đ i căn b n các qui đ nh v  công tác b o v , qu n lý, khai thác, s   ế ượ ả ụ ề ấ ố c các v n đ  gây  i quy t đ d ng ngu n tài nguyên khoáng s n qu c gia; gi ả ừ ướ ướ ề ả ứ c v  khoáng s n t c   tr b c xúc và tranh lu n trong công tác qu n lý Nhà n ồ ớ ổ ỏ ế đ n nay; đ ng th i bãi b  các quy đ nh b t c p, b  sung các quy đ nh m i phù  ợ ớ ơ h p h n v i th c ti n. ả ệ ể ự Đ  th c hi n có hi u qu  Lu t khoáng s n năm 2010 nh m nâng cao năng l c  ướ ề ả công tác qu n lý nhà n c v  tài nguyên khoáng s n trên đ a bàn t nh c n th c

ộ ố ả

ệ ự

ề ệ ị ệ Ủ ẩ

ậ ể ườ ặ ả ổ ứ

ậ ể ệ ể t đ  các tr ụ ấ t là  y ban nhân dân c p xã, th c hi n đúng  ủ ả ướ ề c v  khoáng s n theo quy đ nh c a  ườ ế ử  ch c ki m tra, x  lý kiên quy t, tri ng  ả

ẩ ề ả ố ợ

ị ả ồ ậ ề

ả ổ ế ươ ị ị ự ệ ng. Th c hi n  ố ợ

ả ệ ự ệ ố ệ ả ả

ị ế ổ ụ ỉ ệ ệ

ỉ ệ

ậ ẫ ế

ự ử

ị ả ậ ủ

ả ề ế

ế

ả ị ng có ho t

ệ ng

ạ ị

ủ ả

ề ả ng

ạ

ư ố ợ ị

ạ ươ ng và đ a ph ề ị ề ả

ậ ề ể ấ

ứ ư

ề ể ươ ậ ữ ể ạ ố

ặ ặ ữ ậ ể

ề ầ

ậ ề ả ự ị

ị ơ ế ấ ề ả ệ   t

ế ế ơ ế ư ệ ế ả i pháp sau: hi n m t s  gi ấ Ủ 1.  y ban nhân dân các c p, đ c bi ệ th m quy n và trách nhi m qu n lý nhà n pháp lu t. Th ng xuyên t ợ h p khai thác khoáng s n trái phép; mua, bán, v n chuy n, tiêu th  khoáng s n  ạ không có ngu n g c h p pháp; đ y m nh tuyên truy n, ph  bi n các quy đ nh  ộ ủ c a pháp lu t v  khoáng s n trong cán b , nhân dân đ a ph ệ ự   ư nghiêm ch nh vi c b o v  khoáng s n ch a khai thác trên đ a bàn. Ph i h p th c ớ ả hi n t t vi c qu n lý, b o v  tài nguyên khoáng s n và các lĩnh v c khác v i  ươ ậ ạ ng  , c m các đ a ph các xã, huy n và t nh b n; khuy n khích thành l p các t ổ ườ ả ệ ự ng xuyên trao đ i thông tin,  giáp ranh trong vi c th c hi n qu n lý chung, th ổ ứ ồ ơ ụ ể ướ ổ  ch c, cá nhân l p h  s   t ng k t đánh giá tình hình c  th . H ng d n các t ị ệ ỏ ậ xin thăm dò, khai thác, khai thác t n thu, đóng c a m  và th c hi n các quy đ nh  ể ệ ườ ng các bi n pháp ki m  khác theo quy đ nh c a pháp lu t Khoáng s n. Tăng c ạ ộ ể ệ ậ  phí v  ho t đ ng khai thác, kinh doanh, v n chuy n  tra qu n lý thu thu , phí, l ơ ế ề ự ả ả ừ ạ ộ t kho n thu t tài nguyên khoáng s n; xây d ng c  ch  đi u ti  ho t đ ng  ươ ể ể ỗ ợ ộ ế ạ  ­ xã h i cho các đ a ph khoáng s n đ  h  tr  phát tri n kinh t ườ ả ử ụ ả ẫ ờ ướ ồ ả ộ ng d n qu n lý s  d ng phí b o v  môi tr đ ng khoáng s n, đ ng th i h ị ố ị ả ạ ộ ố ớ i Ngh  đ nh s  74/2011/NĐ­CP  đ i v i ho t đ ng khoáng s n theo quy đ nh t ố ớ ệ ủ ề ườ ng đ i v i khai thác  ngày 25/8/2011 c a Chính ph  v  phí b o v  môi tr ươ ả ậ ề ổ ế khoáng s n. Tuyên truy n ph  bi n pháp lu t v  khoáng s n trên các ph ề ệ ti n thông tin đ i chúng nh : Báo, Đài phát thanh, truy n hình, t p chí trung  ở ươ ể ổ ứ ộ ng; ph i h p các s , ngành, đoàn th , t  ch c chính tr  xã h i  ườ tuyên truy n v  Tài nguyên và Môi tr ng nói chung, khoáng s n nói riêng trên  ế ầ ỉ ị đ a bàn t nh góp ph n nâng cao hi u bi t, ý th c ch p hành pháp lu t v  khoáng  ụ ế ả ủ ổ ứ t bài đ a tin ho c đ t theo chuyên m c,   ch c, cá nhân; t p trung vi s n c a t ng nh ng đi n hình t chuyên đ  bi u d t, phê phán nh ng hành vi vi ph m  ạ ộ ả pháp lu t v  các ho t đ ng qu n lý, thăm dò, khai thác, v n chuy n, kinh doanh  ỉ khoáng s n trên đ a bàn t nh. 2. Xây d ng c  ch  thu hút các thành ph n kinh t ả ự ơ ả c  b n đ a ch t v  khoáng s n. Khuy n khích đ u t ườ ệ ế bi n khoáng s n có công ngh  tiên ti n, thân thi n v i môi tr ứ ể đ  và ti ế ầ ư  đ u t  vào công tác đi u tra  ầ ư ế  các d  án khai thác, ch   ử ụ ớ ệ ng; s  d ng tri ệ ệ t ki m khoáng s n. Có c  ch   u đãi vi c nghiên c u, phát hi n các

ạ ấ ạ ụ ứ

ạ

ỉ ệ ề ề ệ ụ ể ớ ủ ấ ứ ả ặ ị

ả ặ ệ

ả ị ư

ả ả ề

ả ể ợ ạ ớ ặ ế

ủ ừ ế ả ề ế ế

ướ

ị ạ ạ ộ ấ ồ c; có c  ch  thu h i kinh phí Nhà n ụ

ơ ế ả ấ ờ ẩ ướ c đã đ u t ỹ ả ả

ứ ờ ỳ ể ả ả ệ ừ ự ả

ả ạ ả

ụ ụ ắ ự ệ ệ

ẩ ự ỉ ẽ ể , xã

ạ ữ ề ữ ườ ệ

ạ ng công tác giáo d c chính tr , t ồ ưỡ   ng

ể ị ư ưở  t ị ườ ộ ụ ậ ộ

ể ng đ  phát tri n b n v ng. ng; công tác đào t o, b i d ứ ế

ả ả ở

ướ ề ướ ề ệ ả ậ ượ ứ ầ ng  ụ c yêu c u, nhi m v

ả ụ ả ế công d ng m i c a các lo i khoáng s n và  ng d ng vào s n xu t. H n ch  và  ầ ư ỏ ả ế ớ ớ i s m ch m d t tình tr ng đ u t  khai thác khoáng s n manh mún, nh   ti n t ạ ị ả ệ ẻ t là tình tr ng khai thác khoáng s n trái phép trên đ a  , kém hi u qu , đ c bi l ẽ ơ ố ớ ổ ứ ặ  ch c tham  bàn t nh. Có quy đ nh c  th , ch t ch  h n v  đi u ki n đ i v i t ố ề  ạ ế ế ừ ả gia thăm dò, khai thác, ch  bi n t ng lo i khoáng s n, đ c bi t v t là qu n lý t ơ ế ấ ự ồ khoáng s n có giá tr  nh : than, vàng, đ ng, Nikel… Xây d ng c  ch  đ u giá  ướ ủ ợ i ích c a Nhà n quy n khai thác khoáng s n, b o đ m l c phù h p v i đ c  ợ ỉ đi m c a t ng lo i khoáng s n. Đi u ch nh k p th i, h p lý các lo i thu  liên  ả quan đ n ho t đ ng khai thác, ch  bi n và xu t kh u khoáng s n, tăng thu ngân  ề   ầ ư  cho công tác đi u sách nhà n ụ ồ ả ị tra, thăm dò khoáng s n. Áp d ng quy đ nh m c ký qu  b o đ m ph c h i môi  ườ ủ ệ tr ng, môi sinh và đ t đai trong t ng th i k  đ  b o đ m trách nhi m c a các  ệ ổ ứ t  ch c khai thác khoáng s n. Th c hi n có hi u qu  công tác qu n lý tài  ườ ế ng   hóa ngành Tài nguyên và Môi tr nguyên khoáng s n, đ y m nh kinh t ệ ệ ph c v  đ c l c cho s  nghi p công nghi p hóa, hi n đ i hóa nông nghi p,  ế ặ ế ợ ị nông thôn trên đ a bàn t nh; k t h p ch t ch , hài hòa gi a phát tri n kinh t ộ ớ ả h i v i b o v  tài nguyên, môi tr 3. Tăng c ề v  trình đ  chuyên môn, lý lu n chính tr  cho cán b , công ch c làm công tác  ả ổ c v  tài nguyên khoáng s n. B  sung biên ch  làm công tác  qu n lý nhà n ườ ả c v  tài nguyên khoáng s n cho S  Tài nguyên và Môi tr qu n lý nhà n ỉ ệ t nh và các huy n có khoáng s n t p trung, đáp  ng đ ượ đ c giao.

Hoat domg cap giay phep

ả ậ ầ ệ

ự ự ữ

ạ ế ế ồ ế ự    không ít nh ng y u kém, h n ch , khi n ngu n tài nguyên

ệ ủ ể ủ ề ế ấ ấ ả

ướ ườ ị ữ t, th t thoát, ng ườ i dân m t đ t s n xu t, ngân sách  ọ ấ ạ ng thì b  xâm h i nghiêm tr ng. ạ ộ ộ ấ ả ạ ấ c th t thu, môi tr

ổ

ấ ở ữ ậ

ả ệ ạ i Vi i

ố ượ ấ ạ ỏ ớ ơ i vì sao ngành khai khoáng t ệ ạ ộ ớ ể ạ i phát tri n nhanh t ng các doanh nghi p ho t đ ng trong lĩnh v c này tăng trung bình

ả t Nam l ự ấ ượ ệ ớ ồ

ừ ố ị c c p. ng đã c p

ượ ấ ươ ớ ố ượ ấ ầ ấ ng

ộ ấ ạ

ạ   ề  1996 đ n 2008. Đi u đáng ng i là ho t ạ t quy ho ch và ch ng chéo

ạ ơ ồ ơ ự ễ

ả ở ộ ể   ạ ộ i có h n nên vi c qu n lí ho t đ ng khai khoáng tr  nên khó ki m

ề ệ ạ ủ ề ệ

ồ ơ ộ ự i th c tr ng nhi u doanh nghi p tuy không đ  năng l c,  ườ ng

t k  m , không làm báo cáo đánh giá tác đ ng môi tr ỉ

ư ị ả ở đ  ti n b  cho vi c c p phép

ươ ệ ẫ ượ ấ ề ẻ ể ệ ng h p khai thác trái phép còn đ

ậ c c p phép. Th m chí không  ệ ấ ượ ả ộ ơ ở ợ ử ẳ ở t  Sau g n 15 năm th c thi Lu t Khoáng s n, ngành khai khoáng c a Vi Nam bên c nh nh ng đóng góp tích c c cho s  phát tri n c a n n kinh t cũng đã b c l khoáng s n c n ki nhà n   ớ ề C p phép càng nhi u, t n th t càng l n ể S  h u trên 5000 đi m m  v i h n 60 lo i khoáng s n khác nhau nên th t  không khó lí gi ậ v y. S  l ơ h n 21%/năm, đ ng nghĩa v i vi c tăng nhanh l ng gi y phép đ ế ỉ  2005 đ n 2008, các đ a ph Theo th ng kê, ch  trong vòng 3 năm t ấ ề ả ơ h n 3.880 gi y phép khai thác khoáng s n, nhi u g p 10 l n so v i s  l ế ừ ấ gi y phép mà các b  c p trong 12 năm t ượ ấ ộ ấ đ ng c p phép không theo quy ho ch, c p phép v ở ẫ ạ quy ho ch v n di n ra   nhi u n i trong khi đ i ngũ và năng l c các c  quan  ạ ạ chuyên môn l ự ư ể ớ soát. Đó là ch a k  t ế ế ỏ không có h  s  thi ế ệ ặ ế ho c n u có cũng ch  là chi u l … nh ng v n đ ớ ữ ượ ỏ ng l n đã b  xé l ít m  khoáng s n có tr  l ộ ố ườ ị t, m t s  tr đ a ph ng. Cá bi ế ở b i các cán b  c  s , khi n công tác x  lý tr  nên dai d ng, khó gi ả c “b o kê”  ế i quy t.

ớ  vi c c p phép tràn lan k t h p v i các khâu khai thác s  d ng công  ồ

ố ọ ệ ủ ị ổ ổ ể

ử ụ ả ấ ạ ệ ặ m c r t cao, đ c bi t là t

ả ng qu n lý.

ươ ổ ấ ớ

ầ ậ ệ ạ ặ

ố ớ ầ ỏ ừ ụ ừ  15 – 20%… Đ i v i các   m t vài ch c ph n trăm mà

ỏ ự ấ ấ ỉ ừ ề ạ ộ ơ ấ ấ ỏ ọ

i 40 – 60%, khai thác apatit là 26 –  ự ạ ở ộ i  ễ ấ ỉ ạ ạ ề ộ ồ ố

ả ạ Lãng phí tài nguyên ệ ụ ừ ệ ấ ế ợ H  l y t ấ   ệ ế ngh  cũ, khai thác thô, manh mún khi n ngu n tài nguyên khoáng s n b  t n th t ấ ư ấ nghiêm tr ng. Th ng kê c a Vi n T  v n phát tri n (CODE) cho th y, t n th t  ỏ ề ệ ở ứ ấ tài nguyên trong quá trình khai thác hi n  i nhi u m   ị do đ a ph Theo đó, t n th t khai thác than h m lò lên t 43%, qu ng kim lo i 15 – 30%, v t li u xây d ng t m  v a và nh , s  th t thoát không ch  d ng l nguy c  m t m  là r t nghiêm tr ng. Đi u này d  th y nh t trong ho t đ ng  ặ khai thác vàng khi mà đ  thu h i qu ng vàng ch  đ t 30 – 40%, s  còn l i đ u  ằ n m t i bãi th i.

ọ ị ả ưở ườ ừ ạ ng nghiêm tr ng t n n đào đãi vàng trái phép

ấ

ự ộ

ơ ế ấ ế ữ ế

ướ ị ấ ồ

ế ả

ệ ế

ầ ư ự ư ươ ằ

ố

ứ ứ ế ỉ ứ ứ ư ề ả ng sinh thái b   nh h Môi tr Ả ( nh: Tainguyenmoitruong.vn) Ngân sách th t thu ớ ự ế ạ ộ S  lãng phí tài nguyên trong ho t đ ng khai thác c ng v i s  y u kém trong  ẽ ở ả công tác qu n lí cùng nh ng k  h  trong c  ch  giám sát cũng t t y u khi n  ngu n ngân sách nhà n c b  th t thu. ị ố ổ  cho ngành khai thác khoáng s n chi m v  trí cao so  Trong khi t ng v n đ u t ả ề ớ  thì hi u qu  đóng góp vào tăng tr v i nhi u ngành và lĩnh v c kinh t ạ ừ ứ ạ ủ c a ngành này l ng x ng. B ng ch ng là trong giai đo n t i ch a t ầ ư ổ 2008, t ng v n đ u t ệ nh ng hi u qu  đóng góp cho n n kinh t ưở ng GDP  ế  2005 đ n  ự   ứ ị  cho ngành khai thác đ ng v  trí th  5/18 ngành và lĩnh v c  ch  đ ng th  8.

ệ ẫ ự

ả ượ

ơ ự ế ế ủ ế ả ng khoáng s n th c t ệ ơ ở

ả ự

ấ ườ ứ ạ ừ ầ ư ng khai thác gây th t thoát

ồ ươ

ự ệ ệ ệ ấ ủ

ấ ắ ế ế ạ ự ế ng th c tính thu  tài nguyên d a theo hóa   i tình tr ng doanh nghi p b t tay  ằ ố  nh m tr n thu  và

ờ

ế ế c đó h  đã ti n hành khai thác t

ỉ ữ ươ ướ ế ng này ch  thu đ

ị ả ỉ ồ

ạ ớ ầ ủ c c p phép khai thác đ  các lo i khoáng s n t ế ế t k    lâu.  ẹ c v n v n  ố  3 năm (2007 – 2010) dù   vàng

ắ ả ừ ỏ

ưở ườ ẽ ng

ệ ổ ồ ị ả ạ ở i

ề ế

ấ ẳ ầ ớ ặ ấ

ư ự ạ ị

ẹ ệ ệ ấ ả ng ch a xây d ng bãi th i theo đúng quy đ nh, gây  ỏ   n; làm thu h p di n tích đ t lâm nghi p; gây h ng

ự

ế ươ ườ ộ ố ả ấ ư ớ

ư ệ ồ ườ

ẽ ẫ ậ ạ ấ

ộ

ng có l ớ ậ ả ớ ầ ả ộ

c m t ph n h u qu . Không ch  làm phát sinh  ả ế ự ề ồ ụ ượ ạ ộ ườ ề ả ấ ng

ễ ạ c; làm m t đa d ng sinh h c; tàn phá

ấ ỡ ả ồ ấ

ạ ử ạ ộ ế ả ơ

ủ ế ở ế ạ ộ

ấ ừ ế ệ ọ

ệ

ưở ự ể ọ ự ệ i d ng vi c tri n  n qu c gia, khu b o t n

ữ ự ấ ệ ụ ộ ườ ườ ằ các vùng núi và trung du khi n ph m vi tác đ ng sâu  ừ ng nghiêm tr ng đ n các vùng r ng và di n tích đ t r ng xung  ể ả ồ ụ ng, đi n hình là v  khai

ớ ả ạ ộ i VQG Ba Vì (Hà N i); khai thác vàng trong vùng lõi

ả ồ ệ ắ ạ ỷ ế ự ế ừ ệ ồ   Hi n nay, ngu n thu tr c ti p t  vi c khai khoáng v n d a ch  y u vào thu  tài ệ ự ả  kê khai s n l nguyên khoáng s n. Doanh nghi p t    khai ẽ ấ thác hàng năm và c  quan ch c năng s  l y đó làm c  s  cho vi c tính thu  tài  ậ nguyên khoáng s n, ngo i tr  d u khí có lu t riêng. Tuy nhiên, trên th c  ả ượ ợ ề ,ế  nhi u tr ng h p báo cáo ch a đúng s n l t ứ ngu n thu ngân sách. Vi c duy trì ph ể ẫ ớ ơ đ n xu t c a doanh nghi p cũng có th  d n t ớ ố ớ ơ ơ v i đ i tác ghi giá trên hóa đ n th p h n so v i giá th c t ạ các lo i phí liên quan. ượ ớ ệ ộ ố ệ ạ T i Đi n Biên, m t s  doanh nghi p còn m n c  “đang trong th i kì thi ừ ọ ụ ộ ỏ ể ố m ” đ  tr n nghĩa v  n p thu  dù tr ượ ỏ ộ Đây cũng là m t trong nh ng lí do khi n đ a ph ế ầ ề g n 3 t  đ ng ti n thu  khai thác khoáng s n trong su t ỏ ượ ấ ể i g n 90 đi m m  đ có t ế ố c m, vàng sa khoáng đ n than, chì, k m, s t, bauxit, antimon, đá vôi, cát s i… Môi tr ng và dân sinh b   nh h ấ ậ ỉ ừ ấ B t c p không ch  d ng l  câu chuy n t n th t tài nguyên và ngu n thu ngân  ả ệ ụ ừ ệ ấ sách mà h  l y t  vi c c p phép khai thác khoáng s n tràn lan cũng khi n nhi u  ứ ỏ ấ ả ộ h  gia đình điêu đ ng vì thi u ho c m t h n đ t s n xu t. Ph n l n các m   ộ ố ị khai thác t i m t s  đ a ph ộ ả ồ ấ b i l p dòng ch y, ru ng v ệ ặ ư ề ệ ườ ầ ố ng sá… M t s  ít doanh nghi p tuy th c hi n đ n bù ho c đ a  c u c ng, đ ắ ẫ ẹ ề ướ ọ ng m c v n ch a ng t phát  máy móc vào d n d p đ t th i nh ng nhi u v ấ ả ạ ự ế ng và c i t o đ t. sinh, liên quan tr c ti p đ n vi c b i th ề ườ ả  v n là đi u đáng lo ng i nh t  Tuy nhiên, h u qu  tiêu c c v  môi tr ờ ộ ấ ở ẽ b i s  ph i m t m t ngu n kinh phí vô cùng l n và trong m t th i gian vô cùng  ỉ ắ dài thì m i mong kh c ph c đ ể các ch t th i nguy hi m, ho t đ ng khai thác khoáng s n trong nhi u tr ọ ồ ướ ợ h p còn gây ô nhi m không khí, ngu n n ụ ấ ừ r ng; sa m c hóa đ t đai; gây b i l p, s t lún, phá v  c nh quan thiên nhiên, di  ị ầ tích l ch s … Càng đáng lo h n khi h u h t ho t đ ng khai thác khoáng s n  ệ ậ hi n t p trung ch  y u  ả ộ r ng,  nh h ợ ụ quanh khu v c khai thác. Không ít nh ng doanh nghi p còn l ố khai d  án đ  th c sâu vào các khu v c c m thu c v ể nh m tìm vàng và sa khoáng, gây bao h  l y khôn l thác vàng m i x y ra t ả   VQG Pù Mát (Ngh  An), Khu B o t n thiên nhiên Kim H  (B c K n), Khu B o

ở ồ ạ ư  VQG Ch

ể

ộ ố ị ậ ấ ơ ợ

ỉ ấ ỗ ị ươ ng và đ i s ng dân sinh. Hi n m i đ a ph

ế

ồ ọ ệ ụ ng  ng n i  ơ ệ ườ , khi n môi tr ấ phát, nh  l ề ồ ạ ạ ỏ ẻ ằ ứ ệ ạ ơ t. R t nhi u b ng ch ng cho th y, n i

ữ ẫ ộ

ế ợ ệ ố ồ t n thiên nhiên Pù Hu ng (Ngh  An); khai thác th ch anh h ng  Yang Sin (Đăk Lăk)… ệ ạ Có th  nói, bên c nh m t s  doanh nghi p làm ăn khá nghiêm ch nh thì còn t n  ạ ạ ỉ ế ữ i nhu n mà b t ch p m i h  l y  t ch y theo l t i không ít nh ng đ n v  ch  bi ườ ố ớ ờ ố ể có th  gây ra đ i v i môi tr ự ể ẫ i hàng trăm đi m khai thác t v n còn t n t ấ ơ ị ủ n i b  h y ho i, tài nguyên thì c n ki ễ nào giàu tài nguyên khoáng s n, n i đó d  phát sinh nh ng mâu thu n, xung đ t  ề ợ v  l ơ ả ườ i ích môi tr i ích kinh t và l ng.